PCM test zes desktop-nas’en met ruimte voor twee schijven. Deze opslagapparaten bieden in een compactere en stillere behuizing dezelfde servermogelijkheden als de grote nas’en met ruimte voor vier of meer drives. Ben je op zoek naar debeste 2bay-nas van het moment, lees dan verder.

We verzochten fabrikanten om compacte nas’en in tower-formaat in te sturen, die ruimte bieden aan twee schijven. Elke fabrikant mocht zowel een topmodel als een betaalbaar model insturen. We ontvingen telkens twee 2bay-nas’en van Netgear en QNAP, één van Synology en één van WD. Netgear en WD leveren hun nas’en naar keuze leeg of gevuld met harde schijven. QNAP en Synology verkopen hun apparatuur in principe leeg.

Omdat nas’en zoals bekend complete netwerkservers zijn die tal van functies in het netwerk centraliseren, vergen ze relatief krachtige processoren en redelijk wat ram. Nas’en zijn om die redenen niet goedkoop, zeker niet als je er (bij de lege exemplaren) de kosten bijtelt van de schijven. De resulterende ‘sticker shock’ temper je door te kiezen voor een kleinere nas met ruimte voor twee schijven.

Naast een lagere aankoopprijs bieden 2bay-nas’en als extra voordelen een compactere vorm, minder stroomverbruik en stillere werking dan grotere nas’en met meer ruimte. Functioneel verschillen ze verder niet: de besturingssystemen zijn identiek.

Er zijn ook nadelen. Met twee schijven is de gegevensbescherming beperkt tot maximaal raid1. Dat betekent het verlies van ruim de helft van de bruto opslagcapaciteit. Een 2bay-nas die geadverteerd wordt als uitgerust met 8 TB schijfruimte biedt in de praktijk met raid1 minder dan 4 TB effectieve opslagruimte. Als één schijf uitvalt, kun je de nas niet gebruiken tot je de kapotte schijf vervangt. ‘Hot spares’ en andere geavanceerde beschermingssystemen vergen méér dan twee schijven.

Bij enkele 2bay-nas’en is die beperking achteraf te verhelpen door de toevoeging van uitbreidingseenheden die meer schijven en hogere raid-beschermingsniveaus ondersteunen. Je sluit ze op 2bay-nas aan via usb 3.0 of esata. Kiezen voor een goedkopere 2bay-nas met ruimte voor uitbreiding achteraf kan een slimme zet zijn als je onzeker bent over hoeveel opslagcapaciteit je op termijn nodig hebt.

Overigens laten de meeste fabrikanten toe dat je de schijven van een 2bay-nas zonder gegevensverlies overzet naar een nas van hetzelfde merk met meer dan twee schijf-slots. Via software kun je dan de gegevensbescherming zonder dataverlies uitbreiden naar hogere raid-niveaus. Maar dat is al iets voor gevorderden.

Netgear ReadyNAS 212

©PXimport

Dit is de op één na kleinste en goedkoopste nas, maar de bouwkwaliteit is top. Zonder schijven weegt dit volledig van zwart metaal vervaardigde opslagservertje meer dan twee kilogram. Zelfs de montagesledes voor de schijven zijn bijna volledig van metaal, op de kunststof afsluitkleppen na. Die zijn uitgerust met een slotje om ongewild uitstoten van schijven te verhinderen. De geteste nas was leeg aangeleverd, maar is ook gevuld verkrijgbaar met naar keuze 4 TB of 6 TB bruto opslagcapaciteit. De 3,5inch-schijven zijn schroefloos te monteren. De quad-core arm-processor in de RN212 is krachtig genoeg om videostreams in real time te transcoderen van 1080p tot 480p. Ook meerdere hd-streams naar verschillende apparaten verzenden is voor deze nas geen probleem.

Alle functies van het Linux-gebaseerde Netgear ReadyNAS-besturingssysteem zijn beschikbaar, voor zover het beperkte geheugen dit toelaat. Als je bijvoorbeeld vooral virtualisatietoepassingen wilt gebruiken, dan kun je beter uitkijken naar een nas met meer geheugen.

ReadyNAS is intussen al toe aan versie 6.10, maar de interface steekt nog steeds schril af bij de desktop-gui’s van QNAP en Synology. Het heeft een veel klassiekere, menugestuurde interface. Die is overzichtelijk, maar lijkt toch eerder ontworpen voor een bedrijfsomgeving. Niettemin richt Netgear zich met deze RN212 ook expliciet op de consumentenmarkt. Alleen zijn de meer consumentgerichte toepassingen, zoals die voor multimedia, standaard niet actief. Ze inschakelen via het beheer is echter een kwestie van enkele opties aanvinken. Het app-aanbod is bij Netgear net zo uitgebreid als bij de QNAP/Synology. Ook de cloudondersteuning is zeer uitgebreid en sterk beveiligd.

Netgear zegt dat de RN212 doorvoersnelheden haalt tot 200 MB/s voor lezen en tot 160 MB/s voor schrijven. Onze eigen benchmarks bevestigen dit.

Netgear ReadyNAS 212

7Score70

Netgear ReadyNAS 422

©PXimport

De redelijk forse RN422 is uitgerust met een Intel Atom dualcore-cpu en heeft dezelfde stevige bouwkwaliteit als de RN212. Deze RN422 beschikt echter over het klassieke ReadyNAS-design waarbij de schijfsledes verscholen zitten achter een klep met tweeregelig led-scherm met statusinformatie (zoals het ip-adres). Je rolt door de informatie op het schermpje met behulp van vijf grote druktoetsen die in cursorformatie op de klep staan.

De sledes waarin je 3,5inch-schijven schroefloos monteert, zijn overigens identiek aan die van de RN212. De nas heeft 2 GB ram en is zowel leeg als gevuld verkrijgbaar. De reeds gevulde varianten bieden bruto capaciteiten tussen 6 en 12 TB, naar keuze met (goedkopere) desktop- of (duurdere) enterprise-harde schijven. Wij testten de lege versie. De prestaties van de RN422 bleken vrijwel identiek aan die van de RN212.

Het besturingssysteem en de mogelijkheden zijn helemaal identiek aan die van de RN212. Er is achteraan wel één usb3.0-poort minder beschikbaar dan bij de kleinere broer.

ReadyNAS biedt functies die nuttig zijn voor thuiswerkers, zoals streaming, geautomatiseerde back-ups, synchronisatie in twee richtingen van gegevens met externe clouddiensten en een gebruiksvriendelijke persoonlijke cloud (ReadyCLOUD). Daarnaast heeft het apparaat uitgebreide zakelijke functies, met bijvoorbeeld een uitstekende ondersteuning voor virtualisatie en iscsi.

Interessant voor bedrijven is dat het op Linux 4.4 gebaseerde ReadyNAS OS in drie varianten beschikbaar is, waarbij de gebruiker zelf de versie kan kiezen: ‘long-term support’, ‘stable’ en ‘beta’. Inbegrepen in de aankoopprijs is vijf jaar garantie, waarbij een kapotte nas de volgende werkdag wordt vervangen.

Netgear ReadyNAS 422

8Score80

QNAP TS-251+-2G Turbo NAS

©PXimport

De quadcore Intel Celeron-processor van de QNAP TS-251+ is krachtig genoeg voor 1080p tot 240p-videotranscodering (offline of ‘on-the-fly’), virtualisatie en mediastreaming, maar al dat moois werkt alleen met minstens 4 GB ram, terwijl standaard maar 2 GB geïnstalleerd is. Je kunt zelf 2 GB toevoegen, waarbij beide geheugensleuven even grote geheugenmodules moeten bevatten. Je kunt ook direct de veel duurdere ‘8G’ versie aanschaffen, die een maximum heeft van 8 GB ram. Alleen de schijfsledes zijn van plastic, de rest van de nas bestaat uit stevig metaal. Er is geen snel bevestigingssysteem voor 3,5inch-schijven, maar schroefjes worden meegeleverd.

Deze nas is snel gebruiksklaar, waarna je je kunt verdiepen in de zeer uitgebreide mogelijkheden van het op Linux gebaseerde QTS-besturingssysteem. De werking is vergelijkbaar met die van Synology DSM, weliswaar met nog méér instelmogelijkheden, waardoor het soms ingewikkelder wordt. Zo zijn er in QTS niet één, maar kun je kiezen uit drie verschillende soorten volumes, met elk hun eigen voor- en nadelen, afhankelijk van de belangrijkste toepassing voor de nas. Voor doorsneegebruik stelt de configuratie-wizard gelukkig zelf de ideale configuratie voor en daarmee hebben we deze nas getest.

Dankzij de hdmi-poort en meegeleverde afstandsbediening is de TS-251+ perfect bruikbaar als multimedia-hub. Dan is het wel zo handig dat alle multimedia-apps geconsolideerd zijn in de nieuwe QTS Multimedia Console. Aangesloten clouddiensten kan de nas via HybridMount lokaal cachen.

QTS maakt het je erg gemakkelijk om meerdere besturingssystemen op de nas te draaien in de vorm van virtuele machines. Kant-en-klare vm’s downloaden en op de nas importeren kan zonder ingewikkelde procedures. Ook interessant is de mogelijkheid om goedkope consumenten-ssd’s toch als nas-opslag te gebruiken dankzij softwarematige overprovisionering die de levensduur van de schijven verlengt.

Volgens QNAP’s eigen benchmark haalt de TS-251+ maximale sequentiële lees- en schrijfprestaties van respectievelijk 223 en 225 MB/s zonder encryptie. Met encryptie is dat respectievelijk 205 en 178 MB/s. Onze eigen benchmarks spreken dit niet tegen.

TS-251+-2G Turbo NAS

7Score70

Qnap TS-253B-4G NAS

©PXimport

De QNAP TS-253B is gebaseerd op de (quadcore) Intel Celeron J Series en heeft ondanks zijn kleine afmetingen toch een piepklein, tweeregelig monochroom oled-scherm voor statusboodschappen. Die boodschappen worden ook nog eens door een synthetische vrouwenstem via een interne luidspreker voorgelezen. Naast het schermpje bevinden zich twee kleine stofbestendige aanraakgevoelige knoppen waarmee je informatie zoals de ip-adressen, temperaturen, ventilatorsnelheid, de capaciteit van harde schijven, volumes en lun’s kunt uitlezen. Via deze knoppen kun je het systeem bijvoorbeeld ook opnieuw starten. Speaker, scherm en knoppen zijn overigens uit te schakelen via het beheer.

Harde schijven monteer je schroefloos in plastic schijfsleden, die verscholen zitten achter een verwijderbare klep. De binnenzijde van deze nas bestaat uit metaal dat aan de buitenzijde is voorzien van een zwarte kunststof laag, met een blauw kleuraccent rechts vooraan. De beide hdmi-poorten achteraan ondersteunen 4K-video.

Intern is er ruimte voor een kleine pcie-uitbreidingskaart. QNAP heeft verschillende pcie-kaarten beschikbaar, zoals eentje waarop een m.2 ssd past om voor caching te gebruiken, een 10GBE-netwerkkaart, een usb-uitbreidingskaart (3.1 gen 2) en zelfs een draadloze netwerkadapter in pcie-vorm.

Deze nas is verkrijgbaar met 4 GB en met 8 GB ram. De opslagruimte is uit te breiden met dezelfde externe usb3.0-behuizingen als voor de TS-251+. De TS-253B gebruikt trouwens exact dezelfde externe voeding als de TS-251+. Ingebruikname en werking van beide nas’en zijn verder identiek, maar de TS-253B kan wel tot twee 4K h.264-videostreams tegelijk in real-time transcoderen.

Dankzij QvPC-technologie werkt deze nas ook als desktop-pc (met Android- en Linux-toepassingen). Via de QVM Desk-toepassing gebruik je eerder geconfigureerde virtuele machines lokaal. Een hdmi-monitor en usb-toetsenbord/muis aansluiten volstaat daarbij.

Volgens QNAP’s eigen benchmark haalt de TS-253B maximale sequentiële lees- en schrijfprestaties van respectievelijk 225 MB/s met of zonder encryptie. Onze eigen benchmarks bevestigen deze waarden.

TS-253B-4G NAS

8Score80

Synology DiskStation DS718+

©PXimport

Als je aan de Synology DS718+ de uitbreidingseenheid DX517 toevoegt (via de esata-poort op de achterkant), kun je de opslagruimte uitbreiden tot zeven schijven. De quadcore Intel Celeron-processor transcodeert 4K en 1080p video in real time naar lagere resoluties. Als je deze toepassing wilt gebruiken, kun je het best het geheugen van de standaard 2 GB uitbreiden naar het maximum van 6 GB. Je mag daarbij niet zomaar een willekeurig geheugenlatje van 4 GB toevoegen aan de vrije geheugensleuf: alleen officiële Synology-geheugenmodules worden ondersteund.

Deze nas is volledig van metaal vervaardigd, met uitzondering van de kunststof-schijfsleuven. Die hebben een snel bevestigingssysteem voor 3,5inch-schijven. De schijfsleuven kun je vergrendelen met een meegeleverd plastic sleuteltje, om onbedoelde verwijdering te voorkomen.

Het Linux-gebaseerde DSM (DiskStation Manager)-besturingssysteem heeft een desktop-achtige vensterinterface. DSM is volledig aanpasbaar en kan meerdere taken tegelijk uitvoeren. Via optioneel te installeren ‘packages’ (apps) kun je de functionaliteit oneindig uitbreiden. Naast antivirus zijn er andere beveiligingsopties, zoals AppArmor, dat schadelijke apps automatisch blokkeert, of de mogelijkheid om apps van niet-vertrouwde bronnen automatisch te blokkeren.

Met de sterk beveiligde Cloud Station Suite is deze nas veilig op afstand benaderbaar en back-up en synchroniseer je informatie compleet met intelligent versiebeheer, zodat je een bestand naar een specifiek tijdstip kunt herstellen. Je kunt je eigen privécloud met openbare cloudservices combineren en op die manier op een veilige manier met derden aan documenten samenwerken.

Synology vermeldt maximale sequentiële lees- en schrijfprestaties, al dan niet versleuteld, van respectievelijk 225,91 en 166,27 MB/s. Onze eigen benchmarks spreken dit niet tegen: dit is een erg goed presterende nas.

Synology DiskStation DS718+

8Score80

WD My Cloud Expert Series EX2 Ultra 8TB

©PXimport

Deze nas draait op een dualcore Marvell Armada 385-cpu en is de kleinste en goedkoopste uit de test. Hij is zowel leeg als gevuld met WD Red NAS-harde schijven verkrijgbaar. De lege versie wordt echter met twee jaar standaardgarantie geleverd, terwijl de gevulde versie drie jaar garantie meekrijgt. De bedoeling is duidelijk dat je deze nas koopt mét WD-harde schijven. Die combinatie is in elk geval een stuk goedkoper dan als je zelf een lege My Cloud EX2 zou vullen met afzonderlijke gekochte WD Red NAS-schijven.

Wij testten de versie met 8 TB bruto opslagcapaciteit: met raid 1 is er dan 3,93 TB bruikbare ruimte beschikbaar. Het topmodel biedt 20 TB bruto capaciteit. In het plastic chassis passen alleen 3,5inch-harde schijven. Die verdwijnen langs de bovenkant via een plastic klep in het apparaat zonder dat er een slede of schroeven aan te pas komen. Het schijvencompartiment is afgesloten met een duimschroef, zodat per ongeluk verwijderen van schijven onmogelijk is. Op de voorkant zijn er drie blauwe status-leds, verder niets. Achteraan vind je behalve de stroompoort twee usb3.0-a-poorten en één gigabit-ethernetpoort.

Nadat je de My Cloud aan het netwerk gekoppeld hebt, surf je naar www.mycloud.com/setup om de ingebruikname te starten. Dit werkt echter alleen met Apple Safari, Internet Explorer, Google Chrome en Mozilla Firefox. Microsoft Edge, toch de standaardbrowser in Windows 10 wordt niet ondersteund, hoewel WD in het informatieblad voor deze nas wél compatibiliteit met Edge vermeldt. Voor absolute beginners maakt dit de setup-procedure net iets minder gebruiksvriendelijk. Creëren van of inloggen op een WD My Cloud account is verplicht. Automatisch wordt een raid1-volume gecreëerd. De volledige ingebruikname duurt maar enkele minuten.

De startpagina van het op Linux gebaseerde WD My Cloud OS 3 toont statusinformatie. De verschillende functies zijn toegankelijk via duidelijke pictogrammen die in een rij boven het statusscherm gegroepeerd staan. Het is allemaal erg overzichtelijk, maar duidelijk gericht op de beginnende gebruiker.

Back-ups (ook Apple TimeMachine), delen van multimedia, beveiligde cloudtoegang, bestanden delen met meerdere gebruikers: het is allemaal mogelijk en heel simpel te configureren. De standaardfunctionaliteit (dlna-mediaserver, iTunes, ftp- en http-downloads, torrent-downloads) kun je verder uitbreiden met een beperkt aanbod aan apps, bijvoorbeeld gratis clamAV-antivirus, Joomla of WordPress, en Dropbox-integratie in My Cloud.

Voordat een smartphone of mobiel apparaat toegang krijgt tot de inhoud van de My Cloud EX2, dien je deze te registreren via het beheer. De gebruiker vult vervolgens de gegenereerde beveiligingscode in bij de WD My Cloud-apps voor Android 4.0 en iOS 8.0 of later. Daarna kun je bijvoorbeeld automatisch foto’s en video’s van je mobiel naar de nas back-uppen.

WD vermeldt nergens de doorvoersnelheden voor de My Cloud EX2. Wij noteerden een gemiddelde werksnelheid van 73 MB/s. Dat is behoorlijk goed voor een nas die gevuld is met harde schijven.

My Cloud Expert Series EX2 Ultra 8TB

7Score70

Conclusie

De prestaties van de nas’en van Netgear, QNAP en Synology liggen dicht bij elkaar. Ook functioneel bieden ze alles wat de moderne gebruiker nodig heeft van een nas. De duurste nas is de QNAP TS-253B en die biedt dan ook de meeste functies. Dus voor geavanceerd gebruik is dit zeker een aanrader. Maar wie geen hdmi-poort, noch een pcie-uitbreidingssleuf nodig heeft, vindt veel van dezelfde mogelijkheden bij de goedkopere Synology DS718+. Die presteert net wat beter in onze benchmarks en is daarom de winnaar van ons predicaat Best Getest.

De WD EX2 Ultra verdient ons predicaat Slimme Koop vanwege de extreme gebruiksvriendelijkheid voor een lage prijs. Wie niet te veel geld wil uitgeven en iets geavanceerdere mogelijkheden verkiest, doet ook met de Netgear RN212 een uitstekende aankoop.

AOC en AGON by AOC introduceren een nieuwe reeks monitoren die uiteenloopt van snelle esports-panelen tot ultrawide-schermen en 4K-modellen voor gamers die beeldkwaliteit vooropstellen. Daarmee richt het merk zich niet op één type gebruiker, maar op verschillende speelstijlen en budgetten.

Black Friday is bij uitstek het moment waarop veel gamers kijken naar een upgrade van hun setup. Monitoren verouderen namelijk niet zo snel als andere pc-componenten: een goed scherm kan jaren meegaan en is vaak de belangrijkste kwaliteitsboost die je kunt maken, zowel voor games als voor dagelijks gebruik. Een hogere verversingssnelheid maakt beweging vloeiender, een betere contrastverhouding haalt details naar voren, en een groter scherm kan letterlijk het verschil maken tussen een spel spelen en er middenin zitten. Dat maakt deze periode ideaal om iets te kiezen dat past bij hoe je speelt, werkt of kijkt, zonder dat je meteen het duurste model hoeft te nemen.

Oled voor wie beeld én snelheid belangrijk zijn

Aan de top van de line-up introduceert AOC twee QD-oledmonitoren. De AGON PRO AG276QZD2 heeft een 27-inch QHD-paneel met een verversingssnelheid van 240 Hz en een extreem lage responstijd van 0,03 ms. Dat maakt het scherm vooral geschikt voor competitieve shooters en snelle arena-games, waarbij vloeiende bewegingen en diepe contrasten belangrijk zijn. De adviesprijs is 449 euro.

Wie een groter beeldoppervlak wil, komt uit bij de AGON PRO AG326UD. Dit model biedt een 31,5-inch UHD-paneel met dezelfde QD-oledbeeldkwaliteit, maar dan met meer schermruimte voor RPG's en openwereldspellen. Dankzij PiP- en PbP-ondersteuning leent het scherm zich ook goed voor creatief werk of multitasken. De adviesprijs van dit scherm bedraagt 649 euro.

Snelle QHD-schermen voor het middensegment

Onder de oledtoplaag brengt AOC verschillende QHD-modellen die snelheid combineren met een vriendelijker prijskaartje. De Q27G4ZR is een 27-inch Fast IPS-monitor met een verversingssnelheid tot 260 Hz, bedoeld voor gamers die een competitief voordeel zoeken zonder meteen de hoofdprijs te betalen. Wie liever een betere HDR-ervaring heeft, kan terecht bij de Q27G3XMN/BK met miniLED-achtergrondverlichting en DisplayHDR 1000-ondersteuning. Voor wie vooral een degelijke allround QHD-monitor wil, is er de Q27G4XF met 180 Hz en een ergonomische standaard.

Ultrawide en curved voor meer immersie

Voor spelers die het liefst worden ondergedompeld in hun gamewereld, introduceert AOC twee curved-modellen die je blik letterlijk verbreden. De CU34G4 beschikt over een 34-inch ultrawide-paneel met UWQHD-resolutie en een gebogen 1500R-vorm, waardoor het beeld licht om je heen krult. Dat geeft een natuurlijker kijkhoek en maakt het makkelijker om details in je perifere zicht op te pikken; handig in simulators, openwereldgames en story-driven gameplay waarin overzicht en sfeer veel toevoegen.

De CQ32G4VE doet iets vergelijkbaars, maar dan in een traditionelere beeldverhouding: 31,5 inch met QHD-resolutie en eveneens 180 Hz. Daarmee is het een toegankelijke optie voor wie wel de gebogen kijkervaring wil, maar niet per se ultrawide hoeft. In beide gevallen ligt de nadruk minder op pure reactietijd en meer op beleving.

4K met flexibiliteit voor zowel scherpte als reactietijd

Tussen alle nieuwe modellen valt de U27G4R vooral op door zijn flexibiliteit. Dit 27-inch scherm toont 4K-games met een verversingssnelheid van 160 Hz, wat zorgt voor scherpe details zonder aan snelheid in te boeten. Maar het meest bijzondere is de Dual Mode: met één instelling kan de gebruiker schakelen naar Full HD bij 320 Hz. Daarmee biedt het scherm twee speelstijlen in één apparaat: één voor wanneer je beeldkwaliteit en detail wilt, en één voor wanneer elke milliseconde telt in competitieve matches. HDMI 2.1-ondersteuning maakt 'm bovendien geschikt voor PS5 en Xbox Series X, zonder kunstgrepen of compatibiliteitsgedoe.

Betaalbaar instappen met hoge verversingssnelheid

Onder aan de line-up bevinden zich twee modellen die vooral gericht zijn op toegankelijkheid zonder dat de speelervaring eronder lijdt. De 27G4HRE (27 inch) en 24G4HRE (24 inch) bieden allebei een verversingssnelheid van 200 Hz, waardoor bewegingen soepel en responsief blijven, ook bij competitieve titels of snelle camerabewegingen. De beeldkwaliteit is eenvoudiger en de resolutie lager dan bij de duurdere modellen, maar dat is precies het idee: zoveel mogelijk hertzen per euro. Met adviesprijzen van 109 euro en 89 euro openen deze schermen de deur voor gamers die hun eerste gamingmonitor willen kopen of voor wie een tweede scherm zoekt voor een slaapkamer, werkkamer of LAN-omgeving.

Niemand ontkomt aan ouder wordende ogen. Kleine letters, fel wit licht en drukke schermen maken het werken op de pc steeds vermoeiender. Windows 11 biedt gelukkig een schat aan verborgen opties om de tekst te vergroten, het contrast te verhogen en je vermoeide ogen rust te geven.

In Windows 11 pas je zonder extra software de beeldkwaliteit eenvoudig en snel aan, zodat alles weer prettig leest. Het type monitor of het tijdstip van de dag maakt daarbij niet uit. Bovendien profiteer je van nieuwe hulptechnologieën zoals live-ondertiteling en de Verteller met helder geluid.

Eerst pak je de algehele schaalinstelling aan, want die bepaalt hoe leesbaar alle vensters, apps en pictogrammen zijn. Klik op Start, ga naar Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Onder het kopje Schaal stel je met het keuzemenu een percentage in, bijvoorbeeld 125 of 150. Gebruik daarna de optie Aangepaste schaal, via het pijltje rechts van het keuzemenu, als de standaardpercentages niet bevallen: typ bijvoorbeeld 138 en kies Toepassen.

Scrol in het menu Beeldscherm iets omlaag naar Resolutie; kies altijd de aanbevolen waarde om te voorkomen dat de letters korrelig worden. Zodra schaal en resolutie kloppen, vormt dit de basis voor verdere verfijning, daarmee bespaar je jezelf voortaan eindeloos turen en inzoomen.

Rustiger beeld

Fel wit licht werkt als een spotlight op vermoeide netvliezen, daarom verdient de ingebouwde donkere modus je aandacht. Ga naar Instellingen /Persoonlijke instellingen /Kleuren. Selecteer in het vervolgkeuzemenu Donker; Windows past zowel de taakbalk als systeemvensters onmiddellijk aan, zodat grote witte vlakken verdwijnen.

Vind je dat nog niet uitgesproken genoeg? Activeer dan een contrastrijk thema. Scrol omlaag naar Contrastthema’s en druk op Bewerken. Kies bijvoorbeeld Woestijn voor zachte beige tinten of Schemering voor hoog contrast met paarse accenten. Klik op Opslaan als en vervolgens Toepassen zodat je altijd kunt terugkeren naar het standaardthema zonder instellingen kwijt te raken. Controleer tot slot of de websites zich aanpassen door in Edge het instellingenvenster te openen, naar Vormgeving te gaan en Donker als standaardthema te kiezen. Zo genieten je ogen overal van een rustiger beeld, terwijl kleuren toch voldoende onderscheid blijven bieden voor tabellen, grafieken en programmeervensters, zelfs tijdens een lange avond achter het scherm.

Haarscherpe letters

Zelfs met de juiste schaal kan tekst nog wazig lijken, vooral op oudere monitoren. Windows 11 bevat daarom de ClearType-tuner waarmee je de pixelweergave precies op je beeldscherm afstemt. Typ ClearType in het zoekvak op de taakbalk en selecteer ClearType-tekst aanpassen. Vink ClearType inschakelen aan, klik op Volgende en doorloop de vijf testpagina’s. Lees steeds aandachtig welk tekstblok het scherpst oogt en bevestig na elke keuze met Volgende. Zodra je op Voltooien klikt, slaat Windows de subpixelmatrix permanent op, zodat letterranden niet meer rafelen.

Wil je daarnaast een groter basislettertype? Open dan Instellingen / Toegankelijkheid /Tekstgrootte. Schuif de balk naar rechts, controleer het voorbeeld en druk op Toepassen. Deze instelling schaalt alleen letters op, niet het volledige venster, zodat lay-outs intact blijven.

Maak ook gebruik van het nieuwe variabele systeemlettertype Segoe Fluent. Schakel naar Persoonlijke instellingen, open Lettertypen en klik op de downloadlink voor Segoe UI Variable als die nog ontbreekt. Dankzij het variabel gewicht en de breedte blijft de tekst leesbaar bij elke resolutie en zoomfactor. Dat is vooral nuttig voor programmeeromgevingen en uitgebreide spreadsheets, ook tijdens presentaties op grote projectieschermen.

Nachtlamp optimaal afstellen

Blauw licht verstoort niet alleen de slaapcyclus, maar prikkelt ook vermoeide ogen. Windows 11 beschikt over de instelbare functie Nachtlamp die de kleurtemperatuur automatisch naar warm oranje verschuift.

Open Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Schakel de schuifregelaar Nachtlamp in. Klik vervolgens op het pijltje ernaast om het vervolgmenu te openen; hier bepaal je met een eenvoudige schuif hoe warm het scherm wordt. Een waarde rond 45 maakt het beeld zachter zonder dat foto- en videokleuren onherkenbaar worden.

Schakel Nachtlamp instellen in en zet daarna Schema op Zonsondergang tot zonsopgang als je pc locatiegegevens mag gebruiken. Werk je op een geïsoleerd netwerk, kies dan Aangepast schema en vul je gebruikelijke werktijden in. Windows onthoudt de laatste handmatige wijziging, dus als je incidenteel een kleurkritische taak uitvoert, kun je de nachtlamp vanuit het Actiecentrum tijdelijk uitschakelen door op de tegel Nachtlamp te klikken. Vergeet niet dat de functie per monitor instelbaar is; bij een multi-monitoropstelling profiteer je optimaal door alle schermen dezelfde temperatuur te geven. Dan hoef je nooit meer handmatig te schuiven tijdens een laat avondje.

Nooit meer zoeken

Het muispijltje kwijtraken kost frustratie én tijd. Ga daarom naar Instellingen, open Bluetooth en apparaten en kies Muis. Klik op Aanvullende muisinstellingen, selecteer het tabblad Aanwijzers en wijzig het schema naar Windows Zwart (extra groot)(systeemschema) voor maximale zichtbaarheid. Bevestig met OK. De aanwijzer ligt nu duidelijk boven drukke achtergronden.

Ga vervolgens naar Tekstcursor in het menu Toegankelijkheid in de hoofdinstellingen van Windows 11. Zet de schakelaar Tekstcursorindicator aan, kies een opvallende kleur en vergroot de indicatorbreedte tot twee pixels. Wanneer je nu een Word-document bewerkt, verschijnt naast de dunne verticale streep een helder blokje dat direct opvalt. Met deze instellingen zie je veel sneller waar je typt. Bovendien spaar je je ogen doordat minder heen-en-weerbeweging nodig is tijdens intensief bureaubladwerk.

Snel inzoomen

Wanneer zelfs vergrote fonts tijdelijk onvoldoende zijn, biedt de Vergrootglas-tool soelaas. Druk op Windows-toets+Plus om het hulpmiddel direct te starten. Een zwevende balk verschijnt; hier stel je met Plus en Min het zoomniveau per stap van tien procent in. Voor volledige schermvullende vergroting selecteer je Volledig scherm; beweeg de muis dan om desoriëntatie te voorkomen.

Heb je snel een getal in Excel nodig, typ dan Ctrl+Alt+I voor de Inverted-weergave; de kleuren keren om, waardoor hoog contrast ontstaat zonder de rest van Windows te beïnvloeden. Sluit het Vergrootglas met Windows-toets+Esc om resources vrij te maken. Door deze sneltoetsen in het geheugen te prenten, schakel je binnen seconden tussen normaal en ingezoomd beeld zonder losse hulpmiddelen of browserplug-ins.

Verteller en ondertitels

Zelf lezen is niet altijd de snelste optie; af en toe laten voorlezen ontlast bovendien je ogen. Windows 11 levert daarom Verteller mee. Druk op Ctrl+Windows-toets+Enter om de schermlezer te starten. Een blauwe rand markeert het actieve element. Gebruik Ctrl+Caps Lock+K om de huidige paragraaf te laten voorlezen en pauzeer met Ctrl. Stel het spreektempo in door Caps Lock+Plus of Caps Lock+Min te drukken totdat de stem comfortabel klinkt. Ga naar Instellingen /Toegankelijkheid en klik op Verteller voor meer instellingen. Denk aan het automatisch aanzetten van de Verteller voordat je bent ingelogd en de knop die je gebruikt om het te bedienen.

Als je liever zelf leest maar wel ondertiteling wilt in vergaderingen, activeer dan de functie Live bijschriften via Ctrl+Windows-toets+L. Windows toont boven in beeld realtime tekst van elk audiosignaal, ook offline. Binnen het Ondertitels-venster klik je op Instellingen, en vervolgens op Voorkeuren / Bijschriftstijl voor extra opties voor lettergrootte en uiterlijk. Combineer beide tools door Verteller het ondertitelingsvenster te laten voorlezen. Zo krijg je tegelijk visuele en auditieve feedback en verminder je vermoeidheid na lange Teams-sessies op elke werkdag.