Behalve voor opslag, wordt een nas vaak ook voor allerlei servertoepassingen gebruikt. Juist op een nas die je zelf bouwt kun je daar gezien je vrije keuze voor hardware optimaal van profiteren. Maar dan heb je ook nog passende software nodig. Unraid is een veelzijdige en gebruiksvriendelijke optie. We leggen uit hoe Unraid installeren werkt en zetten de voors en tegens op een rijtje.

Unraid bestaat al zo’n twintig jaar, toen een ontwikkelaar een eenvoudig opslagsysteem zocht (maar niet kon vinden) voor het bewaren van grote hoeveelheden media. De raid-systemen van die tijd waren te inflexibel, zeker voor thuisgebruikers. Ze vereisten bijvoorbeeld harde schijven van dezelfde grootte, snelheid en zelfs van hetzelfde merk. Systemen zijn tegenwoordig een stuk flexibeler, maar echt veel vrijheid heb je nog steeds niet. Bovendien zijn er meer tekortkomingen.

Gaan er bijvoorbeeld meer schijven defect dan toegelaten, dan verlies je alle gegevens in je array, ook op de niet-defecte schijven. Bovenstaande problemen probeert Unraid op te lossen. Het wordt ontwikkeld door Lime Technology uit Californië. Wellicht is het wat voor je.Maar opgelet: het is vrij alternatief, niet opensource, niet gratis en waarschijnlijk niet voor iedereen. Gelukkig is het ook heel veel wél.

Unraid systeemeisen

Unraid draait op vrijwel elk systeem en vereist geen snelle processor of veel geheugen. Ongeveer 2 GB geheugen kun je zien als het minimum. Dat loopt logischerwijs op als je veel toepassingen of virtuele machines op de server gaat draaien. Dan is 4 tot 8 GB geheugen en een quadcore-processor een beter uitgangspunt voor een thuisserver. Het besturingssysteem draait volledig vanaf een usb-stick (minimaal 1 GB tot maximaal 32 GB).

Voor het maken van die usb-stick is het handige hulpprogramma USB Creator (Windows of macOS) beschikbaar, waarin je ook meteen wat aanvullende opties kunt instellen. De usb-stick wordt alleen voor het opstarten gebruikt, daarna werkt alles vanuit het werkgeheugen. Alleen wijzigingen aan bijvoorbeeld instellingen worden weggeschreven. Hierdoor blijven de lees- en schrijfacties op de usb-stick dus zeer beperkt, wat de levensduur ten goede komt.

We hebben al te vaak problemen gezien met usb-sticks als systeemschijf waar actief naar wordt geschreven. Een prettige bijkomstigheid van deze benadering is dat je geen sata-aansluiting hoeft op te offeren voor een bootschijf. En je kunt dus alle schijven in het systeem voor opslag gebruiken. Maar het inrichten van opslag gaat wel heel anders dan bij alternatieven als FreeNAS en OpenMediaVault.

©PXimport

Over opslag

Zoals gezegd zou je Unraid vooral wat opslag betreft alternatief mogen noemen. Je kunt het nog het beste vergelijken met jbod (Just a Bunch of Disks). Een kenmerk daarvan is dat de totale opslagruimte van de harde schijven beschikbaar is. Maar Unraid voegt daar wat aan toe: je kunt schijven voor parity en cache gebruiken. Parity zorgt voor databescherming als een schijf defect raakt. Hiervoor kun je één of eventueel twee schijven gebruiken. De schijf die je voor parity kiest moet de grootste schijf in je systeem zijn, wat zeker iets is om rekening mee te houden met het oog op toekomstige uitbreidingen.

Vanuit de parity kan een defecte schijf of kapotte sector worden hersteld. Maar als dat ondanks de parity toch niet lukt, ben je uitsluitend de gegevens op die ene schijf kwijt, de rest blijft intact. Dat geldt ook als er twee schijven uitvallen. Dat maakt het een behoorlijk robuust systeem, maar niet zo robuust als bijvoorbeeld FreeNAS met het geavanceerdere zfs-bestandssysteem. Maar ook dat heeft zijn eigen uitdagingen, en hogere systeemeisen. En welk systeem je ook gebruikt, het ontslaat je natuurlijk nooit van de taak om voor belangrijke data een back-up te maken.

Prestaties liggen lager

Unraid is wat opslag betreft dus behoorlijk flexibel. Zolang de grootste schijf voor parity wordt gebruikt, kun je zonder problemen schijven toevoegen, verwijderen of vervangen van verschillende grootte. Wil je extra databescherming of voeg je heel veel schijven toe dan is een extra schijf voor parity geen overbodige luxe. Maar verder kun je eigenlijk zorgeloos je array uitbreiden, veel makkelijker dan bij andere systemen.

De opslagprestaties liggen door de gekozen opzet wel een stuk lager. De snelheid is in feite beperkt tot de snelheid van de bewuste schijf die je benadert en nog verder beperkt door het feit dat er parity berekent moet worden als je gegevens schrijft. Het werkt hierdoor merkbaar langzamer dan gangbare raid-systemen waar je doorgaans profiteert van hogere lees- en/of schrijfsnelheid door de combinatie van schijven. Je kunt ook niet zomaar de netwerkverbinding ‘dichttrekken’ zoals je misschien gewend bent of verwacht.

©PXimport

Ongeveer 40 tot 60 MB per seconde is realistisch via een netwerkverbinding, wat zo’n twee keer sneller moet kunnen. Een klein voordeel is wel dat niet alle harde schijven te hoeven blijven draaien. Alleen de schijf die op dat moment wordt benaderd en de schijf die voor pariteit wordt gebruikt worden aangesproken, de andere schijven kunnen in rust blijven. Daardoor werkt Unraid zuiniger en efficiënter dan concurrenten. Dat kleine voordeel wordt een groot voordeel als je heel veel schijven gebruikt. Een 3,5inch-schijf in bedrijf verbruikt immers al snel zo’n 5 tot 8 watt.

Unraid installeren

Beginnen met Unraid kan bijna niet eenvoudiger. Als je het de eerste keer start en ingelogd in de gebruikersinterface met een browser begin je met het toewijzen van schijven. Hierbij selecteer je eenvoudigweg schijven voor parity (één of twee), cache (optioneel) en opslag. Daarna is het een kwestie van het starten van je array en formateren van de schijven met het gewenste bestandssysteem (bijvoorbeeld xfs of btrfs). Heb je bijvoorbeeld een schijf van 2 TB, twee van 1 TB en een vierde van 500 GB, dan kies je de grootste schijf voor parity en de andere voor data.

Als de prestaties tegenvallen, zou je nog een ssd kunnen toevoegen voor cache. Vervolgens kun je de opslag toewijzen door middel van gedeelde mappen voor gebruikers, waarvoor je gebruikersaccounts maakt. Een share (gedeelde map) vertegenwoordigt één of meerdere schijven in de array. Je kunt zodoende bij het maken van een share selecteren welke schijf of schijven voor die share gebruikt mogen worden. En daarnaast natuurlijk wie er lees- en of schrijftoegang mogen hebben.

Uiteraard komt er nog wel iets meer kijken bij het inrichten van Unraid, maar er is goede documentatie voorhanden (waaronder een wiki), een levendig forum en een nuttige blog die nieuwe gebruikers op weg helpt met de belangrijkste stappen bij een nieuwe installatie.

©PXimport

Waar Unraid duidelijk in uitblinkt is de mogelijkheid om allerlei toepassingen te draaien, via Docker-containers of virtuele machines (kvm). In het geval van Docker worden dat applicaties genoemd. Het is handig om als eerste de zogeheten Community Applications-plug-in te installeren die is gemaakt door ontwikkelaar Squid. Deze plug-in geeft een soort app-store waarin je toepassingen kunt opzoeken en installeren. Hiervoor verschijnt na installatie zelfs een extra tabje in de gebruikersinterface.

Het aanbod aan toepassingen is enorm en bovendien handig gerubriceerd. Home Assistant heb je bijvoorbeeld met een paar keer klikken geïnstalleerd. Ook toepassingen als Plex, Emby, OpenVPN en NextCloud kun je eenvoudig toevoegen. Zoals gebruikelijk voor Docker-containers moet je soms wat extra details opgeven, bijvoorbeeld instellingen voor het netwerk (zoals poorttoewijzingen) of koppelingen tussen mappen in de container en lokale mappen. De gebruikersinterface is daar allemaal prima voor uitgerust, al is enige ervaring met Docker natuurlijk wel handig.

©PXimport

Virtuele machines

Je kunt, na wat voorbereidend werk, ook vrij eenvoudig verschillende virtuele machines maken met bijvoorbeeld Windows of Linux als besturingssysteem. Intern gebruikt Unraid daarvoor het beproefde kvm als virtualisatiesysteem dat al in de Linux-kernel is ingebakken. Je hoeft ook hierbij niet met lastige opdrachtregels te werken. Je kiest via de gebruikersinterface van Unraid eenvoudigweg het gewenste besturingssysteem, vult wat details in zoals het gewenste aantal processorkernen, de hoeveelheid geheugen die je wilt toewijzen en de schijfruimte die moet worden gereserveerd voor opslag.

Heb je de virtuele machine gemaakt en gestart, dan is toegang mogelijk via onder andere remote desktop (vnc). Het toegangswachtwoord daarvoor kun je al bij het maken van de virtuele machine opgeven.

Hardware doorgeven

Handig is dat je bepaalde hardware kunt ‘doorgeven’ aan het besturingssysteem in die virtuele machine, ook wel passthrough genoemd. Zo regel je bijvoorbeeld dat je op de server aangesloten usb-apparaten in de virtuele machine kunt gebruiken. Ook zou je een complete grafische kaart (gpu) van bijvoorbeeld Nvidia kunnen doorgeven aan een virtuele machine met Windows. Sluit een monitor of tv aan op de grafische kaart in de Unraid-machine, en je kunt in de virtuele Windows-machine alle denkbare moderne games spelen. Zo kun je kosteneffectief de server ten volle benutten.

Het heeft hierdoor zelfs een niche gevonden in de gamesmarkt, met bijvoorbeeld servers die (via meerdere videokaarten) met meerdere gebruikers gedeeld worden. De configuratie van een passthrough kan soms wat uitdagingen geven, zeker als je op één systeem, bijvoorbeeld een werk-pc, een opstelling met meerdere monitoren wenst. Voor virtualisatie is overigens ook geschikte hardware nodig – maar dat is zelden een probleem – en de juiste bios-instellingen.

©PXimport

Unraid kopen

Unraid werkt met registratiesleutels die zijn gekoppeld aan de usb-stick die je gebruikt. Hiervoor leest het een unieke identificatiecode op de usb-stick. Er geldt een proefperiode van dertig dagen waarin je alle features van de software kunt uitproberen, zonder beperking wat aantal schijven betreft. Dat is waarschijnlijk lang genoeg om te zien of het goed samenwerkt met jouw hardware en of het aan je wensen voldoet. Wil je het langer gebruiken, dan kun je direct vanuit de gebruikersinterface van Unraid een registratiesleutel aanschaffen. Je betaalt daarvoor een eenmalig bedrag, waarbij ook alle nieuwe versies zijn inbegrepen.

Er zijn drie varianten: Basic voor tot zes aangesloten opslagapparaten (59 dollar), Plus voor tot twaalf opslagapparaten (89 dollar) en Pro voor een onbeperkt aantal opslagapparaten (129 dollar). Je kunt klein beginnen en upgraden naar een hoger plan. Voor wat je ervoor krijgt, is dat een heel schappelijke prijs, maar natuurlijk alleen als de wat alternatieve benadering van Unraid je aanstaat.

Unraid brengt veel flexibiliteit en niet alleen wat opslag betreft. Het blinkt uit in mogelijkheden voor het draaien van toepassingen op je server via Docker of volledige virtuele machines met kvm. Dat maakt het besturingssysteem ideaal voor bijvoorbeeld een mediaserver met ook nog wat opslag. Hecht je vooral waarde aan netwerkopslag, dan zijn er vooral wat prestatie en robuustheid betreft betere opties, maar die zijn vaak ook weer complexer en minder toegespitst op thuisgebruik dan Unraid.

In oktober stopt de ondersteuning voor Windows 10, en niet alle computers zijn geschikt voor Windows 11. Dit is een goed moment om over een nieuwe pc na te denken. Begin meteen met een frisse start! Waar let je op bij het aanschaffen van een nieuwe computer? Zelfs in een wereld vol laptops, tablets en smartphones is er nog volop keus.

Tip 1 Besturingssysteem

Veel mensen zijn al jarenlang vertrouwd met Windows en zullen daarom niet snel overstappen op een ander systeem. Daar is niets mis mee, want Microsoft ontwikkelt al decennialang gebruiksvriendelijke besturingssystemen. Op dit moment zijn er veel pc’s te koop met een voorgeïnstalleerde versie van Windows 11. Zodra je de computer aanzet, kun je binnen enkele seconden inloggen met een (Microsoft-)account en meteen aan de slag.

Soms tref je op een nieuwe computer nog een oudere versie van Windows 11 aan, maar via Windows Update krijg je altijd de nieuwste versie, momenteel is dat 24H2. Uiteraard kun je ook voor een ander besturingssysteem kiezen. MacOS is bijvoorbeeld gebruiksvriendelijk en ziet er fraai uit, al heb je daar uiteraard wel een Mac voor nodig die meestal een flink prijskaartje heeft.

Tot slot kun je ook een pc zonder voorgeïnstalleerd besturingssysteem kopen, wat nuttig is als je Linux Mint, Ubuntu of een andere gratis Linux-distributie wilt proberen.

Via Windows Update krijg je altijd de nieuwste versie van Windows 11 aangeboden.

Tip 2 Grootte behuizing

In tegenstelling tot twintig jaar geleden zijn pc’s nu verkrijgbaar in verschillende formaten. De traditionele desktop, met een rechtopstaande systeemkast (tower), is echter nog altijd vertrouwd. Deze behuizing heeft twee belangrijke voordelen. Ten eerste is er veel ruimte om pc-componenten te vervangen en nieuwe onderdelen toe te voegen, bijvoorbeeld een videokaart of extra opslag. Daarnaast zorgt de grotere behuizing voor een betere luchtcirculatie, waardoor de kans op oververhitting van essentiële componenten afneemt.

Tegenwoordig doen de prestaties van een goede mini-pc niet meer onder voor die van een klassiek torenmodel. Deze systemen zijn vaak stiller, doordat energiezuinige onderdelen minder intensieve koeling vereisen. Sommige modellen zijn bovendien opvallend compact. Zo ontwikkelt de bekende fabrikant MSI met de Cubi-lijn bijvoorbeeld vierkante behuizingen van slechts 12,4 bij 12,4 centimeter. Je kunt zo’n mini-pc volledig uit het zicht plaatsen door de behuizing achterop een pc-monitor te bevestigen, wat werkt via de universele VESA-standaard.

Let bij de aanschaf van een mini-pc op dat sommige modellen, bijvoorbeeld van ASUS en Gigabyte, niet alle componenten bevatten. Dit noemen ze een barebone en dan installeer je zelf nog werkgeheugen en een opslagdrager.

De MSI Cubi 5 is zeer compact, terwijl deze mini-pc evengoed snel kan rekenen.

Tip 3 Rekenkracht

De processor in een pc heeft grote invloed op de uiteindelijke prijs. Hoe sneller hij rekent, hoe meer je met het systeem kunt doen. De beste processor hangt vooral af van de taken die je ermee wilt uitvoeren.

Er zijn twee fabrikanten die op grote schaal desktopprocessors maken: AMD en Intel. Gebruik je de computer voornamelijk voor basistaken, zoals internetten, e-mailen, bankieren, webwinkelen en eenvoudige spelletjes? Dan zijn er betaalbare desktops verkrijgbaar met een AMD Ryzen 3/5- of Intel Core (i)3/(i)5-processor. Gebruik je zware programma’s, zoals beeldbewerkingssoftware en 3D-games, dan is een snelle processor een must. In dat geval is een AMD Ryzen 7/9- of Intel Core (i)7/(i)9-processor een goede optie; hierdoor ondervind je nauwelijks wachttijden. Bij de nieuwste generatie Intel-processors is de ‘i’ overigens uit de productnamen verdwenen.

Elke processor heeft een of meerdere rekenkernen, ook wel cores genoemd, die functioneren op een bepaalde kloksnelheid. Hoe hoger het aantal gigahertz (GHz), hoe sneller de core rekent. Veel moderne processors bevatten meerdere kernen met een variabele kloksnelheid. Naast diverse reguliere cores hebben deze processors vaak twee of vier supersnelle rekenkernen.

Kijk op de productpagina van de beoogde processor om te zien hoe snel dit onderdeel kan rekenen.

Tip 4 Videochip

Elke moderne processor bevat een geïntegreerde videochip (gpu). Deze verwerkt de berekeningen tot een videosignaal, waardoor er beeld op de monitor verschijnt. De kwaliteit van hedendaagse geïntegreerde videochips is doorgaans uitstekend. Je kunt er probleemloos YouTube- en Netflix-video’s mee bekijken en bovendien foto’s bewerken of eenvoudige spelletjes spelen.

Speel je weleens games op hoge resolutie, monteer je films en/of werk je aan 3D-ontwerpen? Dan is een computer met een aparte videokaart doorgaans beter geschikt voor deze complexe grafische taken. Met een gespecialiseerde grafische kaart van AMD of Nvidia verschijnen de beelden vloeiend op de monitor. Om die reden hebben de meeste game-pc’s standaard al een geschikte videokaart. Bedenk wel dat je voor systemen met extra grafische rekenkracht een hogere prijs betaalt. Verder kunnen de prijsverschillen tussen losse videokaarten aanzienlijk zijn. De duurste producten zijn geschikt om videospellen op een resolutie van 3840 × 2160 pixels of hoger te spelen.

Een geavanceerde videokaart is bijvoorbeeld nuttig voor 3D-games en veeleisende ontwerpsoftware.

Tip 5 Beeldaansluitingen

Elke computer heeft een of meer beeldaansluitingen. Controleer vooraf hoe je jouw pc-monitor wilt aansluiten. Vooral bij goedkopere pc’s bezuinigen fabrikanten regelmatig op het aantal uitgangen. Als er een HDMI-uitgang aanwezig is, zit je meestal goed. Vrijwel alle pc-schermen hebben zo’n aansluiting, die je herkent aan twee ‘afgesneden’ hoekjes. Verder zijn veel pc’s en monitors voorzien van een DisplayPort-aansluiting, met slechts één afgesneden hoekje.

Met usb-c is er een extra mogelijkheid om beeld in hoge kwaliteit naar een scherm te sturen. Controleer in de pc-specificaties via welk videoprotocol dat gebeurt, bijvoorbeeld DisplayPort of thunderbolt. De usb-c-poort van de monitor moet dan hetzelfde protocol ondersteunen. Bedenk wel dat niet elke usb-c-aansluiting van de pc automatisch een beeldsignaal kan verwerken: dat hangt af van de toegewezen protocollen.

Als er meerdere beeldaansluitingen op de achterkant van je pc zitten, kun je twee (of meer) schermen aansluiten. Dat is vooral handig als je vaak tegelijkertijd in meerdere programmavensters werkt. Zo kun je bijvoorbeeld op het ene scherm tekst typen en op het andere scherm tegelijk webpagina’s open hebben. Heeft je pc een aparte videokaart, dan heeft het moederbord waarschijnlijk ook beeldaansluitingen. Gebruik in dat geval de aansluitingen op de videokaart.

Deze Medion-pc heeft bovenaan de achterkant een HDMI- en DisplayPort-aansluiting.

Tip 6 Werkgeheugen

De processor gebruikt het werkgeheugen om tijdelijk gegevens op te slaan, zoals data van actieve programma’s. Hierdoor is die informatie snel beschikbaar en kun je vlot programma’s oproepen die al geopend waren. In tegenstelling tot een ssd of harde schijf is het werkgeheugen ongeschikt voor permanente opslag. Zodra je de computer uitschakelt, wordt de inhoud gewist. Dit werkgeheugen wordt ook wel intern geheugen of RAM (Random Access Memory) genoemd.

Hoe meer werkgeheugen een computer heeft, hoe sneller hij data kan verwerken. De goedkoopste computers hebben 4 GB RAM, wat volstaat voor lichte taken zoals internetten en webwinkelen. Sommige apps, bijvoorbeeld foto- en videobewerkingssoftware, slaan veel data in het werkgeheugen op. In dat geval is 8 of 16 GB werkgeheugen een betere keuze. Een hogere capaciteit is ook handig wanneer je regelmatig meerdere apps tegelijk gebruikt. Voor de meest veeleisende gebruikers bestaan er pc’s met 24, 32, 48 of zelfs 64 GB RAM. De meeste computers bieden bovendien de mogelijkheid om later een grotere of extra geheugenmodule toe te voegen. Controleer hiervoor de specificaties van de pc.

©Alejandro Bernal Rodriguez

Zorg ervoor dat je op een later moment een extra geheugenmodule kunt bijplaatsen.

Tip 7 Opslagcapaciteit

Vanzelfsprekend beschikt elke pc over een interne opslagdrager, tegenwoordig vrijwel altijd een ssd. In tegenstelling tot een traditionele harde schijf heeft dit opslagtype geen bewegende onderdelen, wat de kans op een lange levensduur vergroot. Bovendien is een ssd een stuk sneller dan een conventionele harde schijf. De opslagcapaciteit varieert doorgaans van 128 GB tot 2 TB.

Uitgebreide desktops hebben naast een ssd ook een tweede opslagdrager. Dat is handig voor wie een grote muziek-, foto- of videocollectie op de computer wil bewaren. Met name HP levert diverse desktops met een ingebouwde secundaire harde schijf. In de meeste torenmodellen kun je bovendien eenvoudig zelf een interne schijf plaatsen, bijvoorbeeld van 4, 6 of 8 TB. Het toevoegen van een tweede ssd is ook mogelijk, maar dit opslagtype is duurder.

Overweeg je de aanschaf van een mini-pc? Houd er dan rekening mee dat de uitbreidingsmogelijkheden meestal beperkt zijn. Vaak kun je wel een ssd-insteekkaart (voor M.2-ssd’s) toevoegen. Verdiep je vooraf in de mogelijkheden.

©Ruslan Lytvyn

De opslag in een moderne pc is doorgaans een NVMe-M.2-ssd.

Tip 8 Netwerktoegang

Wanneer je een computer met een bekabeld netwerk wilt verbinden, kun je vrijwel altijd een fysieke netwerkpoort aan de achterzijde gebruiken. Voor bepaalde toepassingen is een hoge netwerksnelheid belangrijk, zoals het streamen van video’s, het spelen van netwerkgames en het downloaden van mediabestanden. Dat is doorgaans geen probleem, omdat de meeste aansluitingen snelheden tot maximaal 1000 Mbit/s ondersteunen. Dit wordt ook wel een gigabitaansluiting genoemd. Er bestaan bovendien pc’s met een ethernetpoort van 2,5 Gbit/s of sneller, ook wel multi-gigabit genoemd. Deze systemen zijn vooral gericht op de zakelijke markt; thuis is een multi-gigabitnetwerk meestal nog niet beschikbaar.

Heb je geen vaste internetaansluiting in de buurt, dan kun je de computer eenvoudig via wifi verbinden. De meeste desktops hebben standaard een draadloze netwerkadapter. Controleer bij twijfel in de specificaties met welke wifi-standaard de adapter overweg kan. Hoe hoger de standaard, hoe stabieler en sneller de verbinding. Computers met ondersteuning voor wifi 6 of 6E volstaan prima. Er zijn zelfs al systemen met wifi 7 verkrijgbaar, maar die zijn nog behoorlijk prijzig. Computers met wifi 5 of lager kom je nauwelijks meer tegen.

Deze mini-pc van MSI heeft twee ethernetpoorten met een maximale snelheid van 2,5 Gbit/s.

Kooptips

Ben je van plan een nieuwe computer te kopen? Wij vergelijken drie interessante desktop-pc's in verschillende prijsklassen.

Medion Akoya T80 (MD34580)

Medion, een Duitse fabrikant, produceert al jarenlang degelijke pc’s voor een schappelijke prijs. Dit exemplaar uit de Akoya T80-serie is daar een goed voorbeeld van. Het kloppend hart van het systeem wordt gevormd door de Intel Core i5-12450H, een processor met vier reguliere rekenkernen die een maximale kloksnelheid van 3,3 GHz bereiken. Bij zwaardere programma’s komen er nog vier zogenoemde Performance-cores bij, met een turbosnelheid tot 4,4 GHz. Verder is er 8 GB werkgeheugen aanwezig, dat je kunt uitbreiden tot maximaal 32 GB. Windows 11 Home staat op een ssd van 512 GB, zodat je meteen aan de slag kunt. Tot slot kun je via HDMI en DisplayPort desgewenst twee beeldschermen aansluiten.

HP Victus 15L Gaming Desktop (TG02-0035nd)

Speel gerust videospellen op deze HP-pc, want de systeemkast bevat een aparte videokaart. De Nvidia GeForce RTX 3050 kan 3D-games in Full-HD-kwaliteit verwerken. Daarnaast gebruik je deze computer voor allerlei andere toepassingen, zoals videostreaming en beeldbewerking. De zes rekenkernen van de AMD Ryzen 5 5500-processor presteren op een klokfrequentie van 4,2 GHz. In combinatie met 16 GB werkgeheugen voer je soepel meerdere taken tegelijk uit. Open bijvoorbeeld tientallen tabbladen in de browser en schakel vlot tussen verschillende apps. Op een ssd van 512 GB is Windows 11 Home voorgeïnstalleerd. Wanneer je meer opslagruimte wilt, plaats je er optioneel een tweede opslagmedium bij. Deze desktop is verkrijgbaar in een witte (TG02-0035nd) of zwarte (TG02-0030nd) uitvoering.

Lenovo IdeaCentre Mini 01IRH8 (90W2006JMH)

Ondanks het compacte formaat van 19,1 × 19,5 × 3,9 centimeter biedt deze mini-pc flink wat rekenkracht. De Intel Core i7-13620H-processor heeft tien kernen, waarvan vier Performance-cores op 4,9 GHz en zes kernen op 3,6 GHz draaien. Met 16 GB werkgeheugen werk je soepel met meerdere taken tegelijk. Is dat niet voldoende, dan kun je nog 16 GB RAM bijplaatsen. De ssd van 1 TB biedt voldoende ruimte voor zowel Windows 11 Home, en alle apps, foto’s en video’s. Aan de achterzijde zijn drie video-uitgangen aanwezig: DisplayPort, HDMI en usb-c. De usb-c-poort ondersteunt bovendien het thunderbolt-protocol.

Een wasdroger doet meer dan alleen je kleding drogen. Veel modellen hebben een anti-kreukfunctie, waardoor je minder hoeft te strijken, schakelen automatisch uit wanneer de was droog is of zijn op afstand bedienbaar. In dit artikel lees je welke functies op een wasdroger je allemaal kunt tegenkomen.

Lees ook: Condens of warmtepomp: welke wasdroger moet je hebben

Anti-kreukfunctie met of zonder stoom

Kleding kan flink gekreukt uit de wasdroger komen. Dat komt doordat de hitte de vezels laat samentrekken, waardoor de stof iets krimpt. Bovendien blijft de was vaak nog even in de trommel liggen na het drogen. Die combinatie zorgt voor vouwen en kreukels. Veel moderne wasdrogers hebben daarom een anti-kreukfunctie.

Hoe die precies werkt, verschilt per merk en model. Meestal draait de trommel nog een tijdje zachtjes door nadat het programma is afgelopen. Zo blijft de stof in beweging en ontstaan er minder kreukels. Sommige drogers gaan nog een stap verder en gebruiken stoom. Daarbij wordt na het drogen stoom in de trommel geblazen om de stof soepel te houden. Dat vermindert de kans op kreukels nog meer. Houd er wel rekening mee dat modellen met stoomfunctie vaak wat duurder zijn.

Vochtsensor met automatische uitschakeling

Veel moderne wasdrogers hebben een vochtsensor die tijdens het drogen meet hoe vochtig de was nog is. Zo weet de droger precies wanneer alles droog is en schakelt hij zichzelf automatisch uit. Dat is niet alleen zuinig, maar ook beter voor je kleding. Te lang drogen kan stoffen namelijk beschadigen. Bovendien voorkomt de automatische uitschakeling dat de droger onnodig belast wordt.

Wol- en delicate programma's

Gebruik je altijd het standaard droogprogramma, zelfs voor je kasjmier trui? Geen goed idee. Veel wasdrogers hebben aparte standen voor kwetsbare stoffen zoals wol of zijde. Die werken met een lagere temperatuur en een zachtere droogmethode. Zo blijft je kleding in goede conditie en voorkom je dat je trui krimpt of zijn zachte structuur verliest.

©Viktoria

Kinderbeveiliging

Heb je jonge kinderen in huis, dan is een wasdroger met kinderbeveiliging geen overbodige luxe. Met deze functie kunnen kinderen de droger niet openen of aan de instellingen zitten. En dat is wel zo veilig, want tijdens het drogen wordt de trommel behoorlijk heet. Het kinderslot helpt zo ongelukken te voorkomen. Bij de meeste modellen schakel je het slot in of uit met een combinatie van toetsen. Staat het aan, dan verschijnt er een slot-icoon op het display.

Smart connect

Sommige wasdrogers zijn op afstand te bedienen via wifi, ook wel smart connect of home connect genoemd. Handig als je op je werk bent en wilt dat de was klaar is zodra je thuiskomt – of als de droger op zolder staat en je geen zin hebt om steeds op en neer te lopen.

Je koppelt de droger eenvoudig aan een app op je smartphone of tablet. Daar geef je aan wat voor soort was je wilt drogen, waarna de app het beste programma selecteert. Zodra de was klaar is, krijg je een melding. Zo hoef je niet steeds zelf te controleren. De app laat ook weten wanneer het filter moet worden schoongemaakt of wanneer er onderhoud nodig is.

©Samsung

Stapelbaarheid

Heb je weinig ruimte, dan is het handig als je de wasdroger op de wasmachine kunt zetten. Maar let op: stapelen is niet zo simpel als het ene apparaat op het andere plaatsen. Beide zijn zwaar en kunnen tijdens het centrifugeren bewegen of trillen. Zonder goede bevestiging kunnen ze daardoor gaan schuiven of elkaar beschadigen.

Zorg er dus voor dat ze stevig en veilig staan. Veel wasmachines en drogers hebben standaardafmetingen en zijn stapelbaar, maar controleer dit altijd vooraf. Gebruik bij het stapelen een speciale stapelkit. Die vangt trillingen op en zorgt voor een stabiele verbinding, zodat de droger niet kan verschuiven. Je kunt zo'n kit doorgaans kopen bij de (web)winkel waar je je wasdroger koopt. Hebben ze hem niet in het assortiment, dan kunnen ze hem meestal wel voor je bestellen.

Geschikt voor onderbouw

Een wasdroger is meestal geen blikvanger. Wil je hem netjes wegwerken onder een werkblad of aanrecht, dan heb je een model nodig dat geschikt is voor onderbouw. Deze drogers zijn compacter en hebben een afneembaar bovenblad, zodat ze precies passen.

Om warmte goed kwijt te kunnen, is bij dit type extra gelet op ventilatie. En door hun kleinere formaat zijn onderbouwdrogers vaak ook wat zuiniger dan standaardmodellen. Dat maakt ze niet alleen praktisch, maar ook aantrekkelijk voor wie op energie wil besparen.