Je kunt altijd blijven sleutelen aan je thuisnetwerk. Oudere apparaten worden vervangen door nieuwe en er komen ook steeds toestellen bij, zoals mobiele apparaten, een ip-camera of een nas. Als de facto thuisnetwerkbeheerder moet je dat steeds complexer wordende netwerk maar zien te beheren, monitoren en beveiligen. Je thuisnetwerk beheren doe je aan de hand van deze tips en (gratis) tools.

In een doorsnee thuisnetwerk zijn er natuurlijk geen centraal gestuurde beleidsregels zoals in een bedrijf. Het gaat om allemaal afzonderlijke apparaten die losjes in een netwerkverband zijn opgenomen via een router. Juist dat maakt het best lastig voor een thuisnetwerkbeheerder om alles overzichtelijk en beheersbaar te houden. Plus dat het thuis niet de bedoeling is dat het onderhouden van het thuisnetwerk al te veel geld kost. Daarom focussen we ons in dit artikel vooral op gratis tools.

01 Mobiele scan

Het kan erg nuttig zijn om een actueel overzicht te hebben van de apparaten die met je netwerk zijn verbonden. Je komt al het een en ander te weten via de webinterface van je router, bijvoorbeeld in een rubriek als Lijst met apparaten. Je krijgt heel wat meer informatie met een mobiele app als Fing, beschikbaar voor zowel Android als iOS. Zodra je een scan uitvoert op het toestel (dat met je thuisnetwerk is verbonden, zowel draadloos als bedraad) worden alle gedetecteerde netwerkapparaten overzichtelijk opgesomd, inclusief hostnaam, ip-adres, mac-adres en fabrikant. Je hoeft zo’n apparaat maar aan te tikken en er komen extra functies beschikbaar als wake-on-lan, ping en traceroute. Handig is ook dat je zo’n apparaat kunt laten scannen op beschikbare netwerkservices als ftp, telnet, http, netbios etc. Wij gebruiken deze app bijvoorbeeld geregeld om na te gaan of de (http-)service van onze ip-camera het nog doet. Een degelijk alternatief is HE.NET Network Tools, dat eveneens voor Android en iOS beschikbaar is.

©PXimport

02 Netwerkscan

Nog meer mogelijkheden krijg je via de gratis applicatie Axence netTools voor Windows. Wel wordt je tijdens de installatie gevraagd je bij de producent te registreren, waarna je via e-mail een activatiecode ontvangt. Het gaat om een echte toolkit met allerlei mogelijkheden. Zo kun je via de knop Scan network je hele netwerk laten analyseren: het volstaat dat je een willekeurig ip-adres binnen je netwerk invult, waarna netTools je netwerk zal scannen. Via Options in het linkervenster bepaal je zelf wat je precies wilt scannen: Hosts only (waarbij eigenlijk alleen een ping wordt uitgevoerd), Services of Ports. Bij deze laatste kun je zelf ook de poortnummers laten invullen waarop je wilt checken. De informatie verschijnt dan in het rechtervenster: ip-adres, hostnaam, mac-adres, responsetijd en mogelijk ook de actieve netwerkservices en/of poortnummers. Je kunt zo’n scan bijvoorbeeld uitvoeren wanneer je het ip-adres van een toestel te weten wilt komen of als je wilt nagaan welke services op een toestel actief zijn.

©PXimport

03 Systeeminformatie op afstand

Om de functies van netTools te gebruiken hoef je niet per se bij een specifieke (Windows-)computer te zijn: netTools kan het systeem namelijk ook van afstand benaderen. Het systeem in kwestie moet natuurlijk wel aan staan en verder zijn er nog een paar technische randvoorwaarden. In plaats van alles handmatig in te stellen, laat je dat aan netTools over. Kopieer het bestand WmiEnable.exe (dat zich in een submap van de netTools-installatiemap bevindt) en voer het eenmalig als administrator uit op het Windows-systeem dat je op afstand wilt scannen. Voor wie wil weten wat dit tooltje precies prepareert: je verneemt dat hier en door te klikken op WinTools / Enabling WMI on remote computers.

Vervolgens start je netTools op je eigen pc op, druk je op de knop WinTools en vul je de hostnaam of het ip-adres van het remote-systeem in, evenals de lokale aanmeldgegevens voor Windows, waarna je op Connect drukt. Vanuit het linkervenster kun je nu uiteenlopende informatie opvragen, zowel in de rubriek General (systeeminformatie, processen, services, register, logbestanden etc.) als bij Custom WMI queries (beschikbaar geheugen, geïnstalleerde hotfixes etc.).

04 Permanente systeeminformatie

Via de tot nu toe genoemde tools krijg je slechts een momentopname van een apparaat (al dan niet op afstand) te zien. Het zou handiger zijn om op de achtergrond een scan te laten draaien die je zelf op de hoogte brengt zodra er iets noemenswaardig gebeurt, bijvoorbeeld een toestel dat plots (niet meer) in je netwerk actief is. Ook dat kan met netTools. Druk op de knop NetWatch, vul het ip-adres of de hostnaam van het apparaat in kwestie in en druk op de knop Add >, waarna de tool continue ping-verzoeken stuurt (met Disable monitoring zet je die weer stop). Vervolgens klik je op Set alerts en geef je de voorwaarde(n) aan wanneer je een melding wilt ontvangen. Dat kan bijvoorbeeld zijn wanneer de host langer dan x minuten niet meer reageert of als de responsetijd te traag is. Je geeft hier bovendien aan welk soort meldingen je wilt ontvangen: een pop-upvenster, een geluid of een e-mail. Ga je voor dit laatste, dan moet je via de knop Setup eerst de juiste instellingen invullen, zoals e-mailadres en smtp-server.

©PXimport

05 Poortscan

Je doet er ook goed aan regelmatig te controleren of er geen overbodige poorten op je netwerk open staan. Dat doe je best door je netwerk van buitenaf te laten controleren – ongeveer zoals ook een hacker dat doet. Een handige online scanner is ShieldsUP. Klik hier op Proceed en vervolgens op All Service Ports. Je netwerk wordt meteen gescand en elke gescande poort – van poort 0 tot 1055) wordt in de vorm van een gekleurd vakje weergegeven. Een blauw vakje wijst op een gesloten poort, maar nog veiliger is een groen vakje (stealth), aangezien zo’n poort helemaal niet op binnenkomende datapakketjes reageert: de scanner – of hacker – komt in dit geval zelfs niet te weten dat er een poort aanwezig is. Een rood vakje geeft aan dat de poort wel degelijk open is: klik zo’n vakje aan om meer feedback te krijgen. Een rood vakje op poort 80 bijvoorbeeld wijst er wellicht op dat je een webserver actief hebt binnen je netwerk. Als je weet dat die webserver er is en je hebt die inderdaad nodig, dan hoeft dat niet meteen alarmerend te zijn, zolang je zeker bent dat er geen kwetsbaarheden bekend zijn voor die bepaalde webserver.

Je gaat als volgt na of er op een pc applicaties zijn die op bepaalde poorten aan het luisteren zijn naar binnenkomende data. Druk op Windows-toets+R en tik perfmon /res in en druk op Enter. Open het tabblad Netwerk en controleer de rubriek Listener-poorten. Sluit alle applicaties af of verwijder ze desnoods als die niet echt noodzakelijk zijn. Desnoods stel je je Windows-firewall opnieuw in op de standaardinstellingen: tik firewall in de Windows-zoekbalk in, kies Status van firewall controleren, klik op Standaardwaarden herstellen en bevestig je keuze. Houd er wel rekening mee dat je hierdoor wellicht opnieuw bepaalde (legitieme) applicaties de toestemming zal moeten geven van je netwerk gebruik te maken.

06 Routerconfiguratie

Wanneer er een firewall actief is op je systeem, zoals de ingebouwde firewall van Windows, dan zul je wellicht merken dat de meeste poorten zoals het hoort automatisch op ‘stealth’ zijn ingesteld. Blijken er toch nog een aantal poorten open te staan, dan heeft dat wellicht te maken met bepaalde instellingen van je router. Immers, je router mag dan vaak wel als een bijkomende beveiliging fungeren, je kunt je netwerk ook net minder veilig maken als je hier zomaar poorten hebt opengezet via functies als ‘upnp’, ‘port forwarding’ of ‘dmz’.

Je komt trouwens snel te weten of het aan je router ligt, wanneer je de computer bij wijze van experiment – en mét ingeschakelde firewall – rechtstreeks aan je modem hangt, dus zonder tussenliggende router. Vooropgesteld dat in de mogelijkheid bent om de router te omzeilen en je pc rechtstreeks aan je modem te hangen, want in veel gevallen hebben gebruikers een modem-router inéén. Een alternatief is de routerfuncties uitschakelen.

Kleurt de poortscan nu plots veel ‘groener’ dan raden we je aan de instellingen van je router te controleren. Wellicht zijn er bepaalde port forwarding-regels die overbodig zijn en kun je die dus gerust uitschakelen.

©PXimport

Over en weer

©PXimport

07 Cloudbeheer: installatie

Idealiter beschik je als thuisnetwerkbeheerder over een up-to-date statusrapport van alle toestellen binnen je netwerk, en als het even kan verloopt zo’n analyse en rapportering geheel gecentraliseerd. Daar bestaan weliswaar krachtige tools voor (zoals het gratis SpiceWorks), maar die mikken vooral toch op een domeinnetwerk. En ze zijn bovendien lastig aan de praat te krijgen op een thuisnetwerk.

Een eenvoudiger alternatief, waarbij de beheermodule bovendien geheel in de cloud draait, is Opswat Metadefender Endpoint Management (gratis tot 25 toestellen). Registreer je gratis account, klik op de link in de bevestigingsmail en meld je aan bij het online dashboard. Je krijgt een (nu nog leeg) overzicht van de toestellen die je met je cloudbeheermodule hebt verbonden. Klik op +Devices en op Download MetaAccess agents for distribution. Er is een client beschikbaar voor zowel Windows, macOS, Linux, Android als iOS. We nemen de Windows-versie als voorbeeld en gaan ervan uit dat je die client op permanente basis wilt gebruiken. Klik daarom op Install en voer het gedownloade msi-bestand uit. Deze installatieprocedure voer je vervolgens op alle gewenste toestellen binnen je netwerk uit.

©PXimport

08 Cloudbeheer: configuratie

Meteen na de installatie scant de client je systeem op diverse veiligheidskwesties. Je krijgt hiervan een overzicht wanneer je dubbelklikt op het bijhorende pictogram in het Windows-systeemvak: je browser opent met het eerste gedetecteerde probleem. Klik links onderaan op Next issue om door de diverse probleemsituaties te bladeren. Dat kan bijvoorbeeld de vaststelling zijn dat je antivirus niet up-to-date is of al een tijdlang geen scan heeft uitgevoerd, maar ook dat je een of meer schijfvolumes niet hebt versleuteld. Het mag duidelijk zijn dat niet alle gerapporteerde kwesties een even hoog veiligheidsrisico hebben.

Handig is dat alle toegevoegde toestellen netjes rapporteren aan je cloudbeheermodule. Open het Dashboard en klik linksboven op Devices monitored, waarna je het gewenste apparaat aanklikt: je krijgt nu een rapport te zien met informatie als: de status van je firewall, de vrije schijfruimte op je schijf, het resultaat van de dagelijkse Metadefender- antimalwarescan, gedetecteerde kwetsbaarheden, ontbrekende patches etc.

Open in het menu links zeker ook de rubriek Settings. Bij Global Settings / Device Agents kun je onder meer de gewenste scanfrequenties instellen. Bij Reports and Notifications geef je aan hoe vaak je een rapport wilt laten mailen en hoe gedetailleerd dat moet zijn. Overigens kun je hier op elk moment ook diverse rapporten downloaden. Om bepaalde instellingen te wijzigen, zul je eerst een persoonlijke pincode moeten invoeren: die stel je hier in.

Groepsbeleid

©PXimport

09 Cloudbeheer: antivirus

In een professioneel domeinnetwerk wordt virusbeveiliging uiteraard centraal geregeld en kun je als systeembeheerder op elk moment nagaan hoe het met gedetecteerde malware op elk van de clients zit. Dat is iets lastiger in een thuisnetwerk, maar met Sophos Home, geschikt voor Windows en macOS, kom je aardig in de buurt. De gratis versie is beperkt tot drie toestellen, met de Premium-versie monitor je tot tien computers (40 euro voor één jaar).

Nadat je jezelf hebt geregistreerd en een activatielink hebt aangeklikt, kun je aan de slag. Meld je aan op het online dashboard en klik op PC Installer (om Sophos Home op de huidige pc te installeren) of surf naar de genoemde link om de tool op een andere computer te installeren. Na de installatie kun je direct een eerste starten. Je zult merken dat de apparaten waarop je Sophos Home hebt geïnstalleerd ook aan je online dashboard zijn toegevoegd. Klik het gewenste systeem aan en check het tabblad Status: je krijgt hier een overzicht van de mogelijke bedreigingen. Op het tabblad Protection kun je zelf aangeven welke beveiligingen je wilt activeren – houd er wel rekening mee dat nogal wat onderdelen deel uitmaken van Sophos Premium (en in de gratis versie na dertig proefdagen inactief worden). Op het tabblad Web filtering kun je ouderlijk toezicht activeren voor een hele waslijst rubrieken. Je kunt hierbij telkens kiezen tussen Allow, Warn en Block.

10 Ouderlijk toezicht

Maken ook (jonge) kinderen van computers in je thuisnetwerk gebruik, dan wil je vast enig idee hebben wat ze precies allemaal uitvoeren en welke sites ze zoal bezoeken. Dat kan grotendeels centraal worden geregeld. Zo voorzien sommige routers in een module voor ouderlijk toezicht (parental control), geregeld in combinatie met een (betaald) abonnement bij een of andere antivirusproducent. Je kunt ook de eerdergenoemde Web filtering van Sophos Home activeren (zie vorige paragraaf). Of je maakt gebruik van Microsoft Family, beschikbaar voor wie zich met een Microsoft-account bij Windows 10 (of Xbox One) aanmeldt. Meer informatie hierover vind je hier.

Een gratis alternatief is Cisco OpenDNS Family Shield, dat op basis van dns-filtering werkt. Het komt erop neer dat je als dns-servers de adressen 208.67.222.123 en 208.67.220.123 instelt; en dat bij voorkeur op routerniveau zodat het filter meteen op je hele netwerk werkt. Dat volstaat om (de meeste) pornografische sites automatisch te weren.

©PXimport

Netwerkreparatie

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.