Je kunt altijd blijven sleutelen aan je thuisnetwerk. Oudere apparaten worden vervangen door nieuwe en er komen ook steeds toestellen bij, zoals mobiele apparaten, een ip-camera of een nas. Als de facto thuisnetwerkbeheerder moet je dat steeds complexer wordende netwerk maar zien te beheren, monitoren en beveiligen. Je thuisnetwerk beheren doe je aan de hand van deze tips en (gratis) tools.

In een doorsnee thuisnetwerk zijn er natuurlijk geen centraal gestuurde beleidsregels zoals in een bedrijf. Het gaat om allemaal afzonderlijke apparaten die losjes in een netwerkverband zijn opgenomen via een router. Juist dat maakt het best lastig voor een thuisnetwerkbeheerder om alles overzichtelijk en beheersbaar te houden. Plus dat het thuis niet de bedoeling is dat het onderhouden van het thuisnetwerk al te veel geld kost. Daarom focussen we ons in dit artikel vooral op gratis tools.

01 Mobiele scan

Het kan erg nuttig zijn om een actueel overzicht te hebben van de apparaten die met je netwerk zijn verbonden. Je komt al het een en ander te weten via de webinterface van je router, bijvoorbeeld in een rubriek als Lijst met apparaten. Je krijgt heel wat meer informatie met een mobiele app als Fing, beschikbaar voor zowel Android als iOS. Zodra je een scan uitvoert op het toestel (dat met je thuisnetwerk is verbonden, zowel draadloos als bedraad) worden alle gedetecteerde netwerkapparaten overzichtelijk opgesomd, inclusief hostnaam, ip-adres, mac-adres en fabrikant. Je hoeft zo’n apparaat maar aan te tikken en er komen extra functies beschikbaar als wake-on-lan, ping en traceroute. Handig is ook dat je zo’n apparaat kunt laten scannen op beschikbare netwerkservices als ftp, telnet, http, netbios etc. Wij gebruiken deze app bijvoorbeeld geregeld om na te gaan of de (http-)service van onze ip-camera het nog doet. Een degelijk alternatief is HE.NET Network Tools, dat eveneens voor Android en iOS beschikbaar is.

©PXimport

02 Netwerkscan

Nog meer mogelijkheden krijg je via de gratis applicatie Axence netTools voor Windows. Wel wordt je tijdens de installatie gevraagd je bij de producent te registreren, waarna je via e-mail een activatiecode ontvangt. Het gaat om een echte toolkit met allerlei mogelijkheden. Zo kun je via de knop Scan network je hele netwerk laten analyseren: het volstaat dat je een willekeurig ip-adres binnen je netwerk invult, waarna netTools je netwerk zal scannen. Via Options in het linkervenster bepaal je zelf wat je precies wilt scannen: Hosts only (waarbij eigenlijk alleen een ping wordt uitgevoerd), Services of Ports. Bij deze laatste kun je zelf ook de poortnummers laten invullen waarop je wilt checken. De informatie verschijnt dan in het rechtervenster: ip-adres, hostnaam, mac-adres, responsetijd en mogelijk ook de actieve netwerkservices en/of poortnummers. Je kunt zo’n scan bijvoorbeeld uitvoeren wanneer je het ip-adres van een toestel te weten wilt komen of als je wilt nagaan welke services op een toestel actief zijn.

©PXimport

03 Systeeminformatie op afstand

Om de functies van netTools te gebruiken hoef je niet per se bij een specifieke (Windows-)computer te zijn: netTools kan het systeem namelijk ook van afstand benaderen. Het systeem in kwestie moet natuurlijk wel aan staan en verder zijn er nog een paar technische randvoorwaarden. In plaats van alles handmatig in te stellen, laat je dat aan netTools over. Kopieer het bestand WmiEnable.exe (dat zich in een submap van de netTools-installatiemap bevindt) en voer het eenmalig als administrator uit op het Windows-systeem dat je op afstand wilt scannen. Voor wie wil weten wat dit tooltje precies prepareert: je verneemt dat hier en door te klikken op WinTools / Enabling WMI on remote computers.

Vervolgens start je netTools op je eigen pc op, druk je op de knop WinTools en vul je de hostnaam of het ip-adres van het remote-systeem in, evenals de lokale aanmeldgegevens voor Windows, waarna je op Connect drukt. Vanuit het linkervenster kun je nu uiteenlopende informatie opvragen, zowel in de rubriek General (systeeminformatie, processen, services, register, logbestanden etc.) als bij Custom WMI queries (beschikbaar geheugen, geïnstalleerde hotfixes etc.).

04 Permanente systeeminformatie

Via de tot nu toe genoemde tools krijg je slechts een momentopname van een apparaat (al dan niet op afstand) te zien. Het zou handiger zijn om op de achtergrond een scan te laten draaien die je zelf op de hoogte brengt zodra er iets noemenswaardig gebeurt, bijvoorbeeld een toestel dat plots (niet meer) in je netwerk actief is. Ook dat kan met netTools. Druk op de knop NetWatch, vul het ip-adres of de hostnaam van het apparaat in kwestie in en druk op de knop Add >, waarna de tool continue ping-verzoeken stuurt (met Disable monitoring zet je die weer stop). Vervolgens klik je op Set alerts en geef je de voorwaarde(n) aan wanneer je een melding wilt ontvangen. Dat kan bijvoorbeeld zijn wanneer de host langer dan x minuten niet meer reageert of als de responsetijd te traag is. Je geeft hier bovendien aan welk soort meldingen je wilt ontvangen: een pop-upvenster, een geluid of een e-mail. Ga je voor dit laatste, dan moet je via de knop Setup eerst de juiste instellingen invullen, zoals e-mailadres en smtp-server.

©PXimport

05 Poortscan

Je doet er ook goed aan regelmatig te controleren of er geen overbodige poorten op je netwerk open staan. Dat doe je best door je netwerk van buitenaf te laten controleren – ongeveer zoals ook een hacker dat doet. Een handige online scanner is ShieldsUP. Klik hier op Proceed en vervolgens op All Service Ports. Je netwerk wordt meteen gescand en elke gescande poort – van poort 0 tot 1055) wordt in de vorm van een gekleurd vakje weergegeven. Een blauw vakje wijst op een gesloten poort, maar nog veiliger is een groen vakje (stealth), aangezien zo’n poort helemaal niet op binnenkomende datapakketjes reageert: de scanner – of hacker – komt in dit geval zelfs niet te weten dat er een poort aanwezig is. Een rood vakje geeft aan dat de poort wel degelijk open is: klik zo’n vakje aan om meer feedback te krijgen. Een rood vakje op poort 80 bijvoorbeeld wijst er wellicht op dat je een webserver actief hebt binnen je netwerk. Als je weet dat die webserver er is en je hebt die inderdaad nodig, dan hoeft dat niet meteen alarmerend te zijn, zolang je zeker bent dat er geen kwetsbaarheden bekend zijn voor die bepaalde webserver.

Je gaat als volgt na of er op een pc applicaties zijn die op bepaalde poorten aan het luisteren zijn naar binnenkomende data. Druk op Windows-toets+R en tik perfmon /res in en druk op Enter. Open het tabblad Netwerk en controleer de rubriek Listener-poorten. Sluit alle applicaties af of verwijder ze desnoods als die niet echt noodzakelijk zijn. Desnoods stel je je Windows-firewall opnieuw in op de standaardinstellingen: tik firewall in de Windows-zoekbalk in, kies Status van firewall controleren, klik op Standaardwaarden herstellen en bevestig je keuze. Houd er wel rekening mee dat je hierdoor wellicht opnieuw bepaalde (legitieme) applicaties de toestemming zal moeten geven van je netwerk gebruik te maken.

06 Routerconfiguratie

Wanneer er een firewall actief is op je systeem, zoals de ingebouwde firewall van Windows, dan zul je wellicht merken dat de meeste poorten zoals het hoort automatisch op ‘stealth’ zijn ingesteld. Blijken er toch nog een aantal poorten open te staan, dan heeft dat wellicht te maken met bepaalde instellingen van je router. Immers, je router mag dan vaak wel als een bijkomende beveiliging fungeren, je kunt je netwerk ook net minder veilig maken als je hier zomaar poorten hebt opengezet via functies als ‘upnp’, ‘port forwarding’ of ‘dmz’.

Je komt trouwens snel te weten of het aan je router ligt, wanneer je de computer bij wijze van experiment – en mét ingeschakelde firewall – rechtstreeks aan je modem hangt, dus zonder tussenliggende router. Vooropgesteld dat in de mogelijkheid bent om de router te omzeilen en je pc rechtstreeks aan je modem te hangen, want in veel gevallen hebben gebruikers een modem-router inéén. Een alternatief is de routerfuncties uitschakelen.

Kleurt de poortscan nu plots veel ‘groener’ dan raden we je aan de instellingen van je router te controleren. Wellicht zijn er bepaalde port forwarding-regels die overbodig zijn en kun je die dus gerust uitschakelen.

©PXimport

Over en weer

©PXimport

07 Cloudbeheer: installatie

Idealiter beschik je als thuisnetwerkbeheerder over een up-to-date statusrapport van alle toestellen binnen je netwerk, en als het even kan verloopt zo’n analyse en rapportering geheel gecentraliseerd. Daar bestaan weliswaar krachtige tools voor (zoals het gratis SpiceWorks), maar die mikken vooral toch op een domeinnetwerk. En ze zijn bovendien lastig aan de praat te krijgen op een thuisnetwerk.

Een eenvoudiger alternatief, waarbij de beheermodule bovendien geheel in de cloud draait, is Opswat Metadefender Endpoint Management (gratis tot 25 toestellen). Registreer je gratis account, klik op de link in de bevestigingsmail en meld je aan bij het online dashboard. Je krijgt een (nu nog leeg) overzicht van de toestellen die je met je cloudbeheermodule hebt verbonden. Klik op +Devices en op Download MetaAccess agents for distribution. Er is een client beschikbaar voor zowel Windows, macOS, Linux, Android als iOS. We nemen de Windows-versie als voorbeeld en gaan ervan uit dat je die client op permanente basis wilt gebruiken. Klik daarom op Install en voer het gedownloade msi-bestand uit. Deze installatieprocedure voer je vervolgens op alle gewenste toestellen binnen je netwerk uit.

©PXimport

08 Cloudbeheer: configuratie

Meteen na de installatie scant de client je systeem op diverse veiligheidskwesties. Je krijgt hiervan een overzicht wanneer je dubbelklikt op het bijhorende pictogram in het Windows-systeemvak: je browser opent met het eerste gedetecteerde probleem. Klik links onderaan op Next issue om door de diverse probleemsituaties te bladeren. Dat kan bijvoorbeeld de vaststelling zijn dat je antivirus niet up-to-date is of al een tijdlang geen scan heeft uitgevoerd, maar ook dat je een of meer schijfvolumes niet hebt versleuteld. Het mag duidelijk zijn dat niet alle gerapporteerde kwesties een even hoog veiligheidsrisico hebben.

Handig is dat alle toegevoegde toestellen netjes rapporteren aan je cloudbeheermodule. Open het Dashboard en klik linksboven op Devices monitored, waarna je het gewenste apparaat aanklikt: je krijgt nu een rapport te zien met informatie als: de status van je firewall, de vrije schijfruimte op je schijf, het resultaat van de dagelijkse Metadefender- antimalwarescan, gedetecteerde kwetsbaarheden, ontbrekende patches etc.

Open in het menu links zeker ook de rubriek Settings. Bij Global Settings / Device Agents kun je onder meer de gewenste scanfrequenties instellen. Bij Reports and Notifications geef je aan hoe vaak je een rapport wilt laten mailen en hoe gedetailleerd dat moet zijn. Overigens kun je hier op elk moment ook diverse rapporten downloaden. Om bepaalde instellingen te wijzigen, zul je eerst een persoonlijke pincode moeten invoeren: die stel je hier in.

Groepsbeleid

©PXimport

09 Cloudbeheer: antivirus

In een professioneel domeinnetwerk wordt virusbeveiliging uiteraard centraal geregeld en kun je als systeembeheerder op elk moment nagaan hoe het met gedetecteerde malware op elk van de clients zit. Dat is iets lastiger in een thuisnetwerk, maar met Sophos Home, geschikt voor Windows en macOS, kom je aardig in de buurt. De gratis versie is beperkt tot drie toestellen, met de Premium-versie monitor je tot tien computers (40 euro voor één jaar).

Nadat je jezelf hebt geregistreerd en een activatielink hebt aangeklikt, kun je aan de slag. Meld je aan op het online dashboard en klik op PC Installer (om Sophos Home op de huidige pc te installeren) of surf naar de genoemde link om de tool op een andere computer te installeren. Na de installatie kun je direct een eerste starten. Je zult merken dat de apparaten waarop je Sophos Home hebt geïnstalleerd ook aan je online dashboard zijn toegevoegd. Klik het gewenste systeem aan en check het tabblad Status: je krijgt hier een overzicht van de mogelijke bedreigingen. Op het tabblad Protection kun je zelf aangeven welke beveiligingen je wilt activeren – houd er wel rekening mee dat nogal wat onderdelen deel uitmaken van Sophos Premium (en in de gratis versie na dertig proefdagen inactief worden). Op het tabblad Web filtering kun je ouderlijk toezicht activeren voor een hele waslijst rubrieken. Je kunt hierbij telkens kiezen tussen Allow, Warn en Block.

10 Ouderlijk toezicht

Maken ook (jonge) kinderen van computers in je thuisnetwerk gebruik, dan wil je vast enig idee hebben wat ze precies allemaal uitvoeren en welke sites ze zoal bezoeken. Dat kan grotendeels centraal worden geregeld. Zo voorzien sommige routers in een module voor ouderlijk toezicht (parental control), geregeld in combinatie met een (betaald) abonnement bij een of andere antivirusproducent. Je kunt ook de eerdergenoemde Web filtering van Sophos Home activeren (zie vorige paragraaf). Of je maakt gebruik van Microsoft Family, beschikbaar voor wie zich met een Microsoft-account bij Windows 10 (of Xbox One) aanmeldt. Meer informatie hierover vind je hier.

Een gratis alternatief is Cisco OpenDNS Family Shield, dat op basis van dns-filtering werkt. Het komt erop neer dat je als dns-servers de adressen 208.67.222.123 en 208.67.220.123 instelt; en dat bij voorkeur op routerniveau zodat het filter meteen op je hele netwerk werkt. Dat volstaat om (de meeste) pornografische sites automatisch te weren.

©PXimport

Netwerkreparatie

Altijd handig om in huis te hebben: een paar extra tandenborstels. En dan niet in je badkamerkastje, maar bij je schoonmaakspullen. In dit artikel lees je over 10 handige schoonmaaktoepassingen waarvoor een tandenborstel ideaal is.

Lees ook: Van rotklus naar zo gepiept: zo krijg je vieze voegen weer schoon

1. Kalkaanslag rond kranen verwijderen

Rondom de onderkant van een kraan en op de rand van een douchekop blijft snel kalk hangen. Met een tandenborstel en een beetje schoonmaakazijn kun je die aanslag gericht wegborstelen. Dankzij het compacte formaat kom je precies tussen de randjes waar een spons te groot voor is. Borstel de kalkaanslag los, laat het een paar minuten inwerken, en spoel het vervolgens weg met warm water. Even droogwrijven en je kraan blinkt weer als nieuw.

2. Vet en etensresten tussen fornuisknoppen

Tussen de draaiknoppen van een fornuis of kookplaat hopen zich vet, stof en kruimels op. Een doek schuift dat vuil vaak alleen maar verder weg. Met een tandenborstel en een beetje afwasmiddel schrob je het vuil effectief los zonder onderdelen los te hoeven halen. Door de borstel in ronddraaiende bewegingen te gebruiken, werk je het vuil uit de kieren. Veeg vervolgens af met een vochtige doek.

3. Haarborstels en kammen reinigen

Tussen de haren/pennen van een borstel of de tanden van een kam verzamelt zich vuil dat je met de hand niet goed weg krijgt. Een tandenborstel, gecombineerd met warm water en wat shampoo of afwasmiddel, maakt alles weer haarfijn schoon. Borstel grondig tussen de haren/pennen en tanden door en spoel daarna goed uit. Herhaal dit elke paar weken voor een frisse borstel.

4. Speelgoed met randjes en reliëf schoonmaken

Plastic autootjes, badspeeltjes of ander speelgoed met textuur, naden en kleine details zijn lastig schoon te maken met een doek. Met een tandenborstel kun je in elk hoekje komen. Gebruik lauw water met een druppel afwasmiddel en schrob alle randjes schoon. Spoel goed na en laat het speelgoed aan de lucht drogen.

5. Vlekken in stoffen meubels of tapijt behandelen

Een tandenborstel is ook handig om vlekken in stoffen oppervlakken aan te pakken. Breng wat textielreiniger of verdunde azijn aan op de vlek. Schrob met de borstel zachtjes in cirkels zodat het middel goed in de vezels trekt. Laat even intrekken, dep droog met een doek en spoel eventueel na met een vochtige doek. Zo verwijder je bijvoorbeeld koffievlekken of modder.

6. Randjes van de wasbak of spoelbak reinigen

De overgang tussen een wasbak en het aanrechtblad, daar kom je lastig bij. Hier blijft vaak een randje vuil of kalkaanslag zitten. Doop de tandenborstel in allesreiniger of schoonmaakazijn en schrob de randjes grondig schoon. Je zult merken dat zelfs opgedroogd vuil loskomt. Spoel af en wrijf droog met een schone doek.

©stokkete

7. Naden van schoenen en zolen schoonmaken

Sneakers of wandelschoenen met een patroon of profiel knappen zichtbaar op van een schoonmaakbeurt met een tandenborstel. Gebruik water met wat baking soda en wrijf vooral de rubberen zolen en logo's goed schoon. Ook geschikt voor witte randen of sportzolen die grijzig zijn geworden.

8. Randen van het toilet of de wc-bril schoonmaken

De onderkant van de wc-bril of de kieren van het scharnier blijven vaak vies, ook al poets je de rest van het toilet netjes. Een tandenborstel is perfect om deze plekken aan te pakken. Gebruik een antibacterieel schoonmaakmiddel, schrob goed, spoel na en droog af. Zo blijft je toilet écht fris.

9. Groeven in raamkozijnen reinigen

Tussen de rubberen strips van raamkozijnen hoopt zich vuil, zand en stof op. Een tandenborstel komt makkelijk tussen de kieren. Maak nat met een sopje, borstel schoon, en veeg na met een doek. Vooral handig bij schuiframen of draaikiepramen.

10. Randjes van drinkbekers en deksels reinigen

Herbruikbare flessen en lunchboxen hebben vaak rubberen ringen of schroefranden die lastig schoon te krijgen zijn. Met een tandenborstel reinig je deze onderdelen grondig. Gebruik afwasmiddel en heet water, schrob de randjes, en spoel goed na. Dat voorkomt schimmel en nare geurtjes.

Goed én goedkoop

Bij een discounter of drogist koop je voor hooguit een paar euro een grootverpakking tandenborstels. Geen geld dus, zeker als je je bedenkt wat een frustratie het je zal schelen bij bovenstaande klusjes: nooit meer gedoe met te grote sponzen of doeken. Je weet bovendien zeker dat je elk randje voortaan goed en hygiënisch schoon krijgt. Smile!

Ook handig voor lastige schoonmaakklusjes ⤵

Je wasmachine aan je smartphone koppelen klinkt misschien als overbodige luxe, maar het kan wasjes draaien een stuk simpeler én goedkoper maken. Zo kies je met een slimme wasmachine nooit meer het verkeerde wasprogramma, bedien je je wasmachine eenvoudig vanaf je werk en verspil je nooit meer wasmiddel. En er is meer. 

Beste wasprogramma kiezen

Twijfel je regelmatig welk wasprogramma het beste is voor een bepaald type wasgoed, zoals ondergoed of delicate zomerse kleding? Met een slimme wasmachine hoef je je daar nooit meer druk om te maken. Je geeft gewoon in de app aan wat voor kleur je was heeft, welk type textiel het is en hoe vuil het is. De app geeft vervolgens een suggestie voor het meest geschikte programma. Lastige vlek in je kleding? Voer in de app in om wat voor soort vlek het gaat, en de wasmachine weet precies welk programma moet draaien om 'm te verwijderen. Een slimme wasmachine kan zelfs voor je uitrekenen hoe je je wasjes zo goedkoop mogelijk draait door rekening te houden met de actuele energieprijzen. Fijn voor het milieu én je portemonnee!

Op afstand bedienen

Een slimme wasmachine stopt nog net niet je wasgoed voor je in de trommel. Waarom zou je je wasmachine op afstand willen bedienen als je er toch naartoe moet? Nou, bijvoorbeeld omdat je het wasprogramma pas wilt starten als je op je werk zit, zodat je kleding niet uren gekreukt in de trommel blijft liggen. Of omdat je je wasmachine tijdens de daluren wilt laten draaien, maar je in die uren net op een verjaardag bent. Bedienen op afstand is om meerdere redenen nuttig. Zo geeft de app je een seintje wanneer je was schoon is en wanneer het wasmiddel bijna op is. Veel slimme modellen werken ook met spraakbediening. Handig als je drie dingen tegelijk doet en om welke reden dan ook het wasprogramma wilt onderbreken – bijvoorbeeld omdat je een verloren sok op de grond vindt die bij de was moet. 

©ID.nl

Automatische wasmiddeldosering

Het is een bekende valkuil bij het wassen: te veel wasmiddel gebruiken. Hoe meer, hoe beter, denken we al gauw. Maar dat is niet waar: hoe meer wasmiddel je gebruikt, hoe groter de kans dat je kleding beschadigt. Zeepsop blijft dan in de kleding zitten, waardoor je kleding stijf wordt en soms zelfs méér vlekken krijgt. Een slimme wasmachine voorkomt dat er te veel wasmiddel wordt gebruikt door rekening te houden met de hoeveelheid wasgoed en hoe vuil het is. Het enige wat jij hoeft te doen, is deze gegevens invoeren in de app. Automatische wasmiddeldosering is niet alleen beter voor je kleding, het zorgt er ook voor dat je langer met je wasmiddel doet. En dat bespaart weer geld. 

Lees ook: Nooit meer te veel wasmiddel: zo werkt automatisch doseren in je wasmachine

Extra wasprogramma's downloaden

Soms heb je speciale was: denk aan vuile outdoorkleding van je wandelvakantie of sportkleding met een sterke zweetgeur. Een traditionele wasmachine geeft je in dat geval enkel keuze uit standaardwasprogramma's, die mogelijk je was beschadigen, doen krimpen of niet voldoende reinigen. Een slimme wasmachine geeft je de mogelijkheid om, via de app, wasprogramma's voor speciaal wasgoed te downloaden. Denk daarbij niet alleen aan programma's voor sterk vervuilde kleding, maar bijvoorbeeld ook aan programma's voor spijkerbroeken, delicate babykleding en het verwijderen van dierenharen van kleding. Soms zijn er ook speciale wasprogramma's voor het reinigen van je wasmachine, bijvoorbeeld met stoom. 

©wachiwit

Onderhoudsmeldingen

Als je zo lang mogelijk van je wasmachine wilt genieten, zul je hem goed moeten onderhouden. Dat betekent: regelmatig grondig reinigen, de afvoer ontstoppen en kalkaanslag verwijderen. Vaak doen we dit niet – we hebben er geen tijd voor en weten ook niet goed wanneer en hoe vaak we dit moeten doen. Een slimme wasmachine vergeet je nooit te onderhouden, want hij vertelt je precies wanneer het weer tijd is voor een schoonmaakbeurt. In de app vind je ook allerlei handige tips hoe je zo'n schoonmaakbeurt uitvoert. Is je slimme wasmachine stuk? Via de app krijg je heel makkelijk contact met de klantenservice, die op afstand kan zien wat het probleem is én het vaak meteen voor je kan oplossen. Scheelt weer dagen wachten op een monteur.