Je kunt altijd blijven sleutelen aan je thuisnetwerk. Oudere apparaten worden vervangen door nieuwe en er komen ook steeds toestellen bij, zoals mobiele apparaten, een ip-camera of een nas. Als de facto thuisnetwerkbeheerder moet je dat steeds complexer wordende netwerk maar zien te beheren, monitoren en beveiligen. Je thuisnetwerk beheren doe je aan de hand van deze tips en (gratis) tools.

In een doorsnee thuisnetwerk zijn er natuurlijk geen centraal gestuurde beleidsregels zoals in een bedrijf. Het gaat om allemaal afzonderlijke apparaten die losjes in een netwerkverband zijn opgenomen via een router. Juist dat maakt het best lastig voor een thuisnetwerkbeheerder om alles overzichtelijk en beheersbaar te houden. Plus dat het thuis niet de bedoeling is dat het onderhouden van het thuisnetwerk al te veel geld kost. Daarom focussen we ons in dit artikel vooral op gratis tools.

01 Mobiele scan

Het kan erg nuttig zijn om een actueel overzicht te hebben van de apparaten die met je netwerk zijn verbonden. Je komt al het een en ander te weten via de webinterface van je router, bijvoorbeeld in een rubriek als Lijst met apparaten. Je krijgt heel wat meer informatie met een mobiele app als Fing, beschikbaar voor zowel Android als iOS. Zodra je een scan uitvoert op het toestel (dat met je thuisnetwerk is verbonden, zowel draadloos als bedraad) worden alle gedetecteerde netwerkapparaten overzichtelijk opgesomd, inclusief hostnaam, ip-adres, mac-adres en fabrikant. Je hoeft zo’n apparaat maar aan te tikken en er komen extra functies beschikbaar als wake-on-lan, ping en traceroute. Handig is ook dat je zo’n apparaat kunt laten scannen op beschikbare netwerkservices als ftp, telnet, http, netbios etc. Wij gebruiken deze app bijvoorbeeld geregeld om na te gaan of de (http-)service van onze ip-camera het nog doet. Een degelijk alternatief is HE.NET Network Tools, dat eveneens voor Android en iOS beschikbaar is.

©PXimport

02 Netwerkscan

Nog meer mogelijkheden krijg je via de gratis applicatie Axence netTools voor Windows. Wel wordt je tijdens de installatie gevraagd je bij de producent te registreren, waarna je via e-mail een activatiecode ontvangt. Het gaat om een echte toolkit met allerlei mogelijkheden. Zo kun je via de knop Scan network je hele netwerk laten analyseren: het volstaat dat je een willekeurig ip-adres binnen je netwerk invult, waarna netTools je netwerk zal scannen. Via Options in het linkervenster bepaal je zelf wat je precies wilt scannen: Hosts only (waarbij eigenlijk alleen een ping wordt uitgevoerd), Services of Ports. Bij deze laatste kun je zelf ook de poortnummers laten invullen waarop je wilt checken. De informatie verschijnt dan in het rechtervenster: ip-adres, hostnaam, mac-adres, responsetijd en mogelijk ook de actieve netwerkservices en/of poortnummers. Je kunt zo’n scan bijvoorbeeld uitvoeren wanneer je het ip-adres van een toestel te weten wilt komen of als je wilt nagaan welke services op een toestel actief zijn.

©PXimport

03 Systeeminformatie op afstand

Om de functies van netTools te gebruiken hoef je niet per se bij een specifieke (Windows-)computer te zijn: netTools kan het systeem namelijk ook van afstand benaderen. Het systeem in kwestie moet natuurlijk wel aan staan en verder zijn er nog een paar technische randvoorwaarden. In plaats van alles handmatig in te stellen, laat je dat aan netTools over. Kopieer het bestand WmiEnable.exe (dat zich in een submap van de netTools-installatiemap bevindt) en voer het eenmalig als administrator uit op het Windows-systeem dat je op afstand wilt scannen. Voor wie wil weten wat dit tooltje precies prepareert: je verneemt dat hier en door te klikken op WinTools / Enabling WMI on remote computers.

Vervolgens start je netTools op je eigen pc op, druk je op de knop WinTools en vul je de hostnaam of het ip-adres van het remote-systeem in, evenals de lokale aanmeldgegevens voor Windows, waarna je op Connect drukt. Vanuit het linkervenster kun je nu uiteenlopende informatie opvragen, zowel in de rubriek General (systeeminformatie, processen, services, register, logbestanden etc.) als bij Custom WMI queries (beschikbaar geheugen, geïnstalleerde hotfixes etc.).

04 Permanente systeeminformatie

Via de tot nu toe genoemde tools krijg je slechts een momentopname van een apparaat (al dan niet op afstand) te zien. Het zou handiger zijn om op de achtergrond een scan te laten draaien die je zelf op de hoogte brengt zodra er iets noemenswaardig gebeurt, bijvoorbeeld een toestel dat plots (niet meer) in je netwerk actief is. Ook dat kan met netTools. Druk op de knop NetWatch, vul het ip-adres of de hostnaam van het apparaat in kwestie in en druk op de knop Add >, waarna de tool continue ping-verzoeken stuurt (met Disable monitoring zet je die weer stop). Vervolgens klik je op Set alerts en geef je de voorwaarde(n) aan wanneer je een melding wilt ontvangen. Dat kan bijvoorbeeld zijn wanneer de host langer dan x minuten niet meer reageert of als de responsetijd te traag is. Je geeft hier bovendien aan welk soort meldingen je wilt ontvangen: een pop-upvenster, een geluid of een e-mail. Ga je voor dit laatste, dan moet je via de knop Setup eerst de juiste instellingen invullen, zoals e-mailadres en smtp-server.

©PXimport

05 Poortscan

Je doet er ook goed aan regelmatig te controleren of er geen overbodige poorten op je netwerk open staan. Dat doe je best door je netwerk van buitenaf te laten controleren – ongeveer zoals ook een hacker dat doet. Een handige online scanner is ShieldsUP. Klik hier op Proceed en vervolgens op All Service Ports. Je netwerk wordt meteen gescand en elke gescande poort – van poort 0 tot 1055) wordt in de vorm van een gekleurd vakje weergegeven. Een blauw vakje wijst op een gesloten poort, maar nog veiliger is een groen vakje (stealth), aangezien zo’n poort helemaal niet op binnenkomende datapakketjes reageert: de scanner – of hacker – komt in dit geval zelfs niet te weten dat er een poort aanwezig is. Een rood vakje geeft aan dat de poort wel degelijk open is: klik zo’n vakje aan om meer feedback te krijgen. Een rood vakje op poort 80 bijvoorbeeld wijst er wellicht op dat je een webserver actief hebt binnen je netwerk. Als je weet dat die webserver er is en je hebt die inderdaad nodig, dan hoeft dat niet meteen alarmerend te zijn, zolang je zeker bent dat er geen kwetsbaarheden bekend zijn voor die bepaalde webserver.

Je gaat als volgt na of er op een pc applicaties zijn die op bepaalde poorten aan het luisteren zijn naar binnenkomende data. Druk op Windows-toets+R en tik perfmon /res in en druk op Enter. Open het tabblad Netwerk en controleer de rubriek Listener-poorten. Sluit alle applicaties af of verwijder ze desnoods als die niet echt noodzakelijk zijn. Desnoods stel je je Windows-firewall opnieuw in op de standaardinstellingen: tik firewall in de Windows-zoekbalk in, kies Status van firewall controleren, klik op Standaardwaarden herstellen en bevestig je keuze. Houd er wel rekening mee dat je hierdoor wellicht opnieuw bepaalde (legitieme) applicaties de toestemming zal moeten geven van je netwerk gebruik te maken.

06 Routerconfiguratie

Wanneer er een firewall actief is op je systeem, zoals de ingebouwde firewall van Windows, dan zul je wellicht merken dat de meeste poorten zoals het hoort automatisch op ‘stealth’ zijn ingesteld. Blijken er toch nog een aantal poorten open te staan, dan heeft dat wellicht te maken met bepaalde instellingen van je router. Immers, je router mag dan vaak wel als een bijkomende beveiliging fungeren, je kunt je netwerk ook net minder veilig maken als je hier zomaar poorten hebt opengezet via functies als ‘upnp’, ‘port forwarding’ of ‘dmz’.

Je komt trouwens snel te weten of het aan je router ligt, wanneer je de computer bij wijze van experiment – en mét ingeschakelde firewall – rechtstreeks aan je modem hangt, dus zonder tussenliggende router. Vooropgesteld dat in de mogelijkheid bent om de router te omzeilen en je pc rechtstreeks aan je modem te hangen, want in veel gevallen hebben gebruikers een modem-router inéén. Een alternatief is de routerfuncties uitschakelen.

Kleurt de poortscan nu plots veel ‘groener’ dan raden we je aan de instellingen van je router te controleren. Wellicht zijn er bepaalde port forwarding-regels die overbodig zijn en kun je die dus gerust uitschakelen.

©PXimport

Over en weer

©PXimport

07 Cloudbeheer: installatie

Idealiter beschik je als thuisnetwerkbeheerder over een up-to-date statusrapport van alle toestellen binnen je netwerk, en als het even kan verloopt zo’n analyse en rapportering geheel gecentraliseerd. Daar bestaan weliswaar krachtige tools voor (zoals het gratis SpiceWorks), maar die mikken vooral toch op een domeinnetwerk. En ze zijn bovendien lastig aan de praat te krijgen op een thuisnetwerk.

Een eenvoudiger alternatief, waarbij de beheermodule bovendien geheel in de cloud draait, is Opswat Metadefender Endpoint Management (gratis tot 25 toestellen). Registreer je gratis account, klik op de link in de bevestigingsmail en meld je aan bij het online dashboard. Je krijgt een (nu nog leeg) overzicht van de toestellen die je met je cloudbeheermodule hebt verbonden. Klik op +Devices en op Download MetaAccess agents for distribution. Er is een client beschikbaar voor zowel Windows, macOS, Linux, Android als iOS. We nemen de Windows-versie als voorbeeld en gaan ervan uit dat je die client op permanente basis wilt gebruiken. Klik daarom op Install en voer het gedownloade msi-bestand uit. Deze installatieprocedure voer je vervolgens op alle gewenste toestellen binnen je netwerk uit.

©PXimport

08 Cloudbeheer: configuratie

Meteen na de installatie scant de client je systeem op diverse veiligheidskwesties. Je krijgt hiervan een overzicht wanneer je dubbelklikt op het bijhorende pictogram in het Windows-systeemvak: je browser opent met het eerste gedetecteerde probleem. Klik links onderaan op Next issue om door de diverse probleemsituaties te bladeren. Dat kan bijvoorbeeld de vaststelling zijn dat je antivirus niet up-to-date is of al een tijdlang geen scan heeft uitgevoerd, maar ook dat je een of meer schijfvolumes niet hebt versleuteld. Het mag duidelijk zijn dat niet alle gerapporteerde kwesties een even hoog veiligheidsrisico hebben.

Handig is dat alle toegevoegde toestellen netjes rapporteren aan je cloudbeheermodule. Open het Dashboard en klik linksboven op Devices monitored, waarna je het gewenste apparaat aanklikt: je krijgt nu een rapport te zien met informatie als: de status van je firewall, de vrije schijfruimte op je schijf, het resultaat van de dagelijkse Metadefender- antimalwarescan, gedetecteerde kwetsbaarheden, ontbrekende patches etc.

Open in het menu links zeker ook de rubriek Settings. Bij Global Settings / Device Agents kun je onder meer de gewenste scanfrequenties instellen. Bij Reports and Notifications geef je aan hoe vaak je een rapport wilt laten mailen en hoe gedetailleerd dat moet zijn. Overigens kun je hier op elk moment ook diverse rapporten downloaden. Om bepaalde instellingen te wijzigen, zul je eerst een persoonlijke pincode moeten invoeren: die stel je hier in.

Groepsbeleid

©PXimport

09 Cloudbeheer: antivirus

In een professioneel domeinnetwerk wordt virusbeveiliging uiteraard centraal geregeld en kun je als systeembeheerder op elk moment nagaan hoe het met gedetecteerde malware op elk van de clients zit. Dat is iets lastiger in een thuisnetwerk, maar met Sophos Home, geschikt voor Windows en macOS, kom je aardig in de buurt. De gratis versie is beperkt tot drie toestellen, met de Premium-versie monitor je tot tien computers (40 euro voor één jaar).

Nadat je jezelf hebt geregistreerd en een activatielink hebt aangeklikt, kun je aan de slag. Meld je aan op het online dashboard en klik op PC Installer (om Sophos Home op de huidige pc te installeren) of surf naar de genoemde link om de tool op een andere computer te installeren. Na de installatie kun je direct een eerste starten. Je zult merken dat de apparaten waarop je Sophos Home hebt geïnstalleerd ook aan je online dashboard zijn toegevoegd. Klik het gewenste systeem aan en check het tabblad Status: je krijgt hier een overzicht van de mogelijke bedreigingen. Op het tabblad Protection kun je zelf aangeven welke beveiligingen je wilt activeren – houd er wel rekening mee dat nogal wat onderdelen deel uitmaken van Sophos Premium (en in de gratis versie na dertig proefdagen inactief worden). Op het tabblad Web filtering kun je ouderlijk toezicht activeren voor een hele waslijst rubrieken. Je kunt hierbij telkens kiezen tussen Allow, Warn en Block.

10 Ouderlijk toezicht

Maken ook (jonge) kinderen van computers in je thuisnetwerk gebruik, dan wil je vast enig idee hebben wat ze precies allemaal uitvoeren en welke sites ze zoal bezoeken. Dat kan grotendeels centraal worden geregeld. Zo voorzien sommige routers in een module voor ouderlijk toezicht (parental control), geregeld in combinatie met een (betaald) abonnement bij een of andere antivirusproducent. Je kunt ook de eerdergenoemde Web filtering van Sophos Home activeren (zie vorige paragraaf). Of je maakt gebruik van Microsoft Family, beschikbaar voor wie zich met een Microsoft-account bij Windows 10 (of Xbox One) aanmeldt. Meer informatie hierover vind je hier.

Een gratis alternatief is Cisco OpenDNS Family Shield, dat op basis van dns-filtering werkt. Het komt erop neer dat je als dns-servers de adressen 208.67.222.123 en 208.67.220.123 instelt; en dat bij voorkeur op routerniveau zodat het filter meteen op je hele netwerk werkt. Dat volstaat om (de meeste) pornografische sites automatisch te weren.

©PXimport

Netwerkreparatie

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.