Niemand vindt back-uppen leuk. Toch is het belangrijk om deze klus stelselmatig uit te voeren. Je wilt tenslotte geen vakantiefoto’s, familievideo’s of belangrijke documenten kwijtraken. Stel daarom automatische back-ups in. Zodra je eenmaal de bron- en doellocatie hebt gekozen, gaat alles vanzelf. Vanwege de ruime schijfcapaciteit en het lage energieverbruik maak je met een NAS een uitstekend back-upsysteem.

Veel mensen zijn laks wanneer het om back-uppen gaat. Begrijpelijk, want we hebben vaak wel iets beters te doen dan bestanden en mappen kopiëren. Bij een plotselinge schijfcrash of ransomware-aanval denk je daar waarschijnlijk anders over. Na zo’n doemscenario is een recente kopie met ál jouw dierbare herinneringen namelijk heel wat waard. Gelukkig hoeft back-uppen nauwelijks tijd en moeite te kosten, vooropgesteld dat je de juiste methode kiest. Stel voor eens en altijd persoonlijke bestanden veilig zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

 Waarom een NAS?

Een back-upsysteem staat idealiter altijd aan. Een laag stroomverbruik is vanwege de huidige hoge energieprijzen daarom wel zo prettig. Vergeleken met een doorsnee pc heeft een NAS veelal minder stroom nodig.

Een tweede pluspunt is dat je op dit netwerkapparaat in de regel veel data kunt opslaan. Vanzelfsprekend is dat wel afhankelijk van welke schijven er in de NAS zijn gemonteerd. Je hebt hierin zelf de vrije hand, want je kunt een opslagdrager eenvoudig toevoegen of vervangen. De bekende fabrikanten Western Digital en Seagate ontwikkelen momenteel al 3,5inch-schijven met een capaciteit van 22 terabyte! Dat zijn heel wat foto’s en video’s. Overigens kom je met betaalbaardere schijven van 4 tot 8 terabyte vermoedelijk al een heel eind.

In deze workshop lees je op welke manieren je automatische back-ups instelt op een NAS van Synology. Dit Taiwanese merk is in Nederland marktleider. Goed om te weten, is dat NAS’en van andere fabrikanten soortgelijke mogelijkheden bieden, zoals producten van QNAP en Asustor.

NAS voorbereiden

Voordat je back-ups gaat configureren, installeer je eerst Synology Drive Server op de NAS. Zo maak je het netwerkapparaat gereed om vlot gegevens van jouw computer te ontvangen. Zet de Synology-NAS aan en ga met een browser naar https://finds.synology.com. Via Verbinding maken typ je de inloggegevens van het gebruikersaccount. Het besturingssysteem DiskStation Manager (DSM) verschijnt.

Je hebt toegang tot allerlei apps. Open hiervoor het onderdeel Package Center en bekijk het uitgebreide aanbod. Je klikt in de lijst op Synology Drive Server, waarna je eventueel een omschrijving leest. Voeg deze app via Installeren aan jouw NAS toe. Mogelijk verschijnt er een melding met het verzoek om een extra pakket te installeren. Bevestig in dat geval met Ja. Na afloop klik je het openstaande venster weg.

QuickConnect ID aanmaken

Het kan verstandig zijn om een zogeheten QuickConnect ID te creëren. Maak hiermee vanaf andere apparaten makkelijker verbinding met je NAS. Je hoeft dan namelijk geen lastig te onthouden netwerkgegevens in te vullen. We gaan ervan uit dat je tijdens het inrichten van de NAS al een Synology-account hebt aangemaakt. Is dat niet zo, dan maak je dat op de webpagina https://account.synology.com alsnog in orde.

Klik in DSM op Configuratiescherm / Externe toegang. Je vinkt vervolgens de optie QuickConnect inschakelen aan, waarna je in het veld achter QuickConnect ID jouw NAS een herkenbare naam geeft. Onthoud die goed voor de resterende stappen in deze workshop. Klik op Toepassen en sluit het venster. Je ziet nu op welk webadres je de NAS voortaan kunt bereiken.

Synology Drive Client

Bepaal vooraf van welke data je een kopie wilt opslaan. Nuttig is om belangrijke bestanden alvast in een map te bewaren. Voor het inrichten van de back-up gebruik je het gebruiksvriendelijke programma Synology Drive Client. Dat ga je op de pc of laptop installeren.

Ga naar deze pagina en klik rechtsboven op Client downloaden. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux. In deze workshop bespreken we de Windows-versie. Klik op exe of msi en voer de installatie uit. Na afloop start je Synology Drive Client op. Via Nu Starten verschijnt er een aanmeldvenster. Je typt eerst de naam van het QuickConnect ID en vervolgens de inloggegevens van jouw NAS. Vink voor een veilige verbinding desgewenst de optie SSL-gegevensoverdrachtcodering inschakelen aan. Klik op Volgende.

Synchroniseren of back-uppen?

Synology Drive Client stelt je voor een belangrijke keuze: ga je belangrijke bestanden synchroniseren of back-uppen? Tussen deze opties bestaat een wezenlijk verschil. Met synchroniseren blijft de inhoud van een specifieke map op de computer en NAS altijd gelijk. Als je op de laptop bijvoorbeeld een pdf-bestand aan deze synchronisatiemap toevoegt, belandt dit document automatisch op de NAS. Dat gebeurt vrijwel direct.

Handig is dat je meerdere computers, tablets en smartphones in een synchronisatietaak kunt betrekken. Je hebt zo op elk apparaat toegang tot dezelfde gegevens. Verwijder je (per ongeluk) een bestand, dan is dat in principe op geen enkel apparaat meer beschikbaar. Overigens is het wel mogelijk om hiervoor uitzonderingen in te stellen, zodat ‘gewiste’ gegevens op de NAS bewaard blijven (daarover meer in de paragraaf ‘Tóch synchroniseren’).

Back-uppen werkt net even anders. Hierbij wijs je een of meerdere computermappen aan waarvan je een kopie wilt opslaan. Vervolgens maakt Synology Drive Client back-ups. Dat gebeurt bij bestandswijzigingen of volgens een tijdschema. Back-uppen is betrouwbaarder dan synchroniseren, omdat je een verwijderd bestand altijd weer kunt herstellen. In deze workshop gaan we om die reden aan de slag met deze methode. Klik op Back-uptaak en Volgende.

Bron- en doellocatie kiezen

Je beslist zelf van welke map(pen) je een back-up wilt maken. Vink hiervoor onder Selecteer back-up bron de gewenste bestandslocaties aan. Je toont zo nodig onderliggende submappen door op het kleine pijltje te klikken. Wijs daarna een plek op je NAS aan. Achter Back-updoel is er al een locatie ingevuld. Als je het daarmee oneens bent, kies je met Selecteren een andere doelmap.

Je kunt via de knop Back-upregels ook uitzonderingen instellen. Bepaal hier bijvoorbeeld dat je bestanden met een bepaalde extensie buiten de back-up wilt houden. Met de standaardinstellingen behoudt het back-upsysteem alle lokaal verwijderde bestanden. Een geruststellende gedachte, want bij een vergissing kun je de gegevens weer terughalen. Klik op Volgende.

Wanneer back-uppen?

De hamvraag is natuurlijk wanneer je Synology Drive Client kopieën naar de NAS laat wegschrijven. Een vereiste is dat de computer en NAS op deze momenten allebei zijn ingeschakeld. Selecteer de optie Continu back-up als je de boel wilt automatiseren. Hiermee houdt het programma de bronlocaties voortdurend in de gaten. Bij wijzigingen werkt Synology Drive Client de back-up op eigen houtje bij. Dat werkt in de praktijk erg snel en je hebt er verder helemaal geen omkijken meer naar.

Een andere mogelijkheid is om handmatig back-ups te maken, bijvoorbeeld op een vaste dag in de week. Het nadeel hiervan is dat je deze klus al gauw vergeet. Als derde optie stel je met Geplande back-up eventueel een tijdschema in. Dat kan bijvoorbeeld dagelijks, wekelijks of in het weekend. Selecteer hiervoor een starttijd en kies een frequentie. Na de laatste back-uptaak van de dag laat je de computer zichzelf optioneel uitzetten.

Maak een keuze en klik op Volgende / Voltooid. Het programma test nu de verbinding, waarna er een pop-upscherm verschijnt. Neem dat vrijblijvend door en klik telkens op Volgende / Voltooid. Je ziet in het hoofdvenster dat Synology Drive Client is begonnen aan de back-up.

Een laatste check

Uiteraard wil je graag weten of de eerste back-up succesvol is verlopen. Dat kun je eenvoudig controleren. Meld je via een browser aan bij DSM en klik op File Station. Afhankelijk van de gekozen doellocatie blader je aan de linkerkant naar de juiste map. Waarschijnlijk zie je hier de naam van de computer staan. Dubbelklik daarop en bekijk in de mappenstructuur of alle gegevens zijn gekopieerd.

Opgeslagen muziek, foto’s en video’s kun je vaak direct vanuit DSM openen. Klik met de rechtermuisknop op een bestand en kies Voorbeeldweergave of Afspelen. Filmpjes openen in een nieuw tabblad van de browser.

Back-upinstellingen wijzigen

De back-upinstellingen zijn niet in beton gegoten. Je kunt namelijk op een later moment nog wijzigingen doorvoeren. Voeg bijvoorbeeld een extra bronmap toe of pas het back-upschema aan. Synology Drive Client is in Windows beschikbaar vanuit het systeemvak. Dubbelklik rechtsonder op het witte pictogram met de blauwe letter. Via de knop met de drie puntjes kies je Instellingen. Je voegt naar eigen inzicht extra bestandslocaties toe of verwijdert juist mappen uit de back-up. Klik op het tabblad Back-upmodus om eventueel het tijdschema te wijzigen. Je bewaart de wijzigingen met Toepassen.

Tóch synchroniseren

Bepaalde bestanden wil je misschien op elk apparaat kunnen oproepen, zoals bepaalde familiefoto’s of filmpjes. Geen probleem, want je kunt altijd naderhand nog een synchronisatietaak instellen. Open op een computer Synology Drive Client en klik op Synchronisatietaken. Via Synchronisatietaak maken duikt er een nieuw venster op.

Selecteer zo nodig jouw netwerkapparaat en klik op Volgende. Je gaat nu een synchronisatiemap op de NAS en computer aanwijzen. Er staan hiervoor al bestandslocaties ingesteld, maar dat kun je desgewenst aanpassen. Klik in dat geval op Wijzigen en selecteer de gewenste map(pen).

Via Geavanceerd / Bestandsfilter kun je bestanden met een bepaalde extensie uitsluiten. De synchronisatie werkt standaard twee richtingen op. Het is als alternatief ook mogelijk om lokaal verwijderde gegevens op de NAS te laten staan. Daarmee creëer je in zekere zin een automatische back-up in één richting. Ga in dat geval naar het tabblad Synchronisatiemodus. Je selecteert vervolgens de opties Alleen gegevens naar Synology Drive Server uploaden en Lokaal verwijderde bestanden op de server bewaren. Bevestig met Toepassen en Voltooid. De synchronisatietaak is meteen actief.

Bestanden en mappen toevoegen

Op de computer bevindt zich nu een synchronisatiemap. Die staat continu in verbinding met de NAS. Klik in Synology Drive Client op het blauwe bestandspad om deze locatie in Windows Verkenner te openen. Je voegt nu naar hartenlust bestanden en mappen toe, waarna ze volautomatisch op het netwerpapparaat belanden. Klik rechtsonder eenmaal op het Synology Drive Client-pictogram van het systeemvak. Hier volg je de voortgang van het synchronisatieproces.

Bestanden delen

Een handige optie is dat je gesynchroniseerde mappen en bestanden via internet kunt delen. Laat op die manier bijvoorbeeld een fotoalbum of vakantiefilm aan vrienden zien. Het werkt eenvoudig. Klik in Windows Verkenner met de rechtermuisknop op een map of bestand en navigeer in het contextmenu naar Synology Drive / Koppeling ophalen. Je gaat nu naar het tabblad Publieke koppeling, waarbij je bovenaan de optie Maak een publieke koppeling om bestanden met anderen te delen aanvinkt.

Je wilt natuurlijk niet dat ongenode gasten persoonlijke foto’s of privédocumenten kunnen zien. Zet om die reden een vinkje voor Wachtwoord vereist en bedenk vervolgens een wachtwoord. Verder kun je optioneel ook een vervaldatum instellen. De gegevens zijn dan vanaf de ingestelde datum niet meer toegankelijk. Wil je liever niet dat bezoekers de bestanden naar hun computer kunnen downloaden? Verwijder dan het vinkje voor Downloaden en kopiëren toestaan aan opties.

Onderaan bevindt zich een url die je met bekenden kunt delen. Klik achter de link op de kopieerknop en plak de koppeling bijvoorbeeld in Skype, WhatsApp, Messenger of een e-mailbericht. Vergeet hierbij niet om het juiste wachtwoord mee te sturen. Klik tot slot op Toepassen. Wil je de koppeling op den duur weer intrekken? Haal het vinkje weg voor Maak een publieke koppeling om bestanden met anderen te delen en bevestig met Verwijderen / Toepassen.

Synology Drive-app

Misschien wil je ook gegevens van een smartphone (of tablet) automatisch naar jouw NAS back-uppen. Met name foto’s en video’s komen daarvoor natuurlijk in aanmerking. Aan de hand van de Synology Drive-app is dat een koud kunstje. Download deze toepassing vanuit de Apple App Store of Google Play Store. Tik op Aanmelden en log daarna in met je QuickConnect ID, gebruikersnaam en wachtwoord.

Zodra je bent aangemeld, komt er eerst een aantal tips tevoorschijn. Neem die even door. Er verschijnt ook een verzoek om een back-up van mobiele gegevens te maken. Synology Drive synchroniseert op deze wijze foto’s en video’s. Tik op Nu instellen om deze taak te starten. Je activeert daarna de optie Photo back-up. Beslis daarna of je alle bestaande foto’s of uitsluitend nieuwe beelden wilt back-uppen. Bevestig als laatste met OK. In het hoofdvenster bekijk je gegevens die je eerder via de computer hebt gesynchroniseerd en geback-upt.

Je wilt ruimte vrijmaken in Windows 11, maar heb je geen idee waar je moet beginnen met deze schoonmaakoperatie? Windows geeft zelf aan welke bestanden je veilig kunt verwijderen.

Stap 1: Opslag bekijken

Om snel opslagruimte vrij te maken, heb je geen app van derden nodig. In Windows 11 ga je met Windows-toets+I naar de instellingen van Windows en daar open je in de linkerbalk het onderdeel Systeem. Aan de rechterkant kun je dan de optie Opslag activeren. In dit venster krijg je bovenaan een overzicht van hoe de schijfruimte verdeeld is en hoeveel vrije opslagruimte er nog overblijft.

Krijg eerst inzicht in de gebruikte opslag.

Stap 2: Aanbevelingen voor opschoning

In het onderdeel Opslagbeheer open je Aanbevelingen voor opschoning. Hier staan alvast vier suggesties van groepen in de sectie Tijdelijke bestanden die je mag snoeien. De opties Prullenbak en Downloads zijn de eerste twee locaties die je veilig kunt leegmaken. Vink deze opties aan. Ook de optie Logboekbestanden voor het archief van de feedback-hub kun je aanvinken. Onderaan lees je hoeveel ruimte je wint met deze schoonmaakoperatie. We raden af om ook de optie Logboekbestanden voor systeemherstel te gebruiken. Daar valt trouwens meestal heel weinig winst te halen. Klik vervolgens op Opschonen. Ga ook eens kijken in het onderdeel Grote of ongebruikte bestanden of daar geen oude video’s of andere grote bestanden zijn achtergebleven. Hetzelfde geldt voor Bestanden gesynchroniseerd met de cloud.

Snoei eerst in de tijdelijke bestanden.

Stap 3: Opslaginzicht

Windows 11 heeft ook een functie Opslaginzicht die automatisch opslagruimte vrijmaakt wanneer dat nodig is. Die vind je bij Instellingen / Systeem / Opslag. Zet eerst de schakelaar aan bij Gebruikersinhoud automatisch opschonen. Standaard is ingesteld dat de functie Opslaginzicht pas in actie komt wanneer er weinig vrije schijfruimte overblijft. In dat geval zal het systeem de bestanden verwijderen die al langer dan dertig dagen in de Prullenbak zitten. Je kunt dit ook instellen op elke dag, elke veertien dagen en elke zestig dagen. Je kunt ook hier aangeven dat bestanden in de map Downloads na een bepaalde periode worden gewist. Deze opties zijn vooral handig voor wie deze mappen meestal zelf vergeet leeg te maken. Wil je meteen deze ruimte vrijmaken, dan klik je op de optie Opslaginzicht nu uitvoeren. En weer kun je na afloop zien hoeveel ruimte er is vrijgemaakt.

Met Opslaginzicht zal Windows automatisch overtollige bestanden opschonen.

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!