Niemand vindt back-uppen leuk. Toch is het belangrijk om deze klus stelselmatig uit te voeren. Je wilt tenslotte geen vakantiefoto’s, familievideo’s of belangrijke documenten kwijtraken. Stel daarom automatische back-ups in. Zodra je eenmaal de bron- en doellocatie hebt gekozen, gaat alles vanzelf. Vanwege de ruime schijfcapaciteit en het lage energieverbruik maak je met een NAS een uitstekend back-upsysteem.

Veel mensen zijn laks wanneer het om back-uppen gaat. Begrijpelijk, want we hebben vaak wel iets beters te doen dan bestanden en mappen kopiëren. Bij een plotselinge schijfcrash of ransomware-aanval denk je daar waarschijnlijk anders over. Na zo’n doemscenario is een recente kopie met ál jouw dierbare herinneringen namelijk heel wat waard. Gelukkig hoeft back-uppen nauwelijks tijd en moeite te kosten, vooropgesteld dat je de juiste methode kiest. Stel voor eens en altijd persoonlijke bestanden veilig zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

 Waarom een NAS?

Een back-upsysteem staat idealiter altijd aan. Een laag stroomverbruik is vanwege de huidige hoge energieprijzen daarom wel zo prettig. Vergeleken met een doorsnee pc heeft een NAS veelal minder stroom nodig.

Een tweede pluspunt is dat je op dit netwerkapparaat in de regel veel data kunt opslaan. Vanzelfsprekend is dat wel afhankelijk van welke schijven er in de NAS zijn gemonteerd. Je hebt hierin zelf de vrije hand, want je kunt een opslagdrager eenvoudig toevoegen of vervangen. De bekende fabrikanten Western Digital en Seagate ontwikkelen momenteel al 3,5inch-schijven met een capaciteit van 22 terabyte! Dat zijn heel wat foto’s en video’s. Overigens kom je met betaalbaardere schijven van 4 tot 8 terabyte vermoedelijk al een heel eind.

In deze workshop lees je op welke manieren je automatische back-ups instelt op een NAS van Synology. Dit Taiwanese merk is in Nederland marktleider. Goed om te weten, is dat NAS’en van andere fabrikanten soortgelijke mogelijkheden bieden, zoals producten van QNAP en Asustor.

NAS voorbereiden

Voordat je back-ups gaat configureren, installeer je eerst Synology Drive Server op de NAS. Zo maak je het netwerkapparaat gereed om vlot gegevens van jouw computer te ontvangen. Zet de Synology-NAS aan en ga met een browser naar https://finds.synology.com. Via Verbinding maken typ je de inloggegevens van het gebruikersaccount. Het besturingssysteem DiskStation Manager (DSM) verschijnt.

Je hebt toegang tot allerlei apps. Open hiervoor het onderdeel Package Center en bekijk het uitgebreide aanbod. Je klikt in de lijst op Synology Drive Server, waarna je eventueel een omschrijving leest. Voeg deze app via Installeren aan jouw NAS toe. Mogelijk verschijnt er een melding met het verzoek om een extra pakket te installeren. Bevestig in dat geval met Ja. Na afloop klik je het openstaande venster weg.

QuickConnect ID aanmaken

Het kan verstandig zijn om een zogeheten QuickConnect ID te creëren. Maak hiermee vanaf andere apparaten makkelijker verbinding met je NAS. Je hoeft dan namelijk geen lastig te onthouden netwerkgegevens in te vullen. We gaan ervan uit dat je tijdens het inrichten van de NAS al een Synology-account hebt aangemaakt. Is dat niet zo, dan maak je dat op de webpagina https://account.synology.com alsnog in orde.

Klik in DSM op Configuratiescherm / Externe toegang. Je vinkt vervolgens de optie QuickConnect inschakelen aan, waarna je in het veld achter QuickConnect ID jouw NAS een herkenbare naam geeft. Onthoud die goed voor de resterende stappen in deze workshop. Klik op Toepassen en sluit het venster. Je ziet nu op welk webadres je de NAS voortaan kunt bereiken.

Synology Drive Client

Bepaal vooraf van welke data je een kopie wilt opslaan. Nuttig is om belangrijke bestanden alvast in een map te bewaren. Voor het inrichten van de back-up gebruik je het gebruiksvriendelijke programma Synology Drive Client. Dat ga je op de pc of laptop installeren.

Ga naar deze pagina en klik rechtsboven op Client downloaden. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux. In deze workshop bespreken we de Windows-versie. Klik op exe of msi en voer de installatie uit. Na afloop start je Synology Drive Client op. Via Nu Starten verschijnt er een aanmeldvenster. Je typt eerst de naam van het QuickConnect ID en vervolgens de inloggegevens van jouw NAS. Vink voor een veilige verbinding desgewenst de optie SSL-gegevensoverdrachtcodering inschakelen aan. Klik op Volgende.

Synchroniseren of back-uppen?

Synology Drive Client stelt je voor een belangrijke keuze: ga je belangrijke bestanden synchroniseren of back-uppen? Tussen deze opties bestaat een wezenlijk verschil. Met synchroniseren blijft de inhoud van een specifieke map op de computer en NAS altijd gelijk. Als je op de laptop bijvoorbeeld een pdf-bestand aan deze synchronisatiemap toevoegt, belandt dit document automatisch op de NAS. Dat gebeurt vrijwel direct.

Handig is dat je meerdere computers, tablets en smartphones in een synchronisatietaak kunt betrekken. Je hebt zo op elk apparaat toegang tot dezelfde gegevens. Verwijder je (per ongeluk) een bestand, dan is dat in principe op geen enkel apparaat meer beschikbaar. Overigens is het wel mogelijk om hiervoor uitzonderingen in te stellen, zodat ‘gewiste’ gegevens op de NAS bewaard blijven (daarover meer in de paragraaf ‘Tóch synchroniseren’).

Back-uppen werkt net even anders. Hierbij wijs je een of meerdere computermappen aan waarvan je een kopie wilt opslaan. Vervolgens maakt Synology Drive Client back-ups. Dat gebeurt bij bestandswijzigingen of volgens een tijdschema. Back-uppen is betrouwbaarder dan synchroniseren, omdat je een verwijderd bestand altijd weer kunt herstellen. In deze workshop gaan we om die reden aan de slag met deze methode. Klik op Back-uptaak en Volgende.

Bron- en doellocatie kiezen

Je beslist zelf van welke map(pen) je een back-up wilt maken. Vink hiervoor onder Selecteer back-up bron de gewenste bestandslocaties aan. Je toont zo nodig onderliggende submappen door op het kleine pijltje te klikken. Wijs daarna een plek op je NAS aan. Achter Back-updoel is er al een locatie ingevuld. Als je het daarmee oneens bent, kies je met Selecteren een andere doelmap.

Je kunt via de knop Back-upregels ook uitzonderingen instellen. Bepaal hier bijvoorbeeld dat je bestanden met een bepaalde extensie buiten de back-up wilt houden. Met de standaardinstellingen behoudt het back-upsysteem alle lokaal verwijderde bestanden. Een geruststellende gedachte, want bij een vergissing kun je de gegevens weer terughalen. Klik op Volgende.

Wanneer back-uppen?

De hamvraag is natuurlijk wanneer je Synology Drive Client kopieën naar de NAS laat wegschrijven. Een vereiste is dat de computer en NAS op deze momenten allebei zijn ingeschakeld. Selecteer de optie Continu back-up als je de boel wilt automatiseren. Hiermee houdt het programma de bronlocaties voortdurend in de gaten. Bij wijzigingen werkt Synology Drive Client de back-up op eigen houtje bij. Dat werkt in de praktijk erg snel en je hebt er verder helemaal geen omkijken meer naar.

Een andere mogelijkheid is om handmatig back-ups te maken, bijvoorbeeld op een vaste dag in de week. Het nadeel hiervan is dat je deze klus al gauw vergeet. Als derde optie stel je met Geplande back-up eventueel een tijdschema in. Dat kan bijvoorbeeld dagelijks, wekelijks of in het weekend. Selecteer hiervoor een starttijd en kies een frequentie. Na de laatste back-uptaak van de dag laat je de computer zichzelf optioneel uitzetten.

Maak een keuze en klik op Volgende / Voltooid. Het programma test nu de verbinding, waarna er een pop-upscherm verschijnt. Neem dat vrijblijvend door en klik telkens op Volgende / Voltooid. Je ziet in het hoofdvenster dat Synology Drive Client is begonnen aan de back-up.

Een laatste check

Uiteraard wil je graag weten of de eerste back-up succesvol is verlopen. Dat kun je eenvoudig controleren. Meld je via een browser aan bij DSM en klik op File Station. Afhankelijk van de gekozen doellocatie blader je aan de linkerkant naar de juiste map. Waarschijnlijk zie je hier de naam van de computer staan. Dubbelklik daarop en bekijk in de mappenstructuur of alle gegevens zijn gekopieerd.

Opgeslagen muziek, foto’s en video’s kun je vaak direct vanuit DSM openen. Klik met de rechtermuisknop op een bestand en kies Voorbeeldweergave of Afspelen. Filmpjes openen in een nieuw tabblad van de browser.

Back-upinstellingen wijzigen

De back-upinstellingen zijn niet in beton gegoten. Je kunt namelijk op een later moment nog wijzigingen doorvoeren. Voeg bijvoorbeeld een extra bronmap toe of pas het back-upschema aan. Synology Drive Client is in Windows beschikbaar vanuit het systeemvak. Dubbelklik rechtsonder op het witte pictogram met de blauwe letter. Via de knop met de drie puntjes kies je Instellingen. Je voegt naar eigen inzicht extra bestandslocaties toe of verwijdert juist mappen uit de back-up. Klik op het tabblad Back-upmodus om eventueel het tijdschema te wijzigen. Je bewaart de wijzigingen met Toepassen.

Tóch synchroniseren

Bepaalde bestanden wil je misschien op elk apparaat kunnen oproepen, zoals bepaalde familiefoto’s of filmpjes. Geen probleem, want je kunt altijd naderhand nog een synchronisatietaak instellen. Open op een computer Synology Drive Client en klik op Synchronisatietaken. Via Synchronisatietaak maken duikt er een nieuw venster op.

Selecteer zo nodig jouw netwerkapparaat en klik op Volgende. Je gaat nu een synchronisatiemap op de NAS en computer aanwijzen. Er staan hiervoor al bestandslocaties ingesteld, maar dat kun je desgewenst aanpassen. Klik in dat geval op Wijzigen en selecteer de gewenste map(pen).

Via Geavanceerd / Bestandsfilter kun je bestanden met een bepaalde extensie uitsluiten. De synchronisatie werkt standaard twee richtingen op. Het is als alternatief ook mogelijk om lokaal verwijderde gegevens op de NAS te laten staan. Daarmee creëer je in zekere zin een automatische back-up in één richting. Ga in dat geval naar het tabblad Synchronisatiemodus. Je selecteert vervolgens de opties Alleen gegevens naar Synology Drive Server uploaden en Lokaal verwijderde bestanden op de server bewaren. Bevestig met Toepassen en Voltooid. De synchronisatietaak is meteen actief.

Bestanden en mappen toevoegen

Op de computer bevindt zich nu een synchronisatiemap. Die staat continu in verbinding met de NAS. Klik in Synology Drive Client op het blauwe bestandspad om deze locatie in Windows Verkenner te openen. Je voegt nu naar hartenlust bestanden en mappen toe, waarna ze volautomatisch op het netwerpapparaat belanden. Klik rechtsonder eenmaal op het Synology Drive Client-pictogram van het systeemvak. Hier volg je de voortgang van het synchronisatieproces.

Bestanden delen

Een handige optie is dat je gesynchroniseerde mappen en bestanden via internet kunt delen. Laat op die manier bijvoorbeeld een fotoalbum of vakantiefilm aan vrienden zien. Het werkt eenvoudig. Klik in Windows Verkenner met de rechtermuisknop op een map of bestand en navigeer in het contextmenu naar Synology Drive / Koppeling ophalen. Je gaat nu naar het tabblad Publieke koppeling, waarbij je bovenaan de optie Maak een publieke koppeling om bestanden met anderen te delen aanvinkt.

Je wilt natuurlijk niet dat ongenode gasten persoonlijke foto’s of privédocumenten kunnen zien. Zet om die reden een vinkje voor Wachtwoord vereist en bedenk vervolgens een wachtwoord. Verder kun je optioneel ook een vervaldatum instellen. De gegevens zijn dan vanaf de ingestelde datum niet meer toegankelijk. Wil je liever niet dat bezoekers de bestanden naar hun computer kunnen downloaden? Verwijder dan het vinkje voor Downloaden en kopiëren toestaan aan opties.

Onderaan bevindt zich een url die je met bekenden kunt delen. Klik achter de link op de kopieerknop en plak de koppeling bijvoorbeeld in Skype, WhatsApp, Messenger of een e-mailbericht. Vergeet hierbij niet om het juiste wachtwoord mee te sturen. Klik tot slot op Toepassen. Wil je de koppeling op den duur weer intrekken? Haal het vinkje weg voor Maak een publieke koppeling om bestanden met anderen te delen en bevestig met Verwijderen / Toepassen.

Synology Drive-app

Misschien wil je ook gegevens van een smartphone (of tablet) automatisch naar jouw NAS back-uppen. Met name foto’s en video’s komen daarvoor natuurlijk in aanmerking. Aan de hand van de Synology Drive-app is dat een koud kunstje. Download deze toepassing vanuit de Apple App Store of Google Play Store. Tik op Aanmelden en log daarna in met je QuickConnect ID, gebruikersnaam en wachtwoord.

Zodra je bent aangemeld, komt er eerst een aantal tips tevoorschijn. Neem die even door. Er verschijnt ook een verzoek om een back-up van mobiele gegevens te maken. Synology Drive synchroniseert op deze wijze foto’s en video’s. Tik op Nu instellen om deze taak te starten. Je activeert daarna de optie Photo back-up. Beslis daarna of je alle bestaande foto’s of uitsluitend nieuwe beelden wilt back-uppen. Bevestig als laatste met OK. In het hoofdvenster bekijk je gegevens die je eerder via de computer hebt gesynchroniseerd en geback-upt.

Google Maps is een veelgebruikte navigatie-app binnen zowel Android als iOS. Veel mensen zijn inmiddels gewend aan die app en hebben geen behoefte aan alternatieven. Maar als je om je heen kijkt, zijn er genoeg kaarten-apps die de moeite waard zijn.

Google Maps is inmiddels meer dan alleen een app voor het navigeren. Je kunt er eveneens informatie over je omgeving of buurt mee opzoeken, en zodoende leuke plekjes ontdekken. Ook biedt de app informatie over bijvoorbeeld files en de luchtkwaliteit. Daarnaast laten mensen er zelf recensies en foto's op achter, waardoor je nog een beter beeld krijgt van wat er in jouw omgeving gebeurt. En vergeet de Steet View-functie niet om een omgeving elders op de wereld te verkennen.

Maar dit is natuurlijk niet de enige dienst die je op deze manier op je smartphone kunt gebruiken. In dit artikel bieden we vier alternatieven voor Google Maps aan.

1- Here WeGo

De eerste app in dit korte lijstje is Here WeGo. Dit is een gratis te downloaden app, die in de basis hetzelfde doet als Google Maps – maar dan zonder Google. Je hebt toegang tot verschillende soorten navigatieopties, zoals wandelen, met de auto of het ov, en kunt directies opvragen die je van deur tot deur brengt. Daarnaast zijn er allerlei mogelijkheden waarmee je de reis, ongeacht het voertuig, personaliseert. Zo kun je kiezen voor de snelste of de kortste route (het verschil zit hem in snelheid) en of je in realtime omgeleid wil worden wanneer dat nodig is. Zo kan Here WeGo rekening houden met files en eventueel oponthoud. Verder zijn er twee weergavemodi: een zoals in Google Maps en een met een satellietbeeld van de omgeving.

Here WeGo is beschikbaar voor Android en iOS.

🚲Leestip: Ga eropuit! De beste sites en apps voor wandelen en fietsen

2- Apple Maps

We kunnen het ons bijna niet voorstellen dat je dit niet weet als je een iPhone hebt, maar Apple biedt met zijn eigen kaartenapplicatie Apple Maps ook een prima alternatief voor Google Maps aan. Hoewel de software eerder onbruikbaar was, heeft de app de afgelopen jaren flinke sprongen vooruit gemaakt. Had je de app eerder afgeschreven, dan kun je je er nu aan wagen. Net zoals bij andere navigatie-applicaties heb je de keuze uit verschillende reisopties, zoals met de auto, de fiets en bijvoorbeeld een taxi. Apple Maps biedt routenavigatie, locatie delen, plaatskaarten en een interactieve 3D-weergave aan van allerlei omgevingen. Zo krijg je een beter beeld van wat er te beleven valt, of hoe er een stad, dorp of weg vormgegeven is.

Apple Maps is alleen beschikbaar voor iOS.

3- Waze

Mocht je iemand zijn die uit het Google-ecosysteem wil stappen, of minder van Google afhankelijk wil zijn, dan is Waze wellicht niet de beste optie. Google is namelijk eigenaar van deze app. Maar voor andere gebruikers kan dit wel een goed alternatief zijn. Veel van de informatie die Waze presenteert, is namelijk afkomstig vanuit de community. Gebruikers houden andere mensen dus op de hoogte. Daardoor krijg je veel meer updates in realtime over wat er om je heen gebeurt of wanneer je eenmaal de weg op gaat. Ongelukken en dergelijke zijn daardoor geen verrassingen meer. Waze kan bovendien razendsnel andere routes aanbieden, en je kunt van tevoren aangeven dat je bepaalde wegen of gebieden wilt vermijden.

Waze is beschikbaar voor zowel Android als iOS.

4- OsmAnd

OsmAnd is tot slot een navigatieapplicatie die volop gebruikmaakt van opensource-informatie. In dit geval gaat het om de data van OpenStreetMap. Dat is niet het enige dat dit zo'n sterke app maakt. Want OsmAnd legt voornamelijk de nadruk op offline gebruik. Zo kunnen gebruikers niet alleen hun eigen omgeving, maar ook gewoon de kaart van een volledig land offline beschikbaar maken. Dat zal de app dan ook meteen vragen op het moment dat je hem voor het eerst opent. Daardoor kun je niet alleen data besparen, ook heb je gewoon een goede kaart tot je beschikking wanneer je in een gebied bent met slecht internet. Verder is het fijn om te zien dat OsmAnd de basis op orde heeft als het gaat om de interface en navigatieopties. Alle basale functies die je mag verwachten van een kaartenapp zit in OsmAnd, dus je hoeft niets te missen.

OsmAnd is beschikbaar voor zowel Android als iOS.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.