Een slim huis in 10 stappen
Een gewone lamp of thermostaat in huis is niet meer van deze tijd, tegenwoordig zijn alle apparaten slim. Je bestuurt een beveiligingscamera met je smartphone op afstand en je regelt de temperatuur van je verwarming terwijl je nog in de auto zit. In dit artikel lees je welke apparatuur je in een slim huis kunt vervangen door slimme versies en waar je bij de aanschaf aan moet denken.
Stap 01: Een slimmer huis
Slimme apparaten zijn het helemaal, bijna elke televisie is tegenwoordig slim en veel thuisproducten hebben wifi of Bluetooth aan boord om met andere apparaten te kunnen communiceren. Dit fenomeen wordt ook wel het internet der dingen genoemd, in het Engels bekend als het Internet of Things. Deze term behelst het concept dat allerlei producten - van tablets, smartphones en computers tot thermostaten, koelkasten en camera’s - met elkaar verbonden zijn. In bijna alle gevallen gaat dit draadloos. Bekende begrippen die je in dit verband tegen kunt komen, zijn Home Automation, Smart Home of Domotica. Al deze termen betekenen eigenlijk hetzelfde: je huis slimmer maken. Je kunt voor elk doel een apart product aanschaffen van een ander merk, maar er zijn ook alles-in-één-oplossingen beschikbaar. Soms hoef je niet eens naar de speciaalzaak, enkele producten zijn gewoon in de bouwmarkt te koop.
Je kunt voor elk doel een apart product kopen, maar er bestaan ook alles-in-één-oplossingen
-
Stap 02: Protocollen
Elke fabrikant kiest zijn eigen protocol waarmee de producten werken en dit kan het lastig maken om producten van verschillende merken door elkaar te gebruiken. Bekende protocollen zijn Thread, Z-Wave, Zigbee, wifi en bluetooth. Thread is een protocol dat Google voor hun Nest-producten gebruikt, Zigbee wordt door bijvoorbeeld Philips gebruikt voor hun Hue-producten. In de meeste gevallen heb je per protocol een zogenaamde hub nodig die je met je wifi-router verbindt. Deze hub communiceert dan met de desbetreffende producten.
De reden dat fabrikanten kiezen voor een eigen protocol in plaats van het breed beschikbare wifi, is dat wifi veel stroom gebruikt en aan signaal verliest door bijvoorbeeld muren en andere obstakels. Een ander nadeel van wifi is dat er al veel apparaten gebruik maken van je wifi-netwerk en er dus storingen en uitval op het netwerk kunnen ontstaan. Dit is voor een internetsessie op je pc niet zo erg, maar een rookmelder moet ten allen tijde een stabiele verbinding hebben met andere slimme apparaten. Apple heeft een nieuwe technologie genaamd HomeKit en dit moet ervoor zorgen dat verschillende protocollen met elkaar kunnen communiceren. HomeKit is op zichzelf geen protocol, maar als fabrikanten HomeKit aan hun producten toevoegen, kan een lichtsysteem van fabrikant A makkelijker met een multimediasysteem van fabrikant B communiceren. Google heeft overigens een vergelijkbaar systeem, Google Weave.
Stap 03: Thermostaten
Een bekend voorbeeld van een slim apparaat in huis is de thermostaat. Elke energieleverancier heeft er tegenwoordig wel één. Toon van Eneco is een bekend voorbeeld, maar de Nest-thermostaat is ook populair. Een slimme thermostaat geeft je op elk moment van de dag inzicht in je energieverbruik en dit kan voor een besparing op je energiekosten zorgen. In het geval van een slimme thermostaat van je energieleverancier zal de firma de installatie op zich nemen, dit moet je bij Nest zelf doen.
Alle bekende thermostaten zijn op afstand met een app voor Android of iOS te bedienen. Zo kun je vanuit de trein alvast de verwarming thuis aanzetten. In de meeste gevallen gaat de communicatie tussen een app en de thermostaat via een beveiligde internetverbinding die aan een account is gekoppeld. Je moet dus voor een goed wachtwoord zorgen. Naast slimme thermostaten zijn er ook slimme rookmelders op de markt. Voor een paar tientjes koop je er één in de bouwmarkt, maar als je een echt slim product wilt kopen, dan moet je iets meer uitgeven. De Nest Protect kost zo’n honderd euro maar geeft een gesproken tekst weer en legt uit of de gedetecteerde rook of het CO2-gehalte van de lucht een onmiddellijke bedreiging voor je gezondheid is.
Stap 04: Camera’s
Een ander populair product is de slimme camera, ook wel IP-camera genoemd. Er zijn verschillende toepassingen voor zo’n camera, zo kun je het als een moderne babyfoon met beeld inzetten of als beveiligingscamera voor binnen of buiten. Sommige camera’s kunnen ook geluid opnemen of sturen een berichtje naar je smartphone als er beweging wordt gedetecteerd. Bij een camera is de kwaliteit erg belangrijk, de resolutie wordt aangegeven in het aantal pixels.
Een camera van 640 bij 480 pixels is goed genoeg om te checken of je katten zich thuis gedragen, maar als je scherpe beelden van je garage wilt zien, zal je voor een HD-camera moeten kiezen. Sommige camera’s kun je op afstand bewegen via een andere computer of smartphone. Het belangrijkste is dat je een sterk wachtwoord voor een IP-camera verzint. Standaard hebben veel apparaten de toegangscode 0000 of admin, dit is natuurlijk vragen om moeilijkheden. Iedereen kan in principe zo inloggen op je camera, er is zelfs een website die rechtstreeks camerabeelden van onbeveiligde camera’s publiceert. Je kunt live volgen wat mensen in een kantoor of werkplaats doen of een kijkje nemen in het huis van nietsvermoedende mensen. Bovendien is bij de meeste camera’s via een Google Maps kaart te zien waar de camera zich bevindt.
Er is zelfs een website die rechtstreeks camerabeelden van onbeveiligde camera’s publiceert
-
Stap 05: Lampen
Je lampen aandoen met een simpele druk op de knop, het is al een tijdje mogelijk en de producten worden steeds slimmer en energiezuiniger. Philips heeft de populaire serie Hue, een draadloos verlichtingssysteem dat wordt aangestuurd middels de Hue-bridge. Deze bridge is een kastje dat je via de bijbehorende app voor Android en iOS kunt besturen. De bridge zendt vervolgens draadloos signalen naar je Hue-lampen, tot wel vijftig lampen kun je aan één bridge toevoegen. Naast normale gloeilampen biedt Philips ook LED-lichtstrips of de draagbare lamp Hue Go. Er zijn natuurlijk meer lichtsystemen op de markt, Osram heeft bijvoorbeeld het systeem Lightify. De serie is nog niet zo uitgebreid als de collectie van Hue, maar ook Osram levert een centrale control-unit. Deze heet Gateway Home en steek je zo in je stopcontact. Net als bij Philips bestuur je vervolgens de aangesloten lichtbronnen via een app. Veel systemen bieden ook slimme accessoires, zo kun je een sensor aan je netwerk toevoegen en met de app bepalen welke lampen de sensor aan moet sturen. Loop je in de gang, dan gaat bijvoorbeeld een lichtstrip op de trap aan zodat je moeiteloos naar boven kunt lopen.
Stap 06: Deuren
Ook je deur kan een stuk slimmer en dit begint bij de deurbel. De meeste slimme deurbellen hebben een geïntegreerde camera. De deurbel is op je thuisnetwerk aangesloten en geeft een melding op je smartphone zodra er iemand op de bel heeft gedrukt. Een slimme deurbel kan ook als beveiligingscamera dienen en een melding geven zodra de camera beweging detecteert. Ring is een bekende slimme deurbel en beschikt over een 720p HD-camera en via de app kun je zelfs communiceren met degene die voor de deur staat. Handig als je even aan de pakketdienst wilt doorgeven waar hij of zij het pakket kan afgeven. Naast slimme deurbellen kan het slot van je deur ook een stuk slimmer. Een slim deurslot open je zelfs vaak zonder sleutel: door middel van een bijbehorende app open en sluit je de deur. Met de meeste slimme deursloten kun je echter nog veel meer, zo hou je bij wie precies wanneer thuiskomt en kun je tijdelijke virtuele sleutels aan gasten geven. En uiteraard kun je op afstand checken of je de deur wel hebt afgesloten en zo nodig via het internet je deur opnieuw afsluiten.
Stap 07: Multimedia
Het overgrote deel van je audiosysteem is waarschijnlijk al uitgerust met slimme functies en als je een nieuwe televisie koopt, is dit hoogstwaarschijnlijk een slimme variant. Wil je inhoud van je smartphone of tablet naar je televisie streamen, dan is een Google Chromecast of Apple TV enorm handig. Beide systemen werken ongeveer hetzelfde en worden aangesloten op een HDMI-poort van je televisie. In een app of in het besturingssysteem van je mobiele apparaat kies je dat je de inhoud niet lokaal wilt afspelen en een film, YouTube-video of Spotify-track wordt zo via je televisie en het eventuele aangesloten audiosysteem afgespeeld. Leuk wordt het als je voor al je multimedia-apparaten geen afstandsbediening meer nodig hebt. Amazon Echo is een persoonlijke assistent voor verschillende multimedia-apparaten. De roepnaam van de Echo is Alexa en net als bij Siri of Cortana op je smartphone, kun je Alexa spraakopdrachten geven. “Alexa, play Radio 538” zorgt er voor dat de benodigde apparatuur wordt ingeschakeld en op de frequentie van 538 wordt afgestemd. Toch werkt dit in de praktijk nog niet helemaal soepel, wat mede te danken is aan de verschillende protocollen van al je apparaten in huis.
De roepnaam van de Echo is Alexa, en net als bij Siri of Cortana, kun je Alexa spraakopdrachten geven
-
Stap 08: Alles in één
In plaats van losse producten te kopen, zijn er ook veel alles-in-één-systemen verkrijgbaar. Een bekende serie is KlikAanKlikUit - hiervan zijn lampen, stekkerdozen en draadloze deurbellen verkrijgbaar. Het voordeel van zo’n systeem is dat alle producten met hetzelfde protocol werken en je dus geen tientallen apps nodig hebt voor al je verschillende slimme apparaten in huis. Het voordeel van KlikAanKlikUit is bovendien dat de producten niet heel prijzig zijn. Alles werkt ook zonder apps als je dit wilt, er zijn normale afstandsbedieningen te koop waarmee je de producten aan en uit kunt zetten. Wil je wel dingen besturen met de app, dan heb je een Home Center nodig. Het grootste nadeel is dat de producten van KlikAanKlikUit eendimensionaal zijn, je kunt alleen een commando aan de app of afstandsbediening geven, het apparaat praat niet terug en je hebt dus geen inzicht of iets aan of uit staat in de app. WeMo van Belkin is een aanbieder van verschillende producten zoals lichtschakelaars, dimmers, camera’s en stopcontacten.
Stap 09: Zelf klussen
Uiteraard kun je ook zelf aan de slag met het maken van slimme producten, al moet je wel enig verstand van programmeren hebben. Met de minicomputer Raspberry Pi maak je relatief eenvoudig zelf bijvoorbeeld een fotolijst waar je via internet nieuwe foto’s op zet. Of wat dacht je van een systeem waarmee je je hond of kat op afstand kunt voeren. Op deze site vind je veel informatie over deze minicomputer en wat je er allemaal mee kunt doen.
Het voordeel is dat je relatief goedkoop leuke projecten kunt maken, een Raspberry Pi heb je al voor veertig euro. Een andere oplossing is Arduino, dit is geen complete computer, maar als je handig bent met elektronische componenten maak je je eigen IP-camera, slimme deurbel of multimediasysteem in een handomdraai. compatibele Arduino-printplaten zijn via websites als www.aliexpress.com bovendien erg voordelig te krijgen. Wil je liever niet zelf in de weer met elektronische onderdelen, kijk dan eens naar de producten van bijvoorbeeld littleBits, SAM Labs of Mirobot. Eerstgenoemde heeft zelfs een pakket met de naam Smart Home Kit. Hiermee maak je oplossingen die je in je huis kunt gebruiken. Deze pakketten zijn wel meer knutselpakketten dan dat je er echt serieuze producten mee maakt.
Grootste uitdaging voor slimme producten in huis is de synchronisatie tussen verschillende systemen
-
Stap 10: Toekomst
Meer en meer apparaten zullen in de toekomst worden uitgerust met draadloze protocollen en kunnen communiceren met je smartphone, tablet of computer. Naast de voorgaande voorbeelden zijn er al slimme koelkasten, drogers en ovens op de markt. Beddi is een fabrikant van slimme wekkers en hun Smart Alarm Clock synchroniseert met Spotify om je favoriete afspeellijst weer te geven en kan met de thermostaat van Nest samenwerken om de verwarming in de huiskamer alvast een half uur voordat je opstaat aan te zetten. De wekker ondersteunt bovendien het Apple HomeKit protocol. Grootste uitdaging voor slimme producten in huis is op dit moment nog de synchronisatie tussen verschillende systemen. Elke fabrikant heeft zijn eigen protocol en veel producten werken niet samen met andere protocollen. De verwachting is dat dit de komende jaren wel gaat veranderen, zeker nu grote bedrijven als Apple en Google hun technologieën en protocollen actief bij verschillende bedrijven promoten.
Kooptips
KlikAanKlikUit Internet Control Station
Prijs: € 109,-
Met het Internet Control Station kun je alle producten van KlikAanKlikUit via je smartphone of tablet bedienen. Je verbindt het apparaat via wifi met je router en downloadt de bijbehorende app voor Android of iOS. KlikAanKlikUit heeft een enorme collectie aan slimme producten, waaronder deurbellen, stopcontacten, lichtdimmers, lampen en sensoren. De losse producten kosten vaak maar een paar tientjes en dit maakt KlikAanKlikUit tot een gunstige oplossing.
