Slimme producten zoals een thermostaat, verlichting en rookmelders worden steeds normaler. Maar waar moet je eigenlijk aan denken bij een slim huis? Wij zetten (een gedeelte van) de mogelijkheden voor je slimme huis op een rij.

Een slim huis is eigenlijk niets nieuws. Decennia geleden werd er al gesproken over domotica waarmee bijvoorbeeld verlichting centraal kon worden aangestuurd. Toen werden er voornamelijk bedrade systemen gebruikt. Bedrade systemen bestaan nog steeds, maar zijn doorgaans prijzig en lastig te installeren zijn omdat er kabels naar een centraal punt getrokken moeten worden. Voor thuis zijn systemen die gebruikmaken van draadloze communicatie daarom al snel de enige keuze. Sommige slimme producten worden verkocht inclusief een eigen bridge, maar er zijn ook losse draadloze producten zoals schakelaars en sensoren te koop die gebruikmaken van standaarden als KlikAanKlikUit (KAKU) of Z-Wave en die je kunt koppelen aan een eigen domoticasysteem. Vanaf pagina ## in dit nummer lees je meer over de verschillende standaarden.

Verlichting

Slimme verlichting maakt het mogelijk je lampen via je smartphone of domoticasysteem (buitenhuis) te bedienen. Bediening kan doorgaans ook met draadloze wandschakelaars op batterijen die je overal op de muur kunt monteren. De precieze mogelijkheden voor automatisering hangen af van het systeem dat je uiteindelijk kiest. Er zijn verschillende manieren om je lampen slim te maken. Zo kun je complete lampen van bijvoorbeeld Hue met E27-, E14- of GU10-fitting kopen die je zo in je armaturen schroeft. Je kunt ook een stap verder gaan en de elektrische installatie van je huis voorzien van inbouwmodules die je achter je bestaande lichtschakelaars plaatst.

©PXimport

Draadloze stopcontacten

Ook draadloos bedienbare stopcontacten worden vaak voor verlichting gebruikt, maar je kunt er natuurlijk ook andere apparaten mee aan- en uitzetten. Duurdere varianten bevatten doorgaans ook een ingebouwde dimmer of energiemeter. KlikAanKlikUit is de bekendste leverancier van stopcontacten die met afstandsbediening worden geleverd, maar ook Z-Wave-varianten van fabrikanten als Fibaro of TKB zijn volop verkrijgbaar. Je kunt ook kiezen voor wifi-varianten van bijvoorbeeld Belkin of TP-Link. En IKEA, Osram en Innr verkopen een slim stopcontact op basis van ZigBee dat werkt met hun lichtsystemen.

©PXimport

Verwarming

Waar een klokthermostaat doorgaans vrij lastig te programmeren is, kun je een slimme thermostaat eenvoudig via je smartphone instellen. Bekende slimme thermostaten zijn de Nest Learning Thermostat en Toon, maar er is nog veel meer keuze, bijvoorbeeld Tado, ThermoSmart, Honeywell, Anna en Netatmo. Ieder merk heeft net wat andere toevoegingen, zoals aanwezigheidsdetectie of zonering, maar één ding hebben de slimme thermostaten gemeen: het zijn klokthermostaten die je via internet ook op afstand kunt bedienen. Hierdoor ben je niet per se afhankelijk van een klokprogramma om je huis te verwarmen voordat je thuiskomt, maar kun je de verwarming ook zelf op afstand aanzetten zodat je in een warm huis arriveert. Sommige thermostaten ondersteunen daarbij geofencing, waarmee het systeem automatisch doorheeft dat je naar huis gaat en alvast de verwarming aanzet.

©PXimport

Sensoren en actuatoren

In een écht slim huis wil je vermoedelijk dat veel zaken automatisch gaan. Je ontkomt dan bijna niet aan sensoren. Er zijn veel soorten sensoren te koop, denk aan bewegingssensoren, deur/raam-sensoren, rookmelders en overstroomsensoren. Dergelijke producten zijn voor verschillende draadloze standaarden zoals KAKU of Z-Wave te koop. Sensoren laten zich in een slim huis voor meerdere taken inzetten. Zo kun je bewegingssensoren als je niet thuis bent inzetten voor beveiliging terwijl je ze tegelijkertijd ook kunt gebruiken voor aanwezigheidsdetectie. Raamsensoren kun je behalve voor beveiliging ook gebruiken om bijvoorbeeld de verwarming lager te zetten als het raam open staat. Sensoren wil je vermoedelijk gebruiken om acties uit te laten voeren. Behalve het schakelen van slimme lampen kun je hier de eerder genoemde draadloze stopcontacten voor gebruiken of inbouwmodules die net als sensoren voor verschillende standaarden te koop zijn. Dergelijke producten die een actie uitvoeren noem je actuatoren.

Een systeem

Je kunt je huis nog slimmer maken door al je producten te koppelen. Veel slimme producten ondersteunen IFTTT, waarmee je acties in kunt stellen om apparaten aan elkaar te koppelen. Bezitters van een iPhone of iPad kunnen letten op HomeKit-ondersteuning, waarmee slimme producten via de iPhone of iPad gekoppeld worden en via Siri te bedienen zijn. Wil je veel flexibiliteit om je slimme huis te programmeren en automatiseren op basis van bijvoorbeeld sensoren, dan zul je snel tegen allerlei beperkingen aanlopen. Die kun je oplossen met een domoticasysteem dat al je apparaten koppelt. Voorbeelden van dergelijke systemen zijn Fibaro Home Center, HomeWizard, Zipato VeraBox, Athom Homey, Devolo Home Control of KlikAanKlikUit Internet Control Station. Deze systemen zijn voorzien van één of meerdere radio’s voor bijvoorbeeld 433 MHz (KlikAanKlikUit), Z-Wave of ZigBee. Doorgaans geldt logischerwijs dat duurdere controllers meer verschillende radio’s bevatten. Daarnaast kunnen producten met een eigen bridge via het netwerk aan een controller gekoppeld worden, waarna er via een api gecommuniceerd kan worden. Behalve een kant-en-klare domoticacontroller, kun je een controller ook zelf bouwen met behulp van software als Domoticz, Home Assistant of OpenHAB. Je kunt deze software bijvoorbeeld op een Raspberry Pi installeren en de gewenste radio’s in de vorm van usb-uitbreidingen toevoegen.

Spraakbediening

©PXimport

Geofencing

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.