Zo veel VPN’s, maar welke moet je hebben? Welke juist niet? Wij testen tien VPN’s op gebruiksgemak, snelheid, streaming en privacy. Zo kom je erachter welk VPN bij jou past.

In deze test checken we bij elk VPN hoeveel we van onze eigen downloadsnelheid overhouden, zoeken we contact met de helpdesk van de provider, beoordelen we de abonnementskosten en tot slot proberen we Netflix, Disney Plus, NPO, Amazon Prime Video, Videoland en Ziggo Go te streamen.

Naast deze technische tests onderzoeken we ook de privacygerelateerde aspecten, zoals de vestigingsplaats van het VPN en of de verbinding wel waterdicht is, zodat je echte ip-adres niet lekt.

Uiteindelijk heeft deze test een winnaar, maar het zou zomaar kunnen dat een van de andere VPN’s in deze test beter bij jouw specifieke wensen aansluit. De testwinnaar moet op elk vlak goed scoren, maar het kan zijn dat een ander VPN beter bij jou past omdat het nu net een bepaalde streamingdienst unblockt die jij dagelijks gebruikt. Lees snel verder om erachter te komen welk VPN het beste bij jouw wensen aansluit.

NordVPN

Wie NordVPN niet kent, heeft de afgelopen jaren niet op internet gezeten of is in het bezit van een zeer goede adblocker. De marketingmachine van dit VPN heeft er namelijk voor gezorgd dat het complete internet de naam weleens voorbij heeft zien komen.

Ook de financiële afdeling heeft zich niet onbetuigd gelaten. Bovenop de prijzen van nordvpn.com komt namelijk nog 21 procent btw als je eerlijk aanvinkt dat je in Nederland woont. Dit is eenvoudig te omzeilen door de VS als thuisland te kiezen (uiteraard adviseren wij lezers zich aan alle belastingregels te houden en eerlijk te zijn over hun woonplaats). Hetzelfde geldt voor Surfshark, een VPN van hetzelfde moederbedrijf dat we eveneens in deze test bespreken.

Naast het standaard VPN dat goed werkt, zijn er nog extra’s. Zo beschermt Cybersec tegen advertenties, trackers en malware. Vanaf het Plus abonnement kan de Dark Web Monitor controleren of jouw emailadres op het darkweb rondzwerft tussen gestolen inloggegevens. Voor gebruikers die het VPN voor verschillende doeleinden gebruiken, heeft NordVPN presets om de beste server te kiezen voor downloaden, snelheid of regulier browsen.

NordVPN is een aanrader voor iedereen die voor langere tijd een allround VPN zoekt, al zijn de prijzen van het maandabonnement wel aan de hoge kant.

ExpressVPN

Hoewel ExpressVPN een ijzersterk VPN levert, is de prijs-kwaliteitverhouding wel een beetje zoek. Zo kent het VPN geen speciale servers als double- of multihop, stealth- of TOR/VPN-combinaties, zoals bij veel andere providers.

De apps zijn gebruiksvriendelijk. Bij het starten van de app krijg je een grote knop te zien waarmee je direct verbinding maakt met de snelste en dichtstbijzijnde locatie. Verder kun je kiezen met welk land je verbinding maakt.

Onder de motorkap kun je in de instellingen nog kiezen voor standaardzaken, zoals de manier waarop je verbinding wilt maken en een extra instelling om te voorkomen dat je echte ip-adres uitlekt. Threat Manager blokkeert schadelijke websites maar werkt, in tegenstelling tot dezelfde functie bij NordVPN, alleen als er verbinding is met ExpressVPN.

Enerzijds is ExpressVPN een van de duurste providers in deze test (alleen Surfshark vraagt een nog hoger maandbedrag). Anderzijds biedt ExpressVPN een ijzersterk en gebruiksvriendelijk VPN van hoge kwaliteit.

ProtonVPN

Een goed begin is het halve werk. Zo geeft ProtonVPN je een duidelijke rondleiding door de app bij de eerste start. Door het intuïtieve ontwerp en de rondleiding is ProtonVPN zeer geschikt voor beginners.

Ook gevorderden kunnen zich uitleven met het haarfijn instellen van presets. Zo kan je per preset specifieke privacyinstellingen wijzigen, een land selecteren en kiezen welk protocol je wilt. Tip: Maak twee voorinstellingen voor Nederlandse en Amerikaanse Netflix. Dit kan natuurlijk ook allemaal handmatig, maar de fanatieke VPN-gebruiker zal de gestroomlijnde voorinstellingen waarderen.

Secure Core is een van de paradepaardjes van dit VPN. Hiermee maakt je verbinding een tussenstop op een van de Secure Core-servers voordat je op de uiteindelijke server terechtkomt. De Secure Core-servers zijn eigendom van ProtonVPN en staan alleen in Zwitserland, IJsland of Zweden.

ProtonVPN biedt een mooie balans tussen gebruiksvriendelijkheid voor beginners en extra mogelijkheden voor gevorderden.

PrivateVPN

Ook PrivateVPN geeft een rondleiding bij het starten van de app, maar hiervan raken we juist in de war. De app vraagt of je wilt streamen of hulp nodig hebt met verbinding maken. Wij kozen voor streaming, waarop de app de tip gaf om onder het tabblad streaming te zoeken. Logisch, maar dit tabblad was onvindbaar. De rondleiding maakte het dus alleen maar verwarrender.

Van de downloadsnelheid blijft 39 procent over. Daar kwam een VPN jaren gelegen nog mee weg, maar in 2022 is snelheidsverlies boven 30 procent onacceptabel. Verder staat er geen standaardserver nadat je de app voor het eerst opstart. Je moet eerst zelf een server kiezen. Nadat je verbinding gemaakt hebt, blijft de server wel op het hoofdscherm staan, waardoor je er makkelijk mee kan verbinden.

PrivateVPN is voorzien van een killswitch, zodat je eigen ip-adres niet lekt wanneer dat de verbinding onverhoopt verbreekt. Stealth maskeert het VPN, waardoor het lastiger is om deze te blokkeren. De helpdesk is snel, maar de medewerker had net te weinig achtergrondkennis.

Al met al een redelijk VPN voor gevorderden, maar als beginner ben je beter af met een gebruiksvriendelijker exemplaar.

Mullvad

Mullvad maakt ingewikkelde zaken simpel. Het is een van de weinige VPN’s waarvan de Nederlandse versie bruikbaar is, in tegenstelling tot bij veel andere providers waar de vertalingen bijzaak lijken.

Verbinden gaat eenvoudig en bij de serverkiezer kun je zelf multihop-combinaties samenstellen. Daarmee kies je de server waarmee jij direct verbindt en waar het eindpunt boven water komt. Het samenstellen van deze combinaties is redelijk uniek.

Privacy is de kern en dat zie je overal terug. Zo staat de broncode op internet en waar andere providers kiezen tussen een killswitch en firewall heb je hier beide. Geavanceerde instellingen zoals DNS en portforwarding zijn allemaal aanwezig.

Betaal je het abonnement met crypto, dan krijg je 10 procent korting. Mullvad doet niet aan ellenlange abonnementen. Voor de vaste prijs van 5 euro per maand krijg je een steengoede VPN.

Of je nou voor het eerst een VPN gebruikt of vergevorderd bent, Mullvad is ijzersterk. De enige zwakke plek is het niet kunnen streamen van Prime Video. Maar als je zo’n goed VPN neerzet, zullen we het daar verder niet over hebben.

IVPN

Bij IVPN draait alles om privacy en vrij internet. Als enige heeft IVPN een zogenoemde Hardcore Mode, waarmee het iedereen die jou wilt tracken, blokkeert. Alle grote trackingbedrijven en gerelateerde diensten komen op de blacklist. Gmail of Facebook checken is er dus niet meer bij. Voor privacyfanaten is dat geen probleem, maar wees voorbereid. Net zoals Mullvad kan je bij IVPN zelf multihop-combinaties maken; daarmee kan je zelf het in- en uitgangspunt kiezen.

Streamen en downloaden werkt prima. Alleen Prime Video werkt niet, andere streamingdiensten werken vlekkeloos. De helpdesk is de beste die we bij een VPN tegenkwamen. Ook voor extra hulp bij lastige routerconfiguraties werden we uitstekend geholpen.

Windscribe

De installatie van Windscribe is niet intuïtief. Een wereldreis van browser naar app, terug naar browser, maar niet meer terug naar de app. Veel instellingen die bij andere providers in de app staan, kunnen bij Windscribe alleen via het klantengedeelte op de website ingesteld worden. Niet gebruiksvriendelijk dus.

Gelukkig kan je met de Windscribe-app wel instellen dat bepaalde applicaties wel of juist geen gebruik moeten maken van het VPN. Een functie die we bij veel providers missen.

Gevorderden kunnen per ip-adres en hostname aangeven of er van het VPN gebruik moet worden gemaakt. Ook configbestanden van derden zijn te gebruiken; handig als je meerdere VPN’s gebruikt.

De chatbot van Windscribe doet het redelijk, maar het is bijna onmogelijk om contact te krijgen met een echt mens. Na een aantal keer aangeven dat de bot niet nuttig is, krijg je een knop te zien waarna je een contactformulier moet invullen. Via de kennisbank kan je een ticket indienen, maar alleen nadat je aangeeft dat je zelf al naar een oplossing hebt gezocht.

Voor beginners is de balans tussen gebruiksvriendelijkheid en mogelijkheden niet in balans. Jammer, want het onbeperkt aantal gelijktijdige verbindingen is aantrekkelijk voor elke gebruiker.

Private Internet Access

Private Internet Access (PIA) kampt met veel snelheidsverlies; alleen met automatische serverselectie halen we acceptabele snelheden, maar dan kun je weer niet kiezen welk land je gebruikt. Onhandig bij streamen.

Multihop is wel beschikbaar, maar hiervoor moet je het protocol zelf omzetten. PIA multihop werkt alleen met OpenVPN. Qua beveiliging doet PIA het goed door broncode van de apps te openbaren.

Split-tunneling kan zowel op applicatie- als ip-adresniveau. Minder goed zijn de Automation Rules. Op het eerste gezicht nuttig voor gevorderden, maar het beperkt zich tot niet automatisch verbinden op bepaalde netwerken.

De applicatie hapert soms, en naar de applicatie overschakelen met Alt+Tab werkt niet omdat dit VPN in de tray draait. Ik kon niet wachten om Private Internet Access te de-installeren.

Mozilla VPN

Onder de motorkap is Mozilla VPN een versimpelde versie van Mullvad. Daardoor kun je er in elk geval op vertrouwen dat de kwaliteit van de servers en de app van topklasse is. Mozilla VPN is inderdaad zeer gebruiksvriendelijk en de app werkt supergoed.

Een van de versimpelingen is bijvoorbeeld het verwijderen van de optie om het VPN handmatig in te stellen. Zo kan je Mozilla VPN alleen via de apps gebruiken. Gebruik op niet-ondersteunde apparaten zoals routers is onmogelijk. Voor beginners is Mozilla VPN een goede keus. Het enige dat we missen, is een aantal features voor gevorderden. Maar juist door deze weg te laten, is Mozilla VPN voor iedereen toegankelijk.

Bij de helpdesk is helaas wel direct duidelijk dat dit niet het Mullvad team is. Het kennisniveau is prima, maar de behulpzaamheid is ver te zoeken. Ook privacytechnisch legt Mozilla het af tegen Mullvad doordat Mozilla onder Amerikaanse jurisdictie valt.

Mozilla VPN is een uitstekend instap-VPN gebouwd op de ijzersterke fundering van Mullvad; zie het als een Mullvad Light. Een aanrader voor beginners.

Surfshark

Surfshark is in korte tijd mateloos populair geworden. Naast VPN biedt Surfshark een antivirus, anonieme zoekmachine en een darkweb-monitor aan. Die laatste stelt je op de hoogte als je e-mailadres in een darkweb-datalek voorkomt. Omdat we alleen het VPN testen, gaan we hier verder niet op in.

Surfshark slaagt er (net als ExpressVPN en Windscribe) in om alle streamingdiensten op ons lijstje te unblocken. Let op: Surfshark valt onder Nederlandse jurisdictie; niet ideaal als je onder de radar wilt blijven.

Statische ip-adressen zijn standaard bij dit VPN, maar er is slechts één statisch Nederlands ip-adres beschikbaar. Prima omdat we er niet voor betalen, maar het was toch prettig geweest om een extra server te hebben voor momenten dat de server drukbezet is.

Zonder genoemde toeters en bellen valt Surfshark niet echt op, afgezien van het onbeperkt aantal gelijktijdige verbindingen. Wat overblijft is een goed VPN voor een lage prijs, als je het tweejarige abonnement pakt tenminste.

De winnaar

Hoewel we het niet voor elkaar kregen om Prime Video met Mullvad te streamen, heeft deze provider onze voorkeur. Mullvad levert in de breedte de allerbeste ervaring voor zowel beginners als gevorderden. De applicaties zijn simpel en gebruiksvriendelijk genoeg voor beginners, maar ook gevorderden kunnen naar hartenlust hun instellingen tweaken. Tel daarbij op de uitgebreide privacy- en beveiligingsfeatures en portforwarding, en onze keuze voor deze kleine, onafhankelijke provider is duidelijk.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.