Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, Google+, Swarm ... we delen dagelijks lief en leed op sociale netwerken. Maar denk je er weleens bij na dat de content die je deelt ook schade kan berokkenen? Wat kun je online delen en wat houd je beter voor jezelf?

Tip 01: Gedragstips

Een officiële etiquette voor sociale media bestaat (gelukkig) niet. Alles volledig dichttimmeren heeft weinig zin, maar je hele leven online zetten is ook geen aanrader. Er zijn socialmedia-goeroes die durven te beweren dat privacy voor 'losers' is, maar wij zijn ervan overtuigd dat je met enkele simpele gedragstips een stuk veiliger kunt omgaan met sociale netwerken. Alles begint uiteraard met een sterk wachtwoord. Vervolgens is het van groot belang dat je sociale media met een portie gezond verstand gebruikt. Je hebt je online reputatie volledig in eigen handen. Kies bijvoorbeeld je Facebook-vrienden bewust en wees ook zuinig met foto's. Je toont - vaak onbewust - meer dan je misschien wel zou willen.

Heb je er ooit eens bij stilgestaan dat je je volledige interieur tentoonstelt als je een selfie uit de woonkamer publiceert? Probeer ook doordacht om te gaan met de Like-knop. In ruil voor die ene klik op een Facebook-pagina krijgen bedrijven namelijk persoonlijke data. En persoonlijke gegevens zoals je telefoonnummer of e-mailadres kun je maar beter niet te grabbel gooien. Hetzelfde geldt voor geotags in Facebook. Als je niet wil dat iedereen weet waar je precies bent, zet je deze functie simpelweg uit. Beweeg je muiscursor over de plaatsnaam en klik vervolgens op het kruisje. Op je mobiel kun je eventueel de locatievoorzieningen voor Facebook volledig uitschakelen. Op een iPhone doe je dat via Instellingen / Privacy / Locatievoorzieningen / Facebook. Heb je een telefoon die op Android draait? Dan ga je in de Facebook-app naar Appinstellingen / Messenger-locatieservices en vink je Location is on uit. Bevestig met OK.

©PXimport

Tip 01 Wees zuinig met het verspreiden van je huidige locatie op Facebook.

Iedereen kijkt mee

Houd in het achterhoofd dat elk bericht dat je op een sociaal netwerk publiceert door iedereen gelezen kan worden. Een schermafbeelding is in een fractie van een seconde gemaakt. Zelfs als je het bericht enkele minuten later zou verwijderen, kan het toch nog een grote impact hebben. Ook al is je baas, de fiscus of een crimineel geen rechtstreekse vriend op Facebook, hij kan - zelfs met een nagenoeg afgesloten profiel - informatie verkrijgen.

Klagen over je werk of roddelen over collega's doe je daarom beter in de kroeg dan op Facebook. Ondanks heel wat waarschuwingen van de politie, blijven nog regelmatig mensen online posten dat ze hun koffers aan het pakken zijn om tien dagen op vakantie te gaan. Met zo'n bericht op Facebook - of nog erger op Twitter - geef je inbrekers de boodschap: kom gerust kijken, ik ben er niet! Weet dat alles wat je op een sociale netwerksite publiceert, permanent is. Ook als je een bericht verwijdert of je volledige account opzegt, kunnen er sporen online blijven staan.

©PXimport

Houd bij elk bericht in het achterhoofd dat iedereen kan meekijken.

Tip 02: Klikgevaar

Af en toe zie je op sociale netwerken weleens verdachte content zoals: klik hier en maak kans op 1000 euro shoptegoed bij Ikea. Zelfs koppelingen die je in berichten van vrienden krijgt, zijn soms helemaal niet zo onschuldig als ze in eerste instantie lijken. Cybercriminelen maken vervalste Like-knoppen die je naar pagina's propvol advertenties leiden. Er zijn zelfs hackers die op accounts inbreken en je vervolgens allerlei vreemde berichten sturen. Vermoed jij dat er iets vreemds aan de hand is, dan kun je nog altijd op een andere manier - telefonisch of via e-mail - contact opnemen met de vriend in kwestie.

©PXimport

Tip 02 Enkele Pakistanen verzamelden zo met een vervalste wedstrijd heel wat persoonlijke gegevens.

Tip 03: Toegang van apps

Meer en meer apps vragen om een account aan te maken om gebruik te kunnen maken van de toepassing. Op een smartphone is het vaak een heel gedoe om te registreren en daarom voeren app-ontwikkelaars een zogenoemde Log in with Facebook- of Verbinden-knop in. Door de app toestemming te geven tot je Facebook-account, hoef jij je e-mailadres en wachtwoord niet in te voeren. Het addertje? Deze apps vragen veel meer informatie op dan strikt noodzakelijk is. Houd daarnaast ook in het achterhoofd dat sommige apps louter ontwikkeld zijn om je persoonlijke gegevens te stelen. Uit een onderzoek van verschillende internationale privacy-commissies blijkt dat het merendeel van de apps onduidelijk is over wat er precies met je gegevens gebeurt.

©PXimport

Tip 03 Wil jij echt je persoonlijke gegevens doorspelen aan de makers van Candy Crush Saga?

Tip 04: Privacycontrole

Gelukkig kun je via elk sociaal netwerk aan de privacyinstellingen sleutelen. Via Facebook kun je heel wat dichttimmeren. De eenvoudigste manier? Via een gloednieuwe wizard. Klik bovenaan in de blauwe balk op het knopje met het hangslot en kies Privacycontrole. In drie eenvoudige stappen kun je instellen welke informatie je met wie deelt. In de eerste stap toont Facebook je hoe je kunt instellen met wie je een statusupdate deelt. Normaliter stel je dit in op Vrienden. Indien gewenst kun je via Meer opties nog een onderscheid maken tussen Goede vrienden, Collega's of andere vooraf gedefinieerde vriendengroepen. Klik op Volgende Stap om verder te gaan. In stap twee zie je een overzicht van apps waarbij je je met Facebook hebt aangemeld.

Met het kruisje kun je apps verwijderen die je niet meer gebruikt. Bij apps die je wel nog regelmatig gebruikt, kun je instellen wie dit mag zien. Zodra je door het lijstje bent gegaan, kun je op Volgende stap klikken. In de laatste stap krijg je een overzicht van de contactgegevens die jij tijdens de registratie ingevoerd hebt. Ook hier kun je aangeven wie deze info mag zien. Wij raden aan om je telefoonnummer en e-mailadres in te stellen op Alleen ik. Echte vrienden hebben die gegevens toch al. Klik op Voltooien om de wizard af te sluiten.

©PXimport

Tip 04 In drie eenvoudige stappen ga je door de belangrijkste privacyinstellingen heen.

Tip 05: Handmatig instellen

Wil je toegang tot alle instellingen van Facebook? Dan klik je uiterst rechts bovenaan in de blauwe balk op de knop met het driehoekje en kies je Instellingen. In de linkermarge zie je vervolgens allerlei rubrieken. We lichten er de belangrijkste uit. Op het tabblad Beveiliging kun je onder andere Aanmeldgoedkeuringen instellen om te voorkomen dat iemand anders inlogt met jouw account. Klik op Bewerken en vink Om een beveiligingscode vragen aan. Ga verder met Wijzigingen opslaan. Dankzij deze extra beveiligingslaag ontvang je een code op je telefoon die je nodig hebt om via een onbekende browser in te loggen.

Via het tabblad Privacy in de linkermarge kun je nog heel wat interessante instellingen onder handen nemen. Door op Activiteitlogboek gebruiken te klikken, kun je bijvoorbeeld zien in welke berichten en dingen je bent getagd. Via Wie kan contact met me opnemen? kun je aangeven wie jou vriendschapsverzoeken kan sturen. Ook handig is het tabblad Tijdlijn en taggen, want hier kun je instellen wie er berichten op je tijdlijn kunnen plaatsen. We raden zeker aan om Berichten controleren waarin je door vrienden bent getagd en Tags controleren die mensen toevoegen in te schakelen. Op die manier voorkom je dat je tijdlijn vol foto's of statussen staat waarin anderen jou zonder je goedkeuring taggen.

Ten slotte is het ook handig om eens te weten hoe anderen jouw pagina zien. Klik hiervoor bovenaan op de blauwe balk op de knop met het hangslotje en kies Wie kan mijn inhoud zien? / Wat zien anderen op mijn tijdlijn? / Weergeven als. Standaard kom je eerst terecht op Openbaar, maar je kunt je tijdlijn ook bekijken als een specifieke persoon.

©PXimport

Tip 05 Nadat je de instellingen aangepast hebt, is het raadzaam om te controleren hoe je openbare profielpagina er nu werkelijk uitziet.

Tip 06: Twitter

Op Twitter zijn de privacyinstellingen iets beknopter aangezien tweets normaliter door de hele wereldbevolking gelezen kunnen worden. Klik bovenaan in de witte balk op de knop met het tandwieltje en kies Instellingen. Via Beveiliging en privacy kun je een dubbele authenticiteit instellen via Inlogverificatieverzoeken verzenden naar mijn telefoon om de kans dat je account gehackt wordt te verkleinen. Onder Privacy / Fototaggen kun je aangeven wie jou in foto's mag taggen. Met Tweetprivacy kun je je tweets volledig afschermen.

Op die manier kunnen enkel tweeps die jij toestemming geeft je volgen. Via Locatie tweeten kun je aangeven of je locatie gedeeld mag worden. Wil je dit uitschakelen, dan volstaat het om het vakje uit te vinken. Via Alle locatie-informatie verwijderen kun je de locaties uit eerdere tweets ook wegwerken. Vergeet niet op Wijzigingen opslaan te klikken als je aanpassingen hebt doorgevoerd.

©PXimport

Tip 06 Met één druk op de knop kun je ook locatie-informatie van oudere tweets verwijderen.

Beautification

Je mag de foto's, statusupdates en andere berichten op sociale netwerken gerust met een korreltje zout nemen. Heel wat mensen pretenderen via Facebook, Twitter en Instagram dat ze een geweldig leven leiden, veel vrienden hebben, altijd op de leukste feestjes aanwezig zijn en erg veel dure spullen in huis hebben terwijl ze eigenlijk helemaal niet zo gelukkig zijn. Het fenomeen krijgt niet voor niets de naam 'beautification'. Voornamelijk jongeren trappen hier vaak in en krijgen hierdoor een vertekend beeld van de werkelijkheid.

Tip 07: LinkedIn

Om toegang te krijgen tot de privacy-instellingen op LinkedIn klik je rechtsboven op je fotootje. Klik vervolgens op Bekijken naast Privacy en instellingen. Voer je wachtwoord in en klik op Aanmelden. Op het tabblad Profiel klik je vervolgens door naar Selecteren wie uw netwerkactiviteit kan zien en maak je een keuze tussen Iedereen, Uw netwerk, Uw connecties of U Alleen. Voltooi de bewerking met Wijzigingen opslaan.

Wellicht heb je op de startpagina weleens gezien wie je LinkedIn-profiel bekeken heeft. Meestal staat hier de voor- en achternaam, de functie die hij of zij uitoefent en de regio waar deze persoon werkt. Bezoek jij het profiel van iemand? Dan krijgt hij of zij dat ook te zien. Je kunt deze functie eenvoudig uitschakelen. Weet wel dat jij dan ook niet meer te zien krijgt wie jouw profiel bezoekt. Klik hiervoor centraal onderaan op Selecteren wat anderen zien wanneer u hun profiel bekijkt. Je krijgt drie mogelijke weergaven: Uw naam en kopregel, Anonieme profielkenmerken zoals bedrijfstak en titel en U blijft volledig anoniem. Maak je keuze en voltooi met Wijzigingen opslaan.

Via Zichtbaarheid van uw profielfoto wijzigen kun je nog aangeven wie je portretfoto kan bekijken. Via het hangslot in het dialoogvenster kun je kiezen tussen

Mijn connecties, Mijn netwerk of Iedereen. Wijzig je instellingen met de Opslaan-knop.

©PXimport

Tip 07 Je kunt je LinkedIn zo instellen dat mensen niet kunnen zien dat je hun profiel hebt bekeken.

Tip 08: Andere netwerken

Uiteraard zijn er nog een heleboel andere sociale netwerken waar je de privacyinstellingen onder handen kunt nemen. Bij Instagram kun je bijvoorbeeld volgverzoeken inschakelen, waardoor de foto's die je publiceert niet voor de hele wereld zichtbaar zijn. Hiervoor ga je in de app naar je profiel en vervolgens kies je Je profiel bewerken. Helemaal onderaan kun je Berichten zijn privé inschakelen.

Bij Pinterest kun je privé-prikborden aanmaken en via Accountinstellingen is het mogelijk om te voorkomen dat zoekmachines je Pinterest-profiel in de zoekresultaten opnemen. Hiervoor vink je Uitsluiten van zoekmachines aan. Bevestig je keuze met Opslaan.

Gebruik je de locatiegebaseerde app Swarm? Dan raden we je zeker aan om zuinig te zijn met het aantal vrienden dat je toestemming verleent. Bovendien is het ook niet echt slim om elke check-in op Facebook of Twitter te delen, want zo weten heel veel mensen dat je niet thuis bent. Via Settings / Privacy Settings kun je vervolgens nog aangeven of je vrienden je telefoonnummer, e-mailadres en Facebook-profiel kunnen zien. Standaard staat dit ingeschakeld, dus je kunt maar beter zo snel mogelijk schoon schip maken. Kijk alle instellingen onder Check-ins nog even door, om bijvoorbeeld te voorkomen dat vrienden jou kunnen inchecken. Ga rustig door de lijst met opties heen (die standaard allemaal aangevinkt zijn) en schakel uit wat je onnodig acht.

©PXimport

Tip 08 Neem de privacyinstellingen van Swarm zeker grondig door.

Tip 09: Weg uit zoekmachine

Het is niet enkel via Pinterest (zie tip 8) mogelijk om te voorkomen dat je profiel in zoekmachines terecht kan komen. Ook via Facebook bestaat hier een speciale instelling voor. Ga naar Instellingen en kies op het tabblad Privacy helemaal onderaan voor Nee bij de optie Wil je dat in de resultaten van andere zoekmachines een link naar je tijdlijn wordt weergegeven?. Bij LinkedIn kan dit ook. Klik rechtsboven op je fotootje en klik vervolgens naast Privacy en instellingen op Bekijken. Voer je wachtwoord nog een keer in en klik op Aanmelden. Op het tabblad Profiel klik je daarna op Uw openbare profiel bewerken. In de rechtermarge kun je onder Content van profiel, aanvinken wat er in zoekmachines mag worden weergegeven.

©PXimport

Tip 09 In één klik schakel je uit dat je Facebook-profiel in zoekmachines kan opduiken.

Tip 10: Gebruik tweetrapsverificatie

Verschillende sociale media maken inmiddels gebruik van tweetrapsverificatie. Daarmee kun je een extra beveiligingslaag toevoegen aan het inlogproces, zodat het moeilijker wordt voor hackers om een bezoekje te brengen aan je account. In theorie zou je iedereen je wachtwoord kunnen geven, omdat je nog een extra inlogcode op je telefoon of via de mobiele app krijgt.

Veel bekende diensten bieden inmiddels tweetrapsverificatie aan. Op Facebook ga je via het pijltje rechtsboven naar Instellingen en selecteer je het tabblad Beveiliging. Facebook geeft je twee opties: Aanmeldgoedkeuringen zorgen ervoor dat je een sms'je met een code krijgt als je probeert in te loggen, terwijl Codegenerator de Facebook-app op je smartphone gebruikt om een beveiligingscode te genereren. Op Twitter klik je op je profielfoto rechtsboven en selecteer je Instellingen. In het tabblad Beveiliging en privacy krijg je dezelfde mogelijkheden als bij Facebook: een code naar je telefoon verzenden of de mobiele app gebruiken om te verifiëren dat jij het inderdaad bent.

©PXimport

Inlogverificatie is een van de beste manieren om je account te beschermen.

Mijn kind op Facebook?

Facebook is niet toegestaan voor kinderen jonger dan dertien jaar. Heel wat kinderen houden zich daar niet aan en zijn toch actief op het populaire sociale netwerk. Het omzeilen van de minimumleeftijd is dan ook erg eenvoudig. Bovendien is de sociale druk groot, want schoolvriendjes hebben ook een profiel. Als ouder heb je twee keuzes: je geeft je kind de toestemming om te liegen over zijn of haar leeftijd en laat hem of haar een profiel aanmaken, of je weigert dat hij een account aanmaakt.

Communicatie is in ieder geval ontzettend belangrijk. Leg uit waarom je zoon of dochter geen Facebook-account mag of geef duidelijke richtlijnen als hij toch een profiel mag aanmaken. Doorloop de registratieprocedure samen en maak duidelijk dat je kind online niet moet doen wat hij in het echte leven ook niet zou doen: leugens verkondigen, praten met vreemden of andere kinderen pesten. Stel eventueel ook een tijdslimiet in - bijvoorbeeld met de gratis tool Norton Family - en controleer je kind geregeld.

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een uitgebreide bluetoothspeaker, verkrijgbaar in de kleuren Classic Black en Stone Grey, en heeft een adviesprijs van net geen 250 euro. Het systeem beschikt onder meer over self-tuning-technologie – hoe klinkt dat in de praktijk?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een eigentijdse doorontwikkeling van de bekende speaker, waarbij het iconische ronde ontwerp behouden is gebleven, maar de technologie erachter een flinke sprong voorwaarts maakt. Een van de grootste vernieuwingen is het Constant Sound Field-algoritme (CSF), dat het geluid over de drie interne kanalen verdeelt en via de tweeters verspreidt. Zo ontstaat een breder en consistenter geluidsbeeld. Dankzij Auracast koppel je de speaker eenvoudig aan een tweede Onyx Studio 9 of een andere compatibele Harman Kardon-luidspreker, waarmee je snel een stereoset of zelfs een hele multiroom-opstelling creëert.

De geluidsweergave past zich automatisch aan de ruimte aan dankzij ingebouwde self-tuning-technologie. Wie liever zelf de touwtjes in handen houdt, kan via de Harman Kardon One-app de equalizer gebruiken om het geluid naar eigen smaak af te stellen. De app is optioneel, maar wel handig voor wie net wat meer controle wil, bijvoorbeeld over het accuniveau. Dat is namelijk nergens op de speaker zelf duidelijk zichtbaar. Het strakke en stijlvolle ontwerp oogt daardoor extra clean, al levert dat wel wat in op het praktische gemak.

©Wesley Akkerman

Gemoderniseerd ontwerp

Het vernieuwde design blijft trouw aan de herkenbare ronde vorm, maar oogt tegelijkertijd frisser en functioneler. De geïntegreerde handgreep, aluminium standaard en een rij zachte siliconen knoppen maken de Onyx Studio 9 niet alleen mooier, maar ook gebruiksvriendelijker. Wat bovendien opvalt: je kunt de accu vervangen als dat nodig is. Handig, want zo hoef je niet meteen een nieuwe speaker aan te schaffen als de batterij na verloop van tijd minder presteert. Wel jammer dat Harman Kardon daar op de officiële website weinig over loslaat: over de prijs of verwachte levensduur van zo'n accu blijft het stil.

Doordat het voetstuk nu onderdeel is van de onderzijde, kun je de speaker flexibeler neerzetten. Bij de vorige generatie – de Onyx Studio 8 – moest de rand iets uitsteken om de speaker stabiel neer te kunnen zetten, en dat was niet overal praktisch. De huidige opstelling is daardoor een stuk eenvoudiger en veelzijdiger. Aan de achterkant vind je nog een aux-ingang voor wie liever een bekabelde verbinding gebruikt, en een usb-c-poort waarmee je bijvoorbeeld je telefoon kunt opladen. Functioneel, zonder het strakke ontwerp uit het oog te verliezen.

©Wesley Akkerman

Geen simpele bluetoothspeaker

Hoewel de Onyx Studio 9 in de basis een bluetoothspeaker is, betekent dat niet dat je beperkt bent in je mogelijkheden. Dankzij Auracast kun je bijvoorbeeld eenvoudig meerdere speakers koppelen of een stereopaar vormen. Daarnaast ondersteunt het apparaat multipoint-connectiviteit, waardoor je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Wisselen tussen bijvoorbeeld je laptop en je telefoon gaat dan razendsnel, zonder opnieuw te hoeven koppelen. Wel goed om te weten: bediening via wifi behoort niet tot de mogelijkheden; dat is iets voor een ander type speaker.

Voor de fijnproevers onder ons is er de Harman Kardon One-app. Daarmee stel je eenvoudig zaken in zoals Auracast-configuratie; de app loodst je daar soepel doorheen. We hebben geen tweede speaker kunnen testen, dus het vormen van een stereopaar hebben we niet zelf uitgeprobeerd. Toch lijkt dat proces dankzij de duidelijke interface weinig voeten in de aarde te hebben. Verder biedt de app een zevenbands-equalizer en diverse geluidsprofielen, waarmee je het geluid naar wens kunt tweaken. Wij lieten de speaker z'n eigen ding doen, en dat werkte prima.

©Wesley Akkerman

Self-tuning, hoe klinkt dat?

Zelfkalibrerende bluetoothspeakers zijn allang geen unicum meer, maar of het eindresultaat daadwerkelijk goed klinkt, blijft per merk en model verschillend. In het geval van de Onyx Studio 9 mogen we niet klagen: de speaker levert een volle, warme bas die nergens overheerst. Ook het midden en vooral de hoge tonen blijven netjes overeind, al zou het middengebied af en toe wat extra definitie kunnen gebruiken. Gelukkig kun je dat prima corrigeren via de equalizer in de bijbehorende Harman Kardon One-app.

Wel merk je dat de plaatsing in huis flinke invloed heeft op hoe de speaker klinkt. Zet je 'm midden op een tafel in een open ruimte, dan krijg je een ander geluidsbeeld dan wanneer je 'm op een kast tegen de muur zet. Vooral bij plaatsing vlak bij een wand of raam kan de bas wat te prominent worden, alsof de self-tuning daar nog niet helemaal op inspeelt. In zo'n geval biedt de app gelukkig uitkomst, maar telkens finetunen na een nieuwe plek voelt dan weer wat omslachtig.

©Wesley Akkerman

Bij de gratie van gebruikersgemak

Wat dat verplaatsen betreft: met zijn 3,3 kilo is de Onyx Studio 9 geen lichtgewicht speaker, maar dankzij de stevige, slim geplaatste handgreep bovenop til je hem moeiteloos van de ene naar de andere kamer. Zo heb je overal in huis meteen goed geluid bij de hand. Wat je alleen misschien een beetje mist, is een vaste oplaadbasis. Nu werk je met een losse voedingskabel die je steeds handmatig moet aansluiten en weer opbergen; functioneel, maar het had nét wat eleganter gekund.

Misschien valt dat onder de noemer 'luxeprobleem', maar juist bij dit soort producten draait alles om gebruiksgemak. En als dat nog net iets soepeler kan, waarom zou je daar dan niet voor gaan? De accuduur ligt officieel op 8 uur, al hangt dat natuurlijk af van hoe hard je de muziek afspeelt en of je onderweg ook een ander apparaat oplaadt via de usb-c-poort. Reken in de praktijk dus eerder op een uur of 6 à 7. Tot slot nog een belangrijke kanttekening: de Onyx Studio 9 is niet water- of stofbestendig, dus laat hem liever binnen staan.

©Wesley Akkerman

Onyx Studio 9 kopen?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een bluetoothspeaker die vertrouwd oogt, maar op meerdere vlakken een stap vooruit zet. Het ronde ontwerp is gebleven, maar de nieuwe voet en geïntegreerde handgreep maken hem stabieler én makkelijker te verplaatsen. De automatische geluidsafstemming doet z'n werk goed, met warme bassen en kraakheldere hoge tonen. Staat hij dicht bij een muur, dan kan de bas wat overheersen, maar dat pas je snel aan via de equalizer in de app.

Qua mogelijkheden zit het ook wel snor. Je kunt meerdere apparaten koppelen via multipoint, een stereopaar vormen of gebruikmaken van Auracast. Toch zijn er wat kanttekeningen. Zo ontbreekt een zichtbare accustatus op de speaker zelf en zou een vaste oplaadbasis het gebruik net iets soepeler maken. De batterij houdt het zo'n zes tot acht uur vol, afhankelijk van hoe je 'm gebruikt. En hoewel hij er robuust uitziet, kun je hem beter binnen houden: tegen water of stof is hij namelijk niet bestand. Dat neemt niet weg dat de Onyx Studio 9 een stijlvolle speaker is met indrukwekkend geluid: ideaal voor wie een premium audio-ervaring zoekt in huis.

Je hebt nét je auto gewassen of je ramen gelapt… en dan is alles weer bedekt met een waas van stof. Vooral in de zomer is het vaak geen gewone luchtvervuiling, maar stuifmeel (pollen), Saharazand of een combinatie van beide. Hoe verwijder je dat spul snel én veilig, zonder krassen of vlekken?

Lees ook: Zonnepanelen onderhouden: moet dat?!

Een paar dozijn keer per jaar komt het voor, dat alles ineens onder een roodbruine of gelige stofwaas zit. Het eerste is Saharazand, dat ontstaat in de woestijn en door sterke luchtstromen duizenden kilometers wordt meegenomen. Het komt via regen of droge luchtstromen in Nederland terecht, vooral in het voorjaar (maart-juni) en in het najaar (oktober-november). Het geelgroene stof zijn pollen: stuifmeelkorrels van bomen, grassen en planten. In het voorjaar zijn elzen, berken en hazelaars actief. In de zomer en nazomer volgen grassen en kruiden. Pollen zijn licht en plakkerig, hechten zich makkelijk aan oppervlakken en zijn lastig te verwijderen. Voor zowel Saharazand als pollen geldt dat het geen kwestie is van gewoon even wegvegen. Onder de tabel lees je wat je wél moet doen.

*Met 'in de lak branden' wordt bedoeld dat Saharazand zich onder invloed van zonlicht en warmte kan hechten aan de lak van je auto. Dit gebeurt vooral wanneer het zand niet tijdig wordt verwijderd en de zon fel schijnt. Het resultaat zijn doffe plekken of vlekken die moeilijk te verwijderen zijn en soms alleen met polijsten kunnen worden hersteld. Dit effect is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij vogelpoep of boomhars die te lang op de lak blijft zitten. Daarom is het belangrijk om Saharazand zo snel mogelijk en op de juiste manier van je auto te verwijderen.

Auto

Zowel Saharazand als stuifmeel zijn schurend. Veeg je het droog af, dan ontstaan microscopische krasjes in de lak of op het glas. En bij zon of regen kunnen er doffe vlekken ontstaan, omdat het vuil zich vastzet.

Laat de auto dus nooit alleen in de regen staan in de hoop dat het vanzelf wegspoelt. Spoel eerst royaal af met schoon water. Pas daarna gebruik je een spons, zachte borstel of microvezeldoek. Ga je naar de wasstraat? Kies dan een programma met voorwas en hogedruk. Overweeg ook een waxbehandeling: dat maakt de lak water- en vuilafstotend, waardoor vuil zich minder snel hecht.

©Kärcher

Ramen

Na een Saharazandbui blijft er vaak een bruinig stoflaagje achter op de ramen en kozijnen. Laat dit niet te lang zitten: zonlicht en regen kunnen het zand als het ware 'inbakken', met doffe plekken als gevolg. Spoel de ramen daarom altijd eerst ruim af met schoon water. Zo voorkom je dat het zand krassen maakt tijdens het zemen. Gebruik daarna een raamwisser of een snoerloze raamreiniger voor een streeploos resultaat. Ook buitenvensterbanken verdienen aandacht: daar hoopt het stof zich vaak in hoekjes op.

Pollen zijn minder zichtbaar dan zand, maar kunnen een plakkerige laag vormen op glas. Op ramen kunnen ze zich hechten aan condens of lichte verontreinigingen, waardoor je een doffe waas ziet. Binnenramen kun je het best afnemen met een licht vochtige doek. Hebben er ventilatieroosters open gestaan, dan is het slim ook die in de schoonmaak mee te nemen: pollen komen daar makkelijk door naar binnen.

Zonwering, parasols en rolluiken

Op textiel en kunststof mengt Saharazand zich met pollen, roet en stof tot een hardnekkige laag. Vooral zonneschermen, parasols, rolluiken en buitenjaloezieën raken snel vervuild. Stel schoonmaken niet uit: bij regen trekt het vuil in de vezels of ontstaan er vlekken.

Gebruik een zachte borstel of een opzetstuk van je hogedrukreiniger om het vuil voorzichtig los te weken. Werk van boven naar beneden. Spoel goed na en laat het doek volledig drogen, bij voorkeur uitgeklapt. Behandel textiel daarna met een impregneermiddel dat vuil en vocht afstoot. Zo blijft het langer schoon én beschermd.

Lees ook: Je zonnescherm schoonmaken doe je zo

Terras en tuinmeubels

Op je terras lijkt het zand of stuifmeel misschien onschuldig. Maar wie het laat liggen, loopt het al snel naar binnen. En dat kan krassen veroorzaken op parket, pvc of laminaat. Bovendien blijven fijne stofdeeltjes aan schoenen plakken.

Verwijder Saharazand en pollen met een zachte buitenbezem of een nat-droogzuiger. Daarna kun je het terras grondig reinigen met een hogedrukreiniger. Een terrasreiniger-opzetstuk verdeelt het water gelijkmatig, voorkomt opspattend vuil en zorgt voor een egaal resultaat zonder modderspetters tegen je gevel. Denk ook aan je tuinmeubels: hout of kunststof moet je direct afspoelen en zacht afborstelen om vlekvorming te voorkomen.

Zonnepanelen

Pollen en Saharazand laten een dunne laag achter die de lichtinval op zonnepanelen vermindert. Zeker na enkele droge dagen kan het rendement met meerdere procenten dalen. Je merkt dit vooral aan een lager opgewekt vermogen in je app of omvormerdisplay.

Spoel de panelen voorzichtig af met een tuinslang of zachte borstel met water. Vermijd schurende materialen of hogedruk, want die kunnen de coating beschadigen. Gebruik alleen een neutraal schoonmaakmiddel als dat écht nodig is. Zijn je panelen moeilijk bereikbaar? Laat dan een professioneel bedrijf langskomen. Zij reinigen de panelen veilig en controleren direct of alles nog goed werkt.

©Marina Lohrbach

Ook binnen kun je last hebben

Heb je ramen of deuren open gehad tijdens een stofwolk of stuifmeelperiode? Dan ligt er vaak een fijne laag op vensterbanken, vloeren en meubels. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter om te voorkomen dat het stof wordt rondgeblazen. Microvezeldoekjes (licht vochtig) zijn ideaal om het stof op te nemen. Droog afnemen heeft weinig effect en verspreidt het alleen maar. Heb je hooikoorts? Dan is grondig schoonmaken extra belangrijk. Fijnstof en pollen kunnen allergische klachten verergeren.

Minder last met de juiste voorbereiding

Wanneer er Saharazand wordt verwacht, hoor je dat vaak bij het weerbericht op radio, tv of online. En ook van pollen is redelijk bekend wanneer je er last van kunt hebben – omdat dat meestal seizoensgebonden is. Met een paar simpele maatregelen beperk je de overlast:

☐ Houd een tuinslang, zachte borstel en een paar microvezeldoeken binnen handbereik.

☐ Impregneer zonwering en parasoldoek elk voorjaar.

☐ Plan vaste schoonmaakmomenten in het voorjaar en na de zomer.

☐ Overweeg wax of coating voor je auto.

☐ Houd ramen gesloten tijdens droge, stoffige dagen – zeker als je gevoelig bent voor pollen.