10 tips voor een veilig gebruik van social media

Tip 01: Gedragstips

Een officiële etiquette voor sociale media bestaat (gelukkig) niet. Alles volledig dichttimmeren heeft weinig zin, maar je hele leven online zetten is ook geen aanrader. Er zijn socialmedia-goeroes die durven te beweren dat privacy voor 'losers' is, maar wij zijn ervan overtuigd dat je met enkele simpele gedragstips een stuk veiliger kunt omgaan met sociale netwerken. Alles begint uiteraard met een sterk wachtwoord. Vervolgens is het van groot belang dat je sociale media met een portie gezond verstand gebruikt. Je hebt je online reputatie volledig in eigen handen. Kies bijvoorbeeld je Facebook-vrienden bewust en wees ook zuinig met foto's. Je toont - vaak onbewust - meer dan je misschien wel zou willen.

Heb je er ooit eens bij stilgestaan dat je je volledige interieur tentoonstelt als je een selfie uit de woonkamer publiceert? Probeer ook doordacht om te gaan met de Like-knop. In ruil voor die ene klik op een Facebook-pagina krijgen bedrijven namelijk persoonlijke data. En persoonlijke gegevens zoals je telefoonnummer of e-mailadres kun je maar beter niet te grabbel gooien. Hetzelfde geldt voor geotags in Facebook. Als je niet wil dat iedereen weet waar je precies bent, zet je deze functie simpelweg uit. Beweeg je muiscursor over de plaatsnaam en klik vervolgens op het kruisje. Op je mobiel kun je eventueel de locatievoorzieningen voor Facebook volledig uitschakelen. Op een iPhone doe je dat via Instellingen / Privacy / Locatievoorzieningen / Facebook. Heb je een telefoon die op Android draait? Dan ga je in de Facebook-app naar Appinstellingen / Messenger-locatieservices en vink je Location is on uit. Bevestig met OK.

Tip 01 Wees zuinig met het verspreiden van je huidige locatie op Facebook.

Iedereen kijkt mee

Houd in het achterhoofd dat elk bericht dat je op een sociaal netwerk publiceert door iedereen gelezen kan worden. Een schermafbeelding is in een fractie van een seconde gemaakt. Zelfs als je het bericht enkele minuten later zou verwijderen, kan het toch nog een grote impact hebben. Ook al is je baas, de fiscus of een crimineel geen rechtstreekse vriend op Facebook, hij kan - zelfs met een nagenoeg afgesloten profiel - informatie verkrijgen.

Klagen over je werk of roddelen over collega's doe je daarom beter in de kroeg dan op Facebook. Ondanks heel wat waarschuwingen van de politie, blijven nog regelmatig mensen online posten dat ze hun koffers aan het pakken zijn om tien dagen op vakantie te gaan. Met zo'n bericht op Facebook - of nog erger op Twitter - geef je inbrekers de boodschap: kom gerust kijken, ik ben er niet! Weet dat alles wat je op een sociale netwerksite publiceert, permanent is. Ook als je een bericht verwijdert of je volledige account opzegt, kunnen er sporen online blijven staan.

Houd bij elk bericht in het achterhoofd dat iedereen kan meekijken.

Tip 02: Klikgevaar

Af en toe zie je op sociale netwerken weleens verdachte content zoals: klik hier en maak kans op 1000 euro shoptegoed bij Ikea. Zelfs koppelingen die je in berichten van vrienden krijgt, zijn soms helemaal niet zo onschuldig als ze in eerste instantie lijken. Cybercriminelen maken vervalste Like-knoppen die je naar pagina's propvol advertenties leiden. Er zijn zelfs hackers die op accounts inbreken en je vervolgens allerlei vreemde berichten sturen. Vermoed jij dat er iets vreemds aan de hand is, dan kun je nog altijd op een andere manier - telefonisch of via e-mail - contact opnemen met de vriend in kwestie.

Tip 02 Enkele Pakistanen verzamelden zo met een vervalste wedstrijd heel wat persoonlijke gegevens.

Tip 03: Toegang van apps

Meer en meer apps vragen om een account aan te maken om gebruik te kunnen maken van de toepassing. Op een smartphone is het vaak een heel gedoe om te registreren en daarom voeren app-ontwikkelaars een zogenoemde Log in with Facebook- of Verbinden-knop in. Door de app toestemming te geven tot je Facebook-account, hoef jij je e-mailadres en wachtwoord niet in te voeren. Het addertje? Deze apps vragen veel meer informatie op dan strikt noodzakelijk is. Houd daarnaast ook in het achterhoofd dat sommige apps louter ontwikkeld zijn om je persoonlijke gegevens te stelen. Uit een onderzoek van verschillende internationale privacy-commissies blijkt dat het merendeel van de apps onduidelijk is over wat er precies met je gegevens gebeurt.

Tip 03 Wil jij echt je persoonlijke gegevens doorspelen aan de makers van Candy Crush Saga?

Tip 04: Privacycontrole

Gelukkig kun je via elk sociaal netwerk aan de privacyinstellingen sleutelen. Via Facebook kun je heel wat dichttimmeren. De eenvoudigste manier? Via een gloednieuwe wizard. Klik bovenaan in de blauwe balk op het knopje met het hangslot en kies Privacycontrole. In drie eenvoudige stappen kun je instellen welke informatie je met wie deelt. In de eerste stap toont Facebook je hoe je kunt instellen met wie je een statusupdate deelt. Normaliter stel je dit in op Vrienden. Indien gewenst kun je via Meer opties nog een onderscheid maken tussen Goede vrienden, Collega's of andere vooraf gedefinieerde vriendengroepen. Klik op Volgende Stap om verder te gaan. In stap twee zie je een overzicht van apps waarbij je je met Facebook hebt aangemeld.

Met het kruisje kun je apps verwijderen die je niet meer gebruikt. Bij apps die je wel nog regelmatig gebruikt, kun je instellen wie dit mag zien. Zodra je door het lijstje bent gegaan, kun je op Volgende stap klikken. In de laatste stap krijg je een overzicht van de contactgegevens die jij tijdens de registratie ingevoerd hebt. Ook hier kun je aangeven wie deze info mag zien. Wij raden aan om je telefoonnummer en e-mailadres in te stellen op Alleen ik. Echte vrienden hebben die gegevens toch al. Klik op Voltooien om de wizard af te sluiten.

Tip 04 In drie eenvoudige stappen ga je door de belangrijkste privacyinstellingen heen.

Tip 05: Handmatig instellen

Wil je toegang tot alle instellingen van Facebook? Dan klik je uiterst rechts bovenaan in de blauwe balk op de knop met het driehoekje en kies je Instellingen. In de linkermarge zie je vervolgens allerlei rubrieken. We lichten er de belangrijkste uit. Op het tabblad Beveiliging kun je onder andere Aanmeldgoedkeuringen instellen om te voorkomen dat iemand anders inlogt met jouw account. Klik op Bewerken en vink Om een beveiligingscode vragen aan. Ga verder met Wijzigingen opslaan. Dankzij deze extra beveiligingslaag ontvang je een code op je telefoon die je nodig hebt om via een onbekende browser in te loggen.

Via het tabblad Privacy in de linkermarge kun je nog heel wat interessante instellingen onder handen nemen. Door op Activiteitlogboek gebruiken te klikken, kun je bijvoorbeeld zien in welke berichten en dingen je bent getagd. Via Wie kan contact met me opnemen? kun je aangeven wie jou vriendschapsverzoeken kan sturen. Ook handig is het tabblad Tijdlijn en taggen, want hier kun je instellen wie er berichten op je tijdlijn kunnen plaatsen. We raden zeker aan om Berichten controleren waarin je door vrienden bent getagd en Tags controleren die mensen toevoegen in te schakelen. Op die manier voorkom je dat je tijdlijn vol foto's of statussen staat waarin anderen jou zonder je goedkeuring taggen.

Ten slotte is het ook handig om eens te weten hoe anderen jouw pagina zien. Klik hiervoor bovenaan op de blauwe balk op de knop met het hangslotje en kies Wie kan mijn inhoud zien? / Wat zien anderen op mijn tijdlijn? / Weergeven als. Standaard kom je eerst terecht op Openbaar, maar je kunt je tijdlijn ook bekijken als een specifieke persoon.

Tip 05 Nadat je de instellingen aangepast hebt, is het raadzaam om te controleren hoe je openbare profielpagina er nu werkelijk uitziet.

Tip 06: Twitter

Op Twitter zijn de privacyinstellingen iets beknopter aangezien tweets normaliter door de hele wereldbevolking gelezen kunnen worden. Klik bovenaan in de witte balk op de knop met het tandwieltje en kies Instellingen. Via Beveiliging en privacy kun je een dubbele authenticiteit instellen via Inlogverificatieverzoeken verzenden naar mijn telefoon om de kans dat je account gehackt wordt te verkleinen. Onder Privacy / Fototaggen kun je aangeven wie jou in foto's mag taggen. Met Tweetprivacy kun je je tweets volledig afschermen.

Op die manier kunnen enkel tweeps die jij toestemming geeft je volgen. Via Locatie tweeten kun je aangeven of je locatie gedeeld mag worden. Wil je dit uitschakelen, dan volstaat het om het vakje uit te vinken. Via Alle locatie-informatie verwijderen kun je de locaties uit eerdere tweets ook wegwerken. Vergeet niet op Wijzigingen opslaan te klikken als je aanpassingen hebt doorgevoerd.

Tip 06 Met één druk op de knop kun je ook locatie-informatie van oudere tweets verwijderen.

Beautification

Je mag de foto's, statusupdates en andere berichten op sociale netwerken gerust met een korreltje zout nemen. Heel wat mensen pretenderen via Facebook, Twitter en Instagram dat ze een geweldig leven leiden, veel vrienden hebben, altijd op de leukste feestjes aanwezig zijn en erg veel dure spullen in huis hebben terwijl ze eigenlijk helemaal niet zo gelukkig zijn. Het fenomeen krijgt niet voor niets de naam 'beautification'. Voornamelijk jongeren trappen hier vaak in en krijgen hierdoor een vertekend beeld van de werkelijkheid.

Tip 07: LinkedIn

Om toegang te krijgen tot de privacy-instellingen op LinkedIn klik je rechtsboven op je fotootje. Klik vervolgens op Bekijken naast Privacy en instellingen. Voer je wachtwoord in en klik op Aanmelden. Op het tabblad Profiel klik je vervolgens door naar Selecteren wie uw netwerkactiviteit kan zien en maak je een keuze tussen Iedereen, Uw netwerk, Uw connecties of U Alleen. Voltooi de bewerking met Wijzigingen opslaan.

Wellicht heb je op de startpagina weleens gezien wie je LinkedIn-profiel bekeken heeft. Meestal staat hier de voor- en achternaam, de functie die hij of zij uitoefent en de regio waar deze persoon werkt. Bezoek jij het profiel van iemand? Dan krijgt hij of zij dat ook te zien. Je kunt deze functie eenvoudig uitschakelen. Weet wel dat jij dan ook niet meer te zien krijgt wie jouw profiel bezoekt. Klik hiervoor centraal onderaan op Selecteren wat anderen zien wanneer u hun profiel bekijkt. Je krijgt drie mogelijke weergaven: Uw naam en kopregel, Anonieme profielkenmerken zoals bedrijfstak en titel en U blijft volledig anoniem. Maak je keuze en voltooi met Wijzigingen opslaan.

Via Zichtbaarheid van uw profielfoto wijzigen kun je nog aangeven wie je portretfoto kan bekijken. Via het hangslot in het dialoogvenster kun je kiezen tussen

Mijn connecties, Mijn netwerk of Iedereen. Wijzig je instellingen met de Opslaan-knop.

Tip 07 Je kunt je LinkedIn zo instellen dat mensen niet kunnen zien dat je hun profiel hebt bekeken.

Tip 08: Andere netwerken

Uiteraard zijn er nog een heleboel andere sociale netwerken waar je de privacyinstellingen onder handen kunt nemen. Bij Instagram kun je bijvoorbeeld volgverzoeken inschakelen, waardoor de foto's die je publiceert niet voor de hele wereld zichtbaar zijn. Hiervoor ga je in de app naar je profiel en vervolgens kies je Je profiel bewerken. Helemaal onderaan kun je Berichten zijn privé inschakelen.

Bij Pinterest kun je privé-prikborden aanmaken en via Accountinstellingen is het mogelijk om te voorkomen dat zoekmachines je Pinterest-profiel in de zoekresultaten opnemen. Hiervoor vink je Uitsluiten van zoekmachines aan. Bevestig je keuze met Opslaan.

Gebruik je de locatiegebaseerde app Swarm? Dan raden we je zeker aan om zuinig te zijn met het aantal vrienden dat je toestemming verleent. Bovendien is het ook niet echt slim om elke check-in op Facebook of Twitter te delen, want zo weten heel veel mensen dat je niet thuis bent. Via Settings / Privacy Settings kun je vervolgens nog aangeven of je vrienden je telefoonnummer, e-mailadres en Facebook-profiel kunnen zien. Standaard staat dit ingeschakeld, dus je kunt maar beter zo snel mogelijk schoon schip maken. Kijk alle instellingen onder Check-ins nog even door, om bijvoorbeeld te voorkomen dat vrienden jou kunnen inchecken. Ga rustig door de lijst met opties heen (die standaard allemaal aangevinkt zijn) en schakel uit wat je onnodig acht.

Tip 08 Neem de privacyinstellingen van Swarm zeker grondig door.

Tip 09: Weg uit zoekmachine

Het is niet enkel via Pinterest (zie tip 8) mogelijk om te voorkomen dat je profiel in zoekmachines terecht kan komen. Ook via Facebook bestaat hier een speciale instelling voor. Ga naar Instellingen en kies op het tabblad Privacy helemaal onderaan voor Nee bij de optie Wil je dat in de resultaten van andere zoekmachines een link naar je tijdlijn wordt weergegeven?. Bij LinkedIn kan dit ook. Klik rechtsboven op je fotootje en klik vervolgens naast Privacy en instellingen op Bekijken. Voer je wachtwoord nog een keer in en klik op Aanmelden. Op het tabblad Profiel klik je daarna op Uw openbare profiel bewerken. In de rechtermarge kun je onder Content van profiel, aanvinken wat er in zoekmachines mag worden weergegeven.

Tip 09 In één klik schakel je uit dat je Facebook-profiel in zoekmachines kan opduiken.

Tip 10: Gebruik tweetrapsverificatie

Verschillende sociale media maken inmiddels gebruik van tweetrapsverificatie. Daarmee kun je een extra beveiligingslaag toevoegen aan het inlogproces, zodat het moeilijker wordt voor hackers om een bezoekje te brengen aan je account. In theorie zou je iedereen je wachtwoord kunnen geven, omdat je nog een extra inlogcode op je telefoon of via de mobiele app krijgt.

Veel bekende diensten bieden inmiddels tweetrapsverificatie aan. Op Facebook ga je via het pijltje rechtsboven naar Instellingen en selecteer je het tabblad Beveiliging. Facebook geeft je twee opties: Aanmeldgoedkeuringen zorgen ervoor dat je een sms'je met een code krijgt als je probeert in te loggen, terwijl Codegenerator de Facebook-app op je smartphone gebruikt om een beveiligingscode te genereren. Op Twitter klik je op je profielfoto rechtsboven en selecteer je Instellingen. In het tabblad Beveiliging en privacy krijg je dezelfde mogelijkheden als bij Facebook: een code naar je telefoon verzenden of de mobiele app gebruiken om te verifiëren dat jij het inderdaad bent.

Inlogverificatie is een van de beste manieren om je account te beschermen.

Mijn kind op Facebook?

Facebook is niet toegestaan voor kinderen jonger dan dertien jaar. Heel wat kinderen houden zich daar niet aan en zijn toch actief op het populaire sociale netwerk. Het omzeilen van de minimumleeftijd is dan ook erg eenvoudig. Bovendien is de sociale druk groot, want schoolvriendjes hebben ook een profiel. Als ouder heb je twee keuzes: je geeft je kind de toestemming om te liegen over zijn of haar leeftijd en laat hem of haar een profiel aanmaken, of je weigert dat hij een account aanmaakt.

Communicatie is in ieder geval ontzettend belangrijk. Leg uit waarom je zoon of dochter geen Facebook-account mag of geef duidelijke richtlijnen als hij toch een profiel mag aanmaken. Doorloop de registratieprocedure samen en maak duidelijk dat je kind online niet moet doen wat hij in het echte leven ook niet zou doen: leugens verkondigen, praten met vreemden of andere kinderen pesten. Stel eventueel ook een tijdslimiet in - bijvoorbeeld met de gratis tool Norton Family - en controleer je kind geregeld.