ID.nl logo
Welke browser past bij u?
© PXimport
Zekerheid & gemak

Welke browser past bij u?

Internet Explorer is in Nederland veruit de meest gebruikte browser. Dit is niet helemaal in lijn met de rest van Europa, waar Firefox langzaam maar zeker het stokje van marktleider overneemt en Google Chrome een indrukwekkende sprint heeft ingezet. Het lijkt er dus op dat de meeste Nederlanders een alternatieve browser niet de moeite waard vinden. Toch kan het veel voordelen bieden! Wij leggen de vijf bekendste browsers voor u naast elkaar en geven wat slimme tweaks.

Microsoft rust ieder Windows-systeem standaard uit met Internet Explorer. Een logisch gevolg daarvan is dat de meeste mensen in ons land deze browser gebruiken. Waarom zou u namelijk een ander programma installeren om websites te bezoeken? Toch is het wel de moeite waard om u eens hierin te verdiepen. Alternatieve browsers hebben weer andere mogelijkheden, die misschien wel beter aansluiten bij uw wensen. Uit cijfers van onderzoeksbureau StatCounter blijkt dat Internet Explorer in ons land een marktaandeel heeft van ruim 53 procent. Firefox, Chrome, Safari en Opera volgen op gepaste afstand. De Europese cijfers geven een heel ander beeld. Internet Explorer en Firefox vechten daar samen om de koppositie, terwijl het aantal aanhangers van Google Chrome in rap tempo groeit. In landen als Duitsland, Finland, Oostenrijk en Griekenland is Firefox zelfs met afstand de nummer één! Probeer de verschillende programma's vrijblijvend uit en maak daarna een keuze. Om u hierbij te helpen leest u in dit artikel in hoeverre de browsers van elkaar verschillen en wat handige functies zijn.

©PXimport

Nederland versus Europa. Het valt op dat inwoners uit andere landen zich meer openstellen voor alternatieve browsers.

1. Internet Explorer

Microsoft heeft Internet Explorer 9 een 'kale' vormgeving gegeven, waarbij duidelijk inspratie opgedaan is bij Google Chrome. De werkbalken zijn verdwenen en de meeste functies bevinden zich onder de knop Extra. Deze browser onderscheidt zich op een aantal punten van concurrenten. Steeds meer websites kunt u zien als volwaardige applicaties die in de cloud draaien, bijvoorbeeld Google Documenten en Windows Live Hotmail. Om die reden heeft Microsoft een functie bedacht, waarmee u webdiensten vastmaakt aan de Taakbalk van Windows. U start ze dan gemakkelijk op, net zoals u dat bij lokale programma's doet. Het werkt simpel. Sleep een tabblad naar beneden totdat de melding Vastmaken aan Taakbalk opduikt. Er verschijnt een nieuw pictogram, dat ook zichtbaar is als Internet Explorer niet openstaat. Voor een aantal websites zijn er ook zogeheten Jump Lists beschikbaar. Klik maar eens met de rechtermuisknop op het pictogram in de Taakbalk en bekijk of u rechtstreeks naar 'aparte afdelingen' van een webdienst kunt navigeren. Bij Facebook zijn onder meer de pagina's met vrienden en berichten bereikbaar. Nuttig is dat u notificaties van gebeurtenissen ontvangt, bijvoorbeeld zodra er een nieuw Facebook-bericht binnenkomt.

Internet Explorer was jarenlang een doorn in het oog voor webontwikkelaars, omdat Microsoft zich niet hield aan de algemene webstandaarden. In de nieuwe versie is deze hindernis grotendeels weggewerkt, waardoor het nu gemakkelijker is om websites voor alle browsers te ontwikkelen. De mogelijkheden om Internet Explorer naar eigen wens in te richten zijn beperkt. Het aanbod van beschikbare plug-ins is dan ook niet zo groot. Neem maar eens een kijkje op Internet Explorer Gallery. Overigens wordt Internet Explorer niet meer ontwikkeld voor Windows XP, terwijl dat bij de vier andere besproken browsers wel het geval is.

©PXimport

Websites die u veel gebruikt, maakt u eenvoudig vast aan de Taakbalk.

2. Firefox

Firefox is een opensource-project van Mozilla. Deze browser heeft over de hele wereld trouwe aanhangers en is wat betreft marktaandeel de grootste concurrent van Internet Explorer. Omdat het tegenwoordig een trend is om zoveel mogelijk werkbalken weg te laten, is het uiterlijke verschil met andere browsers niet zo groot meer als voorheen. Alle functies van Firefox zijn linksboven verzameld onder een oranje knop. Dit menu oogt vergeleken met Internet Explorer iets gelikter. Merkwaardig is dat u bij het openen van een nieuw tabblad nog altijd op een blanco pagina terechtkomt, waar andere browsers u doorverwijzen naar een zoekmachine of overzichtspagina. Verder heeft Firefox nog steeds een apart zoekvak, hoewel u hiervoor ook de adresbalk kunt gebruiken.

H.264 of WebM?

Een belangrijk verschil tussen de vijf besproken browsers is de HTML5-videotag. Hiermee is het mogelijk om video's op websites zonder Flash weer te geven. Google probeert het licentievrije WebM er doorheen te drukken. Ook Mozilla en Opera staan positief tegenover deze keuze. Microsoft en Apple zien vooralsnog meer heil in het dure H.264-formaat. Hopelijk komt er snel een codec bovendrijven, zodat ontwikkelaars eenvoudiger webvideo op basis van HTML5 kunnen implementeren. Google bracht begin dit jaar een plug-in uit om WebM in Internet Explorer mogelijk te maken. Ook Microsoft heeft uitbreidingen ontwikkeld, waarmee u video's op basis van H.264 in Google Chrome en Firefox bekijkt.

3. Tabbladen in Firefox

Twee nieuwe functies van Firefox willen we u niet onthouden. U maakt eenvoudig vaste tabbladen van webdiensten die u veel bezoekt. Hierdoor krijgen deze applicaties een eigen plekje binnen de browser, terwijl ze minder ruimte in beslag nemen. De diensten starten tegelijk met Firefox op, dus ze zijn altijd direct bereikbaar. Klik met rechts op een tabblad. In het contextmenu klikt u daarna op Vastzetten als app-tabblad. De webdienst is nu linksboven in slanke vorm te bewonderen. Het pictogram gaat gloeien wanneer er bijvoorbeeld een nieuw e-mailbericht of een Facebook-melding binnenkomt. De tweede nieuwe functie heet Tabbladgroepen. Vooral wanneer u doorgaans veel websites hebt openstaan, zal het u erg aanspreken. Open enkele websites in een eigen tabblad en klik rechtsboven op het mini-pijltje Alle tabbladtitels weergeven. Via Tabbladgroepen geeft Firefox alle geopende websites als miniatuur weer. Klik op een miniatuur en sleep de afbeelding buiten het kader. U hebt nu een nieuwe tabbladgroep gecreëerd. Het is slim om tabbladen die over hetzelfde onderwerp gaan te bundelen. Tabbladgroepen opent u apart in de browser, waardoor u beter overzicht houdt. Handig is dat u de groepen een naam kunt geven.

©PXimport

U hoeft webdiensten niet meer handmatig op te starten wanneer u app-tabbladen gebruikt.

4. Inloggegevens onthouden in Firefox

Voor webmail, fora, online winkels en sociale netwerken hebt u accounts nodig. Het is vermoeiend om telkens uw inloggegevens opnieuw in te vullen. Firefox kan deze gegevens voor u onthouden. Overigens hebben andere browsers vergelijkbare functies aan boord. Bezoek een relevante website en log in met uw gebruikersnaam en wachtwoord. In de adresbalk verschijnt er een sleutelpictogram, waarmee u de inloggegevens voor de huidige website beheert. Klik op de knop Wachtwoord onthouden. De volgende keer dat u de website bezoekt, staan uw gebruikersnaam en wachtwoord al voor u ingevuld. Krijgt u het sleutelpictogram niet te zien? Ga binnen de browser naar Firefox / Opties / Beveiliging en zet een vinkje voor Wachtwoorden voor websites onthouden. Klik als laatste op OK. Let op: wachtwoorden laten onthouden is wel minder veilig!

Alternatieve browsers

Naast de vijf grootste browsers, bestaan er nog veel meer programma's om op internet te surfen. Zo is RockMelt een opvallende verschijning. U integreert accounts van sociale netwerken in deze browser, zodat u snel toegang hebt tot profielinformatie, berichten, vrienden en statusupdates. Handig is dat u rechtstreeks kunt chatten en berichten kunt publiceren, zonder de huidige webpagina te verlaten. Verder blijft u via notificaties op de hoogte van alle updates. Na de installatie voegt u Apps toe, die snel toegang bieden tot allerlei sociale diensten. Zo is er ondersteuning voor Facebook, Twitter, Gmail en YouTube. Een andere sociale browser is Flock. Ook de browser Iron is het vermelden waard. Dit programma lijkt sprekend op Google Chrome, met het verschil dat er geen persoonlijke gegevens verzameld worden. Google probeert namelijk zoveel mogelijk over u te weten te komen. Daarnaast kunt u met Iron advertenties blokkeren.

©PXimport

Met RockMelt surft u op internet, terwijl u tegelijkertijd ontwikkelingen op sociale netwerken volgt.

5. Plug-ins voor Firefox

De broncode van Firefox is openbaar. Het staat ontwikkelaars vrij om uitbreidingen voor deze browser te maken. U profiteert hiervan, want u voegt allerlei leuke en nuttige functies toe. U regelt dat door plug-ins te installeren. Dat zijn flexibele mini-applicaties die een specifieke taak vervullen. Bezoek de website Mozilla Addons en bekijk welke uitbreidingen er allemaal beschikbaar zijn. Hebt u een hekel aan banners en andere vormen van reclame, dan is Adblock Plus een aanrader. Ook Video DownloadHelper is een zeer populaire plug-in. Hiermee bewaart u eenvoudig YouTube-filmpjes op uw harde schijf. U probeert een plug-in uit door op Toevoegen aan Firefox / Nu installeren te klikken. Klik op Nu herstarten om de uitbreiding te activeren. U beheert alle geïnstalleerde uitbreidingen op een aparte pagina. Klik binnen de browser op Firefox / Add-ons / Extensies. Via Opties past u de instellingen aan. U kunt iedere plug-in ook uitschakelen of verwijderen.

Mozilla lanceert om de haverklap nieuwe versies van Firefox. Dat is natuurlijk positief, want het ontikkelteam werkt hard om de browser nog beter te maken. Houd er wel rekening mee dat veel extensies (nog) niet compatibel zijn met nieuwe versies. Probeer daarnaast het gebruik van plug-ins niet te overdrijven. Bij een grote hoeveelheid mini-applicaties reageert uw browser namelijk trager.

©PXimport

Op de beheerpagina wijzigt u de instellingen van plug-ins.

6. Google Chrome

Hoewel Google Chrome pas drie jaar bestaat, is het al een zeer serieuze speler in browserland. Als het marktaandeel zo snel blijft groeien, moeten Internet Explorer en Firefox zich op termijn zelfs zorgen maken. Google Chrome was de eerste browser met een 'kale' interface. Het blonk kortweg uit in eenvoud. Geen werkbalken en allerlei andere onnozele poespas, maar alleen een adresbalk voor websitebezoek en een gereedschapspictogram voor de instellingen. Deze aanpak is succesvol gebleken, aangezien ontwikkelaars van Internet Explorer en Firefox deze interface hebben nagebouwd. Het programma staat bekend om de korte opstarttijd en het snel laden van websites. Een groot voordeel is dat ieder tabblad in een eigen proces wordt uitgevoerd. Zodra een tabblad crasht, hoeft u niet het hele programma opnieuw te starten. Verder is de vertaalfunctie een slimme toevoeging. Bezoekt u een website met een vreemde taal, dan biedt Google Chrome aan om de tekst voor u naar het Nederlands om te zetten. Jammer genoeg kunt u zich niet rechtstreeks abonneren op rss-feeds, al downloadt u hiervoor wel optioneel een plug-in.

©PXimport

Als u een vreemde taal op een website niet begrijpt, laat u de tekst vertalen door Google Chrome.

Browserkeuzescherm

De makers van Opera waren van mening dat Microsoft onterecht een monopoliepositie bekleedde door standaard Internet Explorer aan Windows toe te voegen. De Europese Commissie gaf Opera gelijk en daarom biedt Microsoft tegenwoordig de mogelijkheid om gemakkelijk van browser te switchen. Als u een nieuwe computer hebt gekocht of Windows opnieuw hebt geïnstalleerd, verschijnt via Windows Update een browser­keuzescherm. U klikt bij uw favoriete programma op Installeren, waarna de installatiewizard verschijnt. Uiteraard worden de vijf grootste browsers aangeboden, maar daarnaast proberen ook minder bekende programma's als Sleipnir en K-Meleon een plekje op uw pc te bemachtigen.

7. Rss-functie toevoegen aan Chrome

Google Chrome is een buitenbeentje als het gaat om rss-feeds. Abonneren op rss-feeds is namelijk niet mogelijk. Gelukkig biedt - in navolging van Firefox - ook deze browser uitgebreide ondersteuning voor plug-ins. Via Chrome Web Store surft u naar de Chrome web store. U vindt er bijvoorbeeld uitbreidingen om Gmail of TweetDeck te integreren. De rss-functie is een beetje verstopt. Typ in het zoekvak RSS Subscription Extension en druk op Enter. Deze uitbreiding is door Google zelf uitgebracht. Klik op Toevoegen aan Chrome / Installeren. In tegenstelling tot Firefox is er na de installatie geen herstart van de browser nodig. Zodra u een website bezoekt waarop een rss-feed wordt aangeboden, verschijnt er in de adresbalk een rood pictogram. Hiermee abonneert u zich op de betreffende rss-feed. De browser bevat een menu om plug-ins te beheren, waarin u de instellingen naar eigen wens aanpast. Klik rechtsboven op het gereedschapspictogram en ga naar Extra / Extensies om het menu te openen.

8. Safari

Safari is de browser van Apple en wordt daarom vooral op systemen met Mac OS X gebruikt. Er is ook een versie voor Windows. Het programma voelt soepel aan en opent opvallend snel websites. Wel is het jammer dat er in de Bladwijzerbalk al favorieten voor u zijn gesorteerd. Die kunt u weliswaar simpel verwijderen, maar Apple doet er verstandig aan om keuzes voortaan aan de gebruiker over te laten. Liefhebbers van visueel geweld zijn bij dit programma aan het juiste adres. Wanneer u een nieuw tabblad opent, komt u op de pagina Top Sites terecht. In een mooie weergave heeft Safari veelbezochte websites voor u verzameld. U bladert daarnaast eenvoudig door de surfgeschiedenis met Cover Flow. De hand van Apple is hierin duidelijk zichtbaar, aangezien de grafische effecten mooi zijn uitgewerkt. Leest u vaak artikelen online? Dan kunt u de functie Safari Reader waarschijnlijk erg waarderen. De browser herkent namelijk webpagina's met veel tekst. Klik in het adresveld op Reader en Safari legt een nieuwe laag met uitsluitend tekst over de website heen. Banners, menu's en hyperlinks blijven allemaal achterwege, zodat u zich beter kunt concentreren op het artikel. Bestaat een artikel uit meerdere pagina's, dan plakt Safari de tekst achter elkaar. De ondersteuning voor plug-ins is voor deze browser bescheiden. U vindt de uitbreidingen op Safari Extensions.

©PXimport

Dankzij Safari Reader leiden bewegende banneranimaties u niet meer af.

9. Opera

Het Noorse Opera heeft een aantal verrassende mogelijkheden in huis. Zo is de functie Opera Turbo in staat om websites te comprimeren via een eigen proxyserver, waardoor webpagina's sneller laden. Nu zal dat bij een stabiele breedbandverbinding niet zo interessant zijn, maar bij matige wifi-ontvangst merkt u wel degelijk een verschil. Klik linksonder op de knop Opera Turbo om de functie in te schakelen. Verder toont u tabbladen in een miniatuurweergave. U doet dat door met de cursor boven de adresbalk op de scheidslijn te staan en naar beneden te slepen. U beslist zelf hoe groot de Tabbalk wordt. Websites die u regelmatig bezoekt, geeft u een permanent tabblad. Dat werkt op precies dezelfde wijze als in Firefox. U creëert meer ruimte in de Tabbalk door tabbladen naar elkaar toe te slepen. Hierdoor groepeert u bijvoorbeeld websites die te maken hebben met hetzelfde onderwerp. Opera bevat een geïntegreerde e-mail- en bittorrent-applicatie, zodat u deze taken vanuit hetzelfde programma uitvoert. Daarnaast is er sinds kort ondersteuning voor plug-ins. Bezoek de website Opera Extensions om het aanbod te bekijken. Na installatie is er geen herstart nodig.

©PXimport

Met Opera geeft u tabbladen als miniatuur weer.

Tegelijk gebruiken?

Het kan handig zijn om meerdere browsers op uw systeem te combineren. Ieder programma heeft namelijk unieke eigenschappen waaraan de concurrentie niet kan tippen. Zo is het erg handig om webdiensten met Internet Explorer 9 aan de Taakbalk vast te pinnen, zodat u snel toegang hebt tot een sociaal netwerk of e-mailbox. Firefox en Chrome zijn aantrekkelijk wanneer u tijdens een surfsessie gebruik wilt maken van plug-ins. Laatstgenoemde browser is bovendien ook nuttig om websites uit een vreemd land te vertalen, al bestaan daarvoor ook online hulpjes. Voor het lezen van online artikelen kunt u het best bij Safari terecht. Ten slotte is de Turbo-knop van Opera ideaal voor wifi-verbindingen met een slecht bereik. Omdat data worden gecomprimeerd, openen websites vlotter op uw beeldscherm. U kunt vaak probleemloos meerdere browsers naast elkaar gebruiken.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 schuurmachines voor in en om het huis
© megaflopp | Adobe Stock
Huis

Waar voor je geld: 5 schuurmachines voor in en om het huis

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

▼ Volgende artikel
10 tips om alles uit de gratis versie van ChatGPT te halen
© Selman - stock.adobe.com
Huis

10 tips om alles uit de gratis versie van ChatGPT te halen

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

🤖 10 tips voor de gratis versie van ChatGPT

• Stel gerichte vragen • Geef ChatGPT een rol • Gebruik ChatGPT om mee te sparren • Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven • Knip grote opdrachten op • Weet wat de gratis versie wel en niet kan • Zet ChatGPT in als taalhulp • Voeg je eigen kennis toe • Bouw voort op eerdere antwoorden • Houd het overzichtelijk

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel
RolUitlegVoorbeeld
Leraar/DocentLegt complexe onderwerpen uit in begrijpelijke taal, past uitleg aan op niveau van de doelgroepDoe alsof je een leraar bent die fotosynthese uitlegt aan een kind van 10 jaar
Tekstschrijver/CopywriterMaakt overtuigende marketingteksten, advertenties, websites en andere commerciële contentSchrijf een pakkende productbeschrijving voor een nieuwe smartphone
RedacteurVerbetert bestaande teksten op spelling, grammatica, stijl en leesbaarheidRedigeer deze tekst en maak hem zakelijker van toon
ProgrammeurSchrijft, debugt en legt code uit in verschillende programmeertalenSchrijf een Python-functie die een lijst getallen sorteert
Consultant/AdviseurGeeft strategisch advies en helpt bij probleemoplossing in verschillende vakgebiedenAdviseer me over de beste marketingstrategie voor een start-up
OnderzoekerAnalyseert informatie, trekt conclusies en vat complexe onderwerpen samenOnderzoek de voor- en nadelen van thuiswerken en geef een samenvatting
Creatief schrijverBedenkt verhalen, gedichten, scenario's en andere creatieve contentSchrijf een spannend kort verhaal over tijdreizen
MarketeerOntwikkelt marketingstrategieën, campagnes en promotiemateriaalBedenk een social media-campagne voor een nieuwe koffiezaak
Personal coachHelpt bij doelstellingen, motivatie en persoonlijke ontwikkelingCoach me bij het opstellen van een uitgebalanceerd dagschema
VertalerVertaalt teksten tussen verschillende talen en legt taalkundige nuances uitVertaal deze zakelijke e-mail naar het Engels en behoud de formele toon

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

🥳Tevreden over het tekstje?

Shop verjaardagskaarten

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.