De opslagruimte in onze computers en laptops worden steeds groter. Heel fijn natuurlijk, maar hoe zorg je ervoor dat je je bestanden geordend houdt? Schijfpartities maken, losse schijven koppelen, mappen maken of gewoon een goede lokale zoekmachine: er zijn verschillende manieren om opgeruimd te blijven en je bestanden en mappen snel te vinden als je ze nodig hebt.

Met partities breng je meer ordening aan op de schijf. Een partitie gedraagt zich op hoofdlijnen hetzelfde als een aparte schijf: Windows kent er een schijfletter aan toe en de inhoud is gescheiden van de rest van de harde schijf. Een schijf kan meerdere partities bevatten en elke partitie kan eigen kenmerken hebben. Computerfabrikanten maken vaak verborgen partities waarop zij de originele installatiebestanden van het besturingssysteem zetten. Heb je problemen met de computer en maak je gebruik van systeemprogramma’s (bijvoorbeeld om de computer te herstellen naar de fabrieksinstellingen), dan is de kans groot dat die een verborgen systeempartitie gebruiken.

Met het ingebouwde Systeembeheer maak je de indeling van de schijf. In het startmenu typ je Diskmgmt.msc en druk je op Enter. Bovenin het venster van Schijfbeheer zijn de volumes van het systeem zichtbaar. Volumes kunnen fysieke schijven zijn, maar ook partities. In dit venster vind je ook verborgen (systeem)partities, waarover je eerder hebt gelezen. Zodra je op een volume klikt, wordt deze gemarkeerd in de tweede helft van het venster. Klik bijvoorbeeld op de C-schijf: onderin lees je dat het om de primaire schijf gaat, of deze is versleuteld en wat de status is (zoals In orde). Ook lees je of het hier om het gedeelte van de schijf gaat waarvan wordt opgestart.

Schijfbeheer geeft veel meer informatie prijs dan Verkenner.

Aanpassen

Je gebruikt Schijfbeheer onder andere om nieuwe partities op de schijf te maken, al moet er wel voldoende vrije ruimte zijn. Zo kun je een partitie maken die je gebruikt voor de opslag van persoonlijke bestanden. Je houdt de data hiermee gescheiden van andere onderdelen, bijvoorbeeld een partitie met het besturingssysteem.

Klik met de rechtermuisknop op de schijf die je wilt indelen en kies Volume verkleinen. De ruimte die we hiermee vrijmaken, is bedoeld voor de nieuwe partitie. Lees bij Hoeveelheid beschikbare ruimte voor verkleinen hoeveel ruimte beschikbaar is. Geef aan hoeveel MB van de schijf mag worden gebruikt voor de nieuwe partitie. Controleer de waarde bij Totale grootte na verkleinen en Klik op Verkleinen.

De ruimte is vrijgekomen en wordt aangegeven als Niet-toegewezen ruimte. Je kunt deze ruimte benutten voor het maken van een of meerdere partities. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Nieuw eenvoudig volume. Geef aan hoe groot de partitie mag worden. Maak je slechts één partitie, dan benut je uiteraard de volledige ruimte. Elke partitie heeft een eigen schijfletter, vergelijkbaar met een fysieke schijf. Geef de gewenste schijfletter op.

Maak verschillende partities met Schijfbeheer.

Je kunt bestaande partities een andere schijfletter geven.

Formatteren

Net als bij een nieuwe harde schijf, is het bij een nieuwe partitie nodig om deze te formatteren. Pas hierna is de partitie klaar voor gebruik. Kies voor Dit volume op basis van de volgende instellingen formatteren. We kiezen voor NTFS, de standaardbestandsindeling van Windows. Geef de partitie een naam bij Volumenaam, bijvoorbeeld Archief. Kies voor Snelformatteren en klik op Volgende. De partitie is klaar voor gebruik. Heb je nog niet-toegewezen ruimte overgehouden voor het maken van andere partities, dan volg je dezelfde stappen om ook hier partities van te maken.

Net als bij een harde schijf, formatteer je een nieuwe partitie.

Meer indelingsmogelijkheden

Hoewel Schijfbeheer zich prima leent voor eenvoudige schijfindeling, heeft het geen geavanceerde functies, bijvoorbeeld voor als je een bestandssysteem wilt omzetten naar een ander bestandssysteem. Goed voorbeeld hiervan is een eventuele overstap van FAT naar NTFS. Met een gratis tool als MiniTool Partition Wizard Free heb je meer mogelijkheden. Haal het programma binnen en let op dat je bij het installeren kiest voor Continue installing free edition en geen andere aangeboden programma’s mee-installeert.

Op het tabblad Partition Management vind je de belangrijkste functies. Links in het venster zijn de opties ondergebracht, terwijl je rechts een overzicht van de volumes aantreft. Vooral de opties in de sectie Change Partition (links in het venster) zijn interessant voor het ordenen van de schijf.

Heb je een bestaand volume en wil je hierin partities aanbrengen? Via de optie Split Partition kun je een bestaande partitie in meerdere segmenten verdelen en hiermee meerdere partities maken. Een nieuw venster wordt geopend. Gebruik de schuifregelaar om de gewenste grootte aan te geven. In plaats hiervan kun je ook de directe waarden opgeven, in het onderste gedeelte van het venster. Klik op OK. Je keert terug naar het hoofdvenster, waarin je de wijziging controleert. Ben je tevreden: klik op Apply. Nu pas wordt de wijziging doorgevoerd. Of klik op Undo als je de partities intact wilt houden.

Partition Wizard biedt je nog meer flexibiliteit bij het indelen.

Handig: een bestaande partitie opsplitsen in meerdere partities

Partities koppelen

Heb je in het verleden partities gemaakt en wil je juist terug naar een eenvoudiger indeling met minder partities? Met Partition Wizard kun je bestaande partities met elkaar samenvoegen. Kies links in het venster voor Merge Partition. Deze functie werkt alleen met NTFS-partities. Maak je nog gebruik van FAT-partities, dan zet je die eerst om naar NTFS, waarna je ze alsnog met elkaar kunt samenvoegen.

Selecteer de eerste partitie die je wilt samenvoegen en klik op Next. Kies hierna de volgende partitie die je wilt koppelen aan de eerste. Voor de overzichtelijkheid wordt de inhoud van de tweede partitie naar een eigen map gekopieerd, die vervolgens op de eerste partitie wordt geplaatst. Onder in het venster geef je in het daarvoor bestemde vak de gewenste bestandsnaam op. Klik op Finish.

Je kunt bestaande partities ook met elkaar samenvoegen.

Alles veiligstellen

Een back-up is alleen nuttig als deze recent gemaakt. Zorg dat je het maken van back-ups automatiseert, zodat je altijd over een reservekopie beschikt. Met GoodSync maak je automatisch een back-up van verschillende mappen. De software onderscheidt zich vooral op het gebied van ondersteunde diensten.

Zo kun je met GoodSync automatisch een back-up maken van je cloudopslag naar de lokale NAS. Stel bijvoorbeeld in dat elke zondag een back-up van Google Drive, Dropbox of OneDrive naar de lokale NAS moet worden gekopieerd. Of een synchronisatie tussen twee cloudaccounts.

GoodSync ondersteunt verschillende NAS-fabrikanten, waaronder Western Digital, Synology en QNAP. De gratis versie ondersteunt maximaal drie back-uptaken en honderd bestanden. Is dat te weinig, dan schakel je over op de betaalde variant.

Klik in GoodSync op New Job. Geef de taak een naam en kies het taaktype. Bij Backup worden items één kant uit gekopieerd: bijvoorbeeld van cloud naar NAS. Bij Synchronize worden de veranderingen op beide locaties uitgevoerd, zodat de inhoud op elk moment identiek is. Klik op OK. In het hoofdvenster klik je op de linkermap. Selecteer de eerste locatie, bijvoorbeeld Google Drive of Dropbox. Volg de stappen van de wizard om een verbinding met de dienst te maken. Herhaal deze stappen voor de tweede map.

Om de sessie later te starten, klik je met de rechtermuisknop op de taak (links in het venster) en kies je voor Analyze and Sync.

GoodSync geeft verschillende synchronisatiemogelijkheden.

OneDrive onder de knie

Gebruik je OneDrive voor de opslag van je bestanden? Je hoeft niet per se alle bestanden zowel lokaal als online op te slaan. Heb je bijvoorbeeld ruimtegebrek op de lokale schijf, dan kun je ervoor kiezen om een deel van je bestanden alleen online beschikbaar te maken. De bestanden worden dan alleen in de cloud opgeslagen en niet meer lokaal. Dat scheelt ruimte.

In Verkenner blijf je alle bestanden netjes zien, ook als ze alleen online beschikbaar zijn. Zodra je het bestand opent, haalt OneDrive het bestand op de achtergrond snel binnen en wordt het geopend. Uiteraard moet de computer dan online zijn. Je bepaalt zelf welke mappen alleen online worden opgeslagen.

Klik met de rechtermuisknop op het pictogram van OneDrive in de taakbalk van Windows en klik op het tandwiel rechtsboven in het venster. In de sectie Synchroniseren en back-up klik je op Geavanceerde instellingen. Zet bij Bestanden op aanvraag de schuif op Aan.

Hierna bepaal je welke mappen altijd of alleen op aanvraag beschikbaar zijn. Open Verkenner (tip: gebruik Windows-toets+E) en blader naar de OneDrive-map. Klik met de rechtermuisknop op de map die je altijd lokaal beschikbaar wilt hebben, bijvoorbeeld omdat je eraan wilt werken tijdens een vliegreis en dan niet online bent. Kies Altijd bewaren op dit apparaat.

Andersom kan ook: een lokale map alleen online beschikbaar maken, zodat deze geen ruimte meer inneemt. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Ruimte vrijmaken.

Niet alle bestanden hoeven continu ruimte op de schijf in te nemen.

Vergrendelde bestanden de baas

Ben je de computer aan het opschonen en opnieuw indelen, maar lukt het niet om een specifiek bestand of map te verwijderen? Als een item ‘in gebruik is’, is Windows weinig flexibel. Een vergrendeld bestand wordt mogelijk gegijzeld door een programma of een proces.

Heb je alle programma’s gesloten en kun je het item alsnog niet verwijderen? Met het programma LockHunter spoor je snel op wie de boosdoener is en kun je het bestand alsnog opruimen. Ga je met het programma aan de slag, let dan op dat je tijdens de installatie ervan de andere ongevraagde programma’s niet mee-installeert.

Na installatie klik je met de rechtermuisknop op het vergrendelde bestand. Kies What’s locking this file en ontdek welk programma of proces het bestand vergrendelt. Om het bestand te verwijderen, klik je erop met de rechtermuisknop en kies je Delete At Next System Restart. Je kunt LockHunter ook gebruiken om een dwarsliggend bestand een andere naam te geven (Unlock & Rename) of te kopiëren naar een andere map (Unlock & Copy).

Handig: ook vergrendelde bestanden alsnog verplaatsen.

Bestanden ontdubbelen

In de loop van de tijd zijn er mogelijk dubbele bestanden ontstaan op de computer. Bijvoorbeeld een map met foto’s die tweemaal is gekopieerd of gesynchroniseerd. Of identieke Word-documenten die op twee locaties staan. Het opzoeken en ontdubbelen van de schijf is tijdrovend. Toch is het belangrijk voor een geordende werkomgeving. Je kunt hiervoor gebruikmaken van Duplicate Cleaner. Het programma is opgebouwd uit een aantal tabbladen.

Op het tabblad Zoekcriteria bepaal je naar welke bestanden je op zoek wilt gaan en aan welke voorwaarden ze moeten voldoen. Bijvoorbeeld Dezelfde bestandsnaam of Dezelfde mapnaam. Duplicate Cleaner heeft een aantal aparte modi, bedoeld voor specifieke bestanden. Zo is er een Afbeeldingenmodus, Muziekmodus en Videomodus. Juist van dit type bestanden zijn vaak duplicaten aanwezig. Bepaal ook hier de voorwaarden.

Op het tabblad Scanlocatie geef je aan waar Duplicate Cleaner op zoek moet gaan. Kies tot slot voor het tabblad Scan starten. In het resultatenvenster zie je welke bestanden en mappen dubbel voorkomen en kun je ze verwijderen.

Verwijder dubbele bestanden.

Snel je bestanden vinden

De ingebouwde zoekmachine van Windows is vooral de afgelopen edities een stuk bruikbaarder geworden. Toch is de zoekfunctie niet altijd even behulpzaam als je op zoek bent naar een specifiek bestand of map. De makers van het gratis Everything pakken het anders aan.

In tegenstelling tot de ingebouwde zoekfunctie van Windows, indexeert Everything alle items op de harde schijf. Zo weet je zeker dat je daadwerkelijke alle resultaten te zien krijgt bij elke zoekactie. Het programma is bijzonder compact. Er is zelfs een versie beschikbaar die je niet hoeft te installeren.

Everything toont alle bestanden zodra je het venster opent. Door de zoekterm te typen, worden de zoekresultaten verder verfijnd.

Everything is een krachtig alternatief voor de ingebouwde zoekfunctie van Windows.

Zoeken 2.0

Wil je de ingebouwde zoekfunctie van Windows toch een kans geven? Je kunt de bruikbaarheid van Windows Zoeken verbeteren: open het startmenu en typ Indexeringsopties. Werp een blik boven in het scherm: hier lees je hoeveel items zijn geïndexeerd en of het indexeren is voltooid. In het vak eronder zie je welke locaties door Windows worden geïndexeerd en daarmee doorzoekbaar zijn. Klik op Wijzigen. Geef aan welke locaties je ook wilt indexeren, bijvoorbeeld een externe schijf of zelf gemaakte partities. Klik op Alle locaties weergeven als Windows niet alle locaties toont.

Keer hierna terug naar het hoofdvenster en klik op Geavanceerd. Hier kun je onder meer opgeven dat je versleutelde bestanden ook gewoon wilt indexeren. Op het tabblad Bestandstypen geef je aan welke bestandsformaten doorzoekbaar moeten zijn.

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.