Tegenwoordig zijn veel laptops krachtig genoeg om zelfs de meest high-end games aan te kunnen. Maar niet zomaar elke willekeurige laptop is geschikt om te gamen. Een goede gaming-laptop heeft onder andere een krachtige grafische kaart, processor en genoeg RAM nodig. In dit artikel lees je welke specificaties belangrijk zijn in een game-laptop.

Lees ook: Kies het juiste besturingssysteem voor je laptop

Wat maakt een laptop geschikt voor gaming?

Op een simpele laptop kun je ook best wel een spelletje spelen, maar wil je echt snoeihard gamen, dan heb je ook serieuze hardware nodig. Hieronder gaan we alle essentiële onderdelen van je laptop puntsgewijs af.

Processor

Voor een game-laptop heb je een extreem krachtige processor nodig. De processor (of CPU) is de motor van je laptop en moet alle data en berekeningen van je games razendsnel aankunnen. Voor lichte e-sports games zoals League of Legends en Counter-Strike red je het misschien nog met een Intel Core i5 of AMD Ryzen 5 processor. Maar voor de zwaardere AAA-games zoals Elden Ring, Cyberpunk 2077en Call of Duty: Modern Warfare II heb je echt processor uit een hogere prestatiecategorie nodig: denk aan een Intel Core i7 of AMD Ryzen 7. Dit zijn zeer krachtige processors met minimaal 6 tot 8 cores en 12 tot 16 threads die de extreem veeleisende graphics en physics (zie kader verderop) van moderne games aankunnen.

Cores en threads

Cores verwijzen naar de onafhankelijke verwerkingseenheden in een processor. Een core is in feite een mini-processor die taken kan uitvoeren. Meer cores zorgt ervoor dat een processor meer taken tegelijkertijd kan uitvoeren, omdat elke core zijn eigen instructies kan verwerken. Het aantal threads geeft dus aan hoeveel taken een processor met meerdere cores tegelijk kan uitvoeren. Meer threads betekent dat de processor meer taken parallel kan uitvoeren.
Kies verder ook zeker voor een hoge turbo kloksnelheid van bijvoorbeeld 2,3 GHz of hoger. Hyperthreading en unlocked multiplicators voor overklokken zijn ook leuk extra's voor de enthusiast.

Grafische kaart

Natuurlijk is ook de grafische kaart van enorm groot belang in een gaming-laptop. De grafische kaart of GPU berekent en rendert alle geavanceerde 3D-graphics en visuals en bepaalt dus voor een groot deel hoe mooi, gedetailleerd en vloeiend jouw games eruitzien. Voor de beste gaming performance kies je idealiter voor een NVIDIA GeForce RTX 4080 of 4090, of een AMD Radeon RX 7900 XTX. Dit zijn zeer krachtige high-end GPU's met ondersteuning voor raytracing (dus voor voor hyperrealistische belichting, schaduwen en reflecties). Let ook zeker op dat je GPU minimaal 8 GB aan GDDR6 videogeheugen heeft, en bij voorkeur zelfs 10 of 12 GB voor games op de hoogste settings.

RAM-geheugen

Ook is het hebben van ruim voldoende RAM-geheugen een absolute must voor elke game laptop. Het RAM geheugen slaat alle actieve data en assets (zoals 3D-modellen van personages, voertuigen, gebouwen, animaties, texturen en materialen voor de 3D modellen, geluidseffecten en muziek ) op tijdens het gamen. Te weinig RAM kan zorgen voor nare haperingen, lag en extreem lange laadtijden. Ga daarom altijd voor minstens 16 GB, maar bij voorkeur 32 GB DDR4 RAM met een hoge kloksnelheid boven de 3200 MHz. Zo kun je naast je game ook Discord, YouTube, Spotify en webbrowsers open hebben staan zonder dat dat een nadelig effect op je game-ervaring heeft.

Opslag

Qua opslag is het een absolute aanrader om te kiezen voor een razendsnelle SSD. Een solide state drive laadt games, apps en besturingssystemen vele malen sneller dan een traditionele harde schijf. Kies bij voorkeur voor een 1 TB PCIe NVMe M.2 SSD van een bekend merk als Samsung of Western Digital. Met een SSD van dit type kunnen games en zware programma's binnen enkele seconden installeren en laden. Let erop dat je SSD een leessnelheid heeft van minstens 3500 MB/s, voor echt snelle laadtijden.

Schermgrootte en verversingssnelheid

Naast de interne hardware is ook het scherm van een game-laptop erg belangrijk. Je wilt immers maximaal kunnen genieten van de graphics van nieuwe games. Kies daarom bij voorkeur voor een laptop met een 15,6 inch of 17,3 inch scherm. Op een groter scherm zie je meer details en kun je makkelijker overzicht houden in multiplayer-games. Let erop dat het scherm een hoge verversingssnelheid heeft, bij voorkeur 144Hz of zelfs 240Hz. Met zo'n high refresh rate scherm worden beelden veel vloeiender en scherper weergegeven, ideaal voor competitive gamen. Ook ondersteuning voor technologie als Nvidia G-Sync of AMD FreeSync is aan te raden: dit voorkomt tearing en stuttering. Bij tearing zijn delen van twee verschillende frames tegelijk op het scherm te zien zijn. Dit gebeurt wanneer de framerate van de grafische kaart en de refresh rate van het scherm niet goed op elkaar afgestemd zijn. Stuttering is wanneer de framerate ineens daalt, waardoor er korte pauzes en 'hapjes'in de animatie optreden. Dit zorgt voor een onregelmatige, hakkelende weergave. Tot slot is een IPS lcd-paneel beter dan TN vanwege de betere kijkhoeken en kleurweergave.

Koeling

Gamen stelt hoge eisen aan de hardware van een laptop. Daarom is het belangrijk dat je kiest voor een degelijk koelsysteem. Kies bij voorkeur voor een model met vapour chamber koeling, meerdere ventilatoren en heatpipes. Dit voert de warmte van de krachtige componenten af.

©MuhammadSyafiq

Makkelijk uit te breiden

Let er daarnaast op dat je de laptop makkelijk moet kunnen uitbreiden. Denk bijvoorbeeld aan het zelf toevoegen van extra RAM, opslag en wifi-kaarten. Ook handig - en vooral leuk - zijn extra features zoals een rgb-toetsenbord, high-end Dolby Atmos geluid en een webcam.

Kies de juiste accuduur voor draagbaar gamen

Een belangrijk voordeel van laptops is dat je ze overal mee naartoe kunt nemen. Let er daarom op dat de accuduur voldoende is. Standaard hebben krachtige gaming laptops vaak een accuduur van zo'n 3 tot 5 uur. Dat is prima voor thuisgamers die altijd bij een stopcontact in de buurt zitten. Wil je echter lang onderweg kunnen gamen, kies dan voor een model met een accuduur van 8 uur of meer. Sommige high-end gaming laptops hebben tegenwoordig accu's tot maar liefst 90 Wh, goed voor 8 tot 10 uur gamen op één lading. Ook handig zijn snellaadfuncties via de usb-c poort, om de accu razendsnel bij te laden.

©Turan Sezer

Accessoires

Als je flink investeert in een krachtige gaming-laptop, wil je hem natuurlijk goed beschermen. Gelukkig zijn er handige accessoires om je laptop veilig te houden. Allereerst is een stevige en stijlvolle laptoptas belangrijk om je laptop te beschermen onderweg. Kies een tas met voldoende opbergvakken en foam bescherming. Ook een laptop koelerstandaard is aan te raden, zodat de ventilatie goed blijft terwijl je gamet op je bureau. Tot slot is een doekje met microvezel handig om het scherm vetvrij te houden. Met de juiste accessoires gamen laptop blijft je game laptop jarenlang als nieuw.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Dit bespaart niet alleen tijd, maar ook ruimte in je apparaat. Perfect voor wie veel reist, omdat je eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt

Redmi Note 13 Pro

De Redmi Note 13 Pro 5G is een krachtpatser in het middensegment. Met een indrukwekkende 200 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie leg je elk detail vast. Het 6,67-inch AMOLED-display met een resolutie van 1220x2712 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor een meeslepende kijkervaring.

Aangedreven door de Snapdragon 7s Gen 2-chipset en beschikbaar met tot 16 GB RAM, biedt dit toestel uitstekende prestaties. De 5100 mAh batterij ondersteunt 67W snelladen, waardoor je snel weer op pad kunt.​

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.

De OLED C-reeks van LG is inmiddels bijna een icoon. Het model situeert zich in de line-up net onder het topmodel, maar biedt nog steeds topprestaties voor games, films en sport. De C5 vertoont echter bijzonder veel gelijkenissen met de C4. Heeft deze LG C5 dan wel iets extra's te bieden?

8

Uitstekend

Samenvatting

De LG OLED65C5 bouwt voort op de C4 met hetzelfde design, betere piekhelderheid en uitstekende kalibratie. De tv biedt sterke gamefeatures, prima beeldverwerking en Dolby Atmos-audio, maar mist DTS. WebOS 25 is snel en uitgebreid, al bevat het storende reclame. Dankzij de goede prestaties, breed app-aanbod en vijf jaar updates blijft de C5 een goede keuze.

Plus- en minpunten

• Uitstekende piekhelderheid
• Prachtige HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
• Goede kijkhoek en anti-reflectie
• Zeer goede gamer-ondersteuning, met vier HDMI 2.1-poorten

• Niet content-gerelateerd advertenties op het Home-scherm
• Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
• Dynamische tonemapping maakt het beeld te helder

LG heeft voor de C5 heeft het ontwerp van de C4 overgenomen, maar daar hebben we geen bezwaar tegen; het is mooi en stijlvol. Het scherm heeft een dunne, metalen rand en aan de achterzijde zit de behuizing relatief diep achter het scherm. De structuur op de rug doet nog steeds aan stof of leder denken, alleen is deze nu grijs-zwart in plaats van bruin. Zonder voet is deze televisie 45mm diep, dus als hij aan de muur zou hangen ziet hij er fraai uit. Kies je voor een opstelling op tv-meubel, dan staat hij op een centrale voet. Veel ruimte onder het scherm heb je dan niet, de soundbar kan idealiter maar 5,5cm hoog zijn.

Aansluitingen

De C-reeks is al jaar en dag bijzonder goed uitgerust en zeker voor gamers heeft deze televisie flink wat te bieden. De vier HDMI-poorten ondersteunen allemaal de maximale 48Gbps bandbreedte van HDMI 2.1, en leveren ook ALLM, 4K144 (voor pc, gameconsoles zijn zelf beperkt tot 4K120) en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken. Met andere woorden: geen probleem om zowel een soundbar als meerdere high-end gamebronnen aan te sluiten. Dankzij de erg lage input-lag, 10,8ms voor 4K60 en 5,9ms voor 2K120, is een responsieve game-ervaring gegarandeerd. Er is een IR-blaster poort voorzien om tv's die uit het zicht staan te besturen met de LG-afstandsbediening, maar de IR-blaster zelf zit niet in de doos. De C5 ondersteunt WiFi 6 (802.11ax), terwijl op de C4 nog WiFi 5 werd toegepast. De WiSA-ondersteuning (Wireless Speaker and Audio Association) is geschrapt, maar dat is geen enorm verlies. Alle aansluitingen wijzen naar opzij zodat ze wandmontage niet storen. 

Premium piekhelderheid

Het nieuwe, helderste paneel blijft voorbehouden voor de G5, de C5 is nog steeds voorzien van een OLED evo paneel met Brightness Booster. LG vermeldt officieel geen verbetering, maar we meten een iets hogere piekhelderheid op het 10%-venster, die bedraagt nu 1214 nits. Op de C4 was dat nog 1060 nits. Het volledig wit beeld haalt 195 nits, dat is onveranderd, net als het kleurbereik dat nu 98,7% P3 haalt. Toch moet je van die 20% verbetering op het kleinere testvenster geen grote impact verwachten. De C5 staat daarmee wel in de top van het helderheidsklassement in zijn categorie, hij moet enkel de Samsung S90F voorlaten. En uiteraard mag je rekenen op een prima kijkhoek, en redelijke anti-reflectie. Ons testexemplaar had ook een goede uniformiteit.

We schakelen naar de Filmmaker Mode om de kalibratie te beoordelen, en die blijkt al snel bijzonder goed te zijn. De SDR-weergave is uitstekend, met goed schaduwdetail, accurate kleuren en natuurlijke huidtinten. In HDR ondersteunt de LG naast HDR10 en HLG ook Dolby Vision, en die laatste beelden zijn fantastisch. Maar ook met standaard HDR10 is het resultaat bijzonder knap. De kalibratie is ook hier uitstekend, met zeer mooie kleuren en goede witnuances. In de donkerste scènes is hij iets te donker, waardoor er nuance kan ontbreken. Gelukkig kun je dat met de ‘Dark Detail’-instelling verbeteren. De optionele dynamische tonemapping voor HDR10 lieten we uitgeschakeld staan. Deze maakt het beeld helderder en dat is niet goed voor de contrastperceptie. 

Goede beeldverwerking

Met zoveel verschillende contentformaten is goede beeldverwerking erg belangrijk om elke bron optimaal weer te geven. De Alpha 9 Gen 8-processor krijgt deze taak goed voor elkaar. De ruisonderdrukking en upscaling zorgen voor mooie, scherpe beelden, zelfs als je vertrekt van relatief lage kwaliteit als dvd. De beste resultaten krijg je weliswaar als er van HD-beelden wordt uitgegaan. Voor live tv-beelden (1080i) is deinterlacing een noodzakelijke stap. Op een van onze testpatronen zagen we iets meer karteling dan gebruikelijk op een bijna horizontale lijn, maar in echte content lijkt het gelukkig toch een zeldzaam probleem. Zijn er kleurstroken zichtbaar in zachte kleurgradiënten, dan kan je die met de optie 'Vloeiende gradatie' in de laagste stand vrij goed wegwerken.

Op de G5 ging het daar soms mis, maar dat probleem zagen we hier niet. In heel lastige donkere scènes kan die strookvorming wel zichtbaar blijven. De bewegingsscherpte is uitstekend, OLED-panelen scoren hier dankzij hun snelle responstijd altijd goed. Het is een prima troef voor sport en games. Het nadeel is wel dat de typische 24fps judder in films beter zichtbaar is. Je kan Trumotion gebruiken om dat weg te werken, al blijft het een kwestie van persoonlijke smaak. In de ‘Vloeiend’ stand elimineert dat bijna alle gestotter maar zijn er mogelijk wel beeldfouten zichtbaar tegen complexe achtergronden. Beweegt de camera erg snel, dan laat de processor gemakkelijker steken vallen en stottert het beeld nog steeds. 

Dolby Atmos, maar geen DTS meer

De 2.2-kanaals 40W audioconfiguratie is overgenomen van de C4, met een belangrijk verschil. De tv ondersteunt nog steeds Dolby Atmos, maar geen DTS meer. Dat zagen we ook al op de G5. Streamingdiensten gebruiken bijna altijd Dolby Atmos, het zijn vooral de eigenaars van een eigen (Ultra HD) Blu-ray-collectie die DTS zullen missen. Heb je een externe audio-oplossing, weet dan dat ook pass-through van DTS via eARC/ARC onmogelijk is.

Je moet je speler aansluiten op bijvoorbeeld je soundbar, en het beeldsignaal doorgeven aan de tv. De C5 heeft een rijke klank met mooie balans, en is goed genoeg om van zowel film als muziek te genieten. Er is redelijk wat bas te horen, dat ondersteunt de filmervaring goed. Hoogte-effecten ontbreken wel, maar je krijgt wel wat surroundgevoel. Experimenteer met de standaard-, muziek- of bioscooppreset afhankelijk van wat je kijkt of luistert, maar blijf weg van de AI Sound-modus die veel te scherp klinkt.

WebOS 25 en een nieuwe afstandsbediening

Een negatieve trend die we merken is de opkomst van niet-content gerelateerde reclame in smart-tv's. En helaas speelt LG webOS daar duidelijk op in. Zowel op het Home-scherm als in de screensaver, als in bepaalde banners verderop tussen de aanbevelingen kun je reclame tegenkomen. Wil je dat uitschakelen, lees dan in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

Afgezien van dat minpunt heeft webOS heel wat te bieden. Het app-aanbod is erg uitgebreid, en de tv ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2. Quick Cards op het Home-scherm groeperen bepaalde functies, en er is een rij met favoriete apps. Beide kan je customiseren door items die je niet interesseren te verbergen (of volledig te verwijderen). In dit overzichtsartikel (weliswaar nog van webOS23) vind je alle info over webOS. Dankzij vijf jaar gegarandeerde upgrades aan de nieuwste versie, blijft het smart-tv-systeem up-to-date.

De afstandsbediening is na vele jaren volledig vernieuwd. De aanwijsfunctie is gebleven, maar de vorm en lay-out zijn volledig aangepast. LG kiest net als veel andere fabrikanten voor een eenvoudigere afstandsbediening. De afgeronde vorm heeft nu plaats gemaakt voor een meer klassieke rechthoekig remote. Daarnaast is het cijferblok verdwenen en is er gekozen voor kanteltoetsen voor volume en kanaal. Op zich niets mis mee, maar er is ook een aantal twijfelachtige keuzes gemaakt. Zo is de ingangentoets vervangen door de Thuis Hub, al kan je de ingangen wel nog bereiken door lang op die toets te duwen. De mute-toets is weg, het geluid uitzetten doe je nu door de volumeknop naar beneden gedrukt te houden. Dat is echt onhandig. De microfoon is nu gelabeled als AI, totaal overbodig. En tot slot, de meeste toetsen vereisen te veel druk om ze in te drukken. Zeker bij de ok-toets die ook een scrollwiel is, leidt dat wel eens tot foute aanslagen. 

Conclusie

De LG OLED65C5 bevestigt andermaal zijn plaats als een uitstekende keuze in de subtop van OLED-tv’s. De gelijkenissen met de C4 zijn aanzienlijk, en dat toestel blijft zeker ook een goede keuze. Als we de C5 een minpunt zouden moeten geven, dan is dat het overmatig gebruik van niet-content gerelateerde reclame binnen webOS. Dat is onaanvaardbaar, maar gelukkig kun je het wel uitschakelen. Het verlies van DTS-ondersteuning en het uitblijven van HDR10+ rekenen we veel minder zwaar aan. De C5 levert prachtige prestaties voor film en sport, en is rijkelijk uitgerust voor gamers. De uitstekende kalibratie brengt topbeelden binnen handbereik. WebOS biedt vijf jaar updates, heeft een ruim app-aanbod en ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2.