Tegenwoordig zijn veel laptops krachtig genoeg om zelfs de meest high-end games aan te kunnen. Maar niet zomaar elke willekeurige laptop is geschikt om te gamen. Een goede gaming-laptop heeft onder andere een krachtige grafische kaart, processor en genoeg RAM nodig. In dit artikel lees je welke specificaties belangrijk zijn in een game-laptop.

Lees ook: Kies het juiste besturingssysteem voor je laptop

Wat maakt een laptop geschikt voor gaming?

Op een simpele laptop kun je ook best wel een spelletje spelen, maar wil je echt snoeihard gamen, dan heb je ook serieuze hardware nodig. Hieronder gaan we alle essentiële onderdelen van je laptop puntsgewijs af.

Processor

Voor een game-laptop heb je een extreem krachtige processor nodig. De processor (of CPU) is de motor van je laptop en moet alle data en berekeningen van je games razendsnel aankunnen. Voor lichte e-sports games zoals League of Legends en Counter-Strike red je het misschien nog met een Intel Core i5 of AMD Ryzen 5 processor. Maar voor de zwaardere AAA-games zoals Elden Ring, Cyberpunk 2077en Call of Duty: Modern Warfare II heb je echt processor uit een hogere prestatiecategorie nodig: denk aan een Intel Core i7 of AMD Ryzen 7. Dit zijn zeer krachtige processors met minimaal 6 tot 8 cores en 12 tot 16 threads die de extreem veeleisende graphics en physics (zie kader verderop) van moderne games aankunnen.

Cores en threads

Cores verwijzen naar de onafhankelijke verwerkingseenheden in een processor. Een core is in feite een mini-processor die taken kan uitvoeren. Meer cores zorgt ervoor dat een processor meer taken tegelijkertijd kan uitvoeren, omdat elke core zijn eigen instructies kan verwerken. Het aantal threads geeft dus aan hoeveel taken een processor met meerdere cores tegelijk kan uitvoeren. Meer threads betekent dat de processor meer taken parallel kan uitvoeren.
Kies verder ook zeker voor een hoge turbo kloksnelheid van bijvoorbeeld 2,3 GHz of hoger. Hyperthreading en unlocked multiplicators voor overklokken zijn ook leuk extra's voor de enthusiast.

Grafische kaart

Natuurlijk is ook de grafische kaart van enorm groot belang in een gaming-laptop. De grafische kaart of GPU berekent en rendert alle geavanceerde 3D-graphics en visuals en bepaalt dus voor een groot deel hoe mooi, gedetailleerd en vloeiend jouw games eruitzien. Voor de beste gaming performance kies je idealiter voor een NVIDIA GeForce RTX 4080 of 4090, of een AMD Radeon RX 7900 XTX. Dit zijn zeer krachtige high-end GPU's met ondersteuning voor raytracing (dus voor voor hyperrealistische belichting, schaduwen en reflecties). Let ook zeker op dat je GPU minimaal 8 GB aan GDDR6 videogeheugen heeft, en bij voorkeur zelfs 10 of 12 GB voor games op de hoogste settings.

RAM-geheugen

Ook is het hebben van ruim voldoende RAM-geheugen een absolute must voor elke game laptop. Het RAM geheugen slaat alle actieve data en assets (zoals 3D-modellen van personages, voertuigen, gebouwen, animaties, texturen en materialen voor de 3D modellen, geluidseffecten en muziek ) op tijdens het gamen. Te weinig RAM kan zorgen voor nare haperingen, lag en extreem lange laadtijden. Ga daarom altijd voor minstens 16 GB, maar bij voorkeur 32 GB DDR4 RAM met een hoge kloksnelheid boven de 3200 MHz. Zo kun je naast je game ook Discord, YouTube, Spotify en webbrowsers open hebben staan zonder dat dat een nadelig effect op je game-ervaring heeft.

Opslag

Qua opslag is het een absolute aanrader om te kiezen voor een razendsnelle SSD. Een solide state drive laadt games, apps en besturingssystemen vele malen sneller dan een traditionele harde schijf. Kies bij voorkeur voor een 1 TB PCIe NVMe M.2 SSD van een bekend merk als Samsung of Western Digital. Met een SSD van dit type kunnen games en zware programma's binnen enkele seconden installeren en laden. Let erop dat je SSD een leessnelheid heeft van minstens 3500 MB/s, voor echt snelle laadtijden.

Schermgrootte en verversingssnelheid

Naast de interne hardware is ook het scherm van een game-laptop erg belangrijk. Je wilt immers maximaal kunnen genieten van de graphics van nieuwe games. Kies daarom bij voorkeur voor een laptop met een 15,6 inch of 17,3 inch scherm. Op een groter scherm zie je meer details en kun je makkelijker overzicht houden in multiplayer-games. Let erop dat het scherm een hoge verversingssnelheid heeft, bij voorkeur 144Hz of zelfs 240Hz. Met zo'n high refresh rate scherm worden beelden veel vloeiender en scherper weergegeven, ideaal voor competitive gamen. Ook ondersteuning voor technologie als Nvidia G-Sync of AMD FreeSync is aan te raden: dit voorkomt tearing en stuttering. Bij tearing zijn delen van twee verschillende frames tegelijk op het scherm te zien zijn. Dit gebeurt wanneer de framerate van de grafische kaart en de refresh rate van het scherm niet goed op elkaar afgestemd zijn. Stuttering is wanneer de framerate ineens daalt, waardoor er korte pauzes en 'hapjes'in de animatie optreden. Dit zorgt voor een onregelmatige, hakkelende weergave. Tot slot is een IPS lcd-paneel beter dan TN vanwege de betere kijkhoeken en kleurweergave.

Koeling

Gamen stelt hoge eisen aan de hardware van een laptop. Daarom is het belangrijk dat je kiest voor een degelijk koelsysteem. Kies bij voorkeur voor een model met vapour chamber koeling, meerdere ventilatoren en heatpipes. Dit voert de warmte van de krachtige componenten af.

©MuhammadSyafiq

Makkelijk uit te breiden

Let er daarnaast op dat je de laptop makkelijk moet kunnen uitbreiden. Denk bijvoorbeeld aan het zelf toevoegen van extra RAM, opslag en wifi-kaarten. Ook handig - en vooral leuk - zijn extra features zoals een rgb-toetsenbord, high-end Dolby Atmos geluid en een webcam.

Kies de juiste accuduur voor draagbaar gamen

Een belangrijk voordeel van laptops is dat je ze overal mee naartoe kunt nemen. Let er daarom op dat de accuduur voldoende is. Standaard hebben krachtige gaming laptops vaak een accuduur van zo'n 3 tot 5 uur. Dat is prima voor thuisgamers die altijd bij een stopcontact in de buurt zitten. Wil je echter lang onderweg kunnen gamen, kies dan voor een model met een accuduur van 8 uur of meer. Sommige high-end gaming laptops hebben tegenwoordig accu's tot maar liefst 90 Wh, goed voor 8 tot 10 uur gamen op één lading. Ook handig zijn snellaadfuncties via de usb-c poort, om de accu razendsnel bij te laden.

©Turan Sezer

Accessoires

Als je flink investeert in een krachtige gaming-laptop, wil je hem natuurlijk goed beschermen. Gelukkig zijn er handige accessoires om je laptop veilig te houden. Allereerst is een stevige en stijlvolle laptoptas belangrijk om je laptop te beschermen onderweg. Kies een tas met voldoende opbergvakken en foam bescherming. Ook een laptop koelerstandaard is aan te raden, zodat de ventilatie goed blijft terwijl je gamet op je bureau. Tot slot is een doekje met microvezel handig om het scherm vetvrij te houden. Met de juiste accessoires gamen laptop blijft je game laptop jarenlang als nieuw.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!