ID.nl logo
De beste Chromebooks van 2022 getest
© Randolf
Huis

De beste Chromebooks van 2022 getest

Ben je op zoek naar de beste Chromebook van het moment? We testen vijf modellen en er komen 2-in-1-laptops, een traditionele laptop en een desktopvervangende laptop aan bod. Welk merk haalt de hoogste score; is het Acer, Asus, HP of Lenovo?

Chromebooks draaien sinds 2011 op Google Chrome OS, een op Linux gebaseerde versie van de Chrome-webbrowser. Google-apps zoals Gmail, Google Calendar, Google Keep, Google Drive en Google Play zijn ook zonder internetverbinding te gebruiken.

In 2017 werd Android toegevoegd en het jaar erna Linux. Linux is standaard uitgeschakeld, maar voeg je zelf toe via Instellingen / Geavanceerd / Ontwikkelaars. De virtuele Linux-ontwikkelomgeving heeft geen invloed op de rest van de Chromebook. Een schadelijke Linux-app beïnvloedt je Chromebook dus niet.

Tip: Doe ook de gratis online cursus Thuiswerken op een Chromebook

Snel opgestart

De geteste Chromebooks starten zonder uitzondering binnen tien seconden op wanneer ze volledig uitgeschakeld zijn. Vanuit de slaapstand starten ze zelfs binnen twee seconden op. Om aan het werk te gaan, hoef je slechts de schermklep te openen. Bovendien duurt het slechts enkele minuten om een nieuwe Chromebook te configureren of deze volledig te resetten.

Een gastgebruiker die je laptop even wil lenen, krijgt binnen luttele minuten toegang. Gastgegevens worden niet bewaard. Gezinsleden kun je uiteraard toegang geven tot hun eigen persoonlijke profielen. Ook dan is het een kwestie van enkele minuten om de Chromebook om te schakelen naar een ander Google-account. De gegevens van iedere gebruiker worden van elkaar gescheiden.

Schermkwaliteit

Alle geteste Chromebooks hebben ips-led-schermen met een relatief lage helderheid van 250 nits. Dat is helder genoeg bij normaal gebruik, maar bij fel zonlicht zijn de schermen niet altijd goed leesbaar.

Een ander heikel punt is de schermresolutie. Chrome OS heeft geen universele methode om tekst te schalen, zoals bij Windows. Het configureert standaard een lagere resolutie dan de ingebakken schermresolutie. Bij Full HD is dat, afhankelijk van de schermbreedte, ongeveer 1536 × 864 pixels. Via het instellingenmenu kies je de standaardresolutie van het beeldscherm (de slider staat dan bij Full-HD-schermen op tachtig procent).

Beelden worden vervolgens optimaal scherp weergegeven, maar tekens en pictogrammen ogen dan soms té klein. De oplossing is om individuele vensters te vergroten met Ctrl+Plusteken of te verkleinen met Ctrl+Minteken. Met Ctrl+0 wordt de normale schermresolutie van het gekozen venster hersteld. Elk venster gebruikt zijn eigen schaalgrootte.

Testsamenvatting

We testen vijf Chromebooks met verschillende vormen: standaardlaptop, 2-in-1-laptop en desktopvervangende laptop. We houden rekening met de Chrome- en Android-prestaties tijdens productiviteitsapplicaties, webgebruik, (video)chatten, datatoepassingen en video’s afspelen.

De levensduur van de accu is een belangrijk selectiecriterium, want je wilt minstens een werkdag vooruit kunnen op een volle batterij. Houd er rekening mee dat deze laptops leverbaar zijn in verschillende uitrustingsniveaus, waarvan wij er maar één kunnen testen.

Acer Chromebook 514

©Randolf

De Acer Chromebook 514 gebruikt elfde generatie Intel Celeron-, Pentium Gold- en Core i3/5/7-processors (Acer-model CB514-1W), maar in dezelfde behuizing heeft Acer ook varianten beschikbaar met Intel Celeron N3450- (model CB514-1HT) of ARM Mali-G57-processors (model CB514-2H). Sommige van de goedkopere modellen zijn met hun speciale ‘Chrome Education Update’ bedoeld voor het onderwijs. Prijzen van de verschillende modellen variëren van minder dan driehonderd tot meer dan duizend euro.

Het model dat wij testen, de CB514-1WT-352M, is een krachtigere uitvoering voor dagelijks en professioneel gebruik. Deze uitvoering beschikt over een dualcore Intel Celeron i3-processor, 8 GB werkgeheugen en 128 GB ssd-opslagruimte, waarvan in de praktijk na installatie nog 107 GB vrij is. De grijze behuizing bestaat grotendeels uit stevig aanvoelend kunststof.

Het Full-HD-ips-scherm meet 14 inch en heeft een bovenplaat van aluminium. Het aanraakscherm is verstevigd met Corning Gorilla Glass. Deze Acer doorstond een beperkt aantal ‘MIL-STD 810F’-duurzaamheidstesten. Het verlichte toetsenbord is ruim bemeten, met als belangrijkste minpunt een kleine entertoets.

In de polssteun rechts bevindt zich een compacte, goed reagerende vingerafdruksensor. Vingerafdrukken van gebruikers worden door Chrome OS overigens op de Chromebook zelf opgeslagen. Privacygevoelige gebruikers kunnen de lens van de webcam afschermen met een schuifknopje. Bij hogere belasting, bijvoorbeeld tijdens het gamen, is de ventilator aan de onderkant hoorbaar, maar heel storend wordt het nooit. De achterkant wordt dan in het midden wel behoorlijk warm.

De Chromebook 514 is ruim voorzien van poorten, waaronder eenmaal usb-a (5 Gbit/s) en twee usb-c-thunderbolt4-aansluitingen (10 Gbit/s) die ook bruikbaar zijn voor data, stroom en video. Daarnaast is er een extra HDMI-poort. Acer meldt een gemiddelde batterijduur van tien uur en dat komt overeen met onze testresultaten.

Acer Chromebook Spin 513

©Randolf

De Spin-productreeks bestaat uit 2-in-1-Chromebooks met een Intel- of Qualcomm-processor. Ze beschikken over een Full-HD-touchscreen van 13,3 of 15 inch dat 360 graden kan worden gekanteld. De 13,3inch-modellen, zoals de geteste CP513-1H, zijn nauwelijks groter dan een A4’tje, slechts 1,2 kg zwaar en nipt 1,55 cm dik. Dit zijn met voorsprong de slankste Chromebooks in deze test.

Het testmodel gebruikt het Qualcomm Snapdragon 7c Compute-platform met Adreno 618-gpu, 4 GB werkgeheugen en 64 GB eMMC-opslagruimte (47 GB vrije ruimte). De behuizing lijkt op het eerste gezicht uit aluminium te bestaan, maar is in werkelijkheid gemaakt van zilverkleurige of donkerblauwe kunststof. De scherm-behuizingverhouding is 78 procent, wat het slanke effect extra verhoogt.

Het verlichte toetsenbord heeft ruime chiclet-toetsen die ver genoeg uit elkaar liggen. Typen gaat vlot, ook met tien vingers. De zwarte toetsen zijn goed leesbaar, zelfs als je de toetsenbordverlichting volledig uitschakelt. Het ruime aanraakvlak wordt trouwens net zoals het touchscreen beschermd door een harde, doorzichtige laag Corning Gorilla Glass.

De Acer Chromebook Spin 513 heeft drie usb3.2-gen1-poorten (5 Gbit/s): eenmaal type a en tweemaal type c. De usb-c-poorten zijn zoals bij alle geteste Chromebooks ook bruikbaar als video-uitgang (via een adapter of hub). De wifi5-verbinding kan in sommige modellen worden aangevuld met een 4G/LTE-modem met extern bereikbare mini-sim. Wij testen het model zonder het mobiele modem.

Volgens Acer houdt deze Chromebook het gemiddeld 13,5 uur uit op een volle accu. Dat klopt met onze benchmarks. Voor normale toepassingen is de Spin 513 snel genoeg, maar verwacht geen grafische wonderen.

ASUS Chromebook CX1 (CX1700)

©Randolf

De Chromebook CX1-productreeks van ASUS bevat grotere Chromebooks met 15- en 17inch-schermen met volwaardige toetsenborden en Intel Celeron- en Pentium-processors. Wij testen de ASUS Chromebook CX1 (CX1700) met een Full-HD-ips-scherm van 17,3 inch, een mobiele quadcore Intel Pentium Silver N6000-processor, Intel UHD-graphics, 8 GB werkgeheugen en 128 GB eMMC-opslagruimte (107 GB vrije ruimte).

Het zilverkleurige chassis met zwarte schermranden ziet eruit alsof het van metaal is gemaakt, maar bestaat in werkelijkheid uit kunststof. Toch voelt alles stevig aan. De laptop heeft dan ook verschillende MIL-STD 810-duurzaamheidstesten doorstaan, al geeft ASUS niet aan welke testen er precies zijn uitgevoerd. De robuuste behuizing is met nog geen 2 cm relatief plat. Vanwege de omvang is dit niet de lichtste Chromebook: het apparaat weegt iets meer dan 2,4 kg. Het ontspiegelde beeldscherm is niet aanraakgevoelig, maar kan wel 180 graden worden opengedraaid, bijvoorbeeld om samen een presentatie te geven. De verhouding tussen scherm en behuizing bedraagt 78 procent.

Het brede, onverlichte toetsenbord met apart cursorvlak en volwaardig numeriek klavier heeft wat ons betreft te kleine chiclet-toetsen, met een indrukafstand van slechts 1,5 mm. Als we met tien vingers snel proberen te typen, raken we regelmatig een naburige toets aan, met een dubbele toetsaanslag tot gevolg. Het numerieke klavier heeft zelfs nog kleinere toetsen dan het gewone toetsenbord. Met dikkere vingers is het moeilijk om er snel getallen mee in te tikken. Dit is jammer, want de behuizing biedt boven, onder en opzij voldoende ruimte voor grotere toetsen met meer tactiele terugkoppeling. Gebruikers met kleinere handen zullen hier wellicht minder last van hebben. Positief is dat het toetsenbord ontworpen is voor een levensduur van tien miljoen toetsaanslagen.

Links en rechts vind je in de behuizing telkens één usb-c-poort en evenveel usb-a-aansluitingen, alle vier met een snelheid van 5 Gbit/s. De dualband wifi6-chip is dezelfde Intel AX201-chipset die je terugvindt in de meeste recente Windows-laptops. De lithium-ion-accu van 67 Wh houdt het volgens ASUS tot zeventien uur uit op een volle lading. In de benchmark noteerden we een uitstekende levensduur van iets meer dan vijftien uur. De algemene prestaties zijn goed voor gewoon gebruik, maar deze laptop is niet geschikt om mee te gamen.

HP Chromebook x360 14c

©Randolf

De HP Chromebook x360 14a, 14b en 14c zijn allemaal 2-in-1-Chromebooks met verschillende processors en geheugengroottes. Ook de hoeveelheid opslagruimte verschilt per model. Prijzen starten bij 399 euro voor een uitvoering met Celeron-processor.

De behuizing van deze laptops bestaat grotendeels uit zilvergrijze kunststof, maar het toetsenbordframe heeft dezelfde kleur in aluminium. Het geheel oogt stevig en stijlvol. Wij testen een nieuw, krachtig model (cc0000nd) met een quadcore Intel Core i5-processor van de elfde generatie, Intel Iris Xe-graphics, 8 GB werkgeheugen en een ssd van 256 GB (223 GB vrije ruimte).

Om krassen te voorkomen, is het Full-HD-ips-aanraakscherm van 14 inch voorzien van Corning Gorilla Glass 5. De glanzende beschermlaag zorgt soms voor storende reflecties. De zeer dunne schermranden resulteren in een scherm-behuizingverhouding van 88,41 procent. De HD-webcam in de bovenste schermrand schakel je elektronisch uit via een schuifknopje aan de linkerzijkant.

De chiclet-toetsen van het verlichte toetsenbord zijn groot genoeg om er vlot met tien vingers op te typen. Rechts van de ruime polssteun bevindt zich een snel reagerende vingerafdruksensor. De rasters van de door B&O getunede stereoluidsprekers bevinden zich links en rechts van het toetsenbord. Aan de onderkant is er een koelraster met een ventilator die bij hoge belasting hoorbaar is, zonder overdreven luid te worden.

Door de smalle behuizing is de enige usb-a-poort (5 Gbit/s) alleen toegankelijk als je eerst een klepje omlaag duwt. De twee usb-c-poorten aan de linker- en rechterzijde ondersteunen 10Gbit/s-overdrachtssnelheden, power delivery en Displayport 1.4. Een geheugenkaartsleuf en 3,5mm-headsetpoort maken het aantal aansluitingen compleet.

Volgens de fabrikant is de lithium-ion-accu van 58 Wh goed voor een gemiddelde batterijduur van tien uur en vijfenveertig minuten. Onze testresultaten wijzen ongeveer hetzelfde uit. Interessant is trouwens de snellaadfunctie van de compacte 65watt-stroomadapter: die laadt de accu in amper vijfenveertig minuten voor de helft op. Dit is met voorsprong de krachtigste Chromebook in deze groepstest.

Lenovo IdeaPad Flex 5i

©Randolf

De betaalbare Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook 13 is er in verschillende uitvoeringen met maximaal een Intel Core i5-processor van de tiende generatie en een ssd van 128 GB. Opvallend voor dit prijsniveau zijn de stevig ogende behuizing, het 360 graden kantelende Full-HD-ips-touchscreen van 13,3 inch en het uitstekende toetsenbord met vlot reagerende touchpad.

De door ons geteste Chromebook IdeaPad Flex 5i CB 13IML05 is bedoeld voor scholieren en studenten. Deze extra betaalbare uitvoering heeft een dualcore Intel Celeron-processor, 4 GB werkgeheugen en 64 GB eMMC5.1-opslagruimte (47 GB vrije ruimte).

De grijze behuizing heeft een bodem van ABS-plastic, maar de schermklep en beide scharnieren zijn van aluminium gemaakt. Het gewicht valt met 1,35 kg erg mee, net zoals de dikte van bijna 1,8 cm. Daarmee is het prima te doen om het scherm volledig open te klappen en de laptop als tablet te gebruiken. Met de los verkrijgbare digitale pen van Lenovo kun je desgewenst schetsen, tekenen en schrijven.

We vonden geen details over het materiaal van de glazen beschermplaat, maar vermoedelijk gaat het hier om een vorm van Corning Gorilla Glass. Het scherm is niet ontspiegeld en laat dus behoorlijk wat reflecties zien. Positief zijn de brede kijkhoek en de mooie kleurschakeringen. Privacygevoelige gebruikers waarderen wellicht de fysieke schuifknop die de HD-webcam in de bovenste schermrand afschermt. Het onverlichte toetsenbord typt vlot dankzij de grote chiclet-toetsen met heldere witte opdruk.

In de relatief platte behuizing is er niet veel ruimte voor poorten, maar het noodzakelijke is aanwezig. Zo tref je er een veiligheidsslot, analoge audiopoort en geheugenkaartsleuf aan. De wifi6-chip is dezelfde Intel AX201-chipset die je ook in de meeste Windows-laptops vindt. Volgens Lenovo heeft de accu een levensduur van gemiddeld tien uur, maar wij haalden in onze benchmarks met gemak een batterijduur van 13,5 uur. De prestaties zijn voldoende voor normaal gebruik, maar grafisch is dit niet de snelste Chromebook.

Conclusie

De traditionele Acer Chromebook 514 CB514-1W en de convertible HP Chromebook x360 14c-cc0000nd presteren het best, met een lichte voorsprong voor de HP-laptop. Die gaat er dan ook met het keurmerk Best getest vandoor. Houd er wel rekening mee dat HP’s x360-serie verschillende modellen kent die onderling nogal verschillen qua bouwkwaliteit en uitrusting. Het toegekende keurmerk geldt uitsluitend voor het geteste model.

De compacte en scherp geprijsde Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook 13 combineert een uitstekende bouwkwaliteit met normale prestaties. Daarmee is deze 2-in-1-laptop de terechte winnaar van het keurmerk Slimme koop. De onderlinge verschillen zijn overigens niet dramatisch groot. Het type laptop dat je zoekt, speelt uiteraard ook een rol bij je eventuele keuze. Wil je bijvoorbeeld een desktopvervangende laptop, dan is de ASUS CX1 (1700CK) niet alleen een unieke, maar ook een goede Chromebook.

Zit er wat voor je tussen? Bekijk hier het Chromebook-aanbod van Bol.com

Of vergelijk actuele Chromebook-prijzen via Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.