Pac-Man, Donkey Kong en Simcity … Het zijn slechts een paar hoogtepunten uit de rijke videogamegeschiedenis. Mogelijk denk jij er met veel nostalgie aan terug. Wil jij deze games van vroeger opnieuw beleven? Dat kan! Er zijn websites waar vrijwilligers proberen een archief aan te leggen van de games die zijn verwaarloosd, maar die zeker niet zijn vergeten.

Videogames hebben de afgelopen halve eeuw een stevige positie veroverd in de recente geschiedenis. Het grote publiek maakte in de jaren zeventig en tachtig kennis met het medium via grote arcade-kasten. In de decennia daarna gebeurde dat via de persoonlijke computers en spelcomputers. Inmiddels gaan er miljarden om in de game-industrie. 

Vele mensen spelen videogames op de daarvoor bestemde spelcomputers, maar ook op de steeds krachtigere smartphones. Door alle virtuele pracht en praal zouden we haast de spelletjes vergeten waar het ooit allemaal mee begon.

Gelukkig zijn fans verschillende initiatieven gestart om oude games, waar niets meer mee wordt gedaan door de makers, beschikbaar te maken in online-archieven. Zo heeft The Internet Archive een sectie met software, waaronder ook games. Inmiddels zijn er zelfs specifieke websites met games waar niemand iets meer mee doet en die als ‘abandonware’ zijn bestempeld. 

De archieven opereren in een grijs gebied, maar je kunt hier als bezoeker veel oude titels downloaden of zelfs in de browser spelen. Een van de grootste archieven is www.myabandonware.com. Hier kun je onder meer Pac-Man en Space Invaders spelen.

Pac-Man

Zelfs als je nog nooit een spelcomputer hebt aangeraakt, ken je waarschijnlijk Pac-Man: het gele bolletje dat kleinere bolletjes opeet in een doolhof dat vol zit met spoken. Pac-Man verscheen oorspronkelijk als arcade-spel in 1980. De arcade-kasten stonden eind vorige eeuw in arcade-hallen, die helaas bijna helemaal uit het straatbeeld zijn verdwenen. Gelukkig kun je latere versies van de games wel online vinden in de archieven.

Dit is de versie van de klassieker die in 1982 verscheen voor persoonlijke computers uit die tijd, zoals de Apple II en de Commodore 64. Nu hebben de meeste mensen deze systemen niet meer in de woonkamer staan, maar gelukkig zijn er tal van andere manieren om de game te spelen. Zo kun je de DOS-versie van de game downloaden, die je vervolgens kunt afspelen met emulator-programma. Bij populaire titels als Pac-Man is het spelen gelukkig nog eenvoudiger, want dat kun je gewoon in de browser doen.

©PXimport

Space Invaders

Minstens zo bekend als Pac-Man is het spel Space Invaders, dat in 1978 werd uitgebracht op Arcade-kasten. Het spel laat je een heus ruimteschip besturen, dat aliens moet afschieten. Het ziet er anno 2022 misschien minder heldhaftig uit dan het klinkt, maar het spel was ongekend populair. Na het debuut in de arcade-hallen, vond Space Invaders ook een weg naar de woonkamer, onder andere via de spelcomputers van Atari. Deze versie is terug te vinden in de online-archieven.

Space Invaders is een goed voorbeeld van een spel dat vele versies kent. Als je op Space Invaders zoekt op de site van myabandonware vind je meerdere versies. Zo kun je ook de versie voor Windows XP uit 1996 spelen, die er weer compleet anders uitziet.

©PXimport

Arcade-kasten

Wie is opgegroeid met arcade-hallen heeft gezien hoe de arcade-kasten met Pac-Man en Space Invaders zich verplaatsten naar de woonkamer in kleinere videogameconsoles. Daarop kon je meer dan één spel spelen. Toch is dat niet hetzelfde als de klassieke kasten waar je nog een muntje in moest gooien.

Wie die nostalgie wil herbeleven, kan Markplaats afstruinen om een grote kast in huis te halen. Dat is alleen veel gedoe en vaak ook best prijzig. Gelukkig keren de arcade-hallen op kleine schaal terug in Nederland. Bijvoorbeeld bij de TonTon Club in Amsterdam of bij GameState dat locaties door heel Nederland heeft. Daar kun je klassiekers op ‘ware grote’ herbeleven.

Donkey Kong

Veel bekende spellen uit de jaren tachtig komen van het Japanse bedrijf Nintendo. Toch werd een van de eerste successen van dit bedrijf een tijdje als abandonware beschouwd. We hebben het over het spel Donkey Kong, dat eerst debuteerde in de arcade-hallen en daarna voor verschillende spelcomputers verscheen, waaronder het Nintendo Entertainment System (NES).

Donkey Kong werd ook opgenomen in de online-archieven, omdat het spel niet meer via reguliere kanalen door Nintendo werd verkocht. Je kunt dit spel wel terugvinden op myabandonware.com, maar als je op de pagina komt, zie je dat je Donkey Kong niet kunt downloaden. In plaats daarvan word je doorverwezen naar de website van Nintendo, die de game weer verkoopt. 

Je kunt de game bijvoorbeeld spelen op de nieuwe console van het bedrijf; de Nintendo Switch. Hiervoor moet je een abonnement nemen op de onlinedienst. Wat ook kan is een Mini NES aanschaffen. Dit is een heruitgave van de spelcomputer uit de jaren tachtig, met daarop meerdere klassiekers van Nintendo, zoals Mario en Zelda.

©PXimport

Rogue

Bij de grondleggers van computerspellen denken we vaak aan Pong, Pac-Man of de eerste Mario-spellen. Wat minder bekend is de dungeon crawler-game Rogue. Toch is het juist deze titel waar we heel veel spelelementen van terugzien in de moderne games. Rogue verscheen in 1980 en laat spelers op avontuur gaan door kerkers vol buit, maar ook gevaarlijke vijanden. Dat is niet direct iets nieuws, maar de willekeur van het spel is dat wel.

Elke keer als de speler een nieuw avontuur start, wordt er een nieuwe kerker gegenereerd. Daardoor is geen enkel avontuur hetzelfde. Niet alleen de plattegrond van de kerker wordt anders, maar ook de buit en monsters veranderen. Zo kun je in een speelsessie heel veel geluk hebben en meteen een wapen vinden waar je de eerste slangen met gemak mee verslaat. Je kunt ook pech hebben en meteen door een zwerm vleermuizen worden belaagd.

Daarnaast is de game ook nog eens heel streng voor spelers. Legt je personage in het spel het loodje, dan gaat er geen hartje af, maar is het spel direct voorbij. Je kunt het spel niet opslaan, dus een vorige game laden is er niet bij. Je moet weer opnieuw beginnen. Hierdoor zijn sommige avonturen in Rogue erg frustrerend, maar het gevoel van overwinning is wel groter als je een keer verder komt.

Deze willekeur zien we in moderne avonturenspellen ook terug. Er is zelfs een heel apart genre ontstaan in de afgelopen jaren die de titel ‘Rogue-like’ gekregen heeft. Vrij vertaald passen in dit genre alle games die deze centrale spelelementen uit Rogue hebben overgenomen en daar hun eigen draai aan geven. Je kunt de versie van Rogue uit 1984 zelf proberen.

©PXimport

Prince of Persia

In 1989 verscheen de platformgame Prince of Persia voor de Apple II-computer. Daarna kreeg de game ook versies voor tal van andere systemen, zoals de Game Gear en de SEGA Master System. Later kwam er een klassieke titel voor modernere systemen, zoals de Xbox 360 en smartphones. Op bijvoorbeeld Android ziet de game er alleen heel anders uit dan de versie die eind jaren tachtig verscheen. Gelukkig kun je deze versie nog steeds spelen.

In het spel moet je uit de kerkers van een paleis zien te ontsnappen, terwijl je allerlei dodelijke vallen moet ontwijken. Daarnaast moet je er ook voor zorgen dat je niet wordt gedood door een van de bewakers van het paleis. Dat klinkt al moeilijk genoeg, maar dit alles moest ook nog eens binnen een tijdslimiet van een uur. 

Ook nu is Prince of Persia nog een behoorlijk pittige game. Ondanks de moeilijkheidsgraad werd de game wel erg populair. Het is dan ook niet gek dat uiteindelijk de grote speluitgever Ubisoft de franchise kocht en nog een hele reeks aan Prince of Persia-spellen uitbracht.

©PXimport

Lemmings

Videogames kunnen soms een beetje als werk gaan aanvoelen door alle obstakels en ingewikkelde puzzels die je moet oplossen. Het leuke aan Lemmings is dat je vooral anderen aan het werk zet. De lemmings in het spel kun je simpele commando’s geven, zoals graven, zodat ze vanuit het begin van het level bij de uitgang komen.

Lemmings is een bijzonder spel dat in 1991 verscheen voor zowel computers als consoles. Je kunt het spel direct spelen in de browser op deze website. Goed om te weten is dat het spel niet uit zichzelf begint als je de game in de browser aanklikt. Want je moet na het opstarten nog het commando Lemmi invoeren. Daarna kun je beginnen met het aansturen van de lemmings.

©PXimport

Wat is abandonware?

Vrij vertaald is abandonware software waar niet meer naar wordt omgekeken en die niet meer beschikbaar is via de reguliere verkoopkanalen. De enthousiastelingen die online-archieven met dit soort verlaten software bijhouden, begeven zich in een grijs gebied. Abandonware heeft namelijk geen officiële status. Het meer een term bedacht door de gamefans. Zij kunnen hun favoriete game van vroeger niet meer in de winkel krijgen en zijn daarom zelf maar een versie van de game online gaan zetten.

Als het spel oud genoeg is en het bedrijf achter het spel niet meer bestaat, dan is dat meestal geen probleem. Het is lastiger bij oude games van bedrijven die nog wel games maken. Deze bedrijven eisen soms dat de game door niemand meer mag worden aangeboden en dan moeten de online-archieven de game offline halen. Het kan ook zijn dat een bedrijf besluit om de game weer zelf te gaan verkopen, waardoor het spel opeens geen abandonware meer is. Dit is bijvoorbeeld bij Donkey Kong van Nintendo gebeurd.

Simcity

In 1989 zette programmeur Will Wright de prille gamesindustrie op zijn kop met Simcity. Een computerspel waarin de speler zelf een stad moest bouwen en onderhouden. Van het aanleggen van wegen tot aan het inrichten van woonwijken: spelers waren voor alles in hun stad verantwoordelijk. Dat de game een succes was, blijkt wel uit de verschillende vervolgdelen die in de jaren erna verschenen. Helaas is het laatste deel uit 2013 niet zo populair en is het maar de vraag of er ooit nog een Simcity-game het licht gaat zien.

Gelukkig kunnen we in ieder geval terug naar het eerste deel, want ook dit spel is te spelen. Nu is het bij het bouwen van een stad wel zo leuk om de game ook te kunnen opslaan, zodat je later kunt verder bouwen aan je metropool. Daarom raden we aan om voor het spelen van Simcity de game te downloaden en te draaien in een emulator.

©PXimport

Emulators

Het probleem met veel oude computerspellen is dat ze voor oude besturingssystemen zijn gemaakt. Daardoor zijn ze niet zomaar op een moderne versie van Windows of Mac te spelen. Gelukkig is het spelen van de games wel mogelijk via een omweg: je maakt gewoon gebruik van een emulator.

Deze programma’s draaien in moderne versies van bijvoorbeeld Windows en bootsten de oude besturingssystemen na. Veel van de games die we hier bespreken draaiden ooit in DOS en daar is een uitstekende emulator voor beschikbaar. Want waarschijnlijk heb geen een DOS-pc staan. Met bijvoorbeeld DOSBox kun je oude games spelen die je van Myabandonware.com downloadt.

Oled, qled, HDR10, Dolby Vision, 8K en local dimming. Duizelt het je al? Als je een nieuwe smart-tv zoekt, stuit je ongetwijfeld op allerlei termen. Lees in deze koopgids welke eigenschappen écht belangrijk zijn. Zo is de gebruikte schermtechniek belangrijk voor de beeldkwaliteit. Daarnaast is het natuurlijk wel zo prettig dat je vlot door het app-aanbod kunt navigeren. Aan het eind van deze koopgids stellen we zeven interessante modellen uit verschillende prijsklassen aan je voor.

Laten we beginnen met goed nieuws. Een slechte televisie kun je vandaag de dag haast niet kopen, mits je wel een product van een gerenommeerd merk aanschaft. Met een scherm van pakweg Samsung, LG, Panasonic, Philips, Hisense of Sony zit je goed. Uiteraard zijn er nog wel de nodige verschillen. Ga je voor een degelijke smart-tv of wil je liever een topexemplaar met een levensechte beeldkwaliteit?

Lcd: betaalbare televisies

Lcd-televisies (ook wel led-televisies genoemd) zijn nog altijd veruit het goedkoopst. Een exemplaar met een bescheiden schermdiagonaal van bijvoorbeeld 32 of 43 inch is vanaf een paar honderd euro te vinden. Daarnaast komen heel wat modellen van 55, 65 of 75 inch niet boven de duizend euro uit. Behalve de relatief lage prijs is een ander voordeel van lcd-televisies de lange verwachte levensduur.

Elke hedendaagse lcd-televisie bevat ledverlichting als lichtbron. Meestal zitten er achter het lcd-paneel meerdere leds. Binnen elke pixel passeert de lichtstraal een polarisatie- en kleurfilter, waarna het beeldpunt naar de gewenste kleur verandert. Lcd-televisies hebben als nadeel dat (een deel van) de ledverlichting altijd is ingeschakeld. Wegens deze actieve lichtbron is het voor lcd-panelen lastiger om pikzwarte scènes te tonen. Er belandt namelijk al gauw te veel licht in de pixel. Zwart oogt hierdoor als donkergrijs. Wel hebben lcd-televisies in de regel een hoge piekhelderheid.

Local dimming

De betere lcd-televisies ondersteunen local dimming. Hierbij zijn de ledlampen achter het lcd-paneel over meerdere zones verdeeld. Deze zones kunnen afzonderlijk oplichten en dimmen. Een pluspunt, want hierdoor zijn er op een lcd-televisie goede contrastwaarden haalbaar. Er bestaan verschillende vormen van local dimming.

Lcd-televisies uit het hoogste prijssegment ondersteunen veelal de local dimming-techniek mini-led. In dat geval verlichten (tien)duizenden kleine leds het lcd-paneel. Vanwege de aanwezigheid van honderden of misschien wel duizenden dimzones bieden deze smart-tv’s goede contrasten. Lager geprijsde modellen hebben onder de noemers backlit of full array respectievelijk tientallen of honderden leds. Tot slot bestaan er met edge lit ook nog lcd-televisies met aan de onder- en bovenzijde ledlampen. Deze modellen hebben doorgaans een dunne behuizing.

Qled: intense kleuren

In je zoektocht naar een nieuwe smart-tv kom je waarschijnlijk ook zogeheten qled-televisies tegen. Met name Samsung, Hisense en TCL brengen dergelijke producten op de markt. Een qled-televisie heeft eveneens een lcd-paneel met led-achtergrondverlichting. Een verschil is dat er direct achter het paneel een folielaagje met nanokristallen is geplaatst . Deze zogenoemde kwantum dots versterken het licht van de ledlampen. Het resultaat is een zeer heldere weergave met levendige kleuren. Gemiddeld genomen ligt de prijs van een qled-model een fractie boven die van een reguliere lcd-televisie.

Samsung illustreert de verschillen tussen een qled- en een regulier lcd-paneel.

Oled: zwart = zwart

Heb je best wat geld over voor een fraai beeld met natuurgetrouwe kleuren? In navolging van trendsetter LG brengen tegenwoordig nog meer bekende fabrikanten oled-televisies op de markt, zoals Samsung, Sony, Panasonic en Philips. Bij een oledpaneel geven de pixels zelf licht. Hierdoor zijn er dus geen leds als achtergrondverlichting nodig. Om die reden zijn deze televisies nogal dun.

Oled-panelen staan bekend om hun realistische kleurenweergave en hoge detaillering . Daarnaast bieden ze inktzwarte contrasten, omdat de aanwezige beeldprocessor de pixels volledig kan uitschakelen. Bij deze schermtechniek is zwart dus daadwerkelijk zwart (en niet donkergrijs). In tegenstelling tot een lcd-paneel kunnen oled-televisies inbranden. Bij dit verschijnsel blijft bijvoorbeeld het logo van een televisiezender permanent in beeld staan, al gebeurt dat tegenwoordig niet vaak. Verder hebben oled-panelen van origine een lagere helderheid, al is deze eigenschap bij de huidige generatie verbeterd. De aanschafprijs is de afgelopen jaren erg gedaald. Vanaf ongeveer 800 à 900 euro kun je een kleine tot middelgrote oled-televisie aanschaffen.

Deze nieuwe oled-televisie van Philips biedt een weergaloze beeldkwaliteit. (Foto: TP Vision)

Overige beeldeigenschappen

Naast het paneeltype kun je met nog wat andere beeldeigenschappen rekening houden. Let allereerst op de resolutie. Hoe hoger deze waarde, hoe scherper het beeld. Bij televisies vanaf 40 inch volstaat een resolutie van 3840 × 2160 pixels (4K). Voor kleinere (slaapkamer)modellen is 1920 × 1080 pixels (Full HD) scherp genoeg. Er bestaan ook 8K-televisies met een stevig prijskaartje, maar er is hiervoor nauwelijks geschikte videocontent beschikbaar.

Verder is het prettig wanneer het beoogde beeldscherm meerdere HDR-formaten ondersteunt, zoals HDR10 en Dolby Vision. Dergelijke technieken resulteren kortweg in een groter kleurbereik, waardoor recente videostreams meer details laten zien. Tot slot is de vernieuwingsfrequentie een belangrijke eigenschap. Een hoge waarde in hertz betekent een vloeiende videoweergave.

Smartplatform

Let bij de aanschaf van een smart-tv ook op het aanwezige smartplatform. Ieder merk gebruikt namelijk andere software, zoals webOS (LG), Tizen (Samsung), Titan OS (Philips), Fire tv (Panasonic) en Vidaa (Hisense) . Daarnaast is Google tv ook op diverse smart-tv’s vertegenwoordigd, zoals modellen van Sony. Voor de genoemde smartplatforms zijn alle bekende internationale video-apps beschikbaar, waaronder Netflix, Disney+ en YouTube. Meestal vind je ook meerdere Nederlandse diensten in het app-aanbod, al kan dat per smartplatform verschillen. Ben je bijvoorbeeld lid van NLZiet of Videoland, dan is het verstandig om de beschikbaarheid te controleren. Voor een snelle werking van alle apps is het prettig wanneer de smart-tv snel kan rekenen. Kies dus bij voorkeur een model met een krachtige processor. Met name goedkopere televisies reageren mogelijk traag.

Bepaalde LG-televisies stellen in het webOS-smartplatform ook game-apps beschikbaar. (Foto: LG)

Zes goede smart-tv’s

Wil je een nieuwe smart-tv kopen? We geven je hierbij zes voorzetjes, waarbij we de belangrijkste eigenschappen aanstippen. Goed om te weten is dat bijna iedere besproken televisie in verschillende schermdiagonalen verkrijgbaar is.

LG 32LQ63006LA

Voor gebruik in de slaapkamer overweeg je wellicht een kleine smart-tv. Dit scherp geprijsde model van LG voldoet in dat geval prima. De resolutie van 1920 × 1080 pixels is voor een 32 inch-televisie ruimschoots voldoende. Je ziet op een normale kijkafstand geen individuele pixels. Wegens de lage aanschafprijs doe je met deze smart-tv wel wat concessies. Denk bijvoorbeeld aan de lage vernieuwingsfrequentie van 50 hertz en het ontbreken van local dimming. Vergeleken met een duurder model toont het lcd-paneel iets minder realistische kleuren. Zodra je de 32LQ63006LA met wifi of een bekabeld netwerk verbindt, gebruik je alle bekende video-apps. Open in het webOS-smartplatform bijvoorbeeld Netflix, Videoland of NPO Start. Voor het aansluiten van randapparaten telt de achterzijde maar twee HDMI-poorten.

De bescheiden LG 32LQ63006LA is een perfecte smart-tv voor in de slaapkamer.

Pluspunten

Minpunten

Sony Bravia KD-55X75WL

Deze 55inch-televisie van Sony heeft een gunstige prijs-kwaliteitverhouding. Als smartplatform doet de Bravia KD-55X75WL een beroep op Google tv. Installeer vanuit de Play Store al je favoriete video-apps. Met een enkele zoekopdracht ontdek je eenvoudig bij welke streamingdienst een bepaalde film of serie is te zien. Bovendien bedien je deze smart-tv met je stem, waarbij je zelfs andere geschikte slimme apparaten kunt aansturen. Vanaf een mobiel toestel sluis je moeiteloos eigen foto’s en video’s naar het grote scherm door. De televisie ondersteunt hiervoor zowel Chromecast als AirPlay. Deze smart-tv gebruikt een lcd-paneel.

Voor een betaalbare Google tv ben je bij dit Sony-product aan het juiste adres.

Pluspunten

Minpunt

Philips 55OLED759/12

Deze telg van Philips is één van de goedkoopste oledtelevisies van 55 inch. Een leuk extraatje is de Ambilight-verlichting. Ledlampen aan de achterzijde van het scherm schijnen overeenkomstige tv-kleuren op de achterliggende muur, zodat er rondom het scherm een sfeervolle lichtbol ontstaat. Wek daarmee de illusie van een groter beeld! Gamers kunnen de respectabele vernieuwingsfrequentie van 120 hertz ongetwijfeld waarderen. Hierdoor razen vliegensvlugge animatiebeelden zonder haperingen voorbij. Voor het optimaliseren van de beeldkwaliteit bij recente videostreams komt de brede HDR-ondersteuning goed van pas. Zo kan de 55OLED759/12 uit de voeten met HDR10 en Dolby Vision.

Philips bewijst met zijn betaalbare 55OLED759/12 dat de prijs van oled-tv’s de afgelopen jaren sterk is gedaald.

Pluspunten

Minpunt

Samsung The Frame 65LS03D (QE65LS03DAUXXN)

Sommige mensen vinden zo’n groot zwart vlak in de woonkamer maar niets. Samsung heeft daar met zijn The Frame-serie iets op bedacht. Staat de televisie ‘uit’, dan toont het scherm een mooi schilderij of ander kunstwerk. Dat lijkt net echt, want het Koreaanse merk levert een verwisselbare lijst mee. Daarnaast sluit je alle randapparaten op de zogenoemde One Connect Box aan. Vanaf dit aparte kastje loopt er een onopvallende kabel naar de achterkant van het scherm. Kortom, je ziet onder de televisie geen bungelende snoertjes. Het hier besproken model heeft een helder qled-paneel van 65 inch. Je kunt de The Frame 65LS03D zowel neerzetten als ophangen. In de productdoos bevinden zich namelijk twee voetjes en een muurbeugel.

Een Samsung The Frame-televisie lijkt sprekend op een schilderij.

Pluspunten

Minpunten

Hisense 100E7NQ PRO

Kan het jou niet groot genoeg? Mooi, want dit exemplaar van Hisense heeft een reusachtig schermdiagonaal van 100 inch. Dat is ruim 2,5 meter! Met de 100E7NQ PRO creëer je dus je eigen thuisbioscoop. Het qled-paneel van 3840 × 2160 pixels staat garant voor heldere kleuren en een hoge detaillering. Verder is de ondersteuning voor local dimming met ruim tweehonderd zones een pluspunt. Dat resulteert in diepzwarte contrasten. Wie weleens een game speelt, heeft veel profijt van de maximale vernieuwingsfrequentie van 144 hertz. Geniet daarmee van een nogal vloeiende spelervaring. Wegens het grote beeld verlangt deze smart-tv wel een ruime woonkamer.

Woon je groot, dan is dit 100inch-model van Hisense een interessante optie.

Pluspunten

LG OLED65G45LW

Neem je alleen genoegen met de (aller)beste beeldkwaliteit, dan is deze oledtelevisie van LG een logische keuze. De snelle Alpha 11 AI-beeldprocessor tovert de fraaiste beelden op het 65inch-scherm. Oledpanelen staan natuurlijk bekend om hun uitstekende zwartwaarden, maar de OLED65G45LW ondersteunt ook nog eens een hoge piekhelderheid. Hierdoor ogen zowel donkere als lichte scènes zeer realistisch. Je hoeft trouwens niet zelf in de beeldopties te rommelen, want deze televisie kiest aan de hand van het omgevingslicht automatisch de optimale instellingen. Dankzij de matte coating kijk je ook overdag comfortabel televisie. Het webOS-smartplatform blijft de komende jaren up-to-date, want LG belooft voor de komende vijf jaar vier upgrades. De fabrikant levert een wandbeugel mee. Daarmee bevestig je de opvallend slanke behuizing strak tegen de muur.

De matte coating van de LG OLED65G45LW voorkomt hinderlijke reflecties.

Pluspunten

Minpunt

Een inbouw-magnetron past naadloos in je keukenontwerp, maar het is wel belangrijk dat hij goed en veilig wordt geïnstalleerd. Daar komt meer bij kijken dan simpelweg een stekker in het stopcontact steken. In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar je allemaal op moet letten. Ook lees je wanneer je het zelf kunt doen en wanneer het slim is om een vakman in te schakelen.

Lees ook: Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Een goede installatie van een inbouw-magnetron begint bij de nis: de ruimte in het keukenmeubel waarin de magnetron moet komen. Die nis heeft vaste maten, afhankelijk van het model. De hoogte is meestal 38, 45 of 60 centimeter, maar je moet ook letten op de breedte, de diepte en de dikte van de kastwanden. Zelfs de afstand tot de muur of achterwand speelt een rol. Een paar millimeter speling kan al het verschil maken tussen een goede pasvorm en een apparaat dat klemt of scheef staat. Zeker bij combi-magnetrons, die ook als oven functioneren, is er vaak meer ventilatieruimte nodig. Sommige modellen voeren warme lucht aan de voorzijde af, andere aan de achterkant of bovenkant. Heb je die ruimte niet, dan kan het apparaat zijn warmte niet kwijt en raakt het oververhit. 

Zo zit het met de stroomvoorziening

Naast een passende nis is ook de stroomvoorziening belangrijk. Vrijwel alle inbouw-magnetrons werken op een standaard geaard stopcontact, maar dat mag niet in de nis zelf zitten. De hitte en vochtigheid in die ruimte maken het ongeschikt voor elektra. Vaak wordt het stopcontact geplaatst in een aangrenzende kast of er net boven. Bij zwaardere modellen – bijvoorbeeld met oven- en grillfunctie – kan het vermogen oplopen tot 3000 watt. In dat geval is het verstandig om na te gaan of je groepenkast dit aankan of dat er een aparte groep nodig is. 

Zo verloopt de montage

Als alles klopt – de nis, de ventilatie en het stroompunt – kun je de magnetron zelf plaatsen. De meeste modellen worden geleverd met een montageset of een omlijsting waarmee je het apparaat vastzet. Dit gebeurt meestal met een paar schroeven aan de zijkant of via het front. De magnetron moet stevig zitten, zonder speling, maar ook niet te strak geklemd. Zorg dat hij waterpas staat, want anders kunnen het draaiplateau of de ovenfuncties minder goed werken. Bij een model dat op ooghoogte zit, moet je extra opletten bij het tillen en vastzetten. Die apparaten kunnen namelijk flink wat wegen. 

©Samuel Perales

Wanneer kun je een inbouw-magnetron zelf installeren?

Heb je wat kluservaring en is je keuken goed voorbereid, dan kun je de montage dus prima zelf doen. Maar als er meer nodig is dan alleen plaatsen – bijvoorbeeld het aanpassen van een keukenkast, het verplaatsen van een stopcontact of het ophangen van een zwaar model – dan is het veiliger en slimmer om een installateur in te schakelen. Die weet precies waar je op moet letten en zorgt dat alles netjes wordt afgewerkt. Zo voorkom je schade aan je keuken of het apparaat zelf.

Voor installatie doen: check de garantievoorwaarden

Wat veel consumenten niet weten, is dat fabrikanten voorwaarden stellen aan de installatie voor het behoud van de garantie. In de handleiding staat vaak dat een 'deskundige installateur' of 'erkend monteur' de installatie moet uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat je bij schade of defecten mogelijk geen aanspraak kunt maken op fabrieksgarantie als blijkt dat het apparaat verkeerd is geplaatst. Zeker als er problemen ontstaan met de stroomvoorziening of ventilatie – denk aan kortsluiting of oververhitting – kan de fabrikant zich beroepen op onjuiste installatie. Wie het dus zelf wil doen, doet er goed aan om precies de instructies uit de handleiding te volgen en bewijs van correcte montage te bewaren. Een foto van de situatie of een installatierapport kan dan uitkomst bieden.

Zelf doen of laten doen: de keuze is aan jou

Een inbouw-magnetron installeren is geen hogere wiskunde, maar het vraagt wel om aandacht, voorbereiding en een veilige werkwijze. Zelf doen is prima als alles klopt en je handig bent, maar zodra je moet improviseren of twijfelt over de aansluiting, is een professionele installateur geen overbodige luxe. Vraag eventueel aan de winkel waar je de magnetron koopt of zij een instalaltie-service hebben of je anders kunnen doorverwijzen naar een erkend vakman. Zo weet je zeker dat je magnetron veilig werkt én dat je geen garantie misloopt bij problemen.