ID.nl logo
Windows 10-licentie kopen en activeren: Wat moet je weten?
© PXimport
Huis

Windows 10-licentie kopen en activeren: Wat moet je weten?

Zonder besturingssysteem heb je niks aan je computer. In het geval van Windows 10 heb je een licentie nodig die, tenzij onder specifieke voorwaarden, niet gratis is. Via een activeringsproces kan Microsoft controleren of je licentie legitiem is. We leggen uit waar je op moet letten als je een Windows 10 licentie kopen wilt en hoe activeren precies werkt.

Om Windows 10 gratis te kunnen installeren zijn er verschillende mogelijkheden. Heb je bijvoorbeeld een legitieme versie van Windows 7, 8 of 8.1 (Home of Pro) draaien, dan kun je in principe nog altijd gratis upgraden naar Windows 10

Kom je niet in aanmerking voor een gratis Windows-licentie, dan laat je je wellicht verleiden door websites die Windows voor spotprijzen aanbieden. Vaak zijn die licenties afkomstig uit andere landen waar ze veel goedkoper zijn, zoals China. Of het gaat om educatieve of andere volume license-codes, of zelfs om aangekochte licenties met gestolen creditcards.

Vaak staan ook goedkope oem-licenties (ook wel system builder-licenties genoemd) te koop, maar ook deze bevinden zich vaak in een grijze zone. Zulke licenties zijn, in tegenstelling tot retail- en full version-licenties, gekoppeld aan een specifieke computer en moederbord. Die mogen dus strikt genomen niet worden doorverkocht zonder het bijhorende apparaat. 

©PXimport

Je loopt in al deze gevallen dus het risico dat Microsoft je Windows-licentie als ongeldig beschouwt. Dat kan zelfs nog enkele maanden later gebeuren. Het is daarom toch aan te raden om Windows 10 via de officiële verkoopkanalen van Microsoft aan te schaffen. Dat is duurder, maar je bent erdoor wel verzekerd van een geldige, legitieme licentie.

Licentietype controleren Het is zinvol om te weten over welke licenties je precies beschikt. Zeker omdat je een oem-licentie niet naar een andere computer mag overzetten, terwijl dat met een retail-licentie wel mag, onder de juiste voorwaarden. Wil je graag weten welk licentietype je Windows 10-versie precies heeft, dan achterhaal je dat op de volgende manier. Open Opdrachtprompt, tik het commando Slmgr /dli en bevestig met Enter. Een pop-upvenster geeft meer informatie over je huidige licentie. Het commando Slmgr /xpr vertelt je de eventuele vervaldatum van de huidige licentiestatus. Er zijn vijf licentietypes mogelijk, waarvan de gebruikelijkste Oem_dm-channel (original equipment manufacturer_direct to manufacturer) en Retail-channel zijn. Bij scholen bijvoorbeeld zou dat ook een Volume_mak-channel kunnen zijn (multiple activation key).

Windows 10-licentie activeren

Microsoft wil natuurlijk ook wel weten welke licentie je hebt en of die wel legitiem is. Daarvoor moet je je systeem dus even activeren. Laat je dat na, dan valt Windows in principe dertig dagen na de installatie terug op een meer uitgeklede versie en krijg je frequent meldingen om je systeem alsnog te activeren.

Je kunt de activeringsstatus als volgt controleren. Open de instellingen van Windows en kies Bijwerken en beveiliging, Activering. Er zijn nu vier mogelijkheden. De status Windows is niet geactiveerd spreekt voor zich en Windows is geactiveerd eveneens. Hoewel, want je kunt hier net zo goed zien verschijnen: Windows is geactiveerd met een digitale licentie en Windows is geactiveerd met een digitale licentie die gekoppeld is aan uw Microsoft-account. De begrippen ‘digitale licentie’ en ‘gekoppeld’ gaan we verder toelichten.

©PXimport

Je kunt Windows op twee verschillende manieren activeren. Met een productcode (vijf keer vijf tekens) of met een digitale licentie. Deze laatste is gebaseerd op de hwid (hardware id) en wordt opgeslagen op de Microsoft-activeringsservers. De hwid voor een digitale licentie van Windows 10 hangt af van de computerfabrikant, de cpu-familie, de productnaam, het sku-nummer (stock keeping unit), de moederbordfabrikant en het moederbordtype. 

Dat houdt bijvoorbeeld in dat zolang de Windows-editie, moederbord en cpu dezelfde blijven, je gerust Windows schoon mag herinstalleren. Meteen na de installatie wordt de digitale licentie via het internet gecheckt en kan je systeem automatisch worden ge(her)activeerd.

Merk op dat zo’n hwid niet afhangt van opslagmedia. Je kunt dus probleemloos Windows op een andere harde schijf of ssd installeren, zonder dat je licentie in gevaar komt. Zo’n digitale licentie hangt evenmin af van de bit-architectuur of taal van Windows. Je mag dus zomaar een Engelstalige Windows 10 Pro 32 bit vervangen door een Nederlandstalige Windows 10 Pro 64 bit.

Dat houdt ook in dat je een vooraf geïnstalleerde Windows 10 (met een digitale oem-licentie), die misschien wel vergeven zit van overtollige bloatware, mooi kunt vervangen door Windows 10 vanaf een installatiemedium.

Heb je bijvoorbeeld je systeem zelf geassembleerd, dan moet je een productcode aankopen om Windows te activeren. Na de activering wordt normaliter de digitale licentie actief en heb je de productcode niet meer nodig, tenminste zolang de originele hwid herkenbaar blijft. Gaat het om een retail-productcode, dan kun je de digitale licentie naar een andere pc overzetten.

Windows 10-licentie koppelen aan Microsoft-account

Het is ook mogelijk je productsleutel of digitale licentie aan je Microsoft-account te koppelen en dus niet langer aan de hardware. Hiervoor meld je je bij Windows aan met een Microsoft-account. Dat kan als volgt. Ga naar Instellingen, Accounts, Uw info. Staat hier Lokaal account, dan moet je dat nog aanpassen via de bijhorende link In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account, waarna je de verdere instructies volgt.

Deze koppeling heeft voordelen. Zo kun je Windows 10 opnieuw activeren zonder Microsoft te hoeven contacteren wanneer je significante hardware-wijzigingen op je systeem doorvoert, zoals een andere processor of moederbord. Ook handig is dat je via deze link verneemt welke computers je met je Microsoft-account hebt aangemeld.

Overigens is het ook mogelijk  je eenmalig met zo’n Microsoft-account aan te melden en vervolgens je systeem te activeren. Je kunt daarna (weer) een lokaal account creëren en je daarmee aanmelden.

©PXimport

Activeringsproblemen

Er kunnen ook wel eens problemen optreden bij het (her)activeren van Windows. Zo kan het gebeuren dat Windows meldt dat je systeem niet is geactiveerd. Zo’n situatie treedt wel vaker op na een transfer naar een andere pc. Dan is het stuurprogramma voor de netwerkinterface niet (correct) geïnstalleerd waardoor de activeringsservers van Microsoft onbereikbaar zijn. Het is dan belangrijk om dat probleem eerst op te lossen via apparaatbeheer.

Blijkt dat niet het probleem te zijn, dan beschik je mogelijk niet over de juiste productsleutel. Dat gebeurt wel vaker als je een oudere Windows-versie naar Windows 10 hebt geüpgraded. Je moet die dan opnieuw invoeren via Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Activering, Productcode wijzigen

Als dat niet werkt, doe het je het vanaf de opdrachtprompt als administrator met Slgmr /ipk <productsleutel>. Na de aanpassing kun je Windows dan reactiveren met Slgmr /ato. Let wel, bij zo’n update moet je de licentiecode van je originele Windows 7 of 8(.1) opgeven.

Bij (andere) activeringsproblemen kun je de ingebouwde troubleshooter uitproberen. Ga naar Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Activering en kies Problemen oplossen. Deze troubleshooter verschijnt alleen wanneer je Windows-installatie niet is geactiveerd. 

Verder kun je nog terecht op de ondersteuningspagina van Microsoft, onder meer voor een lijst met foutcodes die tijdens problematische activeringen kunnen opduiken.

Licentie overzetten

Tot slot. Stel, je bent van plan Windows 10 op een andere computer te installeren. Dan moet je eerst weten over welk licentietype je systeem beschikt. Eerder legden we uit hoe je hier achter komt. In principe mag je met een retail-licentie een onbeperkt aantal keren overstappen, behalve wanneer deze licentie afkomstig is van een eerder (geüpgraded) Windows 7- of 8(.1)-systeem. In dat geval laat Microsoft strikt genomen maar één transfer toe.

Gezien Microsoft niet toestaat dat je twee Windows-installaties met dezelfde licentiesleutel gebruikt, mag je Windows dan ook niet langer op uw oude toestel gebruiken. Wil je dat toch, dan moet je die productsleutel verwijderen, wat neerkomt op het deactiveren van je Windows-licentie. 

Klik hiervoor met rechts op Opdrachtprompt in het startmenu en kies Als administrator uitvoeren. Voer vervolgens het commando Slmgr /upk uit. Je kunt nu probleemloos de transfer uitvoeren en de productsleutel tijdens of na de installatie invoeren. Dit laatste kan via Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Activering, Productcode wijzigen of met het opdrachtregelcommando Slmgr /ipk.

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!