Terwijl de systeemeisen van Windows en Linux al jaren nauwelijks veranderen, biedt elke nieuwe generatie computers méér cores, méér threads en méér werkgeheugen. Onze computers staan zich dan ook vooral te vervelen, hoe hard we zelf ook denken aan het werk te zijn. Virtualisatie is een leuke manier om de rekenkracht die in een computer schuilt ook eens echt te gebruiken. Wij gebruiken hiervoor Proxmox VE.

Doorgaans is er op een computer één besturingssysteem geïnstalleerd. Gebruik je de computer, dan werk je met dat besturingssysteem. Er kunnen wel meerdere besturingssystemen geïnstalleerd zijn, maar ook dan gebruik je er altijd maar één tegelijk. Om iets in een ander besturingssysteem te doen, moet de computer opnieuw opstarten en het andere besturingssysteem laden.

Virtualisatie is een manier om wel meerdere besturingssystemen of meerdere versies van hetzelfde besturingssysteem tegelijk te gebruiken. Proxmox VE is een gratis opensource softwarepakket waarmee je dit kunt doen.

01 Wat is virtualisatie?

Bij virtualisatie wordt tussen de hardware van een computer en het besturingssysteem een extra laag software geplaatst, de virtualisatiesoftware. Deze virtualisatiesoftware beheert de hardware en geeft elk besturingssysteem een deel daarvan.

Het doet dit zo goed dat het mogelijk wordt bijvoorbeeld Windows én Linux gelijktijdig op één computer te gebruiken, of verschillende versies van Windows of Linux. Deze vorm van virtualisatie wordt bare-metal virtualisatie genoemd, omdat de virtualisatiesoftware direct op de hardware draait.

©PXimport

Headless gebruik

©PXimport

02 Installatiemedium maken

Om Proxmox VE te installeren, download je eerst de installatiesoftware. Klik op Proxmox Virtual Environment / ISO Images en kies de laatste versie. Open de Verkenner, klik met de rechtermuisknop op het iso-bestand en kies Schijfkopiebestand branden wanneer je de installatie vanaf een cd/dvd wilt doen. Wil je een usb-stick gebruiken, download dan bijvoorbeeld Rufus en start het programma. Selecteer als Apparaat de lege usb-stick en bij Opstartselectie via Selecteren het iso-bestand. Klik daarna op Starten. De Proxmox-iso kan op twee manieren naar de stick worden geschreven, belangrijk is te kiezen voor Schrijven in DD-image modus.

©PXimport

Nieuw! Proxmox 7.0

03 Machine klaarmaken

Voordat je Proxmox installeert, is het belangrijk de systeemeisen te controleren én een back-up te maken. Volgens de minimale systeemeisen heeft Proxmox VE een 64-bit Intel- of AMD-processor nodig met Intel VT- of AMD-V-virtualisatieondersteuning. Mogelijk moet je deze virtualisatieondersteuning nog inschakelen in het BIOS van je pc. Daarnaast is minimaal 4 GB werkgeheugen vereist, liefst meer. Ook is minimaal één harde schijf of ssd nodig.

De schijf of ssd waarop Proxmox wordt geïnstalleerd, wordt bij de installatie volledig gewist. Daarom, maar ook omdat door een fout ook andere opslag in de pc geraakt kan worden, is het belangrijk eerst een volledige back-up te maken van alle gegevens op de computer. Gebruik hiervoor een goed back-upprogramma zoals Acronis True Image of een vergelijkbare oplossing.

©PXimport

04 Proxmox VE installeren

Zijn alle gegevens geback-upt, dan kun je Proxmox installeren. Plaats hiertoe de installatie-cd, -dvd of -stick in de pc en start de computer. Kies bij het opstarten voor het bootmenu (meestal via een druk op de F12-toets) en kies Install Proxmox VE.

Na een aantal tests volgt de gebruikerslicentie, klik op I agree. Het volgende scherm is even oppassen, zeker wanneer er meerdere harde schijven of ssd’s in de pc zitten en je Proxmox op specifiek een daarvan wilt installeren. Onder in het scherm, een beetje onopvallend, staat de Target Harddisk. Selecteer hier de juiste schijf en klik dan op Next.

Daarna wijst het zichzelf. Kies bij Country voor Netherlands en bij Time Zone voor Europe/Amsterdam. Bij Layout selecteer je je toetsenbordindeling, doorgaans is dit U.S. English. Configureer een wachtwoord bij Password. Als laatste kun je op het blad Management Network Configuration de naam en de netwerkconfiguratie kiezen. Controleer tot slot de gekozen opties en klik op Install om Proxmox ook echt te installeren.

©PXimport

05 De beheerinterface

Is de installatie klaar, klik dan niet meteen op Reboot, maar noteer of maak een foto van de informatie op het scherm. Deze informatie is namelijk belangrijk voor het vervolg, en dit geldt vooral voor de informatie bij ‘the selected IP address on port 8007’. Klik daarna op Reboot.

Start nu op een andere computer in het thuisnetwerk (!) een webbrowser en typ in de adresbalk https:/ gevolgd door het ip-adres van de Proxmox-server en het opgegeven poortnummer, bijvoorbeeld https://192.168.1.117:8007. Druk dan op Enter en log daarna met usernaam root en het wachtwoord dat je tijdens de installatie hebt geconfigureerd in op de Proxmox-server. Naar keuze kun je de Language nog op Nederlands zetten. Klik dan op Login.

©PXimport

No valid subscription

©PXimport

06 Iso’s uploaden

Na het inloggen valt meteen op hoe goed Proxmox eruitziet. De virtualisatieserver laat zich helemaal op afstand via de webbrowser configureren en gebruiken, al kan het ook bijvoorbeeld via ssh.

Om virtuele machines te maken, heb je de installatiebestanden van de verschillende besturingssystemen nodig. Deze komen vaak in de vorm van een iso-bestand. Heb je deze op de pc staan, dan kun je ze uploaden naar de Proxmox-server. Klik hiervoor in de linkerkantlijn op (local) pve en daarna in het rechterscherm op ISO Images. Klik dan op Upload / Select File om op de computer of het netwerk een iso-bestand te selecteren en daarna te uploaden naar de Proxmox-server.

©PXimport

Shell

07 Een NFS-share koppelen

Heb je een NAS in het netwerk? Dan kun je opslag besparen door de iso-bestanden niet naar de Proxmox-server te uploaden, maar een NFS-koppeling te maken tussen de Proxmox-machine en de NAS. Hoe dit moet, verschilt per NAS.

Heb je een Synology, open dan File Station en kies Maken / Nieuwe gedeelde map maken. Geef de map de naam Proxmox en kies verder alleen voor de standaardopties. Selecteer de map en kies Bewerken / NFS-machtigingen. Belangrijk is het pad dat onder in het scherm staat, dit is nodig om vanaf de Proxmox-server de koppeling te maken. Klik op Maken en voer in het scherm Een NFS-regel maken bij Hostnaam of IP het ip-adres van de Proxmox-machine in. Sluit af met Opslaan.

Ga nu naar de Proxmox-server en kies Datacenter / Storage / Add / NFS. Geef de koppeling bij ID een naam, typ bij Server het ip-adres van de NAS en bij Export het pad zoals dat op de NAS werd aangegeven. Selecteer bij Content het ISO-image en klik op Add om de koppeling te maken.

In het rechtermenu onder de pve (Proxmox Virtual Environment) staat nu de nieuwe opslagruimte. Klik daarop en je ziet de inhoud van de map op de NAS. Door nu iso-installatiebestanden in de map /template/iso in de NFS-map op de NAS te plaatsen, worden deze direct op de Proxmox-server beschikbaar.

©PXimport

Proxmox en opslag

©PXimport

08 Een vm maken

Om een virtuele machine (vm) te maken, selecteer je de pve-server en klik je vervolgens op Create VM. Het maken van een vm gebeurt in enkele stappen, verdeeld over verschillende tabbladen.

Vul op het tabblad General bij Name een naam in voor de vm. Klik op Next en selecteer op het tabblad OS bij Use CD/DVD disc image file (iso) de opslaglocatie waar de iso’s staan en daarna het juiste iso-image. Controleer of bij Guest OS het juiste type en versie van het te installeren besturingssysteem zijn gekozen, en pas dit aan indien nodig.

Bij Hard Disk bepaal je de grootte van de harde schijf en kies je onder Storage de plaats waar je de vm wilt opslaan. Is er maar één schijf aanwezig, dan is deze laatste optie niet beschikbaar.

Selecteer bij CPU en Memory de hoeveelheid rekenkracht en geheugen. De standaardopties voldoen doorgaans prima, al kan het – afhankelijk van de rekenkracht en het geheugen van de onderliggende pc – handig zijn iets meer cores en geheugen te geven, maar dat is ook afhankelijk van wat je met de vm gaat doen.

Zet als laatste op het tabblad Confirm een vinkje bij Start after created en klik op Finish. Even later zie je onder in de inventory van de pve de nieuwe machine gemaakt worden.

©PXimport

09 Een vm gebruiken

Is de vm gemaakt en opgestart, dan open je via Console een scherm naar de vm. Daar zal nu de installatie starten. Is het een nieuwe vm, dan zal de installatie van het besturingssysteem in de vm volgen. Dit is niet anders dan een installatie direct op echte hardware. Is het een al bestaande vm, dan kan deze na het opstarten gewoon gebruikt worden net als elke andere pc.

De installatie op virtualisatiesoftware zoals Proxmox maakt het mogelijk om meerdere vm’s tegelijk actief te hebben. Maak dus na de eerste ook nog andere vm’s met verschillende besturingssystemen. Ze kunnen, via het netwerk, tegelijk gestart en gebruikt worden. Richt elke vm in zoals je gewend bent van een echte pc, met applicaties, met de juiste beveiliging en zorg ook voor updates. Heb je een vm even niet nodig, dan kun je die via het pulldown-menu naast Shutdown pauzeren, in slaapstand zetten of ruwweg stoppen. Gewoon afsluiten binnen de vm kan ook altijd.

Virtualisatie en de processor

Om Proxmox soepel te laten draaien en gebruik te maken van de VNC-console is het nodig dat de virtualisatieopties in de processor van de pc waarop Proxmox is geïnstalleerd, zijn ingeschakeld. Dit is niet altijd standaard het geval.

Log daarom in op het BIOS van de pc en schakel de relevante opties in. Bij een Intel-cpu is dat Intel VT en bij een AMD-processor AMD-V. Is dit uitgeschakeld, dan laat Proxmox zich veelal probleemloos installeren, maar volgt na het openen van een console naar een virtuele machine een melding dat KVM-virtualisatie niet geconfigureerd is.

Ontbreekt virtualisatie in de processor, dan kan de KVM hardware virtualisation via de Options van de virtuele machine worden uitgeschakeld, maar dit komt de prestaties niet ten goede.

©PXimport

10 Proxmox afsluiten

Zeker zolang de Proxmox-server vooral bedoeld is om ermee te leren werken of gewoon eens een vm op te spinnen, kun je de server rustig uitschakelen wanneer die niet gebruikt wordt. Hiervoor selecteer je in de serverweergave (links) de pve en klik je vervolgens rechts op Shutdown.

Wil je alleen een keer de server opnieuw opstarten, dan is Reboot de goede keuze. Bevestig in beide gevallen de handeling met een klik op Yes. Voordat je de server opnieuw opstart of uitschakelt, moeten wel ook eerst de vm’s worden uitgeschakeld of gepauzeerd.

©PXimport

Proxmox VE versus VMware ESXi

Je smartphone is altijd binnen handbereik. Je leest er het nieuws op, stuurt berichten en checkt je mail. Dus waarom zou je hem niet óók gebruiken om je televisie mee te bedienen? Dat kan verrassend eenvoudig.

Een smart-tv bedienen via je telefoon gaat meestal via wifi. Belangrijk daarbij is dat zowel je tv als je smartphone met hetzelfde wifinetwerk zijn verbonden. Er bestaan ook apps die werken met infrarood, maar daarvoor moet je toestel wel een ingebouwde IR-blaster hebben – iets wat je bijvoorbeeld bij bepaalde modellen van Xiaomi, Honor of Oppo tegenkomt. In dit artikel richten we ons op bediening via wifi, omdat die methode universeel werkt, ongeacht welk toestel je gebruikt.

Daar is een app voor

In de appstore van je telefoon vind je talloze afstandsbedieningsapps als je zoekt op 'tv remote'. Niet elke app werkt even goed met elke televisie, dus soms is het even uitproberen. Let bij het kiezen goed op het aantal downloads en beoordelingen, de gemiddelde score en of er betaalde functies of advertenties in zitten.

Een belangrijke waarschuwing: een afstandsbedienings-app hoeft geen toegang tot je contacten, camera of locatie. Vraagt een app daar toch om? Dan is het verstandiger om deze direct te verwijderen.

Apps van fabrikanten

De meeste tv-merken bieden een eigen app aan waarmee je hun toestellen kunt bedienen. Die zijn doorgaans betrouwbaarder, werken soepeler en bieden vaak extra mogelijkheden. Afhankelijk van het merk kun je de volgende apps gebruiken:

- Samsung: SmartThings (Android / iOS)

- LG: LG ThinQ (Android / iOS)

- Sony: Google Home (Android / iOS)

- Philips: Philips Smart TV (Android / iOS)

- Panasonic: TV Remote 3 (Android / iOS)

- TCL: TCL Home (Android / iOS)

- TCL: MagiConnect T-Cast TCL (Android / iOS)

- Hisense: VIDAA Smart TV (Android)

Niet elke fabrikant kiest dezelfde aanpak. Bij Samsung, LG en TCL zit de bediening in een bredere app waarmee je ook andere slimme apparaten kunt aansturen. Sony werkt uitsluitend via de Google Home-app, net als andere toestellen met Google TV of Android TV, zoals sommige modellen van TCL en Philips. Die moeten dan wel aan je Google Home-netwerk zijn toegevoegd.

De installatie is doorgaans simpel. Download de app uit de store, zorg dat je telefoon op hetzelfde netwerk zit als je tv, en volg de instructies. Soms moet je een QR-code op het tv-scherm scannen of een code invoeren die verschijnt tijdens het koppelen.

Met de app van Philips kun je naast de televisie ook afzonderlijk de Ambilight-verlichting op de tv regelen.

De meeste apps hebben ook navigatieknoppen die vergelijkbaar zijn met die van je afstandsbediening.

Zijn deze apps echt handig?

Niet alle fabrikanten lijken overtuigd van de toegevoegde waarde van een afstandsbedienings-app, en dat zegt misschien al genoeg. Voor snelle acties, zoals direct een app openen of iets streamen naar je tv, is het best handig. Maar voor simpele functies zoals zappen, het volume regelen of van bron wisselen, blijft de traditionele afstandsbediening vaak praktischer.

Toch kunnen smartphone-apps het verschil maken bij het zoeken naar content. Een toetsenbord op je telefoon typt nu eenmaal fijner dan via de afstandsbediening op een tv-scherm. Sommige apps bieden bovendien extraatjes zoals schermdeling of het gebruik van je camera op het grote scherm.

Of zo'n app voor jou echt iets toevoegt, ontdek je vooral door het zelf uit te proberen. Maar voor de zekerheid kun je die fysieke afstandsbediening toch maar beter binnen bereik houden.

Wat voor smartphone koop je voor 300 tot 500 euro? Oftewel: hoe goed is een toestel in deze prijsklasse en welke compromissen moet je voor lief nemen? Of is de mid-range-smartphone vandaag de dag zo compleet dat doorsparen voor een duurder model niet meer nodig is? ID.nl vergelijkt acht smartphones van evenveel merken.

In deze vergelijkende test vind je – in willekeurige volgorde – toestellen van Samsung, OnePlus, HMD, Motorola, Google, Xiaomi, Fairphone en Nothing. Alle telefoons zijn uitvoerig in de praktijk gebruikt. Eén ding kunnen we al verklappen: je kunt voor 300 tot 500 euro tegenwoordig kiezen uit erg complete smartphones waar je jaren mee vooruit kunt.

Hoe we testen

Voor deze uitgebreide test hebben we acht mid-range-smartphones getest. Dat noemen wij telefoons die tussen de 300 en 500 euro kosten. We gaan uit van straatprijzen, dus de verkoopprijzen die een of meerdere bekende webwinkels recent hanteerden. Een straatprijs kan lager zijn dan de adviesprijs van de fabrikant en geeft een eerlijk beeld van wat je in een bepaalde prijsklasse kunt kopen.

Bij het testen van een smartphone letten we onder andere op de bouw- en schermkwaliteit, aanvullende technische functies als draadloos opladen en de mate van stof- en waterdichtheid. In het gebruik kijken we ook naar de technische prestaties, de accuduur, oplaadsnelheid en mogelijkheden en kwaliteit van de camera’s. Duurzaamheid speelt ook een rol, want sommige geteste telefoons zijn (enigszins) te repareren.

Tot slot nemen we de geïnstalleerde software en het beloofde updatebeleid onder de loep. Dat wil zeggen: hoelang garandeert de fabrikant software- en beveiligingsupdates.

©StudioPN - stock.adobe.com

De kwaliteit van de camera’s is een belangrijke eigenschap.

HMD Skyline

De HMD Skyline is een toestel van het Fins-Chinese HMD, dat voorheen betaalde om telefoons onder de Nokia-naam te mogen verkopen. De Skyline heeft qua uiterlijk veel weg van een oude Nokia Lumia-smartphone. Het toestel oogt lomp en is dat ook, waardoor hij niet prettig vasthoudt. Het gewicht is met 209 gram ook aan de hoge kant voor een telefoon met een 6,55inch-scherm en een relatief kleine 4600mAh-accu.

Maar: het ontwerp heeft ook een plus. Als je een beetje handig bent, kun je via de officiële reparatiehandleiding zelf de Skyline uit elkaar halen om het scherm, de accu, usb-c-poort, luidspreker of achterkant te vervangen. Die vervangende onderdelen verkoopt HMD via reparatiebedrijf iFixit voor 15 tot 99 euro – afhankelijk van het onderdeel. Zo kun je in theorie langer met de telefoon doen.

Jammer genoeg weet de Skyline ons als smartphone niet echt te overtuigen. Het toestel krijgt slechts twee Android-upgrades en drie jaar beveiligingsupdates – waar sommige concurrenten zes of zeven jaar beloven. Daarnaast is de Qualcomm-processor wat langzaam, houdt de accu het net aan een lange dag vol en heeft de hoofdcamera moeite met bewegende situaties. Dat de HMD Skyline de eerste Android-smartphone is met ondersteuning voor draadloos magnetisch opladen via Qi2, voelt daarom als een vreemde prioriteit.

Pluspunten

Minpunten

Nothing Phone (2a) Plus

De Nothing Phone (2a) Plus is het nieuwste toestel van het Engelse Nothing, dat onder leiding staat van de vroegere directeur van OnePlus. Verwarrend is dat de Phone (2a) Plus een variant is op de Phone (2a), met iets betere specificaties en een ietwat hogere prijs. Dat kan kiezen lastiger maken.

Het belangrijkste is dat de Phone (2a) Plus een erg prettige telefoon is. De transparante achterkant oogt fraai en de drie ledlampjes die in de behuizing verwerkt zijn, kunnen oplichten bij een inkomend telefoongesprek, bepaalde notificaties of bijvoorbeeld een aflopende timer. Een leuke toevoeging.

De smartphone heeft verder een uitstekend 6,7inch-oledscherm, gaat anderhalve dag mee op een acculading en kan snelladen met 50 watt. De gebruikte MediaTek-processor is erg snel en Nothing stopt er een royale 12 GB werkgeheugen bij. Op de 256 GB opslagcapaciteit kun je veel apps, games en foto’s kwijt. Het toestel heeft ook prima camera’s, al zijn die niet bovengemiddeld.

Mogelijk mis je ondersteuning voor e-sim. Wij missen vooral een degelijk updatebeleid. Nothing belooft drie Android-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates voor de Phone (2a) Plus. Dat is niet slecht, maar veel geteste telefoons plakken hier een jaar of meer aan vast.

Pluspunten

Minpunten

Samsung Galaxy A55

Samsung hoort bij de grootste smartphoneverkopers van Nederland en boekte in 2024 veel succes met de Galaxy A55. Die krijgt in het voorjaar ongetwijfeld een opvolger, wat goed is om in je achterhoofd te houden bij het eventueel kiezen voor de A55. Wat niet wil zeggen dat het nu een slechte koop is. De telefoon heeft een premium ogende en aanvoelende behuizing van aluminium en glas, en is waterdicht en stofbestendig.

Ook het oledscherm laat een goede indruk achter. De Galaxy A55 is snel – maar niet de snelste in deze test – en gaat probleemloos een lange dag mee voordat je de accu moet opladen. Dat opladen duurt wel relatief lang, want de grens ligt op 25 watt. Houd er ook rekening mee dat de instapversie van de Galaxy A55 ‘slechts’ 128 GB opslagcapaciteit heeft. Het iets duurdere 256GB-model kan een betere koop zijn.

De camera’s van de smartphone zijn ruim voldoende en dat geldt ook voor het vijfjarige updatebeleid. Wel vinden we het jammer dat Samsung al jaren zoveel commerciële apps in zijn OneUI-softwareschil stopt. Het bedrijf dringt veel extra’s aan je op, in de hoop je in een ecosysteem te krijgen (en houden). Gelukkig is de A55 ook zonder die extra’s een interessante keuze.

Pluspunten

Minpunten

OnePlus Nord 4

De OnePlus Nord 4 is de meest luxe smartphone in deze test. De behuizing is namelijk van één stuk metaal gemaakt, wat knap is omdat zo’n behuizing normaliter niet goed werkt met 5G-internet. 5G werkt echter uitstekend op de Nord 4, die premium aanvoelt en stof- en waterbestendig is. Het toestel is niet volledig waterdicht.

Het grote 6,74inch-oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid is een genot om naar te kijken en het toestel is ook lekker snel. In de basisconfiguratie zit 12 GB werkgeheugen en 256 GB opslag. Voor niet eens zo heel veel meer euro koop je een 16GB/512GB-variant. De smartphone gaat zeker anderhalve dag mee op een acculading, te danken aan de grote 5500mAh-accu. Snelladen kan met 100 watt, maar de benodigde snellader dien je zelf te kopen. Goedkoper is opladen met een standaard usb-c-lader, wat langer duurt, maar nog steeds lekker snel kan.

De OnePlus Nord 4 draait op een drukke OxygenOS-softwareschil die sprekend lijkt op ColorOS van zustermerk Oppo. Het updatebeleid is met vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates ruim voldoende. OnePlus weet zo een prettig totaalpakket af te leveren, al is de Nord 4 vanwege zijn grote formaat niet voor iedereen comfortabel om vast te houden.

Pluspunten

Minpunten

Xiaomi 14T

Xiaomi biedt verschillende mid-range-smartphones aan, waarvan de Xiaomi 14T qua prijs nét mee kan in deze vergelijkende test. Het toestel is een goedkopere versie van de 14T Pro, die betere specificaties heeft. De 14T lijkt op sommige punten een dure smartphone, met een fraaie en mat afgewerkte behuizing die waterdicht en stofbestendig is. Ook het 6,67inch-oledscherm met 144Hz-verversingssnelheid ziet er indrukwekkend uit.

We zijn ook blij met de drie camera’s achterop. Naast een goede hoofdcamera maak je foto’s met een capabele groothoekcamera en telelens, die het beeld twee keer dichtbij haalt zonder kwaliteitsverlies. We vinden de twee keer zoom wel wat beperkt.

Er zijn echter belangrijkere redenen waarom de Xiaomi 14T ons niet omver weet te blazen. De accu gaat bij intensiever gebruik tot bedtijd mee, maar daar houdt het op. Op sommige avonden pakken we daarom voor de zekerheid een oplader. De luidsprekers zijn van matige kwaliteit en de trilmotor in het toestel is eenvoudig, wat een goedkoop gevoel geeft. Dat gevoel wordt versterkt door Xiaomi’s keuze om advertenties en aanbevolen apps in de software te stoppen, wat wij niet bij de prijs vinden passen. Het updatebeleid is met vier Android-upgrades en vijf jaar beveiligingsupdates wel prima.

Pluspunten

Minpunten

Motorola Edge 50 Neo

De Motorola Edge 50 Neo is onze favoriete geteste smartphone in dit overzicht. Dat komt door zijn prijs-kwaliteitsverhouding in combinatie met het updatebeleid van vijf jaar. Motorola belooft vijf jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates, wat wij in deze prijsklasse een nette combinatie vinden. Tel er complete specificaties bij op en je hebt voor net geen vierhonderd euro een telefoon waar je jarenlang veel plezier van kunt hebben.

De Edge 50 Neo is met zijn 6,4inch-scherm en gewicht van 171 gram lekker handzaam en licht, en houdt dankzij de kunstleren achterkant erg comfortabel en stevig vast. Het oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid laat een goede indruk achter en onder de motorkap worden we blij verrast met liefst 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte. Ook e-sim, wifi 6E en draadloos opladen met maximaal 15 watt zijn van de partij. De 4310mAh-accu gaat probleemloos een lange dag mee en kan snelladen met 65 watt, mits je een usb-pd-oplader gebruikt.

Met de drie camera’s achterop (primair, groothoek en telelens) schiet je in veruit de meeste omstandigheden prima foto’s. We zijn wat minder enthousiast over de gebruikte MediaTek-processor, die niet de snelste is maar voldoende moet zijn voor vijf jaar gebruik. Opmerkelijk is dat Motorola de Edge 50 Neo langer updates geeft dan zijn veel duurdere smartphones.

Pluspunten

Minpunten

Google Pixel 8a

Google biedt een mid-range-smartphone aan in de vorm van de Pixel 8a. Die is met zijn 6,1inch-scherm prima met één hand te bedienen, kan tegen water en stof en ondersteunt draadloos opladen. De telefoon heeft een stevig ontwerp van metaal en kunststof en lijkt veel op de wat duurdere Pixel 8 en 9, die echter gemaakt zijn van metaal en glas. Het 120Hz-oledscherm van de Pixel 8a ziet er fraai uit.

Onderhuids draait een snelle Google Tensor G3-processor met 8 GB werkgeheugen, geleend van de Pixel 8. De instapversie van de Pixel 8a heeft 128 GB opslagcapaciteit, wat vandaag de dag niet meer zoveel is. Google biedt ook een 256GB-versie aan. Beide modellen ondersteunen e-sim. De smartphone gaat een lange dag mee op een acculading, maar elke nacht opladen is vereist.

De camera’s zijn identiek aan die van de Pixel 7a, maar het gebrek aan vernieuwing stoort nauwelijks. Met de Pixel 8a maak je namelijk uitstekende foto’s, waarbij het toestel in het donker veel concurrenten achter zich laat. Een aparte zoomcamera ontbreekt in tegenstelling tot sommige alternatieve telefoons.

Een troef van Google is zijn zevenjarige updatebeleid, zowel Android-upgrades als beveiligingsupdates. Je kunt de Pixel 8a dus jarenlang compleet en veilig gebruiken en krijgt updates als eerste, namelijk direct van Google.

Pluspunten

Minpunten

Fairphone 5

De Fairphone 5 is de vreemde eend in de bijt. Niet omdat het de enige in Nederland ontworpen smartphone is, maar vooral omdat het Amsterdamse Fairphone een heel andere filosofie volgt dan concurrerende merken. Vrijwel elk telefoonmerk wil jou uiteindelijk met regelmaat een nieuw toestel verkopen, met een zo hoog mogelijke winstmarge. Er is daarom weinig tot geen aandacht voor de manier waarop grondstoffen gewonnen zijn, het salaris van fabrieksarbeiders of het repareren van een telefoon.

Fairphone daarentegen wil juist dat jij weet hoe de Fairphone 5 gemaakt is en dat jij er zo lang mogelijk mee kunt doen. Daarom meldt de fabrikant waar gebruikte grondstoffen vandaan komen, krijgen Chinese fabrieksarbeiders een fatsoenlijk salaris en is de smartphone voor een groot deel uit elkaar te halen. De 4200mAh-batterij klik je zo los, om er eventueel een nieuwe in te doen. Het scherm, de usb-c-poort, accu en camera’s kun je eenvoudig met een schroevendraaier loshalen en vervangen.

En Fairphone belooft acht tot tien jaar software-updates, wat langer is dan alle concurrenten. Een prijzenswaardige aanpak met de consequentie dat de Fairphone 5 met 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagcapaciteit technisch minder goed is dan de concurrentie. Ook is de accuduur korter en zijn de camera’s en het scherm minder indrukwekkend. Duurzaamheid heeft immers een prijs.

Pluspunten

Minpunten

Conclusie

Na het testen van acht smartphones die tussen de 300 en 500 euro kosten, zijn we over het algemeen positief verrast. Veel toestellen hebben een degelijk ontwerp, complete specificaties en krijgen vijf jaar of langer updates.

De Motorola Edge 50 Neo springt er voor ons uit omdat hij voor 400 euro een mooi totaalpakket biedt, inclusief zes jaar updates. Het keurmerk Best Getest is daarom op zijn plaats. Onze Redactietip is de OnePlus Nord 4, die veel functies in een luxe behuizing stopt en zes jaar updates ontvangt.

Ook de Google Pixel 8a maakt indruk met zijn gebruikservaring en zeven jaar softwareondersteuning. Qua specificaties is dit toestel een treetje lager dan sommige concurrenten.

Vind je duurzaamheid belangrijk en zoek je een telefoon die je zelf kunt repareren, dan is de Fairphone 5 de beste keuze. De HMD Skyline haalt inspiratie uit de Fairphone, maar weet op meerdere vlakken niet te overtuigen. Veel andere toestellen scoren ‘gewoon goed’.

Wie een mid-range-iPhone in gedachten heeft, kan beter wachten tot Apple een nieuwe generatie uitbrengt. We zijn benieuwd hoe een eventuele nieuwe iPhone SE zich gaat verhouden tot de sterke en gevarieerde Android-concurrentie.