ID.nl logo
De beste monitoren voor ieder doel en elk budget
© Reshift Digital
Huis

De beste monitoren voor ieder doel en elk budget

De zoektocht naar de beste monitor is voor iedereen anders. Kantoorwerk, gamen of videobewerking vragen allemaal om andere specificaties. In dit artikel geven we enkele algemene tips om op te letten wanneer je een beeldscherm kopen wilt en stellen we tien monitoren nader aan je voor.

In het algemeen kun je zeggen dat gamers op zoek zijn naar een snelle verversing van het beeld en een lage responstijd. Beeldbewerkers (video of foto) willen graag een scherm dat kleuren natuurgetrouw weergeeft. Een monitor voor kantoor moet een hoog contrast hebben en bij voorkeur een blauwlichtfilter. Bedenk van tevoren dus waar je een monitor (het meeste) voor gebruiken gaat.

Schermen komen in verschillende resoluties. De meest voorkomende van klein naar groot zijn Full HD (1920 × 1080 pixels), GHD (2560 × 1440 pixels), WQHD (3440 × 1440 pixels) en Ultrawide (5120 × 1440). Maar resolutie is niet alles. Een full-hd-scherm in een 24inch-monitor (beelddiagonaal 60 centimeter) is scherper dan in een 27inch-scherm. Dat heeft te maken met de pixeldichtheid, uitgedrukt in pixels per inch of ppi. Een goed scherm heeft rond de 110 ppi (en niet minder dan 90).

Pc-monitoren hebben verschillende soorten schermen. Tn is een snel scherm, maar heeft te lijden onder slechte kijkhoeken en matige kleuren. Ips zit in het midden met goede kleuren, redelijk contrast en de beste kijkhoek. Va is het traagste scherm, maar met superieure zwartwaardes en contrast. Inmiddels zien we ook langzaam maar zeker dat oledschermen hun intrede doen.

Voor gamers zijn zoals gezegd verversingssnelheid (de refresh rate) en responstijd van belang. De verversingssnelheid is het aantal keer dat het scherm ververst per seconde. Hoe hoger het getal (uitgedrukt in hertz of Hz), hoe vloeiender de actie. Voor gewoon gebruik is 60 Hz prima, gamers willen al gauw het dubbele. Responstijd is hoe snel een monitor een individuele pixel van zwart naar wit kan veranderen (of van grijs naar een andere tint grijs). De snelste schermen halen 0,5 milliseconde.

Met die kennis op zak zoomen we even in op tien monitoren die samen voor elk wat wils bieden in verschillende prijsklassen. We beginnen met gaming-schermen, daarna monitoren voor kantoorwerkzaamheden en algemeen gebruik, en tot slot een mooi scherm voor beeldbewerkers.

Razer Raptor 27

©PXimport

Alles aan deze monitor schreeuwt games, van de strakke matzwarte behuizing tot het randje ledlichten op de voorkant van de voet. De Razer Raptor 27 maakt geen geheim van de ambitie om de beste gamemonitor te zijn. Het WQHD-scherm (2560 × 1440 pixels) heeft een snelle 144Hz-verversingssnelheid en een responstijd van 1 milliseconde. Dat moet zelfs de fanatiekste gamer geruststellen, maar dan moet hij wel zo’n 700 euro neertellen. 

De Raptor ondersteunt zowel Nvidia G-Sync als AMD FreeSync om screen tearing te voorkomen. Om dit goed te laten werken, is het wel zaak dat het aantal frames per seconde van een game niet de verversingssnelheid van 144 Hz overschrijdt. Aanbevolen wordt om de hoeveelheid fps vast te zetten op 143 en dat is ruim voldoende (als je pc dat überhaupt aankan). 

Het scherm heeft een stijlvolle voet met geïntegreerde ledverlichting en handige gootjes achterop om kabels ongezien weg te werken. Het scherm kan in een hoek van 90 graden platgelegd worden om al die kabels makkelijk in te pluggen, zoals een DisplayPort 1.4, HDMI 2.0 of usb-c.

Acer Predator XB253Q GW

©PXimport

Er zijn gamemonitoren met veel hogere resoluties dan deze Acer Predator met 1920 × 1080 pixels. Maar in de wereld van e-sports gaat het niet zozeer om hoge resoluties, maar om snelheid. En dat is precies wat deze pittig geprijsde 25inch-monitor (onlangs gelanceerd voor 449 euro) in overvloed heeft.

Het beeld wordt maar liefst 280 keer per seconde ververst, wat een enorme invloed heeft op hoe je een actievolle game beleeft. Ook de responstijd van onder de 0,5 milliseconde helpt met het totale plaatje van een razendsnelle bak. Spelers van competitieve shooters of racegames waarbij elk moment telt, moeten dus eens serieus kijken naar deze Predator. Het scherm ondersteunt FreeSync en G-Sync en de DisplayPort-aansluiting (versie 1.4) is daarbij onontbeerlijk. 

Zoals gebruikelijk bij een (e-sports-)gamemonitor is de RGB-verlichting als een strip in de onderste schermrand geplaatst. Er zijn negen speciale effecten beschikbaar, waarbij het licht reageert op de maat van muziek of meekleurt met de actie op het scherm. De voet met een zwart metalen driepoot laat de gebruiker het scherm naar hartenlust draaien en kantelen. Geen excuses meer voor zwakke prestaties op het virtuele slagveld!

LG 27GN950-B

©PXimport

4K wordt langzaam maar zeker de standaardresolutie voor televisies in de huiskamer, maar op het gebied van pc-monitoren verloopt de evolutie niet zo snel. Je moet namelijk een forse videokaart in je bak hebben snorren om de grote hoeveel pixels op het scherm (3840 × 2160 pixels = 8,3 miljoen pixels) minstens 60 keer per seconde (en het liefst vaker) te verversen. 

Daarmee begeven we ons op het terrein van de serieuze en kapitaalkrachtige gamer die gaat voor het snelste, beste en duurste. Dan zal het prijskaartje van 850 euro voor dit 4K-ips-paneel met HDR600-certificering en AMD FreeSync Premium Pro en G-Sync- compatibiliteit geen bezwaar zijn. Opmerkelijk voor een 4K-scherm is de hoge verversingssnelheid van 160 Hz, dat zie je nog niet vaak, ook omdat de vorige generatie videokaarten dat gewoon niet aankon. 

Bijna verplicht bij een gamemonitor heeft LG ook hier aan de achterkant wat RGB-lampen oplichten, al blijft het nog redelijk bescheiden. Wat jammer is aan deze monitor is dat hij wel DisplayPort 1.4 heeft, maar geen HDMI 2.1 (wel twee HDMI2.0-poorten). Daarmee zet dit scherm zichzelf buitenspel als monitor voor de next-gen-consoles. 

Samsung Odyssey G9

©PXimport

Voor de verwende gamer met een dikke portemonnee is deze futuristisch ogende Odyssey G9 een absolute must have. Het scherm is een echte eyecatcher in de wereld van gamemonitoren die normaal wordt gedomineerd door zwart plastic en schreeuwerige ledstrips. Alles aan deze 1499 euro kostende monitor ademt stijl en klasse. 

Met zijn witte, glimmende afwerking lijkt de Odyssey weggelopen uit het decor van een sf-film. De cirkel met licht aan de achterkant (wie kijkt er ooit naar de achterzijde van zijn scherm?) met de naam Infinity Core versterkt dat concept. Het scherm heeft een opvallend scherpe kromming van 1000R. Het qledbeeld heeft een resolutie is 5120 × 1440 pixels en is gecertificeerd voor HDR1000 en HDR+. Het beeld ververst in 240 Hz, de responstijd is 1 milliseconde en Nvidia’s G-Sync wordt ondersteund. 

Een serieuze gamemonitor dus. Maar er kan ook heus op gewerkt worden. Zo kun je beelden uit twee verschillende bronnen tegelijkertijd op het scherm weergegeven. En je kunt zelf bepalen waar je de schermen (en hoeveel) je wilt tonen. Maar dat zijn alleen maar extra argumenten om de aanschaf van deze pracht te rechtvaardigen.

Philips 499P9H/00

©PXimport

Deze ultrawide-monitor van 49 inch (124 centimeter beelddiagonaal!) van Philips is een aanwinst voor elk zichzelf respecterend kantoor. Het is misschien even slikken als de doos met ruim een meter beeldscherm binnenkomt, maar nadat je je bureau hebt opgeruimd ben je klaar voor de ultieme werkopstelling. Voor net onder 900 euro krijg je dit gebogen scherm met een resolutie van 5120 × 1440 pixels. Dat is alsof je twee WQHD-schermen (2560 × 1440 pixels) naast elkaar zet. 

De Philips monitor heeft een 32:9-beeldverhouding (tweemaal de standaard van 16:9) en dat is indrukwekkend, maar eenmaal aan het werk deel je het scherm op in meerdere werkvakken en voelt het als een efficiënte werkoplossing. Het beeldscherm heeft ook een ingebouwd usb-c-basisstation met stroomvoorziening, waardoor een laptop en alle randapparatuur makkelijk kunnen worden ingeplugd, en een enkele kabel de hele boel verbindt. 

Een handige pop-upcamera bovenop kan worden weggewerkt als je niet gebruikt, wat natuurlijk helpt bij de bescherming van je privacy. Dit is vooral een multitaskend werkpaard, maar er kan ook (licht) op gegamed worden. Film kijken behoort verder tot de mogelijkheden (het scherm is HDR400-gecertificeerd).

AOC CU34P2A

©PXimport

Minder extravagant en groot dan de andere besproken schermen, maar met een verkoopprijs van rond de 480 euro ook veel vriendelijker geprijsd. De AOC CU34P2A is met een beelddiagonaal van 34 inch (86 centimeter) een breed scherm, maar niet zo ultrawide als sommige andere. Door de resolutie van 3440 × 1440 pixels is het een wat vreemde eend in de bijt. WQHD noemen ze het, Wide Quad High Definition. 

Wat het oplevert aan de thuisgebruiker is een heerlijk breed werkblad met een beeldverhouding van 21:9, waar meerdere pagina’s volledig naast elkaar te bewerken zijn, of een Excel-sheet lekker breeduit getrokken kan worden. Ook voor taken als beeld- en of fotobewerking is dit licht gebogen scherm uitermate geschikt. Genoeg ruimte om alle schermen open te hebben bij een programma als Adobe Premiere. 

En als de werkdag er dan op zit, zijn de ogen dankzij de blauwlichtfilter (die volgens de fabrikant de kleuren niet aantast) nog fris genoeg voor een game- of filmavondje. Dankzij het brede scherm is filmkijken overigens een genot, want films worden over het algemeen in dezelfde 21:9-verhouding opgenomen.

BenQ GW2780

©PXimport

Niet iedereen is op zoek naar het mooiste, snelste en beste. Soms heb je gewoon een degelijk scherm nodig voor alledaags gebruik. Voor 178 euro heb je dit heel behoorlijke 27inch-scherm van BenQ. De GL2780 is een Full-HD-ips-paneel met 16,7 miljoen kleuren en een verversingssnelheid van 75 Hz. Niks mis mee dus. De Taiwanese fabrikant gooit er ook nog hun eigen eye-care-technologie tegenaan, zodat na een dagje kantoorwerk je ogen ook nog een paar uurtjes kunnen gamen. 

Het scherm is voorzien van flikkeringsreductie en blauwlichtfiltering, en doet slimme dingen met de helderheid naar gelang de lichtomstandigheden in de kamer. Dit alles is gecertificeerd door TÜV Rheinland, specialist op het gebied van technische- en veiligheidscertificeringen. 

Met dunne schermranden en een verrassend stijlvolle voet heeft deze monitor verre van een budgetuitstraling. Dat je de kabels achterin ook nog eens onzichtbaar kunt wegwerken maakt het plaatje af. Een goede keuze voor de nieuwe thuiswerker.

Lenovo ThinkVision M14

©PXimport

Een goede oplossing voor de gedwongen thuiswerker zonder eigen kantoorruimte is dit draagbare scherm van Lenovo. De ThinkVision M14 is een 14inch-scherm dat iets meer dan een pond weegt en nog geen halve centimeter dik is. Het is dus lichtgewicht en ongeveer even groot als een gemiddelde laptop. Hij kost rond de 250 euro. Daarmee is het dus een ideale tool om elke ruimte in een oogwenk om te toveren tot een efficiënte werkplek. 

Het scherm zit vast aan een basis waarin aan weerskanten een usb-c-aansluiting zit voor beeld en stroom. Zo kan een laptop het beeldscherm voorzien van stroom, maar kan het scherm ook de laptop opladen als hij aan de netstroom is gekoppeld. Voorwaarde is wel dat de laptop (tablet of smartphone kan ook) is voorzien van een usb-c-aansluiting die DisplayPort 1.2 Alt Mode en Power Delivery 2.0 ondersteunt. 

Er is ook een touchscreen-versie van dit scherm voor 379 euro. Dat is iets zwaarder, maar nog steeds prima draagbaar. Bedien het scherm met je vingers of de speciale pen voor preciezere controle.

ViewSonic TD2455

©PXimport

We spenderen dagelijks heel veel tijd aan het kijken naar het beeldscherm van onze smartphones. We bedienen de schermpjes bijna gedachteloos met onze vingers, want touchscreens zijn zo intuïtief dat zelfs heel jonge kinderen al snel weten wat ze moeten doen om Peppa Pig te kijken. Waarom zijn er dan niet meer pc-monitoren te gebruiken als touchscreen? 

ViewSonic dacht precies hetzelfde en heeft met de TD2455 een handig scherm uitgebracht dat het gebruiksgemak van een smartphone combineert met het kijkcomfort van een grote monitor. Dit Full-HD-ips-paneel van 24 inch is niet heel groot, maar wel veelzijdig. Bedien het scherm met je vingers of de meegeleverde stylus die gemakkelijk opbergt op de magnetische voet. Het is dus heel makkelijk om aantekeningen te maken of aanwijzingen te geven bij een presentatie. 

Je kunt vier van dit soort schermen in serie schakelen aan je pc of drie aan een laptop. De stand heeft een dubbel scharnier, zodat je het scherm ook plat kunt leggen om er makkelijk op te tekenen of schrijven. Voor rond de 400 euro is hij van jou.

ASUS PA32UCX-PK

©PXimport

Voor serieuze contentmakers, zoals film- en videomakers en editors, zowel professioneel als prosumer, is een serieuze monitor onontbeerlijk. Deze ASUS ProArt Display is een absolute koning op het gebied van beeldbewerking en kleurechtheid. Voor 3.999 euro koop je niet zomaar een 32inch-4K-monitor. Het is een 10bit-ips-paneel met een piek-helderheid van 1200 nits en ondersteuning voor meerdere HDR-formaten. 

De verlichting door minileds maakt maar liefst in 1152 zones lokale dimregeling mogelijk, waardoor het contrast hoog is en de kleuren natuurgetrouw. Voor de liefhebbers: de PA32UCX-PK ondersteunt 99% DCI-P3, 99,5% Adobe RGB-, 100% sRGB-, 100% Rec.709- en 89 procent Rec.2020-kleurruimtes, voor videobewerking en post-productie. 

Zoals te verwachten heeft de monitor een hele reeks aan aansluitmogelijkheden en kunnen gebruikers content van meerdere bronnen tegelijk bekijken. Zo kun je dus beeld met elk een ander kleurenprofiel naast elkaar zetten. Die profielen worden overigens opgeslagen op het scherm zelf, zodat ongeacht de input de kleuren te vertrouwen zijn. De multifunctionele voet laat het scherm in vele posities manoeuvreren, tot zelfs helemaal in portretmodus.

Conclusie

Laat een monitor niet het sluitstuk van je begroting zijn als je gaat upgraden. Je spendeert uiteindelijk een aanzienlijke hoeveelheid tijd van de dag (van je leven?) aan het kijken naar het scherm. Bedenk dus van tevoren goed wat belangrijk voor je is. 

Heeft het scherm puur een kantoorfunctie? Kies een helder scherm met bescherming voor je ogen. Ben je gek op gamen? Kijk dan juist naar een flink scherm met een hoge resolutie en snelle verversingssnelheden. Laat je niet verblinden door die veelkleurige RGB-strips, dat is alleen maar afleiding. Ben je een video- of fotobewerker? Investeer dan in een scherm dat de kleuren op orde heeft.

Veel waarschijnlijker is het dat je van al die dingen wel iets doet en dat je op zoek moet gaan naar een goede, betaalbare alleskunner. Zoals altijd, doe je research, kijk en vergelijk en scoor jouw favoriete scherm! Onze collega's van Kieskeurig.nl helpen hierbij. Vind in hun prijsoverzicht de beste monitoren voor de laagste prijzen.

▼ Volgende artikel
Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen
© Serhii_Akhtemiichuk | Ахтем - stock.adobe.com
Huis

Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Dit gaan we doen

In dit artikel laten we negen manieren zien om je digitale weerbaarheid op te bouwen. Bij elke manier zie je wat je kunt instellen én welk gedrag daarbij helpt. Ze vormen samen een stevige basis voor een digitale routine die vooral voorkomt dat problemen ontstaan. Want voorkomen is... juist!

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Urgentie en vreemde url's: dat moet je aan het denken zetten.

Moderne dreigingen

Hedendaagse cyberdreigingen zijn vaak uiteenlopend en complex. Beveiliging vraagt niet alleen om een technische aanpak, maar ook om enig inzicht in hoe zulke aanvallen verlopen. Zo worden met deepfakes (en cheapfakes) geloofwaardige audio- of videobestanden gemaakt, meestal via generatieve AI, waarin bijvoorbeeld leidinggevenden of kennissen worden nagebootst. Deze technieken worden ook gebruikt voor identiteitsfraude bij financiële transacties en social-mediaprofielen. Op onder meer www.mediawijsheid.nl/deepfake/ vind je hierover extra informatie. MFA-bypasses zijn juist gericht op het omzeilen van tweestapsverificatie, bijvoorbeeld via 'MFA fatigue' (slachtoffers overspoelen met pushmeldingen tot ze er uit frustratie toch één goedkeuren) of 'session hijacking' (met gestolen cookies nemen aanvallers een actieve surfsessie over zonder herauthenticatie). Daarnaast bestaan er sluwe phishingtechnieken, zoals vishing (voice-phishing met AI-spraaksynthese) en spear-phishing (hypergepersonaliseerde en daardoor geloofwaardige mails op basis van social-media-informatie). Bij zero-click-exploits hoeven slachtoffers zelfs niets te doen: vaak met behulp van AI worden onbekende kwetsbaarheden in besturingssystemen of apps opgespoord, zoals WhatsApp, waarna één malafide bericht al toegang of malware-installatie mogelijk maakt.

View post on TikTok

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Microsoft Authenticator: TOTP-verificatie voor 2FA.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Voor dagelijks gebruik meld je je het beste als standaardgebruiker aan.

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Je kunt de toegang beperken, zowel op lokaal als op shareniveau.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

UniGetUI maakt batch-updates met één muisklik mogelijk.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Windows Home heeft op moderne computers een optie voor apparaatversleuteling.

Ook goed voor je privacy:

Een anti-meekijk-screenfilter voor je laptop of monitor

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Duplicati is een veelzijdige back-uptool met een overzichtelijke webinterface.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Routerfuncties als UPnP zijn handig, maar niet veilig.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Poorten 22 (ftp) en 80 (http) geven thuis, maar zijn wel gesloten.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.