Wat is hyperthreading?
Veel processoren hebben een techniek aan boord die bekend staat als hyperthreading. Het zorgt voor een snellere werking van de cpu, maar eigenlijk wil je het tegenwoordig liever niet meer. Hoe zit dat nou precies?
Hyperthreading deed z’n intrede bij de Pentium 4 in 2000, een hele tijd geleden alweer dus. Simpel gezegd is het een truc om tijdens het uitvoeren van een instructie niet gebruikte delen van de processorkern toch nuttig aan het werk te zetten. Door alvast andere instructies te laten verwerken. Mits het besturingssysteem aangepast is voor hyperthreading, en dat was in de begindagen nogal een probleem. Dit leidde tot soms zelfs tragere in plaats van snellere computers.
Later werkte het trucje alleraardigst. Je kunt immers gelijktijdig met een instructie ook alvast een andere laten verwerken. Soms gaat het mis en blijkt die tweede instructie toch niet nodig te zijn en wordt deze gedumpt. In z’n algemeenheid levert de truc volgens Intel uiteindelijk toch zo’n 30% snelheidswinst op. Let wel: we hebben het nu over de vroege generatie hyperthreading-processors. Die bevatten maar één echte CPU-kern en dus was elke versnelling die enige vorm van parallele (ver)werking kon realiseren een mooie verbetering. Later werd het technisch gezien eenvoudiger om meerdere CPU-kernen(waarbij CPU overigens staat voor Central Processing Unit; in goed Nederlands processor) op één chip te plaatsen. Toch zie je ook daar dat hyperthreading nog steeds gebruikt wordt; simpelweg om elk van deze ‘cores’ sneller te maken. Je kunt hyperthreading ook zien als een soort van virtuele processor. Door het besturingsyssteem worden ze meestal gewoon als 'losse' processor gezien.
Toekomst zonder hyperthreading
Toch ligt de toekomst niet in hyperthreading. Sterker nog: Intel beveelt tegenwoordig aan om (indien mogelijk) dat hele hyperthreading maar uit te zetten. De reden is simpel: het is een oudere techniek die helemaal niet veilig blijkt te zijn. Hackers kunnen data ontfutselen door aan hyperthreading te rommelen. Spectre en Meltdown zijn de bekendste voorbeelden van hacks rondom de techniek. En er zijn inmiddels helaas meer van dit soort hacks in omloop. Intel neemt dan ook langzaam afscheid van het riskante hyperthreading. Meer CPU-kernen is een veiliger oplossing die in deze tijd ook makkelijk en vooral goedkoper te realiseren is. Toch zul je voorlopig nog wel een poos met de erfenis van hyperthreading te maken hebben. Heel veel relatief recente processors (en dus computers) hebben de techniek aan boord.
Omdat het vervangen van laptops en pc’s veel minder snel gaat dan vroeger, draait hyperthreading ook nog wel een tijdje mee. Zorg dus voor een bij de tijd zijnd systeem door regelmatig updates te installeren. Overigens is de kans dat jij als thuisgebruiker echt te maken krijgt met Spectre, Meltdown en soortgelijken niet heel groot. Het zijn vooral datacenters die in de problemen komen. Doordat zij aantrekkelijke doelwitten zijn voor hackers, zorgen patches aldaar tegen de hacks voor forse snelheidsverliezen. En dat leidt weer tot stijgende energiekosten, trager reagerende servers, enzovoorts. Het uitschakelen van hyperthreading daar heeft zonder meer een enorme invloed!