ID.nl logo
Test: 9 kleurechte schermen
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Test: 9 kleurechte schermen

Als u uw foto's of video's aan het verwerken of bewerken bent op uw computer, is het wel zo prettig als uw beeldscherm de beelden correct weergeeft. De kleuren dienen bij voorkeur natuurgetrouw te zijn. De eerste stap daarbij is natuurlijk een goede foto- of videocamera. Als u daar veel geld in hebt gestoken, is het zonde als u het beeldmateriaal op een matig beeldscherm verwerkt. Gelukkig hoeft een beeldscherm met een goede kleurreproductie tegenwoordig niet duur te zijn. We testen schermen van 23 en 24 inch.

Beeldschermen worden steeds goedkoper, een simpel 22inch-scherm met een TN-paneel koopt u al voor zo'n 120 euro. Lagere prijzen zien we ook terug bij de wat betere schermen met panelen die ook geschikt zijn voor foto- en filmbewerking. De hoogste tijd dus om kwaliteitsschermen te testen die vriendelijk voor de portemonnee zijn. Wij hebben bij diverse fabrikanten daarom een 23- of 24inch-scherm aangevraagd met een (variant op) VA- of IPS-paneel. De monitoren mochten nier meer dan 500 euro kosten. De achterliggende gedachte van de test is kleurreproductie, waardoor we geen schermen met TN-paneel hebben meegenomen in de test.

Testmethode

Het belangrijkste punt waar we de schermen op testen is de kleurreproductie. Dit meten wij met een 'Colorvision Spyder 3 Elite'. De kleurreproductie van een scherm wordt uitgedrukt in Delta E. Dit is de afwijking tussen de gemeten kleuren en de weergegeven kleuren. Hoe lager de Delta E, hoe beter de kleurreproductie. Een Delta E van 3 is goed genoeg voor fotobewerking. Een waarde van 1 of lager is een niet waarneembaar verschil, een nagenoeg perfecte kleurreproductie. Dit is doorgaans alleen haalbaar na kalibratie. De schermen zijn eerst niet-gekalibreerd getest en daarna gekalibreerd. Wij kalibreren de schermen met een helderheid van 120 cd/m², kleurwarmte van 6500K en een gamma van 2.2. Een helderheid van 120 cd/m² is, afhankelijk van het omgevingslicht, ideaal. De meeste beeldschermen staan standaard veel te helder afgesteld. Naast de kleurreproductie kijken we naar het contrast, de inkijkhoek en de zwartweergave. Ook testen we beeldkwaliteit van de schermen in Full HD-films, foto's en games. Het weergeven van games is voor deze test van ondergeschikt belang, maar wel bekeken.

Paneeltypes

TN (Twisted nematic)

Dit type paneel komt het meest voor. Het voordeel van TN is dat het fabriceren goedkoop is, daarnaast heeft het een snelle responstijd. Voor de fanatieke gamers zijn TN-panelen van 120 Hz de beste keuze. Nadeel van TN is de matige inkijkhoek en kleurreproductie.

VA (Vertical Alignment)

Dit paneel type kent een redelijk aantal variaties, waarvan de bekendste S-PVA en MVA zijn. Het voordeel van de huidige generatie MVA-panelen is voornamelijk het hoge contrast en de erg goede zwartweergave. Zwart is diepzwart. Daarnaast hebben de MVA-panelen nagenoeg geen last van lichtlekkage. VA-panelen hebben een goede kleurreproductie en inkijkhoek, maar nog niet zo goed als IPS-panelen. De responstijd van de meeste VA-panelen is matig.

IPS (In Plane Switching)

IPS kent ook een aantal variaties. Het is het duurste paneeltype, met de beste kleurreproductie en een zeer goede inkijkhoek. Het beste type is P-IPS, dat ook wordt gebruikt voor professionele 10bit-beeldschermen. De nieuwere e-IPS-panelen maken IPS betaalbaar. De responstijd van de moderne IPS-panelen is goed genoeg voor games, maar haalt het niet bij het niveau van TN-panelen. Het zwakke punt van de IPS-panelen is de zwartweergave. De goedkopere schermen kunnen last van lichtlekkage en 'clouding' (lichte en donkere plekken) hebben. Bij aanschaf van een beeldscherm met IPS is dit een punt om goed op te letten.

PLS (Plane to Line Switching)

Dit paneeltype is Samsungs variant op de IPS-technologie. Het heeft, ten opzichte van IPS, een verbeterde inkijkhoek en een betere responstijd. Samsung gebruikt de PLS-techniek in zijn tablets en nu ook in zijn beeldschermen.

Gebruikte apparatuur

Videokaart Sapphire Radeon HD 6970

Processor Intel Core i7-965

Moederbord ASUS Rampage II Gene (Intel X58-chipset)

Geheugen Kingston 6 GB DDR3 1600 MHz (KHX1600C8D3K3/6GX)

Blu-ray-station LG CH10LS20

Energiemeter Voltcraft Energy Monitor 3000

Kalibratie Colorvision Spyder 3 Elite

Besturingssysteem Windows 7 Home Premium SP1 (64 bit)

ASUS PA246Q

De PA246Q van ASUS is de enige uit de test met een PIPS-Paneel. Dit type paneel is duurder dan HIPS- en e-IPS-panelen. De prijs van de ASUS PA246Q is dan ook de hoogste uit de test. Het PIPS-paneel heeft een 10bit-kleurdetail, goed voor 1,07 miljard kleuren. De PA246Q behaalt dit 10bit-kleurdetail met 8 bit + AFRC (Advanced Frame Rate Control). Door middel van 'dithering' wordt er een groter kleurdetail behaald dan normaal met 8 bit mogelijk is. Doordat het scherm gebruikmaakt van WCG-CCFL-backlight heeft het scherm naast een groot kleurdetail ook een groot kleurbereik. Voor fotobewerking een erg mooie combinatie. De standaard kleurreproductie van het scherm is uitstekend. ASUS heeft het scherm zelf al gekalibreerd en levert het rapport hiervan ook mee. Alsnog zelf kalibreren is niet nodig, maar natuurlijk wel optimaal. Het scherm is erg compleet, alle wenselijke aansluitingen zijn aanwezig en er is ook nog een 7-in-1-kaartlezer aanwezig. Daarnaast is het scherm in hoogte verstelbaar en heeft het een pivot-functie. Het OSD-menu is het uitgebreidste van alle geteste schermen, u kunt handmatig de kleuren tot in het kleinste detail aanpassen. Ook is er een 1:1 pixelmapping-functie aanwezig. Het contrast is vergeleken met de VA-panelen uit de test laag, maar nog steeds voldoende. Het scherm heeft een erg goede inkijkhoek en geen last van lichtlekkage. Echt slechte punten kunnen wij niet ontdekken aan het scherm, op het hoge energieverbruik na. Zelfs na kalibratie is dit nog 46,5 watt. Een ander nadeel is de prijs, voor al dit moois moet u de hoofdprijs betalen. We geven deze monitor het keurmerk Best Getest.

©PXimport

ASUS PA246Q

Straatprijs € 479,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Veel aansluitingen

Ergonomisch

Groot kleurbereik en kleurdetail

Goede inkijkhoek

Minpunten

Hoge prijs

Energieverbruik

LG E2370V

LG is een van de grootste leveranciers van IPS-panelen, veel van de schermen uit onze test hebben een IPS-paneel van LG aan boord. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de LG E2370V ook voorzien is van een eigen IPS-paneel. De kleurreproductie is, direct uit de doos, met een Delta E van 6,9 de minste uit de test. Dat is gemeten met de kleurinstellingen op 'sRGB', de standaardinstellingen geven een nog minder goed resultaat. Na kalibratie is de kleurreproductie dik in orde. LG positioneert het scherm als een scherm voor gamers met goede beeldkwaliteit. Voor de fanatieke gamers zal de 14 ms grijs-grijs responstijd wat aan de hoge kant zijn, de casual gamer zal er prima mee overweg kunnen. Wij hebben geen storende 'ghosting' (dubbel beeld) kunnen waarnemen. Het scherm heeft een aantal handige extra's zoals een afstandsbediening, erg handig om snel even wat instellingen aan te passen of het geluid vanaf een afstandje te bedienen. Het scherm beschikt over de 1:1 pixelmapping-functie, die het mogelijk maakt om een afwijkende resolutie onaangepast weer te geven. De E2370V beschikt over een lichtsensor die aan de hand van het omgevingslicht de helderheid van het scherm aanpast, vergelijkbaar met de NEC EA232WMi. De LG E2370V heeft als grootste nadeel de standaard kleurreproductie. Als u over de mogelijkheid beschikt om het scherm te kalibreren, is het scherm door zijn lage prijs een aanrader. Het scherm combineert dan een scherpe prijs met goede beeldkwaliteit en handige extra's.

©PXimport

LG E2370V

Straatprijs € 220,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Prijs

Goede inkijkhoek

Afstandsbediening

Minpunten

Standaard kleurreproductie

Geen DisplayPort

Geen DVI-kabel

NEC MultiSync EA232WMi

Het beeldscherm van NEC combineert een IPS-paneel met led-backlight. Het belangrijkste voordeel van led is dat dit type verlichting energiezuinig is. Het scherm is voorzien van twee eco-functies die de helderheid en het energieverbruik van het scherm verlagen. Dat is op zich niet vernieuwend, maar NEC gaat een stap verder. Op het scherm zit een sensor die het omgevingslicht meet, het scherm gebruikt deze sensor in samenwerking met een 'auto brightness' functie. Als deze functie aan staat, kan het scherm de helderheid aanpassen aan de hand van het omgevingslicht en de witheid van het getoonde beeld. De functie zorgt voor optimale helderheid en resulteerde in ons geval tot een energieverbruik van minder dan 20 watt. Voor het testen en kalibreren hebben wij deze functie uitgezet. Het scherm heeft standaard al een redelijk goede kleurreproductie, we meten een Delta E van 3,7. Ondanks het lagere contrast vergeleken met een aantal andere schermen, is het contrast van het scherm prima in orde. Het scherm heeft een goede zwartweergave en details in donkere films en games worden goed weergegeven. Helaas gooit lichtlekkage in de linkeronderhoek roet in het eten. Dit is zichtbaar bij het kijken van films of donkere foto's, vooral als er weinig omgevingslicht is. Dit is het enige echt belangrijke minpunt van het scherm. De EA232WMi is een uitstekend scherm voor foto- en videobewerking, helemaal als u het scherm hebt gekalibreerd.

©PXimport

NEC MultiSync EA232WMi

Straatprijs € 350,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Ergonomisch

Goede inkijkhoek

Standaard al een redelijke kleurreproductie

Minpunten

Lichtlekkage in linkeronderhoek

Geen HDMI

Dell UltraSharp U2412M

Dell zet zijn nieuwe UltraSharp U2412M niet als opvolger van de succesvolle U2410 in de markt. Beide schermen zullen naast elkaar verkocht worden. De U2410 lijkt qua specs meer op de ASUS PA246Q uit onze test. De U2412M is wat goedkoper, maar ook minder uitgebreid. Het scherm is voorzien van een e-IPS paneel en WLED-backlight. De voordelen van e-IPS zijn bij de U2412M direct zichtbaar, het scherm heeft een erg goede inkijkhoek. De weergave van zwart en het contrast bij de U2412M zijn prima in orde, alleen komt het scherm niet in de buurt van het niveau van de VA-schermen. Het belangrijkste punt van onze test, de kleurreproductie, is bij de U2412M ook goed. Standaard scoort het scherm een Delta E van 3,2, waarmee hij goed genoeg is voor fotobewerking. Het scherm heeft een resolutie van 1920 x 1200 (WUXGA), hier zijn wij een groot voorstander van. WUXGA heeft slechts 180 extra beeldlijnen, maar het maakt wel degelijk verschil. Het OSD-menu dat Dell gebruikt is een van de prettigste in zijn soort en heeft voldoende instellingen. Het scherm is in hoogte verstelbaar, heeft een pivotfunctie en een goede solide voet. Er zijn voldoende aansluitmogelijkheden, het enige wat we missen is HDMI. De Dell U2412M is een scherm met een goede prijs-kwaliteitverhouding. De verkoopprijs van nog geen 350 euro is heel redelijk, u krijgt daarvoor een goede beeldkwaliteit, voldoende aansluitmogelijkheden en ergonomische functies. Met een budget van 350 euro vindt u op dit moment geen betere monitor.

©PXimport

Dell UltraSharp U2412M

Straatprijs € 344,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Prijs-kwaliteitverhouding

Standaard een redelijke kleurreproductie

Ergonomisch

Minpunten

Geen HDMI

AOC i2353fh

AOC levert ons een scherm met een erg fraai ontwerp. Het scherm heeft een omlijsting van geborsteld aluminium en is slechts 9,6 mm dun. Dit is mogelijk door het gebruik van een led-backlight en doordat de aansluitingen in de voet van het scherm zijn verwerkt. De bediening van het scherm verloopt via tiptoetsen op de voet. Deze zijn gevoelig, waardoor de bediening aardig wat gewenning vergt. AOC heeft het scherm voorzien van een e-IPS paneel. De standaard kleurreproductie is redelijk, maar wel één van de mindere uit deze test. Onze metingen zijn gedaan met de kleurinstelling op 'sRGB', hier kregen wij het beste resultaat mee. Na kalibratie behaalt het scherm een Delta E van 1,6. Dit is meer dan voldoende voor foto en videobewerking. De zwartweergave van het scherm is redelijk, maar wordt verstoord door lichtlekkage. Bij normaal gebruik hebben we er weinig last van, maar bij donkere games en het kijken van films stoort het wel degelijk. Het scherm heeft tweemaal HDMI en een analoge aansluiting, helaas ontbreken DisplayPort en DVI. Vooral het ontbreken van DVI is vervelend, als u wilt werken met een digitaal beeldsignaal zit u vast aan HDMI met eventueel een verloopje naar DVI. De prijs van het scherm is het grootste pluspunt, voor zo'n 175 euro hebt u een erg fraai scherm dat ook nog eens geschikt is voor foto- en videobewerking.

©PXimport

AOC i2353fh

Straatprijs € 175,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Prijs

Fraai design

Minpunten

Geen DVI en DisplayPort

Geen overscan voor HDMI

Lichtlekkage

Samsung SyncMaster S24A850D

Samsung leverde ons twee schermen met zijn nieuwe PLS-paneel, een 24- en 27inch-uitvoering. De 27inch-uitvoering vindt u los terug in de rubriek Hardware (p. 84). PLS is de nieuwe techniek die Samsung heeft ontwikkeld als tegenhanger van IPS. Samen met de 27inch-uitvoering betreft dit het eerste beeldscherm dat gebruikmaakt van deze techniek. De PLS-techniek wordt ook gebruikt in de tablets Galaxy Tab 8.9 en 10.1. Eén van de speerpunten van de nieuwe techniek is de inkijkhoek en we moeten toegeven dat deze erg goed is. Het scherm heeft de beste inkijkhoek van de geteste schermen, er is nagenoeg geen verloop in kleur zichtbaar als we verticaal of horizontaal kijken. De kleurreproductie laat te wensen over als we het scherm direct uit de doos controleren. We zetten 'Magic Bright' op 'standard' en krijgen dan wel een redelijke kleurreproductie met een Delta E van 5,5. Dit is helaas niet zo goed als een aantal andere schermen uit de test. Wij maken voor de test gebruik van een preproductie-model. Samsung heeft ons verteld dat de standaard kleurreproductie van de schermen zal worden verbeterd. Na kalibratie van het scherm is de Delta E met 0,2 perfect. De zwartweergave is redelijk, maar komt niet in de buurt van de MVA-beeldschermen uit de test. Ook het contrast is minder dan dat van de IPS-panelen en helemaal vergeleken met MVA. Toch hebben wij dit niet als een storende factor ervaren. De beeldkwaliteit, zeker na kalibratie, is dik in orde. Het scherm heeft als extraatje vier usb3.0-poorten, handig voor wie daar al apparatuur voor heeft, want zoveel usb3.0-hubs zijn er nog niet. De monitor heeft een resolutie van 1920 x 1200. De S24A850D is een goede introductie van de PLS-techniek, vooral de inkijkhoek is indrukwekkend. De prijs is wat aan de hoge kant, maar na kalibratie is het een van de betere schermen uit de test.

©PXimport

Samsung SyncMaster S24A850D

Straatprijs € 411,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Erg goede inkijkhoek

Ergonomisch

Usb3.0-hub

Minpunten

Hoge prijs

Geen DVI-kabel meegeleverd

Iiyama ProLite XB2472HD

Het scherm van iiyama is voorzien van een AMVA-paneel met led-backlight. Een mooie combinatie die een laag

energieverbruik combineert met een goede beeldkwaliteit. De kleurreproductie is zonder kalibratie met een Delta E van 4,5 redelijk. Na kalibratie is ook dit scherm uitstekend geschikt voor foto- en videobewerking. Het contrast van het scherm is opvallend goed, we meten een waarde van 1269:1 na kalibratie. Het scherm beschikt ook over een dynamisch contrast, deze staat standaard uit. De zwartwaarde van het scherm is met een gemeten waarde van 0,10 erg laag, zwart is dan ook echt zwart. Daarnaast is er geen sprake van lichtlekkage. De beeldkwaliteit van het scherm is voor zowel foto's als video's zeer goed. Het scherm is door zijn matige responstijd minder geschikt voor snelle games. Zoals we mogen verwachten van een led-scherm is het energieverbruik bij de XB2472HD laag. Met de eco-functie is het verbruik slechts 20,3 watt. Ergonomie ontbreekt niet, het scherm kan in hoogte worden versteld en gedraaid met de stevige voet. De pivot-functie zorgt dat het scherm in een handomdraai van landschap- naar portretstand wordt gedraaid. Het OSD-menu is eenvoudig, gelukkig is het wel voorzien van een aspect-functie om een 4:3-beeldverhouding ongewijzigd weer te geven. Het scherm heeft een DVI, HDMI en een analoge VGA-aansluiting, maar DisplayPort ontbreekt. De ProLite XB2472HD van iiyama is een aanrader, met een goed contrast, ergonomie en een goede beeldkwaliteit. Tot slot is de prijs van ongeveer 220 euro ook erg prettig.

©PXimport

Iiyama ProLite XB2472HD

Straatprijs € 217,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Ergonomisch

Goed contrast

Goede zwartweergave

Prijs

Minpunten

Responstijd

Geen DisplayPort

BenQ EW2430

Ook BenQ combineert een VA-paneel met een led-backlight. Een jaar geleden testten wij de VW2420H, een scherm met dezelfde combinatie. De VW2420H had problemen met het goed weergeven van een grijsgradiënt. Gelukkig heeft de EW2430 hier totaal geen last van. Standaard staat de gamma-instelling bij het scherm op stand '3', na meting geeft dit een gammawaarde van 2,7. Dat is veel te hoog, een gamma van 2,2 is ideaal. Nadat we de gamma in het OSD-menu op stand '1' zetten komt de meting op 2,25 uit. Niet alleen de gamma wordt hier beter van, ook de kleurreproductie. We zien een verbetering in Delta E-waarde van 4,8 naar 2,2. Zolang bij de EW2430 de gamma op stand '1' wordt gezet, hebt u zonder te kalibreren al een goede kleurreproductie. De zwartweergave van het scherm is ook goed, het scherm heeft geen zichtbare lichtlekkage. We meten een contrast van 1654:1 na kalibratie, dat is erg hoog. Het scherm heeft geen ergonomische functies, maar is wel voorzien van een usb2.0-hub met vier aansluitingen. Het scherm beschikt over VGA, DVI en twee keer HDMI. Helaas zien we nog steeds dat BenQ geen DVI-kabel met het scherm meelevert. Ook ontbreekt een DisplayPort-aansluiting. Het energieverbruik is net als bij de meeste led-schermen laag. De EW2430 van BenQ is beduidend beter dan de vorig jaar geteste VW2420H. We kunnen hem aanbevelen voor foto- en videobewerking. Voor games is het scherm door zijn responstijd wat minder geschikt.

©PXimport

BenQ EW2430

Straatprijs € 243,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Erg goed contrast

Goede zwartweergave

Standaard kleurreproductie

Prijs

Minpunten

Geen DVI-kabel meegeleverd

Geen DisplayPort

Responstijd

Eizo EV2333W

Het scherm dat wij van Eizo hebben getest, is hetzelfde model als dat we in Computer!Totaal nummer 1-2011 in onze monitortest hebben getest. Toen kwam het scherm als 'Best Getest' uit de bus. Dit keer moet het scherm het tegen wat meer zwaargewichten opnemen. De EV2333W is 23 inch en voorzien van een PVA-paneel. Eizo heeft ook schermen met IPS-panelen in zijn assortiment, maar het voorgestelde 22inch-scherm is te klein voor onze test en het 24inch-scherm kost meer dan 500 euro. Het scherm heeft direct uit de doos al een goede kleurreproductie. Met een Delta E-score van 2,4 is er met kalibreren geen haast. Ook blinkt het scherm uit in het contrast: het heeft het hoogst gemeten contrast van alle schermen uit de test. De zwartwaarde is goed, net als bij de meeste andere schermen uit de test met een VA-paneel. Voor games is het scherm minder geschikt, het scherm is voornamelijk een aanrader voor fotobewerking. Het is voorzien van een stevige voet met een aantal ergonomische functies. Het scherm is 17 centimeter in hoogte verstelbaar, heeft een pivot-functie en kan op zijn voet draaien. De EV2333W biedt een analoge aansluiting, DVI-D en DisplayPort, helaas geen HDMI. Zoals wij van Eizo gewend zijn heeft het scherm een garantie van 5 jaar. De EV2333W is het beste VA-scherm uit de test. Als contrast en de zwartwaarde het grootste belang hebben, dan is de EV2333W de beste keuze.

©PXimport

Eizo EV2333W

Straatprijs € 305,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

5 jaar garantie

Ergonomisch

Standaard kleurreproductie

Goede zwartweergave

Erg goed contrast

Minpunten

Hoge prijs

Responstijd

Conclusie

Alle schermen uit de test zijn geschikt voor foto en videobewerking. U zult alleen wel een keuze moeten maken of u een scherm wilt met een VA-paneel of een scherm met een IPS/PLS-paneel. Het zou mooi zijn als de voordelen van de VA-panelen worden gecombineerd met die van de IPS/PLS. De zwartheid en het hoge contrast van de VA-panelen missen we bij IPS/PLS, terwijl de inkijkhoek en responstijd van de VA-panelen te wensen over laat. Als u op zoek bent naar een compleet en betaalbaar beeldscherm met een goede kleurreproductie kunnen wij de iiyama Prolite XB2472HD aanraden. Onze voorkeur gaat nog steeds uit naar schermen met een 1920 x 1200 resolutie. Onze tweede aanrader is daarom de Dell UltraSharp U2412M. Dit scherm combineert deze resolutie met een goede kleurreproductie en een schappelijke prijs. De ASUS PA246Q is het beste scherm uit onze test, het scherm heeft alles aan boord dat wij zoeken in een kwaliteitsscherm onder de 500 euro.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Veilig back-uppen: verlies nooit meer data
© Who is Danny - stock.adobe.com
Huis

Veilig back-uppen: verlies nooit meer data

Recente back-ups zijn je beste wapen tegen verlies van data. Vroeg of laat crasht je systeem of krijg je te maken met malware, en dan kun je alleen nog vertrouwen op je back-ups. In dit artikel gebruiken we degelijke, gratis tools waarmee je probleemloos back-ups maakt van je volledige systeem en van losse datamappen. Terugzetten hoort er natuurlijk ook bij.

Wat gaan we doen?

We bekijken drie soorten back-ups en gebruiken daarbij telkens een specifiek programma: • Bestanden en mappen: met Duplicati maak je veilige back-ups van losse data, zowel naar een externe schijf als naar de cloud. • Volledige systemen en schijven: met EASEUS ToDo Backup Free leg je een complete schijf- of systeemback-up vast, zodat je Windows snel kunt herstellen bij een crash. • Netwerkback-ups: met UrBackup beheer je centraal back-ups van meerdere pc's in je thuisnetwerk, inclusief bestands- en schijfkopieën.

Zo krijg je een compleet beeld: van eenvoudige bestandskopieën tot volledige schijfimages en centrale netwerkoplossingen.

Lees ook: Dit zijn de beste toepassingen voor je NAS

⭐ Mappen en bestanden back-uppen met Duplicati

Er bestaan veel programma's waarmee je zelf bestanden en mappen automatisch kunt back-uppen. Je doet dit het bij voorkeur niet naar een andere map op dezelfde schijf, want bij een schijfcrash verlies je ook deze back-ups. Back-uppen naar een andere lokale of externe schijf en/of via een lokale synchronisatiemap naar je cloudopslag is evenmin altijd veilig. Immers, als deze locaties zonder extra inloggegevens toegankelijk zijn, kan malware zoals ransomware ook daar je bestanden en back-ups vernietigen. Met de gratis opensource-tool Duplicati kun je dit vermijden door meerdere back-ups in te plannen, ook naar een afgeschermde gedeelde map op je netwerk (of nas) of rechtstreeks naar de cloud.

Duplicati: installeren

Om Duplicati te installeren, ga je naar www.duplicati.com/download. Klik op Download for Windows (al is er ook een macOS-versie) en download het msi-bestand. Dubbelklik daarop, klik driemaal op Next en op Install. Bevestig met Ja en Finish. Bij het opstarten verschijnt het programma-icoon in het systeemvak rechts op de Windows-taakbalk. Klik daar met rechts op en kies Open om de webinterface in je browser te starten. Klik desgevraagd bij First Run Setup op Yes en stel een wachtwoord in. Dit wachtwoord heb je nodig als je de app vanaf een andere locatie wilt openen.

Je kunt Duplicati nu lokaal starten in je browser met de url http://localhost:8200. Wil je de webomgeving ook openen vanaf een andere netwerk-pc, ga dan naar Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan. Hier kun je ook altijd je serverwachtwoord aanpassen. Bevestig met OK en herstart Duplicati. De app is nu ook bereikbaar via het interne ip-adres van je pc. Om achter dit adres te komen, open je de Opdrachtprompt en voer je het commando ipconfig uit. Kijk bij IPv4 Address van je actieve netwerkadapter (meestal Ethernet of Wi-Fi). Het adres wordt dan bijvoorbeeld: http://192.168.0.182:8200. Het is nog even aankijken of je firewall niet in de weg zit.

Met enige voorbereiding kun je de webinterface van Duplicati ook vanaf een andere pc bereiken.

Duplicati: eerste back-up

We gaan ervan uit dat je de webinterface op je pc hebt geopend. Klik op +Back-up toevoegen en laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd. Klik op Volgende en geef een back-upnaam op. Kies bij Versleuteling voor Geen versleuteling als je de back-up enkel binnen je eigen thuisnetwerk bewaart. Gebruik je straks cloudopslag, kies dan AES-256 encryption, built in en vul twee keer een wachtwoordzin in, en bewaar die wachtwoordzin goed.

Klik op Volgende om de doellocatie in te stellen. Veiligheidshalve stel je bij voorkeur meerdere back-uplocaties in: één of twee lokale (zoals een tweede schijf of gedeelde netwerkmap) en een cloudprovider.

Laten we beginnen met een lokale schijf. Kies Local folder or drive en selecteer het pad of klik op Voer pad handmatig in. Klik op Volgende en duid alle bronmappen aan die je wilt back-uppen. Of vul het pad handmatig in en klik op Voeg pad toe. Bij Filters en Uitsluiten kun je bepaalde mappen of bestandstypes weglaten, zoals systeembestanden of bestanden die groter zijn dan een bepaalde omvang. Druk opnieuw op Volgende. Laat Automatisch back-up uitvoeren aangevinkt en geef aan wanneer en hoe vaak de back-up moet draaien. Klik nogmaals op Volgende. Bij Back-up retentie kies je hoeveel oude back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de optie Verwijder back-ups die ouder zijn dan <…> of Behoud een specifiek aantal back-ups <…>. Voltooi met Opslaan.

Duplicati maakt standaard incrementele back-ups. Dat betekent dat na een eerste volledige back-up in principe alleen de gewijzigde data worden opgeslagen, wat zorgt voor veel kleinere back-upvolumes.

Je kunt ook filters instellen, bijvoorbeeld om specifieke bestandstypes uit te sluiten.

 Duplicati: extra back-ups

Je kunt je back-up ook opslaan op een gedeelde netwerkschijf of NAS. Voor extra veiligheid is die locatie alleen bereikbaar via aparte inloggegevens, dus niet met het Windows-account waarmee je nu bent aangemeld. Kies bij Opslagtype de optie Local folder ordrive en klik op Voer pad handmatig in. Vul bij Map-pad het zogenoemde UNC-pad naar je gedeelde map in, bijvoorbeeld \\nas\back-ups. Geef bij Gebruikersnaam en Wachtwoord de bijbehorende inloggegevens op. Klik op Test verbinding om te controleren of Duplicati toegang heeft. De rest van de stappen ken je al.

Je kunt ook rechtstreeks back-uppen naar je cloudopslag. Kies bij Back-updoel in het keuzemenu bij Opslagtype het gewenste netwerkprotocol (zoals (S)FTP of WebDAV) of een cloudprovider (zoals Google Drive, MicrosoftOneDrive v2 of Dropbox).

Vul bij Pad op server de naam in van de doelmap van je back-up (deze hoeft nog niet te bestaan). Je laat deze map het best buiten de lokale synchronisatietool van je cloudopslag, zodat malware je back-ups niet via die weg kan aantasten. Klik op AuthID en volg de instructies om Duplicati toegang te geven tot je cloud. Meestal krijg je dan een ID die je kopieert en plakt in het AuthID-veld met Ctrl+C en Ctrl+V. Klik op Test verbinding en werk de verdere configuratie af als alles correct werkt.

Met Duplicati kun je ook back-ups rechtstreeks naar de cloud uploaden.

Duplicati: back-upbeheer

De toegevoegde back-uptaken verschijnen in het startvenster van Duplicati. Klik op Nu uitvoeren als je zo'n taak direct handmatig wilt starten. Of klik op het pijltje bij een taak en kies Bewerken om de configuratie aan te passen. Je kunt hier ook de taak verwijderen of via Log weergeven de uitvoering controleren. Bovenaan vind je knoppen om de back-up te pauzeren of (definitief) stop te zetten.

Je kunt je back-uptaken op elk moment opnieuw configureren.

Duplicati: back-upherstel

Back-ups maak je natuurlijk niet voor je plezier, maar om er in noodsituaties op terug te vallen. Terugzetten doe je in Duplicati via het onderdeel Herstellen. Selecteer de gewenste back-up die je eerder hebt ingesteld. Weet je niet zeker welke back-up je nodig hebt (of heb je Duplicati opnieuw geïnstalleerd), kies dan Direct herstellen vanuit back-upbestanden. In dit geval navigeer je zelf naar de juiste locatie (bij cloudopslag vul je zo nodig ook de optie AuthID in). Klik op Volgende en geef indien nodig je wachtwoordzin in. Bevestig met Verbind.

Je ziet nu de inhoud van je back-up. In het keuzemenu bij Herstellen vanaf geef je aan vanaf welke back-updatum je bestanden wilt terugzetten. Wil je bijvoorbeeld een bestand terughalen dat je op 1 mei 2025 hebt overschreven, kies dan een datum vóór 1 mei. Vink alle mappen en bestanden aan die je wilt herstellen of gebruik de zoekfunctie. Klik op Volgende en kies of je deze terugplaatst naar de originele locatie of een andere doelmap via Kies locatie. Je bepaalt ook of gelijknamige bestanden worden overschreven en of de lees/schrijfrechten van de back-up moeten gelden. Bevestig met Herstellen.

Kies zelf de data die je wilt terugzetten en vanaf welk tijdstip.

⭐ Systeem en schijven back-uppen met EASEUS ToDo Backup

Met Duplicati kun je prima losse bestanden en mappen back-uppen, maar geen volledig systeem of schijf(partitie). Dat kan erg handig zijn als je systeem of een schijf crasht en je alles snel wilt herstellen. Voor zo'n volledige systeem- of schijfback-up kun je beter het gebruiksvriendelijke programma EASEUS ToDo Backup Free gebruiken. Deze (Engelstalige) tool kan overigens ook losse data back-uppen (en die selectief terugzetten via een virtueel station), maar wij vinden Duplicati hiervoor iets handiger en flexibeler.

ToDo Backup: installeren

Download de gratis versie van ToDo Backup via www.kwikr.nl/todob en dubbelklik op het gedownloade exe-bestand. Klik rechtsonder op Custom Install als je het installatiepad wilt wijzigen en bevestig met Install Now. Na de installatie klik je op Start Now. Je krijgt af en toe meldingen voor een (betaalde) upgrade, maar die kun je gewoon negeren. Klik in het startvenster maar meteen op Create Backup.

De installatie van EASEUS ToDo Backup Free is zo gebeurd.

ToDo Backup: back-upselectie

Je kunt nu kiezen uit vier back-uptypes: File, Disk, OS en Apps data. Hier focussen we op Disk en OS. Het verschil tussen beide is vooral technisch. Kies je Disk, dan bepaal je zelf welke schijf of partities je wilt back-uppen. Je kunt bijvoorbeeld een volledige schijf selecteren, handig als je meerdere besturingssystemen en al je data wilt veiligstellen. Kies je OS (Operating System), dan selecteert de tool enkel de partities die nodig zijn om Windows te herstellen en op te starten. Meestal gaat het om het C:-station en doorgaans ook de bootloader- of EFI-partitie. Die keuze is vooral nuttig voor een snelle systeemherstel-back-up bij een Windows-crash.

De werkwijze is in beide gevallen vrijwel gelijk, alleen kies je bij Disk zelf de gewenste schijf of partities. Je plaatst simpelweg een vinkje bij Hard disk [n] of bij specifieke partities als je niet alles wilt back-uppen. Bevestig je keuze met OK.

Bij Disk geef je zelf alle gewenste schijven en/of partities aan.

ToDo Backup: bestemmingslocatie

In beide gevallen kom je nu in een venster terecht waar je de doelmap voor je back-up kiest. Klik op de voorgestelde locatie en kies uit vier types: Local Drive, EaseUS Cloud, Network en Security Zone. EaseUS Cloud is opslag op de EASEUS-servers en vereist een account. In de gratis versie is dit beperkt in tijd en opslagruimte. Met Security Zone maak je een verborgen partitie aan die enkel voor de back-upsoftware toegankelijk is, zodat malware er in principe geen toegang toe heeft. Je kiest zelf de grootte en schijf, maar deze functie is helaas enkel beschikbaar in de betaalde versies.

Dan blijven Network en Local Drive over. Network is een optie, maar bij een schijfcrash is die locatie vaak moeilijker bereikbaar en zo'n schijfkopie kan erg groot zijn. Wil je dit toch gebruiken, open dan de optie Network voor bestaande netwerkshares of klik op CloudStorage, NAS of FTP en maak verbinding via New […] Connection, eventueel met inloggegevens of autorisatie (zoals bij Google Drive, OneDrive of Dropbox). Wij houden het hier bij Local Drive. Ga via Computer naar de gewenste locatie, bijvoorbeeld een externe schijf die je na de back-up kunt loskoppelen zodat ransomware er zeker geen toegang toe heeft.

Voor schijfkopieën werkt de optie Local Drive wellicht het handigst.

ToDo Backup: back-upopties

Zodra je een bestemmingslocatie hebt gekozen, kun je de back-up meteen starten met BackupNow, waarna je de voortgang kunt volgen. Toch is het beter om eerst op de knop Options te klikken. Je komt dan in een venster met allerlei instellingen. We lopen kort door de belangrijkste opties op het tabblad Options. Bij Encryption kun je Enable backup encryption inschakelen en een twee keer een wachtwoord invullen, maar als je de back-up enkel lokaal bewaart, is dat wellicht overbodig.

In het onderdeel Backup Splitting kun je de back-up opsplitsen. Kies je bijvoorbeeld FAT32-4096, dan wordt elk back-uponderdeel maximaal 4 GB groot, zodat het ook op een (oudere) FAT32-schijf past.

Ga verder naar Disk/Volume Settings. Plaats hier enkel een vinkje bij Sector by sector backup als je echt elke bit van de schijf of partitie wilt kopiëren, ook van reeds verwijderde data. Dit is in principe enkel nuttig voor diepgaand dataherstel. Via Reset to Initial herstel je alle instellingen naar de standaardwaarden van de tool. Bevestig je wijzigingen met OK.

De tool biedt diverse extra back-upties, waaronder encryptie en automatische opsplitsing.

ToDo Backup: back-upplan

In het Options-venster vind je ook het tabblad Scheme. Hier stel je in of en wanneer de back-up automatisch moet starten. Dit is vooral handig bij bestandsback-ups, maar ook nuttig als je je schijf- of systeemback-up regelmatig wilt bijwerken. Je kunt kiezen uit onder meer One-time, Daily en Weekly.

Neem bijvoorbeeld Weekly. Geef bij Execute backup at het gewenste tijdstip op en selecteer de dagen waarop de back-up moet plaatsvinden. Bij Backup method kies je het liefst voor Incremental of Differential (zie kader 'Back-upmethode') en vink je Create a full backup every [n] backup(s) aan. Vul hier bijvoorbeeld 10 in, afhankelijk van hoe vaak je back-upt.

Vink ook de optie Run missed backup at system startup if computer is shutdown aan, zodat gemiste back-ups alsnog worden uitgevoerd. Voor retentie vink je Enable image reserve strategy aan. Daarmee geef je aan hoeveel oudere back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de opties no more than 7 Days of the last 3 backups. Bevestig je instellingen met OK.

Een ingeplande incrementele back-up met retentiebeleid.

Back-upmethode

Duplicati maakt na de eerste volledige back-up (full back-up) standaard incrementele back-ups, en wanneer je back-ups plant in EASEUS ToDo Backup kun je, naast Full Backup, ook Incremental en Differential kiezen. Een incrementele back-up slaat alleen de bestanden op die veranderd zijn sinds de laatste (incrementele of eventueel volledige) back-up, terwijl een differentiële back-up alle bestanden opslaat die gewijzigd zijn sinds de laatste volledige back-up. Incrementele back-ups zijn daarom meestal sneller en kleiner, maar wel iets trager bij herstel (aangezien je alle tussenliggende back-ups nodig hebt). Bij differentiële back-ups is dat net omgekeerd.

ToDo Backup: back-upherstel

Stel dat je een volledige datapartitie hebt geback-upt en deze is nu corrupt. Je kunt de back-up in één keer terugzetten. Start ToDo Backup en selecteer de juiste back-up. Klik linksonder op Recover en druk op Disk/Partition mode. Kies bij History Version de datum van de gewenste back-upversie. Duid eventueel de schijf of partities aan die je wilt herstellen. Klik op Next en geef de bestemmingslocatie aan. Dit zal meestal de oorspronkelijke schijf of partitie zijn. Via Advanced options kun je eventueel Optimize for SSD aanvinken (voor herstel naar ssd) en Sector by sector recovery (voor geavanceerd dataherstel). Klik opnieuw op Next en bevestig met Yes.

Wil je slechts enkele databestanden of mappen terughalen, dan kan dat ook via dezelfde schijfkopie. Klik bij Recovery op File mode. Je kunt dan door het virtuele station van de back-up bladeren en op bestandsnaam zoeken. Vink alle gewenste bestanden of mappen aan en kies Recover to original location of geef een andere locatie op via Recover to. Vink eventueel Replace existing files aan om bestaande bestanden te vervangen. Bevestig met Proceed. De data worden teruggeplaatst met behoud van het oorspronkelijke pad.

Kies de datum en de doellocatie voor het herstel van je (schijf)back-up.

ToDo Backup: bootmedium

Stel: Windows of je systeemschijf is gecrasht … dan kun je de systeem- of schijfkopie niet zomaar terugzetten, want opstarten via Windows lukt niet meer. In dat geval kun een speciaal bootmedium gebruiken, áls je dat vooraf hebt aangemaakt.

Klik rechtsboven op Tools en kies Create Emergency Disk. Steek een lege usb-stick in je pc, klik op het usb-stick-icoon en selecteer de juiste usb-stick. Druk op Create en bevestig met Create Now. Voor het bootgedeelte zijn de Microsoft WinPE-tools nodig. Laat de optie Download from Microsoft geselecteerd staan en klik op OK. Dit proces kan enkele minuten duren. Als gevraagd wordt om de stick te (her)formatteren, bevestig je met Yes.

Na afloop klik je op Finish. Test het bootmedium daadwerkelijk op je systeem. Meestal doe je dit via een speciaal bootmenu (via een sneltoets bij het opstarten) of je stelt de bootvolgorde in via het UEFI/BIOS-menu. Raadpleeg indien nodig de systeemhandleiding.

Als de bootstick goed werkt, verschijnt na een tijdje de vertrouwde grafische omgeving van EASEUS ToDo Backup en kun je via Recover (of handmatig via Browse to Recover) de gewenste back-up terugzetten.

De aanmaak van het herstelmedium kan wel even duren.

⭐ Netwerkback-ups met UrBackup

Als extraatje voor de meer gevorderde gebruiker die centraal back-ups van meerdere netwerk-pc's wil beheren, vertellen we ook nog iets over de gratis opensource-tool UrBackup. Die bestaat uit een server, en een of meerdere clients. De clients melden zich aan bij de server via je thuisnetwerk (of via internet), waarna de server opdrachten stuurt om volgens schema te back-uppen. Een client kan zowel bestandsback-ups als volledige schijfimages naar de server sturen, waarbij slim gebruik gemaakt wordt van incrementele back-ups.

UrBackup: installeren

Installeer de server op de pc waarop je de back-ups centraal wilt bewaren. Deze moet uiteraard bereikbaar zijn op de momenten dat de back-ups gepland zijn. Ga naar www.urbackup.org en klik op Download UrBackup Server (wij gaan uit van de Windows-versie, maar er zijn ook versies voor Linux, FreeNAS en Docker). Dubbelklik op het exe-bestand: na enkele klikken is de server klaar voor gebruik. Je opent deze in je browser via http://localhost:55414.

De webinterface van de UrBackup-server is gestart.

UrBackup: servermeldingen

Waarschijnlijk verschijnt nu een foutmelding over de back-upmap. Open daarvoor het tabblad Instellingen en geef een bestaande, lege map op bij Back-up opslaglocatie. Bevestig met Opslaan en ververs de webpagina.

Mogelijk krijg je nu de melding dat je het back-uppad omwille van prestaties beter buiten de antiviruscontrole houdt. In Windows Defender stel je dit zo in: ga naar het venster Instellingen (Windows-toets+I) en kies Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging / Virus- en bedreigingsbeveiliging. Klik op Instellingen beheren en dan op Uitsluitingen toevoegen of verwijderen. Klik op +Een uitsluiting toevoegen / Map en verwijs naar de back-upmap van UrBackup. Ververs opnieuw je webpagina.

Als er nog een melding over korte DOS-namen verschijnt, open dan de Opdrachtprompt als administrator en voer dit commando uit:

fsutil 8dot3name set <stationsletter:> 1

Vervang <stationsletter:> door de letter van het volume met je back-upmap.

Mogelijk moet je eerst een paar foutmeldingen wegwerken voor de server.

UrBackup: client

De server is klaar, tijd voor de clientmodule. Die installeer je op een andere netwerk-pc met via een apart exe-bestand. Meteen na het opstarten verschijnt een venster waarin je opgeeft wat je op bestands- en volumeniveau wilt back-uppen, waarbij je in beide gevallen zelf aanduidt wat je wilt opnemen. Voor volumes geef je de letters in (bijvoorbeeld C;D) en voor bestanden voeg je paden toe via de knop Locatie toevoegen.

Als alles goed is, herkent de server de client automatisch en kan de back-up starten. Lukt dat niet, dan voeg je de client handmatig toe (bijvoorbeeld via het ip-adres) via +Nieuwe client toevoegen op de server.

Je opent de client op elk moment met een dubbelklik op het icoon in het Windows-systeemvak. Klik er met rechts op en kies Instellingen om alle opties zoals back-upfrequentie en retentie in te stellen, op diverse tabbladen. Vanuit dit contextmenu kun je ook direct volledige of incrementele bestands- en imageback-ups starten, al kan dit net zo goed via de webinterface van de server.

Je kunt diverse aspecten van je back-ups aanpassen.

UrBackup: herstellen

Om geback-upte data terug te zetten, open je het tabblad Back-ups in de webinterface van de server. Klik op de client en daarna op de juiste bestands- of imageback-up. Bij een bestandsback-up kun je de data als zip-bestand downloaden of rechtstreeks op de client herstellen. Na bevestiging aan clientzijde worden de bestanden teruggezet.

Bij een imageback-up klik je op Image mounten. De schijfkopie (in vhdz-formaat) verschijnt als een virtueel station en je kunt selectief bestanden downloaden.

Wil je de imageback-up volledig terugzetten op systeemniveau, download dan eerst het iso-bestand via Download UrBackup Restore Stick op de UrBackup-website.

Start daarna een tool als Rufus en stop een usb-stick in je computer. Kies bij Apparaat de juiste usb-stick en verwijs bij Opstartselectie naar het iso-bestand. Klik op Starten, kies Schrijven in ISO-image-modus en bevestig met OK (2x). Even later is de bootstick klaar.

Start de client-pc op met de bootstick. Schakel indien nodig secure boot uit via het UEFI/BIOS-menu. Start vervolgens de grafische desktopomgeving, waarna UrBackup Image Restore opstart. De tool zoekt zelf de UrBackup-server in je thuisnetwerk en je kunt daarna alles correct instellen voor het herstel.

De grafische herstelomgeving van de bootstick.

Extra veilig:

Bewaar je back-ups achter slot en grendel
▼ Volgende artikel
Review Rowenta X-Clean 10 – Efficiënt zodra je hem doorhebt
© Rowenta
Huis

Review Rowenta X-Clean 10 – Efficiënt zodra je hem doorhebt

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

Uitstekend
Conclusie

Als je de plussen en de minnen tegen elkaar afweegt, slaat de balans toch uit naar het positieve. De minpuntjes zijn duidelijk: handleiding kan beter en het is even een gedoe met meerdere keren het reservoir uitspoelen, de stem is vrij hard en zou wat mij betreft ook uitgeschakeld moeten kunnen worden. Het reinigen duurt vrij lang en is lawaaierig. Maar hij reinigt en zuigt goed, maakt de vloer lekker schoon in zeer korte tijd en is vergeleken met de concurrentie een heel stuk goedkoper.

Plus- en minpunten
  • Grondige reiniging – zichtbaar schone vloer
  • Automatische vuildetectie werkt goed
  • Lichtgewicht en wendbaar
  • Ook effectief op niet-ondersteunde ondergronden (zoals grindvloeren)
  • Handleiding onduidelijk, werking moet je zelf ontdekken
  • Veel geluid bij zelfreiniging
  • Volumeregeling functioneert niet naar verwachting
  • Reservoirs na elk gebruik legen: vraagt tijd en aandacht

Eerste indruk

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

©Saskia van Weert

Levering en handleidingen

De stofzuiger wordt geleverd in een grote doos, met daarin uiteraard het apparaat en basisstation, maar ook een rager voor het reinigen (daarover verderop meer), een extra dweilrol, garantieboekjes en twee handleidingen: een snelstartgids en een wat uitgebreider boekje. Om daarmee te beginnen: duidelijk is anders. De handleidingen bestaan uit zwart-witte tekeningen met blauwe accenten, die voor de beginnende gebruiker amper te begrijpen zijn. Wat video's op de site van Rowenta brengen uitkomst, maar dit kan duidelijk beter.

Opbouw en reservoirs

Na enig vooronderzoek is de globale werking min of meer duidelijk. De stofzuiger heeft verschillende afneembare onderdelen. In de voet zit het reservoir waarin je het schone water met eventueel een schoonmaakmiddel doet. Dat vullen gaat gewoon onder de kraan, met een hersluitbaar tuitje. In het steelgedeelte zit het reservoir waarin het opgezogen vuil en vieze dweilwater terechtkomen, met erboven een filter dat bijvoorbeeld haren deels tegenhoudt. Het geheel haal je er in één beweging uit. De dweilrol is ook uitneembaar, om hem periodiek schoon te maken en te verwisselen als de rol versleten is. Bij normaal gebruik zou dat elke zes maanden zijn, tegen net geen 20 euro per stuk. Je zet het apparaat aan met een knop op het bedieningspaneel, en in de steel zit een knop om de reinigingscyclus te starten. Die voer je uit elke keer na het stofzuigen. Daar gaan we verderop dieper op in.

Eerst stoffen, dan zuigen - dan wordt het pas echt schoon!

Bijvoorbeeld met deze katoenen, wasbare stofdoeken

De eerste keer

De eerste keer aanzetten was niet direct een doorslaand succes. De stofzuiger praat tegen de gebruiker, in gebiedende wijs. Bijvoorbeeld om aan te kondigen dat het reinigingsprogramma van start gaat. Via de tiptoetsen op het bedieningspaneel is de taal aan te passen, maar dit lukte in eerste instantie niet en later ineens wel bij toeval tijdens het gebruik. Dat is dus niet erg intuïtief. De vrouwenstem van de X-clean is ook erg hard; tijdens de testperiode is het ook niet gelukt het volume lager te zetten ondanks het nadoen van de tekeningen in de handleiding: de stofzuiger ging gewoon aan en verder gebeurde er niks.

Bediening en modi

Eenmaal aangezet wijst de bediening zichzelf. Je hebt de keuze uit vier standen: AI, Turbo, Stil en Alleen zuigen. En nog een Max-optie voor sterk vervuilde oppervlakken. Je schakelt met de Mode-knop tussen de vier standen en als je de Mode-knop ingedrukt houdt, wordt de Max actief. De X-clean 10 heeft een zelfaangedreven roller, wat betekent dat hij heel licht over de vloer glijdt. Afhankelijk van de gekozen optie wordt er meer of minder zuigkracht en dweilwater gebruikt. In de testperiode voldeed de AI-opties voor de dagelijkse reiniging en de Turbo-modus voor intensiever schoonmaken. Hij werkt verder als een gewone stofzuiger: je haalt hem van voor naar achter over de grond. Omdat er gedweild wordt, is het wel handig je kamers van achter naar voor schoon te maken.

©Rowenta

Slimme vuilsensor

Op het led-paneel zit een gekleurde halve cirkel die aangeeft hoeveel vervuiling de machine waarneemt. Geel en oranje geven vuil en meer vuil aan. Dat kan opgevat worden als aansporing om nog wat langer over de vloer heen te gaan.

©Rowenta

Accuduur

De accuduur is ruim voldoende voor een gemiddeld tot groot huis. Na een half uur schoonmaken is het wel tijd om weer op te laden, maar zoveel tijd zul je in de praktijk niet nodig hebben.

Grindvloeren: onverwacht goed resultaat

In de testwoning ligt laminaat en een open grindvloer, kleine decoratieve korreltjes helaas zonder toplaag. Zo'n vloer kan eigenlijk niet goed gedweild worden op de normale manier (dus met een mop en een plens water). De X-clean liet zich echter van zijn beste kan zien en blijkt optimaal te presteren op dit type vloer. Hoe dat werd ontdekt? ⤵️

Reiniging na gebruik

Na elke keer stofzuigen moet je het reservoir uit de machine halen, het opgezogen en inmiddels natte vuil (drab) weggooien in de vuilnisbak en het vieze water door de gootsteen spoelen. Je ziet dus meteen wat er allemaal is opgezogen en dat is best confronterend, maar ook bevredigend omdat je vloer daar nu van verlost is. De geleegde unit plaats je weer in de stofzuiger, en deze gaat dan terug naar de basis om op te laden.

©Saskia van Weert

Het vuil-waterreservoir en opvanggedeelte na afspoelen.

Met een druk op de knop op de steel start je het reinigingsproces. Dat bestaat uit een (keihard) commando en een hoop lawaai. In zekere zin doen het aan de concurrent denken, want de handendrogers van Dyson maken een vrijwel identiek blazend geluid. Na een paar minuten vraagt de stem je om de unit wederom schoon te maken en terug te plaatsen. Hierin zit dan restvuil en water waarmee de rol gereinigd is. Na wederom een terugplaatsing komt er weer een hard commando dat aangeeft dat het filter wordt drooggeblazen. Daarna schakelt de stofzuiger terug tot een beschaafd geluidsniveau om gedurende 30 tot 60 minuten zichzelf schoon te maken.

Tijdsbesparing en motivatie

Het lijkt een heel gedoe, en in zekere zin is dat het ook. Na enkele keren stofzuigen en dweilen weet je het allemaal wel. Daar staat tegenover dat de kamers razendsnel schoon zijn. Een grote huiskamer met de genoemde moeilijke vloer is onder de 10 minuten klaar. Dat motiveert tot vaker stofzuigen en dweilen en kan daardoor leiden tot een structureel schoner huis. Wie heeft immers tijd en zin om meerdere keren per week eens uitgebreid te dweilen?

©Rowenta

Resultaten op andere vloertypen

De resultaten op laminaat en tegels (badkamer en wc-vloer) zijn ook prima, de zuigmond komt goed bij randjes en hoeken. Hij is 15 centimeter hoog dus kan ook onder niet al te lage kasten komen, waarbij de stem mededeelt dat er een speciale modus voor onder meubels actief wordt.

©Rowenta

Eindoordeel

Als je de plussen en de minnen tegen elkaar afweegt, slaat de balans toch uit naar het positieve. De minpuntjes zijn duidelijk: handleiding kan beter en het is even een gedoe met meerdere keren het reservoir uitspoelen, de stem is vrij hard en zou wat mij betreft ook uitgeschakeld moeten kunnen worden. Het reinigen duurt vrij lang en is lawaaierig. Maar hij reinigt en zuigt goed, maakt de vloer lekker schoon in zeer korte tijd en is vergeleken met de concurrentie een heel stuk goedkoper.