De NAS-netwerkschijven van Synology zijn geroemd vanwege het DSM-besturingssysteem, dat erg aantrekkelijk oogt. Met handige apps geeft u het apparaat nog meer functionaliteit. Zo is een Synology-NAS in te zetten als camerabeveiligingscentrum, compleet met bewegingsmelder. Dit systeem werkt met bijna elke netwerkcamera. In deze workshop laten we u zien hoe u dit beveiligingscentrum instelt.

1. Camerabewaking

Er zijn veel praktische toepassingen voor de inzet van camerabewaking te bedenken, bijvoorbeeld om een ruimte te bewaken of een (vakantie)huis in de gaten te houden. In dit artikel bouwen we dit systeem op uit twee elementen: een Synology-NAS en een netwerkcamera. Als camera gebruiken we een D-Link DCS-942L, maar in principe is bijna elke (al dan niet draadloze) netwerkcamera inzetbaar. We behandelen het complete stappenplan: van camera-installatie en het installeren van een Synology-NAS tot het opnemen en terugkijken van videobeelden.

©PXimport

2. Synology NAS DS112j

Synology gebruikt voor zijn NAS'en altijd hetzelfde besturingssysteem: DSM. Dit artikel is dus zowel geschikt voor gebruikers van een nieuwe Synology-NAS als voor wie een apparaat van dit merk in huis heeft van een paar jaar oud. We gebruiken voor dit artikel een Synology NAS DS112j als voorbeeld, omdat dit instapmodel het goedkoopst is en alle nodige functies biedt om een ruimte te bewaken en muziek en films te delen en te downloaden. De DS112j biedt ruimte aan één harde schijf.

©PXimport

3. Ondersteuning

Door een Synology-NAS te voorzien van de gratis app Surveillance Station, tovert u de netwerkschijf om in een camerabeveiliger. Kijk op de ondersteuningswebsite van Synology voor een overzicht van de ondersteunde camera's. Staat uw camera niet in de lijst? Dan is het waarschijnlijk toch mogelijk om de camera samen te laten werken met Surveillance Station. Gebruik Google en zoek op Surveillance Station, gevolgd door uw merk en type camera. Usb-webcams worden helaas niet ondersteund. U kunt wel een usb-camera gebruiken die is aangesloten op een pc of notebook, zie stap 17 voor meer informatie.

©PXimport

4. D-Link DCS-942L

Het verschil tussen een usb-webcam en netwerk(IP-)camera is dat u een IP-camera zonder computer kunt gebruiken. Hij wordt bedraad of draadloos verbonden met uw thuisnetwerk en werkt, eenmaal ingesteld, zelfstandig. De D-Link DCS-942L die we in dit artikel gebruiken kost zo'n 130 euro. U kunt ook een ander merk of model netwerkcamera gebruiken. Synology ondersteunt een ruim aanbod camera's: van betaalbare instapmodellen tot peperdure professionele camera's. We houden in dit artikel de speciale merkgebonden functies van de D-Link DCS-942L buiten beschouwing.

©PXimport

5. Surveillance Station

Voor Synology-NAS'en is de app Surveillance Station beschikbaar. Hiermee kunt u met een IP-camera opnamen maken of live meekijken. Dit kan met enige technische kennis ook via internet en via een app voor Android/iOS-apparaten. Surveillance Station is veel meer dan een harddiskrecorder, zo kunt u bewegingsgebieden instellen om een opname te starten of zendt u waarschuwingen via mail. De gratis versie van Surveillance Station biedt ondersteuning voor één netwerkcamera. Als u meerdere camera's wilt gebruiken, kunt u een licentie aanschaffen.

©PXimport

6. Aansluiten en installatie

De installatieprocedure van netwerkcamera's wijkt onderling dusdanig af dat we hier geen instructie kunnen geven. Het belangrijkste advies: niet zelf nadenken, maar de handleiding volgen! Meestal wordt u met de installatie-cd stap voor stap door het installatieproces geleid. Draadloze camera's sluit u vaak eerst bedraad aan, waarna u hem draadloos kunt instellen. Voor een draadloze netwerkcamera is een draadloos toegangspunt (access point of wireless router) met WPS prettig. Hiermee koppelt u de camera met één druk op de knop aan het draadloze thuisnetwerk.

©PXimport

7. Goed onthouden

Afhankelijk van het type en merk netwerkcamera, wordt er software meegeleverd om bijvoorbeeld opnamen te maken via de computer. Omdat we de Synology NAS gaan inzetten als opnameapparaat, hoeft u de extra software niet per se te installeren. Tijdens de installatie is het belangrijk om drie gegevens te noteren: het IP-adres van de camera, de gebruikersnaam en het wachtwoord. Deze gegevens zijn mogelijk nodig om de camera te koppelen aan Surveillance Station. De informatie wordt gaandeweg het installatieproces getoond of u kunt het ergens tijdens de procedure ingeven.

©PXimport

8. Schijf inbouwen

De Synology DS112j biedt plaats aan één harde schijf. In andere modellen kunt u twee of meer schijven plaatsen. Om de schijf in te bouwen, hebt u een schroevendraaier nodig en een SATA-schijf met een capaciteit naar keuze. Omdat de NAS vaak aan staat en de schijven met camerabewaking minder vaak 'in slaap' vallen, is het energiebesparende karakter van eco/green-schijven geen overbodige luxe. Er wordt altijd een instructie/handleiding meegeleverd voor het geval u minder bedreven bent in het knutselen met hardware.

©PXimport

9. Synology aansluiten

Om de Synology-NAS aan de praat te krijgen, hebt u drie dingen nodig: de installatie-cd, de stroomkabel en een netwerkkabel. Verbind de netwerkkabel met uw thuisnetwerk en sluit vervolgens de stroomstekker of voeding aan. Schakel de NAS in met de aan/uit-knop. Het apparaat start op en geeft waarschijnlijk een harde piep omdat het nog niet is ingesteld. Plaats nu de installatie-cd en start Synology Assistant. Als u een oudere Synology-NAS hebt is het verstandig om de meest recente versie van Synology Assistant te downloaden via de website van de fabrikant.

©PXimport

10. Start Synology Assistant

Synology Assistant zorgt voor de installatie van uw Synology-NAS, zoals het koppelen van schijfletters aan de gedeelde netwerkruimte en het aanroepen van de beheermodule. Bij de eerste start wordt de NAS geïnitialiseerd. Tijdens dit proces wordt gevraagd om een .pat-bestand. Dit bestand vindt u in de map DSM op uw installatie-cd. Daarna kunt u een naam voor uw NAS opgeven. Wij laten de standaardnaam DiskStation ongewijzigd in dit voorbeeld. Om de instellingen van de NAS straks aan te kunnen passen, dient u een wachtwoord op te geven. De bijbehorende gebruikersnaam is Admin.

©PXimport

11. Beheer Synology

Start Synology Assistant opnieuw. De Synology-NAS wordt gevonden in het overzicht. De naam verschijnt bij Servernaam (DiskStation). De status is als het goed is veranderd van Niet geïnstalleerd naar Gbereed. Net als de meeste netwerkapparatuur wordt ook de Synology-NAS volledig beheerd via uw webbrowser (webbased admin). U hoeft het IP-adres niet te weten, want de beheermodule is direct op te starten vanuit Synology Assistant. Klik uw Synology NAS aan en kies Verbinden. Uw webbrowser toont de beheermodule en vraagt om een gebruikersnaam en wachtwoord.

©PXimport

12. DSM bijwerken

Als u uw Synology-netwerkschijf uit de doos haalt, is het besturingssysteem DSM al verouderd. Via de beheermodule kunt u de meest recente DSM-versie binnenhalen en installeren. Open de beheermodule en klik op de startknop. Kies Configuratiescherm / DSM bijwerken. Download de meest recente versie, het binnenhalen kan enige tijd in beslag nemen, waarna u de laatste versie kunt installeren. Laat gedurende het gehele proces uw browser open. Als het niet lukt om DSM op deze manier bij te werken, kunt u het downloaden via de website van de fabrikant.

©PXimport

Synology DSM

Synology heeft de besturingssoftware voor al zijn NAS'en gestandaardiseerd. De software heet DSM (DiskStation Manager) en kan worden uitgebreid met apps. De standaardisatie heeft voor u als voordeel dat u dit artikel kunt volgen met alle Synology-modellen die geschikt zijn voor DSM 4.0. De interface van Synology doet denken aan die van Windows. U ziet een bureaublad in beeld, de startknop vindt u linksboven in beeld. U kunt snelkoppelingen op het bureaublad maken door applicaties vanaf het startmenu naar het bureaublad te slepen. Meer informatie over de mogelijkheden die DSM biedt, vindt u op de website van Synology.

©PXimport

13. Surveillance installeren

De bewakings-app Surveillance Station is standaard niet aanwezig, u moet hem dus nog installeren. Klik in de webinterface van Synology op de startknop en kies Package center. Er zijn nu twee tabbladen: Geïnstalleerd en Beschikbaar. Als Surveillance Station niet wordt getoond in het tabblad Geïnstalleerd, klikt u op Beschikbaar en kiest u bij Surveillance Station voor Installeren. Na de installatie vindt u Surveillance Station in het tabblad Geïnstalleerd. Klik onder Surveillance Station op Uitvoeren. De Surveillance Station-app is vanaf nu bereikbaar door op de startknop te klikken.

©PXimport

14. Nieuwe gebruiker maken

In stap 10 hebt u een beheerder gemaakt, maar om toegang tot de gedeelde bronnen op uw NAS te krijgen is het goed om een gebruiker aan te maken. Open de beheermodule en ga via de startknop naar Configuratiescherm / Gebruiker. Klik op Maken om een nieuwe gebruiker met een wachtwoord aan te maken. Volg de wizard. Hierbij wordt gevraagd tot welke 'bronnen' uw gebruiker toegang heeft. De optie lezen & schrijven zorgt voor volledige toegang. De stap Rechten toewijzen - toepassingen is belangrijk. Zorg voor een vinkje bij Toestaan / Surveillance Station.

©PXimport

15. Opslag koppelen

De schijfruimte op uw Synology-NAS is in Windows beschikbaar via Start / Computer / Netwerk. Door op uw NAS te klikken, krijgt u een overzicht van de gedeelde bronnen en mappen. Door de gedeelde mappen te koppelen aan schijfletters, krijgt u sneller toegang. Voer Synology Assistant uit en kies Mapstation. Synology Assistant vraagt om een gebruikersnaam en wachtwoord. Daarbij gaat het om de gebruiker die u bij de vorige stap hebt aangemaakt. Volg de wizard om de schijfletterkoppeling te voltooien. U vindt de gedeelde bronnen u in de verkenner.

©PXimport

16. Camera toevoegen

Open Surveillance Station en klik op Cameralijst / Toevoegen / Camera toevoegen. Kies voor Snelle installatie. Klik achter IP-adres op het vergrootglas. Als u geluk hebt, wordt uw camera automatisch gevonden. Anders moet u de instellingen handmatig aanpassen. Geef een eigen naam aan de camera. Bij IP-adres vult u het adres van de netwerkcamera in. Selecteer achter Merk uw cameramodel en geef de gebruikersnaam en het wachtwoord op. Klik op Camera testen. Als het goed is, verschijnt nu rechts een voorbeeldweergave en is de basisinstallatie voltooid. Bevestig met Voltooien.

©PXimport

17. Notebook als IP-camera gebruiken

De Synology-NAS ondersteunt zoals eerder gezegd geen usb-camera's. Via een omweg is het toch mogelijk om een usb-camera te gebruiken door gebruik te maken van een programma op de pc dat een webcam aanbiedt als IP-camera. Het nut is dus wat beperkt, maar het kan handig zijn om een notebook met ingebouwde webcam (tijdelijk) te gebruiken als IP-camera. Op uw pc of notebook installeert u een extra programma dat het beeld van uw webcam aanbiedt als stream. U kunt deze stream vervolgens toevoegen aan Synology Surveillance Station.

©PXimport

18. Yawcam

Wij gebruiken de software Yawcam om het beeld van onze webcam aan te bieden als stream. U kunt het bestand downloaden van de website van Yawcam. Installeer het programma en voer het uit. Klik in het menu op Settings / Device / Change to en selecteer uw webcam. In het voorbeeldvenster ziet u nu het livebeeld van uw camera. Klik vervolgens op Settings / Edit Settings en klik in de linkerkolom op Stream. Verander het Stream type naar MJPEG en klik op OK. Klik in het hoofdvenster van Yawcam op de knop Enable naast Stream.

©PXimport

19. Yawcam beveiligen

Standaard is de stream van Yawcam toegankelijk voor iedereen in het netwerk die uw IP-ades en de poort waarop Yawcam uitzendt weet. U kunt daarom een wachtwoord toevoegen aan de stream die Yawcam uitzendt. Klik in het menu op Settings / Edit Settings. Klik in de linkerkolom op Password en vink de optie Use Password on stream output aan. Klik op Add en voer een gebruikersnaam en wachtwoord in. Herhaal het wachtwoord in het veld Confirm password en klik Add. Uw stream is nu beveiligd met een gebruikersnaam en wachtwoord.

©PXimport

20. Stream bij Synology

Nu Yawcam is ingesteld, moeten we de camera toevoegen aan Surveillance Station. Klik in de linkerkolom op Cameralijst en klik op Toevoegen / Camera toevoegen. Klik in de wizard op Volgende, kies Snelle installatie en klik op Volgende. Vul een naam in voor uw videobron, bijvoorbeeld Webcam. Vul het IP-adres van uw pc of laptop in. Vul bij Poort 8081 in. Bij Merk kiest u Door de gebruiker gedefinieerd. Tik in het veld Bronpad de tekst /video.mjpg en vul eventueel de gebruikersnaam en het wachtwoord in als u dat in stap 19 hebt ingesteld in Yawcam. Klik op Voltooien.

©PXimport

21. Opnameschema

Er zijn meerdere manieren om opnamen te maken met Surveillance Station. De belangrijkste schema's zijn 'continu opnemen' en 'opname met bewegingsdetectie'. Die laatste heeft onze voorkeur, dit scheelt schijfruimte. Open de cameralijst, klik uw camera aan en kies Bewerken / Camera bewerken / Opnameschema. Selecteer Opname met bewegingsdetectie en pas het tijdschema aan. Als u dit voor de hele week wilt (24 uur per dag), klikt u met de muis op het eerste vakje linksboven in beeld en sleept u de selectie naar het laatste vakje rechtsonder. Bevestig met OK.

©PXimport

22. Bewegingsdetectie (1)

Sommige netwerkcamera's hebben een ingebouwde bewegingsmelder, andere camera's doen aan softwarematige bewegingsdetectie. Als geen van deze opties aanwezig is, kunt u de bewegingsdetectie ook aan Surveillance Station overlaten. Open de instellingen van de camera (zie stap 21) en ga naar Geavanceerd / Opname met bewegingsdetectie. Kies hier voor Bewegingsdetectie door de camera of Bewegingsdetectie door Surveillance Station. Een 'beste' instelling is er niet, het is afhankelijk van uw netwerkcamera. Experimenteer met beide instellingen.

©PXimport

23. Bewegingsdetectie (2)

Als u de functie Bewegingsdetectie door Surveillance Station hebt gekozen, kunt u een gebied instellen in het camerabeeld waarin de detectie moet plaatsvinden. Roep de cameralijst op, klik de netwerkcamera aan en kies Geavanceerd / Bewegingsdetectie. Klik op Detectiegebied om een of meerdere plekken in het beeld te markeren. Als u de camera bijvoorbeeld in een ruimte hebt hangen en alleen de deur in de gaten wilt houden, kunt u de deur arceren. Op deze manier kunt u bijvoorbeeld de opname starten wanneer iemand binnenkomt.

©PXimport

Interface Surveillance Station

De interface van Synology Surveillance Station is verdeeld in drie belangrijke gedeeltes: Liveweergave, Tijdlijn en Beheer. Via het onderdeel Liveweergave kunt u live het beeld van uw beveiligingscamera bekijken. Eerdere opnamen kijkt u terug via het onderdeel Tijdlijn. Synology Surveillance Station opent standaard in het gedeelte Beheer, waar u de instellingen aanpast en camera's toevoegt.

©PXimport

24. Schijfruimte

Het maakt niet uit hoe groot de schijf in uw Synology-NAS is: ooit loopt u tegen de grenzen van de opslagcapaciteit aan. In dit geval wordt de bewaking niet gestopt, maar verwijdert Surveillance Station de oudste opnamen. Deze instelling vindt u in Surveillance Station bij de geavanceerde opties van de camera, onder Rotatie instellingen van archief. De standaardinstelling is 'overschrijven bij gebruik aan schijfruimte' of zoals Surveillance Station dit noemt: Oude archieven verwijderen wanneer plaats-/tijdslimiet is bereikt. Laat deze instelling bij voorkeur onaangeroerd.

©PXimport

25. Opnamen terugkijken

De opnamen zijn eenvoudig terug te kijken in Surveillance Station, via Gebeurtenis / Gebeurtenissenlijst. Hier vindt u een overzicht met opnametijden/data. Dubbelklik op een gebeurtenis om deze terug te zien. In het menu kunt u opnamen handmatig verwijderen. Met Download haalt u een opgenomen filmpje binnen als bestand. Voor smartphones is de app DS cam beschikbaar (iOS en Android). De lijst met gebeurtenissen is handig als overzicht voor het geval u naar een opname zoekt. U kunt dit ook doen via een kalender met opnamemomenten. Gebruik hiervoor het tabblad Tijdlijn.

©PXimport

26. Toegang van buitenaf

Surveillance Station kunt u ook oproepen via internet met een webbrowser of de smartphone-app. Een waarschuwing vooraf: het kan lastig worden voor beginners. Om het aan de praat te krijgen, moet u een aantal aanpassingen doen aan uw modem (en/of router) en Synology-NAS. Omdat hiervoor technische kennis vereist is en elk modem andere instellingen heeft, is hier geen helaas kant-en-klaar stappenplan voor te geven. Als basis hebt u het IP-adres nodig van uw internetverbinding (het externe IP-adres). Dit adres is op te vragen via de website www.whatismyipaddress.com.

©PXimport

27. Vast IP-adres instellen

Uw NAS krijgt van uw modem (of router) een IP-adres toegewezen via DHCP. Dit is het interne IP-adres. Omdat er een 'doorschakeling' nodig is vanaf het externe naar het interne IP-adres van de Synology-NAS, is het belangrijk de NAS een vast IP-adres te geven. Open vanaf de beheermodule van de Synology Configuratiescherm / Netwerk / Netwerkinterface en kies Handmatige configuratie gebruiken. Standaard wordt de netwerkinformatie ingevuld die de NAS ontvangen heeft via DHCP. Als u niet al te veel netwerkapparatuur hebt, kunt u deze gegevens aanhouden.

©PXimport

28. Frustratie

Portmapping- en routerinstellingen kunnen veel ergernis opwekken wanneer ze niet werken. Het is mogelijk dat uw internetaanbieder bepaalde poorten blokkeert of dat de firewall van uw modem/router (en/of NAS) roet in het eten gooit. Op portforward.com vindt u informatie over het doorsturen van poorten. U kunt zoeken op uw model modem of router en software/apparaat. U krijgt een specifieke beschrijving voor uw situatie. Portforward.com biedt tevens een programma (ca. 25 euro) dat alle populaire modems/routers ondersteunt en de instellingen voor u doorvoert.

©PXimport

29. Portmapping handmatig

Met een beetje geluk, kunt u uw router/modem instellen vanaf de NAS. Open op de NAS Configuratiescherm / Router configuratie / Router instellen. Waarschijnlijk moet u handmatig aan de slag. De door te schakelen poort voor Surveillance Station is TCP poort 5000. Open de beheermodule van uw modem (of router) en zoek naar iets dat lijkt op portmapping, applications of toepassingen. Schakel hierbij het verkeer van buitenaf door naar het interne IP-adres van uw NAS: poort 5000, protocol TCP. Bij sommige modems/routers moet u poort 5000 openzetten in de firewall.

©PXimport

30. Bereikbaarheid testen

Benader Surveillance Station vanaf een andere internetverbinding om de bereikbaarheid te testen. Surf naar http://[extern-ip-adres]:5000. Als het goed is kunt u nu dezelfde handelingen uitvoeren als op uw eigen netwerk. Met de app DS cam kunt u Surveillance Station bereiken via het externe IP-adres en logininformatie. Mocht u het geheel niet werkend krijgen, raadpleeg dan de website van Synology. Technische informatie over het bereikbaar maken van de Synology-NAS via internet. Algemene informatie over de app voor iOS en Android via de website van Synology.

©PXimport

Extra apps

Naast de camerabeveiliger Surveillance Station kunt u veel meer leuke extra's installeren in DSM:

Logitech Media Server Deze mediaserver bedient Logitech-muziekapparatuur, zoals de Squeezebox.

iTunes Server Deze app maakt uw media beschikbaar voor de iTunes-programma's op alle computers in uw thuisnetwerk.

Media Server Deze app deelt films, muziek en foto's met apparatuur in uw thuisnetwerk. DLNA- en UPnP-compatibele apparatuur wordt ondersteund. De media wordt streaming verstuurd. Dit houdt in dat als u via Media Server bijvoorbeeld een film kijkt op uw tv-mediastreamer, de film direct wordt afgespeeld, in plaats van eerst volledig te worden gedownload.

Download Station Met dit programma haalt u films en andere media eenvoudig binnen via bittorrent of usenet (nzb's). De app werkt geheel zelfstandig en tovert uw Synology-NAS om in een 'downloaddoos'.

Antivirus Essential Dit beveiligingsprogramma controleert de bestanden die u op uw NAS bewaart op virussen en andere ellende.

©PXimport

Apps installeren

Extra apps zijn eenvoudig te installeren via de beheermodule van uw NAS (zie stap 13). Een volledig overzicht van de apps en mogelijkheden hiervan vindt u op http://ct.link.ctw.nl/app. De geïnstalleerde apps dient u apart te updaten. Uw apparaat zoekt wel naar de meest recente versie, maar installeert deze niet automatisch. Open Package Center en kijk in het tabblad Geïnstalleerd voor een overzicht van de reeds geïnstalleerde apps.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.