Met zijn videokaarten uit deGeForce 30-serie brengt Nvidia nieuwe topmodellen uit voor gamers. Een nieuwe generatie betekent betere prestaties in games, mooie nieuwe mogelijkheden en natuurlijk de prangende vraag of het tijd is om te upgraden. De kaarten komen in tal van verschillende varianten op de markt. Welke is nu eigenlijk de beste koop?

4K-gaming is iets waar we al jaren naar uitkijken. En dan niet op een magere dertig frames per seconde zoals consoles doen, of op lage grafische instellingen. Nee, we willen 4K-gaming in de allernieuwste games, met alle grafische pracht en praal, en in combinatie met hoge en soepele framerates.

De beste videokaart tot dusver, de circa 1.200 euro kostende GeForce RTX 2080 Ti, kwam al een heel eind. Toch schoot hij in sommige titels net tekort. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: de 720 tot 850 euro kostende GeForce RTX 3080 blijkt circa 25 procent sneller dan de snelste RTX 2080 en is daarmee de eerste videokaart die al onze geteste games op 4K, hoge settings en boven de 60 fps weet te houden. De verbeteringen ten opzichte van de ooit even dure RTX 2080 Super liggen zelfs rond de 60 procent op deze resolutie. Zo’n grote stap vooruit hebben we lange tijd niet gezien. Echt comfortabel gamen in 4K is daarmee in één klap een echt serieuze hobby geworden.

Positief is ook dat de games die gebruik kunnen maken van Nvidia’s paradepaardje, realtime raytracing, dit ook kunnen doen op deze resolutie. Raytracing voegt betere visuele effecten toe, vooral op het gebied van realistische schaduwen en verlichting, maar is enorm intensief om weer te geven. Dankzij een techniek genaamd DLSS, Deep Learning Super Sampling, kunnen RTX-kaarten deze prestatie-impact verzachten door de game op een iets lagere resolutie te renderen, om deze vervolgens via AI op een hogere resolutie weer te geven. En die techniek werkt uitstekend. DLSS is een complex onderwerp, maar in onze ervaring kun je het simpelweg aanzetten en zul je het verschil met een “echt” 4K-beeld nooit zien.

©PXimport

Goed voor 1440p, overkill voor 1080p

Bezitters van snelle quad hd-monitoren mogen ook niet klagen. Met een RTX 3080 zien zij prestatieverbeteringen van rond de 50 procent ten opzichte van de huidige RTX 2080-kaarten. Daarmee speelt deze videokaart alle titels op deze resolutie met hoge framerates. Vaak met 144 fps, soms nog flink meer.

Speel je nog op een 1080p-monitor, dan is de meerwaarde beperkt. Een videokaart van 720 euro of veel meer is dan eigenlijk geen evenwichtige keuze. E-sporters zijn een uitzondering, want voor hen kan elk beetje extra prestatie het verschil maken tussen winnen of verliezen. Zeker als dat gevolgen heeft voor je inkomsten, wil je al snel het beste. Wil je op 1080p echt het maximale uit een 240- of zelfs 360hertz-scherm halen, dan is een RTX 3080 of 3090 dus wel de moeite. Maar we hebben het nu wel over een hele specifieke niche. “Normale” gamers die monitoren met lagere resoluties gebruiken, raden we dan ook aan om te wachten op de RTX 3060- en 3070-kaarten die later dit jaar verschijnen.

RTX 3090: een lastig verhaal

Tot dusver noemden we vooral de hogere prestaties die de RTX 3080 brengt, maar hoe zit het precies met de RTX 3090? Deze videokaart heeft een adviesprijs van dik 1.500 euro, al liggen de straatprijzen op het moment van schrijven zelfs nog veel hoger. Daarmee is hij ruim twee keer zo duur als de RTX 3080. Je zou dan ook een flinke prestatieboost verwachten.

Helaas valt dat in de praktijk tegen en blijkt de RTX 3090 op 4K-resolutie slechts zo’n 11 procent sneller. Op lagere resoluties zakt dat percentage nog verder, waardoor de RTX 3090 voor de gemiddelde gamer eigenlijk geen interessante kaart is. Dat wil niet zeggen dat de videokaart geen bestaansrecht heeft. Zo heeft hij veel meer geheugen, wat bij sommige zakelijke applicaties belangrijk is. Bovendien is hij daarmee in staat om sommige games zelfs op 8K-resolutie te spelen. Maar we betwijfelen of dat laatste een doorslaggevend argument is, want 8K-tv’s en -monitoren zijn ontzettend zeldzaam. En voor elke game die wel in 8K speelbaar is, kennen we er twee die níet soepel werken.

Energieverbruik

Meer prestaties gaan vaak samen met een hoger verbruik, maar de overstap van Nvidia van een 12nm-chip van TSMC naar een 8nm-chip geproduceerd door Samsung brengt ook efficiëntieverbeteringen met zich mee. Met een verbruik van maximaal circa 320 watt lust de RTX 3080 wel een slokje, maar verbruikt hij ruim minder dan de RTX 2080 Ti. Koop je een snellere variant van de RTX 3080, dan kan dat verbruik oplopen richting de 350 watt.

De RTX 3090 vraagt standaard rond de 350 watt en de allersnelste varianten vragen zelfs direct uit de doos al 420 watt. Er zijn zelfs modellen die met een kleine aanpassing 480 watt aan stroom kunnen verbruiken. Niet ongekend veel voor een high-end videokaart, maar wel fors. Rappe varianten van de RTX 2080 Ti zaten ook al snel tegen de 350 watt, terwijl hun prestaties niet eens in de buurt kwamen van een standaard RTX 3090. Nvidia heeft dus zeker een grote slag geslagen op het vlak van efficiëntie, maar je hebt nog altijd een stevige voeding nodig.

Zoek je een nieuwe voeding, dan is voor een RTX 3080 een topklasse voeding van 650 watt of hoger aan te raden. Voor een RTX 3090 heb je al snel een 750watt-voeding nodig. Ons gemiddeld systeemverbruik tijdens het gamen ligt rond de 420 watt met een RTX 3080 en circa 500 watt met een RTX 3090. Met een rappe versie of een beetje overklokken stijgt dat verbruik sterk, waardoor een goede voeding echt een must is.

Koop je de Founders Edition van Nvidia, dan zul je daar een nieuwe 12pins-voedingaansluiting op aantreffen. De meeste voedingen beschikken niet over deze aansluiting. Daarom levert Nvidia een adapter mee, waardoor je er gewoon twee 8pins-stekkers op kwijt kunt. In de toekomst verwachten we dat meer voedingen deze nieuwe aansluiting direct zullen integreren. Koop je een videokaart van bijvoorbeeld ASUS, Gigabyte, MSI of Palit, dan gebruiken die de reeds aanwezige kabels op bestaande voedingen.

©PXimport

Nieuwe mogelijkheden

Met een nieuwe generatie videokaarten volgen ook wat nieuwe mogelijkheden. Zo brengt Nvidia Reflex uit, een combinatie van verschillende technieken om de latency van je game te verlagen. Dat wil dus zeggen dat elk beeld daadwerkelijk sneller op je scherm verschijnt. Of het echt werkt, kunnen we nu nog niet zeggen: het zal meer tijd kosten om dit te testen.

Broadcast is een techniek waar je wel direct gebruik van kunt maken. Met deze tool is het mogelijk om achtergrondgeluiden uit je microfoon weg te filteren. Dit werkt uitstekend en is handig als je in jouw communicatie te maken hebt met vervelend achtergrondgeluid. Of je nu een game streamt of simpelweg in een zakelijke Zoom-meeting zit, met Broadcast kun je dit filter eenvoudig toepassen. Dezelfde tool brengt ook extra mogelijkheden naar je webcam. Zo kan hij de achtergrond verwijderen alsof je een green screen hebt, of je kunt de achtergrond simpelweg iets verzachten voor een rustiger of minder rommelig beeld.

Eenheidsworst

Elke nieuwe videokaartlancering werkt al jaren ongeveer hetzelfde. Nvidia ontwerpt de chip, en vervolgens krijgen hun bekende partners zoals ASUS, Gigabyte en MSI de ruimte om er zelf een eindproduct van te maken. Dat doen ze vaak door zaken zoals de PCB, koeler en software zelf te ontwikkelen. Zo hebben ze enige zeggenschap over de uiteindelijke prestaties, hoe warm de kaart wordt, hoeveel geluid hij maakt, extra mogelijkheden zoals dubbele biossen, de aansluitingen en het verbruik. Uiteraard met enige overlap tussen die punten: zo zijn de snellere varianten meestal wat minder zuinig en wat luider.

Toch is er een duidelijke verschuiving aan de gang in de wereld van videokaarten, vermoedelijk omdat Nvidia van bescheiden chipbakker is uitgegroeid tot een van de grootste bedrijven op het gebied van AI. Nvidia maakt inmiddels zelf ook complete videokaarten die écht goed concurreren. Ook heeft het bedrijf zelf veel meer controle over de prestaties van iedere kaart. Nvidia’s ingebouwde boost haalt inmiddels eigenlijk bijna het maximale uit elke kaart, ongeacht wat de eindfabrikant doet.

Jaren geleden zag je nog gigantische verschillen in gameprestaties tussen diverse kaarten met dezelfde gpu. Uitschieters van 10, 20 of zelfs meer procent waren geen uitzondering. Inmiddels zijn de prestatieverschillen tussen de verschillende kaarten met dezelfde chip bijna niet meer merkbaar.

Waar letten we op?

Vanwege die kleine prestatieverschillen verschuift onze focus bij het testen vooral naar secundaire zaken, zoals de efficiëntie van de koeler en relevante extra’s die impact hebben op jouw gebruik. We waarderen dus uitvoeringen die koeler en/of stiller zijn, maar ook modellen die iets unieks brengen met hun uitstraling. In de wetenschap dat de prestaties nauwelijks verschillen en dat computers met glazen zijpanelen en flashy rgb-verlichting populair zijn, is er helemaal niets mis mee om jouw keuze te baseren op de uitstraling of rgb-mogelijkheden.

Praktisch elke fabrikant past overigens exact dezelfde koeler toe op de RTX 3080 en RTX 3090, wat tot dezelfde conclusies leidt. Daarom combineren we die in één bespreking.

Tekorten en hoge prijzen

ASUS

Van ASUS hebben we twee modellen, de ietwat meer bescheiden TUF Gaming-variant en het ROG Strix-topmodel. De ROG Strix-uitvoering doet alles wat liefhebbers van een high-end kaart mogen verwachten: een goede standaard fabrieksoverklok, lage temperaturen, weinig geluid, fijne extra’s zoals een dubbel bios en een design om je vingers bij af te likken. Uiteraard met een flinke dosis rgb-verlichting die je kunt synchroniseren met je ASUS-moederbord. Zowel de fysieke bouw als de afwerking is zoals gebruikelijk top. Dat maakt de ROG Strix-versie van elke videokaart eigenlijk een van de meest begeerlijke.

De keerzijde van ROG Strix-producten is vrijwel altijd de prijs. En hoewel de huidige tekorten ervoor zorgen dat de exacte meerprijs lastig is vast te stellen, is een stevige meerprijs eigenlijk wel een gegeven. Toch kan zo’n meerprijs de moeite waard zijn als er geen concessies zijn gedaan in het ontwerp.

Waar ASUS soms wel erg hard bezuinigt op zijn goedkopere varianten, is daar ditmaal bij de TUF Gaming-uitvoering geen sprake van. Die mist weliswaar iets van de flair en de rgb-verlichting van zijn duurdere broer, maar dat is ook het enige. Met zijn aluminium ontwerp is hij fysiek alsnog indrukwekkend. Bovendien is hij (nipt) de meest efficiënte RTX 3080 die we hebben getest. En ook de extra mogelijkheden zoals het dubbele bios (één iets sneller, één iets stiller) van de ROG Strix zitten er gewoon op.

©PXimport

ASUS ROG Strix

Getest
GeForce RTX 3090
Websitewww.asus.com10Score100

©PXimport

ASUS TUF Gaming

Getest
GeForce RTX 3080
Websitewww.asus.com9Score90

MSI

Van MSI hebben we ook twee modellen, de opvallende Gaming X Trio en de meer bescheiden Ventus 3X. De Gaming X Trio-uitvoering is praktisch gezien erg sterk: prima fabrieksoverklok, een indrukwekkende uitstraling met flink wat rgb-verlichting, plus de stilste koeling van alle kaarten. Dat verschil is zeker hoorbaar. Dit levert iets hogere temperaturen op dan bij de concurrentie, maar nooit té hoog.

MSI probeert de prijs iets aantrekkelijker te houden dan sommige concurrenten door wat mogelijkheden te schrappen. Zo komt deze kaart zonder dubbel bios of extra hdmi-aansluiting. MSI richt zich dus vooral op liefhebbers van stilte en rgb-verlichting, die verder niet meer nodig denken te hebben.

De Ventus 3X is de no nonsense-uitvoering van MSI. Deze variant zou tot de allergoedkoopste op de markt moeten behoren. Fancy extra’s zoals rgb-verlichting, extra aansluitingen of een tweede bios ontbreken dan ook. Wel krijg je een chique koeler met drie fans, die prima temperaturen noteert. Een uitstekende optie als je op zoek bent naar een goede RTX 3080 of RTX 3090 zonder fratsen.

©PXimport

MSI Gaming X Trio

Getest
GeForce RTX 3080 en RTX 3090
Websitewww.msi.com9Score90

MSI Ventus Trio

Getest
GeForce RTX 3080
Websitewww.msi.com8Score80

Gigabyte

Gigabytes mid-range-uitvoering is al enkele jaren de Gaming OC, met doorgaans een goede balans tussen efficiëntie, looks en prijs. En ook bij deze generatie is die balans weer prima in orde. Hij heeft niet de meest efficiënte koeler, maar de achterstand op de beste opties is zeer beperkt. Bovendien ziet hij er met een beetje rgb-verlichting leuk uit, en komt hij met wat fijne extra’s zoals het tweede bios en een hdmi2.1-poort.

Tel daar een normaliter scherpe prijs bij op en je hebt een interessante middenklasser die je af doet vragen waarom je meer zou moeten betalen voor je videokaart. Gezien de geringe verschillen is het sterkste aspect van deze kaart de extra garantie, vier jaar in plaats van de gebruikelijke drie. Wat ons betreft een goed argument wanneer je twijfelt tussen de vele goede opties.

©PXimport

Gigabyte Gaming OC

Getest
GeForce RTX 3080 en RTX 3090
Websitewww.gigabyte.com9Score90

Palit

De Palit Game Rock is een beetje een vreemde eend in de bijt. Deze normaliter vooral op Azië gerichte fabrikant kwam met de meest opvallende RTX-kaart aanzetten die we ooit hebben gezien. De hele voorkant is voorzien van een juweelachtige structuur (gewoon plastic overigens) die volledig oplicht met rgb-verlichting. In theorie kunnen die lichtjes uit, maar deze unieke uitstraling is zo dominant dat de doelgroep van Palit – iedereen die overtuigd is dat meer verlichting beter is – er bovenop is gesprongen.

De Game Rock is overigens niet louter looks, want hij is standaard zeer agressief afgesteld, met een wat hoger verbruik en hogere kloksnelheden tot gevolg. Daarmee is hij net wat sneller, maar ook weer net wat warmer en luider. De koeler presteert opvallend goed, maar er zijn efficiëntere kaarten. Extra’s zoals een dubbel bios ontbreken overigens niet. Een aardig complete kaart dus, zeker voor liefhebbers van die opvallende looks.

©PXimport

Palit Game Rock

Getest
GeForce RTX 3090
Websitewww.palit.com8Score80

Nvidia GeForce RTX 3080 Founders Edition

Nvidia’s Founders Edition (FE) is de enige uitvoering waarbij de koeler verschilt tussen de RTX 3080 en RTX 3090. De RTX 3090 is veel groter, maar die hebben we helaas niet kunnen testen. En dus richten we ons op de RTX 3080 FE.

Het ontwerp van Nvidia is opvallend. Met zijn volledig metalen design maakt de kaart echt indruk, ondanks de kleinere maatvoering die praktisch gezien ook weer voordelen heeft. Ook de koeler is opvallend. Die blaast aan de rechterkant warme lucht door de kaart heen naar boven. Dat werkt prima in een typische atx-computerkast, maar let op met compacte itx-behuizingen: daar gaat dat soms niet goed.

Een FE was in een ver verleden niet bijster interessant, maar is inmiddels gewoon een degelijke uitvoering die niet langzamer is dan de “OC” of “overclocked” versies van zogeheten boardpartners. Die grotere varianten zoals hierboven zijn weliswaar efficiënter, maar als het design van Nvidia je aanspreekt is hier niets mis mee, zeker als je bedenkt dat deze kaart voor een instapprijs wordt verkocht.

©PXimport

Nvidia Founders Edition

Getest
GeForce RTX 3080
Websitewww.nvidia.nl7Score70

Conclusie

Met een lagere prijs en grote prestatieverbetering ten opzichte van de RTX 2080 Ti is de RTX 3080 direct aantrekkelijk voor iedereen die op zoek is naar de ultieme prestaties. Het is voor de meeste gamers simpelweg de beste videokaart op de markt en vooralsnog verwachten we dat daar niet veel verandering in gaat komen. Alleen de RTX 3090 is nog iets sneller, maar met een meer dan dubbel zo hoge prijs is die echt alleen voor de allerrijksten weggelegd. Wij vinden de geringe prestatiewinst niet voldoende om hem aan gamers aan te bevelen.

Dankzij Nvidia’s slimme boostalgoritmes is het verschil in daadwerkelijke prestaties tussen de verschillende fabrikanten minimaal. We komen dan ook tot de conclusie dat de negen kaarten die wij hebben getest, stuk voor stuk voorzien van forse koelers, geen van allen een miskoop zijn. Technisch gezien is de ROG Strix de meest complete variant en daarmee nipt testwinnaar. De opvallend lage geluidsproductie van de MSI Gaming X Trio is ook aantrekkelijk voor liefhebbers van ultieme stilte en levert de kaart het keurmerk redactietip op. Hetzelfde keurmerk kennen we toe aan de Gigabyte Gaming OC, een van de normaliter meer betaalbare opties met een aantrekkelijke extra garantie. Wanneer de inhoudelijke verschillen klein zijn, is een extra lange garantie een sterk argument.

Maar mochten de tekorten aanhouden en zie je een van de geteste kaarten in de schappen, dan kun je je er sowieso geen buil aan vallen. De verschillen tussen de beste en de iets mindere kaarten zijn echt minimaal. Mocht je willen overklokken, kijk dan wel of de kaart een extra bios biedt. Vind je de prijs van deze kaarten nog iets te hoog? Tegen de tijd dat je dit leest, is de goedkopere GeForce RTX 3070 ook op de markt en wellicht geldt hetzelfde voor de RTX 3060(Ti). Ook die kaarten zullen hun voorgangers vermoedelijk met een ruime marge achter zich laten.

©PXimport

Op 14 oktober 2025 is de ondersteuning voor Windows 10 geëindigd. Kun je niet upgraden naar versie 11? Probeer dan het gratis alternatief Pop!_OS eens uit. Deze veelbelovende Linux-distributie heeft een gebruiksvriendelijke interface met veel functies. Bovendien lijkt de navigatiestructuur erg op die van Windows. In dit artikel leer je dit relatief jonge besturingssysteem beter kennen!

Heb je een pc of laptop van zo'n tien jaar oud, dan sta je voor een dilemma. De hardware voldoet vaak niet aan de eisen van Windows 11. En hoewel je computer waarschijnlijk nog prima draait op Windows 10, voelt dat misschien toch niet meer helemaal prettig nu de ondersteuning al een tijdje gestopt is. Dan rijst de vraag: koop je een nieuwe computer, of geef je de huidige een tweede leven met een alternatief besturingssysteem? In dat laatste geval is Pop!_OS een interessante keuze. Op de informatieve website distrowatch.com staat dit besturingssysteem de afgelopen jaren steevast in de top zes van populairste Linux-distributies.

Wat is Pop!_OS?

Pop!_OS komt uit de stal van System76. Dat is een Amerikaanse fabrikant waar geïnteresseerden rechtstreeks een pc of laptop kunnen aanschaffen. Het bedrijf voorziet ieder verkocht apparaat van een besturingssysteem, namelijk Ubuntu óf het zelfontwikkelde Pop!_OS. Gunstig is dat iedereen dit besturingssysteem gratis kan downloaden. Je gebruikt het dus net zo makkelijk voor een eigen pc of laptop.

Hoewel het besturingssysteem sinds 2017 bestaat, wint het pas de laatste jaren sterk aan populariteit. Deze jonge Linux-distributie biedt diverse voordelen. Allereerst heeft Pop!_OS een zeer toegankelijke vormgeving zonder onnodige poespas. Daarnaast is zo'n beetje alle hardware compatibel. Tot slot telt deze Linux-distributie van zichzelf al flink wat programma's, zoals een browser, tekstverwerker, rekentool en e-mailclient. 

Image downloaden

Als je Pop!_OS graag op jouw pc of laptop wilt uitproberen, heb je een zogeheten image nodig. Dit installatiebestand kun je naar een usb-stick wegschrijven. Vanaf dit opslagmedium voer je in de komende stappen de installatie uit.

Surf naar system76.com/pop/download/ en klik op de gele downloadknop om het iso-image op te slaan. Voor computers met een vrij recente Nvidia-videokaart is er een apart downloadbestand beschikbaar. De fabrikant ontwikkelt ook nog een versie voor de Raspberry Pi. Kies de juiste versie voor jouw systeem. Houd rekening met een downloadomvang van tussen de 2,5 en 3 GB.

Opstartbare usb-stick

Je hebt voor de installatie van Pop!_OS een lege usb-stick nodig. Maak van de opgeslagen gegevens op die stick zo nodig eerst een back-up, want anders raak je die kwijt. Steek de usb-stick nu in een willekeurige computer.

Je kunt met verschillende programma's een opstartbare usb-stick genereren. BalenaEtcher is bijvoorbeeld een goede keuze. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar etcher.balena.io om dit tooltje te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Start daarna BalenaEtcher op. Klik op Flash from file en dubbelklik op het iso-image van Pop!_OS. Via Select target kies je de beoogde usb-stick. Je plaatst voor dit opslagmedium een vinkje, waarna je bevestigt met Select 1. Klik nu op Flash!. Er verschijnt een voortgangsbalk. Na enkele minuten wachten is de opstartbare usb-stick gereed voor gebruik. Je kunt BalenaEtcher afsluiten. 

Opslagmedium laden

Het is nu tijd om de installatie te starten. Stop de zojuist geprepareerde usb-stick in de computer waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Het is de bedoeling dat je het systeem vanaf dit opslagmedium opstart. Open hiervoor het BIOS of de UEFI. Meestal dien je hiervoor tijdens het opstartproces op een specifieke toets te drukken, bijvoorbeeld F2, F10 of Delete. Dat verschilt per systeem.

Zodra je het BIOS of de UEFI eenmaal hebt geopend, moet je een aantal zaken wijzigen. Zet indien nodig eerst de zogenoemde Secure Boot-functie uit. Doe je dat niet, dan start het installatieprogramma van Pop!_OS mogelijk niet op. Selecteer verder de opstartbare usb-stick als eerste opstartschijf. Meestal kun je bij Boot, Boot Menu of een soortgelijke benaming de opstartvolgorde van schijfstations wijzigen. Bewaar de wijzigingen en herstart het systeem. Op veel computers gebruik je hiervoor de toets F10. Binnen enkele ogenblikken verschijnt het logo van Pop!_OS. Wacht even totdat het installatiemenu opduikt. 

Installatie starten

Jammer genoeg is dit besturingssysteem niet in het Nederlands beschikbaar. Kies daarom United States en kies Select. In de volgende stap wijzig je eventueel de toetsenbordindeling, al voldoen de standaardinstellingen voor de meeste gebruikers prima. Klik tweemaal op Select.

De volgende stap is erg belangrijk. Ga je het huidige besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows 10) niet meer gebruiken, dan ligt een schone installatie voor de hand. Klik in dat geval op Clean Install. Een alternatieve optie is om Pop!_OS naast het huidige besturingssysteem te installeren. Je creëert daarmee een dualboot-systeem. Kies dan Custom (Advanced). In de volgende stap kun je dan eventueel een nieuwe partitie aanmaken.

In dit artikel gaan we uit van een schone installatie, waarbij alle oude systeemdata van Windows 10 worden gewist. Bevestig rechtsonder met Clean Install. Klik op een bestaande partitie van de pc of laptop. Hierop bewaart Pop!_OS zijn systeembestanden. Kies daarna Erase and Install. 

Account aanmaken

Zonder account heb je geen toegang tot Pop!_OS. Je typt daarom een naam en een gebruikersnaam, waarna je klikt op Next. Vul daarna twee keer een wachtwoord van minimaal acht tekens in. Via Next krijg je de mogelijkheid om alle (gebruikers)gegevens op de harde schijf te versleutelen. Op die manier is het voor digitale indringers lastiger om de data (zoals documenten en foto's) te ontfutselen. Deze functie vereist daarentegen wel relatief veel systeemkracht. Zeker op een wat oudere pc of laptop resulteert dat mogelijk in vertraging. Maak jouw keuze, wij kiezen voor Don't Encrypt. Het besturingssysteem wordt nu op de computer geïnstalleerd.

Na een paar minuten wachten is de installatie voltooid. Pop!_OS vraagt nu om een herstart. Verwijder eerst de usb-stick uit het systeem. Als je dat niet doet, komt het installatiemenu mogelijk weer tevoorschijn. Kies daarna Restart Device. Na de herstart klik je in het aanmeldscherm op jouw naam. Typ het wachtwoord dat je zojuist gekozen hebt en het bureaublad verschijnt. 

Welkomstvenster

Je kunt met het welkomstvenster eerst wat instellingen naar je hand zetten. Wat de welbekende Taakbalk is voor Windows, is het zogeheten Dock voor Pop!_OS. Je kunt vanuit deze plek allerlei veelgebruikte programma's oproepen. Bepaal op welke wijze je het Dock wilt weergeven, namelijk met of zonder randen. Via Next beslis je of je de onderdelen Workspaces en Applications wilt tonen. Je leest in de volgende stappen welke functies dit veelzijdige besturingssysteem in petto heeft. Klik hiervoor meermaals op Next.

Je kunt in het welkomstvenster ook tussen een licht en donker thema kiezen. Bovendien zet je de locatievoorzieningen desgewenst uit. Op die manier zien programma's niet waar je bent. Kies de juiste tijdzone. Verder voeg je optioneel diverse accounts toe, bijvoorbeeld die van Google en Microsoft. Je hebt dan onder meer snel toegang tot je e-mailbox en agenda. Het is dan wel nodig om inloggegevens van de gekozen diensten op te geven. Vanzelfsprekend is daarvoor een internetverbinding vereist. Bij een bekabelde verbinding hoef je niets te doen, want die herkent het systeem al automatisch. Voor wifi kies je de juiste netwerknaam en typ je het bijbehorende wachtwoord. Zodra je alle stappen van het welkomstvenster hebt doorlopen, bevestig je met Start Using Pop!_OS. 

Belangrijke instellingen

De navigatiestructuur van Pop!_OS verschilt niet zo gek veel van die van Windows. Wel staan de systeempictogrammen op een andere plek, namelijk rechtsboven. Pas daarmee onder andere het volume en de netwerkverbinding aan. Met Lock vergrendel je het systeem, terwijl je met Power Off/Log Out / Power Off de computer helemaal uitzet.

Pop!_OS stemt normaal gesproken de resolutie af op de gebruikte monitor. Je kunt de resolutie desgewenst wijzigen. Klik ergens met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies Display Settings. Je klikt nu op Resolution, waarna je naar eigen inzicht een andere waarde instelt. Je kunt eventueel ook de nachtmodus activeren. Het besturingssysteem heeft dan tijdelijk warmere kleuren, waardoor je ogen 's avonds niet zo gauw vermoeid raken. Klik bovenaan op Night Light en zet de schakelaar aan. Geef aan op welke tijden je de nachtmodus wilt gebruiken.

Het loont de moeite om ook de overige onderdelen van het getoonde Settings-venster door te nemen. Zo verbind je eventueel draadloze apparaten met bluetooth en pas je de vormgeving van Pop!_OS naar eigen smaak aan. Je kunt bijvoorbeeld een persoonlijke achtergrondfoto en een ander energieschema instellen. 

Programma's

De Linux-distributie bevat van zichzelf al een aantal bruikbare programma's. Zo zijn Firefox en LibreOffice al geïnstalleerd en met een beetje geluk kun je daarmee al je werkzaamheden uitvoeren. Deze programma's zijn tenslotte ook voor andere besturingssystemen beschikbaar, waaronder Windows en macOS. Klik op Applications of Show Applications om alle beschikbare programma's te tonen. De tooltjes zijn over verschillende categorieën verdeeld. Klik bijvoorbeeld op Office om een tekstverwerker, rekenprogramma of tekentool te openen. De tool Geary is ook de moeite waard. Heb je in een eerder stadium een account van Google of Microsoft toegevoegd? Dan vind je hier de e-mails van Gmail of Outlook.com. Daarnaast vind je onder andere een rekenmachine, agenda, fotoviewer en videospeler.

Software installeren

Uiteraard voeg je ook gewoon zelf nog andere programma's aan Pop!_OS toe. Klik in het Dock of Applications-menu op Pop!_Shop. Als het beginvenster niet tevoorschijn komt, kies je linksboven Home. Wie weet zie je al wat interessante suggesties. Gebruik bovenaan de zoekfunctie om een specifiek programma te vinden. Aanraders zijn bijvoorbeeld GNU Image Manipulation Program (fotobewerker), Kdenlive (videobewerker), Spotify (muziekdienst), Calibre (e-bookbeheerder), Steam (gamehub) en VLC (mediaspeler). Heb je iets op het oog? Klik dan bij het programma op Install. Na opgave van je wachtwoord belandt het programma in het Applications-menu.

Updates en upgrades

Pop!_OS heeft een actief ontwikkelteam dat regelmatig updates uitbrengt. Installeer die altijd, want zo blijft het besturingssysteem soepel en veilig werken. Waarschijnlijk verschijnt er vanzelf een updatemelding. Je kunt ook zelf kijken of er nieuwe updates beschikbaar zijn. Open hiervoor het programma Pop!_Shop vanuit het Dock of Applications-menu en klik rechtsboven op Settings (pictogram met drie streepjes). Via Updates & Installed Software gaat de Linux-distributie op zoek naar nieuwe updates. Misschien kun je ook diverse programma's bijwerken. Klik indien mogelijk op Update All. Na afloop moet je de computer wellicht herstarten.

Als je trouw alle updates installeert, kom je op den duur vanzelf in aanmerking voor een zogenoemde upgrade. Daarmee voorzie je de computer van een nieuwe versie van Pop!_OS. Klik in het Dock of Applications-menu op Settings, waarna je in het linkermenu onderaan naar OS Upgrade & Recovery navigeert. Je ziet meteen of je momenteel de nieuwste versie van het besturingssysteem gebruikt. Zo niet, dan bevindt zich onder OS Upgrade een downloadknop. Houd er rekening mee dat zo'n upgrade wel een uur kan duren. Ten slotte activeer je onderaan in het venster desgewenst automatische updates. Kies in dat geval wanneer (dag en tijdstip) het systeem zichzelf mag bijwerken.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.