Terwijl de verkoop van traditionele navigatiesystemen onder druk staan, schieten de mobiele reisplanners voor de iPhone als paddenstoelen uit de grond. Maar hoe verhoudt zich zo’n navigatietelefoon ten opzichte van de gevestigde orde? We vergeleken het met de allernieuwste versies van TomTom en Navigon voor de iPhone – inclusief de bijbehorende carkit voor de iPhone.

Kunnen mobiele telefoons met een navigatiesysteem zich meten met een volwaardig navigatiesysteem? Enkele jaren terug zeker niet, want hoewel TomTom en een paar anderen toen navigatiesoftware voor diverse telefoons leverden, was het duidelijk dat men dit als bijzaak zag. Dankzij de sterke populariteit van smartphones – zoals de iPhone - en de beschikbaarheid van betaalbaar mobiel internet (tegen een vast tarief) is dat nu aan het veranderen. Sterker nog, op dit moment ontwikkelt navigatiesoftware op de iPhone zich veel sneller dan andere platformen. Dat wordt vooral veroorzaakt door concurrentie. De twee marktleiders TomTom en Navigon reageren sterk op elkaar en brengen met grote regelmaat nieuwe (gratis!) updates uit met nieuwe kaartinformatie én verbeteringen, die afgekeken zijn bij de concurrent. Navigon had steeds een kleine voorsprong omdat men iets eerder het iPhone-platform betrad. Deze fabrikant was de eerste met ondersteuning voor het afspelen van muziek tijdens de navigatie, automatische omschakeling van dag- naar nachtkleuren en (betaalde) file-informatie, maar sinds de laatste update (15 maart) is TomTom weer helemaal bij. Omdat beide fabrikanten met vernieuwingen blijven komen, is deze test een steekproef – over een paar weken kan er alweer nieuwe functionaliteit worden uitgebracht.

©PXimport

De iPhone in de houders van Navigon (links) en TomTom (rechts).

Prijzen en kaarten

Om met de meest saaie informatie te beginnen: de prijzen van TomTom en Navigon zijn redelijk vergelijkbaar. De Benelux-versies kosten beide 69,99 euro en beperken zich tot Nederland, België en Luxemburg. TomTom maakt onderscheidt tussen West- en Oost-Europa, waarbij de eerste 79,99 euro kost (en de tweede 69,99 euro). Navigon heeft daarom een streepje voor, omdat u voor 89,99 euro veel meer landen krijgt: 40 ten opzichte van de 23 van TomToms West-Europa (dat al stopt bij Tsjechië). Sinds kort heeft TomTom ook een Europa-versie (met West- en Oost in één) voor 99,99 euro.

Houder

Als u serieus wilt navigeren, hebt u ook een houder nodig (en bij voorkeur één op het raam vanwege de gps-ontvangst). Navigon biedt een bijpassende passieve houder voor 39,99 euro (met Belkin-oplaadsnoer). TomTom biedt een meer geavanceerde houder die ook als carkit dienst doet voor 99,99 euro. Deze bevat een ingebouwde speaker, Bluetooth, een aux-uitgang én een ingebouwde gps-chip. Dat laatste lijkt overbodig, maar is het niet. De TomTom-carkit maakt in een fractie van een seconde contact, terwijl de iPhone-gps daar flink de tijd voor neemt (gemiddeld een seconde of vijf, maar soms ook langer). Ook wil de gps van de iPhone nog wel eens de weg kwijtraken en dat komt bij de TomTom-carkit nauwelijks voor. Interessant detail: de TomTom-houder is ook voor andere navigatiesoftware, zoals Navigon geschikt.

Betaalde file-informatie

Beide fabrikanten bieden sinds kort ook file-informatie aan. Het gaat dan om een betaalde dienst, waar Navigon eenmalig 24,95 euro voor vraagt. Bij TomTom is de dienst af te nemen per dag, maand, drie maanden of jaar voor respectievelijk 0,79, 5,99, 14,99 en 49,99 euro. Dat is overigens de helft(!) goedkoper dan TomToms traditionele navigatiesystemen. De aanschaf verloopt via een zogenaamde ‘in-app’ aankoop (een aankoop vanuit de software zelf). Op die manier kan in de toekomst ook nieuw kaartmateriaal worden aangeschaft (of een upgrade van Benelux naar Europa), al is dat momenteel nog niet mogelijk.

In de praktijk

Beide softwarepakketten bieden een prettige navigatiebeleving. Bij TomTom ‘hangt’ u vlak boven de weg, waardoor u iets minder overzicht hebt dan bij Navigon. Ook is het beeld erg minimalistisch zoals we dat van TomTom gewend zijn. Het zichtveld van Navigon is een stuk rijker, waardoor u ook meer geografische details en straten in de directe omgeving ziet. Dat kan misschien als afleidende informatie gezien worden, wij vonden het veel prettiger (en interessanter) om naar te kijken. Wel biedt TomTom meer directe informatie op het scherm. Zo leest u duidelijk op welke weg u nu zit, ziet u de verwachte aankomsttijd, het resterende aantal minuten reistijd, de actuele snelheid, afslaginformatie en het resterende aantal kilometers in één overzicht (onderaan). Bij Navigon ziet u alleen de weg waarop u rijdt, het aantal kilometers voor de volgende instructie en één variabele keuze (snelheid, aankomsttijd en het resterende aantal kilometers). Beide systemen bieden rijbaaninstructies, waarbij u duidelijk ziet welke afslag u moet hebben. Navigon toont alle borden met daarop de ANWB-gegevens zoals u die ook boven de weg ziet, terwijl TomTom alleen het relevante bord toont met enkel en alleen de te volgen plaatsnaam. IQ-routes van TomTom, waarbij de route wordt berekend op basis van historische gegevens (zoals dag en tijdstip) is een prettig aanvulling.

©PXimport

Het beeld van Navigon (links) oogt veel rijker en biedt meer zicht dan dat van TomTom (rechts).

Stemmen

De stemmen zijn redelijk gelijk aan elkaar. Plaats- en straatnamen worden ook genoemd, wat wel zo prettig is. Alleen gebruikt Navigon daar een spraaksysteem voor dat dit digitaal ‘voorleest’ waardoor de klemtoon soms net even verkeerd is of er sprake lijkt van een vreemd accent (“àm-ster-dàm”). Bij TomTom lijken de grote steden te zijn voorgeprogrammeerd (oftewel letterlijk ingesproken).

Dag en nacht

Beide systemen kunnen automatisch wisselen van de dag- naar de nachtstand, wat erg prettig is. De weergave verschilt echter sterk. TomTom toont een vrij monochrome weergave (zoals die ook op de meeste TomTom-navigatiesystemen gebruikt wordt). De standaardweergave toont alles in verschillende blauwtinten: de auto, de weg waarop u rijdt, de andere wegen en de achtergrond. Deze keuze is opvallend, want hierdoor is het erg slecht te zien welke aansluitende wegen u moet nemen. Blijkbaar is hier meer kritiek op gekomen, want de nieuwste TomTom-systemen zijn iets gewijzigd: de auto is blauw, de achtergrond is donkergrijs en de weg waarop u rijdt is donkerrood). Navigon toont alles in donkere tinten, waarbij de te volgen weg oranje is en de auto geel, wat ons inziens veel duidelijker is. Klein minpuntje hier is dat de Navigon-applicatie opstart met een fel wit scherm, wat tijdens het rijden verblindend is.

©PXimport

TomToms (rechts) monochroom-blauwe nachtstand maakt het onderscheidt tussen verschillende wegen lastig zichtbaar. Bij Navigon (links) is dat veel duidelijker.

Files

Beide systemen bieden momenteel file-informatie. Dit gaat beduidend verder dan TMC (wat via radiomeldingen wordt opgevangen), omdat het gebaseerd is op mobiel internet. Verkeersinformatie, van zowel A- als N-wegen wordt op een centrale server verzameld en via mobiel internet naar de iPhone-applicatie gedownload. Navigon is wat vaag over manier waarop de gegevens worden verzameld, maar stelt dat dit ook gebeurd op basis van live-informatie van vrachtwagens en bussen, verkeerscamera’s en snelheidssensoren om opstoppingen waar te nemen. Daarnaast wordt de traditionele informatie hieraan gekoppeld. Bij TomTom weten we dat de informatie tot stand komt via een live-analyse van actieve Vodafone-simkaarten. In de praktijk blijven beide systemen in de basis een goed overzicht te bieden van files. Navigon loopt soms iets achter de feiten aan door te wijzen op een file die al opgelost is of een net ontstane file niet te melden. TomTom is een stukje accurater en geeft ook een goed beeld van de intensiteit van de files (zoals langzaam rijdend of stilstaand). Het is ook jammer dat Navigon pas file-informatie toont wanneer er een gps-signaal is, waardoor u binnenshuis de files niet kunt raadplegen (bij TomTom kan dit wel). TomTom heeft op dit vlak dus een streepje voor, al is de dienst wel een stuk duurder. Overigens zijn beide systemen alleen in Nederland bruikbaar, want buiten de landsgrenzen betaalt u zich blauw voor dataverkeer.

©PXimport

De file-informatie van TomTom (rechts) is veel uitgebreider, accurater en beter zichtbaar.

Vergelijking met een ‘echte’ gps

Parallel aan de test hebben we ook een ‘echt’ navigatiesysteem meegenomen in de vorm van de TomTom Go 950 (identiek aan de 750, maar dan ook met kaarten van de VS en Canada). Het voornaamste onderscheid is dat de iPhone-applicaties alleen maar één manco hebben: Apple staat multitasking niet toe. Zodra u gebeld wordt of een andere applicatie opstart, verdwijnt de navigatie. Dat is bijzonder onhandig omdat u daardoor een belangrijke afslag kunt missen. Overigens is het wel mogelijk om het gesprek niet aan te nemen (of na een gesprek met één klik weer terug te gaan naar de navigatie), maar het blijft onhandig. TomTom en Navigon kunnen hier niets aan doen, omdat dit voortkomt uit het beleid van Apple (overigens is het gerucht dat multitasking vanaf iPhone OS 4.0 wel mogelijk wordt). Andere verschillen zijn het beduidend kleinere scherm in vergelijking met andere navigatiesystemen (zoals de Go 750/950), maar de omvang is wat ons betreft wel voldoende. Wat betreft bedienbaarheid hebben de applicaties van de iPhone een streepje voor, omdat het capacitieve scherm directer reageert. Ook wordt multitouch door de Navigon- en TomTom-applicaties ondersteunt. Zonder TomTom-carkit heeft een traditioneel navigatiesysteem een betere ontvangst dan de iPhone-gps en daarnaast natuurlijk ook een goede ingebouwde speaker en Bluetooth. Ook bieden navigatiesystemen vaak wat extra’s zoals spraakherkenning. Dit zal op de iPhone ongetwijfeld volgen, maar is momenteel nog niet beschikbaar.

©PXimport

We hebben de iPhone navigatiesystemen vergeleken met een normale TomTom.

Conclusie

Navigeren via de iPhone heeft als voordeel dat u uw navigatiesysteem altijd bij de hand hebt en dat deze zonder probleem in de broekzak past. Voor een optimale beleving raden wij u wel aan om een goede carkit aan te schaffen - zoals de TomTom-houder - omdat deze een betere speaker bevat en de gps-ontvangst een stuk beter is. Als we de prijs van de software en de carkit bij elkaar optellen, blijkt echter dat het verschil met een traditioneel navigatiesysteem erg klein is (die zijn er - inclusief verkeersinformatie - al vanaf 150 euro en TomToms goedkoopste HD Traffic-uitvoering kost 199,95 euro). Vanwege het gebrek aan multitasking slaat het voordeel daardoor op dit moment nog uit richting traditionele navigatiesystemen. De iPhone-gebruiker krijgt echter wel meer waar voor z’n geld met frequente updates (met nieuwe functionaliteit én actuele kaartinformatie) en goedkopere file-informatie. Nu nog multitasking en dan kan een aparte navigator echt de deur uit. Als we moeten kiezen tussen Navigon en TomTom, dan gaat onze lichte voorkeur uit naar de eerste vanwege het prettige beeld en de lagere kostprijs voor kaartmateriaal en files. TomTom biedt echter betere file-informatie en meer informatie onderin het scherm.

TomTom iPhone 1.3

Prijs € 69,99 (Benelux), € 79,99 (West-Europa), € 99,99 (Europa)

Info TomTom

Oordeel 8/10

Pluspunten

IQ-routes

HD Traffic vrij accuraat

Minpunten

Nachtstand

HD Traffic duurder dan Live Traffic

Geen multitasking

Navigon Navigator iPhone 1.4

Prijs € 69,99 (Benelux), € 89,99 (Europa)

Info Navigon

Oordeel 9/10

Pluspunten

Eenmalig betalen voor file-informatie

Europa-editie is voordeliger

Minpunten

Geen IQ-routes

File-informatie minder accuraat

Geen multitasking

Een televisie in de slaapkamer is allang geen luxe meer. Het is een manier om je dag ontspannen af te sluiten met een serie of film, of juist rustig op te starten met het nieuws of een ontbijtprogramma. Maar waar moet je op letten als je een tv zoekt voor deze plek in huis?

Lees ook: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

Een van de belangrijkste keuzes bij een slaapkamertelevisie is het schermformaat. Daarbij kijk je niet alleen naar hoeveel ruimte je hebt, maar vooral naar de afstand tussen je bed en de plek waar de tv komt. Een handige vuistregel is dat de kijkafstand ongeveer 1,5 tot 2,5 keer de schermdiagonaal in inches moet zijn. De schermdiagonaal is de schuine afstand tussen de hoeken van het scherm en staat vrijwel altijd in de modelnaam vermeld.

Voor de meest gangbare schermformaten kun je de volgende afstanden aanhouden:

➡️ 32 inch (81 cm): 1,2 tot 2 meter
➡️ 43 inch (109 cm): 1,6 tot 2,75 meter
➡️ 49 inch (125 cm): 1,85 tot 3,1 meter
➡️ 55 inch (140 cm): 2,1 tot 3,5 meter
➡️ 65 inch (165 cm): 2,5 tot 4,1 meter*

Natuurlijk blijft dit persoonlijk. Sommige mensen kijken liever van wat dichterbij, anderen houden juist meer afstand. Probeer eventueel in je slaapkamer een paar afstanden uit met een meetlint en een karton op de muur ter grootte van een televisiescherm. Zo ontdek je snel wat prettig aanvoelt en niet te opdringerig is in de ruimte.

*Grotere schermformaten laten we hier bewust buiten beschouwing. Die zijn vooral geschikt voor grotere ruimtes, zoals een woonkamer, en zijn in de meeste slaapkamers simpelweg te aanwezig. Een te groot scherm kan overweldigend aanvoelen, zeker als je er dicht op ligt en de kamer verder donker is. Bovendien draait het in de slaapkamer zelden om het grootste of meest indrukwekkende beeld – comfort staat voorop.

4K is de norm – ook in de slaapkamer

Vrijwel alle nieuwe televisies hebben tegenwoordig een 4K Ultra HD-resolutie, ook de kleinere modellen. Het oude verschil tussen full HD en 4K is inmiddels achterhaald – niet alleen qua prijs, maar ook qua aanbod. Streamingdiensten zoals Netflix, Disney+ en Amazon Prime bieden veel content aan in 4K. Daardoor loont het ook in de slaapkamer om voor een 4K-model te kiezen, zelfs bij een formaat van 32 of 43 inch.

Een hogere resolutie betekent ook dat je dichterbij kunt zitten zonder dat het beeld onscherp of korrelig oogt. Bij 4K kun je tot 30 procent dichter op het scherm zitten dan bij een full HD-model van hetzelfde formaat. Kijk je naar een 55 inch 4K-tv, dan kun je comfortabel op 2 meter afstand zitten zonder verlies van scherpte. Bij 8K, dat op dit moment vooral voorkomt bij schermen van 65 inch en groter, mag je zelfs nog dichterbij zitten. Toch is 8K in de slaapkamer zelden nodig. Het verschil met 4K zie je pas bij heel grote formaten of professioneel gebruik.

Kijkcomfort blijft altijd een kwestie van gevoel. Een scherm dat technisch 'mag' op een meter afstand, voelt soms toch prettiger vanaf twee meter. Probeer verschillende afstanden en lichtomstandigheden om te bepalen wat bij jouw ruimte past.

Niet luid, wel duidelijk

In tegenstelling tot de woonkamer hoeft het geluid in de slaapkamer geen kamer te vullen. In veel gevallen zijn de ingebouwde speakers van een moderne televisie prima. Kijk je vaak series of films met veel dialogen? Let dan op functies als dialoogversterking of een nachtmodus, waarbij harde geluiden worden afgevlakt en stemmen beter hoorbaar blijven. Een compacte soundbar kan een goede toevoeging zijn als je net wat meer helderheid wilt, maar het is zeker geen must. Voor wie 's avonds laat kijkt zonder anderen te storen, is een draadloze hoofdtelefoon een handige optie. Sommige tv's bieden zelfs de mogelijkheid om tegelijk het geluid via hoofdtelefoon én speakers af te spelen.

Lees ook: Dialogen op televisie slecht te verstaan? Deze tips helpen echt

©Pavell

Slimme functies voor slim gebruik

In de slaapkamer wil je snel en makkelijk toegang tot je favoriete apps. De meeste televisies zijn tegenwoordig smart-tv's, met ingebouwde apps zoals Netflix, YouTube en Videoland. Extra handig is ondersteuning voor Chromecast of AirPlay, zodat je eenvoudig vanaf je smartphone iets kunt streamen. Ook de bediening speelt een rol. Sommige modellen kun je met je stem aansturen via Google Assistant of Alexa. Anderen werken goed samen met een app op je telefoon. Dat is handig als je de afstandsbediening weer eens kwijt bent tussen de dekens.

Praktisch ophangen en installeren

Een televisie in de slaapkamer staat vaak niet op een kastje, maar hangt aan de muur. Daarmee bespaar je ruimte en creëer je een rustige uitstraling. Let wel op de kijkhoek. Een kantelbare muurbeugel zorgt ervoor dat je het scherm iets naar beneden kunt richten, zodat je comfortabel vanuit bed kijkt. Denk ook aan het wegwerken van kabels. Dat oogt niet alleen netter, maar voorkomt ook dat je in het donker struikelt over snoeren die langs de muur bungelen.

Handige extra's voor een ontspannen sfeer

Omdat je tv in de slaapkamer vaak 's avonds laat of 's ochtends vroeg gebruikt, zijn rustgevende instellingen belangrijk. Denk aan een blauwlichtfilter of nachtmodus, waarmee je de felheid van het scherm vermindert en je ogen minder belast. Automatisch uitschakelen is ook handig. Sommige modellen hebben een slaaptimer of schakelen zichzelf uit als er geen activiteit wordt gedetecteerd. Zo voorkom je dat je tv onnodig aan blijft staan als je in slaap valt. En let bij je keuze ook op het energieverbruik. Een zuinige televisie in standby-modus is prettig als je energie wilt besparen zonder steeds stekkers uit het stopcontact te moeten halen.

Kies voor rust en comfort, niet voor groot-groter-grootst

Een slaapkamer-tv hoeft niet alles te kunnen. Het draait niet om indrukwekkende specificaties, maar om hoe prettig hij is in het dagelijks gebruik. Kies een formaat dat past bij de ruimte, let op goed beeld in het donker en zorg voor eenvoudige bediening. Zo wordt je televisie een ontspannen verlengstuk van je avondroutine, zonder dat het scherm de sfeer in je slaapkamer overneemt.

Bose breidt zijn populaire SoundLink-lijn uit met de nieuwe SoundLink Plus Portable Speaker, een robuuste en krachtige bluetooth-speaker die je eenvoudig meeneemt voor muziek waar je ook bent. De speaker is vanaf 26 juni 2025 te koop voor 279,95 euro in de kleuren zwart, schemerblauw en een nieuwe limited edition: citroengeel.

Veel geluid, compact formaat

De SoundLink Plus is ontworpen voor momenten waarop muziek sfeer moet brengen. Dankzij een compleet nieuw akoestisch ontwerp – met een subwoofer, een tweeter en vier passieve radiatoren – levert de speaker krachtig, vol geluid met stevige bas. En dat in een behuizing van slechts 23,1 cm breed en 9,9 cm hoog, met een gewicht onder de twee kilo.

Klaar voor avontuur

De behuizing is gemaakt voor intensief gebruik. De speaker is schokbestendig, roestvrij én water- en stofdicht volgens de IP67-rating. Hij blijft drijven, heeft een poedergecoate stalen grille en een zachte, siliconen buitenkant. Dankzij het stevige nylon koord hang je 'm makkelijk aan een rugzak of strandtas. Ideaal voor onderweg, op het strand of bij het zwembad.

Tot 20 uur speeltijd – en powerbankfunctie

Met een volle batterij speelt de SoundLink Plus tot 20 uur muziek af. Daarnaast werkt hij als powerbank: via de usb-c-aansluiting laad je je telefoon of ander apparaat eenvoudig op.

©Bose

Samen nóg beter geluid

De SoundLink Plus sluit naadloos aan op de andere bluetooth-speakers in de SoundLink-familie: de Micro (2e generatie), de Flex (2e generatie) en de Max. Koppel twee speakers voor stereogeluid (bij gelijke modellen) of gebruik Party Mode voor synchroon afspelen.

Slimme extra's via de Bose-app

Via de Bose-app stel je het geluid naar wens in, kies je functies zoals Spotify Tap voor de snelkoppeling en koppel je de speaker aan andere Bose-apparaten via SimpleSync. Ook firmware-updates worden automatisch geïnstalleerd via de app.

Altijd verbonden, altijd compatibel

De SoundLink Plus ondersteunt bluetooth 5.4, Google Fast Pair voor Android en kan tegelijk verbinding maken met twee apparaten. De speaker is compatibel met gangbare audioformaten zoals SBC en AAC, en ondersteunt aptX Adaptive voor hoge kwaliteit via Snapdragon Sound-gecertificeerde Android-toestellen.

🎶 Bekijk alle wireless speakers van Bose op Kieskeurig.nl