Vertrouwelijke bestanden via de prullenbak weggooien? Niet doen! Met behulp van eenvoudige software is het terughalen van deze bestanden een fluitje van een cent. In deze workshop gaan we bestanden echt grondig wissen, zodat ze later nooit in verkeerde handen kunnen vallen. We gebruiken hiervoor twee opensourceprogramma’s, Darik’s Boot And Nuke en KillDisk, én we proberen het met een magneet!

Ergens in 2010 kocht PCM op verschillende online veilingen een viertal computers afkomstig uit bedrijfsfaillissementen. Op de helft van de aangekochte computers bleek de harde schijf niet goed genoeg gewist. Met datarecoverysoftware bleek het terughalen van bestanden een gemakkelijk klusje. Het resultaat? We vonden maar liefst 110.000 bestanden met een totale bestandsomvang van 74 GB. Het onderzoek (PCM februari 2010) trok de aandacht van de media en kwam zelfs op tv.

Pc op straat, data op straat

Op veilingsites worden nog steeds computers aangeboden en zelfs op straat, bij het grofvuil, vind je afgedankte pc’s. Vaak bevatten ze nog een harde schijf met slecht of niet gewiste data. Sommige oude computers worden geëxporteerd naar arme landen. In Kenia zijn bendes actief die harde schijven van deze computers doorzoeken. Voor deze criminelen vormen de harde schijven hun broodwinning. De schijven bevatten namelijk vaak naam, adres en bankrekeningnummer, en soms zelfs het creditcardnummer, van de voormalige eigenaar. Met deze gegevens wordt het heel gemakkelijk om op internet aankopen te doen. Op deze manier kunnen deze datacriminelen je rekening volledig plunderen.

Gebruik nooit alleen de prullenbak

Een vertrouwelijk bestand weggooien via de prullenbak, moet je dus nooit doen. Het vertrouwelijke bestand blijft namelijk op de harde schijf staan. Alleen in de Master File Table (MFT) wordt de link naar het bestand op de harde schijf verwijderd. Met datarecoverysoftware haal je zo’n bestand dan gemakkelijk terug. Het gewiste bestand is pas echt weg op het moment dat het door andere data wordt overschreven. Windows geeft na verwijdering via de prullenbak de ruimte vrij die door het gewiste bestand werd ingenomen. Helaas weet je nooit precies wanneer het via de prullenbak gewiste bestand wordt overschreven. De harde schijven vandaag de dag zijn zo groot dat de kans niet echt groot is dat het gewiste bestand direct wordt overschreven door nieuwe data.

Grondig wissen

Het werkwoord wissen wekt de indruk dat er na het gebruik van deze software helemaal geen data meer op de geheugendrager zijn te vinden. Een harde schijf ontdoen van data is niet mogelijk als deze schijf eerder is volgeschreven. Wissen betekent in dit verband: de oorspronkelijke bestanden overschrijven met andere (willekeurige) data. Het resultaat is dat de oorspronkelijke bestanden helemaal niet terug te vinden zijn. In de volksmond zeggen we dan dat we de bestanden of gehele geheugendrager hebben gewist.

KillDisk lijkt qua werking en uiterlijk erg veel op Darik´s Boot And Nuke. Ook hier is het noodzakelijk om een iso op een cd te branden, waarna je vanaf de gebrande schijf KillDisk start. Ga naar www.killdisk.com/downloadfree.htm en klik op Download KillDisk Suite (Free) 5.2. Dit bestand is 11,2 MB groot.

Tijdens het installatieproces zet je een vinkje bij Run Bootable DOS CD/DVD Disk Creator. KillDisk levert een eigen brandprogramma om het iso-bestand op schijf te branden. In het dialoogvenster Active Iso Burner staat het gedownloade iso-bestand. Stop een lege beschrijfbare cd in de computer. Bepaal de brandsnelheid en klik op Burn Iso! Als het branden gereed is, heb je een disc waarmee je KillDisk kunt starten.

Booten in KillDisk

Je start KillDisk door te booten van de gebrande schijf. Je ziet vervolgens meerdere programma´s in het werkvenster staan. Navigeer met de pijltjestoetsen naar Active KillDisk (Free) en druk op Enter. Je krijgt nu een overzicht met alle wismethoden. De methode met één keer overschrijven met nullen is gratis. Kies je voor andere wismethoden, dan moet je de betaalde versie aanschaffen.

Met KillDisk is het mogelijk om door de inhoud van je harde schijf (of een andere geheugendrager) te navigeren. Aan de linkerkant van het werkvenster zie je een overzicht van de aanwezige geheugendragers en onderliggende mappen. Aan de rechterkant van het scherm zie je de daaraan gekoppelde bestanden. Met de Tab- en de pijltjestoetsen ga je naar de mappen en bestanden.

Data wissen in Killdisk met F10

Om een geheugendrager echt te wissen, druk je twee keer op F10. In het invoervak typ je: erase-all-data. Druk op Enter. Sterk punt is dat je het wisproces kunt onderbreken door op Escape te drukken.

Met KillDisk kun je ook één bepaalde partitie op de harde schijf wissen, de overige partities blijven dan ongemoeid. Het grondig wissen van een partitie kan nuttig zijn als hierop vertrouwelijke documenten staan. Heeft een bepaalde harde schijf meerdere partities, dan zie je dit in het werkvenster weergegeven. Achter elke aanwezige partitie staat de naam en de bestandsomvang. Het wissen van een partitie gaat volgens de eerder beschreven procedure.

Alleen vrije ruimte wissen in KillDisk

Wil je alleen de vrije ruimte op een harde schijf of partitie wissen, dan kan dat ook. Druk twee keer op F9. In het venster Confirm Action tik je in het invoervak in: wipe-free-space. Alle bestaande data zullen onaangetast blijven. Alleen eerder via de prullenbak verwijderde bestanden zullen worden overschreven.

Controleren of KillDisk zijn werk goed heeft gedaan, doe je met de functie Preview Sector. Met Ctrl+S zie  je wat er op de harde schijf staat. Je moet hiervoor natuurlijk wel weer een keer KillDisk starten vanaf de gebrande schijf.

Als het wissen klaar is, start je Windows opnieuw op. In de Verkenner rechtsklik je op de partitie. Kies Formatteren. De partitie is hierna weer klaar voor gebruik.

Het is algemeen bekend dat je een magneet uit de buurt van een harde schijf moet houden. Het schijnt dat een sterke magneet in staat is om een harde schijf volledig te wissen. Is dat echt zo? We nemen de proef op de som.

Eerst gaan we op zoek naar een sterke magneet. Dat lijkt makkelijker dan het is. De bekende bouwmarkten blijken geen sterke magneten in hun assortiment te hebben. Ook bij de winkel voor ijzerwaren vangen we bot. Daar vraagt de verkoper waar we de magneet voor willen gebruiken. Als we antwoorden dat we hem willen gebruiken om een harde schijf te wissen, kijkt hij alsof hij water ziet branden. “Dat kan tegenwoordig ook met software, hoor”, zegt hij. Een magneet is te wel te bestellen, maar de levertijd neemt enkele weken in beslag.

De magneet des doods

Gelukkig biedt Google soelaas. Na het invoeren van het woord magneet, komen we op de website www.supermagnete.nl van de Duitse firma Webcraft GmbH. Hier zien we een sterk exemplaar dat de magneet des doods wordt genoemd. We sturen een mail waarin we uitleggen wie we zijn en wat we met die magneet van plan zijn. Het bedrijf reageert enthousiast en wil graag met de proef meedoen.

Binnen enkele dagen arriveert op de redactie van PCM een grote doos met daarin een kleiner doosje waarin de magneet zit. Op het kleinere doosje staat een doodskop met daarbij de tekst: “Gefährlicher Magnet! Mit grosser Sorgfalt handhaben! Hinweisblatt beachten!” Het is duidelijk dat we hier te maken hebben met serieus materiaal. In de begeleidende bijsluiter staat te lezen dat we pasjes met magneetstrips uit de buurt moeten houden. Ook mensen met een pacemaker mogen deze magneet niet in hun handen houden. De magneet heeft een omvang van 5,8 x 5,8 cm en een hoogte van 2,5 cm. Het gewicht van de magneet is een halve kilo. Ondanks de beperkte afmetingen is deze magneet enorm sterk. De magneet heeft een houdkracht van maar liefst 100 kilo.

Harde schijf wissen via magnetisme

Voor de test maken we gebruik van een 2,5-inch harde schijf met een capaciteit van 160 GB. Deze schijf hebben we tot de nok toe volgestopt met informatie. Als we de harde schijf wissen met KillDisk of Darik’s Boot And Nuke, kost ons dat enige uren. Lukt het ons om deze gehele harde schijf in een minuut te wissen met de magneet?

In het laboratorium van PCM gaan we de magneet op de harde schijf plaatsen. Tussen de harde schijf en de magneet leggen we een stuk karton. Dit is noodzakelijk om de magneet weer van de harde schijf te kunnen schuiven. Als we de magneet rechtstreeks op de harde schijf ´plakken´, is de kans aanwezig dat we hem niet meer loskrijgen. Als we de magneet op de harde schijf plaatsen, voelen we zijn kracht. We wrijven hem een paar keer over de harde schijf. Daarna sluiten we de schijf weer aan op onze laptop, en wat blijkt? We horen een knisperend geluid, maar de harde schijf wordt niet meer herkend door Windows. De schijfletter van de schijf ontbreekt in de Verkenner.

Krom getrokken harde schijf

Wat is er werkelijk gebeurd met de harde schijf? We overhandigen hem aan Attingo Datarecovery. In het laboratiorum van Attingo Datarecovery gebruiken ze speciale vloeistof (ferrofluid) op de platters. “Dat is nodig om onder de microscoop de datasignalen op de oppervlakte te laten zien”, zegt Robbert Brans. “Maar het blijkt dat alle datasignalen compleet van de platter zijn verdwenen.” Ook blijkt dat door de magnetische kracht de lees- en schrijfkoppen helemaal krom zijn getrokken. Robbert Brans: “Doordat werkelijk alles op de harde schijf is gewist, ontbreekt de informatie die noodzakelijk om de schijf aan te sturen.” De schijf blijkt dus volledig waardeloos te zijn geworden en klaar voor de (milieuvriendelijke) afvalbak.

Met Darik's Boot And Nuke 2.2.6 kun je op grondige wijze een harde schijf volledig wissen. Wil je dat doen, maak dan zeker backups van de bestanden die je wilt bewaren. Als je met deze software de harde schijf hebt gewist, is het terughalen van bestanden niet meer mogelijk.

Als je Windows en andere programma´s weer opnieuw wilt installeren, stel dan vóór het wissen de serienummers veilig. Je kunt hier LicenseCrawler of Keyfinder voor gebruiken.

Darik's Boot And Nuke wist ALLES

Darik’s Boot And Nuke kun je ook inzetten om externe harde schijven, usb-sticks en geheugenkaarten te wissen. Het is wel belangrijk om deze geheugendragers via usb op de computer aan te sluiten. Doe dat vóórdat je het programma start. Tijdens het opstarten zal Darik’s Boot And Nuke de aangesloten geheugendragers herkennen. Steek je na het opstarten van Darik´s Boot And Nuke een usb-stick in de computer, dan zul je zien dat deze niet wordt herkend.

Alleen gehele harde schijven nuken

Darik’s Boot And Nuke kan helaas alleen gehele harde schijven wissen. Heb je een harde schijf ingedeeld in meerdere partities, dan kun je dus niet een specifieke partitie wissen. Het programma KillDisk kan dat wel. Darik’s Boot And Nuke kan wel weer meerdere geheugendragers tegelijkertijd wissen. Heb je meerdere harde schijven in je computer zitten, selecteer deze dan allemaal. Darik’s Boot And Nuke zal ze tegelijkertijd wissen.

Stap 1: Iso downloaden

Darik's Boot And Nuke werkt buiten Windows om. Gebruik je dit programma, dan hoef je Windows niet op te starten. Het draait vanaf een gebrande schijf en zal pas starten als je boot vanaf het aanwezige cd/dvd-station. Ga naar www.dban.org/download en klik op Download, DBAN 2.2.6 Beta for CD-R and DVD-R media. Het downloaden van het iso-bestand zal starten. Het bestand is 10,3 MB groot.

Stap 2: Iso branden

Het iso-bestand branden we op een beschrijfbare cd. Je moet hiervoor gebruikmaken van een brandprogramma dat kan omgaan met iso's. Windows 7 biedt zelf de mogelijkheid om iso’s op een schijf te branden. Aangezien niet elke lezer met Windows 7 werkt, maken we in deze workshop gebruik van IMG Burn 2.5.5.0, dat gratis is te downloaden op imgburn.com. Start IMG Burn en kies voor Write Image File to Disc. Ga naar het iso-bestand en kies voor branden.

Stap 3: Booten van schijf

Booten is niets anders het aanspreken van een bepaalde harde schijf, optisch station of usb-stick, waarna het daarop aanwezige besturingssysteem kan worden geladen. Als je de computer opstart, zal normaliter als eerste op de harde schijf worden gekeken of daar een besturingssysteem aanwezig is. Als dat het geval is, zal het besturingssysteem worden geladen, waarna je de computer kunt gebruiken.

We gaan nu Darik's Boot And Nuke 2.2.6 opstarten vanaf de gebrande schijf. Dit betekent dat we gaan booten vanaf de aanwezige cd/dvd-speler. Daarvoor wijzigen we eerst de bootvolgorde via het bios. Tijdens het opstarten van Windows zie je heel kort in beeld hoe je toegang kunt krijgen tot het bios. Meestal moet je een bepaalde functietoets tijdens het aanzetten van je computer indrukken, waarna het bios opstart.

Het is onmogelijk om voor elk type moederbord aan te geven hoe je de bootvolgorde wijzigt. Als je niet precies weet hoe dit voor jouw moederbord werkt, download dan Speccy. Met dit gratis programma stel je – zonder je computer open te schroeven – het merk en type van het aanwezige moederbord vast. Op de site van de moederbordfabrikant vind je instructies over hoe je de bootvolgorde wijzigt.

Stop de gebrande schijf met Darik's Boot And Nuke 2.2.6 in de computer en start opnieuw op. Jouw computer zal booten vanaf deze schijf en je zult zien dat na enige seconden Darik’s Boot And Nuke start. Druk op Enter om het programma in de interactive mode te starten.

Stap 4: Wissen

Na het opstarten van Darik’s Boot And Nuke zul je merken dat je de muis niet kunt gebruiken. Het programma bedien je met het toetsenbord. In het werkvenster zie je de tekst Disk and Partitions en daaronder de gedetecteerde geheugendragers die met de computer zijn verbonden. Je hebt de keuze uit maar liefst 6 verschillende wismethoden. De snelste methode is Quick Erase. Tijdens onze test blijkt dat het wissen van een harde schijf van 160 GB ongeveer 2,5 uur duurt. Als je kiest voor deze wismethode, worden alle data op de harde schijf (of andere drager) met nullen overschreven. Om het wisproces te starten, druk je op de F10 toets.

Het is helaas niet mogelijk om via het programma het wisproces tijdelijk te onderbreken of geheel te stoppen. Wil je het wisproces toch laten stoppen, dan zul je de stroom van de computer moeten halen. Tijdens het wissen zie je in het werkvenster een overzicht van de verstreken tijd en de tijd die het naar verwachting nog duurt om de schijf te wissen. Als het wisproces klaar is, krijg je de boodschap: Press and hold the power button to shutdown. Haal de opstart-cd uit de lade en zet de computer uit. Tijdens het opnieuw opstarten herstel je de bootvolgorde in de oorspronkelijke staat.

Stap 5: Controleren

Wil je echt weten of Darik´s Boot And Nuke zijn werk goed heeft gedaan? Met een hexviewer kun je als het ware in de harde schijf kruipen en de aanwezige data bekijken. Deze stap is niet echt noodzakelijk voor het wisproces, maar kun je uitvoeren als je met eigen ogen wilt vaststellen dat al je oude data helemaal weg zijn. Darik´s Boot and Nuke heeft geen mogelijkheid om de inhoud van de bestanden op de geheugendrager te inspecteren. Installeer hiervoor een programma als FS Hex Editor of HexEdit 3.6. Na het starten selecteer je de geheugendrager. Deze programma´s werken vanuit Windows, dus als je de gewiste systeemschijf wilt controleren, zul je hem moeten aansluiten op een andere computer. KillDisk biedt ook mogelijkheden om de harde schijf te bekijken. Het voordeel is dat je KillDisk kunt booten vanaf cd, zodat je de systeemschijf in de computer kunt laten zitten om deze te controleren.

Stap 6: Formatteren

Heb je via Darik´s Boot And Nuke een harde schijf gewist, dan kun je deze hierna niet gelijk gebruiken. Eerst moet je hem opnieuw formatteren. Als je Windows opnieuw installeert, gebeurt het formatteren tijdens het installatieproces. Heb je alleen de dataschijf in je computer gewist en is de systeemschijf nog intact, dan rechtsklik je in de verkenner op de gewiste schijf en kies je Formatteren.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.