Het heeft even geduurd, maar de e-bookindustrie heeft eindelijk de wind onder de vleugels. Miljoenen boeken zijn beschikbaar in digitale vorm en er zijn talloze manieren om deze boeken te lezen, of het nu op uw computer is of op een speciaal apparaat, de e-bookreader. Maar hoe werkt het precies met al die verschillende bestandsformaten en mogelijkheden?

1. Waarmee leest u e-books?

E-book is in feite de verzamelnaam voor al het leeswerk dat digitaal beschikbaar is, variërend van een roman of naslagwerk tot een rapport of jaarverslag. Wellicht denkt u direct aan de pdf-bestanden, die u ongetwijfeld wel eens in een mailtje hebt aangetroffen. Dat is niet eens zo heel gek, want pdf is één van de beschikbare e-bookformaten (zie stap 2). U kunt e-books natuurlijk via uw pc lezen, maar wist u dat u veel e-books, afhankelijk van het bestandstype, ook op uw smartphone kunt lezen, mits daar de juiste software op geïnstalleerd is? Turen op zo'n klein schermpje is echter niet heel handig en daarbij zullen uw ogen snel vermoeid raken door het verlichte scherm. Om die reden zijn de e-bookreaders in het leven geroepen. Apparaten die slechts één doel hebben: u zoveel mogelijk leesgemak verschaffen. Hoewel de kwaliteit van e-bookreaders sterk wisselt, wordt deze nieuwe vorm van lezen steeds populairder.

2. Wat zijn populaire e-bookformaten?

In een ideale wereld zou er slechts één e-bookformaat zijn dat door alle e-bookreaders werd ondersteund. Helaas leven we in een wereld waarin iedere fabrikant graag zijn eigen stempel drukt en dus met een eigen bestandsformaat komt. Waar de muziekwereld gedomineerd wordt door mp3, zijn er in de wereld van het digitale boek talloze formaten, die lang niet altijd even breed ondersteund worden. Men heeft wel geprobeerd een universeel formaat te lanceren. Zo kwam the Independent Digital Publishing Forum (IDPF) met het .epub-formaat. Dit 'open industry' e-bookformaat wordt ook daadwerkelijk door de meeste e-bookreaders ondersteund, maar is slechts één van de vele bestandsformaten. Toch speelt epub in combinatie met DRM van Adobe een steeds grotere rol en worden dergelijke boeken door veel winkels verkocht. Het formaat .mobi is een breed ondersteund formaat dat is gecreëerd door het bedrijf Mobipocket, maar dat inmiddels vooral wordt geassocieerd met Amazons e-bookreader, de Kindle. De Kindle gebruikt een aangepaste versie van het formaat onder de naam .azw. Het formaat van Microsoft (.lit) kan worden gelezen met Microsoft Reader, maar lang niet met alle e-bookreaders. Adobe's pdf is verreweg het breedst ondersteunde formaat, waarmee vrijwel alle smartphones, e-readers en uiteraard Windows overweg kunnen. Pdf heeft als nadeel dat pdf-bestanden opgemaakt zijn met een bepaalde bladspiegel, bijvoorbeeld A4. Het is dan de vraag hoe goed een e-bookreader dit kan weergeven als de bladspiegel groter is dan het scherm. Tot slot moeten .html en .txt genoemd worden, al bieden deze formaten geen ondersteuning voor beveiliging en laatstgenoemde al helemaal niet voor opmaak.

©PXimport

Helaas is er niet één universeel e-bookformaat, maar zijn er talloze. Het bestandsformaat .epub lijkt in combinatie met Adobe DRM de standaard te gaan worden voor beveiligde boeken.

3. Waar downloadt u e-books?

Net als de oorspronkelijke papieren edities, zijn er talloze locaties waar u online e-books kunt kopen. Vaak worden links naar dit soort plekken aangegeven in de bibliotheeksoftware (zie stap 4), maar u kunt ze natuurlijk eenvoudig zelf via Google op het spoor komen. Bekende Nederlandse e-bookwinkels zijn bol.com, bruna.nl, ebook.nl en libris.nl. Buitenlandse sites zijn bijvoorbeeld amazon.com (alleen voor de Kindle-reader), ereader.com of ebooks.com. Wanneer u via Google op zoek gaat naar een e-booksite, let er dan op dat er verschil is tussen gratis boeken (zonder DRM), en betaalde en beschermde boeken (DRM). Zie stap 6 voor meer informatie over DRM.

©PXimport

E-books kunt u op talloze locaties aanschaffen of gratis downloaden in alle denkbare talen.

Kopen en plaatsen

Wanneer u een e-bookreader koopt, dan wordt deze soms geleverd met library-software. Soms staat deze software op de e-bookreader zelf, zodat u niet eens een cd of dvd in de speler hoeft te doen. Naast alleen de benodigde stuurprogramma's, biedt de software doorgaans ook de mogelijkheid om uw e-books te beheren of te kopen. Via de applicatie kunt u dan eenvoudig nieuwe, of al bestaande bestanden naar het apparaat kopiëren. Gaat het om onbeschermde bestanden die u hebt gedownload, dan hebt u in veel gevallen geen software nodig. De reader verschijnt als verwisselbare schijf in de Windows Verkenner, waarna u de bestanden simpelweg kunt kopiëren. Gaat het echter om met DRM beschermde bestanden, dan hebt u wel software nodig. Meer informatie hierover vindt u in stap 6.

©PXimport

Afhankelijk van of uw e-books beschermd zijn of niet, kunt u ze eenvoudig naar uw e-bookreader kopiëren.

4. Bibliotheekprogramma's

Hoewel u in principe geen software nodig hebt wanneer u alleen maar onbeschermde bestanden op uw e-bookreader wilt zetten, is dit in veel gevallen toch aan te raden. Niet voor het overzetten van de e-books, maar voor het beheer ervan. Wanneer u een uitgebreide muziekcollectie op uw harde schijf hebt, weet u als geen ander hoe rommelig en onoverzichtelijk het kan worden wanneer u geen programma hebt dat orde schept in de chaos. Hoewel sommige e-bookreaders met beheerprogramma's worden geleverd, kunt u er ook voor kiezen om andere applicaties te gebruiken. Adobe Digital Editions is een programma waarmee u eenvoudig uw e-books beheert (en aanschaft), en waarmee u uw computer en reader kunt machtigen (meer hierover bij stap 5). Nadeel is wel dat alleen het pdf- en epub-formaat ondersteund wordt. Een beter alternatief is Calibre. Dit gratis programma ondersteunt vrijwel alle populaire onbeveiligde e-bookbestandstypen, inclusief ondersteuning voor het uploaden naar de meeste populaire e-bookreaders. Ook kunt u kiezen voor de MobiPocket Reader, die eveneens een brede ondersteuning biedt. Fijn van MobiPocket Reader is dat, hoewel de applicatie niet compatibel is met alle e-bookreaders, er versies beschikbaar zijn voor BlackBerry, Windows Mobile, Symbian OS en Palm OS. MobiPocket e-books kunt u ook op deze platforms lezen.

©PXimport

Calibre helpt u eenvoudig uw e-books beheren en biedt de breedste ondersteuning voor bestandsformaten.

5. Hoe converteert u e-books?

Hoewel het natuurlijk goed is dat er zoveel verschillende e-bookreaders op de markt zijn, zou het nog veel fijner zijn geweest als ze allemaal gebruikmaakten van hetzelfde bestandsformaat. Gelukkig hoeft u zich niet aan slechts één bestandsformaat te binden, zelfs als uw e-bookreader maar een beperkt aantal bestandsformaten accepteert. U kunt namelijk vrij eenvoudig converteren van het ene naar het andere formaat. Voor deze taak zijn wederom talloze programma's beschikbaar, maar één van de handigste gratis tools hiervoor is (wederom) Calibre. Wel dient u ook hier rekening te houden met DRM: is het bestand beschermd, dan kunt u het niet zomaar omzetten naar een ander bestandstype. Natuurlijk zijn er trucjes om de DRM te verwijderen, maar u begrijpt dat dat niet de bedoeling is (zie stap 6).

Converteren

Het gratis programma Calibre maakt het converteren van e-books kinderspel. Het mooie van het programma is dat u tal van opties kunt aanpassen, maar dat dit niet verplicht is. Om een e-bookbestand te converteren, start u Calibre, en klikt op de titel van het e-book. Daarna klikt u op Converteer E-boeken in het menu bovenin. In het venster dat nu verschijnt, ziet u links bovenin Invoer formaat, met daarnaast al een gekozen bestandsformaat. U kunt dit niet wijzigen, omdat dit het formaat is van het desbetreffende e-book. Aan de rechterkant ziet u Uitvoer formaat. Hier kunt u kiezen uit een lange lijst met bestandsformaten. Indien gewenst kunt u de titel, auteur, uitgeverij, etc. ook aanpassen, en zelfs de afbeelding van de omslag veranderen. Via de opties in het linkermenu past u het e-book tot in detail aan, of niet natuurlijk. Klik vervolgens op OK om het e-book daadwerkelijk te converteren. Wilt u meerdere e-books tegelijk converteren, klik dan niet op Converteer E-boeken, maar op het zwarte pijltje daarnaast. In het menu dat uitklapt kiest u vervolgens voor Converteer Groep.

©PXimport

Met behulp van Calibre zet u eenvoudig e-books om naar andere bestandsformaten.

6. DRM van e-books verwijderen?

Het verwijderen van DRM (Digital Rights Management) is wettelijk niet toegestaan. Toch willen we DRM even aanstippen, omdat deze digitale auteursrechtenbescherming van e-books ervoor zorgt dat u niet altijd zomaar bestanden naar het apparaat kunt kopiëren. U dient zowel het apparaat als uw computer eerst te autoriseren. Maakt u alleen gebruik van niet-beschermde bestanden, dan kunt u deze doorgaans gewoon via de Verkenner kopiëren. Hebt u echter wel beschermde digitale boeken, dan moet u een specifiek programma te gebruiken om deze over te zetten. Het soort applicatie en de manier waarop, kan per e-bookreader verschillen. Voor beschermde epub- of pdf-formaten gebruikt u Adobe Digital Editions. U dient zowel uw computer als de e-bookreader te machtigen, zodat u uw beschermde content vrij kunt overzetten. Deze machtiging is gekoppeld aan uw Adobe ID en hoeft per computer en apparaat slechts eenmaal uitgevoerd te worden, daarna kunt u importeren zoveel u wilt.

Machtigen met Adobe Digital Editions

Het klinkt ingewikkeld, de pc en de e-bookreader machtigen, maar in werkelijkheid is het een fluitje van een cent. Om te beginnen downloadt en installeert u Adobe Digital Editions. Na de installatie start de Setup Assistant, waarin u wordt gevraagd om de applicatie te activeren. U kunt dit doen met uw bestaande Adobe ID of direct een nieuw ID aanmaken. Na deze activering worden al uw epub- of pdf-aankopen geïmporteerd in Adobe Digital Editions. De computer is hierbij gemachtigd, nu de e-bookreader nog. Wanneer u uw e-bookreader aansluit, wordt deze automatisch herkend door Digital Editions, waarna u direct de vraag krijgt of u de e-bookreader wilt machtigen. Zodra u deze vraag bevestigend beantwoordt, kunt u de beschermde e-books vrijelijk uitwisselen tussen de computer en de e-bookreader. Let op: u kunt maximaal zes computers of e-bookreaders machtigen. Hebt u deze limiet bereikt (bijvoorbeeld doordat uw computer een paar keer is gecrasht en u opnieuw hebt moeten machtigen), dan dient u contact op te nemen met Adobe om het aantal machtigingen uit te breiden. Ook de boeken zelf kunnen soms op een beperkt aantal apparaten te gebruiken zijn. Dit verschilt per boek.

©PXimport

Wanneer u Adobe Digital Editions gebruikt dient u zowel uw pc als uw e-book reader te machtigen.

7. Zelf e-books maken

Zoals gezegd zijn er miljoenen e-books verkrijgbaar en talloze manieren om ze te verkrijgen. Maar het zou natuurlijk ook geweldig zijn als u uw eigen documenten kunt bekijken op uw e-bookreader. Een rapport nog even snel doorlezen in de trein, een lang Word-document lekker op uw gemak in bed lezen enzovoort. Er zijn verschillende betaalde programma's beschikbaar waarmee u uw eigen documenten omzet in e-books, maar ook voldoende gratis software (zoals Adobe Digital Editions en Mobipocket eBook Creator). De mogelijkheden van dergelijke programma's zijn bijzonder uitgebreid. Niet alleen kunnen ze uw documenten opslaan in e-bookformaat, ze stellen ook in staat om de opgeslagen documenten te voorzien van uw eigen DRM. Zo kan uw eigen e-book niet zomaar door iedereen worden gekopieerd.

©PXimport

Met Mobipocket eBook Creator maakt u eenvoudig zelf e-books, zelfs inclusief DRM als dat nodig is.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal: 1,43 inch

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.