Je harde schijf ratelt meer dan vroeger, de leds van je router gaan tekeer, af en toe duiken advertenties in je browser op, je systeem reageert trager of je vrienden klagen dat je spam aan ze verstuurt. Er gebeuren rare en vervelende dingen, maar betekent dat ook dat je systeem is gehackt?

Tip 01: Ik niet!

Veel (thuis)gebruikers hebben er moeite mee te geloven dat anderen hun pc interessant genoeg vinden om op in te breken of om er malware op te installeren. Dat is een misvatting. Zelfs een eenvoudige thuiscomputer kan interessante informatie bevatten, zoals accountgegevens bij allerlei diensten en rekeningnummers. Ook worden veel thuis-pc's gebruikt voor internetbankieren, en criminelen beschikken over software waarmee ze financiële transacties kunnen onderscheppen en aanpassen. Lees ook: Gehackt! - Het gevaar van openbare wifi.

Bovendien kan eigenlijk elke pc dienst doen als onderdeel van een botnet, waarbij geïnfecteerde pc's (zogenoemde zombies) in opdracht van een command and control server spam versturen of in een gezamenlijke DDoS-aanval proberen een webserver op de knieën te krijgen. Daar komt nog bij dat hackers tijdens hun verkenningsrondes vaak weinig selectief te werk gaan en willekeurige pc's aftasten op mogelijke veiligheidslekken. Ga er dus maar van uit dat ook jouw pc een mogelijk doelwit is.

©PXimport

Tip 01 Ook jouw pc is een potentieel doelwit voor hackers!

Tip 02: Geen paniek

Net zoals er gebruikers zijn die zich bij overduidelijke tekenen van een gehackt of gecompromitteerd systeem nog altijd van geen kwaad bewust zijn, bestaan er ook gebruikers die bij de minste onregelmatigheid in paniek raken. Dat bijvoorbeeld je schijf plotseling veel actiever is, kan aan een legitiem updateproces liggen, of je back-uptool is op de achtergrond bezig met veiligheidskopieën. Of misschien ligt het wel aan het defragmentatie- of het schijfindexeringsprogramma van Windows.

En ook dat de leds van je switch of router opeens beginnen te flikkeren, hoeft niet meteen te beteken dat een of ander backdoor-programma stiekem data naar een hacker stuurt. En dat je vrienden opeens spam van jouw e-mailadres ontvangen, kan net zo goed betekenen dat spammers je adres ergens hebben gevonden en hun spamberichten hebben 'gespooft' met dat adres.

Kortom, het is belangrijk oog te hebben voor verdachte symptomen, maar minstens even belangrijk is het die rustig en grondig te analyseren, zodat je precies weet wat de oorzaak is en hoe je het euvel kunt verhelpen. In dit artikel richten we ons op zulke symptoomanalyse, maar uiteraard ontbreken de preventieve tips evenmin.

©PXimport

Tip 02 Drukke schijf? Zou zomaar eens aan je defragmentatietool kunnen liggen.

Drukke schijf

Tip 03: Taakbeheer

Zoals opgemerkt is een opvallend drukke schijf een van de symptomen die mogelijk wijzen op een gecompromitteerd systeem. Het zal er dus op aankomen uit te maken welke processen precies achter die schijfactiviteit steken. In eerste instantie kun je daarvoor het Windows Taakbeheer aanspreken, via de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc. Het Taakbeheer van Windows 7 en 8 werkt iets anders. In Windows 7 open je het tabblad Processen en plaats je bij voorkeur een vinkje bij Processenvan alle gebruikers weergeven. Klik vervolgens de kolomtitel Processen aan: je krijgt dan alle processen in een lijstje te zien, gesorteerd op cpu-gebruik. Wil je echter weten welke processen de meeste schijfactiviteit innemen, ga dan naar het menu Beeld / Kolommen Selecteren en plaats een vinkje bij zowel I/O: gelezen bytes als I/O: geschreven bytes, waarna je de informatie in deze kolommen sorteert. Herken je het bijbehorende proces niet of vertrouw je het niet zo, klik het dan met de rechtermuisknop aan en kies Bestandslocatie openen.

©PXimport

Tip 03 Het Windows Taakbeheer vertelt je ook welk proces voor hoeveel schijfactiviteit zorgt.

Tip 04: Online feedback

In Windows 8 ziet het Taakbeheer er een beetje anders uit. Ga naar het tabblad Processen en klik op de kolomtitel Schijf, waarna je ook hier de processen gesorteerd op schijfactiviteit krijgt te zien. In het contextmenu vind je ook hier Bestandslocatie openen.

Wellicht heb je aan de bestandslocatie en de bijbehorende programmanaam al voldoende om te weten of het om een bonafide proces gaat. Toch niet? Dan kun je de proces- en/of programmanaam altijd intikken in een zoekmachine als Google. Het contextmenu van Taakbeheer in Windows 8 heeft daarvoor zelfs de optie Online zoeken. Blijkt het inderdaad om ongewenste software te gaan, dan moet je die zo snel mogelijk verwijderen. Zie ook tip 17.

Vind je ook in de zoekresultaten niet de nodige informatie terug, dan kun je altijd nog terecht bij ProcessLibrary, een database die meer dan 140.000 processen bevat. Deze gegevens kun je trouwens ook opvragen via een alfabetisch geordende tabel. Veel items zijn bovendien van een veiligheidsscore en eventueel ook van verwijderinstructies voorzien, mocht je inderdaad concluderen dat het proces malafide is.

©PXimport

Tip 04 Process Library bevat informatie over meer dan 140.000 processen.

Tip 05: Process Explorer

Ter aanvulling op het Windows Taakbeheer: er zijn ook handige externe tools waarmee je snel uitvindt welke processen voor de meeste schijfactiviteit zorgen. We kunnen je hiervoor de gratis tool Process Explorer aanbevelen. Start het uitgepakte programma op en kies Options / Tray Icons, waar je alleen een vinkje plaatst bij I/O History. Plaats ook een vinkje bij Options / Hide When Minimized, waarna je de tool minimaliseert. Er verschijnt nu een pictogram in het systeemvak van Windows. Ga je hier met de cursor overheen, dan krijg je te zien welk proces op dat moment voor hoeveel schijfactiviteit verantwoordelijk is (Read / Write / Other).

Met deze tool is het trouwens ook mogelijk de schijfactiviteit van de laatste paar minuten te bekijken. Start Process Explorer in het hoofdvenster op en dubbelklik op de vierde minigrafiek, bovenaan (I/O). Je krijgt nu een kort historisch overzicht van de vastgestelde schijfactiviteit. Desgewenst maak je de grafiek breder om verder in de tijd terug te kunnen gaan. Houd de cursor boven een piek, zodat je ziet wat het bijbehorende proces is.

©PXimport

Tip 05 Process Explorer tekent netjes uit welke processen je schijf bezighouden.

Druk netwerkverkeer

Tip 06: Broncontrole

Een ander symptoom dat op de aanwezigheid van malware en hackers kan wijzen, is grote netwerkactiviteit, en met name op momenten dat je zelf geen netwerkactivititeit verricht, zoals downloaden, uploaden of online gamen. Natuurlijk, de ledjes op je switch of router zijn niet echt de betrouwbaarste manier om de intensiteit of aard van de netwerkactiviteit te meten.

Dan heb je meer aan de ingebouwde tool Broncontrole. Die start je als volgt op. Open het Taakbeheer en ga naar het tabblad Prestaties, waar je onderaan Broncontrole of Broncontrole openen kiest. Daar open je dan het tabblad Netwerk. Dat geeft je een actueel overzicht van de processen, net als het aantal verstuurde en ontvangen bytes over je netwerkadapter. Klik een verdacht item met de rechtermuisknop aan en kies Online zoeken om meer feedback te krijgen. Of surf naar ProcessLibrary (zie tip 04).

©PXimport

Tip 06 Windows weet je te vertellen welke processen je netwerkadapter bezighouden.

Tip 07: GlassWire (1)

De tool Broncontrole vertelt je weliswaar welke processen hoeveel netwerkactiviteit genereren, maar om welk type netwerkactiviteit het precies gaat is minstens zo belangrijk. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn te weten met welke servers je pc (of processen daarop) in verbinding staat. Dat kun je weliswaar ook te weten komen vanuit Broncontrole (met name als je hier het paneel TCP-verbindingen opent en daar vooral de kolom Externadres controleert), maar dan vinden we een externe tool als GlassWire informatiever en overzichtelijker.

Start je de tool op, dan is het heel goed mogelijk dat die al meteen een paar meldingen geeft dat bepaalde toepassingen een netwerkverbinding willen opzetten. Die informatie kun je in dit stadium negeren, tenzij je al meteen doorhebt dat het om een malafide programma gaat. In het hoofdvenster van GlassWire open je vervolgens het tabblad Graph. Je ziet hier een grafiek met het uitgaande en binnenkomende netwerkverkeer.

©PXimport

Tip 07 GlassWire: een helder overzicht van je netwerkverbindingen.

Tip 08: GlassWire (2)

Standaard toont de grafiek je het netwerkverkeer van de laatste vijf minuten, maar bovenaan kun je ook Week, 24 Hours en 3 Hours selecteren. Klik onder in de grafiek om de namen van de programma's te zien die achter het netwerkverkeer zitten. Tegelijk verschijnen ook de namen en het land van de hosts (servers) waarmee de netwerkverbinding werd opgezet. Klik zo'n naam aan om meer informatie op te vragen, zoals de hoeveelheid netwerkverkeer. Merk ook het knopje bovenaan rechts op, waarmee je de grafiekweergave tijdelijk kunt bevriezen. Handig zijn ook de menu-opties Apps en Traffic. Daarmee kun je het netwerkverkeer respectievelijk per applicatie en per netwerktype volgen (zoals http voor het surfen, SMTP voor het verzenden van e-mail, POP3 voor het opvragen van e-mail en ftp voor het versturen van bestanden). Vergelijkbare informatie vind je in het tabblad Usage, maar dan gesorteerd volgens datahoeveelheid.

©PXimport

Tip 08 GlassWire verdeelt het netwerkverkeer zelfs onder naar protocol.

Tip 09: Firewall

Mocht je, bijvoorbeeld na een rondje googelen, inderdaad het sterke vermoeden hebben dat een bepaald programma een verdachte netwerkverbinding heeft opgezet, dan is het natuurlijk zaak die software van je systeem te krijgen. Daarvoor verwijzen we naar tip 17. Je doet er echter ook goed aan zo snel mogelijk die connectie te verbreken. Ook dat kun je makkelijk doen vanuit GlassWire. Open het tabblad Firewall en zet een vinkje bij Firewall On. Dat lukt overigens alleen maar als je Windows Firewall actief is, wat GlassWire indien gewenst voor jou regelt. Vervolgens hoef je alleen maar het vlammetje naast het verdachte item aan te klikken. Zodra dat rood kleurt, weet je dat je firewall het verkeer van en naar dat item niet langer toelaat.

©PXimport

Tip 09 De firewall van GlassWire: weinig meer dan een grafisch front-end (maar wel handig voor snelle interventies).

Firewall

Je kunt niet zonder een degelijke en up-to-date antivirustool, daarvan is elke gebruiker zich nu wel bewust. Maar ook een firewall is onontbeerlijk. Die stelt zich op als een soort verkeersagent die alle datatransfers van (en gewoonlijk ook naar) het internet monitort. Bij verdacht verkeer slaat deze 'agent' alarm en kan hij de verbinding alsnog blokkeren. Er bestaan diverse goede en gratis firewalls, waaronder Comodo Internet Security (bevat tevens een antivirusmodule) en Online Armor Free.

Je hoeft echter niet per se te gaan 'shoppen' voor een firewall, want de firewall van Windows (7/8) is ook heel solide. Je moet dan natuurlijk wel even checken of je hem wel hebt geactiveerd. Dat kan via Configuratiescherm / Windows Firewall / Windows Firewall in- of uitschakelen. Overigens: twee firewalls tegelijk draaien is geen goed idee; dat geldt trouwens ook voor twee antivirustools die op de achtergrond actief zijn.

©PXimport

Je beveiliging is nooit compleet zonder een goede firewall.

Vreemde programma's

Tip 10: Autostarters

Mocht je plotseling programma's zien opduiken (bijvoorbeeld via een pictogram in het Windows-systeemvak of in de lijst met processen in Taakbeheer), dan is de kans groot dat die automatisch samen met Windows opstarten. Het is in dat geval ook niet uit te sluiten dat je systeem wat trager opstart dan normaal. Je doet er dan in elk geval goed aan deze 'autostarters' nader te bekijken. De kans is groot dat er een of meer ongewenste exemplaren tussen zitten.

Ook dat bekijken kun je in principe met Windows-eigen tools doen. In Windows 7 druk je op Windows-toets+R en voer je het commando msconfig uit, waarna je het tabblad Opstarten opent. In Windows 8 open je Taakbeheer en ga je naar het tabblad Opstarten. Om een item (tijdelijk) uit te schakelen verwijder je het bijbehorende vinkje (Windows 7) of kies je Uitschakelen in het contextmenu (Windows 8). Bij twijfel laat je het item ongemoeid totdat je meer zekerheid hebt. Die kun je wellicht krijgen via een zoektocht met Google of je spreekt een meer gespecialiseerde database aan, zoals deze. Krijgt het item bij deze sites een 'X' mee, dan weet je dat het goed fout zit. Dat item schakel je dus meteen uit en probeer je ook definitief van je systeem te halen (zie ook tip 17).

©PXimport

Tip 10 Autostarters schakel je snel uit via msconfig.

Tip 11: Autorun Organizer

Ook voor het uitpluizen van autostarters bestaan er handige externe tools die je beter informeren dan Windows doet. Eén ervan is Autorun Organizer. Dit programma is er weliswaar in eerste instantie op gericht het opstartproces te optimaliseren, maar laat zich ook inzetten om verdachte items uit te filteren. Bij het opstarten krijg je meteen een overzicht van de autostarters te zien, inclusief hun locatie op je schijf en hoe ze worden opgestart (vanuit de programmagroep Opstarten, vanuit de taakplanner, via het register enzovoort).

Met één druk op de knop, waarin je aangeeft bereid te zijn de lijst met gedetecteerde toepassingen naar de makers te sturen, krijg je nog extra informatie. Je komt bijvoorbeeld te weten hoeveel procent van de medegebruikers die toepassingen hebben uitgeschakeld (of met enig uitstel laten opstarten). Vanuit het contextmenu kun je over elk item verdere informatie opvragen (Search Internet) of op non-actief zetten (Temporary disable).

©PXimport

Tip 11 De acties van medegebruikers kunnen je wellicht inspireren.

Browserongeregeldheden

Tip 12: Browser 'opschonen'

Verschijnen ongevraagd extra werkbalken in je browser, heb je opeens een andere startpagina of zoekmachine of duiken er om de haverklap advertentiepop-ups op, dan weet je dat iets of iemand met je browser heeft gerommeld. Mogelijk ligt het aan ongewenste add-ins of extensies. Die krijg je in principe weg via het ingebouwde extensiebeheer.

In Google Chrome klik je het knopje met de drie streepjes aan en kies je Meerhulpprogramma's / Extensie, waarna je het vinkje weghaalt bij Ingeschakeld om het item op non-actief te zetten of het vuilnisbakpictogram aanklikt om de extensie daadwerkelijk te verwijderen. In Internet Explorer klik je het tandwielpictogram aan en kies je Invoegtoepassingen beheren. Ongewenste items selecteer je en maak je via de knop Uitschakelen onschadelijk. Het is ook mogelijk je browser in één keer naar de oorspronkelijke staat te laten terugkeren. Houd er in dit geval wel rekening mee dat ook eerder opgeslagen cookies, formuliergegevens, wachtwoorden en invoegtoepassingen worden verwijderd. In IE doe je dat via Internetopties / Geavanceerd / Opnieuwinstellen. In Chrome gaat dat via Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven /Instellingen opnieuw instellen (helemaal onderaan).

©PXimport

Tip 12 Hoed je voor een wildgroei aan browseruitbreidingen.

Tip 13: Toegespitste tools

Hardnekkige adware en aanverwante ongein zoals hijackers en PUP's (potentially unwanted programs) zijn niet altijd zo makkelijk te verwijderen. In dat geval kun je beter de hulp inroepen van een gespecialiseerde tool als ADwCleaner of Adware Removal Tool. Het moet gezegd, sommige antivirusprogramma's vertrouwen ADwCleaner niet, maar wijzelf hebben er tot nog toe goede ervaringen mee. Wel valt het af te raden een tool als ADwCleaner of Adware Removal Tool uit te voeren wanneer je geen problemen met adware en aanverwanten ervaart.

Je doet er ook goed aan vooraf zelf een systeemherstelpunt te maken. Zoek in Windows naar 'herstelpunt' en kies Eenherstelpunt maken, waarna je de knop Maken indrukt en een geschikte naam voor het snapshot kiest. Loopt er onverhoopt iets fout, dan kun je via Systeemherstel nog terugkeren.

AdwCleaner is makkelijk te bedienen. Start het programma op, druk op de knop Scan en klik na afloop van de scanronde op de knop Cleaning. De procedure bij Adware Removal Tool is vergelijkbaar, maar duurt over het algemeen wat langer: druk op Scan, bevestig met OK en druk op Next. Na de operatie herstart je in beide gevallen je pc.

©PXimport

Tip 13 AdwCleaner: adware en andere ongein worden grondig verwijderd.

Tip 14: Zombie?

Dit onderdeel gaat voor één keer niet over spamberichten die je zelf ontvangt, maar om ongewenste mailtjes die kennissen of onbekenden via jouw e-mailadres binnenkrijgen. In veel gevallen is er 'niet meer' aan de hand dan spammers die jouw adres zijn tegengekomen en dat handig misbruiken om anderen te laten geloven dat hun berichten van jou afkomstig zijn.

Maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. Het is bijvoorbeeld niet uitgesloten dat je systeem als een zombie binnen een botnet van spammers is opgenomen. Anders gezegd, dat je pc af en toe wordt gebruikt om naar andere pc's spam te versturen. In dat geval zou je systeem geregeld opvallend meer netwerkverkeer moeten genereren en hiervoor verwijzen we je naar tips 06 tot en met 09. Het is echter niet uitgesloten dat de rotzooi zich via een zogenoemde rootkit diep in je systeem heeft genesteld. Dan vereist het verwijderen van de malware doorgaans een gespecialiseerde aanpak. Meer daarover lees je in tip 18.

Een andere mogelijke verklaring voor de spamberichten is dat hackers op een of andere manier je e-mailaccount zijn binnengedrongen. Zie daarvoor tip 16.

©PXimport

Tip 14 Zo werkt een botnet voor het versturen van spam (bron: Wikipedia).

Tip 15: Antivirus

Sommige malware is zo sluw om bepaalde programma's te blokkeren. Je antivirustool werkt bijvoorbeeld niet meer, het lukt je niet meer om toepassingen als regedit op te starten (voor het aanpassen van registersleutels) of je kunt niet meer op sites van bepaalde antivirusfabrikanten komen. Vaak zit er dan weinig anders op dan een antivirustool vanaf een 'live medium' te draaien: zie tip 18.

Je kunt het in elk geval ook eerst even proberen door Windows in veilige modus op te starten (houd na het inschakelen van de pc even de F8-toets ingedrukt en kies Veilige modus) en vervolgens het systeem met je up-to-date antivirustool te scannen. Download, desnoods vanaf een andere pc, ook de gratis versie van Malwarebytes Anti-Malware en laat die eveneens je systeem scannen. Deze tool slaagt er ook vaak in om bijvoorbeeld 'ransomware' te verwijderen. Dat is malware die je systeem blokkeert totdat je betaalt.

©PXimport

Tip 15 Malwarebytes Anti-Malware: handig voor een 'second opinion'!

Tip 16: Account gehackt

Je wilt je aanmelden bij Facebook of bij je webmail en dat blijkt niet langer te lukken! De service klaagt erover dat je wachtwoord onjuist is, terwijl je echt wel zeker weet dat je het correct hebt ingevoerd. Dan is de kans groot dat hackers er op een of andere manier in zijn geslaagd je account te kraken (al dan niet door zich toegang tot je pc te verschaffen). Hoe dan ook, je doet er dan goed aan zo snel mogelijk het wachtwoord van de gecompromitteerde accounts te wijzigen. De meeste diensten voorzien in zo'n mogelijkheid, waarbij je in de meeste gevallen een bevestigingsmail zult ontvangen. Veel diensten helpen je ook met concrete tips wanneer je account is gehackt. Voor Outlook.com kun je bijvoorbeeld terecht op een pagina van Microsoft.

Om te vermijden dat je account nogmaals wordt gehackt, kies je niet alleen een stevig(er) wachtwoord, maar maak je ook gebruik van tweefactorauthenticatie. Daarbij moet je naast een wachtwoord bijvoorbeeld ook nog bevestigen met een sms. Steeds meer diensten bieden een dergelijke optie aan, waaronder Apple, Facebook, Google en Microsoft.

©PXimport

Tip 16 Een gehackt account? Valt nooit helemaal uit te sluiten!

Tip 17: De-installatie

Heb je via tips 03 tot en met 12 inderdaad ontdekt dat er zich ongewenste software op je systeem bevindt, dan kun je in eerste instantie proberen die op de 'reguliere' manier te verwijderen. Via het Configuratiescherm van Windows dus, in het bijzonder het onderdeel Programma's en onderdelen. Lukt het daar niet mee, ook niet wanneer je Windows hebt opgestart vanuit de veilige modus, dan kun je het ook proberen met een wat krachtiger tool.

Zo scant Revo Uninstaller naar eventuele resten van een (niet helemaal) verwijderd programma en wordt getracht ook die weg te halen. Handig is ook de zogenoemde jachtmodus: je versleept een vizier naar een venster, waarna Revo Uninstaller het bijbehorende proces kan stopzetten of het programma kan de-installeren. We raden je aan de 'professional' versie te downloaden, aangezien die grondiger te werk gaat en je hem gedurende dertig dagen gratis kunt gebruiken.

Lukt het je met deze tool evenmin om de ongewenste software weg te krijgen, dan zit er weinig anders op dan het met een antimalwaretool (zoals Malwarebytes Anti-Malware, zie tip 15) te proberen of met de techniek zoals beschreven in tip 18.

©PXimport

Tip 17 Revo Uninstaller begint soms waar Windows uninstaller eindigt.

Tip 18: Live medium

Sommige malware is zo hardnekkig of zit zo diep verstopt in je systeem dat je deze niet weg krijgt door Windows op de normale manier (en zelfs niet in veilige modus) op te starten en vervolgens een antivirustool te draaien. In zulke gevallen zit er weinig anders op dan je computer vanaf een live medium als een dvd of usb-stick op te starten, waarop al een of meer antimalwaretools zijn geïnstalleerd.

Een prima tool om een live usb-stick te prepareren is Your Universal Multiboot Installer ofwel YUMI. Je hoeft weinig meer te doen dan naar je usb-stick te verwijzen en in de rubriek Antivirus Tools telkens een antivirusprogramma te selecteren, zoals Kaspersky, Avira, AVG, F-Secure en BitDefender. YUMI zal dat dan voor je ophalen, waarna je naar het gedownloade iso-bestand verwijst en het op je stick wordt geplaatst. Start je pc vervolgens met die stick op en laat de antivirustool(s) op je systeem los.

©PXimport

Tip 18 Soms zit er echt niets anders op dan te scannen vanaf een live medium.

Preventie

Tip 19: Updates & patches

Hackers en malware weten vaak in je systeem door te dringen door sluw gebruik te maken van veiligheidslekken in Windows en software zoals browsers, Flash, Adobe Reader en Java. Je bent het dus aan jezelf verplicht ervoor te zorgen dat zowel Windows als je programma's up-to-date blijven en zijn voorzien van alle beschikbare patches. Je doet er dus goed aan de updatefunctie van Windows op automatisch in te stellen (via Configuratiescherm / Windows Update) en de sites van de softwarefabrikanten regelmatig te checken op mogelijke updates en patches. Twee tools kunnen je in dit updateproces helpen. Het gaat allereerst om Ninite, waarmee je met enkele muisklikken een negentigtal bekende freewaretools kunt updaten. Dan is er nog Sumo Lite, die nagaat welke programma's je al hebt geïnstalleerd en vervolgens kun je die desgewenst snel updaten. Let er op de lite-versie te gebruiken om de installatie van extra software te vermijden; zie ook tip 20.

Specifiek voor het checken op verouderde en dus vaak onveilige, want niet goed gepatchte, software is er nog de 'kwetsbaarheidsscanner' Secunia PSI.

©PXimport

Tip 19 Ninite controleert zo'n negentig verschillende freewares.

Tip 20: Gezond verstand

Risicofactor nummer een blijft de gebruiker zelf. Je kunt je namelijk al heel veel onheil besparen door je gezond verstand te gebruiken. Naast het installeren van een degelijk antivirusprogramma, het activeren van een firewall en het up-to-date houden van Windows en software (zie tip 19) hoort daarbij dat je niet zomaar op elke link klikt die je bijvoorbeeld via sociale media bereikt. Of dat je niet zomaar elke bijlage in een e-mail opent. Download je geregeld (gratis) software, upload het gedownloade bestand dan altijd eerst naar een site als deze voordat je het programma gaat installeren. Deze gratis service laat het bestand namelijk door circa 57 verschillende antivirustools scannen.

Ook tijdens het installeren van nieuwe software is het altijd opletten geblazen. Kies waar mogelijk voor een Custom (advanced) installation, zodat je ongewenste vinkjes kunt verwijderen. Merk je ergens een knop Decline (afwijzen) op, klik die dan aan, want zo voorkom je wellicht de installatie van extra software.

©PXimport

Tip 20 Installeer nooit software zonder die eerst grondig op malware te laten checken!

Virtualisatie

Ga je af en toe met onbekende software aan de slag of bezoek je wel eens sites waarvan je niet helemaal zeker bent of die betrouwbaar zijn, dan verminder je het risico op malware en hackers wanneer je dat 'gevirtualiseerd' doet. Dat houdt in dat je met behulp van speciale software in een omgeving werkt die is afgeschermd van de rest van je Windows-installatie, ook wel sandbox genoemd. Nu hoef je daarvoor niet meteen aan de slag met virtualisatiesoftware als het gratis VirtualBox, die een complete Windows-installatie in een virtuele omgeving plaatst, maar het kan bijvoorbeeld ook met gratis tools als SandBoxie of ToolWiz Time Freeze. Die laatste kun je op elk moment activeren, waarna alles (!) wat er op de systeemschijf gebeurt na een herstart van Windows automatisch weer ongedaan kan worden gemaakt. Let wel, virtualisatiesoftware geeft geen honderd procent garantie op veiligheid, maar maakt het malware en andere rommel toch weer een stuk lastiger.

©PXimport

Scherm je systeemschijf af met een druk op de knop.

Een complete keuken kopen begint met goede keuzes: wat is je budget, welke opstelling past bij je ruimte en welke stijl voelt als thuis? Bij Bemmel & Kroon kun je jouw keuken volledig op maat samenstellen. In dit artikel lees je hoe je slim en doordacht je nieuwe keuken plant, zodat je jarenlang plezier hebt van elke keuze.

Een nieuwe keuken koop je niet zomaar even; het is een investering in de sfeer van je huis en je dagelijkse comfort. Het is de plek waar je de dag begint met koffie en waar je 's avonds samenkomt. Als je op zoek bent naar een complete keuken die jarenlang meegaat, biedt Bemmel & Kroon volop mogelijkheden. Voordat je echter knopen doorhakt, is het slim om even stil te staan bij drie basiselementen: je budget, de ideale opstelling en de juiste stijl. Deze factoren bepalen samen of je nieuwe keuken straks niet alleen een plaatje is om te zien, maar ook een fijne plek om in te leven.

Realistisch budgetteren voor jouw droomkeuken

De prijs van een complete keuken bij Bemmel & Kroon hangt volledig af van jouw specifieke wensen. Denk daarbij aan de afmetingen, de gekozen materialen, de apparatuur en de mate van luxe in de afwerking. Een compacte, rechte keuken is vanzelfsprekend voordeliger dan een uitgebreide maatwerkopstelling met high-end apparatuur.

Omdat je bij Bemmel & Kroon alles zelf kunt samenstellen – van de kasten en fronten tot het werkblad – heb je veel grip op de kosten. Het is daarom verstandig om vooraf een budget vast te stellen. Zo kun je gericht keuzes maken en bepalen waar je wilt investeren in luxe en waar je wellicht concessies doet. Een goede planning vooraf voorkomt dat je later opties moet schrappen en zorgt dat je binnen jouw budget een prachtig resultaat neerzet.

©Bemmel & Kroon

Afgestemd op jouw ruimte en ritme

De indeling van de keuken is bepalend voor het gebruiksgemak. Hoe je kookt, beweegt en leeft in de ruimte, hangt af van de juiste flow. Bij Bemmel & Kroon heb je keuze uit alle denkbare vormen: van een rechte opstelling of hoekkeuken tot een U-vorm of een royaal kookeiland.

Heb je wat minder ruimte, dan werkt een compact ontwerp vaak het prettigst. In een open woning kan een kookeiland juist dienen als sociaal middelpunt of als mooie overgang naar de woonkamer. Denk hierbij goed na over je looproutes en de zogeheten werkdriehoek tussen koken, spoelen en koelen. Bemmel & Kroon kijkt graag met je mee; niet alleen naar het ontwerp, maar ook naar hoe de keuken past in jouw toekomstige woonritme.

Waar smaak en functionaliteit elkaar ontmoeten

Minstens zo belangrijk als de opstelling is de uitstraling van je keuken. Dit is waar jouw persoonlijke smaak echt tot leven komt. Of je nu houdt van strak en modern met greeploze fronten, of juist de warmte zoekt van een landelijke stijl met natuurlijke houtstructuren; de opties in afwerking, grepen en werkbladen zijn eindeloos.

Bedenk wel dat stijl en materiaal hand in hand gaan met functionaliteit. Een bepaald werkblad kan prachtig zijn, maar vraagt misschien meer onderhoud. Door hier een goede balans in te vinden, zorg je ervoor dat de keuken ook na jaren intensief gebruik nog steeds prettig aanvoelt en mooi oogt.

©Bemmel & Kroon

Alles onder één dak voor een zorgeloze keuze

Het grote voordeel van een complete keuken bij Bemmel & Kroon is dat je niet voor elk onderdeel naar een andere winkel hoeft. Ze profileren zich als een totaalpartner waarbij kasten, apparatuur en afwerking naadloos op elkaar aansluiten. Met tientallen opstellingen in de showrooms ter inspiratie, en de mogelijkheid om alles op maat aan te passen, krijg je de vrijheid om jouw ideale plaatje te creëren zonder het overzicht te verliezen. Dat geeft rust en duidelijkheid tijdens het koopproces.

Slimme vragen voor een vliegende start

Om het meeste uit je bezoek aan de showroom te halen, helpt het om jezelf vooraf drie vragen te stellen. Vraag jezelf ten eerste af wat je maximale budget is en hoe je dat wilt verdelen over apparatuur en materialen. Bedenk daarnaast welke opstelling het best bij de fysieke ruimte en jouw levensstijl past. Tot slot is het goed om alvast na te denken over welke sfeer en materialen aansluiten bij de rest van je interieur. Als je deze antwoorden globaal in je hoofd hebt, kunnen de adviseurs van Bemmel & Kroon je veel gerichter helpen aan een ontwerp dat niet alleen mooi is, maar ook toekomstbestendig.

©Bemmel & Kroon

Waarom kiezen voor Bemmel & Kroon?

Als gevestigde keukenspecialist combineert Bemmel & Kroon jarenlange ervaring met een enorm breed aanbod. Met zo'n 150 keukenopstellingen verspreid over diverse showrooms is er altijd wel een stijl die je aanspreekt. Of je nu gaat voor een functionele basiskeuken of een luxe maatwerkproject: ze bieden de deskundigheid en de flexibiliteit om jouw droomkeuken werkelijkheid te maken. Maak snel een afspraak!

Er bestaan verschillende platformen waarmee je vliegtuigen, boten en ander verkeer tot op de meter nauwkeurig kunt tracken. De afgelopen jaren is het aanbod verbeterd en de nauwkeurigheid toegenomen. Hoog tijd voor een reisje langs enkele interessante trackingdiensten.

Verschillende systemen maken het mogelijk om de locatie van vliegtuigen, schepen en voertuigen te bepalen. Het belangrijkste systeem voor schepen is het Automatic Identification System (AIS). Het AIS-systeem stuurt allerlei informatie door, waaronder de identificatie van het schip, de positie, de koers en snelheid. Ook de status van het schip – ligt het bijvoorbeeld voor anker of is het op zee – wordt via dit systeem doorgegeven. De grote vaart is verplicht AIS te gebruiken.

Een belangrijk systeem voor vliegtuigen is Automatic Dependent Surveillance Broadcast (ADS-B). Hierbij stuurt het vliegtuig belangrijke informatie naar grondstations en satellieten. De gegevens worden met verschillende partijen, onder meer de luchtverkeersleiding en andere vliegtuigen, gedeeld. Overigens wordt ADS-B in de praktijk aangevuld met andere gegevens, bijvoorbeeld afkomstig van radarsystemen. Voor voertuigen over land, zoals vrachtwagens, wordt gebruikgemaakt van uiteenlopende trackingsystemen. Die gegevens zijn over het algemeen niet openbaar beschikbaar.

🚢VesselFinder

Schepen volgen

VesselFinder is een gebruiksvriendelijke website waarmee je de positie en voortgang van allerhande schepen kunt bijhouden. Voor de volledige functionaliteit maak je eerst een gratis account aan. Je krijgt daarmee toegang tot een gedeelte van de gegevens, maar voor de volledige functionaliteit heb je een betaald account nodig. Vooral historische data, zoals de havens die het schip heeft aangedaan, zijn alleen inzichtelijk voor betalende abonnees.

Klik op de pijl van een schip op de kaart voor extra informatie. In het zijvenster zie je de kerninformatie van het schip, zoals een foto en de aankomsthaven. Ook wordt hier andere informatie gedeeld als de koers, snelheid en status. Verder lees je welke haven voor het laatst is aangedaan.

Extra informatie

Hetzelfde venster biedt nog een aantal andere gegevens. Bij Port calls staat vermeld welke havens zijn bezocht. Bij Weather zie je de actuele weersomstandigheden. Tot slot is er de sectie Vessel Particulars. Hier vind je aanvullende statistieken, zoals gewicht, lengte en identificatienummer.

Filters

Met behulp van filters maak je de kaart een stuk overzichtelijker. Klik links op Vessel Filters. Onder Vessel Type kun je aangeven welke schepen je wilt zien, bijvoorbeeld alleen militaire schepen, cruiseschepen of zeiljachten. Sommige categorieën kun je uitklappen en verder specificeren, zoals bij de passagiersschepen.

Je kunt de kaart van VesselFinder verrijken met aanvullende (weer)gegevens. Klik op de knop waarop de wind is afgebeeld (rechtsboven in het venster) en kies uit Temperature, Wind Speed en Waves.

Punten verbinden

In dezelfde werkbalk vind je een knop met het pictogram van een passer. Je kunt deze knop gebruiken om op de kaart punten met elkaar te verbinden en snel de onderlinge afstand te zien. Met de bovenste knop (met de opdruk van een kaart) schakel je tussen de kaarttypen. Zo kun je de standaardkaart afwisselen met een eenvoudige en met een donkere kaart. Met een betaald account (circa 19 euro per maand) heb je ook toegang tot een satellietkaart en nautische kaart.

Schepen zoeken

Heb je de naam van een schip, maar kun je het niet vinden op de kaart? Klik op Vessels. Via de zoekmachine op deze pagina kun je een specifiek schip zoeken, bijvoorbeeld door de naam op te geven. Ook kun je de vlag opgeven waaronder het betreffende schip vaart (via het tweede vak) of het type schip specificeren (via het derde vak). Wil je een volledig overzicht, inclusief schepen die niet meer varen? Haal dan het vinkje weg bij In Service. Klik in het resultatenvenster op een schip om de details te bekijken.

VesselFinder heeft ook een overzicht van havens: deze vind je onder Ports. Klik op de naam van een haven om de details van de haven te bekijken. In dezelfde weergave lees je welke schepen worden verwacht, welke schepen vertrekken en welke schepen momenteel in de haven liggen. Rechtsboven in het venster vind je een algemeen zoekvak. Dit kun je gebruiken om te zoeken naar schepen en havens. 

✈️Flightradar24

Vliegtuigbewegingen

Flightradar24 behoort samen met het verderop besproken FlightAware tot de populairste platformen waarmee je vliegtuigbewegingen in de gaten kunt houden. De kaart kan aardig volraken met vliegtuigen, maar met behulp van filters maak je Flightradar een stuk vriendelijker.

Onderin vind je de werkbalk: klik op Filters. Via de tab Categories bepaal je welke vliegtuigen je wilt zien, bijvoorbeeld Passenger of Business jets. Via Flightradar24 kun je ook drones (Drones) en helikopters (Helicopter) bekijken.

Je kunt verder een eigen filter maken, waarmee je in één keer een vooraf gekozen set vliegtuigen zichtbaar maakt. Klik op Custom / Add new filter. Kies vervolgens welke elementen je wilt toevoegen, zoals Airport of Aircraft. Wil je nog meer controle, bijvoorbeeld door het registratienummer van een vliegtuig op te geven of te zoeken op luchtvaartuigen van een bepaalde leeftijd? Kies dan voor Advanced. Geef de waarden op en klik op Continue.

Heb je alle filters ingesteld, dan kun je deze snel in- en uitschakelen via de kaartweergave. In de werkbalk aan de rechterkant van de kaart klik je op de knop Filter (herkenbaar aan het pictogram van een filter).

Gratis abonnement

Ben je een intensieve gebruiker van Flightradar24, dan kun je ervoor kiezen om bij te dragen aan het netwerk door zelf ook vliegtuiginformatie door te spelen. In ruil hiervoor krijg je een Business-abonnement gratis. Hiermee heb je toegang tot de volledige functionaliteit van het platform.

Er zijn twee manieren om bij te dragen. Op www.flightradar24.com/apply-for-receiver kun je je aanmelden om in aanmerking te komen voor een kant-en-klaar installatiepakket dat kosteloos door Flightradar24 wordt toegestuurd. Het pakket bestaat uit de hardware die je nodig hebt om vliegtuigen te spotten. Of je hiervoor in aanmerking komt, is sterk afhankelijk van de locatie. Mensen in gebieden die nog een slechte dekking hebben, maken meer kans.

Word je niet geselecteerd of heb je geen geduld? Dan kun je eigen hardware inzetten, op basis van Raspberry Pi. De kosten hiervoor bedragen zo'n 80 euro. Op www.flightradar24.com/build-your-own vind je uitgebreide instructies. 

✈️FlightAware

Vliegverkeer met details

Een andere tracker voor vliegtuigen, maar in Nederland en België iets minder bekend, is FlightAware. Deze dienst heeft een eenvoudiger opzet dan Flightradar24, maar geeft in de detailpagina's wel meer informatie in één keer weer.

Klik op de kaart een vliegtuig aan om de details te zien: je ziet hier onder meer het vluchtverloop in hoogte en snelheid. Via View Flight Track Log zie je welke routes het vliegtuig eerder heeft afgelegd, inclusief koers, snelheid en hoogte.

Ben je geïnteresseerd in een specifieke vlucht, bijvoorbeeld van een historisch vliegtuig? Met een notificatie kan FlightAware je van een komende vlucht op de hoogte stellen. Klik linksboven op de gebruikersnaam en kies My Account. Open de tab Flight Alerts en kies Set up a new alert. Geef vervolgens de variabelen op, zoals vluchtnummer en hoe vaak je op de hoogte wilt worden gesteld. Bovendien kun je de notificatie ook naar een ander laten sturen. Zet een vinkje bij Share this alert with a friend en geef het e-mailadres op.

📍Google Maps

Zelf gevolgd worden

Je hoeft geen vliegtuig of boot te hebben om zelf door anderen te worden gevolgd. Stap je op de fiets of ben je te voet of met de auto? Met Google Maps kun je in realtime je locatie met anderen delen. Zij zien dan je naam en foto, de locatie van het telefoontoestel, de accustatus en eventuele gegevens over vertrek- en aankomsttijd.

Om je locatie te delen, heb je een Google-account nodig. Open Google Maps en tik op je profielfoto. Kies Locatie delen / Locatie delen. Bepaal hoelang de locatie mag worden gedeeld, bijvoorbeeld 1 uur of Totdat je dit uitzet. Open vervolgens je lijst met contactpersonen en geef aan met wie je de locatie wilt delen. Tik op Delen. Je kunt het delen op elk moment weer uitschakelen. Tik op de profielfoto en kies Locatie delen, Stoppen.

Lees ook: Schep orde in de pinnetjes-chaos van Google Maps

Waar let je op bij een laptop voor trackingwebsites?

Als je veel vliegtuigen, schepen of ander verkeer live volgt - via kaarten, filters en realtime updates - dan zijn dit de laptop­eigenschappen die belangrijk zijn.

1. Scherm / resolutie

2. Processor en werkgeheugen

3. Opslag & snelheid

4. Netwerkverbinding & draadloze opties

5. Batterij & mobiliteit

6. Extra: aansluitingen

Waarom dit belangrijk is

Trackingdiensten combineren realtime data, interactieve kaarten, filters en vaak meerdere tabs. Dat is als het bewerken van meerdere lagen in een grafisch programma: zodra geheugen of CPU tekortschiet, merk je direct vertraging of hapering - kaarten laden traag, positie-updates vertragen en het filteren loopt vast. Een snelle SSD zorgt dat kaarten snel openen, een goede CPU en 16 GB RAM dat updates vlot verlopen.

Heb je vaak meerdere schermen - bijvoorbeeld kaart op groot scherm, details op laptop - dan loont een externe monitor en een laptop met HDMI/USB-C met videouitgang.

Vijf fijne trackinglaptops

ASUS VivoBook 15 – prima allround laptop met 15,6″ scherm en genoeg capaciteit om meerdere browsertabs en realtime tracking soepel te draaien. Goede prijs-kwaliteitverhouding.

Lenovo IdeaPad Slim 3– licht, betaalbaar en vlot genoeg voor tracking-diensten en zwaar browsergebruik. Degelijk scherm en SSD maken dat alles snel laadt.

Samsung Galaxy Book4 – stabiele allrounder, fijne mix van prestaties en mobiliteit. Handig als je de laptop ook mee wilt nemen.

Acer Aspire Go 15– goede prijs voor degelijke prestaties; vlot bij meerdere tabbladen en realtime data.

MSI Thin 15 B13UC-2848NL– iets krachtiger model, ook geschikt als je af en toe intensiever werkt of veel tegelijk open hebt staan.