Het gebruik van minileds in de achtergrondverlichting is een belangrijke verbetering voor lcd-tv's. De kleinere leds stellen fabrikanten in staat om meer zones in de achtergrondverlichting te creëren, waardoor het contrast verbetert. Wie vreest dat je dit soort technologie alleen in de topmodellen vindt, kunnen we geruststellen. Deze TCL 55C765 brengt minileds naar de middenklasse.

Mooi afgewerkt

Wie het scherm van de 55C765 vluchtig bekijkt, zou misschien vermoeden dat deze tv een hogere plaats in de line-up heeft. De slanke metalen rand rond het scherm is niet meer dan een lijntje, en het metalen label met opschrift 'Premium QD Miniled' versterkt het premiumgevoel. De vlakke rug is knap afgewerkt met een vierkantpatroon en is aan de zijdes wat afgeschuind zodat het profiel slanker oogt. Alleen de centrale voet met kunststof afwerking in plaats van metaal verraadt zijn meer bescheiden karakter, maar levert wel een stevige opstelling.

©TCL

Opvallende wijziging bij de aansluitingen

Het aanbod aan aansluitingen is al enkele jaren ongewijzigd. De hoofdtelefoonaansluiting is verdwenen, maar dat vinden we geen drama. Er is bluetooth voor wie een hoofdtelefoon wil gebruiken, en dat is in elk geval aanzienlijk gebruiksvriendelijker. Er zijn nog steeds vier HDMI-aansluitingen, waarvan twee met de volledige HDMI 2.1-bandbreedte van 48 Gbit/s (voor 4K120). Gamers vinden ondersteuning voor ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVDIA G-Sync Compatible en 4K120. Op HDMI-poort 1 kun je zelfs 4K in 144Hz aanleveren, of zelfs Full-HD in 240Hz (natuurlijk alleen vanaf een PC). De input-lag bedraagt 7,7 ms (in 2K120) en 12,0 ms (in 4K60), en dat zijn uitstekende resultaten.

Helaas merken we dat diezelfde poort 1 nu ook de ARC/eARC-functie bevat. Dat is jammer, want TCL zette ARC/eARC voorheen altijd op HDMI 4, waardoor de twee HDMI 2.1-poorten beschikbaar bleven voor high-end gaming (in 4K120 of 4K144), ook als je een soundbar aansloot. Door die functie naar HDMI 1 te verhuizen, zijn gamers die een soundbar willen nu een van de HDMI 2.1-poorten kwijt (tenzij je een soundbar hebt die 4K120 kan doorvoeren). Daarmee geeft TCL een voordeel uit handen, terwijl het toch ook op gamers mikt.

Wandmontage is overigens geen probleem: alle aansluitingen wijzen naar de zijkant van het toestel. Wie geen settopbox wenst voor live-tv moet er rekening mee houden dat TCL slechts een enkelvoudige tuner biedt, en geen opnamemogelijkheid.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Zo veel dimmingzones op een middenklasser!

Dat local dimming – oftewel het afzonderlijk aansturen van de verschillende zones in de achtergrondverlichting – de contrastprestaties van lcd-tv's sterk kan verbeteren, dat weten we inmiddels. Maar hoevéél beter dat is, hangt af van hoeveel zones de tv heeft. In middenklassers is dat doorgaans vrij weinig, met relatief beperkte verbetering als gevolg. TCL zet een duidelijke koers uit: meer zones voor beter contrast, en dat kan ook in deze categorie. We telden 36 x 20 (720) zones op dit toestel, en dat is indrukwekkend, zeker als je weet dat dit model twee jaar geleden nog 120 zones had.

Het VA-paneel zelf levert een prima eigen contrast, en met de dimming geactiveerd meten we cijfers die (afhankelijk van de test) tussen 8400:1 en 40.000:1 zitten. Daarmee levert de tv mooi diep zwart. Maar ook lichtaccenten komen goed tot uiting, zonder overduidelijke halo's. De aansturing levert de hoogste helderheid bij grotere heldere oppervlakken, dus kleine sterren zijn bijvoorbeeld wel wat donkerder dan gewenst, maar ze blijven goed zichtbaar. Ook bij snelle beweging blijft de aansturing attent, ze reageert snel en correct, zodat er geen ongewenste zones oplichten.

De uniformiteit van het paneel is erg goed. In donkere scènes is die zo goed als foutloos, en er is bovendien veel schaduwnuance zichtbaar. In heldere scènes zagen we geen dirty screen-effect, alleen een ietwat heldere rand onderaan en wat donkere hoeken bovenaan, maar dat zijn zaken die tijdens het kijken eigenlijk nooit opvallen. HDR kan in extreme gevallen zoals nachtelijk vuurwerk wel iets meer halo's veroorzaken. Vooral als je te ver opzij zit, wordt dat duidelijk zichtbaar. Het scherm heeft een eerder matige kijkhoek.

©TCL

Flinke bak helderheid

Streamingcontent zien we steeds vaker in HDR, dus een flinke piekhelderheid en ruim kleurbereik zijn belangrijk voor een krachtige weergave van dit type content. Zeker als de tv in een redelijk verlichte omgeving staat. Ook hier houdt de TCL 55C765 erg goed stand. We meten een piekhelderheid van 1552 nits op het 10%-venster en het volledig witte beeld haalt 755 nits. Op een 25%-venster gaat de meter zelfs naar 1730 nits. Ronduit knappe cijfers die veel concurrenten achter zich laten.

Ook het kleurbereik is zeer goed. De quantum dots zorgen voor 93% P3, meer dan voldoende voor correcte HDR-weergave. De beste resultaten krijg je ongetwijfeld in Dolby Vision; dat type HDR-content haalt het beste uit het ruime potentieel van deze tv. Zeker met de toevoeging van Precision Detail, waardoor het beeld nog extra diepte en contrast krijgt. Ook in HDR10 zijn de prestaties goed, al zijn de beelden dan iets te helder.

Opvallend is dat je erg goede schaduwdetails ziet, zelfs in onze donkerste testscène. Bij erg helder gemasterde content (gelukkig niet erg wijdverspreid) verlies je wel duidelijk aan witdetail en kleurnuances bij zeer heldere tonen. De dynamische tonemapping kan dat oplossen, en al maakt die het beeld nog wat helderder (en gaat er zodoende wat contrast verloren), win je wel veel van de verloren wit- en kleurnuance terug. Je kunt het voor de veiligheid het best geactiveerd laten, maar dan wel in de laagste stand.

We doen alle metingen in de Film-modus. De SDR-versie toont een licht gelige tint in de grijsschaal. Kleurweergave blijft grotendeels maar niet volledig gevrijwaard. De HDR-versie heeft dan weer een iets te koele grijsschaal (neigend naar blauw), maar dat valt minder op. In beide gevallen zijn de fouten iets groter dan we hadden gehoopt, maar met een goede kalibratie kan het beeld dus worden verbeterd.

©TCL

Goede bewegingsscherpte

De Mediatek Pentonic 700 is de chipset die voor alle beeldverwerking zorgt. TCL maakt in deze categorie geen grote fouten, maar leidt ook nergens het peloton. Wie veel 1080i-beeldmateriaal bekijkt (zoals live-televisie) kan soms een klein rafelrandje (jagged edges) zien als een voorwerp tegen een complexe achtergrond beweegt. De upscaling is goed, maar levert vaak een vrij zacht beeld, en zeker bij oudere dvd-beelden hoef je geen wonderen te verwachten. Schuif in dat geval in de Film-beeldmodus de scherpte wat omhoog tot maximaal 10.

Wel erg mooie resultaten zijn er voor de ruisonderdrukking. Blokvorming ten gevolge van zware compressie werkt de software aardig weg, maar kleurstroken in zachte gradiënten worden efficiënt weggepoetst zonder veel detailverlies. Alleen in zeer ernstige gevallen blijven ze wat zichtbaar.

Voor sport en games weet de TCL zeer goede bewegingsscherpte te creëren. Beweegt een voorwerp snel door beeld, dan heeft dat een hele fijne vage rand, maar geen duidelijke dubbele rand of vaag sleepspoor. De lcd-panelen die TCL gebruikt kun je voor nog iets beter resultaat bovendien in een 240Hz-refreshrate laten werken. We moeten daar wel bij vermelden dat je bij 4K-beeld dan wel wat verticale resolutie opoffert. In die modus werkte de motion interpolation ook veel vlotter en was er zelden nog gestotter zichtbaar.

Wij gebruiken de 240Hz-modus verder eigenlijk niet, maar wie veel sport kijkt kan er wel degelijk voordeel uit halen. De aan te vinken instelling heet 'Dynamische versnelling'.

Google TV

Dat TCL voor Google TV kiest, blijft een mooi voordeel. Niet alleen heb je daarmee gegarandeerd het ruimste app-aanbod, maar dankzij Chromecast en de toevoeging van AirPlay 2 heb je ook een hoop gebruiksgemak. Nieuwe content aanbieden is nog zo'n sterk punt; de aanbevelingen die Google TV doet zijn gebaseerd op je kijkgedrag en gerangschikt per categorie (bijvoorbeeld actiefilms of thrillers), met aanbevelingen uit verschillende diensten. Een volledig overzicht van de mogelijkheden vind je in ons artikel over Google TV.

De gebruikservaring is bovendien erg vlot. Voor een andere beeld- of geluidsmodi hoef je niet door de instellingen te wroeten. TCL biedt een reeks snelinstellingen aan die met één toets beschikbaar worden gemaakt in een lint onderaan het scherm. Ook een specifieke ingang kun je op die manier selecteren, en je kunt in dat lint zelfs apps vastpinnen zodat je ze nog makkelijker kunt starten.

De afstandsbediening is daarentegen een gewoon en klassiek ogende versie, compleet met een volledig numeriek toetsenbord. De afgeronde plastic vorm ligt goed in de hand en de rubber toetsen voelen aangenaam aan. Onze enige klacht is dat ze een luide, goedkoop klinkende klik voortbrengen en eigenlijk een iets te zware aanslag hebben. Met de ingebouwde microfoon kun je zoekopdrachten inspreken voor Google TV. De onderste rij knoppen omvat zes sneltoetsen, waarvan drie voor TCL Home, TCL Channel en de webbrowser. Dat maakt ze niet erg nuttig. De andere drie zijn voor Netflix, YouTube en Prime Video.

©TCL

Luid, maar vrij scherp

In de rug van het toestel prijkt een woofermodule. Die ondersteunt de twee neerwaarts gerichte luidsprekers onderaan. Het 2.1-systeem is goed voor 50 watt in totaal en levert inderdaad flink wat volume. Er is ook ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X.

Filmsoundtracks geven een vrij goede indruk, met een degelijke surroundbeleving, al ontbreken de hoogtekanalen aangezien er geen opwaarts gerichte luidsprekers zijn. Ook bij luisteren van muziek zijn we tevreden met het resultaat, al kan de C765 soms wat te scherp klinken, zeker als je graag harde gitaren hoort. De vervorming blijft vrij goed onder controle bij hogere volumes. De prestaties zijn typisch voor deze prijscategorie, en een goede soundbar is aan te raden als je een meer filmische of muzikale ervaring zoekt.

Conclusie

Voor een middenklasser zet de TCL 55C765 ongezien mooie prestaties neer. Het is echter jammer dat de fabrikant heeft besloten om ARC/eARC van een HDMI 2.0-poort te verhuizen naar HDMI 2.1-poort. Toegegeven, alleen hardcore gamers die een soundbar willen gebruiken moeten daar rekening mee houden. De kalibratie van de Film-modus mag iets beter, want vooral in HDR10 is het beeld wat te helder, en de dynamische tonemapping zouden we graag wat slimmer zien ingrijpen.

Bovenstaande opmerkingen doen echter niets af aan de positieve ervaring die we hadden. De tv levert een uitstekend contrast met veel schaduwnuance, terwijl het ruime kleurbereik en de hoge piekhelderheid voor knappe HDR-beelden zorgen, zeker als je Dolby Vision-content bekijkt. De bewegingsscherpte is uitstekend, gamers en sportliefhebbers zullen dat zeker weten te waarderen. Dat hij dan ook nog uitstekend uitgerust is met Google TV, AirPlay 2 en alle nodige gamingfeatures maakt van deze middenklasser een tv om op je lijst te zetten.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Ideaal als je veel op reis bent, omdat je op deze manier eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive. De mooiste toestellen met eSim en onder de 400 euro vind je hier.

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt.

Motorola Edge 60 Fusion 

De Motorola Edge 60 Fusion is een elegant middelklasse-smartphone die indruk maakt met zijn moderne design en degelijke prestaties. Hij beschikt over een indrukwekkend 6,67‑inch pOLED‑scherm met Super‑HD-resolutie (1 220 × 2 712 pixels), 120 Hz ververssnelheid en HDR10+, beschermd door Gorilla Glass 7i — en dat op alle vier de schermranden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie (OIS) en 13 MP ultragroothoeklens leveren scherpe beelden, terwijl de 32 MP frontcamera mooie selfies maakt.

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik.

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.

Fairphone gaat vanaf deze maand elk nieuw toestel in Europa standaard leveren met ChatLicense, een app die jongeren en ouders helpt verantwoord om te gaan met de eerste smartphone. De samenwerking moet bijdragen aan meer digitale weerbaarheid en sluit aan bij Fairphones missie om technologie niet alleen duurzaam te produceren, maar ook bewust te gebruiken.

ChatLicense is bedoeld voor gezinnen die hun kind een eerste smartphone geven. De app neemt kinderen mee in een leertraject met korte video's, animaties en quizvragen over onderwerpen als sociale media, chat-apps en online veiligheid. Bij elke stap verdienen ze een stukje van hun 'digitale rijbewijs'. Voor ouders is er een begeleidende gids met gespreksstarters en uitleg, zodat het gesprek thuis vanzelf op gang komt. De methode is gebaseerd op onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam en legt de nadruk op leren en weerbaarheid, in plaats van alleen beperken en controleren.

Lees hier onze review van de Fairphone 6

Fairphone Moments

Voor Fairphone sluit de samenwerking aan op eerdere stappen richting bewuster gebruik. Bij de introductie van de Fairphone 6 kwam ook Fairphone Moments, een fysieke knop waarmee gebruikers hun toestel direct in een minimalistische modus kunnen zetten. In die stand worden meldingen en apps sterk teruggebracht, zodat schermtijd vanzelf afneemt. Dat blijkt niet alleen handig voor jongeren, maar ook voor volwassenen die wat meer rust zoeken. Met ChatLicense komt daar nu een educatieve laag bovenop, die vooral gezinnen met jonge kinderen helpt bij de eerste kennismaking met een smartphone.

©Fairphone

Zorgen over schermtijd

De timing is niet helemaal toevallig. Steeds meer ouders maken zich zorgen over hoeveel tijd hun kinderen online doorbrengen en of ze wel voldoende zijn voorbereid op risico's als cyberpesten of misleidende informatie. Uit onderzoek blijkt dat kinderen vaak al rond hun tiende of elfde verjaardag een eigen toestel krijgen, terwijl duidelijke afspraken thuis niet altijd aanwezig zijn. Scholen en gemeenten proberen die digitale opvoeding wel te ondersteunen, maar het gesprek blijft in gezinnen vaak lastig. Door ChatLicense standaard mee te leveren bij elk toestel, hoopt Fairphone een praktische drempel weg te nemen en gezinnen direct iets in handen te geven.

Wat is ChatLicense?

ChatLicense werd eind 2023 in Nederland gelanceerd en heeft zich sindsdien uitgebreid naar meerdere Europese landen. De app kreeg goede beoordelingen in de appstores, onder meer door de speelse insteek en het ontbreken van advertenties of dataverzameling voor commerciële doeleinden. Voor veel ouders is dat een geruststelling, omdat juist die afhankelijkheid van techbedrijven vaak een punt van zorg is. De makers benadrukken dat de inhoud in samenwerking met wetenschappers en pedagogen wordt ontwikkeld, zodat kinderen niet alleen technische kennis opdoen, maar ook vaardigheden om bewust en kritisch online te zijn.

©Fairphone

Een bredere standaard

Met de bundeling van ChatLicense en Fairphone krijgen kinderen die hun eerste smartphone ontvangen voortaan dus niet alleen een mooie nieuwe telefoon, maar ook een digitale opleiding. Daarmee gaat Fairphone verder dan alleen het maken van duurzame hardware; het bedrijf wil immers ook bijdragen aan bewuster gebruik van zo'n toestel. Of het daadwerkelijk leidt tot een nieuwe standaard in de industrie, zal de komende jaren moeten blijken. Maar hé, een stukje bewustwording kan natuurlijk sowieso geen kwaad.