Heb je een leuk feest gehad, ben je op vakantie of bij een festival of evenement geweest, dan wil je daar natuurlijk op een ander moment nog lekker van kunnen nagenieten. Beter dan met een sprankelende video kan dat niet. De gratis video-editor OpenShot biedt tal van creatieve opties.

OpenShot is een gratis opensource-videobewerker voor Windows, macOS en Linux. We gaan uit van de 64bit-versie voor Windows, maar er is ook een 32bit-versie.

Om een idee te krijgen van de belangrijkste functies kun je een kijkje nemen op deze pagina. Hier vind je ook links naar screenshots, video’s en een Engelstalige gebruikersgids van 130 pagina’s. Je kunt 'm ook als pdf downloaden. Voor vragen kun je terecht op een actief Reddit-forum.

We gaan ervan uit dat je al bekend bent met de basisprincipes van videobewerkingssoftware en richten ons daarom meteen op de belangrijkste en leukste opties. De installatie vergt slechts enkele muisklikken. Het hoofdvenster van OpenShot bevat de klassieke driedeling: selectievenster, voorbeeldweergave en tijdlijn. Volgens de makers zou je met de meeste pc’s van na 2017 aan de slag moeten kunnen, maar voor video-editors geldt natuurlijk: hoe krachtiger je systeem, hoe beter.

Project

Het projectprofiel van OpenShot is standaard ingesteld op HD 720p 30 fps (frames per second). Hoewel dit voldoende is voor het bewerkingsproces, is het beter om vanaf het begin het profiel te kiezen dat past bij het gewenste eindproduct. Dit kan via Bestand / Profiel kiezen. Er zijn honderden profielen beschikbaar, waarvan in Europa 30 fps (PAL) gebruikelijk is. Wijzelf kiezen FHD PAL 1080p 25 fps (16:9), maar je kunt natuurlijk een ander profiel selecteren. Het is zelfs mogelijk om je eigen profiel aan de lijst toe te voegen, maar dit is nogal bewerkelijk.

Voorkeuren

Voor je daadwerkelijk aan de slag gaat, is het raadzaam om Bestand / Voorkeuren te controleren. Op de acht tabbladen kun je namelijk allerlei opties instellen. Hier behandelen we er slechts enkele. Op het tabblad Algemeen kun je bijvoorbeeld de taal instellen, waaronder Nederlands, evenals het standaardthema (wij kozen voor Humanity). Ook interessant is de instelbare optie Afbeeldingsduur, die standaard op 10 seconden per getoonde afbeelding is ingesteld.

Op het tabblad Voorbeeld kun je de optie Standaardprofiel wijzigen, wat handig is als je doorgaans met een vast projectprofiel werkt. We raden aan om de functie Automatisch opslaan ingeschakeld te laten, zodat je bij een onverhoopte crash geen werk kwijtraakt.

Bij Prestaties kun je eventueel hardware-versnelling uitproberen, maar weet dat dit een experimentele functie is. Verder kun je op het tabblad Toetsenbord je eigen sneltoetsen instellen voor zo’n zestig handelingen.

Houd er rekening mee dat je OpenShot waarschijnlijk moet herstarten om de wijzigingen door te voeren.

Mediabestanden

Je bent nu klaar om alle gewenste mediabestanden te importeren, zoals video, audio en foto’s. Open daarvoor het tabblad Projectbestanden onder aan het selectievenster en klik op de knop met het groene plusteken (Bestanden importeren) om je mediabestanden toe te voegen. Zorg ervoor dat je ze naar de tijdlijn onderaan verplaatst. Dit kan door ze te verslepen, maar je kunt ze ook allemaal in één keer selecteren. Klik met rechts op je selectie en kies Aan de tijdbalk toevoegen.

Nu kun je de media in de gewenste volgorde op de tijdlijn plaatsen en je kunt de clips later ook nog op de tijdlijn zelf verplaatsen. Stel de opties Starttijd, Afbeeldingsduur en Spoor in, en geef aan of je wilt faden en/of zoomen, en welke overgang je eventueel wilt gebruiken. Bevestig met OK om je media naar de tijdlijn te kopiëren.

Knipwerk

Alle clips staan nu in de juiste volgorde op je tijdlijn, maar wat als je sommige foto’s langer of korter in beeld wilt hebben, of als je specifieke stukken uit een videoclip liever niet wilt laten zien? Dit kun je eenvoudig aanpassen.

Versleep de linker- of rechterzijde van een clip naar binnen of buiten om de duur aan te passen. Vul indien nodig de lege ruimte op door de overige clips te verschuiven en houd de Ctrl-toets ingedrukt voor een meervoudige selectie. Om voldoende in te zoomen op de tijdlijn gebruik je Ctrl+Scrollwiel (helaas ondersteunt OpenShot geen ‘ripple delete’ voor automatische verschuivingen).

Als je een fragment midden in een videoclip wilt verwijderen, verplaats dan eerst de afspeelknop boven de tijdlijn naar het begin van het ongewenste fragment. Klik met rechts op de clip en kies Afsnijden / Beide kanten behouden. Herhaal dit voor het einde van het fragment. Het fragment wordt nu een afzonderlijke clip die je met de Delete-toets kunt verwijderen.

Stel dat je meerdere sporen hebt (zie ook de volgende paragraaf) en je wilt op elk spoor de clip splitsen waar de afspeelknop zich bevindt: klik dan met rechts op de afspeelknop en kies Alles afsnijden / Beide kanten behouden.

Sporen

Je kunt alle clips op één spoor plaatsen, maar het werkt vaak handiger om meerdere sporen te gebruiken, zoals voor een logo, een emoji uit het aanbod op het tabblad Emoji’s, foto’s, videoclips en achtergrondmuziek.

Klik met rechts op Spoor [n] en kies Spoor hierboven toevoegen of Spoor hieronder toevoegen. Voor audio maakt dit niet zoveel uit, maar het is gebruikelijk om achtergrondmuziek op het onderste spoor te zetten. Vanuit het contextmenu kun je een spoor ook een andere naam geven.

Beelden die je op een hoger spoor plaatst, bedekken de beelden op de sporen eronder, behalve wanneer je het bovenliggende beeld verkleint of deels transparant maakt.

We demonstreren dit met een beeld-in-beeld-effect. Plaats bijvoorbeeld een foto op een spoor bovenop een spoor met een videoclip. Selecteer de foto in de tijdlijn en plaats de afspeelknop boven deze foto. In de voorbeeldweergave zie je nu verschillende handvaten rond de foto. Hiermee kun je de foto kleiner maken zodat een deel van de onderliggende video zichtbaar wordt, maar ook roteren, kantelen en verplaatsen.

Een andere optie is om het bovenliggende beeld deels doorzichtig te maken. Plaats de afspeelknop boven de clip, rechtsklik erop en kies Eigenschappen. Selecteer de eigenschap Alfa bovenaan en schuif de bijbehorende balk wat naar links, of dubbelklik erop om zelf een waarde in te voeren. Merk ook op dat je vanuit dit venster nog heel wat andere eigenschappen kunt aanpassen.

Overgangen

Zolang je niet overdrijft, kan een overgangseffect tussen twee clips wel aardig zijn. Open het tabblad Overgangen en versleep de gewenste overgang tussen twee clips op de tijdlijn, zodat deze beide deels overlapt. Een overgang herken je aan een blauwe rechthoek op de tijdlijn. De duur en positie pas je met de muis aan.

Vanuit het eigenschappenvenster van de overgang pas je onder meer de opties Helderheid en Contrast aan. Het is belangrijk om te weten waar de afspeelknop zich precies bevindt, omdat op dat moment een zogeheten keyframe wordt gemaakt (in OpenShot ook wel key-punt genoemd), waarop je aanpassingen van kracht worden. Met de pijltoetsen kun je één frame tegelijk door je video navigeren.

Een keyframe herken je aan een klein wit ruitje onderaan de clip op de tijdlijn. Door bijvoorbeeld twee keyframes te maken, elk met een andere helderheid of ander contrast, kun je een geleidelijk overgangseffect creëren tussen beide. Met de oranje pijlknoppen boven de tijdlijn navigeer je van het ene naar het andere keyframe.

Maskers

Het is ook mogelijk je eigen overgangseffecten toe te voegen. Plaats een geschikte afbeelding in grijswaarden of zwart-wit in de standaardmap C:\users\<accountnaam>\.openshot_qt\transitions. Geef het bestand een duidelijke naam. Wanneer je OpenShot herstart, vind je de nieuwe afbeelding met die bestandsnaam achteraan in het overzicht met overgangen.

Stel, je hebt een video en een foto (of een andere video) op het spoor eronder. Je zou nu bijvoorbeeld een wit hart op een zwarte achtergrond als overgang op (een deel van) je video kunnen plaatsen. Stel bij het begin van de overgang of op het eerste zelf ingestelde keyframe de helderheid van je overgang in op 0,00. Op het einde van de overgang of op het tweede keyframe vul je de waarde -1,00 in. Hierdoor zal de onderliggende foto binnen de contouren van het hart zichtbaar zijn bij keyframe 1 en geleidelijk vervagen. Zo kun je dus fraaie maskereffecten creëren.

Effecten

Bij OpenShot zijn naast overgangen ook diverse effecten beschikbaar om video- en audioclips aan te passen. Elk effect heeft aanpasbare eigenschappen, waarvan de meeste geanimeerd kunnen worden. Door keyframes te gebruiken, zorgt OpenShot automatisch voor een geleidelijk effect tussen deze frames.

Om een effect toe te voegen, ga je naar het tabblad Effecten en sleep je het gewenste effect naar het video- of audiospoor. Als voorbeeld nemen we het Chrome Key-effect, waarmee je een specifieke kleur in een video of afbeelding kunt vervangen. Bijvoorbeeld, als je een opname hebt met een felgroen doek als achtergrond, kun je dit met het Chrome Key-effect vervangen door een achtergrond van bijvoorbeeld Parijs.

Plaats de video met de kleur die je wilt vervangen boven het spoor met het gewenste achtergrondbeeld. Sleep het Chrome Key-effect naar de bovenste video. Er verschijnt een pictogram met een groene C. Klik er met rechts op en kies Eigenschappen. Dubbelklik op Key kleur en selecteer de gewenste kleur die je wilt vervangen. Kies hier Pick Screen Color als je een schermkleur wilt aanduiden. Je kunt ook andere eigenschappen van het effect aanpassen. Door extra keyframes toe te voegen, kun je het een en ander nog verfijnen.

Animaties

Naast geanimeerde overgangen en effecten biedt OpenShot ook kant-en-klare animaties. Om een animatie toe te passen, klik je met rechts op een videoclip en selecteer je Animatie. Je kunt kiezen uit Begin van clip, Einde van clip of Volledige clip, waarbij je onder andere kunt zoomen of het beeld in een bepaalde richting kunt bewegen. Als voorbeeld kiezen we Begin van clip / Zoomen / Inzoomen (50% naar 100%).

De animatie is direct klaar en je ziet twee witte cirkeltjes aan het begin van de clip, dit zijn de keyframes waartussen de animatie plaatsvindt.

Het eigenschappenvenster toont twee ingekleurde eigenschappen voor deze zoom-animatie: Schaal X en Schaal Y. Je kunt deze waarden handmatig aanpassen, maar voor extra interpolatie-opties als Bézier, Lineair of Constant klik je met rechts op het bijbehorende curve-icoontje.

Het is ook mogelijk andere eigenschappen in de animatie te betrekken. Klik bijvoorbeeld met rechts op Rotatie en kies Keyframe invoegen, waarna je een geschikte waarde invult.

Titels

Om een titel aan je beelden toe te voegen, ga je naar het menu Titel en kies je Titel. Uit de lijst van bijna vijftig sjablonen selecteer je een passend exemplaar. Vul de titelregel(s) in en kies het gewenste lettertype, de juiste tekstkleur en de achtergrondkleur. Bevestig met Opslaan en het titelbestand komt in het deelvenster met projectbestanden terecht. Versleep het vervolgens naar een geschikte plek op je tijdlijn, bij voorkeur op een afzonderlijk spoor.

Je hebt ook de mogelijkheid om eigen vectorafbeeldingen als titelsjablonen te gebruiken. Plaats hiervoor een geschikt svg-bestand (met tekst) in de standaardmap C:\Users\<accountnaam>\.openshot_qt\title_templates. Je kunt zo’n bestand bijvoorbeeld maken met het gratis opensource-programma Inkscape.

Na een herstart van OpenShot verschijnt het aangepaste titelsjabloon in de lijst. Als alternatief kun je het sjabloon ophalen via Projectbestanden, waar je met rechts op het svg-bestand klikt en Titel bewerken kiest.

Je hebt wellicht opgemerkt dat in het dialoogvenster voor het bewerken van een titel de optie Geavanceerde editor gebruiken beschikbaar is, evenals de optie Geanimeerde titel in het uitklapmenu. Beide zijn krachtige functies, maar ze vereisen respectievelijk Inkscape en Blender om te gebruiken en daar hebben we hier helaas niet de ruimte voor.

Audio

Als je bijvoorbeeld achtergrondmuziek op een extra spoor toevoegt, dan wil je natuurlijk niet dat dit het geluid van de video zelf overstemt. Gelukkig kun je makkelijk het volume aanpassen. Klik met rechts op het betreffende spoor, kies Volume / Volledige clip en stel een volumepercentage in. Merk op dat je hier ook geluidseffecten zoals In- en uitfaden ter beschikking hebt.

Zoals gezegd biedt OpenShot op het tabblad Effecten ook een reeks audio-effecten aan, waaronder Compressor, Delay, Echo, Expander, Fluisterstem, Parametrische EQ, Robotstem, Ruis en Vervorming. Vanuit het eigenschappenvenster kun je elk van deze effecten verder aansturen. Je kunt ook meerdere effecten tegelijk op een audioclip toepassen. Experimenteer gerust voor een optimaal resultaat.

Export

Nu je hele videoproject er perfect uitziet en klinkt, is het tijd om het definitieve resultaat vast te leggen. Ga naar het menu Bestand en kies Project exporteren. Geef het exportbestand een naam en selecteer de gewenste opslaglocatie. Bij Doel kun je kiezen uit verschillende videoformaten, zoals MKV, MOV en MP4, elk met verschillende codecs.

Indien nodig kun je hier het videoprofiel aanpassen als je bij aanvang het projectprofiel nog niet had afgestemd op het eindresultaat (zie paragraaf ‘Project’). Selecteer de gewenste kwaliteit – onthoud dat een hogere kwaliteit resulteert in een groter bestand.

Mocht je niet het optimale videoformaat vinden, open dan het tabblad Geavanceerd. Hier kun je onder andere aangeven welke frames je wilt exporteren en zeer nauwkeurig instellen welke video- en audio-codecs je wilt gebruiken, met opties als Samplesnelheid en Bitsnelheid. Je kunt zelfs het videoprofiel tot in de kleinste details aanpassen, inclusief beeld- en pixelverhouding, en de framesnelheid.

Als je alles naar wens hebt ingesteld, start je het exportproces met Video exporteren. Nu rest je niets anders dan te genieten van het eindresultaat.

Lees ook: 15 manieren om media af te spelen op je tv

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ga je op vakantie maar wil je toch weten wat er bij je voordeur gebeurt? Een slimme deurbel laat je ook als je niet thuis bent zien wie er voor de deur staat. Wij vonden een vijftal betaalbare exemplaren.

Met een slimme deurbel krijg je een seintje als er iemand aanbelt en kun je vaak ook terugzien wie er voor de deur heeft gestaan. Je kunt daarbij kiezen om de video's lokaal op te slaan, maar de hier besproken deurbellen bieden ook online opslag. En dat is handig, want zo kun je ook tijdens je vakantie in de gaten houden welke (ongenode) gasten er voor de deur staan.

D230S1

Wat handig is aan de Tapo D230S1, is dat hij wordt geleverd met een compacte gong die tevens functioneert als een internet tussenpunt. Hierin kun je een microSD-kaart plaatsen voor lokale opslag van videobeelden, wat betekent dat een abonnement voor cloudopslag niet strikt noodzakelijk is om beelden te bewaren. Mocht je toch liever de flexibiliteit van cloudopslag hebben, dan biedt TP-Link hiervoor een optionele dienst aan. De installatie is over het algemeen eenvoudig en hij werkt op een batterij, wat veel vrijheid geeft qua plaatsing zonder gedoe met bedrading. De beeldkwaliteit is voldoende voor het dagelijks gebruik en de deurbel is uitgerust met slimme detectiefuncties om je op de hoogte te stellen van activiteit voor je deur. Dit maakt het een goede keuze voor wie een complete set zoekt zonder direct vast te zitten aan maandelijkse kosten voor opslag.

Ring Video Doorbell Wired

De Ring Video Doorbell Wired is een van de meest budgetvriendelijke opties van Ring. Deze deurbel sluit je bedraad aan op je bestaande deurbelbedrading, Dit betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over het opladen van batterijen of het leegraken ervan. De deurbel biedt 1080p HD-video en tweeweg-communicatie, zodat je met de bijbehorende app kunt praten met wie er voor de deur staat. Een belangrijk punt om te overwegen bij de Ring Video Doorbell Wired is dat voor de meeste functionaliteiten, waaronder het opslaan en terugkijken van videobeelden, een Ring Protect-abonnement nodig is. Zonder dit abonnement zijn de mogelijkheden vrij beperkt tot livebeeld en notificaties.

Arlo Essential 2 2K Video Doorbell

Deze draadloze videodeurbel van Arlo heeft focus op scherpe beeldkwaliteit en gebruiksgemak. De Arlo Essential 2 filmt in 2K resolutie, waardoor je een beter beeld krijgt dan met de meeste Full-HD-camera's. Een opvallend kenmerk is de 180 graden kijkhoek en de 1:1 beeldverhouding, waardoor je een volledig 'hoofd-tot-teen' beeld krijgt van je bezoekers en pakketjes op de grond. De installatie is bijzonder makkelijk en geheel draadloos. Voor het opslaan van opgenomen videobeelden maakt Arlo gebruik van een cloudgebaseerd systeem, waar je wel een abonnement voor nodig hebt.

Xiaomi Smart Doorbell 3

Ook deze deurbel filmt in 2K resolutie en heeft een indrukwekkende kijkhoek van 180 graden, waardoor je een breed overzicht krijgt van wat er voor je deur gebeurt. Een van de handige eigenschappen is de meegeleverde gong die ook functioneert als basisstation. Deze gong is uitgerust met een interne opslag van 64 GB, wat voldoende is voor de meeste gebruikers en maakt het overbodig om een apart cloudabonnement te nemen, iets wat overigens wel mogelijk is. De deurbel heeft een ingebouwde batterij die lang meegaat en is eenvoudig te installeren. Ook beschikt hij over AI-gestuurde persoonsdetectie, wat helpt om valse meldingen te verminderen.

Imou Doorbell 2S Kit

De Imou Doorbell 2S Kit is een draadloze videodeurbel met nachtfunctie Imou biedt een optionele cloudopslagdienst, maar je kunt de video's ook lokaal opslaan. De deurbel werkt op een ingebouwde, oplaadbare batterij, wat de installatie zeer eenvoudig maakt omdat je geen bedrading nodig hebt. De AI-gestuurde persoonsdetectie zorgt ervoor dat je geen ongewenste meldingen van beweging krijgt, dus niet bij elke langslopende kat.

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen