De ideale camera die onder alle omstandigheden bruikbaar is, bestaat volgens velen niet. Toch komt dit streven steeds dichter bij met de steeds betere compactcamera’s. Deze camera’s zijn compact en licht genoeg om altijd mee te nemen, maar kunnen een onderwerp toch lekker dichtbij halen.

De race om het aantal megapixels is min of meer tot stilstand gekomen. Hoewel sommige fabrikanten nog wel één of twee megapixels extra toevoegen, zijn er ook die bij nieuwere modellen juist teruggaan in het aantal pixels ten opzichte van hun voorgangers. Een interessante ontwikkeling, want wie heeft er nu echt meer dan 10 megapixels nodig? Minder pixels betekent bovendien minder ruis op hoge lichtgevoeligheden (ISO-waarden). Natuurlijk staat de innovatie niet stil, fabrikanten hebben zich nu op de doorontwikkeling van lenzen gestort.

Terwijl drie tot vijf keer zoom tot voor kort nog gangbaar was, is de grens bij compactcamera’s opgerekt van tien tot maar liefst vijftien keer optische zoom. Een aantal jaren terug was een dergelijke prestatie ongelofelijk en waren dergelijke superzoomobjectieven alleen in flinke joekels terug te vinden die eigenlijk het label ‘compact’ niet mochten dragen (overigens is het record voor dit soort bridgecamera’s momenteel 35x zoom). Het mooie is dat fabrikanten zich niet alleen richten op het grootste telebereik, maar ook aandacht hebben voor de groothoekstand. Maar liefst vijf camera’s in de test hebben een grote beeldhoek van 24 of 25 mm, waardoor de camera ook grote gebouwen of een grote groep mensen moeiteloos in één beeld kan vastleggen. En ook daar houdt de innovatie niet op.

Camera’s in deze klasse zijn uitgerust met een steeds groter wordend aantal instellingsmogelijkheden en op drie na ondersteunen ze zelfs handmatige sluitertijden. Dat maakt deze camera’s ook interessant voor meer gevorderde fotografen. Het meest innovatief is nog wel de integratie van een gps-chip in twee modellen, waardoor u achteraf exact kunt terugzien waar foto’s gemaakt zijn.

Belangrijke specificaties

In deze test hebben we ons gericht op allroundcamera’s met een groot zoomvermogen en veel instellingsmogelijkheden. Wanneer u op zoek bent naar een nieuwe camera, zijn er een aantal belangrijke specificaties waar u op moet letten. Optische zoom is er zeker één van, want dit bepaalt hoe ver u kunt inzoomen. Meer zoom is niet altijd kwalitatief beter, maar het maakt de camera wel stukken veelzijdiger. Op vakantie, in de dierentuin of – vrij extreem – op een safari is meer zoom uitermate comfortabel. U kunt dan afstand houden van het onderwerp – wat soms niet anders kan – en op de foto toch heel ‘dichtbij’ komen. Een nadeel is dat hoe verder u inzoomt, des te gevoeliger een camera wordt voor bewegingsonscherpte. Een hardwarematige vorm van beeldstabilisatie is daardoor een must bij een groot zoomvermogen. Alle camera’s in deze test bieden dit, via ofwel een bewegend optisch element in de lens ofwel een bewegende beeldchip (sensor shift).

Ook de videofuncties van camera’s worden steeds uitgebreider. Alle camera’s in deze test bieden de mogelijkheid om 720p-kwaliteit HD-video op te nemen, wat een beduidend betere beeldkwaliteit biedt dan VGA (en het komt natuurlijk goed tot z’n recht op een HDTV). Een aparte videoknop is een voordeel, omdat dit veel vlotter werkt dan het omzetten van een draaiwieltje. Overigens bieden vrijwel alle camera’s tegenwoordig een HDMI-aansluiting om foto’s en HD-video’s in volle glorie op een HDTV te tonen, maar een bijpassende HDMI-kabel wordt door niemand meegesleverd (terwijl dit voor de analoge en inmiddels minder relevante composietstekkers wel het geval is). Belangrijk om hierbij op te merken is dat hiervoor een mini-HDMI naar HDMI-kabel nodig is, die u waarschijnlijk niet standaard in huis zult hebben en dus los zal moeten worden aangeschaft.

Testverantwoording

In deze test hebben we vooral gelet op de prijs-prestatieverhouding: welke camera biedt de beste beeldkwaliteit, de beste specificaties en instellingsmogelijkheden in combinatie met de prijs? Oftewel hoe haalt u voor weinig geld een prima allroundcamera in huis? Omdat het verschil tussen advies- en straatprijzen meestal vrij groot is, zijn we hierbij uitgegaan van de gemiddelde straatprijs zoals we die bij veel (internet)winkels tegenkomen. Er zijn dus eveneens winkels die de camera’s voor lagere of hogere prijzen verkopen dan die in dit artikel genoemd worden.

Het zoomvermogen woog uiteraard mee gezien de insteek van de test, maar ook specificaties als een gps-chip, handmatige instellingen en algemene plus- en minpunten. Uiteraard hebben we ook gelet op de bediening, waarbij onder andere de eenvoud, de snelheid, het menu en de knoppen meegenomen zijn.

Bij het beoordelen van de beeldkwaliteit hebben we vooral gelet op de kwaliteit bij de hogere lichtgevoeligheden (ISO 800 en 1600). Immers, op lage waarden is er amper kwaliteitsverschil te zien, terwijl op bijvoorbeeld ISO 1600 de zwakke plekken van de sensor en beeldprocessor blootgelegd worden. Deze ISO-standen zijn van cruciaal belang voor wie wel eens foto’s maakt in de avond of nacht of veel binnenshuis fotografeert (zonder flits). Soms bieden camera’s nog hogere ISO-waarden (zoals ISO 3200, 6400 of zelfs 12800), maar die kunt u beter vergeten. In de meeste gevallen wordt de resolutie dan flink teruggeschroefd of is de ruisreductie zo sterk dat er een amper acceptabele beeldkwaliteit overblijft.

Canon PowerShot SX210 IS

De SX210 IS was bij verschijning de compactcamera met de meeste optische zoom: 14x. Tegenwoordig moet hij onder andere de geteste camera van Samsung voor zich laten. Omgerekend naar kleinbeeld (35 mm) biedt de camera een bereik van 28-392 mm. Hiermee heeft deze camera het grootste telebereik van deze test, maar de groothoek blijft steken bij een – op zich niet onaardige – 28 mm. De SX210 is uitgerust met een extreem breed 16:9 lcd-scherm dat HD-video in volle glorie weer kan geven. Ook foto’s in dit formaat zijn mogelijk.

©PXimport

De lens is voorzien van een goede optische beeldstabilisatie, waardoor langere sluitertijden uit de hand mogelijk zijn. Er is ook een speciale videoknop om direct beginnen met een filmopname. Handmatige sluitertijden – in de M-stand – zijn ook een optie. Bijzonder is dat de camera al overweg kan met SDXC-geheugenkaartjes. Het programmawieltje rechts bovenin draait wat stroef en is daardoor niet prettig met één vinger te bedienen. Het zoomen gaat relatief vlot. Wel kost het de camera in de uiterste telestand wat meer tijd om scherp te stellen, vooral bij weinig licht. De beeldkwaliteit van de SX210 is uitstekend. Tot en met ISO 800 is er nauwelijks sprake van storende ruis. Op ISO 1600 vervagen details en gaat de ruis meer storen, al blijft de kleurweergave goed. Desondanks ogen de foto’s schoner dan bij de concurrentie, een tip dus voor wie op zoek is naar de beste beeldkwaliteit. Op totaal allround-gebied vinden we de camera van Samsung (Best Getest) echter een betere keuze.

Canon PowerShot SX210 IS

Straatprijs € 250,-

Oordeel 8/10

Pluspunten
• Enorm zoombereik (14x)
• Flinke telestand (392 mm)
• Handmatige sluitertijden
• Ondersteuning voor SDXC

Minpunten
• Traag zoomen tijdens video
• Geen supergroothoek
• Prijs

Casio Exilim EX-H15

De Exilim EX-H15 moet het niet echt van de superzoom hebben, hoewel 10x heel netjes is. Hij onderscheidt zich door de nadruk op groothoekbereik in plaats van telebereik te leggen. Hij biedt een zeer wijde beeldhoek van 24 mm, waar 240 mm tele tegenover staat. De prijs is vrij netjes. De Casio heeft, net als de Canon SX210, een speciale videoknop en ondersteuning voor 720p-video. Helaas wordt zoomen tijdens het filmen niet ondersteund. Het kan wel, maar alleen digitaal (wat de beeldkwaliteit zeker niet ten goede komt). Het is dus belangrijk om vòòr het filmen de juiste zoomstand te kiezen.

©PXimport

Het lcd-scherm biedt een resolutie van 960 x 380 pixels, wat bijzonder hoog is en waardoor veel details te zien zijn. Het design is mooi, maar het is jammer dat de functies op de vier donkere knoppen aan de achterzijde niet prettig leesbaar zijn. Handmatig de sluitertijd instellen is niet mogelijk. De EX-H15 produceert binnenshuis bij daglicht met de automatische witbalans soms wat blauwige foto’s. Buiten had de camera daar geen last van. De keuze van Casio om 14 megapixels op de kleine sensor te proppen is geen gelukkige; het beeld oogt wat ‘ruizig’. ISO 800 is eigenlijk al niet meer goed bruikbaar. De ISO 1600 en 3200 zien er simpelweg niet uit vanwege zichtbaar verlies van detail.

Casio Exilim EX-H15

Straatprijs € 180,-

Oordeel 7/10

Pluspunten
• Mooie groothoek (24 mm)
• Videoknop
• Prijs

Minpunten
• Relatief veel ruis
• Lichte witbalans-afwijking in testomgeving
• Geen handmatige sluitertijden

Samsung WB650

De Samsung WB650 is vergeleken met de rest van de geteste camera’s een beetje een stevige jongen. Maar hij heeft een goed excuus, want de camera is rijk bedeeld met een 15x optische zoomlens, een ingebouwde gps-chip en alle vrijwel functies die iemand van een camera kan verlangen (waaronder macro vanaf 3 cm). Overigens past hij nog best in een gemiddelde broekzak.

©PXimport

Iets waar Samsung echt de blits mee maakt, is de groothoekstand van 24 mm. Alleen de Fujifilm doet ‘m dit na (de Casio H15 begint weliswaar ook bij 24 mm, maar heeft ‘slechts’ 10x zoom). Het bereik van de Samsung is alles wat een fotograaf zich kan wensen, van ¬ultragroothoek tot supertele. Aan de bovenkant zit een speciale knop voor de gps, waarmee deze eenvoudig aan en uit kan worden gezet (bij de eveneens geteste Panasonic met gps moet dit via het menu). Uitzetten op oninteressante momenten is handig, want het spaart de batterij. Het zoomen en scherpstellen gaat niet erg vlot, maar is wel voldoende. Bij matige lichtomstandigheden heeft de WB650 soms wat moeite en kost scherpstelling extra tijd.

De camera heeft een A-, S- en M-stand (respectievelijk diafragma, sluitertijd en volledig handmatige stand). U kunt er dus zeer gevorderde foto’s mee maken, bijvoorbeeld met lange sluitertijden. Een minpuntje is dat de drie standen onder één knop vallen en daardoor bij het aanzetten van de camera steeds opnieuw bevestigd moeten worden (hoewel hij wel de laatste stand onthoudt). Wanneer de gps aanstaat, wordt de geografische informatie automatisch aan foto’s toegevoegd (geotagging). De camera kan ook een kaart tonen met de gps-positie, maar daarvoor moet wel kaartmateriaal (vanaf de Samsung-site) worden gedownload op een SD-kaartje. De kaarten (van Navteq) zijn overigens behoorlijk up-to-date. Het kaartmateriaal neemt circa 25 tot 650 MB in beslag, afhankelijk van het aantal landen.

De beeldkwaliteit van de Samsung is prima onder normale omstandigheden, maar vanaf ISO 800 holt de beeldkwaliteit achteruit. ISO 800 is – met wat blokkerige ruispatronen - nog net te doen, maar op ISO 1600 is de beeldkwaliteit matig doordat ruis softwarematig wordt gereduceerd (en het beeld dus onscherp wordt). De ISO 3200-stand is totaal overbodig. De prijs maakt echter veel goed; wie had gedacht dat een camera met 15x optische zoom, handmatige standen én gps (met kaartmateriaal) voor circa 205 euro (gemiddelde straatprijs) te krijgen is? Met een beetje zoeken is hij zelfs voor minder dan 200 euro te koop. Al met al maakt het de Samsung WB650 de ideale allroundcamera.

Samsung WB650

Straatprijs € 205,-

Oordeel 8/10

Pluspunten
• Gps met kaartmateriaal
• Fantastisch zoombereik
• Mooie groothoek (24 mm)

Minpunten
• Vrij fors
• Matige beeldkwaliteit op hoge ISO’s

Nikon Coolpix S8000

Nikon heeft met de S8000 een vrij strakke camera afgeleverd, maar hij oogt verder niet heel bijzonder. Hij biedt een optisch bereik van 30-300 mm (10x zoom). In tegenstelling tot Casio heeft Nikon gekozen voor meer telebereik in plaats van groothoek. Voor de huidige generatie camera’s is 30 mm toch wel wat karig als groothoekstand. Vreemd genoeg biedt de S8000 wel een 16:9 en 4:3 fotoformaat, maar geen 3:2.

©PXimport

Hij is verrassend plat en ook vrij licht voor een superzoom. De camera heeft een stereomicrofoon, die goed tot z’n recht komt bij het maken van filmpjes. Helaas kunt u alleen digitaal zoomen tijdens het filmen. De macrostand kan overweg met een werkafstand van slechts 1 cm, wat zeer fraaie resultaten kan opleveren. Hij werkt zeer vlot en is na het aanzetten vrijwel direct operationeel. Ook het scherpstellen gaat – bij goed licht – vrij rap.

Ietwat vreemd is wel dat de uitklappende flitser niet zelf terugklapt als de camera wordt uitgezet. Vergeet dit niet zelf te doen, om schade te voorkomen. Handmatige sluitertijden worden niet ondersteund. Nikon scoort punten met de weergave van details en kleuren. Op ISO 800 is er wel sprake van schadelijke ruis, maar het kan er nog net mee door. Maar op ISO 1600 en 3200 is er sprake van flinke afname van details en kleur, waardoor deze standen feitelijk onbruikbaar zijn.

Nikon Coolpix S8000

Straatprijs € 200,-

Oordeel 7/10

Pluspunten
• Snel
• Fraaie macrostand
• Stereomicrofoon

Minpunten
• Krappe groothoekstand (30 mm)
• Flitser klapt niet terug
• Geen handmatige sluitertijden

Panasonic Lumix TZ10

Panasonic heeft zijn TZ10 voorzien van een 12x optische zoomlens, tussen de camera’s met 10x en 15x zoom uit deze test dus. De camera begint bij een groothoek van 25 mm en eindigt met een telestand van 300 mm. Panasonic heeft, net als Nikon, een stereomicrofoon aan de bovenzijde gemonteerd.

©PXimport

De TZ10 ondersteunt handmatige sluitertijden, waarbij het bijzonder is dat sluitertijden tot maar liefst zestig seconden mogelijk zijn (zeer uitzonderlijk voor een compactcamera). De opvallendste eigenschap is de ingebouwde gps-chip, die automatisch geografische informatie aan de foto’s toevoegt. De camera kan tijdens het filmen gewoon nog zoomen, al gaat dat wel vrij traag. De macrostand van 3 cm is eveneens indrukwekkend. De TZ10 levert prima beeldkwaliteit af, maar het valt wel op dat foto’s overmatig worden verscherpt. Dit is al te zien bij de lagere ISO-waarden, maar wordt pas echt nadelig vanaf ISO 800. In combinatie met kleurruis wordt het beeld dan snel vlekkerig.

Panasonic Lumix TZ10

Straatprijs € 270,-

Oordeel 7/10

Pluspunten
• Gps
• Handmatige sluitertijden
• Mooie groothoek (25 mm)

Minpunten
• Prijs
• Traag tijdens zoomen (video)
• Ruis

Fujifilm FinePix F300EXR

De F300EXR is behoorlijk slank, zeker als je bedenkt dat er een 15x optische zoomlens in z’n jasje zit. Samen met Samsung biedt hij het grootste zoombereik: 15x. Ook biedt hij een zeer fraaie groothoekstand van 24 mm, wat de camera ultiem allround maakt; geschikt voor zowel stadsarchitectuur als safari. Fujifilm heeft het controlewieltje aan de achterzijde eigenzinnig 45 graden naar beneden gekanteld. Dit heeft een reden: op deze manier kunt u tijdens het fotograferen aflezen in welke stand u werkt, terwijl u tegelijkertijd op het lcd-scherm de compositie bepaalt. Bij de andere camera’s moet u heel wat meer moeite doen om dit te zien en soms zit uw wijsvinger dan ook nog in de weg. Ook de speciale videoknop is erg prettig.

©PXimport

Iets minder fijn is dat de flitser altijd omhoog komt als u de camera aanzet, of u deze nu gebruikt of niet. Gelukkig zakt hij wel weer vanzelf als de camera uitgaat (in tegenstelling tot bij Nikon). De beeldkwaliteit is goed tot circa ISO 800. Er is dan wel ruis zichtbaar, maar het beeld is nog goed bruikbaar. Op ISO 1600 gaan er te veel details en kleuren verloren. De Fujifilm FinePix heeft ook nog drie ‘low light’-standen (ISO 3200, 6400 en zelfs 12.800) waarbij de ruis min of meer wordt gecompenseerd door een lagere resolutie. Onnodige standen wat ons betreft.

Fujifilm FinePix F300EXR

Straatprijs € 290,-

Oordeel 8/10

Pluspunten
• Fantastisch zoombereik
• Mooie groothoek (24 mm)
• Slimme positionering draaiwiel

Minpunten
• ISO 3200/6400/12800 niet echt bruikbaar
• Beperkte lange sluitertijd (8 sec)
• Flitser klapt altijd uit

Sony Cyber-shot H55

In deze test zijn drie camera’s meegenomen die al ondersteuning bieden voor SDXC. De Cyber-shot H55 van Sony is daar één van. Hij bezit een 10x optische zoomlens met een bereik vanaf een fraaie 25 mm. Het telebereik gaat tot 250 mm. Netjes, maar wel minder dan de meeste concurrenten. Het ISO-bereik gaat tot maximaal ISO 800, wat ietwat karig is. Hij kan wel hoger, maar dan alleen via een ‘low light’-scenestand (waarbij de ISO tot en met 3200 automatisch wordt bepaald).

©PXimport

Het ontwerp van de Sony is vrij strak met een zwart middendeel en zilveren omlijsting. Over de knoppen is echter iets minder goed nagedacht. Wanneer de wijsvinger op de ontspanknop geplaatst wordt, zit het programmawieltje onder de vinger verstopt waardoor de stand niet meer af te lezen is. Achter op de camera is er een speciale inkeping voor de duim. De camera is op die manier stevig vast te houden, maar wij vermoeden dat een groot deel van de fotografen de duim liever aan de onderkant plaatst. De ruimte voor de overige knoppen is beperkt, waardoor deze dicht bij elkaar zitten en er geen ruimte meer over is gebleven voor een videoknop. Pluspunten van deze Sony zijn een korte opstarttijd en vlotte scherpstelling. Helaas gaat de Sony handmatig slechts tot ISO 800 en kunnen we hem dus niet vergelijken op de kritische 1600-waarde. Als we hem op ISO 800 met de rest vergelijken, begin de foto’s al wat meer ruis te vertonen. Ook is er wat kleurverlies, maar de scherpte is redelijk goed. Al met al is het resultaat op deze stand nog redelijk bruikbaar, al is het geen hoogvlieger.

Sony Cyber-shot H55

Straatprijs € 200,-

Oordeel 7/10

Pluspunten
• Mooie groothoek (25 mm)
• Lange sluitertijden mogelijk (30 sec)
• Ondersteuning voor SDXC

Minpunten
• Traag zoomen tijdens video
• Geen videoknop
• Prijs

Canon Ixus 1000 HS

De Canon Ixus 1000 HS is een stukje slanker dan zijn PowerShot-broer, maar gaat niet verder dan 10x optische zoom. Overigens is dat nog steeds een heel fraai bereik, ware het niet dat Canon de prioriteit bij tele heeft gelegd in plaats van bij groothoek. Die laatste is met slechts 36 mm karig bedeeld ten opzichte van de 24-28 mm die de andere camera’s bieden. Maar: er staat wel 360 mm aan telebereik tegenover. De 1000 HS is de enige camera in deze test is die filmen in Full HD ondersteunt (1080p), waardoor hij op dat vlak een streepje voor heeft. Ook de macrostand van slechts 1 cm is zeer indrukwekkend.

©PXimport

De Ixus is met afstand de platste camera uit de test. Gezien het feit dat er toch een behoorlijke zoomlens in verwerkt zit, is de dikte van 2,2 cm zeer indrukwekkend. Verder is hij vrij minimalistisch vormgegeven, met slechts vier grote knoppen aan de achterzijde, waaronder een videoknop. Hij heeft wel een draaiwieltje om menu-items mee te selecteren, maar geen programmawiel (zoals de SX210). Daar komt dan ook zijn beperking aan het licht: de camera heeft geen handmatige standen voor sluitertijd en diafragma, en evenmin een volledig handmatige M-stand. De term ‘HS’ staat voor ‘high speed’, wat niet zozeer slaat op de snelheid (3,7 beelden per seconde), maar vooral op de hoge lichtgevoeligheid tot ISO 3200. Hierdoor zijn ook bij slecht licht hoge sluitertijden mogelijk. Die hoge lichtgevoeligheid is in dit geval niet overdreven. ISO 800 ziet er voor een compactcamera nog zeer schoon uit. Ook bij ISO 1600 blijven er voldoende details bewaard, hoewel de scherpte wel iets afneemt. Op ISO 3200 wordt de grens bereikt: de ruis wordt dan storend, al levert deze Ixus ten opzichte van de concurrentie nog best een aardig plaatje af.

Canon Ixus 1000 HS

Straatprijs € 325,-

Oordeel 8/10

Pluspunten
• Ondersteuning voor SDXC
• 1080p HD-video
• Goede beeldkwaliteit bij hoge ISO-waarden

Minpunten
• Beperkte groothoek(36 mm)
• Geen handmatige standen (A/S/M)
• Relatief hoge prijs

Conclusie

Een harde conclusie is nog niet zo eenvoudig. De ene camera heeft een fraaie groothoekstand, de ander scoort weer goed op telebereik. De ene is slank, de ander stevig. Sommige modellen beschikken daarnaast over bijzondere functionaliteiten, zoals een handmatige sluitertijd/diafragma of een gps-chip. Deze opties kunnen voor sommige consumenten extra zwaar wegen en zijn voor anderen compleet oninteressant.

Het feit is wel dat de Samsung WB650 als allroundcamera de beste papieren heeft. Hij is betaalbaar, biedt groothoek vanaf 24 mm en (dankzij 15x zoom) telebereik tot 360 mm, u kunt handmatig instellen (A/S/M) en als kers op de taart is er de geïntegreerde gps, die eenvoudig in en uit te schakelen is. Oftewel, het is een camera die van alle markten thuis is en zeer breed inzetbaar is voor alle mogelijke fotodoelen. Als voor u beeldkwaliteit op hogere lichtgevoeligheden zwaar telt, is de Canon SX210 een goed alternatief. Deze camera moet het weliswaar doen zonder gps-chip en heeft slechts een groothoek van 28 mm, maar hij scoort weer goed aan de telezijde met bijna 400 mm (14x optische zoom). Ook interessant is de slanke Casio die een zeer voordelig prijskaartje heeft en met 10x zoom en een 24mm-groothoekstand toch goed mee kan komen.

©PXimport

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.