Garmin maakt het zijn kopers niet gemakkelijk. Het merk introduceerde onlangs op één dag twee Premium Multisport GPS Smartwatches. De hier besproken Fēnix 7 Pro is daarvan net even goedkoper dan het andere premium model, de Epix Pro. Wat biedt de Fēnix? En wat zijn de verschillen met de Epix? Zijn er wel verschillen?

De Fēnix-serie van Garmin is bedoeld voor de sporter die alles wil, behalve een smartwatch die eruitziet als een sport-gadget. In dit artikel lees je wat de bijzonderheden zijn van deze serie en wat je er wel (en niet) van kunt verwachten.

Ook interessant: Review: Garmin Epix Pro is geen verplichte upgrade

Waar zeker de goedkopere modellen in de Forerunner-serie nog wel de sportieve uitstraling hebben die past bij een sporthorloge, heeft de Fēnix vooral premium-looks. Donkerdere kleuren en een luxere afwerking met meer metaal, maken dit een horloge dat iedereen altijd aan zijn pols kan dragen, van productievloer tot managementkamer om het maar zo te zeggen. En dat terwijl er onderhuids dus niets mist, want net als zijn voorganger biedt deze Fēnix 7 Pro echt alles wat een sporthorloge kan bieden.

©Garmin.com

Twee modellen

De Fēnix 7 Pro is er in twee modellen en drie uitvoeringen. Bij de twee modellen zit het onderscheid in het glas boven op het horloge (de lens) en de afwerking rond het glas en aan de binnenzijde, de kant van het horloge dat op de huid gedragen wordt. Bij de goedkopere Solar Edition is de lens gemaakt van Gorilla DX-glas. Dat is al wel heel sterk, maar toch minder krasvast dan het saffierkristalglas van de Sapphire Edition. Ook heeft de duurdere Sapphire Edition een afwerking rond de lens en aan de binnenzijde van het horloge, het deel dat op de huid zit, van titanium. Opnieuw mooier en bestendiger dan de roestvrijstalen afwerking van de Solar Edition. Omdat alleen een kras een horloge al echt minder mooi en praktisch maakt is het prijsverschil van 100 euro voor de Sapphire Edition in de meeste gevallen zijn prijs wel waard.

©Garmin.com

Drie uitvoeringen

Van zowel de Solar Edition als de Sapphire Solar Edition zijn er telkens drie uitvoeringen, een 7S Pro, 7 Pro en 7X Pro. Het verschil is de grootte. De 7S heeft een behuizing van 42 x 42 x 14,1 mm, de 7 Pro van 47 x 47 x 14,5 mm en de 7X Pro van 51 x 51 x 14,9 mm. Net als eerder bij de Epix Pro geldt zeker voor de X-modellen dat het verstandig is deze echt te passen in de winkel.

Niet alleen is de klok groter, deze is vooral ook dikker en zal met bijna 1,5 centimeter op je pols niet voor iedereen even comfortabel zijn bij langdurig gebruik. En daarvoor zijn deze modellen nu net wel bedoeld. Want alleen wanneer je ze dag en nacht draagt, geef je deze smartwatches de kans alle benodigde metingen te verrichten die jou maximaal inzicht geven in je conditie én je gezondheid.

Echt nieuw zijn de Endurancescore die je een beeld geeft van hoe goed voorbereid je bent op duursport-inspanning zoals een marathon, en de Hill Score die de vaardigheid bij het klimmen beoordeelt. De laatste is voor Nederland lastig, zelfs al gebruikt Garmin hiervoor volgens eigen opgave elke stijging van 2 procent en meer.

©Edmond Varwijk

©Edmond Varwijk

Sensoren en specificaties

Alle modellen ondersteunen naast gps nog andere positiesystemen, zoals Glonass en Galileo, en gebruiken deze simultaan voor nog betere positiebepaling. Daarnaast zijn er een barometrische hoogtemeter, kompas, versnellingsmeter, temperatuurmeter en een sensor voor het omgevingslicht.

Om de inspanning en gezondheid van de sporter te bepalen, zijn er nieuwe Elevate v5 polshartslagmeter en een saturatiemeter voor het zuurstofgehalte in het bloed. Deze berekenen bijvoorbeeld de hartslag tijdens sport, maar ook bij rust en tijdens de nacht. Hetzelfde geldt voor het zuurstofgehalte in het bloed en de ademhaling.

Al deze gegevens combineert Garmin tot een groot aantal statistiekjes. Sommige heel feitelijk, zoals de gemeten hartslag, maar sommige ook gebaseerd op combinaties van metingen en interpretaties daarvan, zoals een gezondheidsscore, een slaapscore, stressmeter en adviezen om meer of juist minder te sporten. Er is weinig dat aan de aandacht van de Fēnix ontsnapt. De synchronisatie met de Garmin Connect-service online en in de app, maakt het heel makkelijk de statistieken te bekijken en bijvoorbeeld ook een nieuwe training of route te plannen.

©Garmin.com

Beperkt nieuwe functies

Gebruik je de Fēnix bij hardlopen en fietsen of een van de vele andere sporten, dan is het aantal mogelijkheden en opties schier oneindig. Afstand, duur, snelheid, hartslag, dynamiek, staplengte, vermogen per ronde, koersen vergelijken, het koppelen aan andere sensoren en nog heel veel meer is allemaal mogelijk.

Dat was het bijna allemaal echter ook al bij het vorige model, de Fēnix 7 die een jaar geleden uitkwam. Het is dan ook terecht dat Garmin ervoor heeft gekozen nog geen 8 uit te brengen. Wel heeft men een aantal opties van andere modellen overgenomen of zijn deze nu op alle Fēnix-modellen te vinden. Een opvallende is de led-zaklamp. Een kleine led in de rand van het horloge waarmee een flinke en instelbare lichtbundel kan worden geproduceerd, genoeg voor navigatie in het donker of het terugvinden van spullen. Ook kunnen er noodsignalen mee worden uitgestuurd of kan het de cadans aangeven bij hardlopen in het donker.

©Edmond Varwijk

Functionaliteit

Daarbij is de Fēnix ook een smartwatch. Binnenkomende berichten worden ook op de Fēnix getoond, via de apps kun je op de Fēnix het weerbericht of laatste nieuws lezen, muziek en podcast opslaan of het afspelen ervan op de smartphone aansturen. Met Garmin Pay plaats je een of meer creditkaarten of bankpassen op de Fēnix en kun je onderweg betalen ook zonder een bankpas of smartphone bij de hand te hebben.

Daarnaast kun je het uiterlijk van het horloge, de watchface, maar ook menu’s en opties, bijna helemaal naar wens aanpassen. Wel is en blijft het een MIPS-scherm. Dus met minder kleuren en minder mooie beelden dan een amoled. Gold aanvankelijk amoled nog als erg accu-intensief waardoor die eerste modellen vaak al na een dag aan de oplader moesten, inmiddels is dat niet meer zo. De nieuwste amoled-modellen doen wat de batterijduur betreft nauwelijks meer onder voor een MIPS-model zoals de Fēnix.

Om ze toch interessant te houden, speelt Garmin bij de Fenix 7 Pro-serie een troefkaart uit, en dat is Solar. Alle 7 Pro-modellen beschikken over een zonnecel onder het glas waarmee de batterij tijdens gebruik wordt bijgeladen. Het kan de levensduur van de accu met enkele uren tot meerdere dagen verlengen tot inmiddels meer dan uitstekende scores.

In de smartwatchmodus gaat het van 11 dagen (14 met zonne-energie) bij de 7S Pro tot 28 dagen (en 37 met zonne-energie) bij de 7X Pro. Met multiband-gps ingeschakeld zijn de scores respectievelijk 15 (16) uur of 23 (26) en 36 (41). Ga je op expeditie en wil je gewoon zo lang mogelijk de basisfunctionaliteit gebruiken, dan gaat het zelfs tot 26 (43), 40 (76) en 62 (139) dagen. Voor het opladen hanteert Garmin hier als norm dat het horloge de hele dag wordt gedragen en daarvan drie uur per dag buiten is bij 50.000 lux zonnelicht.

©Edmond Varwijk

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: MIPS versus amoled

Premium Multisport GPS Watch staat er op de verpakking van de Garmin Fēnix 7 Pro, maar dezelfde aanprijzing staat ook op de verpakking van de Garmin Epix Pro. In hetzelfde lettertype en even groot. Daarbij verschenen beide horloges ook nog eens op dezelfde dag. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar wanneer de beide gps-smartwatches van hetzelfde merk zijn, nagenoeg dezelfde hardware gebruiken én ook nog eens dezelfde software en apps, dan weer wel. Want wat is nu echt het meest premium model en wanneer kies je welke van de twee?

©Edmond Varwijk

Het belangrijkste verschil tussen de Fēnix 7 Pro en de Epix Pro is het scherm. Bij de Fēnix is dit een MIPS-scherm, bij de Epix amoled. MIPS (Memory in Pixel) betekent minder kleuren en een lagere resolutie, maar ook een lager energieverbruik, daardoor beter geschikt om altijd aan te staan, én een betere leesbaarheid bij slechte of matige lichtomstandigheden.

Van deze verschillen is vooral dat in de leesbaarheid bij slechte of matige lichtomstandigheden, minder belangrijk. Amoled (Active Matrix Organic Light Emitting Diodes) presteert inmiddels zoveel beter dat ook die schermen eigenlijk altijd wel goed zijn af te lezen. En omdat amoled altijd mooier is met veel meer kleuren en een veel beter contrast, is het voordeel van MIPS steeds minder relevant.

Het enige argument om nog voor MIPS te kiezen, is het lagere accuverbruik en daarmee de veel langere gebruiksduur van het horloge zonder bijladen. En met SOLAR, nu nog exclusief bij MIPS, is dat verschil in bepaalde scenario’s zo mogelijk nog groter. Maar wie niet van plan is weken op hike te gaan of aan ultraruns doet, heeft aan de accuduur van de Epix Pro met amoled bijna altijd wel voldoende.

©Edmond Varwijk

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: SOLAR versus geen SOLAR

Dit laatste zorgt ervoor dat SOLAR, hoe mooi de techniek ook is, als het gaat om het verlengen van de accuduur maar in weinig scenario’s opweegt tegen het minder mooie en contrastrijke scherm van de modellen zonder Solar. Het wachten is tot opladen via een zonnecel onder het scherm bij amoled mogelijk wordt of nog beter, tot het zo krachtig wordt dat opladen in zijn geheel niet meer nodig is. De kans dat dit bij MIPS eerder gebeurt dan bij amoled is groter, maar tegelijk ligt de wens dit te bereiken bij amoled duidelijk voor op MIPS.

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: Red Shift

Behalve de genoemde verschillen in de kwaliteit van het scherm en wel of geen SOLAR, is er nog een verschil. En dat is de Red Shift-modus die wel op de Epix Pro zit, maar niet op de Fēnix 7 Pro. In deze modus gebruikt de Epix Pro alleen rode kleurtinten, wat vooral in het echte donker voor een rustiger beeld zorgt en minder impact heeft op de nachtrust dan een amoled-scherm met veel kleuren en specifiek blauwtinten.

Het niet hebben van een Red Shift is voor de Fenix 7 echter geen gemis, kort door de bocht kun je stellen dat een MIPS-scherm altijd in Red Shift-stand functioneert. En dat een amoled-scherm in Red Shift-modus eigenlijk een MIPS-scherm imiteert. Het is kortom geen functie die ontbreekt op de Fēnix 7

©Edmond Varwijk

Klik op de afbeelding voor een vergroting van de tabel.

Conclusie

Anders dan gedacht, heeft Garmin het zijn gebruikers door op dezelfde dag twee premium multisport gps-watches uit te brengen, niet echt moeilijk gemaakt. Hoe fantastisch de Fēnix 7 Pro ook is, er zijn maar weinig scenario’s waarin het een betere keuze is dan de andere premium multisport gps-watch die diezelfde dag verscheen, de Epix Pro.

Het MIPS-scherm van de Fēnix 7 Pro is duidelijk minder mooi dan dat van de Epix Pro, terwijl er maar weinig tegenover staat waarop de Fēnix 7 Pro hoger scoort - anders dan de accuduur. Omdat net als de Epix Pro ook de Fēnix 7 Pro geen LTE heeft en de solar-functie in de meeste gevallen niet belangrijk genoeg is, zal in de meeste gevallen de Epix Pro de betere keuze zijn zelfs bij het soms wel erg forse prijsverschil tussen de twee. Laat onverlet dat de Fēnix 7 Pro een prachtige gps-smartwatch is met ongekende functionaliteit.

Niet alleen het saaie en repetitieve werk wordt vervangen door AI. Je bent óók als kenniswerker niet meer zeker van een baan. Software wordt al grotendeels door AI geschreven. Gelukkig kun je daar als hobbyprogrammeur ook enorm van profiteren. Het brengt naast tijdwinst ook veel gemak. We helpen je op weg met drie praktische tools: ChatGPT, Aider en de Windsurf Editor. We maken enkele eenvoudige voorbeelden, zodat je een helder beeld hebt van je potentiële workflow.

Grote taalmodellen zijn al zo goed dat je comfortabel complete programma’s door AI kunt laten maken, zelfs zonder enige programmeerkennis. Afhankelijk van de tools die je gebruikt, voelt dat toch alsof je samen aan code werkt, ook wel pair-programmeren genoemd. Je houdt dus enige controle en kunt er, als je oplet, veel van leren. Ook al wordt het harde werk door AI gedaan.

Een bijkomend voordeel is dat je heel gericht aanpassingen kunt laten doen of vragen kunt stellen over de code, zonder dat je de documentatie of websites als Stack Overflow hoeft door te spitten. Het is geen verrassing dat laatstgenoemde website met fors dalende bezoekersaantallen te maken heeft. Ook andere taken, zoals het schrijven van de documentatie, zijn snel geregeld.

In dit artikel gaan we een eenvoudig programma maken met AI, zodat je een goed beeld hebt van de workflow. We gebruiken drie verschillende tools. We starten met het vertrouwde ChatGPT, al kun je ook bijvoorbeeld voor Claude of Gemini kiezen. Daarna gaan we met Aider in combinatie met Git aan de slag. Daarmee werk je ‘samen’ aan programmacode via de opdrachtprompt, in ons voorbeeld binnen het vertrouwde Visual Studio Code. Tot slot gaan we met de Windsurf Editor aan de slag, een completere grafische ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI-features, die je van begin tot eind ondersteunt bij het maken van je programma. 

ChatGPT

Chatbot

Grote taalmodellen (LLM’s) vormen de basis voor chatbots als OpenAI’s ChatGPT en Anthropics Claude, maar óók voor de tools die we hierna behandelen. Feitelijk benaderen we de chatbots in dit eerste deel van het artikel rechtstreeks, via een browser of app. De andere tools gebruiken de API van deze bedrijven. Raadpleeg eventueel voor het starten met ChatGPT deze basiscursus.

De nieuwere modellen (we gebruiken overwegend ChatGPT 4o en Claude 3.5 Sonnet) laten heel goede resultaten zien voor programmeertaken. Ze helpen uiteraard niet alleen om programmacode te schrijven maar kunnen code ook uitleggen, fouten oplossen en de documentatie schrijven. Ook kun je uitstekend brainstormen over een project of ideeën. Het is daarom, óók als je andere tools voor programmeren gebruikt, enorm praktisch om erbij te hebben! Toegang tot ChatGPT is gratis met beperkingen. Een abonnement is minder gelimiteerd en geeft vaak toegang tot nieuwere modellen (zoals o1 of o3-mini). Zo’n abonnement is niet bruikbaar voor de andere tools, die gebruiken namelijk de API waarvoor je aparte credits moet aanschaffen.

Een chatbot biedt goede ondersteuning bij al je programmeervragen.

Eerste stappen

We beginnen met een eenvoudig voorbeeld en vragen aan ChatGPT om een spelletje boter-kaas-en-eieren te maken, ook wel bekend als tic-tac-toe. Hoewel het Engels soms betere resultaten kan geven, werken we voor dit artikel volledig in het Nederlands. We starten met deze prompt: “Maak een volledig functionele boter-kaas-en-eieren voor in een browser. Maak de HTML-structuur, voeg CSS-stijlen toe en implementeer de JavaScript-logica. Maak een scheiding tussen HTML, CSS en JavaScript. Zorg dat het programma responsief is zodat het bij elke schermgrootte werkt.”

ChatGPT genereert de gevraagde code. Je kunt individueel de HTML, CSS en JavaScript kopiëren. Om het te proberen, kun je alles plakken op websites als www.jsfiddle.net en www.codepen.io. Voor dit voorbeeld hebben we bij JSFiddle een projectpagina aangemaakt. We gaan dit voorbeeld in de volgende stappen verder verbeteren, steeds met links naar de verbeterde versie.

De eerste versies van het spel boter-kaas-en-eieren.

Geluiden toevoegen

We vragen ChatGPT om het programma aan te passen, zodat er een geluid wordt afgespeeld bij elke zet. ChatGPT voegt daarop een audio-element toe aan de HTML-code. Het past ook het script aan om dit aan te roepen bij elke zet. Je moet nog wel zelf het mp3-bestand plaatsen in de uiteindelijke programmamap of een volledige link naar het mp3-bestand invullen in de HTML-code:

Er zijn overigens veel websites waar je leuke geluidseffecten kunt vinden die je vrij kunt gebruiken, waaronder Pixabay. Op deze pagina zie je onze aangepaste versie.

De aangepaste HTML-code bevat een verwijzing naar een mp3-bestand.

Computertegenstander

We vragen ChatGPT vervolgens om een slimme computertegenstander toe te voegen, waarbij aan het begin van het spel wordt gekozen wie er mag beginnen. Via deze webpagina kun je deze versie zien. De computertegenstander blijkt in eerste instantie overigens helemaal niet zo slim, waardoor je makkelijk je potjes wint. Maar dat is snel opgelost. Na ons verzoek om de computertegenstander slimmer te maken, controleert het programma voortaan eerst op mogelijke winnende zetten en blokkeert het de tegenstander indien nodig. Als er geen direct winnende of blokkerende zetten zijn, kiest het een willekeurige lege cel. Deze slimmere versie kun je hier bekijken.

Het aangepaste script op een canvas in ChatGPT.

Uiterlijk verfraaien

Als laatste hebben we gevraagd het uiterlijk wat mooier te maken. Hierbij wordt voornamelijk de CSS-code aangepast om de visuele stijl van het spel te verbeteren. Het resultaat is geslaagd: ChatGPT geeft de achtergrond een mooi kleurverloop. Ook zijn de stijlen van de knoppen en speelvelden aangepast. Het levert een veel moderner en aantrekkelijker uiterlijk op.

Je kunt ChatGPT uiteraard steeds vragen om het script of een deel daarvan uit te leggen. Ben je het overzicht over de wijzigingen kwijt, dan kun je uiteraard ook vragen om de laatste HTML-code in te zien, of de laatste versie van het script. Eventueel op een canvas. Toch misten wij in ChatGPT soms wat overzicht en is het bovendien lastig om een stapje terug te doen als een aanpassing niet het gewenste resultaat oplevert. Dit zijn zaken die we in het volgende deel gaan aanpakken met Aider.

De gemoderniseerde versie van boter-kaas-en-eieren.

Aider

Opdrachtprompt

Voor grotere programmeerprojecten is het werken met een chatbot al snel vervelend en verwarrend. Veel praktischer is een tool die met jouw eigen projectbestanden werkt en zelf of samen de gewenste aanpassingen maakt. Als je geen moeite hebt met het werken met een opdrachtprompt, is Aider een uitstekende optie. Die tool helpt met het schrijven en aanpassen van code.

Aider is opensource en werkt met heel veel LLM’s samen. Hier gebruiken we de API voor Claude 3.5 Sonnet, maar je kunt ook de API van OpenAI gebruiken of een LLM die je zelf lokaal draait of elders, zoals via OpenRouter. De integratie met Git is enorm praktisch. Voor elke aangebrachte wijziging voert het een ‘commit’ uit, voorzien van een duidelijke omschrijving, zodat je achteraf een goed overzicht met alle veranderingen hebt en ook stapjes terug kunt doen. Niet alle alternatieven bieden dit en dat is vooral een gemis als er iets fout gaat en je geen idee meer hebt hoe je dat moet oplossen.

Aider werkt samen met alle gangbare LLM’s.

Voorbereiding

We willen weer laten zien hoe je het spelletje boter-kaas-en-eieren met Aider zou kunnen maken. We gebruiken het voor velen vertrouwde programma Visual Studio Code onder Windows en installeren Aider via een opdrachtprompt binnen die ontwikkelomgeving. Binnen de editor kun je uiteraard alle gegenereerde bestanden bekijken en handmatig aanpassen. Voor de installatie van Aider heb je Python nodig. Zet tijdens de installatie van Python een vinkje bij Add python.exe to PATH, zodat je Python vanuit elke map kunt aanroepen.

Installeer ook Visual Studio Code als je dat nog niet eerder hebt gedaan. Visual Studio Code biedt een mogelijkheid om Copilot als assistent te gebruiken, maar dat slaan we hier over.

Installeer ook Git, zodat versiebeheer mogelijk is. Kies tijdens de installatie van Git voor het gebruik van Visual Studio Code als standaardeditor. Verder kun je alle standaardinstellingen accepteren. Als je Python, Visual Studio Code en Git hebt geïnstalleerd, kun je door met de installatie van Aider.

Installeer Python onder Windows voordat je met Aider aan de slag gaat.

Installatie Aider

We kunnen nu Aider installeren. Open daarvoor Visual Studio Code en kies in het menu de optie Terminal / New Terminal. Verander de terminal, via de optie rechtsboven in het venster, naar Git Bash. Installeer daarna Aider met de volgende twee opdrachten:

Sluit de terminalvenster via het kruisje rechtsboven. Open dan een nieuwe terminal en wissel weer naar Git Bash. Als je Aider niet kunt aanroepen met aider zul je het PATH moeten uitbreiden met de aangegeven opdracht, zoals in het voorbeeld hieronder:

Zorg dat je in dit voorbeeld voor Claude 3.5 Sonnet een API-sleutel hebt en voldoende credits om mee te beginnen (zie het kader ‘API-sleutel maken voor Claude’). Exporteer deze API-sleutel zodat Aider deze direct kan gebruiken:

Maak nu een nieuwe map voor je toepassing, blader naar die map en maak een Git-repository:

Je kunt nu beginnen met programmeren, met de ondersteuning van Aider!

We installeren Aider om het binnen Visual Studio Code te gebruiken.

Programma maken

We gaan ons eerste programma maken. Zorg dat je een terminalvenster hebt geopend en bent gewisseld naar Git Bash. De assistent start je dan met de volgende opdracht:

Er wordt de eerste keer gevraagd om .aider* en .env toe te voegen aan .gitignore. Dat raden we aan! Hiermee voorkom je dat deze bestanden, vaak met wachtwoorden en dergelijke, per ongeluk in je Git-repository worden opgenomen en daardoor in potentie online komen, als je de repository via GitHub beschikbaar maakt.

Via de prompt kun je nu je opdrachten afvuren. We vragen zoals eerder om een volledig functionele en responsieve boter-kaas-en-eieren voor in een browser met de vereiste HTML-structuur, CSS-stijlen en JavaScript-logica in aparte bestanden.

Aider gaat direct aan de slag en laat heel overzichtelijk alle aanpassingen zien, met een beschrijving van de uiteindelijke functionaliteit. Het vraagt netjes of het de nieuwe bestanden mag maken (index.html, styles.css en script.js) en daarna of het deze mag openen in een browser. Het spel is in deze eerste versie volledig responsief met een duidelijke gebruikersinterface, houdt de speelstatus bij, detecteert wanneer iemand wint of als het een gelijkspel is, heeft een knop om het spel opnieuw te starten en is helemaal in het Nederlands. Een goed begin!

Aider heeft het programma voor ons uitgewerkt.

Aanpassingen maken

We vragen opnieuw in natuurlijke taal om wijzigingen te maken. De workflow is erg prettig. Aider geeft eerst aan welke bestanden waarschijnlijk moeten worden gewijzigd. Voor het geluid stelt het bijvoorbeeld wijzigingen in index.html en script.js voor. Dan vraagt Aider of het deze bestanden mag toevoegen aan de chat.

Als de radartjes zijn uitgedraaid, na interactie met Claude, geeft Aider heel nauwkeurig aan welke regels in welke bestanden moeten worden gewijzigd. Ook geeft Aider aan dat je een mp3-bestand genaamd move.mp3 in dezelfde map moet plaatsen.

We vragen Aider daarna ook om een slimme computertegenstander toe te voegen. Die is meteen heel slim en probeert direct te winnen als dat kan, blokkeert winnende zetten van de tegenstander, probeert het centrum te veroveren en kiest anders voor hoeken of willekeurige zetten.

Tot slot vragen we Aider om het programma te verfraaien met een moderner uiterlijk. Dat levert een flinke metamorfose op. Bekijk hier het resultaat.

Via een comfortabel proces maakt het alle gewenste aanpassingen.

Integratie met Git

De standaard integratie met Git biedt veel voordelen. Als Aider aanpassingen maakt aan een bepaald bestand zal het in Git een heldere beschrijving toevoegen aan de zogeheten commit. In Visual Studio Code kun je deze historische aanpassingen eenvoudig terugzien. Klik daarvoor op een bestand en open in de balk aan de linkerkant Timeline. Zorg dat de filterinstelling is ingesteld op Git History.

Nu zie je de commit-geschiedenis van het geselecteerde bestand. Door op een specifieke commit te klikken, kun je de aangebrachte wijzigingen bekijken. Binnen Aider zijn er ook nog wat trucjes. Zo kun je met /diff zien wat de laatste veranderingen zijn. Met /undo kun je die eenvoudig ongedaan maken.

We hebben de repository op GitHub gezet. Ook hier kun je alle veranderingen bekijken. Open daarvoor een bestand, zoals script.js, en ga dan rechtsboven naar History. Hier zie je de verschillende wijzigingen. Als je op een van de aanpassingen klikt, zie je netjes welke veranderingen in de code zijn gemaakt.

Je kunt handig zien welke historische wijzigingen zijn aangebracht in bestanden.

Git en GitHub

Aider gebruikt een git-repository. Sommige mensen verwarren dit met GitHub. Je kunt met Git prima alleen een lokale repository maken, op het systeem waarop je met Aider werkt. Optioneel kun je deze repository met GitHub verbinden, zodat je in feite een kopie in de cloud hebt. Dat is voor jezelf wel heel praktisch, omdat je veel makkelijker de wijzigingen kunt bijhouden en bestuderen. En je kunt ook met anderen samenwerken aan code.

Ook interessant om te lezen: GitHub Codespaces: altijd de juiste tools bij de hand

We hebben de repository gedeeld met GitHub, zodat je alle veranderingen kunt inzien.

Windsurf Editor

 Complete ontwikkelomgeving

Zoek je een completere ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI, dan zijn Cursor AI en Windsurf Editor twee populaire opties. Cursor AI is een gevestigde speler, maar krijgt steeds meer concurrentie van het nieuwere Windsurf Editor. Beide ontwikkelteams blijven verbeteringen doorvoeren om niet voor elkaar onder te doen.

Beide programma’s zijn bovendien klonen van Visual Studio Code, de bekende editor van Microsoft die we ook voor Aider hebben gebruikt. Daarom lijken ze in veel opzichten op elkaar. Het kan handig zijn om verschillende thema’s te gebruiken als je ze naast elkaar gebruikt, zodat je ze uit elkaar kunt houden.

Windsurf Editor werkt met een ingebouwde assistent genaamd Cascade.

Cascade

We hebben ook in Windsurf geprobeerd om het spelletje boter-kaas-en-eieren uit dit artikel te maken. De assistent in Windsurf Editor heet Cascade; via het Cascade-deelvenster kun je hem direct aan het werk zetten. Een leuk detail is dat niet alleen code wordt gegenereerd, maar dat er ook veel aanvullende acties voor je worden uitgevoerd, zoals het aanmaken van een map voor je project en voor de geluiden, en het maken van een mp3-bestand.

Bij elke stap kun je zien welke bestanden worden aangepast en de voorgestelde wijzigingen controleren en bevestigen. Je hoeft niet, zoals bij Aider, zelf een API-sleutel te regelen voor toegang. Je gebruikt steeds het model van Cascade en de administratieve kant wordt via je account geregeld, op basis van credits (zie volgende paragraaf). Zo’n diepere integratie is heel praktisch. Toch heeft de workflow veel overeenkomsten met Aider.

Via een deelvenster kun je een conversatie met Cascade voeren.

Werken met credits

Windsurf werkt met credits voor verschillende taken. Zo worden User Prompt-credits voor elke interactie met de assistent gebruikt en Flow Action-credits voor alle acties die worden uitgevoerd. Als je de limiet bereikt voor het premiummodel, wordt overgeschakeld naar het basismodel. De proefperiode van 14 dagen geeft je ruim voldoende credits om het voorbeeldprogramma uit dit artikel te maken. Sterker nog, je hebt ongeveer vijftien keer meer credits dan nodig, dus je kunt ook grotere en complexere programma’s proberen te maken.

Buiten die proefperiode is, om het premiummodel te gebruiken, een upgrade naar de Pro-versie bijna onvermijdelijk (ca. 18 euro per maand). Je hebt dan wel elke maand een ruime hoeveelheid credits en kunt vrij voordelig credits bijkopen.

Windsurf Editor werkt met een systeem van credits.

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!