Garmin maakt het zijn kopers niet gemakkelijk. Het merk introduceerde onlangs op één dag twee Premium Multisport GPS Smartwatches. De hier besproken Fēnix 7 Pro is daarvan net even goedkoper dan het andere premium model, de Epix Pro. Wat biedt de Fēnix? En wat zijn de verschillen met de Epix? Zijn er wel verschillen?

De Fēnix-serie van Garmin is bedoeld voor de sporter die alles wil, behalve een smartwatch die eruitziet als een sport-gadget. In dit artikel lees je wat de bijzonderheden zijn van deze serie en wat je er wel (en niet) van kunt verwachten.

Ook interessant: Review: Garmin Epix Pro is geen verplichte upgrade

Waar zeker de goedkopere modellen in de Forerunner-serie nog wel de sportieve uitstraling hebben die past bij een sporthorloge, heeft de Fēnix vooral premium-looks. Donkerdere kleuren en een luxere afwerking met meer metaal, maken dit een horloge dat iedereen altijd aan zijn pols kan dragen, van productievloer tot managementkamer om het maar zo te zeggen. En dat terwijl er onderhuids dus niets mist, want net als zijn voorganger biedt deze Fēnix 7 Pro echt alles wat een sporthorloge kan bieden.

©Garmin.com

Twee modellen

De Fēnix 7 Pro is er in twee modellen en drie uitvoeringen. Bij de twee modellen zit het onderscheid in het glas boven op het horloge (de lens) en de afwerking rond het glas en aan de binnenzijde, de kant van het horloge dat op de huid gedragen wordt. Bij de goedkopere Solar Edition is de lens gemaakt van Gorilla DX-glas. Dat is al wel heel sterk, maar toch minder krasvast dan het saffierkristalglas van de Sapphire Edition. Ook heeft de duurdere Sapphire Edition een afwerking rond de lens en aan de binnenzijde van het horloge, het deel dat op de huid zit, van titanium. Opnieuw mooier en bestendiger dan de roestvrijstalen afwerking van de Solar Edition. Omdat alleen een kras een horloge al echt minder mooi en praktisch maakt is het prijsverschil van 100 euro voor de Sapphire Edition in de meeste gevallen zijn prijs wel waard.

©Garmin.com

Drie uitvoeringen

Van zowel de Solar Edition als de Sapphire Solar Edition zijn er telkens drie uitvoeringen, een 7S Pro, 7 Pro en 7X Pro. Het verschil is de grootte. De 7S heeft een behuizing van 42 x 42 x 14,1 mm, de 7 Pro van 47 x 47 x 14,5 mm en de 7X Pro van 51 x 51 x 14,9 mm. Net als eerder bij de Epix Pro geldt zeker voor de X-modellen dat het verstandig is deze echt te passen in de winkel.

Niet alleen is de klok groter, deze is vooral ook dikker en zal met bijna 1,5 centimeter op je pols niet voor iedereen even comfortabel zijn bij langdurig gebruik. En daarvoor zijn deze modellen nu net wel bedoeld. Want alleen wanneer je ze dag en nacht draagt, geef je deze smartwatches de kans alle benodigde metingen te verrichten die jou maximaal inzicht geven in je conditie én je gezondheid.

Echt nieuw zijn de Endurancescore die je een beeld geeft van hoe goed voorbereid je bent op duursport-inspanning zoals een marathon, en de Hill Score die de vaardigheid bij het klimmen beoordeelt. De laatste is voor Nederland lastig, zelfs al gebruikt Garmin hiervoor volgens eigen opgave elke stijging van 2 procent en meer.

©Edmond Varwijk

©Edmond Varwijk

Sensoren en specificaties

Alle modellen ondersteunen naast gps nog andere positiesystemen, zoals Glonass en Galileo, en gebruiken deze simultaan voor nog betere positiebepaling. Daarnaast zijn er een barometrische hoogtemeter, kompas, versnellingsmeter, temperatuurmeter en een sensor voor het omgevingslicht.

Om de inspanning en gezondheid van de sporter te bepalen, zijn er nieuwe Elevate v5 polshartslagmeter en een saturatiemeter voor het zuurstofgehalte in het bloed. Deze berekenen bijvoorbeeld de hartslag tijdens sport, maar ook bij rust en tijdens de nacht. Hetzelfde geldt voor het zuurstofgehalte in het bloed en de ademhaling.

Al deze gegevens combineert Garmin tot een groot aantal statistiekjes. Sommige heel feitelijk, zoals de gemeten hartslag, maar sommige ook gebaseerd op combinaties van metingen en interpretaties daarvan, zoals een gezondheidsscore, een slaapscore, stressmeter en adviezen om meer of juist minder te sporten. Er is weinig dat aan de aandacht van de Fēnix ontsnapt. De synchronisatie met de Garmin Connect-service online en in de app, maakt het heel makkelijk de statistieken te bekijken en bijvoorbeeld ook een nieuwe training of route te plannen.

©Garmin.com

Beperkt nieuwe functies

Gebruik je de Fēnix bij hardlopen en fietsen of een van de vele andere sporten, dan is het aantal mogelijkheden en opties schier oneindig. Afstand, duur, snelheid, hartslag, dynamiek, staplengte, vermogen per ronde, koersen vergelijken, het koppelen aan andere sensoren en nog heel veel meer is allemaal mogelijk.

Dat was het bijna allemaal echter ook al bij het vorige model, de Fēnix 7 die een jaar geleden uitkwam. Het is dan ook terecht dat Garmin ervoor heeft gekozen nog geen 8 uit te brengen. Wel heeft men een aantal opties van andere modellen overgenomen of zijn deze nu op alle Fēnix-modellen te vinden. Een opvallende is de led-zaklamp. Een kleine led in de rand van het horloge waarmee een flinke en instelbare lichtbundel kan worden geproduceerd, genoeg voor navigatie in het donker of het terugvinden van spullen. Ook kunnen er noodsignalen mee worden uitgestuurd of kan het de cadans aangeven bij hardlopen in het donker.

©Edmond Varwijk

Functionaliteit

Daarbij is de Fēnix ook een smartwatch. Binnenkomende berichten worden ook op de Fēnix getoond, via de apps kun je op de Fēnix het weerbericht of laatste nieuws lezen, muziek en podcast opslaan of het afspelen ervan op de smartphone aansturen. Met Garmin Pay plaats je een of meer creditkaarten of bankpassen op de Fēnix en kun je onderweg betalen ook zonder een bankpas of smartphone bij de hand te hebben.

Daarnaast kun je het uiterlijk van het horloge, de watchface, maar ook menu’s en opties, bijna helemaal naar wens aanpassen. Wel is en blijft het een MIPS-scherm. Dus met minder kleuren en minder mooie beelden dan een amoled. Gold aanvankelijk amoled nog als erg accu-intensief waardoor die eerste modellen vaak al na een dag aan de oplader moesten, inmiddels is dat niet meer zo. De nieuwste amoled-modellen doen wat de batterijduur betreft nauwelijks meer onder voor een MIPS-model zoals de Fēnix.

Om ze toch interessant te houden, speelt Garmin bij de Fenix 7 Pro-serie een troefkaart uit, en dat is Solar. Alle 7 Pro-modellen beschikken over een zonnecel onder het glas waarmee de batterij tijdens gebruik wordt bijgeladen. Het kan de levensduur van de accu met enkele uren tot meerdere dagen verlengen tot inmiddels meer dan uitstekende scores.

In de smartwatchmodus gaat het van 11 dagen (14 met zonne-energie) bij de 7S Pro tot 28 dagen (en 37 met zonne-energie) bij de 7X Pro. Met multiband-gps ingeschakeld zijn de scores respectievelijk 15 (16) uur of 23 (26) en 36 (41). Ga je op expeditie en wil je gewoon zo lang mogelijk de basisfunctionaliteit gebruiken, dan gaat het zelfs tot 26 (43), 40 (76) en 62 (139) dagen. Voor het opladen hanteert Garmin hier als norm dat het horloge de hele dag wordt gedragen en daarvan drie uur per dag buiten is bij 50.000 lux zonnelicht.

©Edmond Varwijk

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: MIPS versus amoled

Premium Multisport GPS Watch staat er op de verpakking van de Garmin Fēnix 7 Pro, maar dezelfde aanprijzing staat ook op de verpakking van de Garmin Epix Pro. In hetzelfde lettertype en even groot. Daarbij verschenen beide horloges ook nog eens op dezelfde dag. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar wanneer de beide gps-smartwatches van hetzelfde merk zijn, nagenoeg dezelfde hardware gebruiken én ook nog eens dezelfde software en apps, dan weer wel. Want wat is nu echt het meest premium model en wanneer kies je welke van de twee?

©Edmond Varwijk

Het belangrijkste verschil tussen de Fēnix 7 Pro en de Epix Pro is het scherm. Bij de Fēnix is dit een MIPS-scherm, bij de Epix amoled. MIPS (Memory in Pixel) betekent minder kleuren en een lagere resolutie, maar ook een lager energieverbruik, daardoor beter geschikt om altijd aan te staan, én een betere leesbaarheid bij slechte of matige lichtomstandigheden.

Van deze verschillen is vooral dat in de leesbaarheid bij slechte of matige lichtomstandigheden, minder belangrijk. Amoled (Active Matrix Organic Light Emitting Diodes) presteert inmiddels zoveel beter dat ook die schermen eigenlijk altijd wel goed zijn af te lezen. En omdat amoled altijd mooier is met veel meer kleuren en een veel beter contrast, is het voordeel van MIPS steeds minder relevant.

Het enige argument om nog voor MIPS te kiezen, is het lagere accuverbruik en daarmee de veel langere gebruiksduur van het horloge zonder bijladen. En met SOLAR, nu nog exclusief bij MIPS, is dat verschil in bepaalde scenario’s zo mogelijk nog groter. Maar wie niet van plan is weken op hike te gaan of aan ultraruns doet, heeft aan de accuduur van de Epix Pro met amoled bijna altijd wel voldoende.

©Edmond Varwijk

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: SOLAR versus geen SOLAR

Dit laatste zorgt ervoor dat SOLAR, hoe mooi de techniek ook is, als het gaat om het verlengen van de accuduur maar in weinig scenario’s opweegt tegen het minder mooie en contrastrijke scherm van de modellen zonder Solar. Het wachten is tot opladen via een zonnecel onder het scherm bij amoled mogelijk wordt of nog beter, tot het zo krachtig wordt dat opladen in zijn geheel niet meer nodig is. De kans dat dit bij MIPS eerder gebeurt dan bij amoled is groter, maar tegelijk ligt de wens dit te bereiken bij amoled duidelijk voor op MIPS.

Fēnix 7 Pro versus Epix Pro: Red Shift

Behalve de genoemde verschillen in de kwaliteit van het scherm en wel of geen SOLAR, is er nog een verschil. En dat is de Red Shift-modus die wel op de Epix Pro zit, maar niet op de Fēnix 7 Pro. In deze modus gebruikt de Epix Pro alleen rode kleurtinten, wat vooral in het echte donker voor een rustiger beeld zorgt en minder impact heeft op de nachtrust dan een amoled-scherm met veel kleuren en specifiek blauwtinten.

Het niet hebben van een Red Shift is voor de Fenix 7 echter geen gemis, kort door de bocht kun je stellen dat een MIPS-scherm altijd in Red Shift-stand functioneert. En dat een amoled-scherm in Red Shift-modus eigenlijk een MIPS-scherm imiteert. Het is kortom geen functie die ontbreekt op de Fēnix 7

©Edmond Varwijk

Conclusie

Anders dan gedacht, heeft Garmin het zijn gebruikers door op dezelfde dag twee premium multisport gps-watches uit te brengen, niet echt moeilijk gemaakt. Hoe fantastisch de Fēnix 7 Pro ook is, er zijn maar weinig scenario’s waarin het een betere keuze is dan de andere premium multisport gps-watch die diezelfde dag verscheen, de Epix Pro.

Het MIPS-scherm van de Fēnix 7 Pro is duidelijk minder mooi dan dat van de Epix Pro, terwijl er maar weinig tegenover staat waarop de Fēnix 7 Pro hoger scoort - anders dan de accuduur. Omdat net als de Epix Pro ook de Fēnix 7 Pro geen LTE heeft en de solar-functie in de meeste gevallen niet belangrijk genoeg is, zal in de meeste gevallen de Epix Pro de betere keuze zijn zelfs bij het soms wel erg forse prijsverschil tussen de twee. Laat onverlet dat de Fēnix 7 Pro een prachtige gps-smartwatch is met ongekende functionaliteit.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!