ID.nl logo
Apple Watch Series 4 - Smartwatch wordt volwassen
© Reshift Digital
Gezond leven

Apple Watch Series 4 - Smartwatch wordt volwassen

Het is nog maar drie jaar geleden dat Apple het product lanceerde waar fans van het bedrijf al jaren op wachtten: een slim horloge. Inmiddels zijn we aanbeland bij de Apple Watch Series 4, volgens Apple een revolutionair nieuw horloge. Wij wilden natuurlijk weten of dat zo is, en zochten het voor je uit.

'Van binnen en van buiten volledig opnieuw ontworpen' is de slogan waarmee Apple kopers wil overhalen om een (nieuwe) Apple Watch te kopen. We hebben natuurlijk gekeken naar de onthulling van de Apple Watch tijdens het event in het Steve Jobs theater van het hoofdkantoor, en op papier zag het er inderdaad allemaal vernieuw(en)d uit. We waren vooral benieuwd naar het grotere display, 30 procent groter maar liefst.

Design

Als je nog nooit een Apple Watch in je bezit hebt gehad, is het uitpakken een waar feestje. Zoals altijd een heerlijk strakke verpakking, alles minimalistisch, maar luxe, waardoor je echt het gevoel hebt iets bijzonders in handen te hebben. Héb je echter al een Apple Watch, dan moeten we bekennen dat het resultaat nogal teleurstellend is. Want als je het horloge uitpakt, en naast je andere Apple Watch legt, zie je nauwelijks verschil. Dat komt natuurlijk omdat het display niet écht groter is, maar kleinere randen heeft, waardoor het beter kan worden benut. De claim 'van buiten volledig opnieuw ontworpen' voelt toch wat misleidend. Het is in feite gewoon een identiek ontwerp, met een groter display en een marketingsausje. De kroon oogt ook identiek, maar is dat niet. Wanneer je het horloge bedient, krijg je nu haptic feedback, waardoor je echt het gevoel hebt dat je draait aan een tandwieltje. Dat is natuurlijk vooral een interne verbetering, maar wel eentje die direct merkbaar is, en goed is uitgewerkt. Wat ons ook blij maakt is de dikte van het horloge, de enige écht wezenlijke verandering die Apple aan de buitenkant heeft doorgevoerd. Was de Apple Watch 3 nog 11,4 millimeter dik, het nieuwe model heeft een dikte van slechts 10,7 millimeter. Dat klinkt niet als veel, maar op je pols voelt het wezenlijk anders. Alhoewel, de onderkant van de horlogekast is ook totaal anders, maar die zie je doorgaans niet. Qua functionaliteit wel, maar daar komen we nog op terug.

©PXimport

Display

Bij het uitpakken van het horloge ben je misschien wat teleurgesteld in het display, maar wanneer je met de Apple Watch gaat werken. Feitelijk is het display maar een klein stukje groter, maar in het gebruik maakt het een wereld van verschil. Door de extra ruimte heb je nu vooral in je wijzerplaat veel meer ruimte voor extra informatie, waardoor het horloge, veel praktischer wordt. Groot fan zijn we van de Infograph wijzerplaat, die ruimte biedt voor maar liefst acht elementen (negen als je de analoge klok op de achtergrond ook meetelt). De resolutie is nagenoeg hetzelfde gebleven, maar in alle eerlijkheid vinden we dat prima, hoe hoog moet de resolutie van een smart watch zijn?

©PXimport

Hartfuncties

We duiken nu direct op de reden waarom we de Apple Watch vol enthousiasme besteld hebben: de hartsensor. Want we gaven al even aan dat de onderkant van het horloge anders oogt, en dat heeft alles te maken met de nieuwe mogelijkheden van de Apple Watch Series 4. De nieuwe optische hartslagmeter is niet alleen in staat om je hartslag te meten, maar kan ook waarnemen wanneer je hart niet voldoende zuurstofrijk bloed naar je hart pompt. Je hebt dan last van een hartritmestoornis, en dat kan levensbedreigend zijn. Omdat de Apple Watch dit kan waarnemen en aan de bel kan trekken (uiteraard met een dikke disclaimer) is het horloge dus een potentieel levensreddend apparaat: een richting die we al eerder voorspelden in onze review van de Apple Watch 3). Tijdens het testen gingen er om mijn hartritme geen alarmbellen af, dus hoe nauwkeurig dit werkt is moeilijk te zeggen. Maar Apple zal een dergelijke claim niet zomaar maken, voor een smartwatch die veel mensen kopen voor de gezondheids-functies.

©PXimport

ECG

Werkelijk briljant is de mogelijkheid om een hartfilmpje te laten maken (oftewel een ECG) door je horloge. Dit hartfilmpje kun je vervolgens exporteren en als PDF meenemen of sturen naar je huisarts. Althans. Dat was briliant tijdens de presentatie van de Apple Watch Series 4 en de reden waarom we deze zonder aarzeling aanschaften.

Maar helaas! Het horloge heeft op dit moment helemaal geen ECG. Die functie komt pas in Watch OS 5.1 en ook nog eens alleen in de Verenigde Staten. Enig onderzoek maakt duidelijk dat Apple de ECG ook in Europa gaat introduceren, maar nog moet wachten op goedkeuring en dus niet weet wanneer wij van deze functie gebruik kunnen maken. Dat Apple dit niet heeft vermeld is boosmakend! We durven te garanderen dat het grote merendeel van de Nederlandse klanten de Series 4 heeft gekocht vanwege deze functie, en die voelen zich nu opgelicht. We snappen dit niet, niet vanuit sociaal oogpunt, niet vanuit marketingoogpunt en niet vanuit ethisch oogpunt. Paraderen met een ECG en die vervolgens niet leveren, heet je klanten misleiden en geeft ons een hele nare bijsmaak bij het schrijven van deze recensie.

©CIDimport

Valdetectie

Betere sensoren in het horloge zorgen ervoor dat je Apple Watch kan detecteren wanneer je valt. Als dat het geval is, en het horloge neemt waar dat er een paar seconden geen activiteit is, dan krijg je automatisch de vraag of je gevallen bent en om hulp wilt vragen. Ben je zelf nog bij bewustzijn, dan kun je een bericht laten sturen naar je noodcontact. Reageer je niet, dan wordt het alarmnummer gebeld. Wel belangrijk om te weten (en wat Apple wederom verzuimt te vermelden) is dat de valdetectie standaard uit staat, tenzij je ouder bent dan 65 jaar. De reden daarvoor is begrijpelijk: jongere mensen zijn vaak actiever en kunnen onbewust de valdetectie triggeren, bijvoorbeeld tijdens het sporten. Toch hadden wij het fijn gevonden als we zelf even de keuze hadden gehad tijdens het configureren van het horloge. Overigens fijne finishing touch: als de nooddiensten zijn gewaarschuwd, komt je medische informatie automatisch in beeld te staan.

©PXimport

Processor

Naast veelzijdiger, is de Apple Watch ook een stuk sneller geworden. Het horloge heeft nu een krachtige S4 chip aan boord, waarvan we je de marketingpraat zullen besparen, maar die feitelijk twee keer zo snel is als die van z’n voorganger. Dat zouden we kunnen meten, maar belangrijker is wat ons betreft dat het horloge snel voelt in de bediening, en dat is absoluut het geval. Bij de vorige serie(s) hadden we nog wel eens last van haperingen en vertraging, maar daar is nu niets meer van te merken. Het horloge is snel, werkt soepel en hapert (tot nu toe) nooit, en dat is absoluut een reden om over te stappen. Over opslagcapaciteit heeft Apple met geen woord gerept, maar het is goed om te weten dat de Apple Watch Series 4 (beide modellen) 16 GB opslagcapaciteit hebben in plaats van 8. Nu hebben wij het nog nooit voor elkaar gekregen om ruimtegebrek te creëren op onze Apple Watch, maar extra opslagcapaciteit is nooit weg.

Luidspreker en microfoon

Ook nieuw zijn de luidspreker en de microfoon in het horloge. Apple heeft de microfoon naar de andere kant van het horloge verplaatst, en de luidspreker meer ruimte gegeven, waardoor deze 50% luider zou moeten zijn. Percentages kunnen we er niet aan hangen, maar je hoeft geen audicien te zijn om te horen dat het geluid op de Series 4 echt véél harder klinkt dan op z’n voorgangers. Met de microfoon hebben we eerlijkheidshalve nooit problemen gehad, maar we vermoeden dat deze nu verplaatst is om de luidspreker meer ruimte te geven en te voorkomen dat er feedback ontstaat door het hardere geluid in nabijheid van de microfoon.

Batterij

We zijn inmiddels wel een beetje gewend aan het feit dat we ons slimme horloge elke dag aan de oplader moeten leggen. Het blijft onhandig, maar het is een horloge boordevol sensoren en processorkracht, stroom moet toch érgens vandaan komen. Apple claimt ook nu weer dat de batterij tot wel 18 uur meegaat, en let goed op de woordencombinatie ‘tot wel’. Het is ons nog nooit gelukt om 18 uur met het horloge te doen, ook nu niet. We redden het met deze batterij van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, genoeg om de dag door te komen.

©PXimport

Watch OS 5

Dit is een recensie van de Apple Watch Series 4, niet van Watch OS 5, toch komen we er niet onderuit om het besturingssysteem nog even te noemen. In combinatie met de verbeterde hardware, de uitgebreidere wijzerplaten, de hartsensoren enzovoort, zorgt Watch OS 5 ervoor dat dit horloge soepel aanvoelt als nooit tevoren. Dat klinkt eng positief, maar meer dan eens tijdens het testen van deze Apple Watch kwamen we tot de conclusie: het wérkt gewoon lekker en het doet precies wat we willen, een woordcombinatie die we lange tijd niet hebben kunnen gebruiken in combinatie met Apple-producten. Of het nu gaat om de fitness-functies, waarbij de Apple Watch zelf waarneemt dat je aan het wandelen bent, en vraagt of het vastgelegd moet worden, het bellen, het switchen van iPhone naar Apple Watch en terug, het werkt allemaal lekker, vloeiend, snel en vooral logisch. En dat geldt nu natuurlijk ook grotendeels voor de Apple Watch Series 2 en 3, die ook van deze update kunnen genieten.

Na het testen kunnen we niet anders dan de conclusie trekken dat de smartwatch eindelijk volwassen is geworden.

-

Conclusie

Na het testen van de Apple Watch Series 4, kunnen we niet anders dan de conclusie trekken dat de smartwatch, en dan met name die van Apple eindelijk volwassen is geworden. Geen nerdy gadget meer, maar gewoon een écht nuttig horloge, dat een fijne aanvulling vormt op je smartphone, en een belangrijke partner is op het gebied van gezondheid, fitness en communicatie. We balen alleen écht enorm van het ontbreken van de ECG. Niet zozeer van het feit dat hij er niet inzit, maar wél van het feit dat Apple daar niets over heeft gezegd.

Ons oordeel

7Score

Apple Watch Series 4

Prijs € 429,-
Kleuren Zilver, zwart, roze
Display 1,8 inch oled (448x368)
Formaat 4,4 x 3,8 x 1,1 cm
Gewicht 48 gram
Processor Dualcore (Apple S4)
Opslag 16GB
OS Watch OS 5
Connectiviteit GPS, wifi, bluetooth 5
Overig optische hartslagmeter, electrische hartslagmeter, waterbestendig, hoogtemeter
Websitewww.apple.com

  • Pluspunten

  • Watch OS 5

  • Valdetectie

  • Hapert geen seconde

  • Groter display

  • Minpunten

  • Prijs

  • Geen ECG

▼ Volgende artikel
Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?
© ID.nl
Huis

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

💡 Tip: Gebruik letters voor extra veiligheid

Veel mensen denken dat ze bij het vergrendelen van hun telefoon vastzitten aan een cijfercode, maar dat is niet zo. Je kunt ook kiezen voor een alfanumeriek wachtwoord (een combinatie van cijfers, letters en tekens). Dit is vele malen moeilijker te kraken dan een traditionele cijfer-pincode.

Zo stel je het in:

iPhone: Ga naar Instellingen > Face ID en toegangscode > Wijzig toegangscode. Tik vervolgens op het blauwe tekstje 'Toegangscode-opties' en kies voor 'Aangepaste alfanumerieke code'.

Android: Ga naar Instellingen > Beveiliging > Schermvergrendeling. Kies hier niet voor 'Pincode', maar voor de optie 'Wachtwoord'.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Hoe zit het met privacy?

Een veelgehoorde zorg: "Ik wil niet dat mijn biometrische gegevens in de cloud staan." We kunnen je geruststellen. Bij moderne smartphones worden je gezicht of vinger lokaal opgeslagen in een speciale, zwaarbeveiligde chip in de telefoon (de Secure Enclave). Deze data verlaat je telefoon nooit. Er wordt ook geen foto van je vinger opgeslagen, maar een versleutelde wiskundige code. Zelfs als de servers van de fabrikant gehackt worden, liggen jouw biometrische gegevens niet op straat.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten


Bescherm je smartphone optimaal met een stevig telefoonhoesje.

Zo blijft je toestel in topconditie, hoe je het ook ontgrendelt!
▼ Volgende artikel
Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3
© ID.nl
Huis

Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Brede ondersteuning

Wat erg prettig is aan Gimp is dat het programma beschikbaar is voor verschillende platformen. Voor dit artikel bekeken we versie 3.0.4. Deze versie is er voor Windows, Linux en macOS. Zorg bij Windows voor Windows 10 of hoger en bij macOS voor versie 11 of hoger. Je vindt de nieuwste edities via www.gimp.org/downloads.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Handig: de aangepaste gebruikersomgeving bewaren.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

In het zoekoverzicht kun je zoeken naar specifieke opties die je niet snel kunt vinden.

Meerdere schermen

Als je gebruikmaakt van meerdere schermen, kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Zo kun je de vensters naar een ander scherm verplaatsen. Kies voor Beeld / Verplaatsen naar scherm. Ook kun je individuele vensters naar een ander scherm verplaatsen. Klik op het kleine pictogram rechtsboven (Tabblad configureren) en kies Verplaatsen naar scherm.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Je kunt zelf een afbeelding schalen.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

In de linkeronderhoek vind je details van geselecteerde acties.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

De geschiedenis geeft een overzicht van de gedane bewerkingen.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Gimp heeft een flinke verzameling filters.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Afbeeldingsinfo

Heb je een bestand geopend en wil je alles weten over de afmeting, resolutie, bitdiepte en andere belangrijke gegevens? Kies Afbeelding / Afbeeldingsinfo. Of nog sneller: druk op de toetscombinatie Alt+Enter. Het venster bestaat uit drie tabbladen, waarbij Eigenschappen de meeste informatie bevat. Neem ook een kijkje bij Afbeelding / Metadata / Metagegevens bekijken. Hier vind je aanvullende informatie over het document.

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Bepaal in welke bestandsindeling je de afbeelding wilt bewaren.

Xcf-bestand verkleinen

Afhankelijk van de complexiteit kan een xcf-bestand flink in omvang toenemen. Heb je behoefte aan een compactere omvang, dan kun je een betere compressie selecteren. Kies Bestand / Opslaan (XCF). In het nieuw geopende venster zet je een vinkje bij Dit XCF-bestand opslaan met betere maar tragere compressie. Houd er rekening mee dat je het bestand vervolgens alleen in de nieuwste versies van Gimp kunt gebruiken: in oudere edities kan het mogelijk niet worden ingelezen.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Bespaar tijd door een standaardafbeelding te definiëren.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.