Verhoging of koorts? Dit wil je weten over oorthermometers
Met een oorthermometer kun je makkelijk en snel de lichaamstemperatuur opmeten van jezelf of anderen. Maar als je er eentje wil aanschaffen, waar moet je dan op letten? Hoe accuraat zijn ze eigenlijk? En kun je oorthermometers ook gebruiken voor kinderen en baby’s of heb je dan een ander soort thermometer nodig? ID.nl legt het uit.
🌡 In dit artikel lees je: Hoe accuraat oorthermometers zijn | Hoe je ze het beste kunt gebruiken | Of je voor kinderen en baby’s andere thermometers nodig hebt
Ook interessant: Uitleg lichaamstemperaturen: wanneer heb je koorts?
Over het algemeen kun je met een oorthermometer op een hygiënische, snelle en minder ingrijpende manier dan met een rectale thermometer lichaamstemperatuur opmeten. Oorthermometers hebben meestal een knop waarmee je de meting uitvoert, en het resultaat daarvan lees je af op een klein display. Je kunt dergelijke thermometers op allerlei plekken vinden, zoals bij de apotheek, sommige supermarkten en natuurlijk online. Maar voordat je dat doet, is het eerst belangrijk om te weten waar je op moet letten bij de aanschaf. De ene thermometer is namelijk de andere niet.
Hoe accuraat zijn oorthermometers?
Om te weten hoe accuraat digitale oorthermometers zijn, moeten we eerst kijken naar hoe ze die meting uitvoeren. Dat gaat via de gehoorgang en specifieke het trommelvlies, met een infraroodsensor. Wanneer een professional (zoals een huisarts of verpleegkundige) de meting uitvoert, dan is die veelal accuraat. Meestal zit er ook een vraaggesprek aan vast, waardoor een arts rekening kan houden met een aantal variabelen die van invloed zijn op de accuraatheid van de meting. Als thuisgebruiker is het goed om daar ook rekening mee te houden.
Hoewel oorthermometers relatief eenvoudig, betaalbaar en toegankelijk zijn, bieden rectale thermometers de meest accuraten metingen voor personen vanaf drie jaar.
Op basis van de variabelen kun je een kort stappenplan voor jezelf bedenken wanneer je de oorthermometer in gebruik neemt. Zo kan het – voornamelijk bij jonge kinderen – handig zijn om het oor even naar achteren te trekken. Daardoor heb je beter toegang tot de gehoorgang. Dit verschilt per persoon, natuurlijk. Vervolgens stop je het puntje van de digitale thermometer voorzichtig in de gehoorgang, terwijl je ervoor zorgt dat de infraroodsensor op het trommelvlies gericht is (en niet op de zijkant). Daarna kun je de meting uitvoeren door op het knopje van de meter te drukken.
©B. Boissonnet / BSIP
Dingen om rekening mee te houden
Maak het oor waarin je meet altijd goed schoon met een wattenstaafje en kijk of er geen vloeistof aanwezig is. Meet ook altijd in hetzelfde oor, op elk meetmoment. De temperatuur in het ene oor verschilt namelijk van het andere oor. Ook kan een warm bad invloed uitoefenen op de oormeting; daarom raden we aan minstens dertig minuten te wachten nadat je je afgedroogd hebt. Verder moet je rekening houden met de leeftijd van degene van wie je de temperatuur opmeet en de tijd van de dag. In de ochtend is je lichaam bijvoorbeeld koeler dan in de avond.
Over het algemeen is het zo dat je lichaamstemperatuur rond de 37 graden zit. Dit kan nog wel eens schommelen tussen 36,5 en 37,5 graden. Alles boven de 38 graden wordt als koorts gezien, maar alleen wanneer je die temperatuur gedurende een lange periode opmeet. Zakt de temperatuur onder de 35 graden? Dan kan er sprake zijn van een onderkoeling.
Verder willen we graag benadrukken dat je de oorthermometer niet zomaar op elk moment of voor iedereen kunt gebruiken. Gebruik je oordruppels als medicatie of maak je heel veel oorsmeer aan? Dan kun je beter op andere manieren je lichaamstemperatuur opmeten. Ook wanner je bijvoorbeeld een infectie aan het oor hebt of wanneer je oor pijn doet, kun je beter oorthermometers vermijden. Kortom: er zijn een hoop variabelen die invloed uitoefenen op de meting, waardoor je de resultaten van de oorthermometer meer als een richtlijn kunt zien.
Kun je een oorthermometer gebruiken voor baby's?
De meeste oorthermometers zijn niet geschikt zijn voor baby’s tot drie en soms zes maanden, tenzij dat nadrukkelijk vermeld wordt door de fabrikant. In de meeste gevallen is het zo dat de variabelen voor een onbetrouwbaar beeld kunnen zorgen, terwijl je juist bij baby's behoefte hebt aan zekerheid. Het is heel belangrijk dat baby's de juiste lichaamstemperatuur hebben; en die kun je het beste met een rectale thermometer opnemen. Daarnaast is het zo dat de meeste oorthermometers simpelweg niet passen, omdat de gehoorgang van baby's te klein is.
Verschillen tussen oorthermometers
In de basis werken alle oorthermometers hetzelfde. Het is een handzaam apparaat met daarin een infraroodsensor. De meetresultaten worden op het scherm weergegeven. Maar er zijn wel degelijk verschillen tussen diverse modellen. Meestal hebben die variaties te maken met luxe mogelijkheden, al kun je over sommige aspecten discussie voeren of ze nuttig dan wel nodig zijn of niet.
Wat er bij een goede oorthermometer in ieder geval altijd wordt bijgeleverd, is een hoesje of beschermkapje, waardoor het meetgedeelte altijd hygiënisch afgesloten is wanneer je de thermometer niet gebruikt. Daarnaast hebben sommige modellen zoiets als positioneringshulp, waardoor je mogelijk fouten in de metingen kunt voorkomen of minimaliseren. Andere modellen beschikken dan weer over een puntje met voorverwarming, zodat er geen schrikmoment bij jonge kinderen hoeft te zijn wanneer je de sensor in de gehoorgang steekt. Dan is er ook nog zoiets als de bluetoothverbinding. Hoewel je die niet echt nodig hebt, kan het wel handig zijn om bepaalde gegevens op te slaan binnen een app. Helemaal wanneer je anders zelf aantekeningen over temperatuurmetingen zou bijhouden.
©Andrey Popov
Veel oorthermometers bieden overigens vaak zelf een opslagcapaciteit aan. Goedkopere modellen kunnen misschien één meting (of hooguit twee) opslaan. Dat kan handig zijn om de nieuwe resultaten te vergelijken met de oude, om zo een conclusie over het koortsverloop te kunnen trekken. Duurdere varianten bieden soms meer dan dertig metingen aan die je kunt opslaan. Wat ze vrijwel allemaal doen is een signaal geven wanneer de meting geslaagd is. Bij de ene meting duurt dat langer dan bij de andere; soms maakt een thermometer namelijk meerdere scans.
Wanneer moet je een arts inschakelen?
Metingen uitvoeren is natuurlijk één ding, maar wat doe je vervolgens als blijkt dat je koorts hebt? Soms is uitrusten het devies. Pak er een lekker dekentje bij, probeer wat extra slaap te pakken en drink voldoende. Maar in sommige situaties is het verstandig of zelfs noodzakelijk de huisarts in te schakelen, bijvoorbeeld wanneer je suf wordt of benauwd bent. Je moet dan direct bellen. Drink je minder dan normaal, plas je minder dan twee keer per dag of heb je onderliggende problemen? Dan is het ook verstandig om te bellen. Dat hoeft niet direct (zoals bij koorts met sufheid en/of benauwdheid), maar doe dat wel dezelfde dag nog.