ID.nl logo
Hoe goed werkt de Dyson HP09 luchtreiniger?
© PW | ID.nl
Energie

Hoe goed werkt de Dyson HP09 luchtreiniger?

Peggy van ID.nl heeft hooikoorts, huisstofmijtallergie en een oud huis. Dé aangewezen persoon dus om de Dyson Purifier Hot+Cool Formaldehyde HP09 luchtreiniger uitgebreid te testen. Grote vraag: wordt de luchtkwaliteit echt beter?

Eerst even een stukje achterliggende informatie. Want het Hot en Cool uit de naam snap ik nog wel (deze luchtreiniger kan inderdaad zowel verwarmen als koelen), maar dat formaldehyde?  Wat is dat?

Formaldehyde is een kleurloos gas met een prikkelende geur. Misschien denk je, net zoals ik: geen prikkelende geur te ruiken, dus dat heb ik vast niet in mijn huis. Fout, formaldehyde zit in heel veel producten die je in ieder huis vindt. Denk hierbij aan nieuwe kleding, matrassen en meubels, vloeren en isolatiemateriaal, verse verf.  Maar het komt bijvoorbeeld ook vrij bij het branden van kaarsen en wierook. Gelukkig is er een strenge controle op het gebruik van deze stof en komt het vaak maar in kleine hoeveelheden voor in producten. Maar toch. Ventileren is één manier om de hoeveelheid formaldehyde in je huis te verminderen, maar je kunt er ook dit apparaat van Dyson voor inzetten. Er zit een speciaal filter in dat formaldehyde vangt en omzet in water en CO₂.

De luchtreiniger detecteert niet alleen formaldehyde (en maakt er via het speciale filter korte metten mee), maar ook pollen en allergenen, bacteriën, virussen, ultrafijnstof, benzeen, VOS en stikstofdioxide. Het HEPA+Koolstoffilter vangt gassen en 99,95 procent van deeltjes zo klein als 0,1 micron op, waarna schone de lucht de kamer in geblazen wordt.

De praktijk: koelen en verwarmen

Dankzij het instructiefilmpje (op te roepen door een QR-code te scannen) is de luchtreiniger binnen een paar minuten gebruiksklaar. Als eerste ga ik aan de slag met de koel- en verwarmfunctie. Die laatste functie is bijvoorbeeld heel prettig wanneer je een (slaap)kamer hebt waar je liever niet de kachel aanzet, maar toch wat warmte wilt. Zet je hem aan, dan gaat het snel: tijdens de test schoot de temperatuur omhoog van 15 naar 18 graden. Bijkomend voordeel: tegelijkertijd wordt de lucht gereinigd én wordt de luchtvochtigheid bijgewerkt. Andersom (koelen dus) werkt het net zo makkelijk. Koelfunctie aan, gewenste temperatuur instellen, stand van de luchtstroom en draaicirkel instellen en voor je het weet is het een stuk koeler en aangenamer.

©PW | ID.nl

Instellen: met de afstandsbediening en met een app

Het instellen van alle functionaliteiten gaat makkelijk en kan op twee manieren: via de afstandsbediening (die je dankzij een magneetje gewoon op de luchtreiniger kunt klikken – zo raak je ‘m nooit kwijt) of via de app op je telefoon. Voordeel van de app is dat je het apparaat dus ook kunt bedienen wanneer je niet thuis bent. Zo kun je op een warme dag de koelfunctie al aanzetten terwijl je nog op je werk zit en thuiskomen in een heerlijk afgekoeld huis.

Naast keuze voor verwarmen of koelen kun je bijvoorbeeld ook het blaasgedeelte kantelen zodat de wind schuin naar boven geblazen wordt, instellen van welke kant de lucht moet komen en of je het apparaat wilt laten roteren.

Dit stel je in via de app of de afstandsbediening
· Lucht reinigen (automatische stand), verwarmen of koelen
· Snelheid luchtstroom (stand 1 t/m 10)
· Temperatuur
· Oscillatie (rotatie uit/45/90/180 of 350 graden)
· Timer
· Nachtstand
· Richting luchtstroom (voor- of achterkant van het apparaat)

🌙 Nachtstand Ben je een lichte slaper? Je kunt de Dyson op nachtstand zetten. Je blijft natuurlijk wel wát horen, maar door de nachtstand schiet de airflow bijvoorbeeld niet opeens omhoog om extra te koelen. Bij verwarmen maakt hij wel meer lawaai, daar ontkom je helaas niet aan. Zet je de Dyson in de nachtstand, dan gaat de displayverlichting na 10 seconden uit, dus geen ufo’s in je slaapkamer.

Monitoren: met de app

Voor de bediening van de Dyson HP09 is de app dus optioneel, maar wanneer je wilt monitoren en vergelijken wat de Dyson meet en doet, dan heb je de app echt nodig. Het connecten van de app met het apparaat heb ik, dankzij uitleg van de QR-code, snel gedaan. Goed om te weten: ook als het apparaat niet aanstaat, worden de waardes gemeten en zijn ze zichtbaar in de app. Je kunt de resultaten tot een week terug bekijken. Fijn is ook dat je via de app ook een weekschema kunt instellen. Daarin kun je specifieke momenten aanwijzen waarop de Dyson aan moet gaan en welke instelling hij dan moet gebruiken. In de winter zou je bijvoorbeeld kunnen instellen dat hij elke ochtend van half zeven tot zeven verwarmt, zodat het niet zo koud is wanneer je je bed uit moet.

Monitoren: VOS en PM2,5, wat betekent dat?

Naast formaldehyde worden er meerdere stofjes gemeten en gefilterd. Ik zie termen voorbijkomen waar ik nog nooit van heb gehoord (formaldehyde wordt in de app overigens HCHO genoemd). Gelukkig staan er in de app bij ieder soort een vraagteken waar je op kunt klikken om te lezen wat het betekent én hoe het met de waardes ervan gesteld is (goed, matig, slecht enzovoorts). Je kunt dat ook aflezen aan de kleur: groen is goed, rood is zeer slecht). Zo zie je in de grafiek van die dag precies hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit van de ruimte waar de luchtreiniger staat. Dat kun je overigens ook aflezen op de display van het apparaat zelf.


Luchtkwaliteit en VOS Wanneer Dyson het heeft over luchtkwaliteit, wordt daarmee de kwaliteit van de lucht rondom jou bedoeld, bijvoorbeeld gedurende de afgelopen 12 seconden of de afgelopen 24 uur. VOS gaat over de gassen die vrijkomen uit veel verschillende bronnen, zoals spuitbussen en luchtverfrissers. Het gaat dan onder meer om benzeen en huishoudelijke dampen en luchtjes.

De grote vraag: hoe zit het met de luchtkwaliteit in mijn huis?

Wat mij opvalt dat bij mij in de slaapkamer vooral de index van de luchtkwaliteit en de VOS (zie kader hierboven) fluctueert. Dat gebeurt met name wanneer ik bijvoorbeeld stofzuig of parfum en haarlak gebruik of als ik beneden de kaarsen uitblaas en de slaapkamerdeur openstaat. Niet zo gek natuurlijk, maar je ziet dat dus wel meteen terug op de index die naar oranje of rood (zeer slecht) schiet.

De luchtreiniger werkt dit doorlopend bij en op een gegeven ogenblik zie je (in de app of op het display) dat de waardes weer op groen staan. Toegegeven, dat lukt je ook zonder luchtreiniger (door het raam open te zetten en goed te ventileren), maar mét de luchtreiniger gaat het wel sneller. Fijn idee, vooral bijvoorbeeld als je in die ruimte aan het werk bent. Of op het punt staat naar bed te gaan.

Wat ik fijn vind om te zien is dat bij mij thuis MP2,5 (microscopische deeltjes kleiner dan 2,5 micron, waaronder rook, bacteriën en allergenen) en PM10 (microscopische deeltjes kleiner dan 10 micron, waaronder pollen, stof en huidschilfers van huisdieren) eigenlijk altijd in het groen staan. Nu heb ik geen vloerbedekking, rook ik niet en heb ik geen huisdieren. Maar met mijn gevoeligheid voor pollen en huisstofmijt is het toch goed om te zien dat die niet extreem aanwezig zijn in mijn slaapkamer.

Raam open of raam dicht?

Voor optimale werking is het beter om je raam dicht te houden, de luchtreiniger niet bij een radiator te plaatsen en de deur van de ruimte dicht te houden. Ik heb verschillende scenario’s uitgeprobeerd wanneer de luchtreiniger aanstond, zowel met raam en deur open als met raam en deur dicht. Ik zag daarbij weinig verschil gezien. Toen ik mijn bevindingen voorlegde aan een van de techneuten van Dyson, had hij daar wel een verklaring voor. Het heeft voor een groot deel te maken met de omgeving waarin ik woon. Heb ik een raam of deur open, dan komen er bij mij gewoon weinig schadelijke stoffen binnen, omdat ik niet aan een drukke weg woon en geen grote bomen voor de deur heb staan die pollen en dergelijke kunnen verspreiden. En omdat ik een oud huis heb (lees: met kieren en niet overal luchtdicht sluitende ramen), is er automatisch al wat meer sprake van luchtcirculatie. Heb je een goed geïsoleerd nieuwbouwhuis, dan zijn ventileren en lucht reinigen noodzakelijker, omdat alles er veel meer blijft hangen.  

©PW | ID.nl

Conclusie

De Dyson Purifier Hot+Cool Formaldehyde HP09 luchtreiniger is een mooi apparaat qua design, dat inzicht geeft in de luchtkwaliteit bij jou thuis – altijd fijn om te weten. In de zomer is de HP09 fijn om mee te koelen en de pollen te neutraliseren, in de winter gebruik je hem juist om te verwarmen en de luchtvochtigheid op peil te houden.

Het apparaat zelf, de app, de afstandsbediening: alles werkt goed en makkelijk. Duidelijke omschrijving, ook wanneer je de filters moet vervangen (je krijgt daarover een melding via de app). En: alles is goed zelf te installeren, daar heb je geen techneut (of man in huis) voor nodig.

Qua geluid vind ik het apparaat niet heel stil – mijn ventilator maakt minder geluid. Maar die heeft dan ook niet zoveel opties en natuurlijk een ander soort werking.

Ik kan mij voorstellen dat deze Dyson luchtreiniger een uitkomst kan zijn voor mensen die erg allergisch of overgevoelig zijn voor bepaalde stoffen en virussen. Als je die zo veel mogelijk uit je leefomgeving wilt weren, of als je een huis hebt dat slecht te ventileren is, dan kan zo'n apparaat helpen om de lucht in huis schoon en gezond te houden.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker
© Ivan Guia
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

▼ Volgende artikel
DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?
Huis

DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?

Waarom is er zo veel aandacht voor DeepSeek? Ontdek in dit artikel wat deze AI-chatbot zo bijzonder maakt en waar je op moet letten.

Waarom is er zoveel aandacht voor DeepSeek? Ontdek wat deze AI-chatbot bijzonder maakt en waar je op moet letten. Kunstmatige intelligentie blijft zich in een hoog tempo doorontwikkelen. In begin 2025 werd DeepSeek gelanceerd en zorgde meteen voor een enorme schokgolf. Is het echt zoveel beter als bestaande modellen zoals ChatGPT? En wat maakt DeepSeek uniek?

  • De introductie van DeepSeek en de chaos op de aandelenmarkt
  • De unieke eigenschappen van DeepSeek
  • Voordelen, zorgen en toekomstperspectieven

Ontdek waarmee ChatGPT je allemaal kan helpen.

Eind januari was er opeens sprake van opschudding in de techwereld, maar ook daarbuiten. DeepSeek werd gelanceerd en leidde tot bijna 1 biljoen (1000 miljard) dollar daling van de waarde van grote techbedrijven op de aandelenmarkt. Het tot dan toe kleine Chinese DeepSeek kwam namelijk met taalmodel R1 op de markt.

Deze nieuwe versie van hun AI-chatbot vertoonde prestaties die vergelijkbaar waren met onder meer ChatGPT, wat tot dan toe zon beetje de gouden standaard was. Het grote voordeel van DeepSeek? Het model gebruikt een fractie van de rekenkracht van concurrenten voor vergelijkbare resultaten en kost daardoor stukken minder.

©hadrian - ifeelstock

Minder rekenkracht en dus lagere kosten

Het grote probleem van AI is het enorme energieverbruik. Daarom kost het bakken met geld en zijn er vragen over de herkomst en duurzaamheid van de stroom. Zowel het trainen als het gebruik van AI vergt veel energie. Voor de training van ChatGPT 4 was bijvoorbeeld 50 gigawattuur nodig, oftewel 50 miljoen kilowattuur.

In Nederland ligt de stroomprijs boven de 30 cent per kilowattuur, waardoor de kosten hier zouden neerkomen op ruim 15 miljoen euro. In de VS liggen de prijzen gelukkig een stukje lager, maar de kosten zijn alsnog fors. En dat is nog los van de enorme investeringen in chips en apparatuur die nodig zijn.

Het mysterie van DeepSeek

China heeft geen toegang tot de meest geavanceerde chips ter wereld, mede omdat de VS er alles aan doet om dat te voorkomen. Ook internationale spelers, zoals het Nederlandse techbedrijf ASML, ervaren de gevolgen van deze beperkingen. Ondanks het gebrek aan de nieuwste chiptechnologie is DeepSeek er toch in geslaagd een competitief taalmodel te ontwikkelen, dat vooral uitblinkt in efficiëntie. Ter vergelijking: de ontwikkelings- en trainingskosten van DeepSeek bedragen slechts zo'n 3 procent van die van ChatGPT.

©MclittleStock

Is zo veel rekenkracht wel nodig?

Niet alleen de bedrijven die taalmodellen ontwikkelen, maar ook de chipindustrie heeft enorme verliezen geleden – met name de aandelen van Nvidia kelderden sterk. DeepSeek laat zien dat voor AI niet per se zo veel rekenkracht nodig is. Terwijl in de VS miljarden worden geïnvesteerd in enorme datacenters voor het trainen en draaien van AI, lijkt deze massale investeringsinspanning soms overbodig. DeepSeek bewijst dat efficiënter werken mogelijk is zonder de allerkrachtigste hardware.

De unieke werkwijze van DeepSeek

DeepSeek onderscheidt zich dus vooral doordat de ontwikkelingskosten slechts een fractie bedragen van die van ChatGPT en het uitvoeren van een gebruikersopdracht veel minder rekenkracht vergt. Dat komt doordat het systeem niet telkens het volledige model activeert.

In plaats daarvan maakt DeepSeek gebruik van een techniek die het bedrijf 'Mixture-of-Experts' noemt: het model is opgedeeld in gespecialiseerde onderdelen, en voor elke vraag worden alleen de relevante segmenten ingeschakeld. Stel dat iemand een vraag stelt over middeleeuwse kastelen, dan activeert het systeem uitsluitend het deel dat over historische kennis beschikt. Daardoor is er aanzienlijk minder rekenkracht nodig.

DeepSeek open en OpenAI gesloten? Een belangrijk onderscheid is dat DeepSeek volledig opensource is. Dat betekent dat de volledige onderliggende code beschikbaar is om te downloaden, te bestuderen en aan te passen, waardoor het hele model transparant is. Daarentegen houdt OpenAI, ondanks de naam, de technische details van ChatGPT grotendeels geheim.

De prestaties van DeepSeek

Volgens diverse experts levert DeepSeek uitstekende resultaten. Het model scoort op nauwkeurigheid en komt minstens even goed weg als de grote concurrenten. Op het gebied van feitelijke presentatie, logisch redeneren en coderen presteert DeepSeek zelfs vaak beter. Wel merken sommige gebruikers dat er nog ruimte is voor verbetering qua gebruiksvriendelijkheid en de nuance in het genereren van teksten.

©WEI ZHENG

Speelt DeepSeek vals?

OpenAI heeft DeepSeek ervan beschuldigd dat zij met hun model voortborduren op het werk van ChatGPT, in plaats van iets geheel nieuws te bieden. Dat zou gedeeltelijk de lage ontwikkelingskosten kunnen verklaren. Tot op heden is er echter geen concreet bewijs gepresenteerd ter ondersteuning van deze beschuldigingen.

Daarnaast zijn er de nodige privacy-issues. Een belangrijk punt van zorg is dat de servers van DeepSeek zich in China bevinden, wat betekent dat gebruikersgegevens daar worden opgeslagen. Andere taalmodellen maken vaak gebruik van servers in de VS. Beide opties roepen uiteraard privacyvragen op, zeker gezien de huidige politieke context. Ongeacht het model is het voor gebruikers belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s rondom de verwerking en opslag van hun data.

Voordelen voor de consument

Voor gebruikers van taalmodellen betekent de komst van DeepSeek in principe alleen maar positief nieuws. Zelfs als je ervoor kiest om andere modellen te blijven gebruiken, zorgt de nieuwe concurrentie voor meer innovatie en lagere prijzen. Grote aanbieders zoals OpenAI hebben hun tarieven al verlaagd, wat aantoont dat AI niet onvermijdelijk duur hoeft te zijn.