Peggy van ID.nl heeft hooikoorts, huisstofmijtallergie en een oud huis. Dé aangewezen persoon dus om de Dyson Purifier Hot+Cool Formaldehyde HP09 luchtreiniger uitgebreid te testen. Grote vraag: wordt de luchtkwaliteit echt beter?

Eerst even een stukje achterliggende informatie. Want het Hot en Cool uit de naam snap ik nog wel (deze luchtreiniger kan inderdaad zowel verwarmen als koelen), maar dat formaldehyde?  Wat is dat?

Formaldehyde is een kleurloos gas met een prikkelende geur. Misschien denk je, net zoals ik: geen prikkelende geur te ruiken, dus dat heb ik vast niet in mijn huis. Fout, formaldehyde zit in heel veel producten die je in ieder huis vindt. Denk hierbij aan nieuwe kleding, matrassen en meubels, vloeren en isolatiemateriaal, verse verf.  Maar het komt bijvoorbeeld ook vrij bij het branden van kaarsen en wierook. Gelukkig is er een strenge controle op het gebruik van deze stof en komt het vaak maar in kleine hoeveelheden voor in producten. Maar toch. Ventileren is één manier om de hoeveelheid formaldehyde in je huis te verminderen, maar je kunt er ook dit apparaat van Dyson voor inzetten. Er zit een speciaal filter in dat formaldehyde vangt en omzet in water en CO₂.

De luchtreiniger detecteert niet alleen formaldehyde (en maakt er via het speciale filter korte metten mee), maar ook pollen en allergenen, bacteriën, virussen, ultrafijnstof, benzeen, VOS en stikstofdioxide. Het HEPA+Koolstoffilter vangt gassen en 99,95 procent van deeltjes zo klein als 0,1 micron op, waarna schone de lucht de kamer in geblazen wordt.

De praktijk: koelen en verwarmen

Dankzij het instructiefilmpje (op te roepen door een QR-code te scannen) is de luchtreiniger binnen een paar minuten gebruiksklaar. Als eerste ga ik aan de slag met de koel- en verwarmfunctie. Die laatste functie is bijvoorbeeld heel prettig wanneer je een (slaap)kamer hebt waar je liever niet de kachel aanzet, maar toch wat warmte wilt. Zet je hem aan, dan gaat het snel: tijdens de test schoot de temperatuur omhoog van 15 naar 18 graden. Bijkomend voordeel: tegelijkertijd wordt de lucht gereinigd én wordt de luchtvochtigheid bijgewerkt. Andersom (koelen dus) werkt het net zo makkelijk. Koelfunctie aan, gewenste temperatuur instellen, stand van de luchtstroom en draaicirkel instellen en voor je het weet is het een stuk koeler en aangenamer.

©PW | ID.nl

Instellen: met de afstandsbediening en met een app

Het instellen van alle functionaliteiten gaat makkelijk en kan op twee manieren: via de afstandsbediening (die je dankzij een magneetje gewoon op de luchtreiniger kunt klikken – zo raak je ‘m nooit kwijt) of via de app op je telefoon. Voordeel van de app is dat je het apparaat dus ook kunt bedienen wanneer je niet thuis bent. Zo kun je op een warme dag de koelfunctie al aanzetten terwijl je nog op je werk zit en thuiskomen in een heerlijk afgekoeld huis.

Naast keuze voor verwarmen of koelen kun je bijvoorbeeld ook het blaasgedeelte kantelen zodat de wind schuin naar boven geblazen wordt, instellen van welke kant de lucht moet komen en of je het apparaat wilt laten roteren.

Monitoren: met de app

Voor de bediening van de Dyson HP09 is de app dus optioneel, maar wanneer je wilt monitoren en vergelijken wat de Dyson meet en doet, dan heb je de app echt nodig. Het connecten van de app met het apparaat heb ik, dankzij uitleg van de QR-code, snel gedaan. Goed om te weten: ook als het apparaat niet aanstaat, worden de waardes gemeten en zijn ze zichtbaar in de app. Je kunt de resultaten tot een week terug bekijken. Fijn is ook dat je via de app ook een weekschema kunt instellen. Daarin kun je specifieke momenten aanwijzen waarop de Dyson aan moet gaan en welke instelling hij dan moet gebruiken. In de winter zou je bijvoorbeeld kunnen instellen dat hij elke ochtend van half zeven tot zeven verwarmt, zodat het niet zo koud is wanneer je je bed uit moet.

Monitoren: VOS en PM2,5, wat betekent dat?

Naast formaldehyde worden er meerdere stofjes gemeten en gefilterd. Ik zie termen voorbijkomen waar ik nog nooit van heb gehoord (formaldehyde wordt in de app overigens HCHO genoemd). Gelukkig staan er in de app bij ieder soort een vraagteken waar je op kunt klikken om te lezen wat het betekent én hoe het met de waardes ervan gesteld is (goed, matig, slecht enzovoorts). Je kunt dat ook aflezen aan de kleur: groen is goed, rood is zeer slecht). Zo zie je in de grafiek van die dag precies hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit van de ruimte waar de luchtreiniger staat. Dat kun je overigens ook aflezen op de display van het apparaat zelf.

De grote vraag: hoe zit het met de luchtkwaliteit in mijn huis?

Wat mij opvalt dat bij mij in de slaapkamer vooral de index van de luchtkwaliteit en de VOS (zie kader hierboven) fluctueert. Dat gebeurt met name wanneer ik bijvoorbeeld stofzuig of parfum en haarlak gebruik of als ik beneden de kaarsen uitblaas en de slaapkamerdeur openstaat. Niet zo gek natuurlijk, maar je ziet dat dus wel meteen terug op de index die naar oranje of rood (zeer slecht) schiet.

De luchtreiniger werkt dit doorlopend bij en op een gegeven ogenblik zie je (in de app of op het display) dat de waardes weer op groen staan. Toegegeven, dat lukt je ook zonder luchtreiniger (door het raam open te zetten en goed te ventileren), maar mét de luchtreiniger gaat het wel sneller. Fijn idee, vooral bijvoorbeeld als je in die ruimte aan het werk bent. Of op het punt staat naar bed te gaan.

Wat ik fijn vind om te zien is dat bij mij thuis MP2,5 (microscopische deeltjes kleiner dan 2,5 micron, waaronder rook, bacteriën en allergenen) en PM10 (microscopische deeltjes kleiner dan 10 micron, waaronder pollen, stof en huidschilfers van huisdieren) eigenlijk altijd in het groen staan. Nu heb ik geen vloerbedekking, rook ik niet en heb ik geen huisdieren. Maar met mijn gevoeligheid voor pollen en huisstofmijt is het toch goed om te zien dat die niet extreem aanwezig zijn in mijn slaapkamer.

Raam open of raam dicht?

Voor optimale werking is het beter om je raam dicht te houden, de luchtreiniger niet bij een radiator te plaatsen en de deur van de ruimte dicht te houden. Ik heb verschillende scenario’s uitgeprobeerd wanneer de luchtreiniger aanstond, zowel met raam en deur open als met raam en deur dicht. Ik zag daarbij weinig verschil gezien. Toen ik mijn bevindingen voorlegde aan een van de techneuten van Dyson, had hij daar wel een verklaring voor. Het heeft voor een groot deel te maken met de omgeving waarin ik woon. Heb ik een raam of deur open, dan komen er bij mij gewoon weinig schadelijke stoffen binnen, omdat ik niet aan een drukke weg woon en geen grote bomen voor de deur heb staan die pollen en dergelijke kunnen verspreiden. En omdat ik een oud huis heb (lees: met kieren en niet overal luchtdicht sluitende ramen), is er automatisch al wat meer sprake van luchtcirculatie. Heb je een goed geïsoleerd nieuwbouwhuis, dan zijn ventileren en lucht reinigen noodzakelijker, omdat alles er veel meer blijft hangen.  

©PW | ID.nl

Conclusie

De Dyson Purifier Hot+Cool Formaldehyde HP09 luchtreiniger is een mooi apparaat qua design, dat inzicht geeft in de luchtkwaliteit bij jou thuis – altijd fijn om te weten. In de zomer is de HP09 fijn om mee te koelen en de pollen te neutraliseren, in de winter gebruik je hem juist om te verwarmen en de luchtvochtigheid op peil te houden.

Het apparaat zelf, de app, de afstandsbediening: alles werkt goed en makkelijk. Duidelijke omschrijving, ook wanneer je de filters moet vervangen (je krijgt daarover een melding via de app). En: alles is goed zelf te installeren, daar heb je geen techneut (of man in huis) voor nodig.

Qua geluid vind ik het apparaat niet heel stil – mijn ventilator maakt minder geluid. Maar die heeft dan ook niet zoveel opties en natuurlijk een ander soort werking.

Ik kan mij voorstellen dat deze Dyson luchtreiniger een uitkomst kan zijn voor mensen die erg allergisch of overgevoelig zijn voor bepaalde stoffen en virussen. Als je die zo veel mogelijk uit je leefomgeving wilt weren, of als je een huis hebt dat slecht te ventileren is, dan kan zo'n apparaat helpen om de lucht in huis schoon en gezond te houden.

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.