ID.nl logo
Heeft waterstof als brandstof de toekomst?
© audioundwerbung
Energie

Heeft waterstof als brandstof de toekomst?

Waterstof is de brandstof van de toekomst, hoor je vaak. Bij verbranding komt er immers slechts water vrij – geen broeikasgassen. Maar is waterstof daadwerkelijk de heilige graal van de energietransitie?

Steeds vaker wordt waterstof aangemerkt als brandstof van de toekomst. Maar is dat wel zo? Welke uitdagingen en toepassingen er voor waterstof zijn leggen we je uit.

De lancering van een Delta 4 Heavy-raket is een spectaculair gezicht. Meteen na de start van de drie motoren vliegt de raket namelijk in brand. Maar elke keer weer verheft de Heavy zich dan toch van het lanceerplatform, zwartgeblakerd maar intact. De reden van de vlammen: vlak voor de lancering worden de drie motoren voorgekoeld door er een dot waterstof doorheen te jagen. Zodra de motoren ontbranden, vliegt de waterstofwolk rondom de raket in brand, met als gevolg dat het isolatiemateriaal van de raket geroosterd wordt – Met als bonus trouwens een gitzwarte rookwolk die mooi contrasteert met de witte wolk van waterdamp.

Waterstof is een brandstof van extremen. Het is het meest overvloedige spul in het heelal, maar het komt op aarde niet in pure vorm voor. Het kookpunt ligt op 253 graden onder nul. De dichtheid is zeer laag: een liter vloeibare waterstof weegt 70 gram (een kilo van dit spul vereist dus een tank van 14,3 liter). Maar de calorische waarde is dan weer hoog: één kilo waterstof bevat circa drie keer zoveel energie als een kilo benzine. Dat verklaart meteen waarom het veel gebruikt wordt in de ruimtevaart, waar elke kilo telt.

De reden waarom het spul populair is bij pleitbezorgers van een energietransitie, is dat het schoon verbrandt tot water. Dat kan in een traditionele verbrandingsmotor, maar ook in een zogenoemde brandstofcel. Daarin worden waterstof en zuurstof uit de lucht over een katalysator gevoerd, waarbij de twee stoffen binden en er stroom gaat lopen. Daarmee kan dan een elektromotor worden aangedreven. Waterstofauto’s zijn al te koop, en worden met name in Japan enorm gepromoot.

Grootschalige toepassing van waterstof zou twee enorme voordelen bieden. Het spul is ten eerste zeer bruikbaar in de industrie. Bij de productie van staal is het een uitstekend, niet vervuilend alternatief voor steenkool. Ten tweede kun je waterstof opslaan. Dat wordt zeer relevant zodra we het merendeel van onze stroom zullen opwekken met zon en wind. Op momenten dat deze duurzame energiebronnen tekort schieten, kan opgeslagen waterstof aan – voor waterstof geschikt gemaakte – gascentrales worden geleverd. Daarmee zou het grootste probleem van een fosielloze energievoorziening zijn opgelost.

Piekmomenten

Maar uiteraard zit er een keerzijde aan dit verhaal. Waterstof wordt ingedeeld in grijze, blauwe en groene waterstof. Het verschil zit ‘m in de wijze van productie. Grijze waterstof wordt gemaakt van aardgas, met als restproduct CO₂. Daar schiet het klimaat natuurlijk niets mee op. Blauwe waterstof wordt ook gemaakt van aardgas, maar het grootste deel van de CO₂ wordt afgevangen en opgeslagen. De gangbare methode om groene waterstof te maken is elektrolyse. Watermoleculen worden bij kamertemperatuur gesplitst in waterstof- en zuurstofatomen. Daar is elektriciteit voor nodig die emissievrij moet worden opgewekt. Deze techniek is relatief simpel. Het probleem is dat het weinig efficiënt is: het kost meer elektriciteit om groene waterstof te maken dan er later in een brandstofcel mee kan worden teruggewonnen. De opslag is problematisch vanwege het kookpunt van -253 °C. In een auto wordt het daarom gasvormig opgeslagen onder een druk van circa 700 bar. Al dit afkoelen en samenpersen vereist ook weer energie. Waterstof is kortom veel minder handelbaar dan fossiele brandstoffen, of in de woorden van Elon Musk: ‘A big pain in the arse’. Wanneer je weer eens een mooi verhaal over de zegeningen van waterstof hoort, is het goed om deze feiten in gedachten te houden.

View post on X

Eigenlijk is waterstof alleen een goed idee wanneer we over een structureel overschot aan groene stroom beschikken. Naarmate de hoeveelheid duurzame bronnen toeneemt, nadert het moment dat we vooral ‘s nachts, als het verbruik laag is, meer elektriciteit produceren dan nodig is. Elektriciteitsprijzen zijn zeer volatiel. Op piekmomenten kan de prijs zomaar verdubbelen. Waterstof kan dus het best worden geproduceerd op goedkope momenten, om vloeibaar opgeslagen te worden in goed geïsoleerde en gekoelde opslagtanks. Bij een tekort aan wind en zon, wanneer elektriciteit duur is, kan het worden gebruikt om stroom op te wekken. Grote prijsverschillen kunnen de geringe efficiëntie van elektrolyse goeddeels compenseren.

Dit alles vraagt wel een kanttekening. Het grootste deel van de energie die we gebruiken, bestaat niet uit stroom. De meeste auto’s rijden op fossiele brandstof en de meeste huizen worden verwarmd door fossiele brandstof. Ook de industrie slokt er enorme hoeveelheden van op. Ondanks dat er overal windmolens oprijzen, tonen cijfers van het CBS op ontnuchterende wijze aan dat Nederland nog altijd grotendeels draait op geïmporteerde fossiele energie. Er circuleren tal van berekeningen die aantonen dat het vrijwel onmogelijk is deze energiehonger te stillen met groene stroom en waterstof. Tata Steel zegt wel over te willen stappen op waterstof, en wellicht menen ze dat ook, maar alleen al dit bedrijf zou het grootste deel van de productie opslokken. Zelfs als we het hele Nederlandse deel van de Noordzee zouden vullen met windmolens, gaat dit niet werken.

Mooie praatjes

Het zou wellicht wel kunnen als we een flink deel van onze stroom op zouden wekken met nieuw te bouwen kerncentrales. De aanloopkosten daarvan zijn weliswaar erg hoog, en de bouw duurt makkelijk een jaar of vijftien, maar met overheidssubsidie is het mogelijk. Wanneer ze eenmaal gereed zijn, leveren kerncentrales goedkope stroom, op elk moment van de dag. Wanneer we inderdaad helemaal geen CO₂ meer willen uitstoten, lijkt een combinatie van kernenergie, duurzame bronnen en een waterstofeconomie de enig mogelijke weg. Op bewolkte, windstille dagen vullen waterstofcentrales de kerncentrales aan. Op onstuimige, stormachtige dagen worden de waterstoftanks en -reservoirs gevuld (waterstof kan net als aardgas ondergronds worden opgeslagen). Alle auto’s worden elektrisch, terwijl waterstof geschikt is gebleken als brandstof in onder meer vrachtwagens, bussen en vorkheftrucks. Ondanks mooi praatjes van vliegtuigbouwers is waterstof vooralsnog niet geschikt voor passagiersvliegtuigen. Maar Shell heeft al wel synthetische kerosine geproduceerd uit waterstof en CO₂ via het beproefde Fischer-Tropsch-proces.

Overigens wordt de Delta 4 binnenkort uit de vaart genomen wegens te duur. De vervanger gaat op aardgas vliegen.

💡Wil jij zelf groene stroom opwekken? Overweeg zonnepanelen!

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 grote laptops met de laagste prijs ooit
© vectorfusionart
Huis

Waar voor je geld: 5 grote laptops met de laagste prijs ooit

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare laptop met een groot scherm? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer

Op het moment van schrijven hebben de besproken laptops de laagste prijs ooit. De prijzen kunnen schommelen.

Lenovo V17 G4 IRU (83A2000WMH)

Deze snelle laptop van Lenovo is de afgelopen tijd erg in prijs gezakt. Ondanks het nogal grote 17,3inch-scherm is het gewicht slechts 2,02 kilo. Gunstig voor wie graag een grote laptop meeneemt. Op het ontspiegelde Full-HD-scherm open je twee apps naast elkaar en stream je in vol ornaat Netflix- of Videoland-titels. Op een vaste werkplek kun je eventueel een externe pc-monitor of televisie aansluiten. Gebruik hiervoor de HDMI-poort of usb-c-aansluiting (DisplayPort-protocol). Verder is het morsbestendige toetsenbord een pluspunt.

De V17 G4 IRU is voor zakelijk en particulier gebruik geschikt. Windows 11 Pro is namelijk op een ssd van 512 GB voorgeïnstalleerd. Vergeleken met de thuisvariant heeft de Pro-versie meer beveiligingsfuncties. Je gebruikt de ingebouwde webcam bijvoorbeeld voor privégesprekken en videovergaderingen. Handig is dat je deze camera met een schuifje kunt blokkeren. Zo voorkom je gluurpraktijken. Op rekenvlak staat een rappe Intel Core i7-processor van de 13e generatie aan het roer. Die heeft tien rekenkernen waarvan de twee snelste Performance-cores een topsnelheid halen van 5 GHz. Samen met 16 GB werkgeheugen zorgt dat voor een vlot systeem.

Acer Aspire 3 A317-54-36HD

Deze uitvoering van de Acer Aspire 3 is een grote laptop met een scherp prijskaartje. Het 17,3inch-scherm van 1980 × 1080 pixels leent zich onder meer goed voor videostreaming en het spelen van eenvoudige games. De Intel Core i3-1215U-processor is een stabiele middenklasser. Op deze chipset bevinden zich vier Efficient-cores (3,3 GHz) en twee Performance-cores (4,4 GHz). Voor alledaagse taken is dat ruimschoots voldoende. Dankzij een riant werkgeheugen van 16 GB gebruik je probleemloos meerdere apps en browsertabbladen tegelijkertijd.

Op het touchpad en volwaardige qwerty-toetsenbord met numeriek blok kun je comfortabel werken. Uiteraard sluit je op een van de drie usb-poorten net zo makkelijk een reguliere muis aan. Voor een bekabelde netwerkverbinding heeft de zijkant een ethernetpoort, al kun je deze laptop natuurlijk ook met wifi verbinden. In de behuizing zit een ssd van 512 GB. Windows 11 Home is al voorgeïnstalleerd, waardoor je meteen met deze laptop aan de slag kunt. Neem de Aspire 3 gerust ergens mee naartoe, want met een gewicht van 2,23 kilo is hij niet al te zwaar.

HP ENVY 17-da0020nd

De HP ENVY 17-da0020nd draait op een recente Intel Core Ultra 5-processor. Deze snelle chipset heeft vier Performance-, acht Efficient- en twee Lower Power Efficient-cores. In totaal zijn dat dus veertien rekenkernen! Tijdens eenvoudige pc-taken worden voornamelijk de energiezuinige Lower Power Efficient-kernen ingezet. Je profiteert op die manier van een lange accuduur. De maximale kloksnelheid van de rapste cpu-kernen bedraagt 4,5 GHz. Er is ook een geheugenmodule van 16 GB ingebouwd, waardoor je op deze laptop soepel kunt multitasken. Daarnaast bevindt zich in de metalen behuizing van 2,5 kilo een ssd van 512 GB.

Het ruime 17,3inch-scherm telt 1920 × 1080 pixels. Nuttig voor wie bijvoorbeeld een foto, video of animatie wil bewerken. Uiteraard kun je ook filmpjes streamen en simpele videospelletjes spelen. Wil je meer schermruimte, dan staan er heel wat video-uitgangen paraat. Een eventuele externe monitor kun je aansluiten via HDMI, thunderbolt óf usb-c (DisplayPort). Als je de laptop vaak 's avonds gebruikt, komt de toetsenbordverlichting goed van pas. Deze HP-laptop bevat een voorgeïnstalleerde versie van Windows 11 Home.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

ASUS Vivobook 15 (X1504ZA-NJ1199W)

Met deze telg uit de populaire ASUS Vivobook 15-serie vind je een goede middenweg tussen mobiliteit en comfort. Het 15,6 inch-scherm is behoorlijk ruim, terwijl je het apparaat moeiteloos in een rug- of schoudertas meeneemt. Bovendien valt het gewicht van 1,7 kilo mee. Het Full-HD-scherm heeft een matte coating, zodat je geen last hebt van vervelende schitteringen. Een ander voordeel is dat je met behulp van vier usb-poorten volop randapparaten kunt aansluiten, zoals een externe schijf, muis en usb-stick. Voor het verbinden van een pc-monitor is er ook nog een HDMI-uitgang.

De aanwezige Intel Core i5-1235U-processor is snel genoeg om processen van alledaagse toepassingen te verwerken. Denk bijvoorbeeld aan browsen, video's streamen en foto's bewerken. De genoemde chipset telt tien rekenkernen. Voor standaardtaken voldoen de acht Efficient-cores van 3,3 GHz prima. Mocht er extra processorkracht nodig zijn, dan springen de twee Performance-cores van 4,4 GHz bij. Dankzij 16 GB werkgeheugen zal de RAM-capaciteit niet zo gauw 'vollopen'. Zelfs wanneer je verschillende apps tegelijk gebruikt, blijft deze laptop snel. Windows 11 Home is op een ssd van 512 GB geïnstalleerd. Tot slot is de stijlvolle donkerblauwe behuizing het vermelden waard.

ASUS Vivobook S 16 OLED (S5606MA-MX108W)

Als je hoge eisen aan een laptop stelt, is deze versie van de ASUS Vivobook S 16 OLED een goede keuze. Allereerst is het haarscherpe 16inch-oledscherm van 3200 × 2000 pixels een lust voor het oog. Hiermee kun je op detailniveau foto's, video's en 3D-modellen bewerken. Vanwege de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz zie je bij animaties en filmpjes geen haperingen. Zodra je de laptop aanzet, start Windows Home 11 vanaf een 1TB-ssd op. Kortom, je kunt redelijk wat data lokaal bewaren. Voor de veiligheid log je eventueel bij Windows in met een gezichtsscan.

Deze laptop beschikt over nogal veel werkgeheugen (32 GB) en rekenkracht. De zes snelste kernen van de Intel Core Ultra 9 185H-processor zijn afgeregeld op een klokfrequentie van 5,1 GHz. Daarnaast heeft de chipset ook nog acht Efficient-cores (3,8 GHz) en twee Low Power Efficient-cores (2,5 GHz). Alle aanwezige rekenpower maakt deze laptop zeer geschikt voor veeleisende (bewerkings)software. Overige pluspunten zijn de drie video-uitgangen (1× HDMI/2× thunderbolt), toetsenbordverlichting, wifi 6E-adapter, microSD-kaartlezer en 1080p-webcam. Tot slot is het gewicht het vermelden waard: dat bedraagt slechts 1,5 kilo.

▼ Volgende artikel
Pak roest op een radiator grondig aan!
© MaxSafaniuk - stock.adobe.com
Energie

Pak roest op een radiator grondig aan!

Een radiator is een toestel waar lucht, water en metaal samenkomen. De combinatie van deze drie elementen is de oorzaak van roest. Corrosie verpest de look van een stijlvolle verwarming en kan op lange termijn ook problemen veroorzaken. Je wil immers niet dat de radiator uiteindelijk gaat lekken, want dan is vervangen de enige oplossing.

Dit artikel in het kort: roest op een radiator kun je gemakkelijk aanpakken met enkele eenvoudige huishoudelijke producten. Het is zelfs mogelijk om de roest binnenin de radiator af te remmen. Op deze manier ziet de radiator er weer als nieuw uit.

🔧Ook interessant: Zo repareer je een lekkende radiator

Radiatoren zijn van staal of gietijzer en dat roest nu eenmaal. Roest aan de buitenkant komt regelmatig voor als je in de badkamer doucht of baadt terwijl de verwarming uit staat. De stoom van het warme bad of douche condenseert op dit verwarmingstoestel. Een andere oorzaak die vaak voorkomt, is de gewoonte om natte handdoeken op de radiator te laten drogen. Roest kan de structuur van de radiator verzwakken en vermindert het vermogen om efficiënt warmte over te dragen. In het ergste geval kan de radiator gaan lekken, wat leidt tot dure reparaties. Het goede nieuws is dat je roest op de radiator gemakkelijk zelf kunt verwijderen en het oppervlak van de radiator herstellen. 

Roest aan de binnenkant

Ook de binnenkant van de radiator kan bedekt zijn met een roestlaag, maar zolang er niet regelmatig lucht in het verwarmingscircuit komt, zal deze vorm van roest niet zo'n vaart lopen. Je kunt trouwens aan het verwarmingswater een roestremmer toevoegen zoals Fernox Protector, dat het roesten minimaliseert. Een enkele dosis van dit product behandelt een grotere woning met een verwarmingssysteem van 130 liter, tot 16 radiatoren. Het product wordt via een drukkoker met behulp van een adapter in de ontluchtsopening van de radiator of via de vulleiding gespoten en beschermt tegen corrosie, kalkaanslag en pH-veranderingen. 

© https://fernox.com

Roest verwijderen

Het is volkomen veilig om de roest van je mooie (meestal witte) radiator te verwijderen, zolang je het maar voorzichtig doet. Het maakt niet uit of het gaat om een witte kolomradiator, een designradiator of een gietijzeren model. De methode blijft dezelfde. Er bestaan zelfs een aantal huismiddeltjes die je kunt proberen om die roest te verwijderen. Met deze tips bespaar je de kosten van gespecialiseerde artikelen. 

Witte azijn

Neem een fles witte (natuur)azijn en giet of spons dit product over de roestige radiator. Wacht tot de azijn volledig is ingetrokken. Op hardnekkige plaatsen kun je dit herhalen. Zodra de roest begint op te lossen veeg je dit weg met een doek. Zie je nog steeds oxidatie, dan doe je meer witte azijn op de doek en wrijf je het opnieuw over de radiator. 

©Robert - stock=adobe.com

Azijn en aluminiumfolie

Een andere toptip die zeker het proberen waard is, is de combinatie van azijn en aluminiumfolie. Knip repen aluminiumfolie en doop die in azijn. Leg deze repen op het radiatorroest. Wrijf de aluminiumfolie voorzichtig over de gecorrodeerde radiator en laat de repen daar zitten. Als je een groot oppervlak moet bedekken, dan gebruik je meerdere stroken.

Laat de stroken lang genoeg zitten zodat de folie het ijzeroxide (de roest dus) kan oplossen. Je zult merken dat er bruine druppels op de radiator verschijnen. Dat is roest die vloeibaar is geworden. Vang deze druppels op met een doek. Trek na tijd een strook de aluminiumfolie los om te zien of de meeste roest op de radiator is opgelost. Ben je tevreden, dan haal je de stroken weg en veeg je de rest van de roest weg met een doek. Merk je dat een deel van de roest hardnekkig blijft hangen, pak dan een nieuw stuk aluminiumfolie. Kneed hem tot een bal, doop hem in azijn en wrijf de roest in een cirkelvormige beweging weg. Daarna veeg je de overtollige roest weg met een doek en zeepsop.  

Natriumcarbonaat 

Maak een dik papje door natriumcarbonaat (dat is baking soda) te mengen met water. Smeer de pasta op de roest en wacht tot het is uitgehard en droog is. Neem dan een doek of een oude tandenborstel en verwijder het mengsel. Tegelijkertijd haal je de roest weg. 

Schuurpapier

De bovenste manieren zijn milde reinigingsmethoden. Schuurpapier of een staalborstel is het laatste redmiddel. Wees voorzichtig om te voorkomen dat je de goede radiatorverf zou beschadigen. Gebruik fijn schuurpapier met een korrelgrootte van 120 tot 220 voor dikke roest. Ben je bang dat het de afwerking van de radiator zou bekrassen dan kun je fijn schuurpapier gebruiken, bijvoorbeeld korrelgrootte 240 of 600. Verwijder de roest door een lichte druk op het schuurpapier uit te oefenen terwijl je cirkelvormige bewegingen maakt. Vaak zie je ook roest bij een koppeling. De mogelijke oorzaak is dat de koppeling niet goed is uitgevoerd, waardoor een erg klein lek is ontstaan en vandaar het vieze uitzicht. 

Voorbereiding om te schilderen

Wanneer de roest grondig en volledig is verwijderd, dan kun je de radiator opnieuw verven. Als er nog roestplekken op de radiator zouden achterblijven, dan zullen die ook zichtbaar blijven met een laagje verf erop. Bovendien gaat het roestproces onder de verf dan gewoon verder. Om te verven zorg je dat de radiator uit staat en niet langer warm is, anders gaat de verf sterk geuren. Daarna ontvet je de volledige radiator. Er bestaan speciale ontvettingsmiddelen voor, maar het lukt ook gewoon met water en een scheut ammoniak.

Behandel de plaatsen waar je de roest hebt weggehaald daarna met een anti-roest primer. Op die manier voorkom je dat het probleem terugkeert. Kleine kuiltjes en krassen kun je eventueel opvullen met metaalplamuur. Schuur dan de radiator nog een keer af met een heel fijn schuurpapier zodat het oppervlak zo egaal mogelijk is. Dan maak je de radiator voor de laatste keer schoon. Dat kan met water, maar wasbenzine werkt grondiger. Dek de wand en de vloer af voordat je aan de slag gaat om verfvlekken te vermijden. Zorg dat de ruimte waarin je werkt zo goed als mogelijk stofvrij is. 

©Peter de Kievith - stock.adobe.com

Niemand zegt dat de radiator altijd wit moet zijn.  

Kwast of spuitbus

Je kunt verven met een kwast of met de spuitbus. Schilderen met een airless spray-toestel laat je beter over aan de vakman. Zorg dus dat je grondverf en daarna speciale radiatorlak gebruikt. Gebruik in ieder geval radiatorverf. Gewone verf en vooral wit, zal vergelen als je de radiator verhit. Begin met lange verticale banen en verdeel dan de verf horizontaal. Verf ten slotte nog eenmaal in verticale banen. Laat de grondverf goed drogen en wacht een dag voor het aflakken. Lucht de kamer goed waar de radiator hangt. Hitte en een te hoge luchtvochtigheid kunnen de oorzaak zijn van een sterke verflucht.

Heb je een radiator met twee panelen? Dan gebruik radiatorlak in een spuitbus. Gemiddeld heb je één spuitbus per vierkante meter nodig. Belangrijk is dat je de spuitbus minstens drie minuten schudt en dat je bij het spuiten minstens 25 centimeter afstand houdt van de radiator. Houd de spuitbus steeds op dezelfde afstand zodat er geen kleurverschillen ontstaan. Ben je klaar, dan houd je de spuitbuis ondersteboven om de laatste resten uit de spuitkop te krijgen.