Toen Pieter Boon en zijn collega’s een kleine boot kochten om door de Amsterdamse grachten te varen, leek het eigenlijk heel logisch om daar een zelfvarende boot van te maken. Boon werkt namelijk bij een bedrijf dat specialiseert in kunstmatige intelligentie en big data. Inmiddels is de boot bijna klaar om zelfstandig te water te gaan.

“Sorry ik viel even weg, ik vaar nu net het IJ over.” De wind maakt het telefoongesprek moeilijk te verstaan en regelmatig moet Pieter Boon zijn gesprek onderbreken om zijn collega ergens op te wijzen. “Paul, ik voel op dit stuk altijd een extra sterke stroom, let daar even op.” Het is lastig een goed gesprek te voeren met Boon, maar dat heeft een heel goede reden: hij vaart dagenlang op en neer door de Amsterdamse grachten en kanalen om zijn zelfvarende boot slimmer te maken.

Over een tijdje moet Xomnia’s sloep volledig autonoom door de grachten van de hoofdstad varen, maar voor het zover is moet de boot eerst heel veel data verzamelen.

Pieter Boon werkt bij Xomnia, een bedrijf dat datamining en machine learning gebruikt om AI-toepassingen te maken. Het bedrijf is in het hartje van de hoofdstad gevestigd en dat was reden genoeg om een boot aan te schaffen. Gewoon om de vrijmibo in de grachten te vieren, zoals zoveel Amsterdammers dat op mooie dagen doen. Boon en zijn collega’s wisten een oude reddingssloep op de kop te tikken.

“Zo’n ding dat in een ver verleden eens aan een cruiseschip vast had gezeten”, vertelt Boon. “Hij was knaloranje, maar we wilden de sloep liever in de kleuren van ons bedrijf hebben.” Tijdens het schilderen kreeg hij een idee: waarom konden ze deze boot niet zelf laten varen? Daar hadden zijn collega’s, ook allemaal fanatieke knutselaars en programmeurs, wel oren naar.

Programmable Logic Controller

Hardwarematig viel het Boon mee om de boot aan te sturen. “Het is relatief simpel. Er zit een aantal aandrijvingen in de boot ingebouwd waar een Programmable Logic Controller (PLC) tussen zit, die we vervolgens met een laptop kunnen aansturen. Daarmee kunnen we de linker- of rechteraandrijving aansturen, of de motor.” Die laptop moet overigens wel krachtig genoeg zijn, want voor het gebruik van neurale netwerken zoals TensorFlow heb je behoorlijk wat rekenkracht nodig.

Omdat het bedrijf zich specialiseert in AI was er al veel kennis op dat vlak in huis, wat goed uitkwam voor een dergelijk project. Zo had één collega al ooit eens gewerkt met een neuraal netwerk voor een pilot op het gebied van objectherkenning. Dat is belangrijk voor het maken van een autonoom voertuig. Boon: “Uiteindelijk moet de boot patronen gaan herkennen en daar vervolgens de juiste acties aan koppelen, zoals het bijsturen van de boot of het sneller of langzamer laten varen.”

©PXimport

Maar voor de boot zover is moeten de makers wel eerst een flink aantal testvaarten maken. Het neurale netwerk moet namelijk eerst tijd (en data) hebben om te leren hoe het bijvoorbeeld obstakels kan herkennen, en wat een kapitein normaal gesproken zou doen om die te omzeilen. Ook belangrijk: hoe moet er worden omgegaan met wind, plotseling veranderende stroming en andere kanaalvaarders?

Boon is daarom druk aan het werk. De afgelopen dagen zat hij, samen met zijn collega Paul die het neurale netwerk ontwerpt, vier uur per dag in de sloep en voer hij kriskras op en neer om de boot alles te leren wat je in een normale vaarsituatie ook tegen kunt komen. Volgens Boon is het niet meer dan logisch dat ook de scheepvaart autonomer wordt.

“De auto-industrie is al zo hard op weg, en in de scheepvaart zijn er wel een paar initiatieven, maar die zijn vaak nog niet zo vergevorderd. Dit begint nu heel concreet te worden, de boot vaart al voor een groot deel uit zichzelf.”

Smart Shipping Challenge

Boon heeft het project uit zichzelf opgezet en heeft inmiddels veel geïnteresseerde partijen gevonden die misschien met hem in zee willen gaan. Enkele maanden geleden sprak hij bij de Smart Shipping Challenge (SMASH), een initiatief van Rijkswaterstaat om de binnen- en scheepvaart ‘slimmer’ te maken. Hij raakte daar aan de praat met iemand die er wel oren naar had om de technologie ook in te zetten in eigen schepen.

“Daar is serieuze interesse voor, dus ik hoop dat we de software binnenkort kunnen doorontwikkelen binnen de professionele vaart. Wat je vervolgens moet doen, is de specifieke vaarroutes en -bewegingen van andere schepen inladen in het programma, maar dat is slechts een kwestie van tijd.”

Pogingen van Boon om overheidssubsidie te krijgen voor de boot vielen in het water, maar dat weerhield hem er niet van door te zetten. Sterker nog, het feit dat de boot vrijwel helemaal gefinancierd is door sponsoren, partners en wat eigen inbreng is één van de dingen waar hij het meest trots op is.

“Zoveel van dit soort projecten stranden omdat de makers niet doorzetten of teveel theoretische plannen moeten schrijven voor investeerders. Te weinig mensen dóén het gewoon, gaan aan de slag en bouwen iets waarmee ze kunnen aankomen bij investeerders. Daar heb je vaak veel meer aan.” Voorlopig blijft Boon dus nog even doorvaren. Niet alleen om de Xomnia-boot autonomer te maken, maar hopelijk ook de rest van de scheepvaart.

Af en toe heb je in Excel willekeurige getallen nodig voor een steekproef, om formules te testen of om een voorbeeld samen te stellen. Uiteraard kun je zelf wat cijfers op het toetsenbord roffelen, maar veel gemakkelijker is dit door Excel zelf te laten uitvoeren.

Stap 1: Willekeurige decimalen

Wanneer je in een cel de formule =ASELECT() typt, zal Excel een willekeurig getal tussen 0 en 1 vormen. Sleep die formule naar beneden om de kolom verder te vullen met lukrake getallen tussen 0 en 1. Dit zullen telkens waarden zijn van vijftien decimalen. Als je niet zover na de komma wilt werken, dan kun je de cellen selecteren en in het tabblad Start in de groep Getal de knop Minder decimalen gebruiken.

Wil je andere getallen, druk dan op de functietoets F9 zodat alles opnieuw berekend wordt. Je moet er wel rekening mee houden dat iedere keer dat je iets in dit rekenblad toevoegt of wijzigt, alle random waarden opnieuw worden berekend. Dus als je ergens in een cel bijvoorbeeld Hallo typt en je drukt op Enter, zullen alle ASELECT-waarden wijzigen. Dat los je op door al deze waarden te selecteren, te kopiëren en op dezelfde plaats te plakken met Plakken speciaal / Waarden plakken.

De formule =ASELECT() vormt willekeurige getallen tussen 0 en 1.

Stap 2: Reeks begrenzen

Dit zijn dus allemaal getallen kleiner dan 1. Wil je getallen tussen 1 en 10, dan kun je in de kolom daarnaast de formule =1+9*(A1) toepassen, in de veronderstelling dat het eerste gegenereerde getal van daarnet in A1 staat. Sleep dan het resultaat naar beneden en dan krijg je ook daar een kolom met waarden tussen 1 en 10.

Wil je willekeurige getallen tussen 1 en 100, dan wordt de formule =1+99*(A1). Voor getallen tussen 1 en 1000 is de formule =1+999*(A1) enzovoort.

In kolom C vragen we random waarden tussen 1 en 100, gebaseerd op de waarden van kolom A.

Stap 3: Raster vullen

Wil je gehele getallen tussen twee grenswaarden laten vormen door Excel, dan combineer je ASELECT met GEHEEL. Deze formule zal bijvoorbeeld willekeurige gehele getallen vormen kleiner dan 1000: =GEHEEL(ASELECT()*1000)

Het getal 1000 zal er zelf nooit bij staan. Sleep deze formule naar beneden om de kolom met willekeurige getallen te vullen en in dit voorbeeld hebben we de formule ook naar enkele kolommen daarnaast gesleept.

Ook hier dezelfde opmerking: om de random waarden te fixeren, moet je ze kopiëren en plakken als waarden.

Wanneer we de cellen naar beneden en naar rechts kopiëren, krijgen we een rooster met willekeurige getallen.

Het relatief onbekende Nothing hoopt dat jouw volgende budgetsmartphone de CMF Phone 2 Pro wordt. Dit toestel van 249 euro biedt op papier een prettig totaalpakket aan functies, aangevuld met zes jaar (beveiligings)updates. In deze review lees je onze ervaringen met de smartphone, waarop je bovendien accessoires kunt monteren.

Je koopt de CMF Phone 2 Pro in Nederland bij de bekende webwinkels voor een adviesprijs van 249 euro. Het toestel volgt de CMF Phone 1 uit 2024 op, die we destijds ook getest hebben.

Nothing kijkt nauwelijks achterom

Voor de CMF Phone 1 werden verschillende accessoires uitgebracht, allemaal te bevestigen via een vernuftig schroefsysteem op de achterkant van de smartphone. Zo kon je een kaarthouder, nekkoord of kickstand monteren – allemaal los verkrijgbaar voor 25 euro per stuk. Het modulaire ontwerp maakte ons nieuwsgierig naar Nothings toekomstplannen, maar na de lancering van de CMF Phone 2 Pro vallen die plannen ons toch een beetje tegen.

De kaarthouder en kickstand van de Phone 1 zijn bijvoorbeeld niet op de nieuwe smartphone te monteren. Alleen het nekkoord werkt met beide toestellen. Nothing heeft sinds de lancering van de CMF Phone 1 bovendien geen nieuwe accessoires voor dit toestel uitgebracht. Wie een Phone 1 gebruikt, kan zich daarom wat vergeten voelen. Daarbij willen we wel aanstippen dat Nothings accessoire-strategie sowieso positief onderscheidend is voor smartphones.

©Rens Blom

Voor de CMF Phone 2 Pro komen nieuwe accessoires uit: een setje lenzen dat je om de camera's op de achterkant klikt en een kaarthouder die magnetisch aan de achterkant blijft plakken. We konden deze accessoires helaas nog niet testen. Of deze accessoires ook werken met volgende CMF-smartphones, is niet bekend. Of er überhaupt meer accessoires voor de Phone 2 Pro uitkomen evenmin. Door deze onzekerheid en hierboven geschreven punten zijn we wat terughoudend. Hopelijk weet Nothing alsnog te verrassen met nieuwe accessoires die ook op toekomstige toestellen passen.

©Rens Blom

CMF Phone 2 Pro als smartphone

Laten we de accessoire-strategie wat voor het is, dan blijkt de CMF Phone 2 Pro een hartstikke prettige smartphone voor weinig geld. De kunststof behuizing is degelijk, kan tegen een regenbui en houdt prima vast. Met de oranje kleur ben je meteen klaar voor Koningsdag 2026. Nothing verkoopt de smartphone echter ook in andere kleuren (zwart en wit, bijvoorbeeld).

Het grote 6,77inch-oledscherm ziet er erg goed uit, zeker gelet op de prijs. Scherp dankzij de Full-HD-resolutie, soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en fel genoeg om goed afleesbaar te zijn op zonnige meidagen. Onder in het scherm is een nauwkeurige vingerafdrukscanner verwerkt.

©Rens Blom

De specificaties van de CMF Phone 2 Pro laten eveneens een keurige indruk achter. Je krijgt 8 GB werkgeheugen en een prima MediaTek-processor. Die chip is snel genoeg om WhatsApp, Facebook en alle andere populaire apps vlot te draaien. Soms moet je bij het wisselen tussen zwaardere apps heel kort wachten, maar dat vinden we geen heikel punt in dit prijssegment. Net als concurrerende toestellen heeft de Nothing-telefoon 128 GB opslagcapaciteit. Voor 30 euro meer koop je een model met 256 GB, wat we een heel schappelijke meerprijs vinden.

De hoofdcamera op de achterkant maakt nette foto's, vergelijkbaar met de concurrentie. De 8 megapixel-groothoekcamera schiet brede plaatjes, maar is kwalitatief niet zo goed. Meer enthousiast zijn we over de 50 megapixel-zoomcamera met 2x knappe zoom. Handig!

©Rens Blom

Je kunt de CMF Phone 2 Pro zonder zorgen een lange dag gebruiken; de 5000 mAh-accu gaat lekker lang mee. Opladen doe je via de usb-c-poort met maximaal 33 watt. Dat is niet heel rap, maar prima als je 's nachts oplaadt. Je moet zelf een oplader regelen, want in de doos vind je alleen een usb-c-kabel.

Software

Nothing levert de smartphone met Android 15 en belooft drie Android-upgrades. Daarnaast krijg je zes jaar lang beveiligingsupdates. Al met al een erg net updatebeleid voor een budgetsmartphone. De softwareschil – Nothing OS 3 – voegt leuke visuele functies toe en bevalt ons erg goed. Een speciale knop op de rechterzijkant van de smartphone opent de Essential Space, waar je bestanden, aantekeningen en spraaknotities kunt bewaren. Een potentieel interessant idee waar we nu nog niet helemaal van overtuigd zijn.

©Rens Blom

De Essential Space is leuk bedacht, maar we zijn nog niet volledig overtuigd.

Conclusie: CMF Phone 2 Pro kopen?

De CMF Phone 2 Pro is een budgetsmartphone die een erg goede prijs-kwaliteitverhouding biedt. De gebruikservaring is bijzonder prettig en je bent verzekerd van zes jaar updates. De accessoirestrategie van Nothing weet ons echter nog niet te overtuigen, maar die accessoires heb je gelukkig niet nodig om veel plezier aan de telefoon te beleven.