Je Windows-computer wordt misschien door verschillende gezinsleden of collega’s gebruikt. Je wilt elkaar natuurlijk niet in de weg zitten en alleen die data delen waar ieder zich prettig bij voelt. Ook wanneer je de pc zowel persoonlijk als zakelijk gebruikt, wil je beide zoveel mogelijk gescheiden houden. Hoe regel je dit alles efficiënt in Windows? ID.nl geeft je handige 12 tips.

Tip 01: Administratoraccount 

Een Windows-pc voor gedeeld gebruik opzetten, begint steevast met het maken van een account voor elke gebruiker. Daar heb je dus een beheerder voor nodig: we veronderstellen dat jij dit bent en dat je dus met een administratoraccount bij Windows bent aangemeld. Je checkt dit via Instellingen / Accounts / Uw info: onder je accountnaam staat (als het goed is) Administrator vermeld. 

Aangezien Microsoft je al tijdens de installatie in de richting van een Microsoft-account duwt, is de kans groot dat je eigen account ook van dit type is. Op zich is dat geen probleem, maar je moet er wel voor opletten dat je persoonlijke bestanden dan niet automatisch in OneDrive worden opgeslagen – tenzij je dit niet erg vindt natuurlijk. Je kunt je account op elk moment nog omzetten in een lokaal account als je dit wenst. Open opnieuw Instellingen / Accounts / Uw info en klik op In plaats daarvan aanmelden met een lokaal account en volg de verdere instructies. Even later kun je je dan met een lokaal (administrator)account aanmelden. 

Uit veiligheidsredenen zou je je voor dagelijks gebruik overigens toch het best met een standaardaccount moeten aanmelden. Immers, zo’n account geef malware of hackers minder speelruimte. 

Tip 02: Standaardaccount 

Hoe ga je nu te werk om voor elk van je medegebruikers een afzonderlijk account te maken? Open Instellingen / Accounts / Gezin en andere gebruikers en klik op Account toevoegen. Als je de instructies zonder meer volgt, kom je automatisch uit bij een Microsoft-account. Geef je de voorkeur aan een lokaal account, klik hier dan op Ik beschik niet over de aanmeldgegevensvan deze persoon en vervolgens op Gebruiker zonder Microsoft-account toevoegen. Vul een naam en wachtwoord (2x) in, evenals een drietal beveiligingsvragen en -antwoorden. De gebruiker kan het wachtwoord naderhand zelf aanpassen, tenzij je dit bewust niet wilt (zie ook kader ‘Accountbeheer’). Druk op Volgende om het account toe te voegen. Klik op het toegevoegde account en op Accounttype wijzigen. Doorgaans staat hier Standaardgebruiker, zoals het hoort. Mocht je voor een gebruiker (tijdelijk) een administratoraccount willen (om bijvoorbeeld bepaalde bewerkingen die administratorrechten vereisen te kunnen uitvoeren), dan kun je dit hier dus aanpassen. 

Accountbeheer 

Vanuit het venster Instellingen van Windows kun je accounts maken, verwijderen en het type aanpassen, maar dat is het ongeveer. Gebruikers van Windows Pro en hoger hebben ook de tool Lokale gebruikers en groepen voorhanden (druk op Windows-toets+R en voer lusrmgr.msc uit). Wanneer je hier Gebruikers opent en op een account dubbelklikt, kun je bijvoorbeeld zorgen dat deze zijn wachtwoord niet kan wijzigen. 

Heb je Windows Home, dan zijn er vanaf de Opdrachtprompt nog diverse mogelijkheden. Met dit commando bijvoorbeeld zorg je ook dat iemand zijn wachtwoord niet zelf mag aanpassen: 

net user <accountnaam> /passwordchg:no 

Of voer dit commando uit om allerlei eigenschappen van een account op te vragen: 

net user <accountnaam> 

Je kunt ook een externe, portable tool als Quick User Manager gebruiken om allerlei aspecten van je accounts te beheren. Hiermee verander je bijvoorbeeld makkelijk het accounttype, schakel je het account tijdelijk uit. Andere opties zijn het vastzetten of wijzigen van het wachtwoord of het aanpassen van het accountlogo. Bevestig je keuzes met Save changes / Yes. 

Tip 03: Profielmap 

Door elke gebruiker een afzonderlijk account te geven, en met een wachtwoord of Windows Hello-token te beveiligen, heb je al een aardige aanzet gegeven tot een werkbare omgeving met meerdere gebruikers. Immers, elke gebruiker krijgt automatisch een eigen profielmap toegekend, in de standaardlocatie C:\Users\<accountnaam>. Je eigen profielmap bereik je snel door Windows-toets+R in te drukken en %userprofile% in te tikken. 

Alleen administrators kunnen zich makkelijk toegang verschaffen tot de bestanden in die profielmap: het volstaat in Verkenner op de map te klikken en op de knop Doorgaan te drukken. Standaardgebruikers kunnen dit niet (tenzij ze de pc bijvoorbeeld via een live Linux-stick opstarten en zo de ingebouwde Windows-beveiligingen omzeilen). 

Wil je hoe dan ook vermijden dat een andere gebruiker bij de gegevens in je profielmap kan, dan kun je inhoud eventueel versleutelen, maar het werkt handiger als je een afzonderlijke map gebruikt voor je privacygevoelige gegevens en die met behulp van NTFS-machtigingen voor andere gebruikers dichttimmert. Hoe je dit doet lees je in de volgende tip. 

Tip 04: Selectieve toegang 

Stel, je wilt een map hebben waarbij je helemaal zelf bepaalt welke gebruikers wel of geen toegang krijgen, en of dat volledige toegang dan wel alleen leestoegang mag zijn. Dit kan met elke willekeurige map. We gaan er wel van uit dat deze zich op een NTFS-partitie bevindt. 

Klik nu in Verkenner met rechts op de mapnaam, kies Eigenschappen en open het tabblad Beveiliging. Vervolgens klik je op Bewerken en op Toevoegen. Bij Geef de objectnamen op vul je de exacte naam (of het e-mailadres) van het account in dat je toegang tot de map wilt geven. Zodra je op Namen controleren klikt, wordt de volledige aanmeldnaam ingevuld. Bevestig met OK en met Toepassen. Selecteer het account bij Namen van groepen of gebruikers en plaats bij Machtigingen voor <accountnaam> een vinkje bij Volledig beheer in de kolom Toestaan. Wil je een ander account alleen leesrechten geven, dan herhaal je deze procedure voor dat account, maar plaats je alleen een vinkje bij Lezen en uitvoeren, Mapinhoud weergeven en Lezen. Accounts die je de toegang wilt ontzeggen, voeg je simpelweg niet toe. 

Terug op het tabblad Beveiliging kies je Geavanceerd / Overname uitschakelen. Kies Converteer de overgenomen machtigingen voor dit object in expliciete machtigingen en bevestig met OK. Druk op Bewerken, selecteer Geverifieerdegebruikers in de namenlijst en klik op Verwijderen. Herhaal dit voor de groep Gebruikers. De overige gebruikers(groepen), zoals SYSTEM en Administrators laat je ongemoeid. Je hebt nu precies de machtigingen die je wenst. 

Tip 05: Delen via netwerk 

De machtigingen die we in de vorige tip hebben toegekend werken enkel op lokaal niveau (NTFS). Maar wat als je ook toegang wilt geven aan medegebruikers die vanaf een andere pc via je thuisnetwerk de map willen benaderen? Dan moet je nog share-machtigingen instellen (gedeelde netwerkmappen worden dus ook wel ‘shares’ genoemd) en dit vergt enige voorbereiding. 

Open Instellingen /Netwerk en internet. Klik op Ethernet en zorg dat Privé als netwerkprofieltype is geselecteerd bij je netwerk. Of je kiest Wifi / Bekende netwerken beheren, je klikt op het actieve netwerk en selecteert ook hier Privé. 

Je gaat tevens het volgende na: open het Configuratiescherm en kies Netwerk en internet / Netwerkcentrum / Geavanceerde instellingen voor delenwijzigen. Vouw de rubriek Particulier netwerk uit en zorg dat zowel Netwerkdetectieinschakelen als Bestands- en printerdeling inschakelen zijn geselecteerd. Bevestig met Wijzigingen opslaan. Bij het profiel GastofOpenbaar horen beide opties om veiligheidsredenen te zijn uitgeschakeld. 

Vouw het profiel Alle netwerken uit en selecteer je bij voorkeur Met wachtwoord beveiligd deleninschakelen. Dit zorgt ervoor dat gebruikers het wachtwoord van een account op de pc met de gedeelde map moeten kennen om via het netwerk toegang tot je pc te krijgen (zie ook kader ‘Geen wachtwoord’). 

Tot slot druk je op Windows-toets+R en voer je sysdm.cpl uit. Druk op de knop Wijzigen en zorg dat de computernaam uniek is binnen je netwerk. Bij Werkgroep daarentegen vul je wel overal dezelfde naam in. Bevestig met OK en herstart je pc. 

Tip 06: Eenvoudig delen 

Alles is nu klaar om data via het netwerk met anderen te delen, maar je moet natuurlijk zelf nog aangeven welke mappen je precies wilt delen. De eenvoudigste manier is als volgt: klik in Verkenner met rechts op de beoogde map en kies (Meer opties weergeven) /Toegang verlenen tot / Specifieke personen. Verschijnt deze optie niet, ga dan naar het menu Beeld in Verkenner, druk op de knop Opties, open het tabblad Weergave en zet een vinkje bij Wizard Delen gebruiken (aanbevolen). Nu zou Specifieke personen wel beschikbaar moeten zijn. Vervolgens selecteer je de gewenste account(s) in het uitklapmenu. Wil je alle gebruikers in één keer toegang verschaffen, dan kies je Iedereen. Bevestig met Toevoegen en selecteer de gewenste machtigingen voor elk toegevoegd account. Als je de machtigingen wilt intrekken, dan kun je een account hier trouwens ook altijd weer verwijderen. Windows toont je nu het zogeheten UNC-pad (Universal Naming Convention) naar de gedeelde map: \\<computernaam>\<sharenaam>. 

Tip 07: Geavanceerd delen 

Als je in de vorige tip Toegang verlenen had geselecteerd, dan heb je naast SpecifiekePersonen nog een tweede optie opgemerkt: Geavanceerd delen. Deze kun je trouwens ook bereiken door het eigenschappenvenster van een map op te vragen en op het tabblad Delen de optie Geavanceerd delen te selecteren. Via deze weg kun je de machtigingen nog fijnmaziger instellen. 

Plaats een vinkje bij Deze map delen en vul een naam voor je gedeelde map in. Handig om weten: als je deze naam afsluit met het teken $, dan wordt de gedeelde map standaard niet zichtbaar in de netwerkomgeving van de andere pc’s. 

Vervolgens kies je Machtigingen / Toevoegen en vul je de accountnamen in, gescheiden door een puntkomma. Bevestig met OK. Selecteer een account en duid bij Toestaan aan of je die de machtigingen Lezen, Wijzigen of Volledig beheer wilt toekennen. Met deze laatste wordt het bijvoorbeeld ook mogelijk de lokale NTFS-machtigingen aan te passen. Wil je niet dat alle gebruikers zomaar toegang krijgen, dan selecteer je hier best Iedereen en haal je die gebruikersgroep weg met Verwijderen. 

Tip 08: Sharebeheer 

Je gedeelde mappen (shares) zijn klaar en wachten op de eerste gebruikers. Om een gedeelde map te bereiken hoeven ze doorgaans alleen maar Verkenner te openen en onderaan het navigatievenster de rubriek Netwerk uit te vouwen. Windows kan hier weleens nukkig doen, maar dan kun je een gedeelde map altijd nog bereiken door in de Verkenner-balk het UNC-pad van de map in te tikken: \\<computernaam>\<sharenaam>. Dit is trouwens ook de gangbare methode wanneer het om een verborgen share gaat (zie ook tip 7). 

Open je een gedeelde map die met een wachtwoord is afgeschermd, dan verschijnt er een venster waarin je je moet aanmelden. Om te vermijden dat je dit telkens opnieuw moet invullen, plaats je hier een vinkje bij Mijn referenties onthouden. Heb je per ongeluk de verkeerde referenties ingevuld en krijg je niet zomaar toegang meer tot de gedeelde map, open dan het Configuratiescherm van Windows en kies Gebruikersaccounts /Referentiebeheer. Open Windows-Referenties, selecteer de foutieve referentie en kies Verwijderen. 

Wil je een snel overzicht van de gedeelde mappen die je op je pc beschikbaar hebt gemaakt, dan hoef je in de Verkenner-balk slechts \\localhost in te tikken. 

Een handige beheertool is verder nog Gedeelde mappen. Je opent deze door Windows-toets+R in te drukken en het commando fsmgmt.msc uit te voeren. Ook hier krijg je een overzicht van de shares, evenals van de actieve deelsessies en de geopende bestanden. 

Tip 09: Duaal gebruik 

Je weet inmiddels hoe je je computer optimaal instelt voor medegebruikers, zowel op lokaal als op netwerkniveau. Maar we kunnen ons voorstellen dat je zelf (en eventueel ook andere gebruikers) in twee ‘hoedanigheden’ achter je pc zit: enerzijds voor persoonlijk gebruik, anderzijds voor zakelijke activiteiten, zoals in een thuiswerksituatie. 

Dan wil je beide profielen wellicht gescheiden houden en (vooral) de zakelijke gegevens afschermen voor medegebruikers. Zoiets is ook prettig als onverhoopt een computer wordt verloren of gestolen. We komen dan al snel uit bij dataencryptie. Windows Pro en hoger is voor zulke situaties het best uitgerust, maar met wat externe hulp kom je ook met Windows Home een heel eind. 

Om te beginnen maak je in zo’n situatie voor jezelf twee aparte Windows-accounts, bij voorkeur lokale accounts. Zorg er tevens voor dat je je zakelijke account omzet in een Administrator-type (zie ook tips 1 en 2). 

Tip 10: Container (Pro) 

Het is nu de bedoeling dat (vooral) je zakelijke data veilig worden afgeschermd. Je zou hiervoor in principe je complete pc of partitie kunnen versleutelen, maar dat werkt niet handig. Daarom is het een beter idee een afzonderlijk containerbestand te maken dat je vervolgens versleutelt. We tonen eerst hoe je dit kunt aanpakken in Windows Pro en hoger, al geven we in tip 12 een alternatief dat ook in Windows Home werkt. 

In Windows Pro gaan we aan de slag met een virtuele harde schijf. Maak alvast een map, druk op Windows-toets+R en voer diskmgmt.msc uit. Selecteer de betreffende partitie en kies Actie / Virtuele harde schijf maken. Selecteer VHDX, verwijs via Bladeren naar de zojuist gemaakte map en noem je virtuele schijf bijvoorbeeld werk.vhdx. Stel de maximale schijfgrootte in (bijvoorbeeld 1 TB), maar laat de optie Dynamisch uitbreiden (aanbevolen) bij voorkeur geselecteerd, zodat de schijf met je actuele behoefte meegroeit tot het ingestelde maximum. Bevestig met OK. 

Je virtuele schijf verschijnt nu onderaan het grafische overzicht. Klik met rechts op de schijf (bijvoorbeeld Schijf 3) en kies Schijf initialiseren, laat de partitiestijl bij voorkeur ingesteld op GPT en druk op OK. Klik vervolgens met rechts op de niet-toegewezen ruimte van je schijf en kies Nieuw eenvoudig volume. Druk op Volgende (2x), selecteer bij voorkeur een stationsletter achteraan het alfabet, druk weer op Volgende, vul een herkenbare volumenaam in en druk nogmaals op Volgende / Voltooien. 

Je virtuele schijf is klaar, maar die moet je dus nog wel versleutelen. 

Tip 11: Encryptie (Pro) 

Voor de encryptie maken we gebruik van de ingebouwde functie BitLocker to Go. Klik met rechts op je virtuele station in Verkenner en kies BitLocker inschakelen. Kies Eenwachtwoord gebruiken om het station te vergrendelen en vul tweemaal een wachtwoord in. Zodra je op Volgende drukt, krijg je de gelegenheid een back-up van de herstelsleutel op te slaan, wat we je alleen maar kunnen aanraden voor het geval je ooit het wachtwoord vergeet. Je kunt hier trouwens meerdere mogelijkheden na elkaar selecteren, zoals Opslaan ineen bestand of De herstelsleutel afdrukken. Bevestig met Volgende en laat zeker de optie Alleen gebruikte schijfruimte versleutelen geselecteerd. Druk weer op Volgende (2x) en rond af met Versleutelen starten. 

Zolang je virtuele schijf als station is gekoppeld zijn de data onversleuteld bereikbaar vanuit Verkenner. Heb je de data een tijd niet meer nodig, klik dan met rechts op het station in Verkenner en kies Uitwerpen, waarna je het vhdx-bestand bijvoorbeeld kunt back-uppen. Om je vhdx-bestand weer te koppelen, dubbelklik je op het bestand, waarna het virtuele station weer in Verkenner verschijnt. Dubbelklik hierop en vul je wachtwoord in om het station weer te kunnen benaderen. 

Om het station bij je aanmelding automatisch te laten koppelen, druk je op Windows-toets+R, voer je shell:startup uit en maak je een snelkoppeling naar het vhdx-bestand in je persoonlijke map Opstarten. Je doet er wel goed aan telkens de schijf te ontkoppelen net voordat je je Windows-sessie afsluit. 

Tip 12: VeraCrypt (Home) 

Gebruik je Windows Home, dan is er een prima alternatief (dat trouwens ook onder Windows Pro werkt): VeraCrypt (voor Windows, macOS en Linux). Download de software en voer de installatie uit, bij voorkeur via de optie Installeren (en niet Uitpakken). Je verwijdert ook het best het vinkje bij Installeren voor alle gebruikers. Start de tool na de installatie op. 

Klik op Volume aanmaken. Kies Eenversleutelde bestandscontainer aanmaken, druk op Volgende, laat Standaard VeraCrypt-volume geselecteerd en druk op Volgende. Druk op Bestand selecteren, navigeer naar een geschikte locatie en vul de naam van een (niet-bestaand) bestand in, bijvoorbeeld veracrypt-container.txt. Bevestig met Volgende (2x) en vul een maximumgrootte in. Druk op Volgende en vul tweemaal een wachtwoord in. Druk nogmaals op Volgende, selecteer Ja als je bestanden groter dan 4 GB wilt kunnen opslaan, druk op Volgende en beweeg de muis tot de balk groen kleurt. Plaats eventueel een vinkje bij Snelformatteren en bij Dynamisch. Deze laatste optie zorgt ervoor dat je virtuele schijf zal meegroeien met de data die je erin plaatst; houd er wel rekening mee dat dit tot mindere prestaties kan leiden. Druk op Formatteren en bevestig na afloop met OK en met Sluiten. 

Druk in het VeraCrypt-venster op Bestand selecteren en verwijs naar je containerbestand. Selecteer een vrije stationsletter in de lijst, bij voorkeur achteraan het alfabet en klik op Koppelen. Vul je wachtwoord in en bevestig met OK. Je virtuele station is gebruiksklaar en kun je vanuit VeraCrypt op elk moment ontkoppelen (en weer opnieuw koppelen). 

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.