Zijn er veel taken in Windows die je regelmatig uitvoert? Ga aan de slag met eigen batch-scripts, waarmee je de taken automatisch kunt laten uitvoeren. Ze zijn al zo oud als MS-DOS, maar werken nog steeds in Windows. Ontdek hoe je een aantal eigen scripts schrijft om je computer als een pro te besturen.

Tip 01: Scripts

Je kunt scripts voor verschillende taken inzetten. In de meeste gevallen komen scripts goed van pas als je terugkerende taken hebt die je niet meer handmatig wilt uitvoeren. Denk hierbij aan het opvragen van computerinformatie of het opvragen van de inhoud van een map. Het maken van een script hoeft niet ingewikkeld te zijn, zoals je verderop in het artikel leest. Elke regel in een script draait een opdracht. Met de opdracht Pause kun je een script bijvoorbeeld laten pauzeren, wat handig is als je meerdere opdrachten achter elkaar in hetzelfde script wilt schrijven. Heb je – wellicht uit het verleden – ervaring met opdrachten in MS-DOS, dan heb je nu weer profijt van deze kennis. Met een script kun je nagenoeg alle opdrachten uitvoeren zoals je gewend was handmatig te doen. Populaire commando’s zoals Del, Cls en Ren zijn prima uitvoerbaar. Heb je nog geen kennis van deze opdrachten? Geen probleem: het is relatief eenvoudig om de benodigde basiskennis op te bouwen.

©PXimport

Tip 02: Opbouw

Een script bestaat uit een aantal tekstregels, waarmee de computer wordt opgedragen bepaalde taken uit te voeren. Voor het maken van een script heb je niet veel nodig. Meer dan het ingebouwde Kladblok heb je niet nodig. Open het Startmenu, begin het woord Kladblok te tikken en open de gelijknamige app. Je kunt al snel een eenvoudig script maken, dat bijvoorbeeld een zin weergeeft. Typ het volgende:

@ECHO OFF

ECHO Dit is mijn eerste, zelfgeschreven script

PAUSE

Vervolgens bewaar je het bestand, waarbij het belangrijk is om de juiste extensie te gebruiken. Kies voor Bestand / Opslaan. Kies bij Opslaan als voor Alle bestanden. Geef een naam aan het bestand, met de extensie .bat. Bijvoorbeeld: Script.bat. Tijd om het script te testen. Sluit het Kladblok-bestand en dubbelklik op het bestand Script.bat. Een nieuw venster wordt geopend en het script toont de zin. Wanneer je op een willekeurige toets drukt, wordt het venster gesloten. Om het script op een later moment te bewerken, klik je erop met de rechtermuisknop en kies je voor Bewerken. Kladblok wordt geopend en je kunt de aanpassingen maken.

©PXimport

Veelgebruikte opdrachten

Tip 03: Bij problemen

Heb je netwerkproblemen, bijvoorbeeld omdat de internetverbinding wegvalt? Normaal gesproken draai je een opdracht zoals ipconfig /all om de status van de netwerkhardware te controleren. Of gebruik je een opdracht zoals ping om de bereikbaarheid van een systeem op het netwerk te controleren. Juist dergelijke opdrachten passen uitstekend in een script, omdat je ze na elkaar kunt uitvoeren. We kunnen het script als volgt opstellen:

@ECHO OFF

ipconfig /all

ping tipsentrucs.nl

tracert tipsentrucs.nl

PAUSE

©PXimport

Tip 04: Opmerkingen

Vooral bij langere scripts is het handig (en netjes) om af en toe een opmerking in het script te plaatsen. Zo weet je later wat de functie van een script is, maar kunnen ook andere gebruikers werken met je scripts. De opmerking geeft immers uitleg over wat er gebeurt in het script. Een opmerking wordt nooit ‘uitgevoerd’ door het script. Om een opmerking te plaatsen, typ je :: (tweemaal een dubbele punt achter elkaar, zonder spatie), gevolgd door een spatie en de eigenlijke opmerking. Op elke regel kan een opmerking staan. Zo ziet die regel eruit:

:: Dit script controleert de werking van de computer

©PXimport

Tip 05: Tekstbestand

Soms genereert een script belangrijke informatie. Je kunt ervoor kiezen om de informatie op het scherm te tonen (zoals in tip 3), maar je kunt de informatie ook laten opslaan in een tekstbestand, zodat je het later op je gemak kunt terugkijken. Ook is dat handig als je informatie over langere tijd met elkaar wilt vergelijken. Bijvoorbeeld als je een script hebt geschreven dat de pingsnelheid van de internetverbinding controleert en je hetzelfde script na enige tijd opnieuw uitvoert. Je gebruikt hiervoor de tekens >>, gevolgd door een spatie en de naam van het tekstbestand waarnaar de informatie moet worden weggeschreven. Bijvoorbeeld:

ping tipsentrucs.nl >> registratie.txt

De resultaten van de pingopdracht naar tipsentrucs.nl worden bij het uitvoeren van het script weggeschreven naar het bestand Registratie.txt. Dit bestand kun je vervolgens bekijken met Kladblok.

Een bruikbaar script ziet er dan als volgt uit:

@ECHO OFF

:: Met dit script controleer ik of de internetverbinding goed werkt

ipconfig /all >> registratie.txt

ping tipsentrucs.nl >> registratie.txt

tracert tipsentrucs.nl >> registratie.txt

Sla het bestand op, bijvoorbeeld als Netwerkcontrole.bat en voer het uit. Wees geduldig: er verschijnt een venster van de Opdrachtprompt en de opdrachten worden uitgevoerd. Het venster wordt automatisch gesloten zodra alle opdrachten zijn uitgevoerd. Open hierna het bestand Registratie.txt: de uitkomsten van de controle zijn netjes gedocumenteerd.

©PXimport

PowerShell

Tip 06: Overzicht

Nu we weten hoe we een script kunnen gebruiken om informatie weg te schrijven naar een tekstbestand, kunnen we deze tactiek ook gebruiken om handige overzichten te maken. Bijvoorbeeld als je wilt weten welke bestanden zich in een map bevinden. Met het volgende script maak je automatisch een inventarisatie van bestanden in de map D:\Tips en schrijf je deze informatie weg naar een bestand Overzicht.txt, dat in dezelfde map wordt geplaatst:

@ECHO OFF

:: Alle bestanden in de map Tips tonen in het tekstbestand Overzicht

dir "D:\Tips" >> D:\Tips\Overzicht.txt

ECHO De inventarisatie is gemaakt

PAUSE

Na afloop open je het bestand Overzicht.txt om de bestanden te zien.

©PXimport

Tip 07: Bij het opstarten

Helemaal interessant wordt het als je een script hebt dat telkens tijdens de start van Windows moet worden uitgevoerd. Eerst maken we een snelkoppeling naar het scriptbestand. Klik met de rechtermuisknop op het scriptbestand en kies Kopiëren naar / Bureaublad (snelkoppeling maken). Open hierna het bureaublad en controleer of de snelkoppeling aanwezig is. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Knippen. Open het venster Uitvoeren (tip: gebruik de toetsencombinatie Windows-toets+R) en typ Shell:startup, gevolgd door een druk op Enter. De map Opstarten wordt geopend. Klik erin met de rechtermuisknop en kies Plakken. De snelkoppeling naar het scriptbestand is nu aanwezig in de map Opstarten. Sluit Windows af door in het Startmenu te kiezen voor Aan/uit / Opnieuw opstarten. Het script wordt voortaan automatisch bij elke start van Windows uitgevoerd. Om dit te beëindigen, verwijder je het bestand eenvoudigweg uit de map Opstarten.

©PXimport

Tip 08: Systeeminfo

Je kunt ook een scriptbestand schrijven als je meer informatie over de gebruikte computer wilt zien. Bijvoorbeeld van welk besturingssysteem gebruik wordt gemaakt, hoeveel geheugen de computer heeft en van welk netwerk gebruik wordt gemaakt. Het script komt er dan als volgt uit te zien:

@ECHO OFF

:: Met dit script haal je informatie op over de gebruikte computer

TITLE Informatie over deze computer

ECHO Even geduld terwijl wij informatie over de computer ophalen!

:: Stap 1: Welke Windows deze computer gebruikt

ECHO ============================

ECHO INFORMATIE OVER WINDOWS

ECHO ============================

systeminfo | findstr /c:"OS Name"

systeminfo | findstr /c:"OS Version"

systeminfo | findstr /c:"System Type"

:: Stap 2: Welke hardware deze computer gebruikt

ECHO ============================

ECHO INFORMATIE OVER DE HARDWARE

ECHO ============================

systeminfo | findstr /c:"Total Physical Memory"

wmic cpu get name

:: Stap 3: Welk netwerk deze computer gebruikt

ECHO ============================

ECHO INFORMATIE OVER HET NETWERK

ECHO ============================

ipconfig | findstr IPv4

ipconfig | findstr IPv6

PAUSE

©PXimport

Tip 09: Of naar bestand

Je kunt het script van tip 8 ook gebruiken om een tekstbestand te laten genereren met de informatie over de computer. Zoals je in tip 4 hebt gelezen, wordt hiervoor in het script de toevoeging >> bestandsnaam.txt gebruikt. Met deze kennis kun je het script verder uitbreiden. Hierna zie je het eerste deel van het script als voorbeeld:

@ECHO OFF

:: Met dit script haal je informatie op over de gebruikte computer

TITLE Informatie over deze computer

ECHO Even geduld terwijl wij informatie over de computer ophalen!

:: Stap 1: Welke Windows deze computer gebruikt

ECHO ============================

ECHO INFORMATIE OVER WINDOWS

ECHO ============================

systeminfo | findstr /c:"OS Name" >> Informatie.txt

systeminfo | findstr /c:"OS Version" >> Informatie.txt

systeminfo | findstr /c:"System Type" >> Informatie.txt

©PXimport

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.