Bij een grote hack op internetbedrijf Yahoo zijn 500 miljoen gegevens gestolen. Volgens het bedrijf gaat het om een aanval door een ander land. Wat weten we er op dit moment allemaal over? Alle feiten en geruchten over de hack op een rijtje.

Dit artikel wordt bijgewerkt als er nieuwe informatie beschikbaar komt.

Wat is er gebeurd?

Internetbedrijf Yahoo is gehackt. Het bedrijf heeft een persbericht verstuurd waarin het schrijft dat er een grote hack heeft plaatsgevonden waarbij gegevens zijn gestolen van gebruikers.

Het zou gaan om de gebruikersaccounts van niet minder dan 500 miljoen gebruikers. Dat zou de hack de grootste aller tijden maken. De grootste hack die tot nu toe ooit heeft plaatsgevonden is die van MySpace, waarbij in mei van dit jaar ruim 360 miljoen accountgegevens werden gestolen.

Er gingen eerder op donderdag al geruchten dat er een groot lek aan zat te komen. Iedere gebruiker die inlogde kreeg plotseling een prompt te zien om zijn wachtwoord te wijzigen en naar zijn beveiligingsgegevens te kijken. Ook Recode schreef dat er nieuws aan zat te komen volgens bronnen.

Yahoo bevestigde de geruchten op donderdagavond, maar zegt nog volop met onderzoek bezig te zijn.
 

Wat weten we over de hack zelf?

Yahoo wil niet veel kwijt over wat er exact is gebeurd, maar geeft twee opvallende details. De eerste is dat de hack al in 2014 plaatsvond, maar dat die nu pas aan het licht is gekomen. Dat is op zichzelf niet heel gek, want andere grote hacks zoals die op LinkedIn vonden ook jaren geleden plaats. Opvallender nog is dat Yahoo spreekt over 'een state-sponsored actor', ofwel een staat die achter de hack zit.

Veel meer details wil Yahoo er niet over kwijt, behalve dat de daders niet meer in het systeem zitten.

Als het werkelijk om een staatsgesponsorde aanval gaat, bijvoorbeeld vanuit Rusland of China, dan zou dat de verhoudingen tussen de verschillende landen op scherp kunnen zetten. Zeker Rusland wordt al met argusogen bekeken, sinds vorige maand bleek dat het land hoogstwaarschijnlijk achter de grote hack op de Democratische Partij zat. Die documenten kwamen later in handen van klokkenluiderswebsite Wikileaks, en tonen volgens experts aan hoe Rusland probeert de Amerikaanse verkiezingen te beïnvloeden.
 

Wat is er gestolen?

Yahoo zegt zelf dat het 'misschien' gaat om namen, emailadressen, telefoonnummers, en geboortedatums van gebruikers. Ook gaat het om wachtwoorden van gebruikers, maar die hebben een bcrypt-hash. In 'sommige gevallen' zijn ook de beveiligingsvragen en -antwoorden van accounts gestolen, die zowel versleuteld als onversleuteld waren.

Creditcard-data en andere betaalgegevens zouden niet zijn gestolen, zegt Yahoo. Al die informatie is overigens nog niet helemaal zeker, want Yahoo zegt nog volop met het onderzoek bezig te zijn.
 

Wie zijn er geraakt?

Yahoo neemt contact op met iedereen wiens data is gestolen, via email. Het bedrijf stuurt bevestigingen naar 'potentiële slachtoffers', wat erop lijkt te wijzen dat ook Yahoo zelf nog niet precies weet wie er getroffen is.

Het is dus niet bekend of het alleen maar gaat om gebruikers van een @yahoo-adres, of ook gebruikers van Yahoo-diensten zoals Flickr. Vaak zijn dergelijke accounts overigens wel gekoppeld, maar dat is niet altijd het geval.

Op het moment van schrijven is de hack nog niet bevestigd door Troy Hunt van Have I Been Pwnd. Op die site komt na grote hacks vaak een zoek-tool beschikbaar waarmee je kunt kijken of je emailadres of gebruikersnaam in een getroffen database staat. Hunt heeft zelf nog niet gereageerd op het lek, op een paar geruchten van eerder op donderdagmiddag na toen er al een lek aan leek te komen.
 

Hoe kan ik mezelf beschermen?

In Nederland had Yahoo nooit heel veel gebruikers, maar toch lijkt het niet ondenkbaar dat er in de gigantische berg gebruikersaccounts Nederlandse gegevens zitten. Heb je een Yahoo-account, dan moet je uiteraard zo snel mogelijk je wachtwoord veranderen. Het spreekt voor zich dat je hetzelfde moet doen bij andere diensten als je daar hetzelfde wachtwoord gebruikt.

Daarnaast is het slim om tweestapsverificatie in te stellen voor Yahoo. Dat kan hier. Let wel op: Je moet daarbij wel je telefoonnummer aan Yahoo geven - misschien gezien de huidige omstandigheden niet heel aantrekkelijk. Tweestapsverificatie is echter een goede manier om te zorgen dat een inbreker met alleen je wachtwoord niet zomaar naar binnen kan. Zet het dus vooral aan als je bang bent dat er gegevens uit je account worden gestolen (zoals emails). Heb je geen gevoelige gegevens in je Yahoo-account opgeslagen? Laat tweestapsverificatie dan uit staan.

Je kunt daarnaast ook Yahoo Account Key gebruiken, een speciale app die inloggen vanaf je telefoon mogelijk maakt. Je kunt hier lezen hoe dat werkt.

Kijk daarnaast in de instellingen van je account naar je meest recente logins. Je kunt daar zien waar en wanneer er voor het laatst is ingelogd in je account. Zie je iets verdachts? Meld dat dan aan Yahoo en controleer of er iets vreemds is gebeurd met je gegevens (zijn ze verwijderd, of aangepast?).
 

Wat betekent de hack voor de overname van Yahoo?

Yahoo werd onlangs voor 5 miljard dollar overgenomen door de Amerikaanse telecomprovider Verizon. Die overname is op dit moment nog niet rond; de Raden van Bestuur moeten nog akkoord geven, evenals de Amerikaanse toezichthouder voor telecom. Deze hack zou best een rol kunnen spelen in het afronden van die overname, al is het nog speculeren in welke mate dat zou zijn. Zowel Yahoo als Verizon hebben daar nog niets over gezegd, maar het zou kunnen dat de overname vertraging oploopt of in het uiterste geval zelfs helemaal niet door zou gaan - al lijkt dat laatste niet erg waarschijnlijk.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.