Om te voorkomen dat uw huisgenoten ongewenste acties uitvoeren op de gezamenlijke pc of het netwerk, is goed gebruikersbeheer noodzakelijk. Windows XP Home heeft hiervoor weliswaar een standaardtool, maar deze is vrij beperkt. De mogelijkheden in XP Pro zijn veel uitgebreider, maar hebt u daar als Home-gebruiker ook at aan? Jazeker! Wij laten u zien hoe u die via omwegen toch te pakken krijgt én hoe u e accounts (zowel in Pro als Home) van uw mede-pc-gebruikers optimaal inricht.

Werkt u met meerdere mensen op één pc of hebt u een netwerk, dan is het belangrijk dat u zorgt voor een goed gebruikersbeheer, bijvoorbeeld om te voorkomen dat uw huisgenoten ongewenste programma's installeren of bij uw privé-bestanden kunnen. Nu zit er in Windows XP Home een standaard beheertool. Hiermee kunt u een afbeelding voor het welkomstscherm en een wachtwoordhersteldiskette aanmaken, maar verder zijn de mogelijkheden beperkt. Veel meer dan accounts toevoegen en wijzigen kunt u er niet mee. Groepen aanmaken behoort niet tot de mogelijkheden en u kunt slechts beperkt rechten toekennen aan een account. Hebt u XP Pro, dan beschikt u al over meer mogelijkheden. Home-gebruikers niet getreurd: veel van deze mogelijkheden zijn via trucjes ook voor u beschikbaar. In dit artikel leest u hoe u uw gegevens buiten het bereik van uw mede-pc-gebruikers houdt, hoe u hen als beheerder beperkte rechten geeft en welke (gratis) tools u hiervoor kunt inzetten. We bespreken zowel de mogelijkheden voor XP Pro als voor Home. MMC: LOKALE GEBRUIKERS EN GROEPEN Voordat u aan de slag gaat met accounts van uw huisgenoten, is het verstandig eerst uw eigen account goed in te richten. Creëer voor uzelf dan ook een account met beperkte rechten. Krijgt u dan onverhoopt te maken met een virus, dan zijn binnen dat account ook de mogelijkheden van het virus beperkt. Bovendien kunt u ndien nodig altijd bij uw beheerdersaccount door met de rechtermuisknop op het programma-icoon te klikken en Uitvoeren als te kiezen, waarna u uw beheerdersaccount selecteert en het wachtwoord invoert. De accounts van uw huisgenoten kunt u in Windows XP Pro beheren via de mmcmodule Lokale gebruikers en groepen, die u met de opdrachtregel lusrmgr.msc bij Uitvoeren (local user manager) opstart. De tool mmc staat voor Microsoft Management Console en wordt onder andere gebruikt om accounts en netwerkinstellingen te beheren. Klik links op Gebruikers, rechts verschijnt dan een overzicht. Dubbelklik op een accountnaam. Er verschijnt nu een nieuw venster waar u op het tabblad Algemeen de volledige naam van het account kunt aanpassen. Dat is niet de eigenlijke inlognaam – die kunt u aanpassen door te rechtsklikken op de naam waarna u Naam wijzigen kiest – maar de naam die bijvoorbeeld in het welkomstscherm en bovenaan het Startmenu verschijnt. Op hetzelfde tabblad kunt u voorkomen dat een gebruiker zijn wachtwoord wijzigt. Zo voorkomt u bijvoorbeeld dat u als ouder geen toegang meer hebt tot de accounts van uw kinderen. U kunt bovendien tijdelijk verhinderen dat een gebruiker kan inloggen door een vinkje te plaatsen naast Account is uitgeschakeld. Het account zelf en de bijhorende gegevens worden hiermee echter niet verwijderd. Op het tabblad 'Lid van' kunt u de gebruiker in een groep indelen. Die maakt u aan door in het linkervenster de module Groepen te openen en vervolgens in het rechtervenster met rechts te klikken en Nieuwe groep te selecteren. Het nut van dergelijke groepen blijkt vooral in samenhang met de acl-machtigingen (access control lists), waarover meer onder het tussenkopje beveiliging. Zo zou u bijvoorbeeld uw kinderen in één groep kunnen stoppen en de ouders in een andere, waarna u beide groepen verschillende rechten geeft. Op het tabblad Profiel ten slotte kunt u onder meer een bat- of cmd-script koppelen aan de aanmelding van die gebruiker: zodra die inlogt, worden dan de opdrachten uit dat script uitgevoerd. U tikt in het veld Aanmeldingsscript dan alleen nog de naam van uw scriptbestand in. Dit vereist echter wel dat u eerst een map aanmaakt en die vervolgens deelt onder de sharenaam netlogon. In deze map brengt u dan het script onder en u zorgt ervoor dat de gebruiker de nodige rechten krijgt op deze gedeelde map. ACCOUNTS EN GROEPEN IN XP HOME De mmc-module werkt alleen voor XP Progebruikers, Home-gebruikers kunnen accounts en groepen op een andere manier aanpassen en inrichten. Ga naar Uitvoeren en tik hier de opdracht Control userpasswords2 in. Op het tabblad Gebruikers, Eigenschappen, past u de (volledige) naam van het account aan. Via het tabblad beroepslidmaatschap kunt u gebruikers in bestaande groepen onderbrengen, maar helaas kunt u hier geen nieuwe groepen creëren. Gelukkig maakt het net-commando – dat u vanuit een dos-venster kunt uitvoeren – veel goed. Zo'n opdrachtregel bevat vrij cryptische parameters, maar met het commando net user /help schiet u een heel eind op. Bijvoorbeeld: net user Toon geheim /add /fullname:'Toon Van Daele' /passwordchg:no /times:mavr, 5pm-8pm;za-zo,10am-9pm (zie afbeelding hieronder). XP-TIPS VOOR EEN SNEL EN VEILIG SYSTEEM In dit artikel leest u alles over gebruikersbeheer, onder andere hoe u uw mede-pc-gebruikers beperkte rechten geeft en uw netwerk optimaal beheert. Voor nóg meer XP-tips kunt u doorbladeren naar pagina 80. Hier leest u alles over een snel en toch veilig XP-systeem: virusscanners en dergelijke hebben vaak een negatieve invloed op de prestaties van de pc. Wij laten u zien hoe u uw systeem 60 procent sneller maakt zonder dat de veiligheid in het gedrang komt. XP-TIPS VOOR EEN SNEL EN VEILIG SYSTEEM In één klap maken we hier een account aan(Toon), inclusief wachtwoord (geheim), dat hij overigens niet zelf kan wijzigen (/passwordchg: no) en waarbij zijn aanmeldtijden zijn beperkt tot de aangegeven periodes (/times, hier in een Nederlandstalige XPomgeving). Vergeet de spatie niet voor elke slash. De opdracht 'net user Toon' geeft u dan een mooi overzicht van een account. Groepen aanmaken doet u met de opdracht net localgroup (bijvoorbeeld: net localgroup kinderen /add). GROEPSBELEID Nu u accounts en groepen hebt aangemaakt, is het tijd voor een stevig groepsbeleid. Ook hiervoor is er een mmc-module, namelijk Groepsbeleid, die u benadert door bij Uitvoeren gpedit.msc (group policy) in te tikken. De module lijkt veelbelovend, want u kunt hier letterlijk honderden verschillende beperkingen opleggen, verdeeld in twee hoofdcategorieën. Zo bevat Computerconfiguratie vooral apparaatgebonden opties, terwijl u bij Gebruikersconfiguratie tal van gebruikersverwante instellingen aantreft. Beide categorieën zijn hiërarchisch onderverdeeld en u 'wandelt' hier doorheen door telkens de onderliggende mappen te openen. Rechts verschijnen dan de bijhorende instellingen die u met een dubbelklik configureert (één klik geeft u extra informatie, mits u onderaan het tabblad Uitgebreid hebt geopend). Hier kunt u de meest uiteenlopende items instellen; vooral de mappen Beheersjablonen staan bol van de opties. Twee voorbeelden: In Gebruikersconfiguratie, Beheersjablonen, Systeem vindt u de optie Opgegeven Windows-toepassingen niet uitvoeren: met deze beleidsregel voorkomt u dat gebruikers (via Windows Verkenner) bepaalde applicaties opstarten. Een ander voorbeeld: bij Computerconfiguratie, Beheersjablonen, Windows-onderdelen, Internet Explorer kunt u het beleid rond ingestelde beveiligingszones van uw browser verstrakken en zo voorkomen dat iemand die nog aanpast. Het grote voordeel is dus dat er eindeloos veel instellingen mogelijk zijn, maar daar staat tegenover dat u al die instellingen per gebruiker(sgroep) alleen afzonderlijk kunt instellen als uw pc in een netwerkomgeving met domeincontroller (en active directory) hangt. In het andere geval – en dus ongetwijfeld bij 95 procent van de gezins-pc's – is dat niet mogelijk, en geldt elke restrictie voor álle gebruikers! Met wat gesleutel kunt u het Groepsbeleid toch nog afstemmen op twee groepen: een groep waarvoor alle restricties gelden, en een die zich daaraan geheel onttrekt. De truc zit hem in het weigeren van leesrecht op de map %System- Root%\System32\GroupPolicy aan de groep die u de beperkingen uit het Groepsbeleid wilt besparen. Hoe u dat aanpakt, leest u hieronder. BEVEILIGING Aan Groepsbeleid hebt u dus niet zo vreselijk veel als u een domeinloze pc hebt. Gelukkig maken de acl-machtigingen (access control lists) veel goed, die echter alleen op een ntfs-geformatteerde partitie actief zijn. Desnoods kunt u uw fat-partitie met het ingebouwde commando Convert eerst nog omzetten (vanuit een Dosvenster tikt u in: convert d: /fs:ntfs – waarbij d: de letter voorstelt van het te converteren station). Voor elk object, zoals een map of bestand, houdt Windows namelijk een access control list bij: deze legt vast welke gebruikers al dan niet toegang krijgen tot dat object. Elk item in zo'n lijst heet dan een access control entry (ace) en dat bevat onder meer de security identifier (sid) van een gebruiker(sgroep) en een reeks machtigingen, zoals de toelating of weigering voor Volledig beheer, Wijzigen, Lezen en uitvoeren, en Schrijven. Het is dus perfect mogelijk voor elk object exact vast te leggen welke machtigingen elke gebruiker(sgroep) krijgt. In XP Professional moet u hiervoor in uw Verkenner wel eerst het vinkje verwijderen naast Eenvoudig delen van bestanden, op het tabblad Weergave bij Mapopties in het menu Extra. In XP Home zit u vast aan Eenvoudig delen van bestanden. Stel nu dat u een gebruikersgroep het leesrecht op een bepaalde map wilt ontzeggen. U gaat dan als volgt te werk. Blader naar de bewuste map en klik op de mapnaam met de rechtermuisknop. Selecteer Eigenschappen uit het snelmenu; er verschijnt een dialoogvenster waar u het tabblad Beveiliging aanklikt (alleen mogelijk op ntfs-partities). U krijgt nu bovenaan de namen van de gebruikers(groepen) te zien die specifieke machtigingen op het geselecteerde object hebben. Die machtigingen leest u onderaan af zodra u een bepaalde gebruiker(sgroep) selecteert. Bevindt de beoogde groep zich al in het lijstje, dan hoeft u die maar aan te duiden en in de kolom Weigeren een vinkje te plaatsen bij Alternatieve XP-tools voor gebruikers- en groepsbeheer. Groepsbeleid... misleidende naam zonder domeinomgeving. Acl: niet zo eenvoudig. Machtigingen... een machtig wapen. Lezen. Staat de groep niet in de lijst, zoek de groep dan op via de knop Toevoegen. In het nieuwe venster drukt u vervolgens op de knop Geavanceerd. U belandt weer in een ander venster, waar u op de knop Objecttypen drukt en alleen het item Groepen geselecteerd laat. Met de knop 'Nu zoeken' krijgt u uiteindelijk een overzicht van de bestaande gebruikersgroepen. Selecteer de gewenste groep (of groepen, terwijl u de Ctrl-toets ingedrukt houdt) en evestig tweemaal met OK. Nu kunt u de juiste machtigingen voor die groep(en) instellen. Op vergelijkbare wijze wordt het bijvoorbeeld perfect mogelijk dat alleen de (zelfgemaakte) groep Ouders toegang krijgt tot bepaalde mappen. Bij het toekennen van machtigingen is voorzichtigheid wel geboden: weigert u op bepaalde objecten bijvoorbeeld essentiële machtigingen aan bepaalde groepen (zoals Administrators of SYSTEM), dan zit u in het ergste geval met een onbruikbare pc – wees nóg voorzichtiger als u zich aan de knop Geavanceerd waagt, waar allerlei speciale machtigingen en instellingen zijn ondergebracht. VEILIGE MODUS & CACLS Zoals gezegd zitten Home-gebruikers vast aan het Eenvoudig delen van bestanden. Maar wanhoop niet; er zijn maar liefst drie mogelijkheden om ook met aclmachtigingen aan de slag te kunnen. Een ervan is het opstarten in Veilige modus (via de F8-toets), waarna het tabblad Beveiliging plotseling wél tevoorschijn komt, zodat u de procedure kunt volgen die we hierboven hebben beschreven. Een krachtig alternatief is het commando Cacls (control acl's), dat u meteen een overzicht van parameters geeft zodra u dat op de Dos-opdrachtregel intikt. Een voorbeeld: met de opdracht cacls *.* /T /E /P Ouders:F kent u aan de gebruikersgroep Ouders bijkomend alle rechten toe op bestanden in de huidige map en in submappen. Hebt u het niet zo op opdrachtregels begrepen, dan kunt u alsnog terugvallen op een extern, grafisch alternatief: ACLView. Daarover straks meer. DELEN & SHRPUBW Hangt uw pc in een netwerk, dan kunnen gebruikers natuurlijk ook op die manier toegang krijgen tot uw pc, als u tenminste in gedeelde mappen (shares) hebt voorzien. Ook die toegang kunt u – althans in XP Professional – haarfijn regelen. In XP Home en in Pro met ingeschakelde optie voor Eenvoudig delen van bestanden (zie boven) kunt u een share nauwelijks afschermen. Het tabblad Delen, na een klik met de rechtermuisknop op de map die u wenst te delen, geeft u via een vinkje aan of netwerkgebruikers bestanden op die share al dan niet mogen wijzigen. In dit scenario gelden de volgende spelregels. Afhankelijk van het vinkje krijgt iedereen in de groep óf Volledig beheer óf leesrechten toegekend. Aangezien netwerkgebruikers door Windows dan ook standaard als Gast worden geauthenticeerd – en ieder dus over identieke machtigingen beschikt – kan elke willekeurige gebruiker een gedeelde map zonder meer openen. Als u Eenvoudig delen van bestanden uitschakelt, ziet het plaatje er al meer solide uit – althans binnen XP Professional. Op het tabblad Delen komt dan de knop Machtigingen beschikbaar waar u, net als bij de hiervoor besproken tfsmachtigingen, specifieke gebruikers(groepen) óf Volledig beheer óf alleen lees- of schrijfrechten kunt verlenen. Bovendien moet het account op de lokale pc over dezelfde naam – mét wachtwoord – beschikken als dat op de pc met de gedeelde map. Is dat niet zo, dan authenticeert Windows de bezoeker automatisch als Gast en krijgt hij enkel toegang tot de gedeelde map als specifiek aan dat account – of aan de groep Iedereen – de nodige share-machtigingen werden toegekend. Uiteraard mag in dat geval het Gastaccount niet zijn uitgeschakeld. Best verwarrend allemaal, want hoe verhouden zich nu de share-machtigingen (via de knop Machtigingen op het tabblad Delen) tot de eigenlijke ntfs-machtigingen (via het tabblad Beveiliging)? Het komt erop neer dat beide soorten machtigingen op de meest restrictieve manier gecombineerd worden. Een voorbeeld: stel, een gebruikersgroep krijgt enkel leesrecht op de netwerkshare, maar tegelijk bepalen de ntfs-machtigingen dat die groep daarover Volledig beheer krijgt. In dat geval zal een lid van die groep via het netwerk die map enkel kunnen inlezen, maar zodra hij zich lokaal op de pc aanmeldt, krijgt hij onbeperkt toegang tot die map. Specifieke machtigingen voor shares ijn in Home niet mogelijk, ook al kunt u deze wel instellen via de tool shrpubw (in te tikken bij Uitvoeren). Jammer, maar helaas: zolang Eenvoudig delen van bestanden actief is – en dat is in XP Home altíjd het geval! – houdt Windows slechts rekening met de machtigingen die aan het Gastaccount zijn verleend. PCM CONCLUSIE Zowel in XP Professional als in XP Home is veilig gebruikersbeheer goed mogelijk. Home-gebruikers moeten voor een aantal ingrepen – met name wat betreft groepsbeleid en machtigingen – wat extra inspanningen verrichten of hun toevlucht nemen tot externe hulpmiddelen (zie kader Op Het Web). Alleen wie heel specifieke beveiligingen wenst op netwerkniveau, kan moeilijk buiten XP Professional.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!