ID.nl logo
Workshop: verdachte activiteit vaststellen
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Workshop: verdachte activiteit vaststellen

Hoort u soms dat uw harde schijf aan het ratelen is of ziet u de led'jes op uw netwerkkaart, switch of router hevig flikkeren? Bizar, want u bent op dat moment rustig een tekst aan het intikken of een webpagina aan het lezen. Waar is uw systeem toch mee bezig, er is toch geen malware of een hacker aan het werk? Deze workshop geeft u enkele tools en technieken mee waarmee u zelf uitvist wie of wat er achter die activiteit steekt.

1. Procesidentificatie

In deze workshop tonen we u allereerst hoe u te weten komt welke processen op uw systeem actief zijn. We focussen daarbij in eerste instantie op processen die schijfactiviteit veroorzaken. Wanneer u hebt vastgesteld om welke processen het precies gaat, gaan we uitzoeken of het om legitieme dan wel malafide software gaat. Gelukkig kunt u daarvoor terugvallen op allerlei (online) bronnen. Vervolgens gaan we dieper in op processen die data door uw netwerkkaart sturen, naar of van het internet. Ook hiervan trachten we de precieze bedoeling te achterhalen.

©PXimport

2. Achtergrondactiviteit

Belangrijk om weten is alvast: ook wanneer u zelf niet of nauwelijks actief bent op uw systeem, zijn er verschillende (legitieme) redenen waarom er toch veel schijfactiviteit of netwerkverkeer kan zijn. Er kan een of ander updateproces gaande zijn. Of uw back-uptool maakt op de achtergrond online back-ups, met name wanneer de processor weinig omhanden heeft. Vergeet ook niet dat een defragmentatie- of een schijfindexerings-programma (zoals die van Windows zelf) ook op de achtergrond kan draaien.

©PXimport

3. Taakbeheer

Wilt u weten welke toepassingen en processen actief zijn? Open het Taakbeheer met de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc. Op het tabblad Toepassingen ziet u een overzicht van de opgestarte applicaties. Klikt u met de rechtermuisknop op een item en kiest u voor Ga naar proces, dan opent automatisch het tabblad Processen en wordt het betreffende proces gemarkeerd. Voor een volledig overzicht plaatst u een vinkje bij Processen van alle gebruikers weergeven. De kolom Processor vertelt u (in %) hoeveel cpu-activiteit dat programma voor zijn rekening neemt.

©PXimport

4. Schijfoperaties

Maak u vooral geen zorgen als u een hoog percentage ziet bij Niet actieve systeemprocessen, eigenlijk betekent dat 'ik ben x% niets aan het doen'. Overigens is de cpu-activiteit geen betrouwbare indicatie voor een proces dat bijvoorbeeld veel schijfactiviteit ontplooit. Zelfs intensieve schijfoperaties vereisen niet altijd veel processorkracht. U kunt ook opvragen hoeveel bytes elk proces in realtime aan het inlezen of schrijven is. Open Beeld / Kolommen selecteren, plaats een vinkje bij I/O: gelezen bytes en I/O: geschreven bytes en bevestig met OK.

©PXimport

5. Process Explorer

Er is nog een manier om te zien welk proces er op dit moment met schijfoperaties bezig is: Process Explorer. Pak het gedownloade zip-bestand uit en start het exe-bestand. Open het menu Options, kies Tray Icons en plaats een vinkje bij I/O History. Plaats tevens een vinkje bij Options / Hide When Minimized waarna u Process Explorer sluit. De tool blijft als een pictogram in het systeemvak zichtbaar. Gaat u hier met de muis over, dan ziet u welk proces voor de actuele schijfactiviteit verantwoordelijk is en met hoeveel bytes (Other, Write, Read).

©PXimport

6. Broncontrole

Wilt u inzicht krijgen in de schijfactiviteit van de afgelopen minuut? Dat kan als volgt. Open Windows Taakbeheer, ga naar het tabblad Prestaties en klik Broncontrole aan. Open het tabblad Schijf en zorg dat (de rubriek met) de balk Processen met schijfactiviteit is geopend. Hier staan alle processen opgesomd, met het totale aantal bytes dat elk proces gemiddeld verbruikt heeft gedurende de laatste minuut. U kunt sorteren op activiteit door op de gewenste kolom te klikken.

©PXimport

7. Grafiek processen

Het kan nóg iets gespecialiseerder. Vanuit het geminimaliseerde Process Explorer (zie stap 5) kunt u gemakkelijk een overzicht opvragen van de schijfactiviteit van de laatste minuten. Dubbelklik op de miniatuurgrafiek zodat u het hoofdvenster van Process Explorer ziet. Vervolgens dubbelklikt u op de meest rechtse grafiek bovenaan (I/O). U krijgt een kort overzicht van de vastgestelde schijfactiviteit. Om verder in de tijd terug te gaan, maakt u de grafiek breder. U kunt nu de muisaanwijzer boven een 'piek' te houden om de procesnaam en de schijfactiviteit af te lezen.

©PXimport

8. Monitor: collectie

Wilt u een goed overzicht krijgen van de schijfactiviteit over een wat langere periode? Dan bent u beter af met een gratis tool als Process Monitor. Pak het gedownloade zipbestand uit en start Process Monitor op. Het programma begint meteen allerlei data te verzamelen, totdat u de toetscombinatie Ctrl+E indrukt. Wilt u vooral weten welke processen schijfactiviteit ontplooien bij het opstarten van Windows, dan volstaat het de tool (Procmon.exe) in de groep Opstarten te plaatsen, bij Alle programma's in het startmenu.

©PXimport

9. Monitor: samenvatting

Het is lastig met zo'n overvloed aan 'ruwe data' aan de slag te gaan. Een samenvattend overzicht maakt het gelukkig overzichtelijker. Open het menu Tools en selecteer File Summary. Deze optie geeft u al een overzicht van alle I/O-activiteit (input/output) van de vastgelegde data. Standaard is de informatie gesorteerd op basis van de kolom Total Events en dat is een goede keuze om uit te vissen welk proces de schijfdrukte veroorzaakt. Maak het venster breed genoeg en maak wanneer nodig de kolom Path breder tot u ook die volledig te zien krijgt.

©PXimport

10. Process Monitor: filtering

Stel, het valt u in de samenvatting van Process Monitor op dat een bepaald proces flink wat schijfdata genereert en dat vindt u verdacht. Dubbelklik dan op dat proces: in het hoofdvenster van Process Monitor krijgt u nu alleen nog de data van dat proces te zien. Ook handig: in de werkbalk is een knop met een vizier verschenen. Als u die knop loslaat boven een applicatievenster, dan maakt Process Explorer een lijst met alleen de data die met die applicatie verband houden. Ook die informatie kan nuttig zijn bij uw zoektocht naar wat precies schijfactiviteit veroorzaakt.

©PXimport

11. Netwerkactiviteit

Verderop in deze workshop (vanaf stap 15) gaan we na hoe u het kaf van het koren scheidt: wat zijn legitieme processen en wat is mogelijk malware? Laten we nu echter eerst nagaan hoe u processen identificeert die voor verdachte netwerkactiviteit zorgen. Het kan nuttig zijn eerst te controleren in hoeverre uw netwerkadapter(s) effectief worden belast. Het geflikker van led'jes is namelijk niet de meest betrouwbare manier. Ga liever naar Windows Taakbeheer en open het tabblad Netwerk. De grafiek en het bijhorende percentage tonen u de intensiteit van het netwerkverkeer.

©PXimport

12. Specifieke processen

Blijkt het inderdaad om flink wat netwerkverkeer te gaan dat u niet kunt thuisbrengen, dan kunt u in eerste instantie een Windows-eigen tool raadplegen genaamd Broncontrole (zie ook stap 6). Open Broncontrole en kies het tabblad Netwerk. In het onderdeel Processen met netwerkactiviteit verneemt u hoeveel bytes elk proces in de laatste minuut gemiddeld per seconde heeft verwerkt (ontvangen en verstuurd). Plaats een vinkje bij een item om in de grafieken aan de rechterzijde feedback over dat specifieke item te krijgen (aan de hand van een oranje lijn).

©PXimport

NetLimiter 3 Monitor

De tool NetLimiter 3 Monitor kunt u inzetten om uw netwerkverkeer te duiden. De tool nestelt zich in het systeemvak en laat zich met een dubbelklik openen. U krijgt meteen de actieve processen te zien en u leest ook af hoeveel bytes elk proces op dat moment aan het uploaden en/of aan het downloaden is. Open zo'n item om meer details over het proces en de netwerkverbinding te zien.

©PXimport

Historisch overzicht

Interessant is de mogelijkheid om een historisch overzicht op te vragen met NetLimiter. Rechtsklik op het gewenste proces en kies Show Stats. Er verschijnt dan een apart venster met grafieken die het netwerkverkeer van dat proces weergeven, waarbij u zelf de periode bepaalt waarop u wilt inzoomen. Klikt u met de rechtermuisknop op de computernaam (bovenaan de lijst), dan krijgt u informatie over het netwerkverkeer dat door alle processen samen op uw pc is gegenereerd.

13. TCPEye: opstart

Netwerkactiviteit is één zaak. Maar minstens even belangrijk zijn de bestaande netwerkverbindingen in uw systeem en met name met welke (externe) server die connecties zijn gelegd. De tool Broncontrole (zie vorige stap) kan u dat vertellen, open de rubriek TCP-verbindingen maar eens. De tool TCPEye vinden we echter een stuk informatiever. Start TCPEye na installatie op, u krijgt nu onmiddellijk een overzicht van de toepassingen die uw netwerkverbinding gebruiken.

©PXimport

14. TCPEye: extra informatie

Naast de procesnaam verneemt u via de kolom Process Path het pad naar het bijhorende programmabestand. Bij Remote Address krijgt u standaard een IP-adres te zien, maar via het menu Options / Resolve Address spoort TCPEye de naam van de bijhorende server op. Wilt u nog meer informatie over een bepaald proces, klik het dan met de rechtermuisknop aan en kies GeoIP tool om via Google Maps de serverlocatie te zien en Whois IP om uit te vissen wie er achter dat IP-adres zit. Dit laatste werkt blijkbaar alleen goed als de optie Resolve Address is uitgeschakeld.

©PXimport

15. Zoekmachine

Welke tool u ook hebt gebruikt om het proces te identificeren dat voor verdachte schijf- en/of netwerkactiviteit zorgt, het is belangrijk dat u weet waarvoor dat proces precies dient. Daar kan internet u bij helpen. Zowel via Broncontrole (zie stappen 6 en 12) als vanuit Process Explorer/Monitor (zie stappen 7 tot 10) kunt u een specifiek item doorgeven aan Google. Klik op het gewenste item met de rechtermuisknop en kies Online Zoeken (Broncontrole) of Search Online (Process Explorer/Monitor). De kans is reëel dat u op deze manier nuttige feedback krijgt.

©PXimport

16. ProcessLibrary

Rechtstreeks zoeken in gespecialiseerde online databanken is eveneens mogelijk. Zo voorziet ProcessLibrary in een zoekfunctie met een achterliggende databank van (naar eigen zeggen) 140.000 processen en circa 55.000 dll's. Deze databank laat zich trouwens ook via een alfabetisch geordende tabel benaderen. Heel wat items hebben bovendien een 'security rating' meegekregen en zijn voorzien van verwijderinstructies. Handig, mocht het proces schadelijk of overbodig blijken.

©PXimport

17. Andere databanken

Andere bruikbare databanken die typische processen en services verzamelen en becommentariëren, zijn AnswersThatWork en BleepingComputer.com. Let wel, met name de eerstgenoemde site bevat hoofdzakelijk items die automatisch met Windows opstarten en doorgaans geen kwaad in de zin hebben. Maar ook dat kan natuurlijk nuttig zijn om weten: het kan u in elk geval helpen vermijden dat u de verkeerde toepassingen uitschakelt of verwijdert.

©PXimport

18. TCPEye: feedback

Hebt u TCPEye (zie stappen 13 en 14) ingezet om verdachte netwerkactiviteit te duiden, dan kunt u ook functies van dit programma gebruiken om malafide processen te ontmaskeren. Zo kleuren verdachte items automatisch paars, met name wanneer poorten zijn geopend door onbekende toepassingen (zonder versie-informatie). Vanuit het contextmenu van zo'n item is het eventueel ook mogelijk het bijhorende bestand via de optie Cechk Whit VirusTotal (sic!) naar de online virusjager VirusTotal te uploaden, die controleert het dan met meer dan 40 scanners.

©PXimport

19. Tijdelijke stop

Nu zou het best kunnen dat het om een goedaardig proces gaat, maar dat u dat proces toch overbodig acht en dus liever uitschakelt. Tijdelijk stopzetten kan onder meer vanuit het taakbeheer: open het tabblad Processen, rechtsklik op het beoogde proces en kies Proces beëindigen. Kies voor Processtructuur beëindigen als u tevens processen wilt stopzetten die daaraan gelieerd zijn. Vergelijkbare opties treft u trouwens ook aan in het contextmenu van Process Explorer (Kill Process / Tree). In TCPEye dubbelklikt u op het proces en kiest u End Process.

©PXimport

20. Definitieve stop

Wilt u een proces definitief stopzetten, zodat het dus ook in een latere Windows-sessie niet meer (automatisch) geactiveerd wordt, dan komt het er gewoonlijk op neer het bijhorende programma op de geijkte manier te de-installeren, via de optie Een programma verwijderen in het Configuratiescherm. In TCPEye toont de kolom Process Path u normaliter de weg naar een programma en in Process Monitor is dat de kolom Path. In Process Explorer ten slotte, dubbelklikt u eerst op het betreffende proces waarna u de nodige informatie in het veld Path terugvindt (op het tabblad Image).

©PXimport

21. Verwijdertools

Bent u overtuigd dat het om een malafide proces gaat, dan is het zaak om de sporen grondig te verwijderen. Het verwijderen van het bijhorende programmabestand zal niet volstaan, u hebt een antivirustool nodig. Bekende gratis tools zijn Microsoft Security Essentials en Avast!. Hebt u de malware exact kunnen identificeren, dan kunt u ook googelen naar remove . Of u downloadt de tool McAfee Stinger, die regelmatig geüpdatet wordt en vele virussen herkent.

©PXimport

Live antivirus

Lukt het niet om het virus te verwijderen, dan is het aan te raden om niet van het besmette besturingssysteem op te starten, maar via een speciaal geprepareerde live-cd/dvd of usb-stick. Op die manier krijgt het virus geen kans zich te activeren. Dankzij gratis tools als YUMI Multiboot Creator en SARDU is het eenvoudig zo'n medium samen te stellen. U hoeft in feite alleen maar de gewenste antivirustools te selecteren, waarna het programma die ophaalt en op het medium installeert. Bij het opstarten kiest u dan het gewenste antivirusprogramma uit voor een scanronde.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo installeer je Pop!_OS als alternatief voor Windows 10
© https://system76.com
Huis

Zo installeer je Pop!_OS als alternatief voor Windows 10

Op 14 oktober 2025 is de ondersteuning voor Windows 10 geëindigd. Kun je niet upgraden naar versie 11? Probeer dan het gratis alternatief Pop!_OS eens uit. Deze veelbelovende Linux-distributie heeft een gebruiksvriendelijke interface met veel functies. Bovendien lijkt de navigatiestructuur erg op die van Windows. In dit artikel leer je dit relatief jonge besturingssysteem beter kennen!

Dit gaan we doen

In dit artikel leer je stap voor stap hoe je het gratis besturingssysteem Pop!_OS installeert en instelt op je pc of laptop. Van het downloaden van het installatiebestand tot het maken van een opstartbare usb-stick, het aanmaken van een account en het toevoegen van programma's: na afloop kun je jouw oude Windows-computer nieuw leven inblazen met een fris, veilig en snel systeem.

Liever een ander Windows-alternatief? Lees dan: CachyOS: gratis Windows-alternatief met bekende freeware

Heb je een pc of laptop van zo'n tien jaar oud, dan sta je voor een dilemma. De hardware voldoet vaak niet aan de eisen van Windows 11. En hoewel je computer waarschijnlijk nog prima draait op Windows 10, voelt dat misschien toch niet meer helemaal prettig nu de ondersteuning al een tijdje gestopt is. Dan rijst de vraag: koop je een nieuwe computer, of geef je de huidige een tweede leven met een alternatief besturingssysteem? In dat laatste geval is Pop!_OS een interessante keuze. Op de informatieve website distrowatch.com staat dit besturingssysteem de afgelopen jaren steevast in de top zes van populairste Linux-distributies.

Wat is Pop!_OS?

Pop!_OS komt uit de stal van System76. Dat is een Amerikaanse fabrikant waar geïnteresseerden rechtstreeks een pc of laptop kunnen aanschaffen. Het bedrijf voorziet ieder verkocht apparaat van een besturingssysteem, namelijk Ubuntu óf het zelfontwikkelde Pop!_OS. Gunstig is dat iedereen dit besturingssysteem gratis kan downloaden. Je gebruikt het dus net zo makkelijk voor een eigen pc of laptop.

Hoewel het besturingssysteem sinds 2017 bestaat, wint het pas de laatste jaren sterk aan populariteit. Deze jonge Linux-distributie biedt diverse voordelen. Allereerst heeft Pop!_OS een zeer toegankelijke vormgeving zonder onnodige poespas. Daarnaast is zo'n beetje alle hardware compatibel. Tot slot telt deze Linux-distributie van zichzelf al flink wat programma's, zoals een browser, tekstverwerker, rekentool en e-mailclient. 

Systeemeisen Pop!_OS

De systeemeisen van Pop!_OS vallen naar huidige maatstaven erg mee. Zo heeft je computer minimaal 4 GB werkgeheugen nodig, al adviseren de makers 8 GB RAM. Reserveer verder ten minste 16 GB vrije schijfruimte. Tot slot vereist de Linux-distributie een 64bit-processor van Intel of AMD.

Image downloaden

Als je Pop!_OS graag op jouw pc of laptop wilt uitproberen, heb je een zogeheten image nodig. Dit installatiebestand kun je naar een usb-stick wegschrijven. Vanaf dit opslagmedium voer je in de komende stappen de installatie uit.

Surf naar system76.com/pop/download/ en klik op de gele downloadknop om het iso-image op te slaan. Voor computers met een vrij recente Nvidia-videokaart is er een apart downloadbestand beschikbaar. De fabrikant ontwikkelt ook nog een versie voor de Raspberry Pi. Kies de juiste versie voor jouw systeem. Houd rekening met een downloadomvang van tussen de 2,5 en 3 GB.

Download het juiste image voor jouw computer.

Opstartbare usb-stick

Je hebt voor de installatie van Pop!_OS een lege usb-stick nodig. Maak van de opgeslagen gegevens op die stick zo nodig eerst een back-up, want anders raak je die kwijt. Steek de usb-stick nu in een willekeurige computer.

Je kunt met verschillende programma's een opstartbare usb-stick genereren. BalenaEtcher is bijvoorbeeld een goede keuze. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar etcher.balena.io om dit tooltje te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Start daarna BalenaEtcher op. Klik op Flash from file en dubbelklik op het iso-image van Pop!_OS. Via Select target kies je de beoogde usb-stick. Je plaatst voor dit opslagmedium een vinkje, waarna je bevestigt met Select 1. Klik nu op Flash!. Er verschijnt een voortgangsbalk. Na enkele minuten wachten is de opstartbare usb-stick gereed voor gebruik. Je kunt BalenaEtcher afsluiten. 

Creëer met BalenaEtcher in enkele stappen een opstartbare usb-stick.

Usb-stick nodig

voor je image?

Opslagmedium laden

Het is nu tijd om de installatie te starten. Stop de zojuist geprepareerde usb-stick in de computer waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Het is de bedoeling dat je het systeem vanaf dit opslagmedium opstart. Open hiervoor het BIOS of de UEFI. Meestal dien je hiervoor tijdens het opstartproces op een specifieke toets te drukken, bijvoorbeeld F2, F10 of Delete. Dat verschilt per systeem.

Zodra je het BIOS of de UEFI eenmaal hebt geopend, moet je een aantal zaken wijzigen. Zet indien nodig eerst de zogenoemde Secure Boot-functie uit. Doe je dat niet, dan start het installatieprogramma van Pop!_OS mogelijk niet op. Selecteer verder de opstartbare usb-stick als eerste opstartschijf. Meestal kun je bij Boot, Boot Menu of een soortgelijke benaming de opstartvolgorde van schijfstations wijzigen. Bewaar de wijzigingen en herstart het systeem. Op veel computers gebruik je hiervoor de toets F10. Binnen enkele ogenblikken verschijnt het logo van Pop!_OS. Wacht even totdat het installatiemenu opduikt. 

Regel in het BIOS of de UEFI dat de computer vanaf de usb-stick opstart.

Installatie starten

Jammer genoeg is dit besturingssysteem niet in het Nederlands beschikbaar. Kies daarom United States en kies Select. In de volgende stap wijzig je eventueel de toetsenbordindeling, al voldoen de standaardinstellingen voor de meeste gebruikers prima. Klik tweemaal op Select.

De volgende stap is erg belangrijk. Ga je het huidige besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows 10) niet meer gebruiken, dan ligt een schone installatie voor de hand. Klik in dat geval op Clean Install. Een alternatieve optie is om Pop!_OS naast het huidige besturingssysteem te installeren. Je creëert daarmee een dualboot-systeem. Kies dan Custom (Advanced). In de volgende stap kun je dan eventueel een nieuwe partitie aanmaken.

In dit artikel gaan we uit van een schone installatie, waarbij alle oude systeemdata van Windows 10 worden gewist. Bevestig rechtsonder met Clean Install. Klik op een bestaande partitie van de pc of laptop. Hierop bewaart Pop!_OS zijn systeembestanden. Kies daarna Erase and Install

Kies je voor een schone installatie of een dualboot-systeem?

Linux-distributies installeren

Zodra je Pop!_OS eenmaal hebt geïnstalleerd, is de drempel lager om ook eens andere besturingssystemen van de Linux-familie uit te proberen. Dat zijn er namelijk een heleboel! De stappen voor de installatie zijn grotendeels hetzelfde. Je creëert een opstartbare usb-stick aan de hand van een hulpprogramma en een image. Vervolgens voer je vanaf dit opslagapparaat de installatie uit. Interessante Linux-distributies voor thuisgebruikers zijn onder meer Linux Mint, MX Linux, CachyOS en Ubuntu.

Account aanmaken

Zonder account heb je geen toegang tot Pop!_OS. Je typt daarom een naam en een gebruikersnaam, waarna je klikt op Next. Vul daarna twee keer een wachtwoord van minimaal acht tekens in. Via Next krijg je de mogelijkheid om alle (gebruikers)gegevens op de harde schijf te versleutelen. Op die manier is het voor digitale indringers lastiger om de data (zoals documenten en foto's) te ontfutselen. Deze functie vereist daarentegen wel relatief veel systeemkracht. Zeker op een wat oudere pc of laptop resulteert dat mogelijk in vertraging. Maak jouw keuze, wij kiezen voor Don't Encrypt. Het besturingssysteem wordt nu op de computer geïnstalleerd.

Na een paar minuten wachten is de installatie voltooid. Pop!_OS vraagt nu om een herstart. Verwijder eerst de usb-stick uit het systeem. Als je dat niet doet, komt het installatiemenu mogelijk weer tevoorschijn. Kies daarna Restart Device. Na de herstart klik je in het aanmeldscherm op jouw naam. Typ het wachtwoord dat je zojuist gekozen hebt en het bureaublad verschijnt. 

Je maakt in het installatiemenu meteen een account aan.

Welkomstvenster

Je kunt met het welkomstvenster eerst wat instellingen naar je hand zetten. Wat de welbekende Taakbalk is voor Windows, is het zogeheten Dock voor Pop!_OS. Je kunt vanuit deze plek allerlei veelgebruikte programma's oproepen. Bepaal op welke wijze je het Dock wilt weergeven, namelijk met of zonder randen. Via Next beslis je of je de onderdelen Workspaces en Applications wilt tonen. Je leest in de volgende stappen welke functies dit veelzijdige besturingssysteem in petto heeft. Klik hiervoor meermaals op Next.

Je kunt in het welkomstvenster ook tussen een licht en donker thema kiezen. Bovendien zet je de locatievoorzieningen desgewenst uit. Op die manier zien programma's niet waar je bent. Kies de juiste tijdzone. Verder voeg je optioneel diverse accounts toe, bijvoorbeeld die van Google en Microsoft. Je hebt dan onder meer snel toegang tot je e-mailbox en agenda. Het is dan wel nodig om inloggegevens van de gekozen diensten op te geven. Vanzelfsprekend is daarvoor een internetverbinding vereist. Bij een bekabelde verbinding hoef je niets te doen, want die herkent het systeem al automatisch. Voor wifi kies je de juiste netwerknaam en typ je het bijbehorende wachtwoord. Zodra je alle stappen van het welkomstvenster hebt doorlopen, bevestig je met Start Using Pop!_OS

Log je voor de eerste keer in bij Pop!_OS, dan verschijnt een welkomstvenster waarin je allerlei instellingen bepaalt.

Belangrijke instellingen

De navigatiestructuur van Pop!_OS verschilt niet zo gek veel van die van Windows. Wel staan de systeempictogrammen op een andere plek, namelijk rechtsboven. Pas daarmee onder andere het volume en de netwerkverbinding aan. Met Lock vergrendel je het systeem, terwijl je met Power Off/Log Out / Power Off de computer helemaal uitzet.

Pop!_OS stemt normaal gesproken de resolutie af op de gebruikte monitor. Je kunt de resolutie desgewenst wijzigen. Klik ergens met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies Display Settings. Je klikt nu op Resolution, waarna je naar eigen inzicht een andere waarde instelt. Je kunt eventueel ook de nachtmodus activeren. Het besturingssysteem heeft dan tijdelijk warmere kleuren, waardoor je ogen 's avonds niet zo gauw vermoeid raken. Klik bovenaan op Night Light en zet de schakelaar aan. Geef aan op welke tijden je de nachtmodus wilt gebruiken.

Het loont de moeite om ook de overige onderdelen van het getoonde Settings-venster door te nemen. Zo verbind je eventueel draadloze apparaten met bluetooth en pas je de vormgeving van Pop!_OS naar eigen smaak aan. Je kunt bijvoorbeeld een persoonlijke achtergrondfoto en een ander energieschema instellen. 

Kies in de instellingen een resolutie die jij prettig vindt.

Programma's

De Linux-distributie bevat van zichzelf al een aantal bruikbare programma's. Zo zijn Firefox en LibreOffice al geïnstalleerd en met een beetje geluk kun je daarmee al je werkzaamheden uitvoeren. Deze programma's zijn tenslotte ook voor andere besturingssystemen beschikbaar, waaronder Windows en macOS. Klik op Applications of Show Applications om alle beschikbare programma's te tonen. De tooltjes zijn over verschillende categorieën verdeeld. Klik bijvoorbeeld op Office om een tekstverwerker, rekenprogramma of tekentool te openen. De tool Geary is ook de moeite waard. Heb je in een eerder stadium een account van Google of Microsoft toegevoegd? Dan vind je hier de e-mails van Gmail of Outlook.com. Daarnaast vind je onder andere een rekenmachine, agenda, fotoviewer en videospeler.

Je vindt in Pop!_OS standaard een e-mailclient, tekstverwerker en browser.

Software installeren

Uiteraard voeg je ook gewoon zelf nog andere programma's aan Pop!_OS toe. Klik in het Dock of Applications-menu op Pop!_Shop. Als het beginvenster niet tevoorschijn komt, kies je linksboven Home. Wie weet zie je al wat interessante suggesties. Gebruik bovenaan de zoekfunctie om een specifiek programma te vinden. Aanraders zijn bijvoorbeeld GNU Image Manipulation Program (fotobewerker), Kdenlive (videobewerker), Spotify (muziekdienst), Calibre (e-bookbeheerder), Steam (gamehub) en VLC (mediaspeler). Heb je iets op het oog? Klik dan bij het programma op Install. Na opgave van je wachtwoord belandt het programma in het Applications-menu.

Voor fotografen en beeldbewerkers is GNU Image Manipulation Program (GIMP) een uitstekend programma.

Updates en upgrades

Pop!_OS heeft een actief ontwikkelteam dat regelmatig updates uitbrengt. Installeer die altijd, want zo blijft het besturingssysteem soepel en veilig werken. Waarschijnlijk verschijnt er vanzelf een updatemelding. Je kunt ook zelf kijken of er nieuwe updates beschikbaar zijn. Open hiervoor het programma Pop!_Shop vanuit het Dock of Applications-menu en klik rechtsboven op Settings (pictogram met drie streepjes). Via Updates & Installed Software gaat de Linux-distributie op zoek naar nieuwe updates. Misschien kun je ook diverse programma's bijwerken. Klik indien mogelijk op Update All. Na afloop moet je de computer wellicht herstarten.

Als je trouw alle updates installeert, kom je op den duur vanzelf in aanmerking voor een zogenoemde upgrade. Daarmee voorzie je de computer van een nieuwe versie van Pop!_OS. Klik in het Dock of Applications-menu op Settings, waarna je in het linkermenu onderaan naar OS Upgrade & Recovery navigeert. Je ziet meteen of je momenteel de nieuwste versie van het besturingssysteem gebruikt. Zo niet, dan bevindt zich onder OS Upgrade een downloadknop. Houd er rekening mee dat zo'n upgrade wel een uur kan duren. Ten slotte activeer je onderaan in het venster desgewenst automatische updates. Kies in dat geval wanneer (dag en tijdstip) het systeem zichzelf mag bijwerken.

Controleer met het programma Pop!_Shop in hoeverre je het besturingssysteem kunt updaten.


▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: vijf 5.1-surroundsets voor minder dan 300 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: vijf 5.1-surroundsets voor minder dan 300 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

RMS of uitgangsvermogen?

Bij het vergelijken van specificaties kom je vaak de termen RMS en totaal uitgangsvermogen tegen, en het is slim om vooral op die eerste te letten. RMS staat voor het continue vermogen en geeft eerlijk weer wat de speakers constant kunnen leveren zonder dat het geluid vervormt. Je kunt het zien als de basissnelheid die een hardloper een uur lang volhoudt, terwijl het totaal uitgangsvermogen of piekvermogen slechts een korte sprint van enkele seconden is. Fabrikanten zetten dat hogere piekvermogen vaak groot op de doos als marketingmiddel, maar als je wilt weten hoe krachtig de set echt is tijdens een hele film, concert, serie of game, geeft de RMS-waarde je het meest betrouwbare beeld.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.