Standaard is in een Nederlandse versie van Windows een Amerikaans toetsenbord ingesteld in combinatie met de Nederlandse taal. Maar als u nou eens iets in een andere taal wilt schrijven? Zo eentje waarbij vreemde tekens als ç of ø gebruikt worden?

Standaard is in een Nederlandse versie van Windows een Amerikaans toetsenbord ingesteld in combinatie met de Nederlandse taal. Maar als u nou eens iets in een andere taal wilt schrijven? Zo eentje waarbij vreemde tekens als ç of ø gebruikt worden? Natuurlijk kunt u via de invoegfunctie in bijvoorbeeld Word speciale tekens invoegen, maar dan wordt het schrijven van zelfs de meest simpele mails en brieven een verzoeking. Gelukkig zijn meerdere toetsenbordtalen makkelijk te installeren.

Stap 1

Laten we eerst even bij de grootste ellende van meerdere toetsenbordtalen én toetsenborden beginnen: het soms spontaan en ongewenst schakelen tussen een Nederlands en Amerikaans toetsenbord. Standaard worden namelijk twee toetsenborden in Windows geactiveerd: Nederlands en Verenigde Staten (internationaal). Let wel: het gaat hier om de toetsenborden zélf, de meeste pc’s en notebooks maken gebruik van toetsen volgens de internationale Amerikaanse indeling. Beschikt u niet over een echt Nederlandstalig toetsenbord, dan is deze extra indeling dus overbodig. En soms heel vervelend, want Microsoft heeft lang geleden in zijn oneindige wijsheid bedacht dat het schakelen tussen toetsenborden dient te gebeuren via de toetscombinatie linker Shifttoets en linker Control-toets. Omdat die allebei op een hoekpunt zitten, gebeurt het dus nogal eens dat die per ongeluk ingedrukt worden met als gevolg dat er ineens andere tekens op uw scherm verschijnen dan u op uw toetsenbord indrukt. Oplossing: druk nogmaals - maar nu bewust - op de linker Shift- en Controltoets.

Stap 2

©CIDimport

Om voor eens en voor altijd van deze ellende verlost te zijn, kunt u het Nederlandse toetsenbord verwijderen, zeker als u nooit van plan bent een echt Nederlands toetsenbord te gaan gebruiken. En mocht u dat ooit wel willen: de indeling is achteraf natuurlijk ook zo weer terug te zetten. Verwijderen doet u door allereerst in het menu Start op Configuratiescherm te klikken. Dubbelklik vervolgens - in de Klassieke weergave - op het pictogram Landinstellingen.

Stap 3

©CIDimport

Klik in het venster Landinstellingen op het tabblad Toetsenborden en talen, klik daar op de knop Toetsenborden wijzigen. In het venster Tekstservices en invoertalen vindt u onder het kopje Geïnstalleerde services een lijstje met aanwezige toetsenborden en talen. Onder het kopje Nederlands selecteert u dan onder Toetsenbord de optie Nederlands (1), klik vervolgens op de knop Verwijderen (2). Klik tot slot op Toepassen en u schakelt nooit meer per ongeluk tussen verschillende toetsenborden. Het kleine toetsenbordpictogram rechts onderin beeld, direct naast de systeemwerkbalk is nu verdwenen.

Stap 4

©CIDimport

Nu we deze potentiële irritatiebron hebben verwijderd, blijft natuurlijk nog steeds het probleem met niet ondersteunde toetsenbordtalen. Een taalindeling zorgt ervoor dat u makkelijk met behulp van toetscombinaties of achtereenvolgende tekens niet-standaard tekens kunt produceren. Stel dat u in het Pools wilt corres-ponderen, dan is een Poolse toetsenbordindeling ideaal. Klik hiervoor - nog steeds in het venster Tekstservices en invoertalen - op de knop Toevoegen. In het venster Invoertaal toevoegen zien we een indrukwekkende lijst toetsenbordtalen, scroll naar beneden tot u de optie Pools (Polen) tegenkomt. Klik op het +-teken en daarna op het plusje voor Toetsenbord. Selecteer vervolgens de optie Pools (programmeurs). Klik tot slot op OK.

Stap 5

©CIDimport

De reden dat we als voorbeeld het Poolse toetsenbord namen, is omdat hier iets bijzonders mee aan de hand is: in plaats van de standaard Poolse indeling is de programmeursindeling veel meer ingeburgerd en blijkt deze in de praktijk ook stukken beter te werken. Iets dergelijks geldt (wellicht) ook voor sommige andere talen die de wereld rijk is, vraag dat altijd even na aan iemand die een taal van huis uit spreekt. U kunt desgewenst nog meer toetsenbordtalen toevoegen. Bent u klaar, dan klikt u op OK in alle openstaande vensters. De toetsenbordtalen zijn nu klaar voor gebruik. Een andere toetsenbordtaal kiezen doet u door rechts onderin beeld (links van de systeemwerkbalk) op het taalpictogram te klikken, standaard vinden we hier NL voor Nederlands. Kies een van de nieuw geïnstalleerde talen, waarna het pictogram mee verandert.

Stap 6

©CIDimport

Om te weten hoe u vervolgens de speciale tekens in een gekozen toetsenbordtaal moet produceren, is weer een heel ander verhaal. Gelukkig biedt Wikipedia uitkomst. Ga naar en.wikipedia.org/wiki/Keyboard_layout en scroll naar beneden tot aan het kopje QWERTY. Daar treft u een tamelijk uitgebreide lijst met toetsenbordcombinaties aan van diverse toetsenbordtalen. Mocht de uwe er nou weer net niet tussen zitten, dan is googelen natuurlijk een optie. Overigens geldt dat door het toevoegen van toetsenbordtalen de vervelende toetscombinatie rechter Shift + rechter Control niet ineens weer gaat werken. Deze sneltoets geldt alleen voor het wijzigen van een fysiek toetsenbord, ofwel een toetsenbord met een fysiek andere plek van de toetsen. Het toetsenbord Verenigde Staten (internationaal) zoals op een groot deel van de wereld in gebruik is gelukkig heel flexibel.

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 15, jaargang 2009.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.