ID.nl logo
Veilig afscheid nemen van je oude computer (en andere hardware)
Zekerheid & gemak

Veilig afscheid nemen van je oude computer (en andere hardware)

Mooie nieuwe hardware kopen is hartstikke leuk, maar hoe neem je nou verantwoord afscheid van je oude spullen? Hoe voorkom je dat jouw harde schijf ineens op Marktplaats staat of nog erger, jouw gegevens op internet? Of kun je computerspullen ook op een veilige manier een tweede kans te geven? Wat je mogelijkheden zijn, legt ID.nl je graag uit.

Wat gaan we doen?

We gaan op verantwoorde wijze afscheid nemen van onze computerspullen. Is hergebruik een optie en wat als dat niet zo is? Wat is dan de beste manier om er afscheid van te nemen? In dit artikel legt ID.nl het je uit. We behandelen onder andere het volgende:

  • Bestanden exporteren
  • Terugzetten naar fabrieksinstellingen 
  • Software-licenties overzetten naar nieuwe hardware
  • Heb jij nog een oude smartphone liggen? Lees dan: Wat kun je met je oude smartphone doen?

Eerst doen: bestanden exporteren 

Voordat je hard- of software wegdoet, moet je er zeker van zijn dat je het ook echt niet meer nodig hebt. Soms is er sprake van specifieke software waarmee je documenten hebt gemaakt of bestanden hebt bewerkt en is die software nodig wanneer je die documenten en bestanden ooit weer wilt openen of bewerken. Een proefversie kan dan soms uitkomst bieden, maar er is geen garantie dat die er is en alle functionaliteit bezit. Gaat het om minder gangbare software, exporteer dan alle bestanden en documenten naar een gangbaar bestandsformaat van een ander bekender programma. Het vergroot de kans dat je de bestanden in de toekomst nog kunt openen. 

 

Kijk hierbij vooral ook naar opensource-programma’s; die zijn gratis en volledig functioneel en de meeste worden altijd trouw vernieuwd en onderhouden. OpenOffice opent en schrijft Microsoft Office-documenten, OBS en Shotcut doen hetzelfde met muziek en films, terwijl Paint.NET grafische bestandsformaten aankan. Gooi in elk geval nooit de originele bestanden en documenten weg, maar maak een back-up. 

 

Van dvd tot diskette 

Gaat het om hardware, dan speelt het kunnen lezen van de media vooral bij videocamera’s en gameconsoles. De cassettes of cartridges die daarbij horen, zijn vaak zeer specifiek voor een bepaald type camera of console. Computers en notebooks hebben hier minder last van, maar ook zij kennen soms opslag (diskettes, cd’s, dvd’s, harde schijven met een oude interface) die niet meer in elke nieuwe computer gebruikt kan worden. 

Maak daarom voor je de oude pc wegdoet, een back-up van die media en bewaar die op een nieuwe pc of een NAS. Bewaar het liefst een hele cd, dvd of disk in één bestand, dat je dan later als virtueel apparaat kunt inladen. Dit kan met het iso- of img-formaat. CDBurnerXP is een van vele gratis programma’s waarmee je iso-bestanden kunt maken. Het is te downloaden via www.cdburnerxp.se

Check: zijn alle data echt verwijderd? 

Alle apparaten verzamelen tijdens het gebruik (on)gemerkt een enorme hoeveelheid gegevens. Een deel van die gegevens is privacygevoelig. Als iemand anders het apparaat in gebruik neemt of met speciale tools verwijderde gegevens terughaalt, dan krijgt hij een flink inkijkje in het persoonlijk leven van de gebruikers van het apparaat. Dit is echt de ultieme nachtmerrie en moet je te allen tijde zien te voorkomen. 

 

Controleer daarom bij elk apparaat en elke datadrager (harde schijf, ssd, cd, dvd, usb-geheugenstick) die je wegdoet, of er persoonlijke gegevens op staan en zo ja, zorg er dan voor dat die niet met het apparaat de deur uitgaan. Alle bestanden selecteren in Verkenner en handmatig verwijderen, is namelijk niet voldoende, want met recovery-software zijn de gegevens ook dan nog eenvoudig terug te halen. 

ApparaatPersoonlijke data te verwachten?Overige gegevens?Waar?Maatregel
Computer/notebookJaGebruikersaccounts, voorkeurenOp de harde schijf of ssdDatadragers wipen of fysiek vernietigen
Smartphone/tabletJaGebruikersaccounts, voorkeurenInterne opslagReset naar fabrieksinstellingen of fysiek vernietigen
Harde schijfAfhankelijk van gebruikAfhankelijk van gebruikOp het apparaat zelfWipen of fysiek vernietigen
SsdAfhankelijk van gebruikAfhankelijk van gebruikOp het apparaat zelfWipen of fysiek vernietigen
Cd/dvd/cd-r(w)/dvd-r(w)Afhankelijk van gebruikAfhankelijk van gebruikOp het medium zelfFysiek vernietigen
Usb-geheugenstickAfhankelijk van gebruikAfhankelijk van gebruikOp het apparaat zelfWipen of fysiek vernietigen
NASZeer waarschijnlijkGebruikersaccounts, netwerkconfiguratieOp de schijven en flashopslagSchijven wipen of fysiek vernietigen, reset naar fabrieksinstellingen
Ip-cameraAfhankelijk van wel/geen lokale opslag (sd-kaart)Gebruikersaccounts, netwerkconfiguratieOp usb en mogelijk andere opslagReset naar fabrieksinstellingen of fysiek vernietigen
IoT-apparatuurAfhankelijk van type en gebruikGebruikersaccounts, netwerkconfiguratieOp usb en mogelijk andere opslagReset naar fabrieksinstellingen of datadrager fysiek vernietigen
Netwerkapparatuur (router, wifi)Vermoedelijk nietGebruikersaccounts, netwerkconfiguratieOp usb mogelijk andere opslagReset naar fabrieksinstellingen of datadrager fysiek vernietigen
PrinterVermoedelijk nietNetwerkconfiguratieOp usbReset naar fabrieksinstellingen

Hoewel er altijd verschillen kunnen zijn, is per soort apparaat redelijk voorspelbaar of er (persoonlijke) gegevens opgeslagen zijn, en waar en hoe die te verwijderen. 

 

Wissen of resetten 

Wat de juiste methode is om gegevens te verwijderen, hangt af van het soort apparaat. Het eenvoudigste zijn apparaten waar in principe geen persoonlijke gegevens op bewaard worden en waarvan ook de configuratiegegevens niet (per se) gebonden zijn aan een account dat je ook elders gebruikt. Denk aan netwerkapparaten zoals modem en routers. Deze configureer je éénmaal en daarna doet het apparaat jarenlang zijn werk. Er staat alleen wat configuratie op in de vorm van het wifi-wachtwoord en een login-account met een wachtwoord. Om alle gegevens te verwijderen, is het dan voldoende het apparaat terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. 

 

Bij een pc of notebook is de situatie heel anders. Daar staan juist heel veel persoonlijke gegevens op, en daar is een eenvoudige reset dus ook niet voldoende. Deze apparaten bevatten met harde schijf en/of ssd ook specifieke onderdelen die juist bedoeld zijn om gegevens langdurig te bewaren. Deze apparaten opschonen vereist een speciale aanpak. 

 

**Maak een back-up **

Ook als je heel graag van alle persoonlijke gegevens af wilt, is het verstandig om toch eerst een back-up te maken. Het is namelijk niet denkbeeldig dat je later toch iets nodig hebt dat alleen op dat apparaat stond. Om een back-up te maken, kun je natuurlijk de bestanden en mappen kopiëren naar een NAS, maar je kunt ook een echte back-up maken met bijvoorbeeld EaseUS Todo Backup Free, Paragon Backup & Recovery Free Edition of Acronis Cyber Protect Home Office. Welk programma je gebruikt is niet zo belangrijk, dát je een back-up maakt wel. 

 

Terugzetten naar fabrieksinstellingen 

Wil je een apparaat waarop nauwelijks persoonlijke gegevens worden bewaard, zoals een router of ip-camera, terugzetten naar de fabrieksinstellingen, dan zijn er twee gangbare methoden. De eerste is via de software. Kun je met de webbrowser verbinding maken en inloggen om het apparaat te beheren, kijk dan bij een optie als Beheer of bij Update/Systeemupdate of een reset mogelijk is. Kies dan Systeemherstel of Terugzetten naar fabrieksinstellingen. Deze actie verwijdert de configuratie en als het goed is ook de opgeslagen gegevens, en zet het apparaat terug naar de situatie zoals het uit de verpakking werd gehaald. 

 

Ontbreekt de softwarematige reset, dan is er vaak een fysieke reset mogelijk door met een paperclip een kleine knop of schakelaar in het apparaat een of enkele seconden in te drukken. De manier waarop dit precies werkt verschilt per apparaat en het is raadzaam hiervoor de handleiding van het apparaat te volgen. 

Pc of harddisk wipen 

Moet je een harde schijf, ssd of een complete computer opschonen, dan spreken we van ‘wipen’ of ‘erasen’, en hiervoor is speciale software nodig. Gelukkig is hierin ruime keuze en veelal zijn die programma’s nog gratis ook. Onze voorkeur gaat uit naar een programma waarmee je de pc vanaf cd of usb-stick opstart, om dan buiten het besturingssysteem om de schijf of schijven leeg te maken. Dit leegmaken betekent dat de schijf een of meerdere keren overschreven wordt met willekeurige data. 

 

Wij waren altijd fan van Darik’s Boot and Nuke (DBAN), maar gebruiken inmiddels het van DBAN afgeleide ShredOS. Download het via github.com/PartialVolume/shredos en maak er met Rufus een opstartbare usb-stick mee. Start dan de pc op met de stick en wacht tot ShredOS is geladen. Het toont dan de schijf of schijven in de pc. Via m kun je de methode van overschrijven kiezen en via r het aantal keren dat die methode wordt uitgevoerd. Met Spatiebalk selecteer je daarna de schijf of schijven en met S start je het wipen. Daarna is het wachten tot het klaar is, wat afhankelijk van het systeem en de gekozen methode geruime tijd kan duren. 

 

Ssd’s wipen 

Steeds meer computers en notebooks hebben geen harde schijf maar een ssd. Deze Solid State Disk is in veel opzichten te prefereren boven een harde schijf, behalve als het gaat om het veilig verwijderen van alle data. Een ssd werkt namelijk met geheugenchips in plaats van fysieke schijven, en anders dan een harde schijf kan ssd-geheugen slechts een beperkt aantal keren worden beschreven. Wipen zoals bij een harde schijf komt de gezondheid van de ssd dus niet ten goede. Bovendien heeft een ssd vaak extra opslagruimte (overprovisioning) voor als delen van het geheugen defect raken, en dit deel wordt standaard niet gewiped. DBAN of ShredOS zijn dan ook niet de goede keuze om een ssd te wipen.    Beter is hiervoor een specifiek programma te gebruiken. De belangrijkste zijn SSD Magician van Samsung, The Western Digital Dashboard, Kingston SSD Manager en SeaTools voor Seagate, maar er zijn er meer. Installeer de software, maak (in de meeste gevallen) een opstartbare usb-stick en gebruik die om de ssd te wipen. Soms zit er ook een secure-erase in het BIOS van de computer. Ook dat is een prima optie. 

 

Duurzaam kopen 

Een oud apparaat vervangen door een nieuw exemplaar is vaak fijn, maar ook weinig duurzaam. De milieubelasting van consumentenelektronica is namelijk erg hoog. In haar boek De verborgen impact presenteert Babette Porcelijn de Top 10 grootste vervuilers in het dagelijks leven, en op nummer 1 staan … ‘spullen’.    Voor de productie van elektronica zijn veel schaarse metalen nodig die bovendien over grote afstanden worden vervoerd, en hetzelfde geldt voor de uiteindelijke producten. Babette adviseert duurzaam te kopen. “Koop iets dat goed en sterk is, toekomstbestendig dus, zodat je er lange tijd mee vooruit kunt. Koop zo zwaar als nodig, zo licht als kan. Liefst tweedehands. En neem er een beschermhoes bij.” Beknibbelen op de specificaties bij aankoop van een nieuw apparaat is dus wel goedkoper, maar je zult ook eerder weer aan een nieuw apparaat moeten. Duurkoop is daarmee uiteindelijk vaak goedkoper en zeker duurzamer. 

Mobiel en tablet wipen 

Wil je afscheid nemen van een smartphone of tablet, realiseer je dan dat ook hierop veel persoonlijke gegevens staan. Bovendien heeft de smartphone met zijn sim of e-sim nog een extra hardware-onderdeel aan boord dat aan de gebruiker gekoppeld is. Wil je een smartphone of tablet verkopen of wegdoen, reset het dan naar de fabrieksinstellingen. Op iPhone of iPad gaat dit via Instellingen / Algemeen / Zet over of stel iPhone opnieuw in / Wis alle inhoud en instellingen. iOS laat zien welke gegevens op het apparaat aanwezig zijn, zoals apps, de Apple ID maar ook betaalpassen of kaartjes in de Apple Wallet. Weet je zeker dat dit allemaal veilig in de iCloud beschikbaar is, kies dan Ga door en bevestig (door de ontgrendelingscode in te voeren) dat alle gegevens verwijderd mogen worden en het apparaat gereset kan worden naar de fabrieksinstellingen. 

 

Op een Android-toestel kan het per merk en Android-versie iets verschillen, maar begin met een swipe vanuit het startscherm naar boven of beneden en kies Instellingen. Ga naar Algemeen beheer / Resetten / Fabrieksgegevens herstellen / Resetten. Het toestel zal dan alle gegevens verwijderen en schoon opstarten. Vergeet ook de simkaart niet. Bij Apple en Samsung ligt deze in een kleine lade die met een paperclip of meegeleverd pinnetje naar buiten kan worden gedrukt. 

 

Windows-pc resetten 

Sinds enkele versies beschikt Windows over een eigen mogelijkheid om een pc of notebook terug te zetten naar de fabrieksinstellingen én daarbij alle persoonlijke bestanden te wissen. Hiervoor klik je met de rechtermuisknop op Start en kies je Instellingen. Vervolgens selecteer je Systeemherstel / Deze pc opnieuw instellen. Kies daarna Alles verwijderen en vervolg met het opnieuw opstarten en opschonen van de pc. De volgende gebruiker treft een lege Windows-pc aan, al sluiten we niet uit dat een nerd met gespecialiseerde herstelsoftware alsnog gegevens terug kan halen. 

 

Een Mac resetten 

Gebruik je een Mac en wil je die verkopen of wegdoen, maak dan eerst een goede back-up. Gebruik hiervoor Time Machine en eventueel een externe schijf of ssd. Daarna kun je de Mac resetten en wipen. Hiervoor klik je op het Apple-logo linksboven en kies je Systeemvoorkeuren. Klik dan opnieuw op Systeemvoorkeuren en daarna op Wis alle inhoud en instellingen. De wisassistent van macOS vraagt dan om je gebruikersnaam en wachtwoord, en toont daarna de verschillende gebruikersaccounts op de Mac en per gebruiker de extra’s die zullen worden gewist. Controleer dit en klik op Ga door. Vervolg daarna de instructies op het scherm tot de actie klaar is. 

 

Ontbreekt de wisassistent, upgrade de Mac dan eerst naar de nieuwste macOS. De wisassistent werkt namelijk zoveel beter en makkelijker dan hoe dit in oudere versies van macOS moest. 

Apple Recycle 

Apple-hardware is duur maar houdt ook lang zijn waarde. Heb je een iPhone, iPad, Mac of ander Apple-apparaat waar je afscheid van wilt nemen, dan kun je die proberen te verkopen. Heb je geen zin in gedoe via Marktplaats, dan kan het Trade In-programma van Apple een interessant alternatief zijn. Bij aankoop van een nieuw product via de Apple-website of winkel kun je het oude apparaat aanmelden en daarna met de inruilkit opsturen. Het oude apparaat wordt bekeken en Apple betaalt je er een bepaald bedrag voor. Dit is zelfs mogelijk zonder direct een nieuw Apple-apparaat te kopen, alleen krijg je dan het bedrag niet contact maar in Apple-tegoedbonnen. Meer informatie hierover vind je via www.apple.com/trade-in. Overigens blijft het belangrijk vooraf het apparaat zelf te wipen, resetten en een eventuele simkaart te verwijderen. 

 

Stuk? Herstellen! 

‘Niet weggooien, repareren!’ is het motto van de Repair Cafés. Een gratis toegankelijke bijeenkomst waar de kennis en kunde van de aanwezigen wordt gebruikt om apparaten te repareren. Wasmachines, meubels, kleding, maar ook digitale apparaten zoals pc’s, notebooks, smartphones en tablets worden weer gebruiksklaar gemaakt. Alleen in Nederland zijn er al 540 Repair Cafés. Kijk voor adressen en tijden op www.repaircafe

©Stichting Repair Café

 

Echt vernietigen 

Geen vertrouwen in wipe-software en wil je bijvoorbeeld toch een harde schijf wegdoen, dan rest alleen fysiek vernietigen. In geval van een harde schijf is het dan belangrijk te weten dat in de schijf roterende platen zitten waarop de data staan. Je kunt met een kleine schroevendraaier de behuizing openen en de platen bekrassen of breken. Een andere optie is de schijven met een ijzerboor te doorboren. Zet alles wel goed vast en bescherm jezelf op z’n minst met handschoenen en een beschermbril tegen rondspringende ijzersplinters. Het is voor eigen risico, wij zijn er geen fan van. 

 

De Milieustraat 

Bedrijven hebben vaak een overeenkomst met een professioneel bedrijf dat volgens de DIN66399-norm hun data vernietigt. Voor particulieren te duur. Burgers kunnen hun elektronische apparaten, waaronder computers, tablets, smartphones, losse harde schijven en ssd’s, gratis inleveren bij de gemeente. Wij vroegen aan vijf van hen of zij voor datadragers die zijn afgegeven bij de Milieustraat garanderen dat de gegevens veilig worden verwijderd. Van drie kregen we antwoord. Allemaal adviseren ze zelf de data te verwijderen, zij geven deze garantie in elk geval niet. 

 

Software-licenties overzetten naar nieuwe hardware (als dat kan) 

Een lastig item bij het verkopen en hergebruiken van computerspullen zijn de softwarelicenties. Sommige licenties, zoals vaak die van Windows, zijn gekoppeld aan het apparaat. Zo’n licentie gaat dus met het apparaat mee naar de volgende gebruiker. Betreft het echter een persoonlijke licentie of abonnementen, dan blijft het gebruiksrecht voor de software bij de licentiehouder. Je moet de software dan zelf van het apparaat halen of in elk geval deactiveren. Hiervoor bieden steeds meer softwareleveranciers een handige optie of online portal. Daarna kun je de software weer installeren en gebruiken op een ander apparaat. Er is helaas geen eenvoudige manier om te weten welke licentievormen allemaal op jouw apparaten aanwezig zijn. De enige manier is om van de programma’s die je gebruikt via Info / Help / Over te bekijken of daar licentiegegevens staan en anders de gebruikersovereenkomst erop na te slaan. 

 

Verkopen, weggeven 

Tenzij een apparaat echt stuk is, kun je er vaak nog een ander blij mee maken of zelfs geld voor krijgen. Die ander kan een familielid zijn, iemand in de vriendenkring, maar ook een onbekende. Via Facebook en Marktplaats kun je oude hardware eenvoudig aanbieden en ook verkopen. Je maakt zelf een advertentie en regelt zelf de verkoop. Een andere optie zijn kringloopwinkels en soms ook scholen en verenigingen. 

 

Geef je je apparaat liever weg, kijk dan eens naar Wecycle, een online initiatief voor hergebruik van apparatuur. Zij hebben 13.000 inleverpunten (vooral bij winkels) waar je gratis een apparaat kunt inleveren voor hergebruik of milieuverantwoord recyclen. 

▼ Volgende artikel
Truc: bijna altijd 60 procent korting op NS-treinreizen, ook naar Schiphol
© Björn Wylezich - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Truc: bijna altijd 60 procent korting op NS-treinreizen, ook naar Schiphol

De NS PrijsTijd Deal is een vroegboekkortingsysteem van de Nederlandse Spoorwegen waar je - door je kaartje eerder te kopen - tot wel 60 procent korting op een enkele reis kunt krijgen, afhankelijk van het gekozen tijdstip en het traject waarop je reist. Maar op sommige trajecten - bijvoorbeeld van en naar Schiphol - krijg je standaard helemaal geen korting, tenzij je dit eenvoudig trucje toepast: hierdoor krijg je dan toch die flinke korting op je treinkaartje. Hoe werkt dat?

Het reizen per trein is de laatste jaren steeds duurder geworden, waardoor het niet altijd meer de moeite loont om bijvoorbeeld een dagje weg te gaan, zeker niet als je een groot gezin hebt.

Het vroegboekkortingssysteem PrijsTijd Deal van de NS is dan ook een mooie manier om betaalbaarder met de trein te reizen. Het idee achter PrijsTijd Deal is om de drukte in de trein beter te verspreiden en reizigers meer mogelijkheden bieden om tegen een leuke korting buiten de spits met de trein te reizen. Treinen zijn in de spits vaak (over)vol, maar vanaf 9:00 's-morgens en vanaf 18:30 's-avonds - als de spits ten einde is - rijden de treinen een stuk leger rond.

Voorwaarden

De NS PrijsTijd Deal biedt jou als reiziger te mogelijkheid om met een leuke korting de trein te pakken als je buiten de spits of in het weekend reist. Daar zijn een aantal voorwaarden aan verbonden natuurlijk, want voor niets gaat de zon op. Toch zijn die voorwaarden niet per se ongunstig.

Als eerste geldt dat de PrijsTijd Deal-kortingen alleen worden aangeboden op reizen buiten de spits. Dat betekent dat die kortingen alleen beschikbaar zijn in treinen tussen 9:00 en 16:00 en vanaf 18:30. De NS PrijsTijd Deal is doordeweeks nooit vòòr 6:30 beschikbaar, ook al is die periode geen spits. De kortingskaartjes zijn verder alleen geldig in het tijdvak waarvoor ze zijn aangeschaft, zie verderop. In de weekenden kun je op alle tijdstippen doorgaans een PrijsTijd Deal-kaartje kopen.

De tweede voorwaarde is dat je een PrijsTijd Deal-kaartje alleen als een digitaal kaartje op je smartphone kunt krijgen. Je hebt daar altijd de NS-app [Android | iOS] voor nodig. Het is niet mogelijk om een NS PrijsTijd Deal-kaartje af te drukken. Neem ook altijd een ID-kaart mee op reis, de conducteur kan daar om vragen als hij het digitale ticket wil controleren.

De PrijsTijd Deal-tickets zijn vanaf 30 dagen tot 1 dag van tevoren via de NS-app te kopen. De kortingen zijn niet beschikbaar voor treinkaartjes die je op de dag van het reizen koopt en hoe dichter op de datum je een kaartje koopt, hoe lager de korting wordt.

De 60 procent korting krijg je eigenlijk pas tot maximaal twee weken voor de daadwerkelijke reisdatum, dus hoe verder weg de reisdatum ligt, des te hoger de kans op 60 procent korting.

Tijdvakken

De Nederlandse Spoorwegen heeft de PrijsTijd Deal-kortingen onderverdeeld in zogeheten tijdvakken. Als je met de trein binnen deze tijdvakken reist, kun je gebruik maken van de aangeboden korting, die zoals gezegd varieert tussen de 5 en 60 procent. De tijdvakken kunnen ook in elkaar over lopen. Tijdens de Kerstvakantie is de maximale korting overigens 50 procent, zie ook het kader verderop in dit artikel.

Weekdagen (ma t/m vr)Weekend (za en zo)
9:00 - 12:00 uur6:00 - 12:00 uur
10:00 - 15:00 uur10:00 - 16:00 uur
13:00 - 16:00 uur14:00 - 20:00 uur
18:30 - 21:30 uur18:00 - 02:00 uur
20:00 - 02:00 uur

Welke kortingen je wanneer krijgt, hangt helemaal af van het gekozen traject en tijdstip. Globaal kunnen we echter wel stellen dat hoe verder de reis buiten de spits ligt, hoe hoger de korting. Dus voor een tijdvak van 13:00 - 16:00 en 20:00 en 02:00 krijg je een hogere korting dan een tijdvak dat dichteter tegen de spits van voor 9:00 tot 18:30 ligt.

Een PrijsTijd Deal-kaartje is altijd geldig gedurende de in de app aangegeven kortingsperiode. De reis mag niet voor of na die tijdvakken plaatsvinden.

Tijdens Kerstvakantie altijd 50 procent korting

De Nederlandse Spoorwegen lieten middels een persbericht weten dat de NS PrijsTijd Deal tickets voor reizen tijdens de Kerstvakantie van 21 december t/m 5 januari 2025 met 50 procent korting zijn te verkrijgen. De enige voorwaarde is dat de tickets in de periode van 12 t/m 18 december 2024 worden gekocht via de NS-app of -website.

Volgens hetzelfde bericht gelden deze kortingen niet voor reizen van en naar Schiphol Airport, maar wie kiest voor een eindbestemming vlak buiten Schiphol, dus een station verder zoals Amsterdam Zuid, Hoofddorp of Amsterdam Lelylaan, krijgt toch alsnog 50 procent korting. Hoe dat werkt, lees je verderop.

De lengte is doorslaggevend

Genoeg over de regeltjes, want het gaat er ten slotte om hoe je nu die maximale korting van 60 procent op je treinticket krijgt, toch? Een simpele vuistregel is eigenlijk dat hoe langer de reis in aantal kilometers is, des te eerder er korting is en hoe hoger die korting is. Dat betekent dat je voor korte ritten de minste korting krijgt, en voor langere ritten de meeste. Verder zijn de kortingen ook sterk afhankelijk van het station waar je opstapt en waar je rit eindigt. Maar op sommige trajecten krijg je standaard helemaal geen korting, tenzij je een eenvoudig trucje toepast.

Daarnaast blijkt uit ons onderzoek ook dat je op populaire en notoir drukke trajecten ook (bijna) geen korting krijgt.

Zo zijn er voor reizen van en naar Schiphol Airport nooit kortingen te vinden, ongeacht de lengte van het traject.

Zo krijg je de hoogst mogelijke korting

De truc om voor de zo hoogst mogelijk korting in aanmerking te komen, is om niet het werkelijke begin- of eindstation van jouw reis te gebruiken voor de korting, maar één station later als eindpunt op te geven. Je stapt dan een station eerder uit dan als eindpunt op je ticket staat.

Vraag van Emile

Als ik het goed begrijp ben ik met mijn betaalde 40% daluren-abonnement dus duurder uit dan met deze vroegboekkorting regeling. Vreemd… Het wordt steeds gekker in het OV. Bedankt voor jullie tip aangaande de juiste trajectkeuze die ik ook erg handig vind en waardeer.

Antwoord

De PrijsTijd Deals van de NS zijn alleen maar beschikbaar tot 1 dag van te vorgen en maximaal 30 dagen van tevoren. Als je een kaartje 1 dag van tevoren koopt, heb je al snel minder korting dan wanneer je dat veel verder van tevoren doet, bijvoorbeeld 'slechts' 20 of 25 procent. Bovendien moet je ook veel puzzelen om een goede prijs te krijgen, terwijl je met een dalurenkaart altijd 40 procent korting hebt, ongeacht het traject en vervoerder. De PrijsTijd Deals zijn alleen geldig op trajecten van de Nederlandse Spoorwegen.

Een voorbeeld: je reist van Rotterdam Centraal naar Schiphol Airport op vrijdag 13 december tussen 11:00 en 12:00. Met die reis krijg je geen korting en betaal je 14,50 euro. Maar geef je voor diezelfde reis als eindbestemming Amsterdam Zuid op (èèn station verder dus), dan krijg je ineens 30 procent korting en betaal je maar 11,55 euro, terwijl die reis ook via Schiphol Airport gaat. Je stapt alleen gewoon ook uit op dat station in plaats van Amsterdam Zuid.

Ook een reis van Utrecht naar Schiphol valt normaal gesproken niet onder de PrijsTijd Deal-korting. Pakken we bijvoorbeeld op 13 december om 20:12 de trein van Utrecht Centraal naar Schiphol Airport, kost ons dat 10,20 euro voor een enkele reis. Echter, veranderen we de eindbestemming naar Hoofddorp, een paar kilometer verderop op het traject, dan krijgen we ineens 60 procent korting op die reis, waardoor je maar 4,48 euro kwijt bent. Je stapt echter gewoon op Schiphol Airport uit (waar je eigenlijk had moeten overstappen op die trein naar Hoofddorp).

Nog een voorbeeld: het traject Groningen - Schiphol Airport is vanwege de afstand van 200km normaal gesproken een dure rit. We pakken als voorbeeld weer vrijdag 13 december, met een vertrektijd tussen 20:00 en 21:00.

Lees ook: Zo koop je een treinkaartje in de NS-app

We kiezen voor de trein van 20:49 uit Groningen, die om 22:54 op Schiphol Airport aankomt. Voor deze reis betaal je 29,40 euro. Kies je voor die reis echter ook voor Hoofddorp als eindbestemming, dan kost diezelfde reis je nu ineens maar 11,76 euro, een korting van 60 procent.

Goedkoop 1e klas reizen

Het voordeel van de PrijsTijd Deals is dat je deze ook kunt gebruiken voor 1e klas reizen. Met 60 procent korting op de enkele reis is een 1e klas kaartje dan ook eindelijk eens een beetje betaalbaar geworden.

Eerder station en kortere ritten ook goedkoper

De PrijsTijd Deal-kortingen worden eigenlijk alleen toegepast op ritten die langer zijn dan een bepaald aantal kilometers. Nergens in de voorwaarden staat vermeld wat de minimale afstand moet zijn. Maar koop je bijvoorbeeld een kaartje van Tilburg Universiteit naar Breda - een rit van 15 minuten en zo'n 20 kilometer - dan betaal je 5,10 euro . Pak je echter Tilburg als beginpunt, dan geldt er ineens weer een korting van 54 procent op de oorspronkelijke prijs en kost je kaartje maar 2,44 euro. Je stapt echter gewoon op Tilburg Universiteit in.

Het werkt echt! Ik wil van R'dam Alexander naar Groningen en 2 dagen later weer terug. Heb R'dam CS ingevoerd en krijg 2x ruim €18 korting! Top!

- Wendy

Nog een voorbeeld van een relatief korte rit: van Weesp naar Amersfoort. Volgens de NS-app met een vertrektijd van 20:28 kost een enkele reis 7,30 euro. Kies je als beginstation echter Diemen - ongeveer 7 kilometer eerder op het traject, dan kost het ticket je maar 4 euro en dat is 54 procent korting. Nog frappanter: kies je voor een reis van Halfweg-Zwanenburg naar Amersfoort voor datzelfde moment, dan kost dat ticket je maar 4,88 euro, dus bijna 2 euro goedkoper dan het originele ticket zonder korting van Weesp naar Amersfoort, maar wel voor een reis die bijna anderhalf keer langer is.

Vraag van Hennie

In het voorbeeld van Groningen naar Schiphol geven jullie de tip om een kaartje naar Hoofddorp te kopen en dan eerder uit te stappen. Daaronder noemen jullie een voorbeeld Tilburg naar Breda, waarbij je in de praktijk een station later instapt. Maar kom je dan wel door de poortjes, omdat je een station later opstapt dan dat op jouw kaartje staat?

Antwoord

Voor zover we hebben kunnen testen, controleert het NS-poortjes bij een e-ticket met een QR-code niet of het station waar je met dat e-ticket naar binnen gaat, ook echt het vertrekkende station is. Wel moet het station waar je later dan de opgegeven reis instapt, zich op hetzelfde traject bevinden van de reis waar je ticket geldig is. Heb je bijvoorbeeld een treinkaartje gekocht van Haarlem Spaarnwoude naar Overveen, dan kun je met je e-ticket ook naar binnen op station Haarlem, dat precies tussen deze twee plaatsen in ligt. De melding op het beeldscherm van het poortje is dan 'Passage OK'.

Wat niet zou moeten kunnen, is met datzelfde e-ticket door de poortjes van station Amsterdam Centraal gaan, en dat deze dan ook worden geopend. Dat hebben we niet getest, maar we kunnen ons voorstellen dat het systeem dit niet toelaat.

Hier controleer je (pdf, 27 kB) welke station in Nederland zijn afgesloten door een poortje.

Tot slot

Met een beetje creativiteit en wat experimenteren met verschillende start- en eindstaions, kun je dus flink wat korting krijgen op je treinreis op routes waar dat normaal gesproken niet mogelijk is. Heb je zelf nog een leuke, goedkopere route gevonden via de NS-app met een mooie PrijsTijd Deal-korting? Stuur dan een mailtje met een screenshot van zowel van de normale prijs als de korting. Wie weet plaatsen we deze hier en maak je hier andere lezers ook blij mee!

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 grote bluetooth-speakers van max 350 euro
Huis

Waar voor je geld: 5 grote bluetooth-speakers van max 350 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een flinke bluetooth-speaker met een stevig geluid? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer: op het moment van schrijven zijn de besproken bluetooth-speakers bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 350 euro. De prijzen kunnen schommelen.

JBL PartyBox Club 120

Met de JBL PartyBox Club 120 bouw je altijd en overal een feestje! In tegenstelling tot veel andere luidsprekers van dit formaat heeft dit exemplaar wél een oplaadbare accu. Volgens de fabrikant is die goed voor een speeltijd tot zo'n twaalf uur. Ondanks de flinke behuizing van 57 × 28,8 × 29,7 centimeter en gewicht van ruim elf kilo neem je de PartyBox Club 120 relatief eenvoudig mee. Til de speaker met behulp van het opvouwbare handvat naar de beoogde plek. Dat kan zelfs buiten, want de IPx4-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht.

Zoals zijn stoere uiterlijk al doet vermoeden, kan deze draadloze luidspreker zeer luid spelen. Twee tweeters en evenzoveel woofers zijn verantwoordelijk voor het geluid. Via het bedieningspaneel aan de bovenzijde pas je onder meer het volume- en basniveau aan. Een leuke extraatje is dat muzikale mensen een gitaar en/of microfoon kunnen inpluggen. Naast al dit audiogeweld bevat de PartyBox Club 120 ook nog feestverlichting. Diverse kleuren- en stroboscooplampen reageren hierbij op de maat van de muziek. Installeer eventueel de JBL PartyBox-app op een smartphone om diverse geluids- en lichtopties naar eigen smaak te wijzigen. Deze kolossale bluetooth-speaker is in een zwarte en witte uitvoering verkrijgbaar.

Marshall Stanmore III

De stijlvol vormgegeven Marshall Stanmore III heeft momenteel de laagste prijs ooit. Althans de zwarte versie, want de bruine uitvoering is een stuk duurder. Voor een bluetooth-speaker is de behuizing van 35 × 20,3 × 18,8 centimeter behoorlijk groot. Gunstig is de aanwezigheid van twee tweeters die ietwat naar buiten zijn gericht. Hierdoor luister je naar muziek met een duidelijk stereobeeld. Verder zorgt een krachtige woofer voor de middentonen en basweergave. De ingebouwde versterkers zijn gezamenlijk goed voor een respectabel vermogen van tachtig watt. Deze luidspreker is trouwens afhankelijk van netstroom, want er is geen accu ingebouwd.

Zoals we van Marshall gewend zijn, heeft de Stanmore III een retrodesign. Bovenop bevindt zich een klassiek bedieningspaneel zoals je dat ook op oude hifi-apparatuur kunt tegenkomen. Gebruik de draaiknoppen om het volume, de basweergave en de hoge tonen te reguleren. Verder kun je tussen maximaal drie bronnen switchen. Naast een draadloze verbinding via bluetooth sluit je namelijk net zo makkelijk een bronapparaat met een snoertje aan. Denk onder meer aan een mp3- en/of cd-speler.

Sony ULT Field 7

Met de breed verkrijgbare Sony ULT Field 7 kun je zowel binnen als buiten flink knallen. Het betreft in feite een gemoderniseerde uitvoering van de welbekende gettoblaster. Til dit indrukwekkende apparaat van ruim een halve meter lang op je schouder naar de gewenste plek. Daarnaast hebben beide uiteindes ook een geïntegreerd handvat. Volgens het Japanse elektronicaconcern biedt de oplaadbare accu een maximale speeltijd van dertig uur. In combinatie met de IP67-gecertificeerde behuizing luister je op werkelijk iedere locatie naar goede muziek.

Twee tweeters en woofers realiseren een vol geluid. Met de ULT-knop bovenop de behuizing voer je het basniveau desgewenst flink op. Audiopuristen kunnen daarnaast de Sony | Music Center-app op een smartphone installeren. Daarmee pas je diverse geluidsopties naar eigen smaak aan. Via een bluetooth-verbinding stream je jouw favoriete afspeellijsten, podcasts en luisterboeken naar de ULT Field 7. Als alternatief sluit je eventueel een bronapparaat met een kabel aan. Je kunt zelfs een elektrische gitaar of microfoon inpluggen. Tot slot bevat deze veelzijdige draadloze luidspreker regelbare feestverlichting. Lees hier enkele reviews van Kieskeurig.nl-bezoekers.

Lees ook: Welke bluetooth-speaker past bij mij?

Salora PartySpeaker XL1

Voor een grote partyspeaker met een omvang van 85,5 × 35,5 × 34 centimeter is dit exemplaar van Salora nogal scherp geprijsd. De onderzijde bevat twee wieltjes, waardoor je dit apparaat van veertien kilo moeiteloos naar een geschikte plek rijdt. Het piekvermogen bedraagt maar liefst 500 watt. Kortom, reken op een stevig geluid! Ondanks het hoge uitgangsvermogen houdt de oplaadbare batterij het op een enkele acculading ongeveer vijf uur vol. Uiteraard kun je de PartySpeaker XL1 ook met netstroom verbinden.

Voor liefhebbers van karaoke is dit Salora-product een absolute aanrader. De fabrikant levert namelijk een bekabelde microfoon mee die je rechtstreeks op het bedieningspaneel kunt aansluiten. Zin in een duet? Sluit dan een tweede microfoon aan. Bovendien kun je ook nog een gitaar koppelen. Voor een partyspeaker in deze prijsklasse heeft dit model veel (afspeel)mogelijkheden. Zo sluit je via de microSD-kaartlezer en usb-poort rechtstreeks externe opslagapparaten aan. Daarnaast is er een lijningang beschikbaar. Vanzelfsprekend ondersteunt de PartySpeaker XL1 ook bluetooth. Via draaiknoppen op het uitgebreide bedieningspaneel wijzig je onder andere het volume, de hoge tonen en de basweergave. Tot slot is er een afstandsbediening inbegrepen.

JBL Boombox 3

Luister je graag naar muziek op verschillende plekken, zoals de camping, het park of het strand? Verdiep je dan eens in de veelzijdige JBL Boombox 3. Hoewel deze bluetooth-speaker 48,2 × 25,7 × 20 centimeter meet, neem je hem tóch eenvoudig mee. De bovenzijde heeft bijna over de gehele lengte een comfortabel handvat met een zachte binnenvoering. Bovendien is de behuizing van 6,7 kilo niet al te zwaar. De Boombox 3 voldoet aan de eisen van de IP67-norm, zodat er geen vocht, stof en zand kan binnendringen. Je luistert tijdens een forse plensbui dus gewoon door.

Gunstig is de maximale speelduur van 24 uur op een enkele acculading. De oplaadbare batterij heeft namelijk een riante capaciteit van 10.000 mAh. Is je smartphone bijna leeg? Geen probleem, want die laad je via de powerbankfunctie direct op. Gebruik hiervoor de usb-poort aan de achterzijde. Onder de motorkap zijn twee tweeters, twee middentoners en een grote woofer verantwoordelijk voor het geluid. Je kunt bronapparaten via bluetooth en de lijningang koppelen. Tegen een kleine meerprijs is de Boombox 3 ook inclusief wifi-ondersteuning te koop.