Afgelopen herfst, winter en lente testten we de slimme kamer- en radiatorthermostaten van de Duitse fabrikant Tado. Het systeem werkt met vrijwel alle verwarmingssystemen van alle merken, maakt niet uit hoe oud. Bespaar je daar nu echt geld mee en zo ja hoeveel? Lees het in deze Tado Slimme Thermostaat review.

Het Duitse Tado is sinds 2014 actief als Europees alternatief voor de slimme thermostaten van Amerikaanse bedrijven zoals Honeywell (Evohome Smart Thermostat) en Google/Alphabet (Nest Learning Thermostat). Het bedrijf wordt sinds juni 2017 geleid door Eindhovenaar Toon Bouten (ex-Compaq Computers, ex-Philips Consumer Electronics). Privacyminnende gebruikers geven mogelijk de voorkeur aan een Europees (Duits) product, want slimme thermostaten werken het best wanneer ze steeds precies je locatie volgen. Dan kan de verwarming automatisch lager gezet worden wanneer bewoners niet thuis zijn. Dat zorgt voor de grootste besparingen.

Het is nog maar de vraag wat Amerikaanse bedrijven met al die privacygevoelige locatiegegevens doen. Tado valt onder de Duitse en Europese privacy- en datawetgeving en heeft een strenge en transparante privacypolitiek die je op hun website terugvindt.

We testten de Slimme Thermostaat – Starterskit (v3) die een traditionele huiskamerthermostaat vervangt. Ook testten we de starterskit met twee slimme radiatorknoppen. Die vervangen de traditionele radiatorthermostaten. De radiatorthermostaat gebruik je apart per verwarmingstoestel of in combinatie met de slimme huiskamerthermostaat.

Tado stuurt de verwarming aan op basis van je locatie. Je controleert alles met je smartphone, tablet (via de apps voor Android en iOS) en/of pc (via de webapp). De slimme thermostaat kan verder worden bediend met behulp van Apple HomeKit, Amazon Alexa, Google Assistant en/of IFTTT.

Elk nieuw Tado-apparaat wordt standaard toegewezen aan een zone. Een nieuwe zone creëren of toewijzen gebeurt tijdens de installatie van het apparaat, of achteraf door in het afrolmenu de optie Apparaat toewijzen aan een andere zone te kiezen. Elke zone programmeer en regel je apart. Minpuntje is dat je je zelf samengestelde schema’s niet van zone naar zone kunt kopiëren, zoals dat bijvoorbeeld wel mogelijk is bij de slimme thermostaten van Honeywell.

©PXimport

Geofencing

In elke zone creëer je een eenvoudig of een slim verwarmingsschema en dit voor elke dag apart of voor gegroepeerde dagen (zoals weekend en week). In elk van die schema’s configureer je verschillende tijdsblokken met elk hun eigen temperatuurinstelling. Dat verschilt niet zo erg veel van wat mogelijk is met elke digitale thermostaat, slim of niet.

Het slimme van Tado zit hem in de ‘geofencing’-functie die de verwarming automatisch regelt afhankelijk van of er iemand thuis is of niet. Om dit goed te laten werken dien je de Tado-app te installeren op de smartphone van elke bewoner.

Veel geofencing-apps (bijvoorbeeld Nest) eisen dat je permanent de hoge-precisiemodus voor de gps-functie activeert. Dat vormt een zware belasting voor de accu van je mobiel. Tado is slimmer en werkt, zo blijkt uit onze maandenlange test, perfect als je de gps op spaarstand laat staan (of zelfs regelmatig helemaal uitschakelt). Het gebruikt immers ook andere, energiezuinigere, maar minder precieze methodes om je locatie te weten te komen, bijvoorbeeld wifi-en mobiele (gsm)-verbindingen.

Het is wel belangrijk dat de app in de achtergrond blijft werken (dus door bijvoorbeeld Android of een app niet automatisch wordt uitgeschakeld om stroom te besparen). Tado heeft een faq die de optimale instellingen voor je smartphone opsomt. Voor een goede werking van het systeem volg je dus het best de instructies in die faq.

Functies

We hebben de app zowel op Android als iOS gebruikt en merkten nauwelijks een negatieve invloed op de accuprestaties, terwijl Tado toch vrij goed detecteerde wanneer we de testlocatie verlieten. Tado zet de verwarming automatisch lager bij afwezigheid, maar je kunt een ondergrens configureren in de (web)app. De slimme thermostaat zet de verwarming opnieuw aan wanneer je naar huis komt. Via de app kun je dit uitschakelen of in drie standen zetten: eco (begint pas te warmen wanneer je daadwerkelijk thuis bent); balans (verwarmt wanneer je het huis nadert); of comfort (de minst zuinige stand).

Nog een slimmigheidje: Tado houdt rekening met de weervoorspelling en zal de verwarming automatisch harder laten werken bij een voorspelde koude dag, of omgekeerd minder hard wanneer warm weer is voorspeld. Ook is er een goed functionerende ‘open raam’-detectie die de verwarming automatisch tijdelijk uitschakelt als de thermostaat een open deur of raam detecteert. De schakeltijd bepaal je zelf. Deze detectie werkt zowel op de thermostaat als op de radiatorknop.

©PXimport

Tado Slimme Thermostaat installeren

In de Starter Kit vind je de Smart Thermostat v3, de Internet Bridge, kabels en het nodige (Engelstalige) documentatiemateriaal. De installatiegids voor professionelen bevindt zich in een dichtgeplakte envelop. Doe je de zelfinstallatie dan gebruik je de ‘Welcome Guide’, die je eerst vraagt om een account te creëren (of in te loggen op een bestaand account).

De tado-cloud waaraan de thermostaat gekoppeld wordt, werkt wel (ook) in het Nederlands. De piepkleine internetbridge koppel je aan je router. Het apparaatje betrekt zijn stroom van een usb-kabel die je ofwel in een vrije usb-poort van de router ofwel in een aparte usb-voeding prikt. Enkele seconden na het aansluiten detecteert de installatiewizard de aanwezigheid van de bridge. Vervolgens registreer je de Smart Thermostat door het serienummer en de authenticatiecode in te vullen. Op dezelfde manier koppel je de radiatorknoppen en/of eventuele extra kamerthermostaten.

De installatiewizard bevat vele combinaties van thermostaten en verwarmingsketels, maar als jouw specifieke apparaat niet gevonden wordt, kun je de gegevens doorsturen naar de supportafdeling. Iemand bij Tado controleert dan wat je precies moet doen voor een succesvolle installatie. Het duurt even voordat je via e-mail verdere instructies ontvangt, maar in ons geval ontvingen we die binnen het uur en bovendien in het Nederlands. Overigens kun je ook foto’s uploaden zodat de ingenieurs de bestaande installatie gemakkelijker kunnen herkennen en je zo goed mogelijk verder kunnen helpen.

De zelfinstallatie lukte bij ons redelijk goed, al moesten we enkele keren de helpdesk contacteren omdat sommige stappen ons niet helemaal duidelijk waren. Uiteraard kun je Tado ook gewoon door een professional laten installeren, maar dat is uiteraard niet gratis.

Elke bridge kan maximaal 25 radiatorthermostaten controleren, of tien radiatorthermostaten in combinatie met één door een Tado-kamerthermostaat aangestuurde boiler. Elke verwarmingszone kan acht apparaten bevatten, bijvoorbeeld één thermostaat en zeven radiatorthermostaten.

De witte kamerthermostaat heeft een ledmatrixdisplay dat alleen actief is als je de thermostaat lokaal bedient. Zo gaan de drie AAA-batterijen één tot twee jaar mee. De thermostaat werkt volgens Tado met 95% van alle verwarmingssysteem, zowel centrale als vloerverwarming en kan zowel bedraad als draadloos worden gebruikt. Bij draadloos gebruik heb je wel een extra ketelmodule oftewel Extensiekit nodig.

Het is mogelijk om de thermostaat lokaal te bedienen via het display, maar de (web)app geeft je veel meer mogelijkheden en is dus de aangewezen bedieningsmethode.

Wil je meerdere verwarmingscircuits aansturen dat kan dit met een aanvullende kamerthermostaat die via dezelfde bridge werkt. Onze testlocatie heeft twee verwarmingscircuits en wij installeerden daarom twee kamerthermostaten.

Radiatorknoppen

De witte radiatorknoppen hebben een draaiknop om de temperatuur te regelen en tevens een eigen ledmatrixdisplay. Via de app is het overigens mogelijk om de lokale bediening per knop uit te schakelen. Je schroeft ze op een tussenzetstuk of ‘mount’ die aangepast is aan verschillende modellen radiatoren. In de verpakking vind je tussenzetstukken voor de populairste types radiatoren.

Als de mount niet past zijn er aparte conversie-ringen verkrijgbaar via de helpdesk. Bij ons paste één knop probleemloos en een andere niet. Via de helpdesk werden we vlug geholpen. Na het doorsturen van een foto van de bestaande knop, stuurde Tado ons via de post gratis een passend tussenstuk op waarmee we de knop probleemloos konden monteren.

De knoppen gebruiken twee AA-batterijen die volgens Tado één tot twee jaar meegaan. Bij één knop waren de batterijen echter al na amper een maand leeg en daarna opnieuw na een maand of drie. De app waarschuwt je tijdig wanneer je de batterijen moet vervangen (ook via e-mail). Na die waarschuwing heb je daarvoor nog ongeveer een week de tijd voor de knop uitvalt. Blijkbaar is er in sommige omstandigheden een bug die ervoor zorgt dat de batterijen abnormaal snel leeglopen. Tado meldt dat het hiervan op de hoogte is en het probleem aan het oplossen is. Overigens functioneerden de batterijen in de andere geteste knop wel normaal.

©PXimport

Besparing

De mobiele app stuurt je maandelijks een energiebesparingsrapport met de geschatte energiekosten die je bespaart door de slimme functies. Maar die cijfers zijn gebaseerd op gemiddelden uit een simulatiestudie van het Fraunhofer Instituut voor bouwfysica (Duitsland, 2013) en zeggen weinig over de werkelijke besparing in een individuele situatie.

Wel vind je in het rapport interessante statistieken over het aantal uren dat de geofencing actief was, hoe vaak Tado de verwarming aanstuurde volgens de weersvoorspelling, hoe vaak het slim schema actief was, hoe vaak de verwarming handmatig werd bediend en hoe vaak Tado een open raam detecteerde.

Tado toont ook een schatting van de besparing per ‘verwarmingsseizoen’. Volgens Tado bespaarde ik 25%. Maar hoeveel bespaarde ik nou echt?

Toevallig noteer ik al meer dan tien jaar het maandelijks gasverbruik op de testlocatie. Zo kon ik constateren dat het verbruik in de testperiode september 2017 tot mei 2018 inderdaad significant lager was: 25% onder het vijfjaargemiddelde en 9% onder het elfjaargemiddelde.

Andere factoren dan het gebruik van Tado hebben hierbij waarschijnlijk ook een rol gespeeld: een andere gezinssamenstelling, een andere boiler en (wellicht vooral) de klimaatverandering. Niettemin heeft Tado zo te zien invloed op het verbruik; hoevéél is moeilijk objectief vast te stellen, maar het lijkt in elk geval significant.

Conclusie

De slimme thermostaten en radiatorknoppen van Tado zijn betaalbaar, eenvoudig zelf te installeren en werken uitstekend. De helpdesk van Tado reageert snel en accuraat, ook in het Nederlands. Een mogelijk nadeeltje van het systeem is dat alle gezinsleden altijd hun smartphone bij zich moeten hebben om de besparende modi optimaal te laten werken.

Hoeveel je effectief bespaart, hangt af van te veel factoren om goed te kunnen testen, maar we vermoeden dat de meeste gebruikers de aankoopprijs van Tado binnen het jaar terugverdiend hebben met de besparing op hun verwarming. Sowieso is er ook het milieu-aspect: Tado zorgt er in elk geval voor dat je je huis zo weinig mogelijk onnodig verwarmt.

Het is natuurlijk wel zo dat productie, distributie en gebruik van het systeem als geheel zelf ook een geringe milieubelasting met zich meebrengt. Het effect daarvan laat zich echter niet meten en is waarschijnlijk te verwaarlozen in het grote geheel.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!