ID.nl logo
Huis

Round-up: Alles wat we weten over de (Not)Petya-ransomware

Opnieuw heeft een grote ransomwareaanval duizenden bedrijven over de hele wereld getroffen. De aanval met 'Petya' begon gistermiddag, maar in de loop van de dag bleek dat het hier om misschien wel méér gaat dan WannaCry...

Eerst maar eens de feiten: gistermiddag meldde een aantal bedrijven in voornamelijk Oekraïne en Rusland slachtoffer te zijn van een ransomwareaanval. Al snel leek het om dezelfde uitbraak te gaan. Later die dag bleken ook een aantal Nederlandse bedrijven getroffen door dezelfde aanval, zoals de Rotterdamse containeroverslag RPM Terminals, een dochteronderneming van het eveneens getroffen Maersk.

Nederlandse bedrijven

Op Tweakers komen ook verschillende reacties binnen van lezers die bij 'grote bedrijven' zeggen te werken waar de ransomware ook heeft toegeslagen - al noemen zij uit veiligheidsoverwegingen geen namen. Het lijkt er echter op dat de ransomware zich grotendeels nog op Oekraïense bedrijven.

Oekraïne

Dat blijkt ook uit hoe de ransomware is verspreid, want dat is inmiddels bekend. Dat is gebeurd via een accountingprogramma dat door een Oekraïens bedrijf genaamd MeDoc is gemaakt. MeDoc is geïnfiltreerd, en hackers hebben de ransomware in een update voor het programma verstuurd die op 22 juni naar klanten is gepusht. Het virus heeft daar 5 dagen in wacht gelegen tot het op de 27e plotseling werd ingeschakeld. De timing is toevallig, omdat 27 juni de Dag van de Onafhankelijkheid is in Oekraïne.

MeDoc heeft inmiddels een verklaring uitgebracht op Facebook. Ook Microsoft zegt dat het virus op die manier rondgaat.

Losgeld

De ransomware vraagt 300 dollars in bitcoin aan losgeld, een opvallend laag bedrag voor malware die zich juist op bedrijven richt. Bedrijven zijn doorgaans sneller bereid hogere bedragen te betalen. Dat kan erop duiden dat de ransomware niet bedoeld is om geld te verdienen, maar dat er meer achter zit...

Op dit moment zijn er slechts 36 transacties gedaan naar het bitcoinadres, waarvan er zelfs een paar transacties maar een paar cent zijn. Net als WannaCry is ook Petya geen vetpot...

Petya lijkt niet gemaakt om veel geld te verdienen

-

Email in plaats van Tor

Een paar dingen aan de ransomware zijn opvallend, zoals de betaalmethode. Waar dat normaal gesproken via een .onion-site en Tor gaat, vragen de hackers in dit geval om de unieke identificatiecode naar een mailadres te sturen. Maar: de hostingpartij heeft wowsmith12345@posteo.net inmiddels op nonactief gezet. Emails komen daar dus niet meer binnen, en dat betekent dat ontsleutelcodes (als die er al waren) ook niet meer kunnen worden verstuurd.

Dat is tot groot ongenoegen van sommige beveiligingsexperts, die zeggen dat het emailadres één van de weinige manieren was om de daders op te sporen.

Gelukkig zijn er nog wel mogelijkheden de ransomware te stoppen. Petya werkt namelijk in 2 fases. In de eerste wordt de computer geïnfecteerd en wordt het virus uitgevoerd op de achtergrond. Daarna herstart de computer automatisch, en pas bij het herstarten wordt een nieuwe bootloader gestart die het scherm versleutelt. Ook dat is pas het moment dat de bestanden versleuteld worden.

Het is daarom mogelijk de ransomware te stoppen door 'Automatisch herstarten bij problemen' uit te schakelen. Ook hebben security-onderzoekers ontdekt dat het virus zoekt naar een bestand genaamd perfc in C:\windows staat. Het is niet duidelijk waarom het dat doet, maar als dat bestand bestaat wordt de ransomware niet uitgevoerd. Zo blijf je toch een beetje beschermd.

Is dit wel Petya?

Maar het meest opvallende aan 'Petya'? Niemand weet of het echt om Petya gaat... Aanvankelijk werd dat wel aangenomen, omdat de ransomware dezelfde methode had als de eerste varianten van Petya, die in april 2016 voor het eerst rondgingen.

Harde schijf

Petya versleutelt namelijk geen individuele bestanden, zoals veel ransomware dat doen. In plaats daarvan maakt Petya een kleine custom bootloader die direct naar een kernel gaat waarop alleen maar de losgeldbrief te lezen is. Daarbij wordt de master boot record van de schijf overschreven, zodat de bestanden niet meer te benaderen zijn. De bestanden zelf worden echter ook nog versleuteld met AES-128 encryptie, dus zelfs als je die kunt terughalen heb je er nog niets aan.

Parallel met WannaCry

De ransomware heeft daarnaast ook nog eens veel weg van een ander incident: WannaCry. Dat is de ransomware die in mei van dit jaar toesloeg bij duizenden bedrijven over de hele wereld, en die uiteindelijk bleek uit te schakelen met een simpele killswitch. Petya blijkt die niet te hebben, al is er wel een mogelijkheid om de ransomware te stoppen door een bepaald bestand op de computer aan te maken.

NSA-exploit

De meest in het oog springende overeenkomst met WannaCry is de exploit die wordt gebruikt. Dat is namelijk opnieuw EternalBlue, een gelekte exploit die afkomstig was van de NSA en werd gelekt door hackersgroep ShadowBrokers. EternalBlue maakt gebruik van een kwetsbaarheid in het SMB-protocol van Windows.

Geavanceerde ransomware

Maar, en dit is belangrijk, waar WannaCry nogal slordig in elkaar was gezet lijkt Petya veel geavanceerder. Zo krijgt de ransomware namelijk toegang tot de admin-rechten van een pc om zich zo makkelijker naar andere computers op het netwerk te verspreiden, waarbij de SMB-exploit niet eens nodig is. De m,alware maakt ook gebruik van PSexec om beheerdersrechten te krijgen. Dat is alleen mogelijk door andere NSA-exploits te gebruiken. Zulke zero-days zijn zeldzaam, en doen juist ook denken aan andere grote cyberwapens zoals Stuxnet, dat destijds gebruik maakte van een ongekend aantal van 4 zero-days.

(Not)Petya

Omdat Petya zo veel geavanceerder lijkt dan veel andere ransomware zeggen sommige beveiligingsonderzoekers dat het virus juist niets te maken heeft met Petya - ze noemen het zelfs NotPetya.

Als we de feiten onder elkaar zetten zien we een schrikbarend beeld:

- De ransomware zit professioneel in elkaar

- De betaalmethode is juist erg simplistisch en wel érg makkelijk offline te halen (wat ook gebeurd is)

- De ransomware is gericht om systemen onbruikbaar te maken in plaats van bestanden

- De ransomware begon in Oekraïne en treft vooral daar veel bedrijven

Vragen

En dat alles doet de vraag rijzen: hebben we hier wel te maken met een vorm van ransomware, of is er meer aan de hand? Gaat het hier niet om een grootschalige sabotage-aanval? En welk doel had die dan?

Te vroeg voor antwoorden

Het is nog veel te vroeg om iets te zeggen over de aard van de aanval. Daarvoor weten we nog te weinig over de details van de ransomware. Bij WannaCry duurde het bijvoorbeeld weken tot de onderzoekers de ransomware linkten aan Noord-Korea - en zelfs dan gaat het nog om alleen een vermoeden.

Voorlopig weten we nog niet genoeg over aanval, maar nu er steeds meer feiten boven tafel komen ontstaat een beeld dat niet bepaald rooskleurig is...

▼ Volgende artikel
Verras je gasten: 5 keer de lekkerste koffie voor de feestdagen
© ID.nl
Huis

Verras je gasten: 5 keer de lekkerste koffie voor de feestdagen

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Bij deze recepten draait het vooral om het contrast tussen de warme drank en de extra toevoegingen. Je kunt de smaken vaak al voorbereiden voordat de gasten aan tafel gaan, zodat je op het moment zelf niet te lang in de keuken staat. In de tabel onderin zie je telkens wat de basiskoffie voor een recept is en wat je extra toevoegingen zijn.

Lees ook: 5 veelgemaakte espressofouten (en zo voorkom je ze!)

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

ReceptBasisSmaakmakerTopping
Witte chocoladeEspressoWitte chocoladeKardemom
TiramisuSterke koffieAmandelsiroopMascarpone-room
Sinaasappel mokkaEspressoPure chocoladeSinaasappelrasp
Zoute karamelEspressoKaramelsiroopZeezout
Honing & kaneelLatteBloemenhoningKaneelpoeder

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Steengrill, bakplaat of raclette: wat is het verschil en wat kies je?
© ID.nl
Huis

Steengrill, bakplaat of raclette: wat is het verschil en wat kies je?

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

EigenschapSteengrillBakplaat (metaal)Raclette
MateriaalNatuursteen (graniet)Metaal met anti-aanbaklaagPannetjes (onderin)
OpwarmtijdLangzaam (20-30 min)SnelDirect (via element)
Boter/OlieNee (gebruik zout)JaNee (kaasvet is genoeg)
SmaakPuur, dichtgeschroeidBakken en bradenRomig, gesmolten kaas
SchoonmaakSchrobben met waterMakkelijk (sopje/vaatwasser)Pannetjes weken

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist


❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

IngrediëntBeste keuzeWaarom?
Biefstuk & ossenhaasSteengrillDoor de hoge hitte schroeit het vlees direct dicht; zo blijft het supermals.
Gemarineerd vleesBakplaatMarinades en kruiden verbranden snel op steen en koeken aan. Op de metalen plaat met wat olie gaat dit perfect.
Vis & garnalenBakplaatVis is kwetsbaar en plakt snel vast aan natuursteen. De anti-aanbaklaag van de bakplaat is veiliger.
Hamburgers & worstjesBakplaatDeze producten laten veel vet los; op een bakplaat (vooral een geribbelde) loopt dit makkelijker weg naar het opvangbakje.
Groenten (paprika/ui)Steengrill / RacletteOp de steen garen ze langzaam en puur. Wil je ze gratineren met kaas? Doe ze dan in het pannetje.
Pannenkoeken & eiBakplaat / RacletteVloeibare ingrediënten lopen van de steen af. Gebruik een vlakke bakplaat of het pannetje.
KaasRacletteDe enige echte plek voor kaas is in het pannetje onder het element!

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess
biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.