Het upgraden van een processor klinkt misschien lastig, maar het is een stuk eenvoudiger (en goedkoper!) dan u wellicht denkt. Wij laten u zien hoe u in zowel een Intel- als AMD-machine de processor omwisselt voor een sneller exemplaar.

Deel I: vervangen van een Intel-processor

1. Voorbereidingen

Bij alle werkzaamheden in een pc is het eerste dat u doet de voedingskabel van de pc zelf verwijderen. Afhankelijk van de indeling van uw behuizing en de indeling van uw moederbord, kan het handig zijn om uw moederbord uit de behuizing te halen voordat u de processor omwisselt. U zult hiervoor alle bekabeling moeten loskoppelen, insteekkaarten moeten verwijderen en eventueel ook de voeding moeten losschroeven. Soms kunt u er gelukkig ook prima bij als uw moederbord ingebouwd blijft.

©PXimport

2. Geen pinnetjes

We beginnen met het vervangen van een Intel-processor. Ten opzichte van oudere sockets (en AMD's huidige sockets) zijn bij LGA775, LGA1156, LGA1366 en LGA1155 de pinnetjes naar het moederbord verplaatst. Moderne Intel-processors hebben dus geen pinnetjes meer, maar zijn voorzien van contactpunten. Dit heeft als voordeel dat de processor zelf hierdoor minder kwetsbaar is. Toch is voorzichtigheid nog steeds geboden, want u moet nu oppassen dat u de pinnetjes in de socket zelf niet verbuigt als u de processor verwijdert of plaatst.

©PXimport

3. Standaardkoeler loshalen

Wij gaan er in dit artikel van uit dat u de Intel-referentiekoeler gebruikt. Hebt u een andere koeler, dan zijn is de bevestigingsmethode wellicht anders. Kijk hiervoor in de handleiding van uw koeler. Trek eerst het voedingskabeltje van de processorkoeler op het moederbord los. Om de koeler los te halen, roteert u alle vier de bevestigingspinnen met behulp van een platte schroevendraaier naar links. Vervolgens trekt u één van de vier pinnen voorzichtig omhoog totdat u voelt dat hij ontgrendelt. Deze procedure herhaalt u voor de andere drie pinnen.

©PXimport

Intel-upgrademogelijkheden

Intel heeft op het moment van schrijven vier ­sockets in gebruik: LGA775, LGA1366, LGA1156 en LGA1155. Alleen LGA1156 staat op de nominatie om snel van het toneel te verdwijnen, de andere drie sockets zullen waarschijnlijk nog een tijdje te koop zijn. Socket LGA775 vinden we overigens alleen terug in de onderkant van de markt in de absolute instapmachines en zal ook binnen niet al te lange tijd uitgefaseerd worden. Zelfs als u een erg recente Intel-machine hebt, dan nog hebt u met LGA1155 of LGA1366 twee mogelijkheden. De wildgroei aan sockets komt erop neer dat als u een significante processorupgrade wilt doen bij een Intel-machine, u er rekening mee moet houden dat u wellicht ook een nieuw moederbord nodig hebt en het simpelweg vervangen van de processor niet tot betere prestaties leidt of te duur is in verhouding tot een processor op een modernere socket in combinatie met een nieuw moederbord.

©PXimport

4. Processorkoeler optillen

De processor is door de koelpasta vaak vastgeplakt aan de heatsink van de processorkoeler. De koelpasta zorgt ervoor dat de hitte van de processor beter wordt doorgegeven aan de heatsink van de processorkoeler. Omdat de processor vaak is 'vastgeplakt' aan de koeler, kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom een draaiende beweging van links naar rechts. Na een tijdje zal de heatsink loskomen van de processor en is het veilig om hem op te tillen.

©PXimport

5. Oude processor loshalen

Nu de koeler los is, zult u naast de processor een hendeltje zien. Beweeg het hendeltje licht naar buiten toe en trek hem (voorzichtig) omhoog. Het dekseltje van de socket is nu open te klappen. Als het dekseltje openstaat, pakt u de processor voorzichtig bij de zijkanten vast. Trek de processor nu recht omhoog en zorg ervoor dat u geen zijwaartse bewegingen maakt. Probeer schuine bewegingen te voorkomen totdat de processor compleet uit de socket is. Stop de processor in een antistatisch opbergbakje of -zakje.

©PXimport

6. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor alleen bij de zijkanten vast en lijn de inkepingen aan beide kanten van de processor uit met de nokjes in de socket. Laat de processor voorzichtig recht zakken in de socket. Leg de processor niet schuin in de socket en druk niet op de processor, hierdoor kunnen de pinnetjes in de socket beschadigen. Als de processor goed ligt, dan sluit u het dekseltje van de socket en zorgt u ervoor dat het hendeltje weer op zijn plek zit. De processor zit nu veilig in de socket.

©PXimport

7. Koelpasta

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koel­pasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

8. Koeler bevestigen

Zorg ervoor dat de vier pinnetjes van de koeler weer naar rechts gedraaid zijn (de pijltjes van de koeler af). Lijn de vier plastic pinnen uit met de gaten in het moederbord (rood omkringd op de afbeelding). U voelt dat de vier pinnen contact maken met de gaten op het moederbord. Houd vervolgens de heatsink met één hand vast en druk één van de vier pinnen naar beneden. Vervolgens drukt u de pin schuin tegenover de al ingedrukte pin naar beneden. Vervolgens drukt u de twee overgebleven pinnen naar beneden.

©PXimport

9. Afronden

Nu de koeler is bevestigd, sluit u de stroomconnector van de processorkoeler weer aan. In de handleiding van uw moederbord vindt u terug welke aansluiting op uw moederbord u moet gebruiken. Wanneer u nog weet uit welke aansluiting u de connector hebt losgetrokken, dan steekt u hem uiteraard daar terug. Sluit vervolgens alle andere bekabeling weer aan die u mogelijk hebt losgetrokken om bij de processor in de buurt te komen. Sluit de behuizing en sluit de externe bekabeling weer aan. Uw pc is klaar voor gebruik.

©PXimport

Deel II: vervangen van een AMD-processor

10. Wel pinnetjes

De handelingen die u bij een AMD-processor moet uitvoeren zijn grotendeels hetzelfde als bij een Intel-processor. Ook nu kan het handiger zijn om het moederbord eerst uit de kast te halen, meestal is dit gelukkig niet nodig. Er is één groot verschil met Intel: AMD-processors hebben nog steeds pinnetjes op de processor zelf in plaats van op de socket. U zult dus voorzichter moeten omgaan met de processor. Een verbogen pinnetje zorgt er immers voor dat de processor niet meer in de socket past en als u een pinnetje terugbuigt, kan het zomaar afbreken.

©PXimport

11. Koeler verwijderen

De standaardkoeler van AMD heeft een hendel die u omhoog moet trekken om de bevestiging te ontgrendelen. De heatsink is met behulp van klemmen bevestigd op uitsparingen op de socket. Door op de klemmen te drukken, kunt u ze van de uitsparingen op de socket loshalen. De heatsink van de koeler zit vaak aan de processor vastgeplakt door de koelpasta, daarom kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom draaiende bewegingen van links naar rechts om de heatsink los te krijgen.

©PXimport

12. Processor opslaan

Het ZIF-hendeltje (zero-insertion-force) zorgt ervoor dat de processor vastzit in de socket. Beweeg het hendeltje zijwaarts, til het op en trek het zo ver omhoog als het kan. De processor zal hierdoor een stukje naar de zijkant bewegen. Pak de processor voorzicht vast aan de zijkanten en trek hem vervolgens voorzichtig omhoog. Leg de processor vervolgens in een antistatisch bakje of zakje. Omdat de processor pinnetjes heeft, is het handig als u een stukje antistatisch foam hebt om hem in te drukken om de pinnetjes te beschermen.

©PXimport

AMD-upgrademogelijkheden

Gebruikers van een AMD-systeem hebben bij het upgraden een iets betere uitgangspositie dan Intel-gebruikers. Toch moet u ook bij AMD oppassen. AMD gebruikt sinds 2009 varianten van de AM3-socket. De oudere socket AM2/AM2+-moederborden kunnen, als er een bijgewerkte BIOS is, nog steeds gebruikt worden voor sommige nieuwe AMD-processors, al mist u dan wel de nieuwste energiebesparingsmogelijkheden. Gebruikers met een AM3-moederbord kunnen upgraden naar meer recente Athlon II- en Phenom II-processors. Wilt u echter overstappen naar één van de aanstaande AMD Bulldozer-processors, dan komt u ook met een AM3-moederbord van een koude kermis thuis. Bulldozer heeft namelijk de nieuwe AM3+-socket nodig en zal niet werken op oudere moederborden.

©PXimport

13. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor vast aan de zijkanten en kijk of u een klein gouden of zilveren driehoekje ziet op één van de hoeken van de processor. In de socket is eenzelfde hoekje gegraveerd. Draai de processor zo dat de hoek met het driehoekje boven de hoek met het driehoekje op de socket valt en leg de processor voorzichtig op de socket. Als het goed is, voelt u dat de processor als het ware op zijn plek valt. Als de processor goed ligt, sluit u het hendeltje.

©PXimport

14. Koelpasta verwijderen

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koelpasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

15. Koeler bevestigen

Bevestig vervolgens de koeler door de beugel aan de kant zonder hendel op de uitsparing van de socket te klikken. Vervolgens drukt u aan de kant met de hendel de metalen beugel op de uitsparing op de socket. Als de koeler aan beide kanten op de uitsparingen van de socket zit, dan drukt u de hendel naar beneden om de koeler te vergrendelen. Vervolgens sluit u het stroomkabeltje van de ventilator weer aan op het moederbord en sluit u eventuele andere bekabeling weer aan.

©PXimport

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.