ID.nl logo
Processor upgraden
© PXimport
Zekerheid & gemak

Processor upgraden

Het upgraden van een processor klinkt misschien lastig, maar het is een stuk eenvoudiger (en goedkoper!) dan u wellicht denkt. Wij laten u zien hoe u in zowel een Intel- als AMD-machine de processor omwisselt voor een sneller exemplaar.

Deel I: vervangen van een Intel-processor

 

1. Voorbereidingen

Bij alle werkzaamheden in een pc is het eerste dat u doet de voedingskabel van de pc zelf verwijderen. Afhankelijk van de indeling van uw behuizing en de indeling van uw moederbord, kan het handig zijn om uw moederbord uit de behuizing te halen voordat u de processor omwisselt. U zult hiervoor alle bekabeling moeten loskoppelen, insteekkaarten moeten verwijderen en eventueel ook de voeding moeten losschroeven. Soms kunt u er gelukkig ook prima bij als uw moederbord ingebouwd blijft.

©PXimport

2. Geen pinnetjes

We beginnen met het vervangen van een Intel-processor. Ten opzichte van oudere sockets (en AMD's huidige sockets) zijn bij LGA775, LGA1156, LGA1366 en LGA1155 de pinnetjes naar het moederbord verplaatst. Moderne Intel-processors hebben dus geen pinnetjes meer, maar zijn voorzien van contactpunten. Dit heeft als voordeel dat de processor zelf hierdoor minder kwetsbaar is. Toch is voorzichtigheid nog steeds geboden, want u moet nu oppassen dat u de pinnetjes in de socket zelf niet verbuigt als u de processor verwijdert of plaatst.

©PXimport

3. Standaardkoeler loshalen

Wij gaan er in dit artikel van uit dat u de Intel-referentiekoeler gebruikt. Hebt u een andere koeler, dan zijn is de bevestigingsmethode wellicht anders. Kijk hiervoor in de handleiding van uw koeler. Trek eerst het voedingskabeltje van de processorkoeler op het moederbord los. Om de koeler los te halen, roteert u alle vier de bevestigingspinnen met behulp van een platte schroevendraaier naar links. Vervolgens trekt u één van de vier pinnen voorzichtig omhoog totdat u voelt dat hij ontgrendelt. Deze procedure herhaalt u voor de andere drie pinnen.

©PXimport

Intel-upgrademogelijkheden

Intel heeft op het moment van schrijven vier ­sockets in gebruik: LGA775, LGA1366, LGA1156 en LGA1155. Alleen LGA1156 staat op de nominatie om snel van het toneel te verdwijnen, de andere drie sockets zullen waarschijnlijk nog een tijdje te koop zijn. Socket LGA775 vinden we overigens alleen terug in de onderkant van de markt in de absolute instapmachines en zal ook binnen niet al te lange tijd uitgefaseerd worden. Zelfs als u een erg recente Intel-machine hebt, dan nog hebt u met LGA1155 of LGA1366 twee mogelijkheden. De wildgroei aan sockets komt erop neer dat als u een significante processorupgrade wilt doen bij een Intel-machine, u er rekening mee moet houden dat u wellicht ook een nieuw moederbord nodig hebt en het simpelweg vervangen van de processor niet tot betere prestaties leidt of te duur is in verhouding tot een processor op een modernere socket in combinatie met een nieuw moederbord.

©PXimport

4. Processorkoeler optillen

De processor is door de koelpasta vaak vastgeplakt aan de heatsink van de processorkoeler. De koelpasta zorgt ervoor dat de hitte van de processor beter wordt doorgegeven aan de heatsink van de processorkoeler. Omdat de processor vaak is 'vastgeplakt' aan de koeler, kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom een draaiende beweging van links naar rechts. Na een tijdje zal de heatsink loskomen van de processor en is het veilig om hem op te tillen.

©PXimport

5. Oude processor loshalen

Nu de koeler los is, zult u naast de processor een hendeltje zien. Beweeg het hendeltje licht naar buiten toe en trek hem (voorzichtig) omhoog. Het dekseltje van de socket is nu open te klappen. Als het dekseltje openstaat, pakt u de processor voorzichtig bij de zijkanten vast. Trek de processor nu recht omhoog en zorg ervoor dat u geen zijwaartse bewegingen maakt. Probeer schuine bewegingen te voorkomen totdat de processor compleet uit de socket is. Stop de processor in een antistatisch opbergbakje of -zakje.

©PXimport

6. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor alleen bij de zijkanten vast en lijn de inkepingen aan beide kanten van de processor uit met de nokjes in de socket. Laat de processor voorzichtig recht zakken in de socket. Leg de processor niet schuin in de socket en druk niet op de processor, hierdoor kunnen de pinnetjes in de socket beschadigen. Als de processor goed ligt, dan sluit u het dekseltje van de socket en zorgt u ervoor dat het hendeltje weer op zijn plek zit. De processor zit nu veilig in de socket.

©PXimport

7. Koelpasta

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koel­pasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

8. Koeler bevestigen

Zorg ervoor dat de vier pinnetjes van de koeler weer naar rechts gedraaid zijn (de pijltjes van de koeler af). Lijn de vier plastic pinnen uit met de gaten in het moederbord (rood omkringd op de afbeelding). U voelt dat de vier pinnen contact maken met de gaten op het moederbord. Houd vervolgens de heatsink met één hand vast en druk één van de vier pinnen naar beneden. Vervolgens drukt u de pin schuin tegenover de al ingedrukte pin naar beneden. Vervolgens drukt u de twee overgebleven pinnen naar beneden.

©PXimport

9. Afronden

Nu de koeler is bevestigd, sluit u de stroomconnector van de processorkoeler weer aan. In de handleiding van uw moederbord vindt u terug welke aansluiting op uw moederbord u moet gebruiken. Wanneer u nog weet uit welke aansluiting u de connector hebt losgetrokken, dan steekt u hem uiteraard daar terug. Sluit vervolgens alle andere bekabeling weer aan die u mogelijk hebt losgetrokken om bij de processor in de buurt te komen. Sluit de behuizing en sluit de externe bekabeling weer aan. Uw pc is klaar voor gebruik.

©PXimport

Deel II: vervangen van een AMD-processor

 

10. Wel pinnetjes

De handelingen die u bij een AMD-processor moet uitvoeren zijn grotendeels hetzelfde als bij een Intel-processor. Ook nu kan het handiger zijn om het moederbord eerst uit de kast te halen, meestal is dit gelukkig niet nodig. Er is één groot verschil met Intel: AMD-processors hebben nog steeds pinnetjes op de processor zelf in plaats van op de socket. U zult dus voorzichter moeten omgaan met de processor. Een verbogen pinnetje zorgt er immers voor dat de processor niet meer in de socket past en als u een pinnetje terugbuigt, kan het zomaar afbreken.

©PXimport

11. Koeler verwijderen

De standaardkoeler van AMD heeft een hendel die u omhoog moet trekken om de bevestiging te ontgrendelen. De heatsink is met behulp van klemmen bevestigd op uitsparingen op de socket. Door op de klemmen te drukken, kunt u ze van de uitsparingen op de socket loshalen. De heatsink van de koeler zit vaak aan de processor vastgeplakt door de koelpasta, daarom kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom draaiende bewegingen van links naar rechts om de heatsink los te krijgen.

©PXimport

12. Processor opslaan

Het ZIF-hendeltje (zero-insertion-force) zorgt ervoor dat de processor vastzit in de socket. Beweeg het hendeltje zijwaarts, til het op en trek het zo ver omhoog als het kan. De processor zal hierdoor een stukje naar de zijkant bewegen. Pak de processor voorzicht vast aan de zijkanten en trek hem vervolgens voorzichtig omhoog. Leg de processor vervolgens in een antistatisch bakje of zakje. Omdat de processor pinnetjes heeft, is het handig als u een stukje antistatisch foam hebt om hem in te drukken om de pinnetjes te beschermen.

©PXimport

AMD-upgrademogelijkheden

Gebruikers van een AMD-systeem hebben bij het upgraden een iets betere uitgangspositie dan Intel-gebruikers. Toch moet u ook bij AMD oppassen. AMD gebruikt sinds 2009 varianten van de AM3-socket. De oudere socket AM2/AM2+-moederborden kunnen, als er een bijgewerkte BIOS is, nog steeds gebruikt worden voor sommige nieuwe AMD-processors, al mist u dan wel de nieuwste energiebesparingsmogelijkheden. Gebruikers met een AM3-moederbord kunnen upgraden naar meer recente Athlon II- en Phenom II-processors. Wilt u echter overstappen naar één van de aanstaande AMD Bulldozer-processors, dan komt u ook met een AM3-moederbord van een koude kermis thuis. Bulldozer heeft namelijk de nieuwe AM3+-socket nodig en zal niet werken op oudere moederborden.

©PXimport

13. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor vast aan de zijkanten en kijk of u een klein gouden of zilveren driehoekje ziet op één van de hoeken van de processor. In de socket is eenzelfde hoekje gegraveerd. Draai de processor zo dat de hoek met het driehoekje boven de hoek met het driehoekje op de socket valt en leg de processor voorzichtig op de socket. Als het goed is, voelt u dat de processor als het ware op zijn plek valt. Als de processor goed ligt, sluit u het hendeltje.

©PXimport

14. Koelpasta verwijderen

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koelpasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

15. Koeler bevestigen

Bevestig vervolgens de koeler door de beugel aan de kant zonder hendel op de uitsparing van de socket te klikken. Vervolgens drukt u aan de kant met de hendel de metalen beugel op de uitsparing op de socket. Als de koeler aan beide kanten op de uitsparingen van de socket zit, dan drukt u de hendel naar beneden om de koeler te vergrendelen. Vervolgens sluit u het stroomkabeltje van de ventilator weer aan op het moederbord en sluit u eventuele andere bekabeling weer aan.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Laptop mee op vakantie? Hier moet je op letten
© maglara
Huis

Laptop mee op vakantie? Hier moet je op letten

Een laptop meenemen op vakantie lijkt handig. Even foto's uitzoeken, een filmpje kijken of wat werk afronden. Maar afhankelijk van je bestemming en manier van reizen zijn er een paar dingen waar je van tevoren goed over na moet denken. Of je nu gaat kamperen in een tent, met de caravan op pad gaat of een huisje of hotel boekt, iedere situatie stelt z'n eigen eisen aan hoe je je laptop gebruikt, beschermt en voorbereidt.

⛺ Dit artikel in het kort

Laptop mee op vakantie? We vertellen waar je op moet letten wanneer je:

  • gaat kamperen in een tent
  • er met de caravan op uit trekt
  • een huisje of hotelkamer huurt
  • naar het buitenland gaat

Lees ook: Alternatieve checklist: 19 tips voor een zorgeloze vakantie

Kamperen: zonder stroom of wifi

Wie gaat kamperen in een tent, heeft meestal geen stroomvoorziening of wifi tot zijn beschikking. De laptop moet het dus doen op de accu, en je internetverbinding moet je zelf regelen. Zorg daarom dat je laptop volledig is opgeladen voordat je vertrekt. Als je meerdere dagen zonder stopcontact zit, kan een powerbank met een hoge capaciteit uitkomst bieden, al moet die dan wel geschikt zijn voor laptops. Niet elk model levert voldoende vermogen.

Wifi is er op de meeste campings wel, maar vaak alleen bij de receptie of het sanitairgebouw, en meestal niet gratis of stabiel. Wil je toch online kunnen, dan kun je je smartphone gebruiken als hotspot. Dat heet tethering: je telefoon fungeert dan als een soort draagbare wifi-router via je mobiele dataverbinding. Check vooraf bij je provider of je databundel groot genoeg is en of tethering is toegestaan in het buitenland. Grote downloads, zoals systeemupdates of cloudsynchronisatie, kunnen je databundel snel opslokken. Zet automatische updates daarom uit en pauzeer de synchronisatie met diensten als OneDrive of Google Drive zolang je via je telefoon online bent.

Houd er ook rekening mee dat in afgelegen gebieden mobiel internet soms traag of onbetrouwbaar is. Download daarom bij voorkeur alles wat je nodig denkt te hebben voor je vertrekt, van kaarten en routes tot films of series. Zo houd je grip op je verbruik én voorkom je onaangename verrassingen bij thuiskomst.

©TeTe Song

Caravan: iets meer luxe, maar nog steeds beperkingen

Wie met een caravan reist, heeft het vaak net wat makkelijker. Sommige staanplaatsen hebben een stroomaansluiting en er zijn meestal meer voorzieningen. Toch geldt ook hier dat je niet kunt rekenen op snel of onbeperkt internet. Installeer een VPN op je laptop als je gebruik wilt maken van publieke netwerken. Daarmee versleutel je je verbinding, zodat anderen niet zomaar kunnen meekijken of gegevens onderscheppen. Dit is vooral belangrijk als je e-mails checkt, online bankiert of inlogt op accounts.

Zelfs als je een wifi-netwerk kunt gebruiken, is het verstandig om automatische updates op je laptop tijdelijk uit te schakelen. Het klopt dat bij gebruik van wifi dataverbruik in principe geen rol speelt, tenzij je op een plek zit waar je moet betalen per MB of waar het netwerk bewust is afgeknepen. Wat wél vaak speelt op campings of in hotels: de verbinding is traag, instabiel of wordt gedeeld met veel andere gasten. Grote downloads zoals systeemupdates kunnen dan het netwerk zwaar belasten, waardoor alles tergend langzaam gaat of zelfs vastloopt. Door updates uit te stellen, houd je de verbinding werkbaar voor jezelf en anderen.

Heb je helemaal geen wifi tot je beschikking, dan ben je aangewezen op mobiel internet via je smartphone. Hoe je dat het beste aanpakt, heb je al eerder in dit artikel kunnen lezen.

©InsideCreativeHouse

Huisje of hotel: alles bij de hand, maar blijf alert

In een vakantiewoning of hotel hoef je je over de stroomvoorziening doorgaans geen zorgen te maken en ook is er meestal wel een wifinetwerk dat redelijk functioneert. Toch blijft het belangrijk om alert te zijn. De beveiliging van dit soort vakantienetwerken is vaak minimaal. Zonder VPN is je verbinding eenvoudig te onderscheppen. Gebruik daarom altijd een VPN-dienst of kies ervoor om vertrouwelijke zaken, zoals het inloggen op je bank, uit te stellen tot je op een vertrouwd netwerk zit.

Zorg ook in deze situatie voor een recente back-up. Denk aan synchronisatie met OneDrive, Google Drive of iCloud, maar ook aan een kopie op een externe ssd of usb-stick. Mocht je laptop gestolen worden of beschadigd raken, dan heb je in elk geval je bestanden nog.

Vooraf en onderweg back-uppen?

Snelle externe ssd's vind je bij

In het buitenland: adapter, handbagage en verzekering

Ga je naar het buitenland, dan zijn er extra zaken om op te letten. Niet elk land gebruikt dezelfde stopcontacten en netspanning. Een universele wereldstekker is daarom handig, zeker als je meerdere apparaten mee hebt. Voor sommige bestemmingen heb je ook een spanningsomvormer nodig, hoewel moderne opladers vaak meerdere voltages aankunnen. Check dit op het label van je oplader.

Bij vliegreizen moet je goed kijken naar de bagageregels. Bij budgetmaatschappijen zoals Ryanair of Easyjet mag je soms maar één stuk handbagage meenemen. Dat betekent kiezen: een rugzak met je laptop of een trolley met kleding. Wil je beide, dan moet je bijbetalen. Stop je laptop liever niet in ruimbagage. Niet alleen vanwege de kans op beschadiging, maar ook omdat lithiumbatterijen daar eigenlijk niet thuishoren en zelfs geweigerd kunnen worden. Als het echt niet anders kunt, gebruik dan een stevige hoes of laptoptas, leg je laptop midden in je bagage tussen kleding en meld bij het inchecken dat er elektronica in zit.

Schade, verlies of diefstal: hoe zit het met de verzekering?

Schade of verlies van je laptop tijdens de vakantie valt in sommige gevallen onder je reisverzekering. Vaak zit hier wel een maximumbedrag aan verbonden en gelden er voorwaarden, zoals aantoonbare braaksporen bij diefstal. Controleer daarom vooraf of je laptop verzekerd is en of je eventueel een aanvullende dekking nodig hebt. Bij sommige inboedelverzekeringen is tijdelijke dekking in het buitenland mogelijk. Maak ook foto's van je apparatuur en noteer serienummers. Dit helpt bij aangifte of schadeclaims.

Nog even dit: voorbereid op pad

Een goede voorbereiding voorkomt veel gedoe. Werk je besturingssysteem en antivirussoftware bij vóór vertrek, zodat je onderweg niet verrast wordt door verplichte updates. Kijk of je genoeg opslagruimte hebt voor je vakantiefoto's of -video's. Denk ook aan offline gebruik: stel je e-mailclient in op offline modus, download navigatiekaarten en sla films of series lokaal op. Apps als Netflix en Disney+ bieden standaard de mogelijkheid om titels offline te bewaren.

Pas ook je tweestapsverificatie aan voordat je vertrekt. Wie normaal via sms een code ontvangt, kan in het buitenland tegen problemen aanlopen, vooral als het Nederlandse nummer niet werkt of buiten bereik is. Gebruik liever een authenticator-app, zoals Google Authenticator of Authy. Daarmee ontvang je je inlogcodes ook zonder mobiele verbinding, zolang je je smartphone maar bij je hebt.

Tot slot: laat je laptop niet in de volle zon liggen, in een warme auto of op een vochtige plek in de tent. Hitte en vocht zijn funest voor de elektronica. Gebruik bij voorkeur een waterdichte hoes of sleeve en bewaar hem op een droge plek in de schaduw. Fijne vakantie!

 

▼ Volgende artikel
Hisense 65U7Q PRO – Prima middenklasser met een paar hardnekkige minpuntjes
© Hisense
Huis

Hisense 65U7Q PRO – Prima middenklasser met een paar hardnekkige minpuntjes

Hisense richt zijn pijlen op het middensegment, en deze 65U7Q Pro is daar een goed voorbeeld van. Het toestel verbetert een aantal zwakke punten van zijn voorganger en stoot daarmee duidelijk door naar de betere toestellen. Maar Hisense heeft niet alle minpunten weggewerkt. Bovendien toont de nieuwe versie van het VIDAA U-systeem dat niet alle aanpassingen een verbetering zijn.

Goed
Conclusie

De Hisense 65U7Q Pro biedt sterk contrast, goede HDR-prestaties en uitgebreide gamingmogelijkheden dankzij vier HDMI 2.1-poorten. De beeldkwaliteit is duidelijk verbeterd ten opzichte van zijn voorganger. Wel blijven de HDR-tonemapping wisselvallig en het VIDAA U-platform beperkt qua lokale apps en overzichtelijkheid.

Plus- en minpunten
  • Goede piekhelderheid
  • Verbeterd contrast en veel schaduwdetail
  • Prima bewegingsscherpte en 240Hz-modus
  • Goede beeldverwerking
  • Mooie HDR-beelden
  • Dolby Vision IQ met Precision Detail en HDR10+
  • VIDAA U werkt vlot
  • 4x HDMI 2.1 met alle gaming-features
  • Degelijke audiokwaliteit, Dolby Atmos en DTS:X
  • Dynamische tonemapping is niet altijd een verbetering
  • Lokale streaming-apps nog steeds niet allemaal beschikbaar
  • Thuisscherm kan verwarrend zijn
  • Matige kijkhoek
Specificaties

Adviesprijs: 1.399 euro Wat: Ultra HD LCD-tv (MiniLED FALD met 560 zones) Schermformaat: 65 inch (164 cm) Aansluitingen: 4x HDMI (v2.1, eARC/ARC, ALLM, VRR, 4K120), 1x minijack (composiet video + stereo), 1x optisch digitaal uit, 2x usb, 1x hoofdtelefoon, 2x antenne, 1x ethernet, wifi 5 (802.11b/g/n/ac), bluetooth Extra's: Dolby Vision IQ with Precision Detail, HDR10+ Adaptive, HDR10, HLG, VIDAA U9 OS, USB/DLNA-mediaspeler, AirPlay 2, DVB-T2/C/S2, CI+-slot Afmetingen: 1446 x 896 x 326 mm (incl. voet) Gewicht: 21,6 kg (incl. voet) Verbruik: SDR 84 kWh/1000h (E) / HDR 180 kWh/1000h (G)

Wie in het middensegment voor een televisie shopt, levert onvermijdelijk wat in op het gebied van design. De U7Q Pro is daarop geen uitzondering. Het toestel oogt degelijk, maar springt niet in het oog als een staaltje van topdesign. In tegenstelling tot zijn voorganger heeft hij nu wel een relatief vlakke rug. Daardoor springt het 7,5 cm dikke profiel wat meer in het oog, al maskeren de schuine zijdes dat enigszins. Het toestel staat op een centrale voet die bestaat uit twee voetsteunen afgedekt met een kunststof plaat. Het resultaat oogt wat saai en verraadt zijn middenklasse-roots. De afwerking van het toestel zelf is degelijk, de voet mocht misschien iets geraffineerder.

Aansluitingen

Hisense is overgeschakeld op een nieuw hardwareplatform en dat komt in elk geval met één voordeel. De U7Q Pro beschikt nu over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 48 Gbit/s bandbreedte leveren. Dat is vooral voor hardcore gamers van belang. Die kunnen nu een soundbar aansluiten via ARC/eARC en hebben daarnaast de mogelijkheid om meerdere 4K120-bronnen te gebruiken.

Pc-gamers krijgen nog meer goed nieuws: zij kunnen nu een verversingsfrequentie tot 165 Hz in 4K gebruiken, en zelfs tot 288Hz in Full HD. De tv ondersteunt bovendien ALLM, HDMI VRR en AMD FreeSync, en is bovendien NVIDIA G-Sync Compatible. De input-lag scoort geen topresultaat, maar wel meer dan behoorlijk: 14,2 ms bij 4K60 en 10,1 ms bij 2K120.

De U7Q Pro is daarnaast uitgerust met twee usb-poorten, een minijack-ingang voor composiet video en stereo, een hoofdtelefoonaansluiting, optisch digitale audio-uitgang, ethernet, wifi 5 en bluetooth. Even opletten bij wandmontage, want de ethernetpoort, een van de usb-poorten en de optisch digitale audio-uitgang wijzen naar achteren. De rest van de aansluitingen bevindt zich aan de zijkant. De tv heeft een enkelvoudige DVB-T/T2/C-tuner, een DVB-S/S2-tuner en een CI+-slot. Met behulp van externe usb-opslag kun je live-tv pauzeren of opnemen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Verbeterde piekhelderheid en contrast

Vorig jaar worstelde de U79NQ met een matig contrast en doorsnee piekhelderheid. De U7Q Pro probeert dat duidelijk te verbeteren. Net als de voorganger gebruikt hij een VA-paneel met miniled-achtergrondverlichting, maar het aantal zones is opgetrokken van 384 naar 560 (28 x 20). In de HDR Filmmaker-modus meten we 1537 nits piekhelderheid op het 10%-venster; dat is 40 procent verbetering ten opzichte van het voorgaande model. Daartegenover haalt het volledig witte scherm maar 423 nits, en dat is dan weer 25 procent lager dan vorig jaar. Mogelijk heeft Hisense de optimalisatie gericht op speculaire highlights in plaats van algemene helderheid.

Ook het contrast is verbeterd, al blijft het eigen ANSI-contrast van het VA-paneel onveranderd op een eerder bescheiden 3190:1. Maar in de Filmmaker-modus verbetert de local dimming (in de Laag-stand) dat naar een mooie 7100:1 en zelfs 18.930:1 op eenvoudiger testpatronen. Dat is een degelijk resultaat, maar loopt nog steeds wat achter op concurrenten.

De zone-aansturing is prima, hoewel aan de leidende randen van heldere objecten een subtiele dimming zichtbaar kan zijn, vooral tegen een erg donkere achtergrond. Hogere local dimming-instellingen bieden geen substantiële contrastverbetering, maar introduceren wel merkbaar verlies van zwartdetail en onderdrukking van kleinere lichtaccenten. De voorzichtige dimming-aanpak zorgt er ook voor dat vage halo-effecten zichtbaar blijven, met name op donkere achtergronden en in HDR-content.

Door de matige kijkhoek wordt dat duidelijk zichtbaar als je te ver opzij zit. Kijk je echt bij volledige verduistering, dan kun je overwegen om de lokale dimming naar de medium-stand te schakelen. Het paneel van ons testmodel had wat beperkte uniformiteitsproblemen, waardoor soms een 'dirty screen effect' zichtbaar was bij heldere beelden. Denk eraan dat dit kan variëren tussen individuele toestellen.

HDR-content en kalibratie

Met ondersteuning voor HDR10, HDR10+, Dolby Vision IQ met Precision Detail is de U7Q Pro perfect uitgerust voor het breedste aanbod aan HDR-content. Dolby Vision IQ levert consistent de beste resultaten met uitstekende diepte en nuance. HDR10-prestaties zijn dankzij betere tonemapping duidelijk mooier dan vorig jaar. Er blijft meer contrast in het beeld en het 92% P3-kleurbereik ondersteunt rijke, verzadigde kleuren.

De HDR Tonemapping geeft een wat gemengd resultaat. Het kan witdetail en heldere kleurtinten beter zichtbaar maken, maar donkere beelden worden donkerder, terwijl heldere fragmenten helderder worden. Dat is zelden gewenst, dus het gebruik van deze instelling blijft twijfelachtig.

Zowel de SDR als de HDR Filmmaker-modus zijn redelijk goed gekalibreerd; de fouten die we opmerken zijn zelden duidelijk zichtbaar. In SDR merken we dat de grijsschaal wat naar geel uitwijkt, maar gelukkig zonder kwalijke gevolgen op huidskleuren. In HDR is het resultaat beter: de grijsschaal is neutraal, maar iets te donker terwijl kleuren dan weer vaak wat te helder zijn. Beide leveren uitstekende schaduwdetails, alleen heel donkere HDR-beelden ondervinden wat last van het beperkte contrast.

©Hisense

Beeldverwerking

De Hi-View AI Engine Pro levert prestaties die grotendeels in lijn liggen met die van de vergelijkbare modellen van vorig jaar. Dat betekent prima deinterlacing van 1080i-content en prima ruisonderdrukking voor willekeurige ruis. De prestaties met blokruis (gevolg van MPEG-compressie) blijven echter wat aan de zwakke kant. De upscaling levert mooie resultaten die weliswaar relatief zachte beelden opleveren. Je kunt de scherpte-instelling iets verhogen of met behulp van de superresolutie-instelling wat extra detail zichtbaar maken.

Hoe dan ook blijft het opletten met dvd-beelden, omdat die van relatief lage kwaliteit zijn en fouten daardoor makkelijker zichtbaar zijn. Zo kan superresolutie daar voor een overmatig uitgevlakte look zorgen, of voor onnatuurlijk scherpe randen. Voor de meeste instellingen (ruisonderdrukking, superresolutie) is de laagste stand bovendien erg voorzichtig, terwijl de medium-stand soms juist wat te sterk is.

Goede punten zijn er voor de weergave van 10 bit-gradienten, zoals in HDR-content. Die zijn mooi geleidelijk zonder duidelijke strookvorming. In SDR-content zijn zichtbare kleurstroken weg te werken met de Kleurverloop-instelling. Je kunt ook deze het best op de laagste stand zetten, ook al werkt die niet alle problemen weg. De medium stand is ook hier iets te agressief en kan detail verwijderen.

Het paneel heeft een goede bewegingsscherpte, zeker met behulp van de optie 'Hoge Verversingssnelheid', die een verversingssnelheid van 240 Hz gebruikt in ruil voor het verlies van wat verticaal detail. Het is een prima optie voor sport en mogelijk zelfs voor film, al zien we daar minder noodzaak. Vind je het schokken bij lange camerabewegingen storend, activeer dan Ultra Smooth Motion; de processor creëert dan vloeiende beweging zonder veel beeldfouten.

Stevige audio

De audioconfiguratie is wat steviger dan vorig jaar. De 2.1-opstelling is uitgebreid met twee zijwaarts gerichte luidsprekers naar een 2.1.2-configuratie. Het totale vermogen gaat daarmee van 40 naar 50 watt. De Hisense haalt flink wat volume uit dat vermogen, maar heeft moeite om de controle te bewaren als je echt veel volume vraagt. Dan hoor je vervorming en af en toe zelfs wat klanken die doen vermoeden dat het chassis trilt.

De U7Q Pro ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X, en met de zijwaarts gerichte luidsprekers is er een goed surround-effect en beperkt hoogte-effect. De woofer zorgt voor goede basondersteuning. In deze prijsklasse vinden we de prestaties goed; die zullen voor veel mensen dan ook volstaan.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Erg druk thuisscherm

VIDAA U9 brengt een aantal veranderingen, maar blijft wel bij zijn basisprincipes. Dit 2023-artikel met een volledig overzicht van VIDAA U7 geeft aan je wat je zoal kunt verwachten. Wat is er veranderd? Het lokale aanbod aan apps groeit, zij het erg traag. HBO Max en Streamz (BE) zijn aan de lijst toegevoegd, maar NOS Live, NPO Start, Pathé Thuis, Ziggo Go, VRT Max en GoPlay ontbreken nog steeds.

Op het thuisscherm staat de lijst met apps nu onderaan; centraal in beeld staat voortaan een lijst aanbevelingen. Die heeft nu helemaal links een tegel voor de meest recent gebruikte bron en een tegel voor de ingangen. Dat zijn redelijke wijzigingen. Wat we echter storend vinden, is dat de reclame-carrousel bovenaan erg snel van item wisselt. Dat is op zich al verwarrend: wie een item in de app-lijst selecteert, ziet die twee rijen van plaats verwisselen, terwijl er onderaan nogmaals een banner met reclame de kop opsteekt. Dat zorgt ervoor dat er te veel activiteit is op het thuisscherm, zodat de gebruikservaring onrustig wordt. Hisense pusht ook heel hard zijn associatie met FIFA, ook niet echt aangenaam. Het begint op overmatige reclame te lijken.

De afstandsbediening is op wat kleine wijzigingen na overgenomen van vorig jaar. Ze is aangenaam in gebruik, vooral door de toetsen met zachte maar duidelijke aanslag. De ingebouwde oplaadbare batterij wordt gevoed door een fotovoltaïsch (zonne)paneel. Doordat dat aan de voorzijde is geplaatst, is de afstandsbediening relatief lang van vorm, maar dat stoort eigenlijk nooit.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

De Hisense 65U7Q Pro presenteert een duidelijk beter contrast dan zijn voorganger, die op dat vlak wat onderpresteerde. Een aantal minpunten is echter wel gebleven. Zo blijft dynamische tonemapping voor HDR een lastige zaak: soms verbetert het beeld, soms verslechtert het. VIDAA U heeft een paar extra lokale apps gekregen, maar redelijk wat lokale apps zijn na meerdere jaren nog steeds niet beschikbaar. De nieuwe layout van het thuisscherm lijkt ons ook te druk; dat kan verwarrend zijn.

Op het gebied van beeldkwaliteit is er duidelijke verbetering met sterkere contrastprestaties en meer piekhelderheid. Voor HDR heb je ruime formaat-ondersteuning en prima weergave met voldoende impact. Gamers krijgen extra mogelijkheden dankzij de vier HDMI 2.1-poorten en goede bewegingsscherpte met zelfs een optie om tot 4K165 of 2K288 te gaan. De nieuwe behuizing heeft ook plaats gegeven aan een iets ruimere audio-oplossing met degelijke resultaten. De 65U7Q Pro lijkt ons goed geprijsd voor wat hij biedt, maar heeft mogelijk wel stevige concurrentie van gelijkwaardige TCL-modellen.