Het upgraden van een processor klinkt misschien lastig, maar het is een stuk eenvoudiger (en goedkoper!) dan u wellicht denkt. Wij laten u zien hoe u in zowel een Intel- als AMD-machine de processor omwisselt voor een sneller exemplaar.

Deel I: vervangen van een Intel-processor

1. Voorbereidingen

Bij alle werkzaamheden in een pc is het eerste dat u doet de voedingskabel van de pc zelf verwijderen. Afhankelijk van de indeling van uw behuizing en de indeling van uw moederbord, kan het handig zijn om uw moederbord uit de behuizing te halen voordat u de processor omwisselt. U zult hiervoor alle bekabeling moeten loskoppelen, insteekkaarten moeten verwijderen en eventueel ook de voeding moeten losschroeven. Soms kunt u er gelukkig ook prima bij als uw moederbord ingebouwd blijft.

©PXimport

2. Geen pinnetjes

We beginnen met het vervangen van een Intel-processor. Ten opzichte van oudere sockets (en AMD's huidige sockets) zijn bij LGA775, LGA1156, LGA1366 en LGA1155 de pinnetjes naar het moederbord verplaatst. Moderne Intel-processors hebben dus geen pinnetjes meer, maar zijn voorzien van contactpunten. Dit heeft als voordeel dat de processor zelf hierdoor minder kwetsbaar is. Toch is voorzichtigheid nog steeds geboden, want u moet nu oppassen dat u de pinnetjes in de socket zelf niet verbuigt als u de processor verwijdert of plaatst.

©PXimport

3. Standaardkoeler loshalen

Wij gaan er in dit artikel van uit dat u de Intel-referentiekoeler gebruikt. Hebt u een andere koeler, dan zijn is de bevestigingsmethode wellicht anders. Kijk hiervoor in de handleiding van uw koeler. Trek eerst het voedingskabeltje van de processorkoeler op het moederbord los. Om de koeler los te halen, roteert u alle vier de bevestigingspinnen met behulp van een platte schroevendraaier naar links. Vervolgens trekt u één van de vier pinnen voorzichtig omhoog totdat u voelt dat hij ontgrendelt. Deze procedure herhaalt u voor de andere drie pinnen.

©PXimport

Intel-upgrademogelijkheden

Intel heeft op het moment van schrijven vier ­sockets in gebruik: LGA775, LGA1366, LGA1156 en LGA1155. Alleen LGA1156 staat op de nominatie om snel van het toneel te verdwijnen, de andere drie sockets zullen waarschijnlijk nog een tijdje te koop zijn. Socket LGA775 vinden we overigens alleen terug in de onderkant van de markt in de absolute instapmachines en zal ook binnen niet al te lange tijd uitgefaseerd worden. Zelfs als u een erg recente Intel-machine hebt, dan nog hebt u met LGA1155 of LGA1366 twee mogelijkheden. De wildgroei aan sockets komt erop neer dat als u een significante processorupgrade wilt doen bij een Intel-machine, u er rekening mee moet houden dat u wellicht ook een nieuw moederbord nodig hebt en het simpelweg vervangen van de processor niet tot betere prestaties leidt of te duur is in verhouding tot een processor op een modernere socket in combinatie met een nieuw moederbord.

©PXimport

4. Processorkoeler optillen

De processor is door de koelpasta vaak vastgeplakt aan de heatsink van de processorkoeler. De koelpasta zorgt ervoor dat de hitte van de processor beter wordt doorgegeven aan de heatsink van de processorkoeler. Omdat de processor vaak is 'vastgeplakt' aan de koeler, kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom een draaiende beweging van links naar rechts. Na een tijdje zal de heatsink loskomen van de processor en is het veilig om hem op te tillen.

©PXimport

5. Oude processor loshalen

Nu de koeler los is, zult u naast de processor een hendeltje zien. Beweeg het hendeltje licht naar buiten toe en trek hem (voorzichtig) omhoog. Het dekseltje van de socket is nu open te klappen. Als het dekseltje openstaat, pakt u de processor voorzichtig bij de zijkanten vast. Trek de processor nu recht omhoog en zorg ervoor dat u geen zijwaartse bewegingen maakt. Probeer schuine bewegingen te voorkomen totdat de processor compleet uit de socket is. Stop de processor in een antistatisch opbergbakje of -zakje.

©PXimport

6. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor alleen bij de zijkanten vast en lijn de inkepingen aan beide kanten van de processor uit met de nokjes in de socket. Laat de processor voorzichtig recht zakken in de socket. Leg de processor niet schuin in de socket en druk niet op de processor, hierdoor kunnen de pinnetjes in de socket beschadigen. Als de processor goed ligt, dan sluit u het dekseltje van de socket en zorgt u ervoor dat het hendeltje weer op zijn plek zit. De processor zit nu veilig in de socket.

©PXimport

7. Koelpasta

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koel­pasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

8. Koeler bevestigen

Zorg ervoor dat de vier pinnetjes van de koeler weer naar rechts gedraaid zijn (de pijltjes van de koeler af). Lijn de vier plastic pinnen uit met de gaten in het moederbord (rood omkringd op de afbeelding). U voelt dat de vier pinnen contact maken met de gaten op het moederbord. Houd vervolgens de heatsink met één hand vast en druk één van de vier pinnen naar beneden. Vervolgens drukt u de pin schuin tegenover de al ingedrukte pin naar beneden. Vervolgens drukt u de twee overgebleven pinnen naar beneden.

©PXimport

9. Afronden

Nu de koeler is bevestigd, sluit u de stroomconnector van de processorkoeler weer aan. In de handleiding van uw moederbord vindt u terug welke aansluiting op uw moederbord u moet gebruiken. Wanneer u nog weet uit welke aansluiting u de connector hebt losgetrokken, dan steekt u hem uiteraard daar terug. Sluit vervolgens alle andere bekabeling weer aan die u mogelijk hebt losgetrokken om bij de processor in de buurt te komen. Sluit de behuizing en sluit de externe bekabeling weer aan. Uw pc is klaar voor gebruik.

©PXimport

Deel II: vervangen van een AMD-processor

10. Wel pinnetjes

De handelingen die u bij een AMD-processor moet uitvoeren zijn grotendeels hetzelfde als bij een Intel-processor. Ook nu kan het handiger zijn om het moederbord eerst uit de kast te halen, meestal is dit gelukkig niet nodig. Er is één groot verschil met Intel: AMD-processors hebben nog steeds pinnetjes op de processor zelf in plaats van op de socket. U zult dus voorzichter moeten omgaan met de processor. Een verbogen pinnetje zorgt er immers voor dat de processor niet meer in de socket past en als u een pinnetje terugbuigt, kan het zomaar afbreken.

©PXimport

11. Koeler verwijderen

De standaardkoeler van AMD heeft een hendel die u omhoog moet trekken om de bevestiging te ontgrendelen. De heatsink is met behulp van klemmen bevestigd op uitsparingen op de socket. Door op de klemmen te drukken, kunt u ze van de uitsparingen op de socket loshalen. De heatsink van de koeler zit vaak aan de processor vastgeplakt door de koelpasta, daarom kunt u de koeler niet in één keer lostrekken. U zou dan immers de socket kunnen beschadigen. Maak daarom draaiende bewegingen van links naar rechts om de heatsink los te krijgen.

©PXimport

12. Processor opslaan

Het ZIF-hendeltje (zero-insertion-force) zorgt ervoor dat de processor vastzit in de socket. Beweeg het hendeltje zijwaarts, til het op en trek het zo ver omhoog als het kan. De processor zal hierdoor een stukje naar de zijkant bewegen. Pak de processor voorzicht vast aan de zijkanten en trek hem vervolgens voorzichtig omhoog. Leg de processor vervolgens in een antistatisch bakje of zakje. Omdat de processor pinnetjes heeft, is het handig als u een stukje antistatisch foam hebt om hem in te drukken om de pinnetjes te beschermen.

©PXimport

AMD-upgrademogelijkheden

Gebruikers van een AMD-systeem hebben bij het upgraden een iets betere uitgangspositie dan Intel-gebruikers. Toch moet u ook bij AMD oppassen. AMD gebruikt sinds 2009 varianten van de AM3-socket. De oudere socket AM2/AM2+-moederborden kunnen, als er een bijgewerkte BIOS is, nog steeds gebruikt worden voor sommige nieuwe AMD-processors, al mist u dan wel de nieuwste energiebesparingsmogelijkheden. Gebruikers met een AM3-moederbord kunnen upgraden naar meer recente Athlon II- en Phenom II-processors. Wilt u echter overstappen naar één van de aanstaande AMD Bulldozer-processors, dan komt u ook met een AM3-moederbord van een koude kermis thuis. Bulldozer heeft namelijk de nieuwe AM3+-socket nodig en zal niet werken op oudere moederborden.

©PXimport

13. Nieuwe processor plaatsen

Pak de nieuwe processor vast aan de zijkanten en kijk of u een klein gouden of zilveren driehoekje ziet op één van de hoeken van de processor. In de socket is eenzelfde hoekje gegraveerd. Draai de processor zo dat de hoek met het driehoekje boven de hoek met het driehoekje op de socket valt en leg de processor voorzichtig op de socket. Als het goed is, voelt u dat de processor als het ware op zijn plek valt. Als de processor goed ligt, sluit u het hendeltje.

©PXimport

14. Koelpasta verwijderen

Als u de processorkoeler wilt plaatsen die u eerder hebt verwijderd, dan bevat de heatsink van de koeler gebruikte koelpasta. Koelpasta is slechts eenmaal te gebruiken. U kunt de gebruikte pasta verwijderen met een pluisvrij doekje met isopropyl-alcohol (schoonmaakalcohol, ook wel IPA genoemd). Let erop dat de koelpasta erg giftig is en vermijd dus contact met uw vingers. Breng een klein drupje koelpasta aan op het midden van de processor en spreid het goed uit met bijvoorbeeld een oud bankpasje, zodat er een dunne laag pasta op het hele oppervlak van de processor zit.

©PXimport

15. Koeler bevestigen

Bevestig vervolgens de koeler door de beugel aan de kant zonder hendel op de uitsparing van de socket te klikken. Vervolgens drukt u aan de kant met de hendel de metalen beugel op de uitsparing op de socket. Als de koeler aan beide kanten op de uitsparingen van de socket zit, dan drukt u de hendel naar beneden om de koeler te vergrendelen. Vervolgens sluit u het stroomkabeltje van de ventilator weer aan op het moederbord en sluit u eventuele andere bekabeling weer aan.

©PXimport

Koffiedrinkers met verschillende smaak in bonen waren tot nu toe aangewezen op twee apparaten of gehannes met verwisselen van koffiebonen. De Philips Baristina is een koffiemachine waarmee je snel wisselt tussen twee soorten bonen. ID.nl testte hem uit.

Eerste indruk: compact en eenvoudig

De Philips Baristina met bean swap is een relatief compacte, niet al te zware machine met een grotendeels kunststof afwerking. Hij biedt de opties om twee verschillende soorten koffiebonen in twee afgescheiden reservoirs boven op het apparaat te doen. Je maakt daarmee naar keuze espresso of lungo met een van beide bonensoorten, of een mix ervan. De bedoeling is dat iedereen makkelijk een koffietje naar zijn eigen smaak maakt. Er is een standaardinstelling voor beide typen dranken, maar het is ook mogelijk om de espresso of lungo sterker te maken met een druk op de knop. Klinkt als een overzichtelijke hoeveelheid functies.

©Saskia van Weert

Verpakking en materiaalgebruik

Zoals bij alle eerder geteste Philips-apparaten zit de Baristina stevig verpakt. Ditmaal niet in een 'gewone' kartonnen doos, maar in een opvallende verpakking waarbij je het karton openklapt om de machine als een soort cadeautje te onthullen. Direct valt op dat het een apparaat zonder veel toeters en bellen is: een eenvoudige grijze body met een uitlekbakje onder het tuitje, een apart verpakte portafilter en een waterreservoir achterop. De behuizing bestaat voor 50 procent uit gerecycled kunststof, waardoor hij helaas wel wat goedkoop oogt gezien de adviesprijs van 349 euro (inmiddels een stuk in prijs gedaald).

Handleiding en voorbereiding

De bediening bestaat uit drie knoppen die met iconen aangeven waarvoor ze bedoeld zijn. Uiteraard is er ook een snoer om hem aan te sluiten, een garantieboekje en een flyer met een QR-code om de handleiding te bekijken en te downloaden. Philips heeft er ditmaal gelukkig voor gekozen niet alle EU-talen in één pdf te zetten, zoals bij de airfryer met stoomfunctie, maar beperkt zich tot een handvol talen. Want hoe eenvoudig een apparaat er ook uitziet, de handleiding even doornemen is altijd een goed idee. Zeker omdat koffiemachines vaak wat handelingen vereisen voordat ze klaar zijn voor gebruik. In dit geval zijn de voorbereidingen overzichtelijk: even doorspoelen met schoon water en uiteraard het portafilter en waterreservoir goed uitspoelen en afdrogen.

©Saskia van Weert

Bonen erin, water erbij

Dan aan de slag. De bonen zijn van bovenaf in het reservoir te gieten. Daarvoor moet wel eerst het bovenklepje open, wat niet zo heel gemakkelijk gaat – ik moet er mijn nagel tussen zetten. Iets van een randje of flapje was handig geweest. Het vullen zelf is een kwestie van de bonen ofwel links ofwel rechts in het reservoir gieten, en dan het klepje weer goed aandrukken. Het waterreservoir haal je gelukkig wel makkelijk uit de behuizing en vul je gewoon onder de kraan. Er zit geen Min-Max-aanduiding op, maar dat is verder geen probleem; er is geen vlondertje om in de gaten te houden.

©Philips

Koffie zetten: zo werkt het

Om koffie te zetten, draai je eerst de knop bovenop naar de gewenste koffiebonensoort. Er zijn drie mogelijkheden: links, rechts of de knop naar onderen draaien. Dat laatste zorgt voor een mix van beide bonensoorten. Druk op de knop voor de espresso of lungo en eventueel de knop voor een extra sterke variant. Vervolgens duw je het portafilter in de opening boven de schenktuit en beweeg je hem naar rechts. Hij komt schuin in een hoek vast te zitten en de machine gaat meteen malen. Dat maakt behoorlijk veel lawaai, en dat is natuurlijk inherent aan het proces van bonen malen. Direct na het malen schiet het portafilter terug naar de beginpositie en begint het water door te lopen. Tijdens dit alles knippert de knop van de gekozen drank.

©Philips

Drab en dosering

Stopt het knipperen, dan is de koffie klaar. Het portafilter kan eruit en moet worden leeggegooid. Direct na het zetten is de koffiedrab erg nat en waterig, dus meteen in de vuilnisbak is geen handige optie. Beter werkt het om de koffie even te laten opdrogen en de drab later alsnog weg te gooien. Er zit een soort uitwerpknopje aan de onderzijde van het portafilter, en dat werkt prima om alles weg te gooien zonder de koffieresten aan te hoeven raken.

Standaard komt er 110 ml lungo of 40 ml espresso uit de machine. Zeker dat eerste is wat krap aan voor een 'Hollandse bak', maar de Baristina kan worden geprogrammeerd om meer koffie te produceren. Dat gaat aan de hand van de drukknoppen en is heel eenvoudig uit te voeren, net als het herstellen van de fabrieksinstellingen.

Consistente smaak

Ook bij meerdere koppen koffie achter elkaar blijft de temperatuur stabiel, wat belangrijk is voor een consistente smaak. Gemalen koffie wordt ondersteund via het portafilter. Dat is ideaal voor speciale single origin-koffies of cafeïnevrije varianten die je niet altijd in bonenvorm kunt krijgen. Het proces is simpel: je voegt de gemalen koffie toe, drukt de juiste knop in en de machine doet de rest.

©Philips

Wat opvalt, is dat de machine zijn werk razendsnel doet. Vanaf het indrukken van de keuzeknop is de koffie in luttele seconden klaar. Qua koffiekwaliteit levert de Baristina een volle, ronde smaak. De cremalaag is mooi egaal en de extractie verloopt zonder spetters of lekkages. Bij de Extra Sterk-stand is de smaak overigens merkbaar krachtiger, dus die voegt zowaar iets toe.

Plus- en minpunten

De belangrijkste pluspunten zijn de snelheid en het gemak van de bean swap-functie, de programmeerbare koffiematen, het gebruiksvriendelijke ontwerp en de veelzijdigheid dankzij de ondersteuning voor zowel bonen als gemalen koffie. Minpunten zijn de minder luxe afwerking, het ontbreken van een klepje op het bonenreservoir en de kleinere inhoud van de dubbele bonencontainers.

Alles bij elkaar is de Philips Baristina met bean swap een uitstekende keuze voor koffiedrinkers die graag variëren in smaak en dat zo eenvoudig mogelijk willen doen. De kernfunctionaliteit is sterk, de koffie is van goede kwaliteit en het gebruiksgemak is hoog. Kleine gemiste details in afwerking en ontwerp doen niets af aan de praktische waarde, maar zorgen er wel voor dat het apparaat minder premium aanvoelt dan sommige concurrenten in dezelfde prijsklasse. Voor wie flexibiliteit belangrijker is dan luxe, is dit echter een zeer geslaagde machine.

Shokz heeft de OpenDots ONE aangekondigd, een setje draadloze clip-on oordopjes met open-ear ontwerp en ondersteuning voor Dolby Audio. De ultralichte dopjes moeten een strak design met krachtig geluid combineren en zijn per direct verkrijgbaar.

©Shokz

Shokz heeft de OpenDots ONE aangekondigd, een nieuwe set draadloze clip-on oordopjes. Het model combineert de open-ear technologie waar het merk om bekendstaat met een compact ontwerp. De fabrikant richt zich met dit product niet alleen op sporters of zakelijke gebruikers, maar ook op een bredere groep consumenten die hun oordopjes de hele dag door willen gebruiken, zowel onderweg als thuis. Daarmee breidt Shokz zijn assortiment uit naast de bestaande bone conduction-koptelefoons.

Voor langdurig comfort

De OpenDots ONE maken gebruik van JointArc-technologie, een ultradunne titaniumlegering die zich automatisch aanpast aan de vorm van het oor. In combinatie met een siliconen afwerking moeten de dopjes licht en flexibel aanvoelen. Dit ontwerp moet ervoor zorgen dat de oordopjes stevig blijven zitten zonder drukpunten te veroorzaken, wat vooral bij langdurig gebruik van belang is. Shokz benadrukt dat de OpenDots ONE ontworpen zijn voor uiteenlopende situaties, van een werkdag achter de computer tot lange treinreizen of een wandeling buiten.

©Shokz

Ruimtelijk geluid

Voor de geluidsweergave heeft Shokz gekozen voor een dual-driver systeem. Dit moet prestaties leveren die vergelijkbaar zijn met die van een 16 mm driver, maar in een compacter formaat. Daarnaast zijn Bassphere- en OpenBass 2.0-technologie geïntegreerd, die zorgen voor extra nadruk op de lage tonen. Samen met de ondersteuning voor Dolby Audio moet dit leiden tot een ruimtelijk geluid dat beter tot zijn recht komt bij muziek, podcasts en films. De fabrikant positioneert de OpenDots ONE hiermee als een alternatief voor traditionele in-ear of over-ear hoofdtelefoons, maar dan met een open-ear ontwerp.

©Shokz

Bediening en accuduur

De bediening verloopt via tik- en knijpbewegingen op de oordopjes zelf. Zo kunnen gebruikers het volume aanpassen, nummers overslaan of telefoongesprekken aannemen zonder hun smartphone erbij te pakken. Een extra functie is Dynamic Ear Detection: ongeacht welk dopje als eerste wordt opgepakt, start de audio automatisch zodra het in het oor wordt geplaatst. De accuduur bedraagt maximaal 10 uur op één lading. Met de meegeleverde oplaadcase kan dat worden verlengd tot 40 uur. Voor korte laadmomenten biedt de snellaadfunctie twee uur speeltijd na tien minuten opladen, wat handig kan zijn als je een drukke dag voor de boeg hebt.

Geschikt voor dagelijks gebruik

Omdat oordopjes vaak worden gebruikt in uiteenlopende omstandigheden, heeft Shokz de OpenDots ONE voorzien van een IP54-certificering. Dat maakt ze bestand tegen zweet en spatwater, waardoor ze ook inzetbaar zijn tijdens sport of bij nat weer. De oplaadcase ondersteunt draadloos opladen, wat natuurlijk wel zo handig is als je even geen kabels en stroom in de buurt hebt. Verder zijn er vier ingebouwde microfoons met ruisonderdrukking aanwezig. Deze moeten ervoor zorgen dat telefoongesprekken helder blijven, ook in omgevingen met veel achtergrondgeluid, zoals in het openbaar vervoer of op straat.

De Shokz OpenDots ONE zijn zoals hierboven al vermeld per direct verkrijgbaar in de kleuren grijs en zwart. De adviesprijs is vastgesteld op 199 euro. Met deze introductie wil de fabrikant een nieuw segment binnen zijn productlijn aanboren: compacte, open-ear oordopjes die zowel als audioproduct als stijlvol dagelijks accessoire gebruikt kunnen worden.