Wie thuis foto's wil printen kan kiezen uit een groot assortiment aan printers, fotoprinters en all-in-ones. Toch rolt er niet altijd als vanzelf een perfecte foto­afdruk uit het apparaat. Soms kloppen kleuren niet of staat een deel van de afbeelding er helemaal niet op. Veel hangt af van de juiste combinatie van printer, papier, inkt, programma- en printerinstellingen. Start uw pc en printer maar alvast op, dan gaan we meteen aan de slag!

1. Winnende combinaties

Printer, fotopapier en inkt bepalen samen de kleurweergave van uw afgedrukte foto. Gebruikt u alles van hetzelfde merk, dan is het redelijk eenvoudig om snel tot een mooi resultaat te komen. Papier of inkt van een ander merk gebruiken mag uiteraard, maar dan zult u vaak wat meer moeite moeten doen om hetzelfde goede resultaat te behalen. Start daarom het liefst met spullen van uw printermerk, dan hebt u in ieder geval een ijkpunt. Daarna is het een kwestie van met instellingen spelen tot de foto ongeveer even goed oogt.

©PXimport

2. Papier kiezen

De papierkeuze speelt een grote rol bij de afdrukkwaliteit. Er zijn veel soorten fotopapier, maar niet elke soort geeft in uw printer een optimaal resultaat. Kijk voordat u papier koopt eerst welke soorten uw printer ondersteunt. De ondersteunde soorten vindt u bij de voorkeursinstellingen van uw printer. In Windows 7 vindt u deze via Start / Apparaten en printers. Klik met rechts op de printer en kies Voorkeursinstellingen voor afdrukken. Het gaat om de volledige naam, zoals HP Premium Plus Photo Paper.

©PXimport

3. Papiersoorten

Ergens in de Voorkeursinstellingen vindt u een lijst met ondersteunde papiersoorten. Dat zullen nagenoeg alleen papiersoorten van het eigen merk zijn, wat direct verklaart waarom dit het beste resultaat geeft. Zodra u ander papier gebruikt om foto's af te drukken, kan er een opvallende groene of rode kleurzweem te zien zijn. Op iedere papiersoort ziet een afgedrukte foto er anders uit! Pas op: bij een laserprinter kunt u geen inkjetpapier gebruiken omdat de bovenlaag dan smelt, dus koop speciaal laserfotopapier. Het meeste fotopapier dat verkocht wordt is voor de inkjetprinter.

©PXimport

4. Glanzend of mat

Gewoon printerpapier is niet erg geschikt om foto's op af te drukken. Fotopapier is niet alleen dikker en steviger, er zit ook een toplaag op die uw foto beter laat uitkomen. Voor kleurenfoto's wordt meestal glanzend fotopapier gebruikt en daar bestaan diverse variaties van. Glans geeft een goede kleurweergave en de foto oogt lekker scherp. Voor zwart-witfoto's en foto's met zachte kleuren zoals pasteltinten en huidkleuren, wordt vaak mat of zijdeglans fotopapier gebruikt. Raak het fotopapier voor en na het printen nooit aan. Een richtlijn voor een veilige droogtijd is al snel een etmaal.

©PXimport

5. Papiergewicht

Fotopapier is in diverse diktes verkrijgbaar. Dikker papier zorgt voor een stevige foto die minder snel omkrult, kreukelt of beschadigt en ziet er extra luxe uit. Houd er wel rekening mee dat u papier maar tot een bepaalde dikte in uw printer kunt stoppen. Controleer dus goed welke papierdikte nog geschikt is voor uw printer, anders zit u met een dure voorraad waar u niets aan hebt. Of nog erger, uw printer loopt vast en wellicht raakt het mechaniek beschadigd.

©PXimport

6. Camera

Het klinkt afgezaagd, maar een goede fotoafdruk begint al bij de camera. Hoe mooier en beter een foto uit het toestel komt rollen, hoe mooier de afdrukken die u ervan kunt maken. Probeer daarom tijdens het fotograferen al om een zo goed mogelijke opname te maken als in de gegeven omstandigheden mogelijk is. Hoe minder u naderhand aan het beeld hoeft te sleutelen, hoe beter de kwaliteit van de fotoafdruk zal zijn. Kijk daarom goed op het schermpje van de camera nadat u een opname hebt gemaakt en maak de foto desnoods opnieuw.

©PXimport

7. Hoogste kwaliteit

Niet elke foto rolt meteen optimaal uit de camera, dus vaak kan een beetje nabewerking geen kwaad. Bijvoorbeeld het verbeteren van kleur en belichting of het wegsnijden van een storend object aan de rand van de foto. Tijdens het bewerken gaan er altijd wat details verloren en kan er kwaliteitverlies optreden. Bouw daarom extra speelruimte in door de hoogste fotokwaliteit op uw camera in te stellen. Kies dus de grootste afbeeldinggrootte (de breedte en hoogte in pixels) en met zo veel mogelijk details (zoals 'fine' of 'superfine').

©PXimport

8. Foto's optimaliseren

Een foto waarover u tevreden bent, hoeft u niet per se te bewerken. Toch is er bijna altijd meer uit een foto te halen, zoals het optimaliseren van kleur en contrast, het wegpoetsen van vlekken en stofjes of het rechtzetten van een scheve foto. Daar mag u natuurlijk een fotobewerker naar keuze voor gebruiken. In deze workshop beperken wij ons tot enkele bewerkingen die vaak specifiek nodig zijn om optimaal te printen. Dit doen wij in dit artikel met Photoshop Elements 9. Hebt u een andere fotobewerker, dan kan de werkwijze dus iets verschillen.

©PXimport

9. Beeldverhouding

Van veel compactcamera's hebben de foto's een beeldverhouding van 4:3, terwijl dat bij spiegelreflexcamera's juist vaak 3:2 is. In het eerste geval is de breedte van elk plaatje dat u schiet 1/3 meer dan de hoogte, in het tweede geval is de breedte de helft langer. Bij het printen kan het daardoor gebeuren dat uw foto witte randen krijgt. De verhouding van de foto is dan anders dan die van het papier en de afbeelding zal niet het volledige velletje papier bedekken. Deze witte randjes kunt u achteraf prima wegsnijden.

©PXimport

Afdrukinstellingen

Wanneer u vanuit een programma een foto print, zal er altijd eerst een venster met afdrukinstellingen verschijnen. Vooral in fotobewerkers kunnen daar aardig wat mogelijkheden te vinden zijn. Alleen met de juiste instellingen rolt er een perfecte ­afdruk uit de printer. Komt slechts een fragment van de foto op papier of lijkt er van de kleuren werkelijk niets te kloppen, dan is het een goed idee de afdrukinstellingen nog eens zorgvuldig na te lopen alvorens een nieuwe poging te wagen.

©PXimport

10. Foto's digitaal bijsnijden

Fotopapier en fotolijstjes hebben vaak een verhouding van 3:2. Bijvoorbeeld 10x15 of 20x30 centimeter. Heeft uw foto een andere beeldverhouding, dan kan Photoshop of een andere beeldbewerker hem bijsnijden zodat het fotopapier optimaal gebruikt wordt en er nagenoeg geen witte randjes zijn. Daar gebruikt u in Photoshop Elements het gereedschap Uitsnijden voor. Kies in de werkbalk bij Verhouding het juiste fotoformaat. Staat het juiste formaat er niet bij, vul dan zelf een breedte en hoogte in. Soms is het nodig cm achter de getallen in te tikken.

©PXimport

11. Uitsnijden

Breedte en hoogte in de werkbalk zijn eenvoudig te verwisselen door op het pijltje er tussenin te klikken. Zo schakelt u eenvoudig over van een liggende naar een staande foto, of andersom. Bij Resolutie hoeft u niets in te tikken. Daarna selecteert u het deel van de foto dat geprint moet worden door met de muis een kader te slepen. Het kader zal zich exact aan de door u opgegeven beeldverhouding houden. U kunt het kader vrijelijk over de foto verplaatsen en groter of kleiner maken. Klik ten slotte op het groene vinkje.

©PXimport

12. Foto afdrukken

De mooiste printjes maakt u door foto's rechtstreeks vanuit uw foto­bewerker af te drukken, ook als u geen bewerkingen aanbrengt. In Photoshop Elements gaat u naar Bestand / Afdrukken. Daar selecteert u eerst de juiste printer en daarna stelt u papiertype, papiergrootte en afdrukkwaliteit in. Wat verwarrend kan zijn, is dat sommige instellingen rechtstreeks via het stuurprogramma van de printer gedaan moeten worden, in een extra venster. Doe deze instellingen eerst, want sommige instellingen in de vensters van Photoshop veranderen spontaan mee!

©PXimport

13. Printerinstellingen

Klik onder Printerinstellingen op Instellingen wijzigen. Een tweede venster verschijnt. Klik daar op de knop Geavanceerde instellingen. Nu verschijnt een venster vol printerinstellingen van het stuurprogramma zelf. Kies hier de papiersoort, het formaat, de afdrukstand (staand of liggend) en kies voor de hoogst mogelijke kwaliteit. Controleer ook alle tabbladen op belangrijke instellingen, zoals de papierbak waarin het fotopapier zit. Zodra u dit venster afsluit zijn als het goed is alle veranderingen nu ook in het venster ­Instellingen wijzigen te zien. Sluit ook dit venster.

©PXimport

14. Afdrukformaat

Controleer in het venster Afdrukken nog eenmaal of alles klopt. Soms worden wijzigingen uit de vorige vensters namelijk niet juist meegenomen. Pas ze dan alsnog aan, bij voorkeur door de zojuist besproken handelingen nog eens te herhalen. Daarnet hebt u onder andere het papierformaat ingesteld. De foto mag op dit formaat, maar ook kleiner afgedrukt worden. Dit geeft u aan bij de optie Selecteer afdrukformaat. Met een vinkje bij Passend maken kan de foto worden bijgesneden, maar het is altijd beter en nauwkeuriger als u dit vooraf doet met het gereedschap Uitsnijden.

©PXimport

15. Kleurbeheer

We kunnen de foto nu bijna echt gaan printen. Maar voordat u op de knop Afdrukken klikt, is het verstandig om (nog steeds in het venster Afdrukken) eerst naar Meer opties te gaan en het tabblad Kleurbeheer te bekijken. De optie Kleurverwerking staat hier standaard op Printer beheert kleuren. Dat is voor de meeste mensen een goede keuze omdat Photoshop het dan aan het stuurprogramma van de printer overlaat hoe kleuren het beste kunnen worden weergegeven. We mogen er immers vanuit gaan dat de leverancier het beste weet hoe zijn eigen printer werkt.

©PXimport

16. Photoshop aan het roer

Besteedt u veel aandacht aan de kleuren en is kleurechtheid cruciaal­ voor u, dan kiest u bij de optie Kleurverwerking beter voor Photoshop Elements beheert kleuren. U moet dan wel enkele extra instellingen heel zorgvuldig nalopen! Allereerst kiest u bij Printerprofiel nogmaals het juiste papiertype. De optie Rendering intent kan vaak op Perceptueel ingesteld worden. Twee kapiteins op één schip is een slecht idee, dus moet kleurbeheer door het stuurprogramma van de printer nu uitgeschakeld worden via de knop Printervoorkeuren (vaak ergens op het tabblad Geavanceerd).

©PXimport

17. Te grote foto

Moderne camera's hebben zo veel megapixels, dat voor een afdruk op ware grootte al snel een vel papier van enkele meters breed nodig is. Dat past vast niet in uw printer. Gelukkig schalen de meeste fotobewerkers uw foto automatisch zodat deze alsnog netjes op bijvoorbeeld een A4-tje past. Het enige dat u hoeft te doen, is bij de printerinstellingen het juiste papierformaat kiezen. Schaalt een programma uw foto niet automatisch, dan moet u zelf actie ondernemen. Maar... verklein nu niet zomaar uw foto! U hoeft de pixels slechts te herverdelen.

©PXimport

18. Pixels herverdelen

Zodra u de afbeeldinggrootte (de hoogte en breedte van de foto in pixels) verlaagt, gooit u veel informatie weg en kan de afdruk lelijk worden. In plaats daarvan verhogen we alleen de resolutie tot de foto op het papier past. De resolutie is het aantal pixels dat per centimeter (inch) wordt afgedrukt. Hoe meer puntjes per centimeter, hoe kleiner de afmetingen van de foto worden. Ditmaal zonder informatie (pixels) weg te gooien. Haal in fotobewerkers zoals Photoshop Elements wel eerst het vinkje weg bij de optie Nieuwe beeldpixels berekenen.

©PXimport

Printerinstellingen

Behalve de afdrukinstellingen van het programma waarmee u werkt, zijn er ook allerlei printereigenschappen die ingesteld moeten worden. Vandaar dat op het afdrukscherm altijd een knop te vinden is waarmee u bij de instellingen van het stuurprogramma terechtkomt. Dit venster is exact hetzelfde als het venster dat u krijgt wanneer u de printereigenschappen vanuit bijvoorbeeld Word aanpast. Aangezien u ditmaal foto's afdrukt, is het verstandig om opties zoals Hoge snelheid en Grijswaarden uit te schakelen. Die zijn prima bij teksten, maar ongewenst bij een mooie kleurenfoto.

©PXimport

19. Kleurverschillen

Een foto ziet er op het camerascherm altijd iets anders uit dan op een computerscherm of op de afdruk die uit de printer rolt. Werkt u veel met foto's, dan is het verstandig om uw beeldscherm(en) te kalibreren. Voor een betrouwbaar resultaat kunt u het beste een kleurmeter kopen die met gespecialiseerde kalibratiesoftware werkt. Dan weet u zeker dat u tijdens het bewerken de juiste kleuren ziet en daar worden uw printjes vanzelf ook mooier van. Een printer kalibreren kan ook, maar dit is best complex en moet per inkt- en papiersoort gebeuren.

©PXimport

20. Pitstop

Voordat u een serie foto's afdrukt, kan het geen kwaad de printer aan een inspectie te onderwerpen. Staat de kop nog goed uitgelijnd? Zijn de spuitmondjes niet verstopt? Zijn de inktpatronen nog voldoende gevuld? Elke onregelmatigheid valt juist bij een fotoprint direct op. Via het stuurprogramma van de printer kunt u al dit soort onderhoudsklusjes uitvoeren. U komt er via Start / Apparaten en printers. Klik met rechts op de printer en kies Voorkeursinstellingen voor afdrukken. Ga dan op zoek naar een tabblad genaamd Onderhoud of Hulpprogramma's of iets in die richting.

©PXimport

21. Automatische correctie

Het stuurprogramma van de printer kan uw foto automatisch optimaliseren. Bijvoorbeeld door de kleuren op te helderen en het contrast te verhogen. Soms kan zelfs de huid in een portretfoto gladder gemaakt worden. Als u de kleurweergave aan de printer overlaat, kunt u een poging wagen. Bevalt het resultaat niet, schakel de automatische functies dan gerust uit. De kans is groot dat de foto dan natuurlijker oogt en meer lijkt op wat u op het scherm ziet. Laat u Photoshop Elements het kleurbeheer doen, dan zijn automatische aanpassingen uiteraard ongewenst.

©PXimport

Wat hebben organisaties als KRO-NCRV, NS, Bits of Freedom en Oxfam Novib met elkaar gemeen? Dat ze niet langer actief zijn op het socialmediaplatform X. Waarom willen ze dat niet meer? Wat speelt er bij X? Welke alternatieven zijn er?

Sinds juli 2023 voegden veel media maandenlang ‘Twitter’ toe achter elke vermelding van X. Velen moesten namelijk nog wennen aan de nieuwe naam. Elon Musk, die Twitter in oktober 2022 voor 44 miljard dollar kocht, vond dat X beter paste bij zijn visie om het microblogging-platform om te vormen tot een allesomvattend digitaal ecosysteem, vergelijkbaar met WeChat in China. Musk lijkt trouwens een opvallende affiniteit te hebben met de letter X, wat ook zichtbaar is in projecten als SpaceX, Tesla Model X en xAI. Veel gebruikers waren niet gerust op deze overname, en niet geheel onterecht, want Musk heeft inmiddels ingrijpende veranderingen doorgevoerd.

X: aanpassingen

Kort na de overname herstelde Musk eerder geschorste accounts, waaronder die van controversiële figuren als Donald Trump, Andrew Tate en Kanye West. Het platform stopte bovendien met het handhaven van het beleid tegen desinformatie rond Covid-19. En waar vroeger een gratis verificatiesysteem was, waarbij Twitter invloedrijke personen en organisaties een blauw vinkje gaf, is dat nu puur commercieel: wie betaalt, krijgt een vinkje. Het staat niet langer voor authenticiteit, maar toont enkel aan dat een gebruiker betaalt voor X Premium en zo extra functionaliteit en zichtbaarheid krijgt.

Daarnaast introduceerde X de For You-feed, een sectie met aanbevelingen op basis van gebruikersvoorkeuren en -gedrag, maar ook beïnvloed door strategische beleidsbeslissingen. Dit gebeurt via een AI-gestuurd algoritme, waarvan slechts delen openbaar zijn gemaakt, wat vragen oproept over transparantie en mogelijke bias.

Het moderatiebeleid veranderde eveneens. Tweets die de richtlijnen schenden, worden niet meer verwijderd, maar zijn enkel minder zichtbaar (‘Freedom of Speech, Not Reach’). Daarnaast is er een verschuiving naar gemeenschapsgestuurde moderatie (‘Community Notes’), waardoor factchecking minder centraal en vaak trager verloopt.

De algoritmen van X roepen bij velen vragen op over de transparantie en mogelijke bias.

Fediverse

Musk zelf noemt deze aanpassingen democratischer, maar voor veel gebruikers hebben deze aanpassingen geleid tot een meer toxische inhoud. Daarbij worden specifieke groepen kritisch bekeken en beoordeeld, onder wie liberalen en de LGBTQ+-gemeenschap.

De cijfers lopen uiteen, maar de meeste bronnen zijn het er wel over eens dat heel wat gebruikers en organisaties het platform hebben verlaten sinds de overname door Musk.

Twee jaar geleden leek er maar één echt alternatief te zijn: Fediverse, dat gebruikers meer controle gaf over hun data en de moderatie.

Fediverse is een samentrekking van ‘federated’ en ‘universe’ en kun je zien als een netwerk van onderling verbonden platformen en servers, die onafhankelijk worden beheerd door organisaties of individuen. Bij traditionele socialmediaplatforms ben je afhankelijk van één centrale organisatie. Daardoor kun je met bijvoorbeeld een Instagram-account niet zomaar gebruikers van X bereiken. De gemeenschappelijke protocollen binnen het Fediverse, zoals het populaire ActivityPub, maken onderlinge communicatie juist wel mogelijk. Je kunt dus een account aanmaken op een server en vervolgens communiceren en gegevens uitwisselen met gebruikers op andere platformen. Binnen het Fediverse beweeg je dus vrijelijk tussen verschillende servers en platformen.

Het Fediverse-netwerk bevat talrijke platformen, waarvan de meeste door het ActivityPub-protocol zijn verbonden (afbeelding: Per Axbom, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons).

Mastodon

Mastodon was – en is nog steeds – het populairste Fediverse-platform, maar dat bleek helaas niet geschikt voor het grote publiek. Veel (mainstream) gebruikers vonden het namelijk verwarrend dat ze zelf een server moesten kiezen bij registratie. Ook de interface en gebruikerservaring waren minder gestroomlijnd dan bij Twitter/X. Door de decentrale structuur werkten sommige servers ook traag of werden ze slecht beheerd.

Daarnaast bood Mastodon slechts beperkte ondersteuning voor video en live-updates en ontbraken universeel doorzoekbare inhoud en trending topics, waardoor populaire discussies moeilijker te volgen waren. Bekende personen waren er ook nauwelijks actief, en veel gebruikers hadden moeite om hun sociale netwerk opnieuw op te bouwen. Eind 2023 bereikte Mastodon een piek in regelmatige bezoekers, maar de groei vlakte al snel af.

De interface van Mastodon, met vertrouwde ingrediënten als tijdlijn, meldingen en favorieten.

Threads

Mastodon behoudt weliswaar een niche bij privacybewuste en opensource-enthousiastelingen, maar bleek dus te ingewikkeld en gefragmenteerd voor de doorsneegebruiker. Vanaf eind 2023 zochten velen daarom hun toevlucht tot traditionelere sociale netwerken als LinkedIn, Instagram en vooral Threads.

Dit laatste platform werd medio 2023 door Meta (Mark Zuckerberg) gelanceerd als reactie op de groeiende kritiek op Twitter/X. Het is direct gekoppeld aan Instagram, waardoor gebruikers hun bestaande account kunnen gebruiken.

De interactiemogelijkheden binnen Threads lijken sterk op die van X, met opties als liken, citeren, posten en reageren. Ook doet het veel denken aan het oude Twitter: je volgt zelf mensen of vertrouwt op het algoritme. Volgens veel gebruikers is dit algoritme vooral ontworpen om politieke discussies en nieuwsverwijzingen te mijden. Al kun je zelf wel bepaalde mensen volgen. Het platform toont daarnaast vaak berichten die reacties willen uitlokken (‘engagement bait’). Op dit platform vind je veel beroemdheden en influencers, en de meeste content is vrij luchtig.

Threads werkt trouwens ook aan ondersteuning voor het ActivityPub-Fediverse, wat de dienst compatibel maakt met onder meer Mastodon.

Ook bij Threads kun je zelf bepalen wie je wilt volgen.

Bluesky

Hoewel Threads momenteel veel meer maandelijkse gebruikers heeft (circa 275 miljoen), trekt ook het microblogging-platform Bluesky tegenwoordig een groeiend aantal voormalige X-gebruikers aan (circa 30 miljoen). Ter vergelijking: X zou nu nog zo’n 500 miljoen maandelijkse gebruikers tellen, terwijl Mastodon er ongeveer 15 miljoen heeft.

Bluesky wordt gerund door Bluesky Social. Het werd begin 2023 officieel gelanceerd, maar ontstond al in 2021, opgericht door Jack Dorsey, medeoprichter van Twitter.

Net als Mastodon is Bluesky een gedistribueerd netwerk, maar het is wel gebruiksvriendelijker, mede dankzij het modernere, open protocol AT (Authenticated Transfer). Het platform streeft naar transparantie en wil ook gebruikers zelf hun eigen algoritme laten maken en verfijnen.

Er zijn nog geen advertenties en de tijdlijn toont berichten in chronologische volgorde, zonder verborgen algoritme. In principe kun je ook zelf een server kiezen, al is dat in de praktijk nagenoeg altijd hostingprovider bsky.social. Gevorderde gebruikers kunnen zelfs een eigen server hosten (PDS, personal data server).

Bluesky wordt momenteel vooral bevolkt door Amerikaanse gebruikers, en het valt nog af te wachten in welke mate ook het aantal actieve Nederlandse en Vlaamse gebruikers zal toenemen. In het vervolg van dit artikel maken we grondiger kennis met Bluesky, waarbij we vooral focussen op hoe je volgaccounts en berichtgeving meer naar eigen hand kunt zetten, met onder meer migratie, startpakketten, lijsten, feeds en ook extra diensten.

Meer dan Threads verwelkomt Bluesky ook politieke discussies.

Account

Je kunt Bluesky gebruiken via je browser of de app, beschikbaar in de officiële appstores van Android en Apple. Na installatie kies je de interface-taal (waaronder Nederlands) en registreer je je met een e-mailadres, wachtwoord, geboortedatum en ‘gebruikershandle’. Vervolgens upload je een profielafbeelding of kies je een avatar, en na het aanduiden van je interesse(s) kun je direct aan de slag. Je moet nog wel even een verificatiecode invullen die je via e-mail krijgt.

Bluesky: na een snelle registratie ben je er klaar voor.

Ontdekken en volgen

Wanneer je de startpagina opent, zie je twee secties: Discover en Following. In Discover verschijnen direct berichten, gebaseerd op de interesses die je bij registratie hebt opgegeven. Je ziet hier ook trending topics en populaire posts binnen de gemeenschap. Je kunt deze feed personaliseren via aangepaste feeds, door er zelf een te creëren of een passend algoritme te kiezen.

In de sectie Following zie je berichten van accounts die je volgt. Aanvankelijk is deze leeg, behalve het Bluesky-account. Om iemand te volgen, houd je de muis boven de post header (met accountnaam, tijdstip en berichttitel) en klik je op +Volgen. Dit verandert in Volgend; klik hierop als je het account niet langer wilt volgen. Berichten van gevolgde accounts verschijnen vervolgens in de sectie Following.

Het vergt slechtsr een muisklik om iemand te (ont)volgen.

Zoeken en migreren

Er zijn verschillende manieren om snel extra accounts aan je volglijst toe te voegen. Open de rubriek Zoeken (tik in de mobiele app op het pictogram met drie streepjes) en vul in de zoekbalk een onderwerp in, zoals Artificial intelligence. Selecteer een geschikt account en klik op +Volgen.

Wil je accounts van Twitter/X ook op Bluesky volgen, dan gaat dit het snelst met de browserextensie Sky Follower Bridge, beschikbaar in de officiële Chrome- en Firefox-webstores. Na installatie start je de extensie en meld je je aan met je Bluesky-handle of e-mailadres en een app-wachtwoord.

Om zo’n wachtwoord (met beperkte machtigingen) te maken, ga je in Bluesky naar Instellingen, kies je Privacy en beveiliging, selecteer je App-wachtwoorden en klik je op +App-wachtwoord toevoegen. Geef het een naam, bijvoorbeeld SkyFollowerBridge, bevestig met Volgende, kopieer of noteer het wachtwoord en klik pas daarna op Gereed.

Na aanmelding open je je lijst met gevolgde accounts op X via www.x.com/<je_accountnaam>/following. Klik op de extensieknop en kies Find Bluesky Users. De extensie zoekt naar actieve Bluesky-accounts in je lijst. Klik op View Detected Users en daarna op Follow on Bluesky om de gewenste accounts te volgen.

Sky Follower Bridge automatiseert het migratieproces van gevolgde accounts van X naar Bluesky.

Startpakketten

Een andere handige manier om je volglijst uit te breiden is met startpakketten. Als je een interessant account vindt, klik je erop om de profielpagina te openen en ga je naar het onderdeel Startpakketten. Met wat geluk heeft deze persoon al pakketten aangemaakt: dit zijn verzamelingen accounts rond een specifiek onderwerp. Open zo’n pakket, bekijk de tabbladen Personen en Berichten en volg gewenste accounts via de knop +Volgen.

Je kunt ook zelf startpakketten maken. Ga naar Profiel en open het tabblad Startpakketten. Klik op Aanmaken, geef je pakket een naam en voeg een beschrijving toe. Druk op Volgende en voeg minstens acht accounts toe die relevante berichten posten. Klik weer op Volgende om eventueel feeds toe te voegen of kies voor Overslaan. Daarna kun je anderen uitnodigen via een QR-code of door de link te kopiëren.

Je kunt ook je eigen startpakketten creëren en deze met anderen delen.

Lijsten en feeds

Je kunt zelf ook een reeks gebruikers opsommen en deze lijsten eventueel delen. Open hiervoor de rubriek Lijsten en klik op +Nieuw. Vul een naam en omschrijving in en bevestig met Opslaan. Voeg gebruikers toe en bekijk hun berichten vanuit de lijst. Klik op Vastzetten op startpagina om de lijst als aparte feed naast Discover en Following te tonen.

Je beheert feeds rechtstreeks via de rubriek Feeds. Onder Ontdek nieuwe feeds kun je voorgestelde feeds toevoegen of zelf zoeken via de zoekbalk. Klik op een feed bij Mijn feeds om de berichten te bekijken.

Gebruik het tandwielpictogram bij Feeds om feeds via het pinicoon op je startpagina vast te zetten of hieruit weg te halen. Niet-vastgezette feeds kun je hier ook verwijderen.

Je kunt eigen feeds creëren, bijvoorbeeld met een no-code tool als Skyfeed.app. Meld je aan met je Bluesky-account en een app-wachtwoord (zie ook de paragraaf ‘Zoeken en migreren’). Klik op Create your first feed en voeg in de Visual Editor (of JSON Editor) de gewenste blokken toe, zoals Input, Remove, RegEx, Sort by en Limit. Bevestig met Publish Feed.

Kopieer de feed-ID achteraan de gegenereerde link en deel deze met anderen. Zij hoeven alleen de rubriek Feeds in Bluesky te openen en het ID in de zoekbalk Search feeds te plakken om je feed toe te voegen.

Met een app als Skyfeed kun je ook eigen feeds creëren en deze met anderen delen.

Vandaag zijn het vooral Odido-abonnees die te kampen hebben met storing, maar ook als je klant bent bij bijvoorbeeld KPN, VodafoneZiggo, Ben, Simpel of Delta komt het voor: je kunt niet bellen en/of internetten. Als zo'n storing wat langer duurt, kun je recht hebben op compensatie. In dit artikel lees je wanneer je waar recht op hebt en hoe je die compensatie kunt aanvragen.

Een landelijke storing bij je internet, tv of telefoon is niet alleen vervelend, maar kan ook financiële gevolgen hebben. Gelukkig is in Nederland wettelijk vastgelegd dat je in sommige gevallen recht hebt op een vergoeding. Maar hoe werkt dat precies? Wanneer heb je recht op compensatie, hoe hoog is die vergoeding en waar kun je terecht bij jouw provider?

Volgens de Telecommunicatiewet heb je als consument of kleinzakelijke gebruiker recht op compensatie als er sprake is van een volledige netwerkstoring die twaalf uur of langer duurt. Dat betekent dat alle onderdelen van je abonnement uitvallen: dus bijvoorbeeld zowel internet als televisie en telefonie. Regionale storingen vallen ook onder deze regeling, zolang je binnen het getroffen gebied woont of werkt. Sommige providers hanteren uit zichzelf een iets soepelere norm en keren al bij acht uur storing een vergoeding uit, maar dat is niet verplicht. De wettelijke grens ligt op twaalf uur.

De hoogte van de vergoeding is gekoppeld aan de maandelijkse kosten van je abonnement. Bij een storing van twaalf tot vierentwintig uur ontvang je één dertigste van je maandbedrag. Duurt de storing langer, dan loopt het bedrag op met telkens nog een dertigste per extra dag. Voor prepaid-gebruikers geldt een vergoeding van vijftig cent per dag. De vergoeding wordt meestal verrekend op je volgende factuur. Je hoeft er als klant wel iets voor te doen: in de meeste gevallen moet je zelf een aanvraag indienen via de website of app van je provider.

Verzamel bewijs

Heb je last gehad van een storing, controleer dan altijd eerst hoe lang die precies heeft geduurd. De meeste providers publiceren actuele storingsmeldingen op hun website. Noteer de begindatum en -tijd en maak eventueel een screenshot als bewijs. Zodra de storing voorbij is, kun je je aanvraag indienen. Meestal kan dat nog tot enkele maanden na de storing, maar wacht niet te lang. Het aanvragen van compensatie gaat soms via een speciale pagina, in andere gevallen moet je daarvoor contact opnemen met de klantenservice. Hieronder staan handige links naar de grootste providers om je verder te helpen.

©Website Odido

Bron: Odido

Compensatie aanvragen doe je zo:

Bij KPN kun je een compensatieverzoek indienen via je persoonlijke KPN-pagina, waar je moet inloggen met je KPN ID.
👉 Meer lezen/aanvragen compensatie KPN

Vodafone-klanten kunnen hun aanvraag doen via de Vodafone-app of de klantenservice.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Vodafone

Ziggo heeft een aparte compensatiepagina, waar je een storing kunt melden en direct je vergoeding kunt aanvragen. Die staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ziggo

Ook bij Odido geldt de wettelijke grens van twaalf uur. Op de veelgestelde vragen-pagina lees je hoe je een claim kunt indienen. Odido zegt zelf een formulier online te zetten wanneer een storing langer dan twaalf uur geduurd heeft.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Odido

Ben, dat gebruikmaakt van het netwerk van Odido, heeft dezelfde regeling. Informatie over compensatie vind je op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ben

Simpel, dat ook gebruikmaakt van het Odido-netwerk, verwijst je naar je persoonlijke accountomgeving voor het melden van een storing. De klantenservicepagina staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Simpel

Bij Delta kun je compensatie aanvragen via MijnDELTA of per brief. Uitleg staat op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Delta

Dus: meer dan twaalf uur storing? Compensatie!

Samengevat: bij een volledige uitval van je netwerk van twaalf uur of meer heb je recht op een vergoeding van minimaal één dertigste van je maandbedrag. Bij sommige providers kun je al eerder compensatie krijgen, maar dat is geen wettelijke verplichting. De meeste providers maken het aanvragen makkelijk via hun eigen omgeving of app. Heb je geen toegang tot je account, dan kun je altijd contact opnemen met de klantenservice. De verwerking duurt meestal een paar weken. Laat je niet afschepen als je recht hebt op compensatie. De regeling is wettelijk vastgelegd!