Contant geld heb je nog maar amper nodig. Bijna overal kun je terecht met je betaalpas of creditcard. De nieuwste ontwikkeling is contactloos betalen. Je tikt kort met de betaalpas tegen de betaalautomaat om af te rekenen of betaalt met je smartphone.

In de sciencefictionboeken die ik in mijn jeugd las, kwamen betaalmiddelen voor die nogal onwaarschijnlijk leken. Er werd vaak betaald in een universele valuta, door bijvoorbeeld een plastic schijfje in de buurt van een soort scanner te houden. Bankbiljetten en munten bestonden allang niet meer. Natuurlijk gebeurden er meer rare dingen in die boeken. Zo kon je overal op straat bellen. In mijn jeugd had je daar toch echt een telefooncel voor nodig. Mobieltjes bestonden in die tijd nog niet. Veel technologieën uit die oude boeken zijn inmiddels allang geen sciencefiction meer - al hebben die wonderbaarlijke buitenaardse beschavingen zich nog steeds niet laten zien. Dat is misschien maar goed ook. Want ze waren vaak niet al te vredelievend.

©PXimport

Het is nog vrij onbekend, maar contactloos betalen kan nu al. (foto: MasterCard)

Gedaanteverwisselingen

De manier waarop wij betalen heeft ondertussen flink wat gedaantewisselingen ondergaan. Waar we eerst alleen betaalden met contant geld of een cheque, deed dertig jaar geleden (1985) de pinpas voorzichtig zijn intrede. Daarmee was het plastic geld geboren. Ineens was het heel gewoon dat je op elk moment van de dag geld uit de muur kon halen of betaalde met alleen een pasje. Moesten we die betaalpas eerst nog door een kaartlezer halen, in verband met stijgende criminaliteit werd de magneetstrip rond 2005 vervangen door de betrouwbaardere EMV-chip. EMV staat voor de drie ontwikkelaars (Europay, MasterCard en VISA) van deze technologie.

Het zogenoemde skimmen via gekraakte betaalterminals en opzetstukken bij betaalautomaten zakte flink in. Deze chip op onze betaalpassen is dus een vrij recentelijke ontwikkeling. Toch wordt het terwijl je dit leest alweer vervangen door een nog slimmere methode. Contactloos betalen heeft namelijk de toekomst. Je houdt de betaalpas gewoon eventjes vlakbij de betaalautomaat en je hebt betaald. Lekker snel en gemakkelijk dus.

©PXimport

De magneettrip is inmiddels vervangen door een chip.

Met of zonder pincode

Contactloos betalen verloopt niet veel anders dan je gewend was. Je tikt met de kaart tegen de pinautomaat. Voor bedragen tot en met vijfentwintig euro hoef je geen pincode in te geven. Zo reken je razendsnel kleine aankopen af. Heb je in totaal (achtereenvolgens) een bedrag van vijftig euro contactloos afgerekend, dan moet je één keertje je pincode ingeven. Zo wordt voorkomen dat je rekening geplunderd wordt, mocht je de pas kwijt zijn. Daarna kun je opnieuw kleine bedragen uitgeven tot de drempel van vijftig euro opnieuw is bereikt. Voor bedragen boven de vijfentwintig euro moet je altijd een pincode ingeven, net als bij de traditionele pinpas.

Als consument loop je dus weinig risico. Of eigenlijk helemaal geen risico. Want eventuele schade wordt vergoed, zolang je meteen je bank inlicht en er uiteraard geen sprake is van opzet. De inmiddels opgeheven Chipknip was een digitale portemonnee waar je steeds geld op moest storten. Met contactloos betalen gaan de bedragen rechtstreeks van je rekening en is opwaarderen niet langer nodig.

'Contactloos' reizen

Contactloos betalen met je pinpas staat nog in de kinderschoenen. Toch is contactloos betalen helemaal niet nieuw. Grote aantallen Nederlanders gebruiken namelijk dagelijks, of in ieder geval regelmatig, hun OV-chipkaart. Je houdt het pasje eventjes tegen een kaartlezer en je reis wordt netjes betaald. Geen gedoe meer met los geld, in de rij staan voor een vervoersbewijs en zo net je aansluiting missen. Ook hoef je niet vooraf na te denken over het traject. Je stapt gewoon ergens in en ergens anders weer uit, en je betaalt automatisch het verschuldigde bedrag. Je kunt je nu volledig concentreren op hoe je ergens komt, niet of je wel het juiste kaartje hebt.

©PXimport

Enorm veel mensen betalen dagelijks contactloos met de OV-chipkaart.

Niet dat de OV-chipkaart door iedereen met gejuich werd ontvangen. Toegegeven, er waren startproblemen: je moet niet vergeten in en uit te checken, het is geklungel met verschillende kaartlezers als je met meerdere vervoersbedrijven te maken hebt en helemaal onkraakbaar bleek het systeem ook niet. In het begin leek de OV-chipkaart nogal omslachtig en ingewikkeld. Dat komt deels omdat een nieuwe werkwijze altijd veel weerstand bij ons oproept. We moesten er gewoon even tegenaan schoppen, het een paar keer in de praktijk gebruiken, om te ondervinden dat het toch wel comfortabel werkt. Het scheelt zeker een hoop gedoe met strippen en zones en wat al niet meer.

©PXimport

Voor de OV-chipkaart was het een heel gepuzzel met de strippenkaart.

De grote vervanging

Aan betaalpassen zijn we allang gewend. Wat niet wegneemt dat er nog steeds mensen zijn die het maar niets vinden, dat plastic geld. Ze lopen veel liever eerst naar de bank, nemen binnen aan de balie een flink bedrag op en rekenen daar een aantal weken lang hun aankopen contant mee af. Het op zak hebben en thuis bewaren van flinke geldbedragen vinden ze blijkbaar veiliger, dan in een winkel afrekenen met een betaalpas. Voor het gros van de mensen is betalen met een pinpas gelukkig een vanzelfsprekend. Toch zullen we allemaal even moeten wennen aan contactloos betalen. Het werkt toch net weer even anders. Daarnaast: misschien wil je wel, maar kun je het helemaal nog niet. Allereerst moet jouw betaalpas er geschikt voor zijn.

De meeste banken zijn drukdoende om alle passen via natuurlijk verloop te vervangen. Denk aan verlopen en defecte exemplaren. ING en ABN AMRO zijn daar al heel ver mee.

Rabobank is pas dit jaar begonnen met vervangen en is dus bezig met een inhaalslag. Of jouw pas geschikt is voor contactloos betalen kun je makkelijk zelf zien. Op de achterzijde is dan een pictogram met een aantal 'golfjes' te zien. Het lijkt veel op een wifi-pictogram. Is jouw pas niet geschikt en wil je toch graag meedoen? Dan kun je kosteloos een nieuwe betaalpas aanvragen bij je bank. Ook als je huidige pas niet verlopen is.

©PXimport

Vooral kleine bedragen reken je razendsnel af. (foto: MasterCard)

Contactloze zakkenrollers

Betaalpassen en smartphones waarmee je contactloos betaalt, werken via NFC (Near Field Communication). Om te betalen moeten betaalterminal en pinpas of telefoon zich vlak bij elkaar bevinden. Omdat het draadloos werkt, is er onrust ontstaan over contactloze zakkenrollers. Want stel dat iemand in een overvolle tram 'per ongeluk' tegen je aanstoot en je thuis ontdekt dat er zomaar geld van je rekening is verdwenen. Een contactloze zakkenroller zou een hele rits kleine bedragen van onze rekeningen kunnen slurpen. Simpelweg door over een druk plein te lopen.

Men zegt dat de risico's meevallen. Want zit je betaalpas in een portemonnee en bewaar je die net als je telefoon in je broekzak of handtas? Dan zou het onbereikbaar moeten zijn voor het signaal. Daarnaast is een contactloze zakkenroller nooit anoniem. Elke betaalterminal staat geregistreerd en het geld gaat naar zijn eigen rekening toe. Dat neemt niet weg dat criminelen alsnog met inventieve trucs kunnen komen waar nog niemand aan heeft gedacht. Sommige banken hebben voor ongeruste rekeninghouders een beschermhoesje voor betaalpassen klaarliggen waarmee je het signaal volledig blokkeert.

Apple Pay

Je kunt je afvragen of de betaalpas nog lang bestaansrecht heeft. Want ook smartphones worden steeds vaker met een NFC-chip uitgerust. Dus waarom zou je niet met je telefoon contactloos kunnen betalen. Het toestel heb je toch altijd bij je. In de nabije toekomst is dit inderdaad mogelijk. Al zal die stap voor veel mensen net even te groot zijn. Contactloos betalen met een betaalpas is een nog erg jonge ontwikkeling waar we nog niet massaal aan gewend zijn. Met een telefoon betalen is voor veel mensen op dit moment daarom waarschijnlijk een brug te ver. De ontwikkelingen zijn in ieder geval in volle gang. Zo heeft Apple in oktober vorig jaar Apple Pay aangekondigd. Je hebt er wel een iPhone 6 (Plus) voor nodig, een Apple Watch, of een iPhone 5c of 5s in combinatie met een Apple Watch. Apple Pay is in Amerika al beschikbaar, maar moet de sprong naar Europa nog maken.

©PXimport

Binnenkort kun je via je iPhone betalen met Apple Pay. (foto: MasterCard)

Het blijft dus nog even toekomstmuziek. Hebben we in ieder geval de tijd om als een razende alle betaalautomaten geschikt te maken. Want of je nu met een betaalpas of een smartphone betaalt, het werkt via dezelfde infrastructuur. In plaats van een betaalpas houd je de telefoon bij de betaalautomaat. Voor grotere bedragen kun je je vingerafdruk (Touch ID) gebruiken in plaats van een pincode. Opmerkelijk detail, is dat in Amerika nog vrijwel alleen met magneetkaarten wordt gewerkt. Pas dit jaar stapt men massaal over op de bij ons allang ingeburgerde EMV-chip. Wat dat betreft had Apple misschien beter in Europa kunnen beginnen met de uitrol.

©PXimport

Drie passen (tussenpozen van een jaar) laten het komen en gaan van betaaltechnieken zien.

Google Wallet en Rabo Wallet

Ook met Android-telefoons waarin een NFC-chip zit, kun je over een tijdje contactloos betalen door de app Google Wallet te gebruiken. Google is hier al een aantal jaren mee bezig, maar is het op een of andere manier nog niet gelukt om dit van de grond te krijgen. In Nederland is Google Wallet sowieso nog niet beschikbaar. Net als bij Apple Pay is alleen een telefoon met NFC namelijk niet voldoende. Alle banken moeten de techniek ondersteunen, want je vervangt er bankpassen of creditcards mee. En uiteraard zijn op verkooppunten geschikte betaalterminals nodig. Je kunt Google Wallet wel al gebruiken om online te betalen.

Ook Rabobank is van plan contactloos betalen via smartphones mogelijk te maken. Betalen gaat via een app genaamd Rabo Wallet. Vandaar dat deze bank in eerste instantie niet van plan was nieuwe betaalpassen met een NFC-chip uit te brengen. Direct overstappen naar de telefoon leek handiger.

Secure Element

Wat is eigenlijk het verschil tussen contactloos betalen met een betaalpas en een smartphone? Nou, eigenlijk is er geen verschil. In beide gevallen gaat het om een beveiligde chip die via NFC draadloos met een betaalterminal praat. Je telefoon doet dus alsof het een betaalpas is. Een virtuele bankpas, opgeslagen in een beveiligde en onbereikbare plek in je telefoon: Secure Element genaamd. Bij zowel Google als Apple geef je eenmalig de gegevens van je betaalpas op. Google blijft er vervolgens tussen zitten en ziet zodoende alles wat je via de telefoon koopt. Apple bemoeit zich niet met de betalingen en weet niet wat jij koopt. Alleen bij het registreren geef je de kaartgegevens op. Apple regelt met jouw bank dat je kunt betalen en trekt zich vervolgens terug.

Biometrisch betalen

Contactloos betalen zal in de toekomst niet beperkt blijven tot een bankpas of telefoon. In een gebied met betaald parkeren kan de meter bijvoorbeeld automatisch gaan lopen zodra je langs de weg parkeert. Of de slagboom van de parkeergarage gaat automatisch open zonder dat je nog langs een betaalautomaat hoeft te gaan. Simpelweg door de auto met NFC uit te rusten. Ook is het implanteren van een chip in ons eigen lichaam een mogelijkheid. Dan is er helemaal geen los apparaat meer nodig. Liever geen elektronica in je lijf? Dan is biometrie een oplossing.

Het lijkt misschien sciencefiction, maar je kunt jezelf straks identificeren via unieke patronen van de iris, een vingerafdruk, de aderen in je handpalm of via gezichtskenmerken. Zelfs je hartslag blijkt een uniek patroon te hebben. In een supermarkt kan een winkelwagen vol producten in één keer automatisch gescand worden, waarna je via biometrische technieken betaalt. Tijdens het uitgaan kunnen toegangskaarten en consumpties automatisch op je rekening gezet worden, waarna je bij het verlaten van de gelegenheid contactloos of biometrisch afrekent. Welke methode je ook kiest, het blijft altijd zaak dat je alleen betaalt wanneer jij dat wilt. Niet zodra je toevallig in een camera kijkt of iets aanraakt. Naast een betrouwbare identificatie (ben jij het wel?), is vooral bij grotere bedragen een waterdichte verificatie nodig (wil je dit wel?).

Handoplegging

De Nymi Band is een voorbeeld van een biometrische methode die naar het unieke patroon van je hart kijkt. Je legt een vinger op de sensor van de armband, waarna het unieke patroon wordt vastgesteld via een ECG (elektrocardiogram). Wordt jouw identiteit bevestigd, dan kun je contactloos betalen. Voordeel van de Nymi Band is dat je altijd, dus ook bij kleine bedragen, bevestigt dat jij het echt bent. In Canada loopt een pilot in samenwerking met onder andere MasterCard, dus wie weet kunnen we deze armband in de toekomst ook in Nederland gebruiken.

©PXimport

Zodra je unieke hartpatroon is bevestigd, kun je contactloos betalen. (foto: Nymi)

Biometrische methoden waarbij je helemaal geen apparaatje meer bij je hoeft te dragen bestaan ook. Zo kun je met Quixter betalen met alleen een handoplegging. Het lijkt misschien magie, maar het kan echt. Nu al .. op dit moment. Want in Zweden wordt deze betaalapparatuur op kleine schaal gebruikt. Je legt je hand op een soort frame, waarna een infraroodcamera de aderen in je handpalm analyseert. Bedenker Fredrik Leifland geeft aan dat het erg betrouwbaar is. De scanner gebruikt onschadelijk infraroodlicht om naar het bloed te kijken dat onderhuids door je aderen stroomt. Het maakt hierbij niet uit of je hand een beetje vies is of dat je wat kleine sneetjes hebt. Vingerafdrukken zijn eventueel nog te vervalsen door er een afdruk van te maken, maar bij deze handoplegging lukt dat niet. Ook in het lugubere geval waarin iemands hand wordt afgehakt, kan er niet mee betaald worden. Er moet namelijk bloed door de aderen stromen.

©PXimport

Betalen met een handoplegging lijkt wel magie. (foto: Quixter)

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.