Contant geld heb je nog maar amper nodig. Bijna overal kun je terecht met je betaalpas of creditcard. De nieuwste ontwikkeling is contactloos betalen. Je tikt kort met de betaalpas tegen de betaalautomaat om af te rekenen of betaalt met je smartphone.

In de sciencefictionboeken die ik in mijn jeugd las, kwamen betaalmiddelen voor die nogal onwaarschijnlijk leken. Er werd vaak betaald in een universele valuta, door bijvoorbeeld een plastic schijfje in de buurt van een soort scanner te houden. Bankbiljetten en munten bestonden allang niet meer. Natuurlijk gebeurden er meer rare dingen in die boeken. Zo kon je overal op straat bellen. In mijn jeugd had je daar toch echt een telefooncel voor nodig. Mobieltjes bestonden in die tijd nog niet. Veel technologieën uit die oude boeken zijn inmiddels allang geen sciencefiction meer - al hebben die wonderbaarlijke buitenaardse beschavingen zich nog steeds niet laten zien. Dat is misschien maar goed ook. Want ze waren vaak niet al te vredelievend.

©PXimport

Het is nog vrij onbekend, maar contactloos betalen kan nu al. (foto: MasterCard)

Gedaanteverwisselingen

De manier waarop wij betalen heeft ondertussen flink wat gedaantewisselingen ondergaan. Waar we eerst alleen betaalden met contant geld of een cheque, deed dertig jaar geleden (1985) de pinpas voorzichtig zijn intrede. Daarmee was het plastic geld geboren. Ineens was het heel gewoon dat je op elk moment van de dag geld uit de muur kon halen of betaalde met alleen een pasje. Moesten we die betaalpas eerst nog door een kaartlezer halen, in verband met stijgende criminaliteit werd de magneetstrip rond 2005 vervangen door de betrouwbaardere EMV-chip. EMV staat voor de drie ontwikkelaars (Europay, MasterCard en VISA) van deze technologie.

Het zogenoemde skimmen via gekraakte betaalterminals en opzetstukken bij betaalautomaten zakte flink in. Deze chip op onze betaalpassen is dus een vrij recentelijke ontwikkeling. Toch wordt het terwijl je dit leest alweer vervangen door een nog slimmere methode. Contactloos betalen heeft namelijk de toekomst. Je houdt de betaalpas gewoon eventjes vlakbij de betaalautomaat en je hebt betaald. Lekker snel en gemakkelijk dus.

©PXimport

De magneettrip is inmiddels vervangen door een chip.

Met of zonder pincode

Contactloos betalen verloopt niet veel anders dan je gewend was. Je tikt met de kaart tegen de pinautomaat. Voor bedragen tot en met vijfentwintig euro hoef je geen pincode in te geven. Zo reken je razendsnel kleine aankopen af. Heb je in totaal (achtereenvolgens) een bedrag van vijftig euro contactloos afgerekend, dan moet je één keertje je pincode ingeven. Zo wordt voorkomen dat je rekening geplunderd wordt, mocht je de pas kwijt zijn. Daarna kun je opnieuw kleine bedragen uitgeven tot de drempel van vijftig euro opnieuw is bereikt. Voor bedragen boven de vijfentwintig euro moet je altijd een pincode ingeven, net als bij de traditionele pinpas.

Als consument loop je dus weinig risico. Of eigenlijk helemaal geen risico. Want eventuele schade wordt vergoed, zolang je meteen je bank inlicht en er uiteraard geen sprake is van opzet. De inmiddels opgeheven Chipknip was een digitale portemonnee waar je steeds geld op moest storten. Met contactloos betalen gaan de bedragen rechtstreeks van je rekening en is opwaarderen niet langer nodig.

'Contactloos' reizen

Contactloos betalen met je pinpas staat nog in de kinderschoenen. Toch is contactloos betalen helemaal niet nieuw. Grote aantallen Nederlanders gebruiken namelijk dagelijks, of in ieder geval regelmatig, hun OV-chipkaart. Je houdt het pasje eventjes tegen een kaartlezer en je reis wordt netjes betaald. Geen gedoe meer met los geld, in de rij staan voor een vervoersbewijs en zo net je aansluiting missen. Ook hoef je niet vooraf na te denken over het traject. Je stapt gewoon ergens in en ergens anders weer uit, en je betaalt automatisch het verschuldigde bedrag. Je kunt je nu volledig concentreren op hoe je ergens komt, niet of je wel het juiste kaartje hebt.

©PXimport

Enorm veel mensen betalen dagelijks contactloos met de OV-chipkaart.

Niet dat de OV-chipkaart door iedereen met gejuich werd ontvangen. Toegegeven, er waren startproblemen: je moet niet vergeten in en uit te checken, het is geklungel met verschillende kaartlezers als je met meerdere vervoersbedrijven te maken hebt en helemaal onkraakbaar bleek het systeem ook niet. In het begin leek de OV-chipkaart nogal omslachtig en ingewikkeld. Dat komt deels omdat een nieuwe werkwijze altijd veel weerstand bij ons oproept. We moesten er gewoon even tegenaan schoppen, het een paar keer in de praktijk gebruiken, om te ondervinden dat het toch wel comfortabel werkt. Het scheelt zeker een hoop gedoe met strippen en zones en wat al niet meer.

©PXimport

Voor de OV-chipkaart was het een heel gepuzzel met de strippenkaart.

De grote vervanging

Aan betaalpassen zijn we allang gewend. Wat niet wegneemt dat er nog steeds mensen zijn die het maar niets vinden, dat plastic geld. Ze lopen veel liever eerst naar de bank, nemen binnen aan de balie een flink bedrag op en rekenen daar een aantal weken lang hun aankopen contant mee af. Het op zak hebben en thuis bewaren van flinke geldbedragen vinden ze blijkbaar veiliger, dan in een winkel afrekenen met een betaalpas. Voor het gros van de mensen is betalen met een pinpas gelukkig een vanzelfsprekend. Toch zullen we allemaal even moeten wennen aan contactloos betalen. Het werkt toch net weer even anders. Daarnaast: misschien wil je wel, maar kun je het helemaal nog niet. Allereerst moet jouw betaalpas er geschikt voor zijn.

De meeste banken zijn drukdoende om alle passen via natuurlijk verloop te vervangen. Denk aan verlopen en defecte exemplaren. ING en ABN AMRO zijn daar al heel ver mee.

Rabobank is pas dit jaar begonnen met vervangen en is dus bezig met een inhaalslag. Of jouw pas geschikt is voor contactloos betalen kun je makkelijk zelf zien. Op de achterzijde is dan een pictogram met een aantal 'golfjes' te zien. Het lijkt veel op een wifi-pictogram. Is jouw pas niet geschikt en wil je toch graag meedoen? Dan kun je kosteloos een nieuwe betaalpas aanvragen bij je bank. Ook als je huidige pas niet verlopen is.

©PXimport

Vooral kleine bedragen reken je razendsnel af. (foto: MasterCard)

Contactloze zakkenrollers

Betaalpassen en smartphones waarmee je contactloos betaalt, werken via NFC (Near Field Communication). Om te betalen moeten betaalterminal en pinpas of telefoon zich vlak bij elkaar bevinden. Omdat het draadloos werkt, is er onrust ontstaan over contactloze zakkenrollers. Want stel dat iemand in een overvolle tram 'per ongeluk' tegen je aanstoot en je thuis ontdekt dat er zomaar geld van je rekening is verdwenen. Een contactloze zakkenroller zou een hele rits kleine bedragen van onze rekeningen kunnen slurpen. Simpelweg door over een druk plein te lopen.

Men zegt dat de risico's meevallen. Want zit je betaalpas in een portemonnee en bewaar je die net als je telefoon in je broekzak of handtas? Dan zou het onbereikbaar moeten zijn voor het signaal. Daarnaast is een contactloze zakkenroller nooit anoniem. Elke betaalterminal staat geregistreerd en het geld gaat naar zijn eigen rekening toe. Dat neemt niet weg dat criminelen alsnog met inventieve trucs kunnen komen waar nog niemand aan heeft gedacht. Sommige banken hebben voor ongeruste rekeninghouders een beschermhoesje voor betaalpassen klaarliggen waarmee je het signaal volledig blokkeert.

Apple Pay

Je kunt je afvragen of de betaalpas nog lang bestaansrecht heeft. Want ook smartphones worden steeds vaker met een NFC-chip uitgerust. Dus waarom zou je niet met je telefoon contactloos kunnen betalen. Het toestel heb je toch altijd bij je. In de nabije toekomst is dit inderdaad mogelijk. Al zal die stap voor veel mensen net even te groot zijn. Contactloos betalen met een betaalpas is een nog erg jonge ontwikkeling waar we nog niet massaal aan gewend zijn. Met een telefoon betalen is voor veel mensen op dit moment daarom waarschijnlijk een brug te ver. De ontwikkelingen zijn in ieder geval in volle gang. Zo heeft Apple in oktober vorig jaar Apple Pay aangekondigd. Je hebt er wel een iPhone 6 (Plus) voor nodig, een Apple Watch, of een iPhone 5c of 5s in combinatie met een Apple Watch. Apple Pay is in Amerika al beschikbaar, maar moet de sprong naar Europa nog maken.

©PXimport

Binnenkort kun je via je iPhone betalen met Apple Pay. (foto: MasterCard)

Het blijft dus nog even toekomstmuziek. Hebben we in ieder geval de tijd om als een razende alle betaalautomaten geschikt te maken. Want of je nu met een betaalpas of een smartphone betaalt, het werkt via dezelfde infrastructuur. In plaats van een betaalpas houd je de telefoon bij de betaalautomaat. Voor grotere bedragen kun je je vingerafdruk (Touch ID) gebruiken in plaats van een pincode. Opmerkelijk detail, is dat in Amerika nog vrijwel alleen met magneetkaarten wordt gewerkt. Pas dit jaar stapt men massaal over op de bij ons allang ingeburgerde EMV-chip. Wat dat betreft had Apple misschien beter in Europa kunnen beginnen met de uitrol.

©PXimport

Drie passen (tussenpozen van een jaar) laten het komen en gaan van betaaltechnieken zien.

Google Wallet en Rabo Wallet

Ook met Android-telefoons waarin een NFC-chip zit, kun je over een tijdje contactloos betalen door de app Google Wallet te gebruiken. Google is hier al een aantal jaren mee bezig, maar is het op een of andere manier nog niet gelukt om dit van de grond te krijgen. In Nederland is Google Wallet sowieso nog niet beschikbaar. Net als bij Apple Pay is alleen een telefoon met NFC namelijk niet voldoende. Alle banken moeten de techniek ondersteunen, want je vervangt er bankpassen of creditcards mee. En uiteraard zijn op verkooppunten geschikte betaalterminals nodig. Je kunt Google Wallet wel al gebruiken om online te betalen.

Ook Rabobank is van plan contactloos betalen via smartphones mogelijk te maken. Betalen gaat via een app genaamd Rabo Wallet. Vandaar dat deze bank in eerste instantie niet van plan was nieuwe betaalpassen met een NFC-chip uit te brengen. Direct overstappen naar de telefoon leek handiger.

Secure Element

Wat is eigenlijk het verschil tussen contactloos betalen met een betaalpas en een smartphone? Nou, eigenlijk is er geen verschil. In beide gevallen gaat het om een beveiligde chip die via NFC draadloos met een betaalterminal praat. Je telefoon doet dus alsof het een betaalpas is. Een virtuele bankpas, opgeslagen in een beveiligde en onbereikbare plek in je telefoon: Secure Element genaamd. Bij zowel Google als Apple geef je eenmalig de gegevens van je betaalpas op. Google blijft er vervolgens tussen zitten en ziet zodoende alles wat je via de telefoon koopt. Apple bemoeit zich niet met de betalingen en weet niet wat jij koopt. Alleen bij het registreren geef je de kaartgegevens op. Apple regelt met jouw bank dat je kunt betalen en trekt zich vervolgens terug.

Biometrisch betalen

Contactloos betalen zal in de toekomst niet beperkt blijven tot een bankpas of telefoon. In een gebied met betaald parkeren kan de meter bijvoorbeeld automatisch gaan lopen zodra je langs de weg parkeert. Of de slagboom van de parkeergarage gaat automatisch open zonder dat je nog langs een betaalautomaat hoeft te gaan. Simpelweg door de auto met NFC uit te rusten. Ook is het implanteren van een chip in ons eigen lichaam een mogelijkheid. Dan is er helemaal geen los apparaat meer nodig. Liever geen elektronica in je lijf? Dan is biometrie een oplossing.

Het lijkt misschien sciencefiction, maar je kunt jezelf straks identificeren via unieke patronen van de iris, een vingerafdruk, de aderen in je handpalm of via gezichtskenmerken. Zelfs je hartslag blijkt een uniek patroon te hebben. In een supermarkt kan een winkelwagen vol producten in één keer automatisch gescand worden, waarna je via biometrische technieken betaalt. Tijdens het uitgaan kunnen toegangskaarten en consumpties automatisch op je rekening gezet worden, waarna je bij het verlaten van de gelegenheid contactloos of biometrisch afrekent. Welke methode je ook kiest, het blijft altijd zaak dat je alleen betaalt wanneer jij dat wilt. Niet zodra je toevallig in een camera kijkt of iets aanraakt. Naast een betrouwbare identificatie (ben jij het wel?), is vooral bij grotere bedragen een waterdichte verificatie nodig (wil je dit wel?).

Handoplegging

De Nymi Band is een voorbeeld van een biometrische methode die naar het unieke patroon van je hart kijkt. Je legt een vinger op de sensor van de armband, waarna het unieke patroon wordt vastgesteld via een ECG (elektrocardiogram). Wordt jouw identiteit bevestigd, dan kun je contactloos betalen. Voordeel van de Nymi Band is dat je altijd, dus ook bij kleine bedragen, bevestigt dat jij het echt bent. In Canada loopt een pilot in samenwerking met onder andere MasterCard, dus wie weet kunnen we deze armband in de toekomst ook in Nederland gebruiken.

©PXimport

Zodra je unieke hartpatroon is bevestigd, kun je contactloos betalen. (foto: Nymi)

Biometrische methoden waarbij je helemaal geen apparaatje meer bij je hoeft te dragen bestaan ook. Zo kun je met Quixter betalen met alleen een handoplegging. Het lijkt misschien magie, maar het kan echt. Nu al .. op dit moment. Want in Zweden wordt deze betaalapparatuur op kleine schaal gebruikt. Je legt je hand op een soort frame, waarna een infraroodcamera de aderen in je handpalm analyseert. Bedenker Fredrik Leifland geeft aan dat het erg betrouwbaar is. De scanner gebruikt onschadelijk infraroodlicht om naar het bloed te kijken dat onderhuids door je aderen stroomt. Het maakt hierbij niet uit of je hand een beetje vies is of dat je wat kleine sneetjes hebt. Vingerafdrukken zijn eventueel nog te vervalsen door er een afdruk van te maken, maar bij deze handoplegging lukt dat niet. Ook in het lugubere geval waarin iemands hand wordt afgehakt, kan er niet mee betaald worden. Er moet namelijk bloed door de aderen stromen.

©PXimport

Betalen met een handoplegging lijkt wel magie. (foto: Quixter)

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.