De huidige generatie printers kan professioneel ogende documenten en foto's afdrukken. Om niet elke maand nieuwe inkt te hoeven kopen, kunt u de instellingen eens goed doorlichten. Niet bij iedere afdruk hoeft de tekst immers inktzwart te zijn. In dit artikel leggen we uit hoe u uw printer optimaal afstelt. Hierdoor werkt het apparaat sneller en zuiniger, zonder dat u al teveel inlevert op de afdrukkwaliteit.

1. Voorkeursinstellingen

Hoe uw printer moet worden ingesteld, ligt helemaal aan uw eisen en wensen. Bent u een 'standaardgebruiker' en drukt u voornamelijk documenten en af en toe een foto af, dan zijn de basisinstellingen meestal prima. Toch kunt u ook in dat geval 'een kijkje in de keuken' nemen. Ga naar het menu Start en klik op Apparaten en printers. Onder het kopje Printers en faxapparaten staan alle aanwezige afdrukmachines. Windows 7 zoekt automatisch naar een afbeelding van de printer, dus aan het plaatje kunt u de printer al herkennen. Mochten er meerdere printers in uw huis staan en weet u niet welke u moet hebben, dan kunt u de namen op het scherm vergelijken met de naam van het fysieke apparaat. Klik met rechts op de gewenste printer en kies Voorkeursinstellingen voor afdrukken. Het basisscherm bestaat uit de tabbladen Indeling en Papier/Kwaliteit. Per printermerk kunnen er verschillende opties en tabbladen worden aangeboden, maar de basisprincipes zijn altijd hetzelfde.

©PXimport

Het voorkeursinstellingenscherm ziet er bij veel printers hetzelfde uit.

2. Eenvoudige aanpassingen

Op het tabblad Indeling staat alles standaard goed ingesteld, behalve de pagina-indeling. Als u vooral print om documenten snel door te nemen zonder dat u ze naar een officiële instantie opstuurt, kunt u meerdere documentpagina's op één vel papier afdrukken. Kies naast Pagina's per vel voor 2 of 4. Met twee pagina's per vel wordt elke pagina op A5-formaat afgedrukt, dat is het formaat van een gemiddeld kladblok. In de meeste gevallen is tekst dan nog steeds prima leesbaar, terwijl u inkt en vooral ook papier bespaart. Het tabblad Papier/Kwaliteit biedt u de mogelijkheid om aan te passen hoe goed de inkt op het papier wordt aangebracht. Er zijn drie opties: Best (voor bijvoorbeeld foto's), Normaal (de standaard-afdrukkwaliteit) en Concept (minder inktverbruik, tekst wordt lichter afgedrukt). Bij vrijwel iedere printer levert de optie Concept prima tekstdocumenten op. De kwaliteit van afbeeldingen gaat er wel aanzienlijk mee achteruit, houd daar dus rekening mee als u wilt afdrukken in de Concept-stand.

©PXimport

Met slechts twee muisklikken kunt u er al voor zorgen dat uw printer minder inkt en papier verbruikt!

3. Eigen printprofiel

Naast de drie kwaliteitskeuzes vindt u ook nog het hokje Aangepast. Klik op Geavanceerd om uw eigen specifieke printopties in te stellen. De mogelijkheden hierbij verschillen per printer, maar de basis is steeds hetzelfde. Zo maakt de printer die als voorbeeld voor dit artikel dient, gebruik van de techniek 'Image Color Management'. De naam zegt het al: hiermee kan de kwaliteit van afbeeldingen en foto's worden aangepast. U kunt de standaardinstellingen hiervan laten staan, maar het kan ook zeker geen kwaad om er zelf mee te spelen. Door erop te klikken, is de kwaliteit van grafisch materiaal aan te passen in Grafische afbeeldingen, Afbeeldingen, Drukproef of Overeenkomst. Vooral de optie Drukproef kan goed van pas komen wanneer u vooraf wilt weten hoe iets op papier terechtkomt. Vervolgens kunt u ook de printerfuncties bekijken. Als u vooral in zwart print en kleurinkt wilt besparen, verandert u Afdrukken in grijstinten: uit in Alleen zwarte inkt. Wanneer u alleen zwart gebruikt en daarbij graag de best mogelijke kwaliteit krijgt, klikt u op Grijstinten hoge kwaliteit. De output is hierbij hetzelfde als die van de drie kwaliteitsopties in het hoofdmenu, maar aangezien u nu een eigen profiel maakt, moet u opnieuw de keuze maken tussen Best, Normaal en Concept. Sluit af met OK, waarna u een vinkje ziet staan voor Aangepaste kwaliteit.

©PXimport

Het is heel eenvoudig om zelf een eigen opmaak-profiel te creëren.

4. Papiersoort

Het maakt veel verschil welke soort papier u gebruikt om te printen. In het Papier/Kwaliteit-menu kunt u naast Media het type papier selecteren dat u als standaard wilt instellen. De fabrikant van uw printer heeft vaak zelf al een eigen merk papier in deze lijst gezet. Dat betekent niet dat u daadwerkelijk dit papier moet kopen om goede afdrukken te krijgen, maar het helpt vaak wel omdat het om papier gaat dat specifiek geschikt is voor uw type printer. Gebruik hoe dan ook nooit inkjetpapier voor een laserprinter, want dit papier kan tijdens het afdrukproces flink worden aangetast! Voor de instellingen Concept en Normaal voldoet Normaal papier en - als u een inkjetprinter hebt - Ander inkjetpapier. Voor de kwaliteitinstelling Best kunt u beter een goede soort fotopapier aanschaffen of, wanneer het om documenten of diashows gaat, een kwaltitatieve soort mat papier nemen. De naam die producenten aan dit papier geven verschilt, maar HP noemt het bijvoorbeeld Presentatiepapier. Goedkoop papier heeft vaak een wat gelige of grijze gloed. U kunt het rustig gebruiken voor kladafdrukken, maar kies liever voor beter papier als u officiële prints moet maken.

©PXimport

Welk type papier u gebruikt, heeft grote invloed op het uiteindelijke afdrukresultaat.

5. Inkt besparen met hulp

Een aantal printerfabrikanten levert software waarmee u onder andere de resterende hoeveelheid inkt kunt bijhouden. Wilt u inkt besparen, dan kunt u er voor kiezen om naast de handmatige instellingen in de vorige tips ook gebruik te maken van software. Een voorbeeld daarvan is InkSaver. Van deze software kunt u vijftien dagen lang gratis een volledig werkende demo gebruiken. Daarna moet u de tool aanschaffen voor 19,95 euro. Tijdens de installatie dient u in een lijst aan te geven wat uw primaire printer is. Met een klik op Add voegt u hem aan de printerlijst van InkSaver toe. Vervolgens start de software vanzelf. Klik allereerst rechtsboven op Print Sample Page. Op het geprinte document ziet u exact hoe uw bestand eruit komt te zien wanneer u InkSaver gebruikt om 50 procent minder inkt te gebruiken. In het linkergedeelte, genaamd Ink Savings, verschuift u de balk naar een positie tussen 0 tot 75 procent, afhankelijk van de hoeveelheid inkt die u wilt besparen. Tot slot bevestigt u dit met een klik op Apply.

©PXimport

Ook met behulp van software kunt u flink op de hoeveelheid gebruikte inkt besparen.

InkSaver start voortaan bij elke printbeurt, tenzij u het vinkje weghaalt bij Enable InkSaver, te vinden in het hoofdvenster. Nu u de hoeveelheid inktbesparing hebt aangeven, kunt u de kostenbesparing bekijken. Rechts ziet u hoeveel euro u bespaart op zwarte en kleureninkt, zodra u aan de schuifbalk draait. Op het tabblad Ink Savings Estimator kunt u zelf aangeven wat u voor uw printer kwijt bent aan de verschillende inktsoorten. Dit kunt u naast Average cost per cartridge invullen. Daaronder kiest u de hoeveelheid cartridges die u per jaar gemiddeld verbruikt. Afhankelijk van wat u invult, veranderen de totaalbedragen die u bespaart. Uiteraard moet u de bedragen niet al te serieus nemen, want deze 'service' is door de makers uiteindelijk vooral bedoeld om u over te halen de software te kopen. Toch geven ze u wel een idee over het verschil tussen de instellingen Best (0% in Inksaver) en Concept (50-75% in InkSaver) uit het instellingenmenu van uw printer.

©PXimport

Het verschil tussen de instellingen Best en Concept wordt door InkSaver uitgedrukt in bedragen.

6. Meer tekst per pagina

Door meer tekst of afbeeldingen op een pagina te plaatsen, bespaart u papier. Soms kan een enkele alinea tekst toch nog op dezelfde pagina komen te staan doordat u de marges verbreedt in het Word-document. Hiervoor hebt u het gereedschap Lineaal nodig, dat niet altijd aanstaat. U schakelt het in door in het menu naar Beeld te gaan en Liniaal aan te vinken. Verbreed vervolgens met de muis zowel links als boven de marges, door op de grens tussen wit en blauw te klikken en met de muis te slepen. Hoe groter het witte gedeelte op de liniaal, hoe groter de marge. Zo komt er ruimte vrij waar tekst op kan worden afgedrukt. Er is ook nog een andere mogelijkheid. Klik op de bestandsknop en kies Afdrukken / Afdrukvoorbeeld. Klik op Marges en kies Smal, zodat er weinig afstand is tussen het begin- en het eindpunt van de tekst en de pagina. In het kader Voorbeeld vindt u de knop Eén pagina verkleinen. Hiermee wordt de tekst kleiner gemaakt, maar ook alle witregels en ruimtes tussen de tekst. Afhankelijk van de grootte van uw document, kan het gebeuren dat bijvoorbeeld anderhalve pagina nu opeens op één pagina past. Tevreden? Klik op Afdrukken. Deze werkwijze levert een netter document op en hij bespaart u een vel papier.

©PXimport

Ook in Word kunt u uw afdrukresultaten beïnvloeden door bepaalde waarden aan te passen.

7. Printen als pdf

Pdf staat voor Portable Document Format. In principe is het een 'geprint' document, maar dan zichtbaar op het scherm. In eerste instantie kunt u het alleen lezen, net als een gewoon vel papier. Pdf'jes zijn echter ook handig om documenten te delen, zonder dat iemand de inhoud kan aanpassen. In Word 2007 en 2010 is een document al direct in het pdf-formaat op te slaan. Kies in het bestandsmenu Opslaan als. Selecteer een locatie, vul een bestandsnaam in en klik nu op het Opslaan als-menu. In plaats van het type Word-document kiest u nu voor PDF. De normale printopties zijn te vinden onder de verschenen knop Opties. U kunt bijvoorbeeld aangeven welke pagina's geprint moeten worden. In Word 2010 kan er ook een wachtwoord aan het document worden gehangen, zodat het digitale document vertrouwelijk kan worden behandeld.

©PXimport

'Printen' naar 'digitaal papier' is eenvoudiger dan u wellicht denkt.

8. Pdf-printer installeren

Werkt u niet met Microsoft Office en biedt uw pakket geen pdf-functie? Dan kan het installeren van een zogenaamde pdf-printer uitkomst bieden. Op CutePDF vindt u het gratis te downloaden CutePDF Writer (3,83 MB). Na een korte installatieprocedure verschijnt een nieuwe printer in het printerconfiguratiescherm. Let erop dat de pc dit 'apparaat' niet als standaardprinter instelt. Of dat gebeurt, kunt u nagaan via Start / Apparaten en Printers, waarbij u vervolgens bij CutePDF kijkt. Als er een groen vinkje bij staat, zullen alle afdruktaken via CutePDF lopen, en dat is niet de bedoeling. Klik in dat geval met rechts op uw gewone printer en kies Als standaardprinter instellen. Wat CutePDF Writer doet is eigenlijk heel eenvoudig. Zodra u in een programma op Bestand klikt en kiest voor Afdrukken, moet u boven in het menu CutePDF aanklikken als printer. Als u daarna op OK klikt, vraagt het programma waar u de pdf wilt opslaan. Zodra u akkoord gaat met de gekozen locatie, wordt het betreffende document of de foto opgeslagen in pdf-formaat.

©PXimport

U kunt ook een losse pdf-printer installeren.

9. Werken in pdf-bestanden

De meeste computers zijn voorzien van Adobe Reader, een populair softwareprogramma om pdf-bestanden mee te maken en te lezen. Een alternatief dat lichter in gebruik is, heet Foxit Reader. Als u normaal met een marker of kleurenstift graag teksten onderstreept en aantekeningen maakt, kunt u dit ook gewoon in pdf'jes doen. U hoeft de documenten dus niet op papier te printen. De nieuwste versie van Adobe Reader heeft een uitstekende markeerset. Zodra het bestand is geopend, klikt u rechtsboven op Opmerking. In de zijbalk staan twee opties: Notitie en Tekst markeren. Met de laatste optie selecteer u een woord of zin, waarna deze geel opkleurt. Met de notitieknop klikt u op een woord, waarna een notitievakje verschijnt waar u uw commentaar in kunt zetten. Klaar met doornemen? Kies dan Bestand / Opslaan als en geef voor de duidelijkheid in de bestandsnaam aan dat u het document hebt bewerkt.

©PXimport

Met een gele stift iets markeren? Dat kan ook op uw scherm!

Printerreiniging kost inkt!

Als uw inkjetprinter enige tijd is gebruikt, zal hij aangeven dat de printkoppen moeten worden schoongemaakt. Daarbij reinigt het apparaat de spuitgaatjes waar de inkt uit komt. Dat zorgt ervoor dat de printer minder inkt zal gebruiken. Het is een handige optie, maar bij het reinigingsproces gaat wel kostbare inkt verloren doordat de koppen met de inkt worden gereinigd. Let er dus op dat u dit proces niet te vaak handmatig in werking zet. De printer zal er namelijk ook bij uitlijnen en proefafdrukken gaan maken, waarbij veel inkt verloren gaat op afdrukken die u direct in de oudpapierbak gooit. Mocht het toch nodig zijn om de spuiters schoon te maken, dan moet u in het instellingenmenu van uw printer zijn, of, bij de wat oudere modellen, in het configuratiescherm van de printer rechtsklikken op de naam en kiezen voor Printkop reinigen. Het proces duurt enkele minuten.

10. ePrints instellen

Een nieuwe ontwikkeling is het versturen van documenten via e-mail naar de printer. Sommige printers van HP en Kodak ondersteunen dit nu al en de verwachting is dat meer merken zullen volgen. Bij deze erg handige functie kunt u via de smartphone, laptop of tablet een document of foto als bijlage bij een mailtje voegen. Als u in het Aan-vakje het e-mailadres van de printer invult, rolt het document er daarna vanzelf uit. Als voorbeeld nemen we een printer van HP. Bij Kodak-apparaten werkt het even anders, maar de basis komt overeen. Bij een HP-printer moet u op het apparaat zelf naar het webdienstenmenu navigeren. Kies hier Webdienst activeren. Na goedkeuring wordt er een document met een printercode afgedrukt. Op ePrint Center maakt u vervolgens via de registerknop een HP-account aan. U klikt daarna op Printer toevoegen en vult de code in. Wanneer de printer is gevonden, wordt u gevraagd een nieuw adres aan te maken. Kies een lastig te achterhalen naam, zodat derden het adres en dus de printer niet zomaar kunnen misbruiken. In het HP ePrint-instellingenscherm kunt u aangeven of er in kleur of in grijstinten moet worden afgedrukt. Ook Cloud Print, Google's versie van ePrint, kunt u hierbij aan- of uitzetten. In het ePrintCenter kunt u bovendien apps downloaden en installeren, mits uw printer dit ondersteunt. Met deze handige programmaatjes kunt u bijvoorbeeld ook ruitjespapier, het weerbericht of een sudokupuzzel direct afdrukken.

©PXimport

Ook bij ePrints zijn de printinstellingen aan te passen, hoewel de mogelijkheden wat karig zijn.

11. Webpagina's printen

Het afdrukken van een webpagina brengt vaak veel narigheid met zich mee. Omdat het formaat van een pagina verschilt van dat van een A4'tje, komen er veel reclame-uitingen en plaatjes, en tekst in een onleesbaar formaat op het papier te staan. Dat is zonde van de inkt en het papier. PrintFriendly is een gratis dienst waarmee u heel snel kunt aangeven wat er precies moet worden geprint. Surf naar PrintFriendly en voer bij Enter a url het webadres in. Klik nu op Print preview, zodat de pagina printvriendelijk wordt gemaakt. Vervolgens is de tekst groter of kleiner te maken door naast Text te klikken. Ook afbeeldingen zijn met één klik weg te halen, door het plaatsen van een vinkje naast No images. Tevreden? Klik op Print, zodat het standaard-afdrukmenu verschijnt. U kunt er met de knop PDF een digitale afdruk van maken, of de tekst mailen. Op de homepage vindt u ook een Print Friendly-knop. Deze kunt u, afhankelijk van de browser, naar de favorietenbalk slepen. Wanneer u tijdens het surfen een artikel tegenkomt dat u wilt printen, klikt u gewoon op die knop, waarna het instellingenvenster verschijnt.

©PXimport

PrintFriendly is een gratis dienst waarmee u razendsnel webpagina's kunt afdrukken, zonder dat er afbeeldingen en reclamebanners op papier komen te staan.

12. Beeldkalibratie in Windows

U kunt de printinstellingen voor het afdrukken van foto's nóg zo goed hebben staan, als uw beeldscherm niet de juiste kleuren toont zal de afdruk nooit gelijk zijn aan die van het origineel. Het kleur- en schermbeheer kunt u aanpassen in Windows. Ga naar Start / Apparaten en Printers en klik met rechts op uw printer. Kies nu Eigenschappen van Printer (dus niet de 'gewone' Eigenschappen). Klik op het tabblad Kleurbeheer. Voor professionals is dit menu van belang, omdat hierin met meetinstrumenten en kleurwaarden exact kan worden aangeven hoe de afdruk eruit moet komen te zien. Voor de meeste 'gewone' gebruikers is het echter niet noodzakelijk, omdat de kleurprofielen standaard al goed zijn ingesteld. Hoe u iets ziet op het beeldscherm hangt bijvoorbeeld af van lichtinval en de kwaliteit van het scherm. Als u meerdere beeldschermen naast elkaar gebruikt, kan het ene scherm helderder zijn dan het andere. Kies in Kleurbeheer voor het tabblad Geavanceerd en klik op Beeldscherm kalibreren. Volg nu de stappen in de wizard. Met behulp van voorbeeldplaatjes geeft Windows aan of uw scherm goed staat afgesteld. Bij de laatste stap kunt u ervoor kiezen om het nieuwe profiel als standaard aan te houden, of toch voor de oude instellingen te kiezen.

©PXimport

Als een geprinte foto niet de juiste kleuren heeft, kan dat ook aan het scherm liggen.

Afdrukken door een expert

Als u een mooie foto hebt geschoten, is het eigenlijk het leukste om hem zelf uit te printen. Wat is er immers mooier om een schitterende plaat goed te bewerken en er een afdruk uit de eigen printer van aan de muur te hangen? Als u veel foto's maakt en wilt afdrukken, gaat dit echter flink in de papieren lopen. Gezien de kosten van de inkt en het fotopapier bent u beter uit als u uw foto's laat ontwikkelen bij een fotostudio. Dit doet u heel eenvoudig via internet. Bij tientallen webwinkels kunt u uw foto's uploaden, waarbij u precies kunt aangeven hoe de afdrukken eruit moeten zien. U kunt ze vaak zelfs nog bewerken of er een tekst aan toevoegen. Op Fotovergelijk kunt u snel een prijs/kwaliteitsoverzicht krijgen. Vul op de startpagina in hoeveel foto's u hebt van elk formaat en klik op Berekenen. U ziet nu een lijst met webwinkels staan, met daarnaast de beoordeling door klanten en het totaalbedrag dat u kwijt bent als u uw foto's er laat afdrukken. U betaalt er uiteraard voor, maar bespaart ook weer wat geld omdat u geen inkt en papier hoeft te kopen!

©PXimport

Op de website Fotovergelijk kunt u een groot aantal online fotoprintwinkels met elkaar vergelijken.

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?

Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

• Je hebt direct een oogstbare plant

• Je ziet meteen of de plant gezond is

• Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

• Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

• Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

• Leuk om te doen in de lente

• Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

2. Tijm

3. Munt

4. Bieslook

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

Rupsen:

Vogels:

©APISIT Wilaijit

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.