De beste gratis systeembeheer-software: Deel 1
De kans is groot dat je als gevorderd computergebruiker niet alleen thuissysteembeheerder bent, maar ook pc-troubleshooter van dienst bij vrienden en kennissen. In dit artikel stellen we je een aantal uiteenlopende hulpprogramma’s voor. Dit is de beste gratis systeembeheer-software.
Een thuissysteembeheerder moet zowat van alle markten thuis zijn. De ene keer wil je verdacht schijf- en netwerkverkeer traceren, dan weer wil je verloren gegane gegevens terughalen, de beveiliging optimaliseren of nukkige verbindingen stabiliseren. Daar kan dit artikel je bij helpen.
Mitec Task Manager Deluxe
Windows heeft uiteraard een eigen taakbeheer, maar wie het nog gedetailleerder wil heeft aan Mitec Task Manager Deluxe (zie bovenstaande afbeelding) een uitstekend alternatief. De tool is portable en beschikbaar in een 32- en 64bit-versie. De eerste aanblik is enigszins overweldigend: je krijgt een realtime overzicht van zowat alle actieve processen met keuze uit 25 kolommen als (Parent) PID, Priority, CPU (Time), I/O Read/Write/Other, Private Bytes, Working Set, enzovoort.
Elk proces kun je van hieruit bovendien monitoren: je krijgt dan nog veel meer details te zien, waaronder de gebruikte dll-modules, de actieve threads en handles (bestanden, registersleutels, enzovoort). Naast een realtime overzicht van de processen kun je onder meer nog een lijst van de actieve services en de ‘autoruns’ opvragen.
SysGauge
©PXimport
Het niet zo bekende SysGauge (ook beschikbaar in een portable 32- en 64bit-versie) heeft weliswaar stevige raakvlakken met een tool als Mitec Task Manager Deluxe, maar biedt tegelijk enkele handige extra’s. SysGauge werkt op basis van een indrukwekkend aantal ‘counters’, ook voor remote computers. Wij telden er ongeveer 80. Die kun je stuk voor stuk laten monitoren, tot behoorlijk specialistische exemplaren als Process Status / Process Control IOPS / <naam_van_proces>.
Handig is dat je allerlei ‘controles’ kunt vastleggen: je laat je bijvoorbeeld een e-mail toesturen zodra een bepaald onderdeel een zelf in te stellen drempelwaarde overschrijdt. SysGauge voorziet tevens in een automatische systeemanalyse: diverse onderdelen worden dan gecontroleerd en een rapport wijst je op mogelijke afwijkingen. Sysgauge laat zich overigens ook prima aansturen vanaf de opdrachtregel.
Speccy
©PXimport
De in Windows ingebouwde module Systeeminformatie geeft al een aardig idee van de hardwarecomponenten maar Speccy boort net iets dieper. De tool is afkomstig van de makers van andere gerenommeerde software: CCleaner en Recuva. In eerste instantie biedt Speccy een wat beperkt overzicht aan van de geïnstalleerde hardware: processor, ram, moederbord, grafische kaart, opslagmedium, optische schijven en geluid.
Je hoeft echter maar een rubriek aan te klikken om meer details te zien. Zo toont de rubriek Opslag je bijvoorbeeld ook de S.M.A.R.T-waarden– voor zover beschikbaar. Handig is nog dat je alle details van de systeeminformatie met een muisklik in een unieke url kunt bewaren. Je kunt zo’n ‘systeemsnapshot’ echter ook lokaal bewaren als xml-bestand of in een programma-eigen formaat.
CPU-Z
©PXimport
Is het je vooral te doen om detailinformatie rond je cpu, ram, gpu of moederbord (chipset), dan is CPU-Z ongetwijfeld de tool die je de gezochte gegevens kan bezorgen. Deze tool is overigens ook beschikbaar voor Android. Alle informatie verschijnt in een klein programmavenster met diverse tabbladen, waaronder CPU, Caches, Mainboard, Memory, SPD en Graphics. Op het tabblad CPU bijvoorbeeld staat onder meer het socket-type, core voltage, ondersteunde instructies, core snelheid, revisie, multiplier, bussnelheid en diverse caches (level 1, 2, 3).
Naast het louter informatieve deel bevat CPU-Z nog een eenvoudige benchmarkingmodule voor je processor, waarbij je de resultaten naast die van andere cpu’s kunt leggen. Er is bovendien een ‘stress-knop’ waarmee je de processor tot 100 procent kunt belasten om zo na te gaan hoe het systeem daarmee omspringt.
SpeedFan
©PXimport
Diverse hardwarecomponenten, zoals het moederbord, de grafische kaart en de harde schijf, beschikken over hardware-monitoring chips en het zijn deze chips die door een tool als SpeedFan worden uitgelezen. Dat maakt dat dit programma voltages, temperaturen, S.M.A.R.T-waarden, evenals de rotatiesnelheid van ventilatoren kan weergeven.
Het kan zelfs gebeuren dat het bios sommige van deze functies standaard niet activeert, maar dan probeert SpeedFan dat alsnog zelf te doen. Het programma kan je op deze manier helpen de oorzaak te vinden van vreemde ‘vastlopers’. Maar er is meer: SpeedFan laat je tevens de snelheid van de ventilatoren aanpassen, afhankelijk van de vastgestelde temperaturen binnen de systeemkast.
EventLog Inspector
©PXimport
Een van de eerste plaatsen die (gevorderde) gebruikers controleren bij minder evidente problemen zijn de systeemlogboeken van Windows (via eventvwr.msc). Dat is zeker zinvol, maar met een tool als EventLog Inspector kun je die systeemlogs tot op zekere hoogte ook preventief of proactief inzetten. Deze tool laat je namelijk de gebeurtenissen van Windows-clients in één enkele syslog-server verzamelen en kan je bij geselecteerde gebeurtenissen automatisch ook een e-mail versturen.
Nadat je op het tabblad Settings de nodige gegevens van je mailprovider hebt ingevuld kun je in de rubriek Forwarding bij List of PERMIT rules de gewenste criteria voor de nieuwe regel toevoegen. In de rubriek Consolidation hoef je dan maar de gewenste mailfrequentie aan te geven. De rubriek Report maakt het tevens mogelijk op gezette tijden een rapport te laten genereren dat je je eventueel ook kunt laten doormailen.
