Je pc loopt al een tijdje niet meer zo lekker. Gelukkig heeft Windows een paar tools (voor gevorderde gebruikers) ingebouwd waarmee je gerichter kunt troubleshooten. In dit artikel focussen we ons vooral op de prestatiemeter en de betrouwbaarheidscontrole.

Wanneer je systeem hapert, is het vaak erg lastig de juiste oorzaak te achterhalen, zeker wanneer het euvel op onregelmatige tijdstippen opduikt. Veel gebruikers weten echter niet dat Windows allerlei nuttige informatie bewaart of metingen kan verrichten die je bij het optimaliseren of troubleshooten van je systeem kunnen helpen. Lees ook: Laat Windows 10 sneller draaien met deze trucs.

We bekijken eerst een paar tools waarmee je over een korte of lange periode de prestaties van je systeem(onderdelen) in kaart kunt brengen. In het tweede deel reiken we je hulpmiddelen aan waarmee je de oorzaken van een instabiel systeem bloot kunt leggen. We werken met Windows 10, maar de verschillen met eerdere Windows-versies zijn niet zo groot.

Prestaties

01 Broncontrole

Je bent op je pc aan het werken en je stelt vast dat je systeem merkbaar trager reageert, wellicht omdat het druk bezig is met het uitvoeren van een ander proces of andere taak. Maar welk proces of welke taak?

In eerste instantie kun je daarvoor het Windows Taakbeheer aanroepen, met sneltoetscombinatie Ctrl+Shift+Esc. Hier klik je dan op Meer details. Op het tabblad Processen zie je vervolgens van iedere toepassing en ieder proces hoeveel procent het van het processor-, geheugen-, schijf- en netwerkgebruik in beslag neemt. Klik de gewenste kolomtitel aan voor een aangepaste sortering. Het tabblad Prestaties geeft je voor zowel de processor, geheugen, schijven als netwerkadapters een gebruiksoverzicht van de afgelopen minuut. Klik hier de link Broncontrole openen aan om voor elk onderdeel in detail te zien welke processen voor elk gebruik precies verantwoordelijk zijn. Deze snelle analyse kan je al op het spoor zetten van processen en toepassingen die op het moment zelf wel erg veel systeembronnen gebruiken.

©PXimport

01 Welk proces zorgt voor hoeveel processor-, geheugen-, schijf- of netwerkgebruik?

02 Prestatiemeter

Vind je deze broncontrole niet gedetailleerd genoeg of wil je het overzicht uitbreiden over een langere periode, dan moet je een andere tool aanspreken: de Windows Prestatiemeter. Die kun je opstarten door Windows-toets+R in te drukken en het commando perfmon uit te voeren (dat staat voor performance monitor). Of zoek gewoon de naam Prestatiemeter in je Windows-startmenu. Zorg wel dat je als administrator bent aangemeld. In het linkerpaneel klik je dan Controlehulpprogramma's / Prestatiemeter aan. Er verschijnt een leeg grafiekvenster: het is namelijk de bedoeling dat je hier zelf aangeeft welke systeemonderdelen de tool precies moet meten en in een grafiek weergeven. Dat doe je door het groene plusje aan te klikken.

Er duikt een nieuw dialoogvenster op waarin je in een uitklapmenu uit talloze computeritems kunt kiezen. Klik het pijltje naast zo'n item aan om nog meer in detail te kunnen werken. Voorbeeld: bij Fysieke schijf tref je maar liefst 21 onderdelen aan, zoals Gemiddeld aantal gelezen bytes, Geschreven bytes per seconde, Percentage tijd niet-actief enzovoort. Wanneer je één of meerdere van deze onderdelen selecteert, verschijnen in het onderste venster alle betrokken instanties - in ons voorbeeld zijn dat de gedetecteerde fysieke schijven. Je beslist zelf voor welke van deze schijven je de geselecteerde items wilt laten onderzoeken. Breng je selectie naar het rechterpaneel over met de knop Toevoegen. Zodra je met OK bevestigt, keer je terug naar de grafiek.

©PXimport

02 Honderden items waarvan je de prestaties (gelijktijdig) kunt laten meten!

Eigen stijl

De Windows Prestatiemeter bepaalt in eerste instantie zelf het uitzicht en de duur van de grafiek van de gekozen items. Dat kun je echter aanpassen. Dubbelklik op zo'n item om de weergave (Kleur, Schaal, Stijl ...) te wijzigen. Open je hier het tabblad Algemeen dan kun je bij Duur ook het aantal seconden instellen dat je wilt observeren; standaard is dat 100 seconden. Met de Delete-toets verwijder je niet langer gewenste items. Bovenaan het grafiekvenster vind je een knop om de meting stop te zetten of weer te laten doorlopen.

©PXimport

Je bepaalt het uitzicht en de duur van de grafiek.

03 Gegevensverzamelaarsets (1)

Het is een hele mond vol, maar in het linkerpaneel van de Prestatiemeter tref je nog een interessante optie aan: Gegevensverzamelaarsets. Hiermee kun je prestaties op de achtergrond meten over een langere periode. Open de rubriek Gegevensverzamelaarsets en klik met de rechtermuisknop op Gedefinieerd door de gebruiker. Kies Nieuw / Gegevensverzamelaarset. Geef de set een geschikte naam en stip Handmatig maken (geavanceerd) aan. Druk op Volgende en kies (voor onze doeleinden) Prestatiemeteritem. Wil je echter bepaalde registerwaarden opvolgen, dan kies je hier Systeemconfiguratiegegevens. Druk nogmaals op Volgende en duid alle gewenste items aan via Toevoegen. Bepaal het gewenste interval voor elk van de geselecteerde items (bijvoorbeeld elke 15 seconden). Bevestig twee keer met Volgende. Kies Deze gegevensverzamelaarset nu starten, of kies Opslaan en sluiten als je de set pas later wilt uitvoeren. Rond af met Voltooien.

©PXimport

03 Stel je eigen gegevensverzamelaarset samen.

04 Start de verzameling!

Je kunt de controle op elk moment starten en stoppen door je set te selecteren bij Gegevensverzamelaarsets / Gedefinieerd door de gebruiker / en de start- of stopknop in te drukken. Naderhand kun je het bijhorende rapport bekijken in het linkerpaneel, door bij Rapporten / Gedefinieerd door de gebruiker op de naam van je set te dubbelklikken. Het is eveneens mogelijk de controle op gezette tijden te activeren. Klik de naam van je set aan bij Gegevensverzamelaarsets met de rechtermuisknop en kies Eigenschappen. Op het tabblad Schema voeg je de gewenste tijden toe via de knop Toevoegen. Op het tabblad Stop-voorwaarde is het mogelijk aan te geven onder welke omstandigheden je zo'n controle automatisch wilt laten beëindigen.

Stabiliteit

05 Systeemdiagnose

Vanuit de Prestatiemeter is het ook mogelijk een snelle systeemdiagnose te laten uitvoeren. Die controleert je systeem op een hele reeks onderdelen: van slecht of niet functionerende hardwarecomponenten tot bijvoorbeeld een 'dirty bit'-controle op schijven (dit laatste kan voorkomen wanneer hangende schrijfopdrachten niet tot een goed einde zijn gebracht). Je start zo'n diagnose als volgt: open Gegevensverzamelaarsets / Systeem, selecteer System Diagnostics (Systeemdiagnose) en start de controle. Na precies één minuut vind je het resultaat van deze test terug bij Rapporten / Systeem / System Diagnostics. Klik de diagnose aan: bovenaan het rapport krijg je een overzicht van de vastgestelde fouten en waarschuwingen.

©PXimport

05 Een snelle diagnose van exact één minuut.

06 Vinger langer aan de pols

Zo'n systeemdiagnose baseert zich natuurlijk maar op vaststellingen binnen een tijdsbestek van één minuut. We kunnen ons echter voorstellen dat je ook (stabiliteits)problemen wilt controleren die mogelijk eerder zijn voorgevallen.

Dan komt de ingebouwde Betrouwbaarheidscontrole goed van pas. Deze tool geeft je een chronologisch overzicht, tot één jaar terug, van gebeurtenissen die mogelijk een impact hebben gehad op de betrouwbaarheid van je systeem. Je roept die als volgt op: druk op Windows-toets+R en voer het commando perfmon /rel uit ('rel' staat voor reliability). Of zoek in je Windows-startmenu op Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. Even later is het betrouwbaarheidsrapport klaar. Een grafiek geeft de stabilititeitsindex weer, uitgedrukt met cijfers van 1 (zeer instabiel) tot 10 (zeer stabiel) en chronologisch geordend. Via de kleine pijltjes aan weerszijden navigeer je door de tijd, bovenaan kies je tussen een weergave in dagen of in weken.

©PXimport

06 Uit de grafiek leid je meteen af wanneer je systeem (minder) lekker in zijn vel zat.

07 Grafiek uitlezen

Zo'n grafiek is best leuk, maar wat heb je er echt aan? Het geheim zit vooral in de rijen net onder die grafiek. Aan de hand van kleine pictogrammen krijg je hier namelijk een overzicht van belangrijke gebeurtenissen die op die dag of in die week zijn voorgevallen. Een rood icoontje met kruis markeert een echte foutsituatie (wat te maken kan hebben met Windows zelf, of met andere software en hardware), een geel icoontje met uitroepteken geeft een waarschuwing aan (geen echte fout, maar toch je aandacht waardig) en een blauw icoontje met de letter I informeert je over bepaalde gebeurtenissen.

De Betrouwbaarheidscontrole is gelukkig wel zo attent om je ook duidelijk te maken over welke fout, waarschuwing of gebeurtenis het precies gaat. Je klikt gewoon de gewenste dag of week aan in de grafiek om helemaal onderaan meer gedetailleerde feedback te krijgen, inclusief het exacte tijdstip van het voorval. In de kolom Actie vind je nog links terug als Technische details weergeven of zelfs Zoeken naar een oplossing, maar in de praktijk leveren die zelden iets op. Al kan het natuurlijk nooit kwaad die toch even aan te klikken.

©PXimport

07 Op 16 januari: diepe dip in de stabiliteit van onze pc.

08 Problemen oplossen

Helemaal onderaan het programmavenster tref je nog de link Naar oplossingen voor alle problemen zoeken aan. Windows gaat dan in één keer na of er intussen wellicht al oplossingen voorhanden zijn voor een of meer geregistreerde probleemsituaties; dat is handiger dan bij elk item afzonderlijk op Zoeken naar een oplossing te moeten klikken. Het valt natuurlijk nooit uit te sluiten dat Microsoft later met een oplossing voor een van je gerapporteerde probleemsituaties komt aandraven. Die vind je dan terug in de module Beveiliging en onderhoud van Windows (open het Windows-startmenu en zoek naar de naam van deze module). Af en toe controleren is dus geen slecht idee.

De link Alle probleemrapporten weergeven is nuttig voor wie uitsluitend de problemen wilt bekijken die zich op het systeem hebben voorgedaan, andere gebeurtenissen uit de Betrouwbaarheidscontrole worden hieruit weg gefilterd.

We geven je ook nog mee dat je de resultaten van de Betrouwbaarheidscontrole in een XML-rapport kunt gieten, via de link Betrouwbaarheidsgeschiedenis opslaan. Zo'n rapport kun je dan altijd bekijken in een programma als Wordpad, maar dat heeft eigenlijk vooral zin wanneer één of andere supportdienst je daarom zou vragen.

09 Logboeken

De Windows Betrouwbaarheidscontrole somt dus de meest markante gebeurtenissen op, maar deze lijst is allesbehalve volledig. Windows heeft echter nog een andere inspecteur aan boord, die nog veel nauwgezetter allerlei gebeurtenissen vastlegt: Logboeken. Je roept die op via Windows-toets+R, waarna je eventvwr.msc (dat staat voor event viewer) uitvoert, of je zoekt gewoon naar Logboeken in het Windows-startmenu. Overigens haalt de module Betrouwbaarheidscontrole een groot deel van de informatie zelf uit deze logboeken.

Wanneer je Logboeken opstart, krijg je in eerste instantie een overzicht van de meest recente beheergebeurtenissen (in het middenpaneel), ingedeeld volgens gebeurtenistype, waaronder Fout, Waarschuwing en Informatie. Het mag duidelijk zijn dat je bij het troubleshooten vooral in het eerste type geïnteresseerd bent. Om de recente fouten te zien, klik je het plusje aan bij Fout, waarna je de fout in detail kunt bekijken door erop te dubbelklikken.

©PXimport

09 Via de functie Logboeken krijg je een mooi overzicht van recente systeem- en applicatiefouten.

10 Problemen zoeken?

Het kan natuurlijk ook gebeuren dat je op zoek bent naar fouten die zich eerder hebben voorgedaan. In dat geval klik je in het linkerpaneel op Windows-logboeken, waarna je onder meer de categorieën Toepassing, Beveiliging, Setup en Systeem ziet verschijnen. Tenzij je vermoedt dat het probleem aan een specifieke applicatie is gerelateerd (in dat geval open je Toepassing), heb je de meeste kans bij de categorie Systeem. Standaard staan de gebeurtenissen hier omgekeerd chronologisch gesorteerd, met de recentste gebeurtenissen dus bovenaan. Het vergt echter maar een muisklik op de kolomtitel Niveau om alle foutgebeurtenissen bovenaan te krijgen, waarna je - eventueel op basis van je bevindingen via de betrouwbaarheidscontrole - via de kolom Datum en tijd naar het gewenste tijdstip navigeert.

©PXimport

10 Je kunt de gebeurtenissen ook snel volgens type sorteren.

Event ID

Vanuit de Windows Logboeken krijg je doorgaans heel wat behoorlijk geavanceerde informatie over gebeurtenissen te zien, maar wellicht helpt de beschrijving van zo'n gebeurtenis je al een eind op weg. Zo niet: noteer dan het bijhorende ID en de Bron-naam en surf naar www.eventid.net, waar je de informatie invult in respectievelijk Event ID en Event Source en met Search bevestigt. Goede kans dat je dat nuttige feedback oplevert. Of je probeert het eventueel via het Microsoft Centrum voor Fouten en Foutberichten via deze link, waar je de gevraagde gegevens invult. En natuurlijk: de Event ID en bijbehorende info kun je ook altijd nog als zoektermen in Google invullen.

Op zoek naar een nieuwe inbouw-oven? In dit artikel ontdek je waar je op moet letten bij het kiezen van een oven die past bij jouw keuken én kookstijl. Van formaat en functies tot energieverbruik en gebruiksgemak: wij helpen je op weg!

Een oven – of dat nu een inbouw-exemplaar is of een vrijstaand model – is een onmisbaar onderdeel van vrijwel elke moderne keuken. Of je nu een fanatieke hobbykok bent of gewoon graag een ovenschotel opwarmt op vrijdagavond: de juiste oven maakt het verschil. Maar met zo veel keuzes op het gebied van formaat, functies en technologieën kan het lastig zijn om door de bomen het bos nog te zien. In dit artikel nemen we je stap voor stap mee in de belangrijkste overwegingen, zodat jij straks met een gerust hart de juiste inbouw-oven kiest.

Bepaal je kookgewoonten

De zoektocht naar een geschikte oven begint bij jezelf. Hoe gebruik jij je oven? Bak je regelmatig taarten of brood, bereid je uitgebreide ovengerechten of gebruik je 'm vooral om restjes op te warmen? Voor intensieve bakkers zijn ovens met een nauwkeurige temperatuurregeling en speciale bakprogramma's ideaal. Wie juist veel tegelijk wil klaarmaken, is gebaat bij een model met meerdere inschuifhoogtes en een krachtige heteluchtfunctie. En als je graag stoomt of gezond kookt, zijn er ovens met geïntegreerde stoomfunctie of zelfs sous-vide-mogelijkheden.

©Bosch

Let op de functies die je écht gebruikt

Veel moderne ovens zitten vol met functies en programma's, maar lang niet iedereen gebruikt ze allemaal. Denk goed na over wat jij echt nodig hebt. De heteluchtstand is bij de meeste ovens standaard en zorgt voor gelijkmatige warmteverdeling, wat handig is bij het bakken op meerdere niveaus. Grillfuncties zijn fijn voor het krokant afwerken van gerechten, en sommige ovens hebben een speciale pizzastand of programma's voor automatische bereiding van bijvoorbeeld kip, brood of lasagne. Laat je niet te snel verleiden door indrukwekkende snufjes, maar kies vooral een oven die aansluit bij jouw dagelijkse gebruik.

Een oven moet niet alleen goed werken, maar ook prettig in het gebruik zijn. Duidelijke bediening, bijvoorbeeld via draaiknoppen of een overzichtelijk touchscreen, maakt het verschil in de dagelijkse praktijk. Telescopische rails kunnen handig zijn om ovenschalen veilig in en uit te schuiven. Denk ook aan het schoonmaken: sommige ovens hebben een pyrolysefunctie, waarbij de oven zichzelf verhit tot wel 500 graden om vet en etensresten in as te veranderen. Anderen maken gebruik van katalytische wanden of een stoomreinigingsprogramma. Dat scheelt flink wat poetswerk.

Energieverbruik, veiligheid en 'looks'

Bij een inbouwapparaat is energieverbruik een belangrijke overweging. Let op het energielabel: een zuinige oven bespaart op de lange termijn kosten én is beter voor het milieu. Zeker als je de oven vaak gebruikt, telt dat door. Heb je jonge kinderen in huis, kijk dan ook naar veiligheidsvoorzieningen zoals een kinderslot, automatische uitschakeling en een ovendeur die aan de buitenkant koel blijft. Zo voorkom je ongelukken in de keuken.

Verder is een oven ook een visueel element in je keuken. Veel mensen kiezen ervoor om inbouwapparaten uit één lijn of merk te combineren, zodat het geheel er strak en harmonieus uitziet. Denk aan een oven in dezelfde stijl als je combimagnetron of koffiemachine. Je kunt kiezen uit roestvrij staal, zwart glas of zelfs matte afwerkingen, afhankelijk van de stijl van je keuken. Een stijlvolle oven die mooi opgaat in het ontwerp geeft je keuken meteen een luxere uitstraling.

©ETNA

Bepaal je budget

Tot slot: bepaal vooraf hoeveel je wilt uitgeven. Inbouwovens zijn er in uiteenlopende prijsklassen, van een paar honderd euro tot meer dan duizend euro voor de luxere modellen. Binnen elk segment zijn er prima keuzes te maken, maar houd altijd oog voor de balans tussen prijs, kwaliteit en functionaliteit. Een goedkope oven met alle denkbare functies is niet altijd de beste koop, en soms is eenvoud juist duurzamer. Houd dat dus goed in de gaten als je gaat shoppen.

De juiste inbouw-oven kiezen draait vooral om goed nadenken over je eigen wensen en gewoonten. Door vooraf te bepalen wat je belangrijk vindt, voorkom je een miskoop en haal je straks veel meer plezier uit je keuken. Of je nu bakt, braadt, stoomt of grilt: met de juiste oven wordt koken leuker én makkelijker.

In de zomer is slapen soms nauwelijks te doen. Vooral tijdens nachten wanneer de warmte blijft hangen, lig je soms urenlang te woelen en te draaien. Een ventilator is dan onmisbaar, maar niet elke ventilator is geschikt voor in de slaapkamer. Of beter gezegd: voor hoe jij het liefst slaapt.

Lees ook: ❄️ Plaknacht op komst? Zo houd je het hoofd (en de slaapkamer) koel

Of je nu op zoek bent naar een extra stille ventilator, een model dat mooi opgaat in het interieur van de slaapkamer of een model dat de lucht niet alleen koelt, maar ook filtert: wij vertellen je hoe je de beste ventilator voor jouw slaapkamer vindt.

Geluidsniveau

Als jij iemand bent die pure stilte nodig heeft om in slaap te kunnen vallen, dan is het geluidsniveau van een ventilator het eerste waarop je moet letten. Stille ventilatoren hebben op de hoogste ventilatiestand een geluidsniveau van 50 dB (decibel) of minder. Om daar een idee bij te krijgen: 50 dB is vergelijkbaar met een vaatwasser die op de achtergrond draait, 40 dB met een rustig kantoor en 30 dB met gefluister of zacht geritsel.

Toch zegt het aantal decibel niet alles; het geluidsniveau wordt ook bepaald door luchtverplaatsing. Hoe groter de diameter van de ventilator, hoe meer lucht het apparaat kan verplaatsen. En hoe meer lucht een ventilator verplaatst, hoe zachter je 'm kunt laten draaien en hoe stiller-ie wordt. Een plafondventilator is dankzij de grote wieken in dit opzicht vaak de beste keuze. Veel moderne plafondventilators hebben een geluidsniveau van slechts 30 tot 35 dB!

Type ventilator

Er zijn drie soorten ventilators: staande ventilators, plafondventilators en tafelventilators. Die eerste categorie valt weer uiteen in klassieke staande ventilators, bladloze ventilators en torenventilators. Staande ventilators worden in de slaapkamer het meest gebruikt, omdat je die eenvoudig installeert en verplaatst. Ook plafondventilators zijn populair, maar iets lastiger te installeren en vaak duurder dan staande ventilators. Welk type ventilator het beste past op de slaapkamer, hangt helemaal af van je wensen. Wil je een mobiel apparaat dat je ook af en toe mee kunt nemen naar een andere ruimte? Kies dan voor een klassiek staand model. Vind je design belangrijk? Kijk dan eens naar een bladloze ventilator (perfect voor een modern interieur) of een torenventilator (slank en minimalistisch). Een plafondventilator is ideaal als je weinig ruimte hebt of een staande ventilator in de slaapkamer gewoon niet zo mooi vindt.

©siraphol s.

Meerdere ventilatiestanden

Een koel briesje tijdens het slapen is fijn, maar je wilt in de loop van de nacht niet bibberend en uitgedroogd wakker worden. Sommige ventilatoren blazen op hun laagste stand nog steeds vrij krachtig, waardoor je last kunt krijgen van droge ogen, een droge huid en zelfs een zere keel. Let daarom op het aantal ventilatiestanden als je een ventilator voor de slaapkamer koopt. Met minstens vijf standen heb je alle controle over de luchtstroom die het apparaat produceert. Er zijn ook apparaten met een speciale nachtmodus: daarbij blaast het apparaat zachter en minder luid, zodat jij ongestoord kunt doorslapen.

Luchtzuiveringsfilter

De luchtkwaliteit in je slaapkamer heeft grote impact op je nachtrust. Frisse én schone lucht helpt niet alleen om sneller in slaap te vallen, maar ook om dieper te slapen en dus energieker wakker te worden. Een aparte ventilator en luchtreiniger in je slaapkamer is misschien wat veel van het goede, maar gelukkig hoef je tegenwoordig niet te kiezen. Met een ventilator met luchtzuiveringsfilter (of een luchtreiniger met ventilatorfunctie) heb je beide in één apparaat! De aangezogen lucht wordt in zo'n apparaat eerst langs verschillende filters gehaald, zoals een koolstoffilter (voor rook- en kookgeuren) of een HEPA-filter (voor pollen en fijnstof), voordat het terug de ruimte in wordt geblazen. Er zijn ook luchtbevochtigers met ventilatiefunctie, en zelfs apparaten die luchtreiniging, luchtbevochtiging en ventilatie combineren. Net wat je wilt!

Op afstand bedienen

Ook niet onbelangrijk: een ventilator die je op afstand kunt bedienen, zodat je midden in de nacht niet je bed uit hoeft als het te warm of juist te koud is. Sommige modellen bedien je simpelweg met een afstandsbediening, andere kun je koppelen aan een app die naast harder of zachter zetten nog veel meer mogelijkheden biedt. Zo kun je een slimme ventilator laten draaien volgens een schema – je stelt bijvoorbeeld in dat hij om één uur 's nachts automatisch uitschakelt of zachter gaat blazen – of hem laten reageren op temperatuur en luchtvochtigheid, om zo de ideale luchtkwaliteit in de slaapkamer te creëren. Er zijn zelfs modellen met slimme sensoren die op aanwezigheid reageren. Loop je de slaapkamer in, dan begint het apparaat dus automatisch te draaien!