De nieuwste brandsoftware kan meer dan ooit. Uw digitale foto's die wel een opfrisbeurt kunnen gebruiken, importeert u simpelweg en met de filters in het pakket veranderen ze in de mooiste plaatjes. Divx-films of video's die u met uw dv-camera hebt gemaakt past u zo aan dat ze de gewenste effecten en scène-overgangen krijgen. De opbouw van de film bepaalt u via de tijdlijn, waarin u tot op de seconde nauwkeurig kunt knippen. Uiteraard wilt u ook geluid onder uw film zetten; in de suite kiest u dan voor zelf gecomponeerde muziek of audiobestanden, bijvoorbeeld in mp3- of ogg-formaat. Ook helpen de suites u bij het bewerken van deze audiotracks. En anderen laat u gewoon via de tv genieten van uw zelfgemaakt filmpjes: de software schrijft uw foto's of videoprojecten samen met een menu weg op een video-cd die u in iedere stand-alone dvd-speler kunt afspelen. Wat hardware-eisen betreft hoeft u geen onoverkomelijke hindernissen te nemen. Al met een instap-pc kunt u met videobewerking aan de slag; een systeem net een 1,5 GHz processor en 256 MB ram voldoet ruimschoots. ***Nero6.tif Bijschrift: Met Ahead Nero 6 Power Edition legt u de schrijfinstellingen voor zowel het cd- als dvd-formaat tot in de kleinste details vast. ***Beste Koop Ahead Nero 6 Power Edition Deze nieuwste versie van Nero is er behoorlijk op vooruit gegaan. Waar Nero 5 nog hoofdzakelijk bestond uit een brandermodule en een beperkt aantal extra hulpmiddeltjes, heeft versie 6 uitgebreide multimediamogelijkheden voor audio en video aan boord. Het overzichtelijke startmenu zorgt ervoor dat u snel vindt wat u zoekt in de ruim zestig keuzemogelijkheden aan cd- en dvd-brandmodules. Zeer gebruiksvriendelijk is dat gezamenlijke data-, audio- en videobewerkingsmogelijkheden voor zowel cd als dvd gegroepeerd zijn. De projectassistent stelt automatisch de bijbehorende schrijfparameters voor ieder project in, maar u kunt deze wel eenvoudig in de toegankelijke brandmodule aan uw wensen aanpassen. Verder kunt u handmatig of op vaste tijdstippen een backup (laten) maken. Deze backup behelst hele partities of mappen die afhankelijk van uw keuze incrementeel (er wordt dan alleen een backup gemaakt wanneer er nieuwe of veranderde bestanden zijn) en gecomprimeerd bewaard worden. Backups van dvd-films zijn met Nero Recode snel te realiseren via één klik op de knop. Om de beste beeldkwaliteit te behouden, gebruikt het programma in tegenstelling tot Pinnacle Instant Copy de volledige beschikbare opslagruimte van een beschrijfbare dvd van 4,38 GB. De audio-bewerkingstool, Nero Wave Editor, heeft duidelijk meer functies dan Pinnacle's Instant CD DVD en Roxio's Win On CD 6. Meer dan dertig filters, effecten en andere opties zorgen voor vlotte bewerkingen. Via Wave Editor kunt u ook muziek van analoge media – zoals lp's en cassettes – op de pc overzetten. U verbetert de geluidskwaliteit met behulp van speciale filters tegen ruis en gekraak. De handige videosoftware Vision Express geeft u de beschikking over een praktische tijdlijn met daarin een video-, een tekst- en effectspoor en twee audiosporen. Naast video's in mpeg-, vob- en wmv-formaat kunt u eveneens divx- en dv-materiaal importeren. Ook rechtstreeks via de tv-kaart opgenomen videobeelden bewerkt u vlot met de software. De mpeg-2 exportfunctie is geslaagd. De bitrate en beeldverhouding kunt u zelf bepalen, net zoals het geluidsformaat dat naast het standaard stereogeluid ook Dolby-Digital Surround ondersteunt. Foto-slideshows met eenvoudige overgangeffecten stelt u snel en probleemloos samen. Nadat u op de foto hebt geklikt, selecteert u uit een contextmenu eenvoudig de twintig filters waarmee u beeld bewerkt. Ahead Nero 6 Power Edition overtuigt met een zeer goede bediening. Vooral de brandmodule laat door de omvangrijke functies in de vergelijkende test weinig of geen wensen onbeantwoord. De toepassingen zorgen samen voor een volledig en evenwichtig totaalpakket. Daar komt nog bij dat het pakket maar € 70 kost. Pinnacle Instant CD DVD 8 Pinnacle verdeelt zijn nieuwe pakket onder in acht verschillende modules, waarvan de videospeler en de audio-editor aan de huidige versie zijn toegevoegd. U kiest het gewenste project via een startmenu. Alle brandprojecten laten zich volgens uw keuze door een assistent begeleiden. Een minpuntje aan het overzichtelijke brandprogramma Instant Disc is dat het de dvd-mapstructuur (Audio_ts en Video_ts) niet automatisch aanmaakt, maar zonder deze mappen worden de video-dvd's in stand-alone spelers niet herkend. Meerdere programmadelen zijn voor audio verantwoordelijk, maar bieden soms ook dezelfde opties – soms wat verwarrend. Zo bestuurt en ript de speler-software Instant Audio muziekbestanden, maar audiobestanden kunt u ook met de brandmodule Instant Disc afspelen. De Spartaanse Wave-Editor, die eenvoudige bewerkingen zoals normaliseren en tooneffecten mogelijk maakt, kunt u dan weer zowel uit Instant Disc als uit het mixprogramma Instant Music starten. Foto- en videotoepassing zijn in één module samengebracht. Deze laatste is – met zijn eenvoudige bewerkingsfuncties – geschikt voor de hobbygebruiker. Menu's voor videofilms en diashows kunt u uit de beschikbare voorbeelden individueel aanpassen en met geanimeerde achtergronden uitrusten. Filmbeelden van dv-camcorders importeert u met één druk op de knop. De videobewerkingsfuncties zijn erg beperkt: over meer dan een audio- of videospoor kunt u niet beschikken en een tijdlijn om de volgorde van de verschillende scènes te bepalen ontbreekt. Daar komt nog eens bij dat u maar over zes filters beschikt om foto's te optimaliseren. Wel nuttig is de mogelijkheid om de bitrate van de video al naargelang het project (vcd, svcd of dvd) eigenhandig aan te passen. De enkele geslaagde modules van Pinnacle Instant CD DVD 8 staan lijnrecht tegenover de moeilijke bediening van het totaalpakket. Sommige functies zijn onnodig dubbel geïmplementeerd en voor videobewerking is het programma niet aan te raden. Alleen de gebundelde versie belooft hier verbetering: Pinnacle biedt nu de Nederlandstalige versie van de volledige versie van Instant CD DVD 8, de volledige versie van Instant Copy 8, Pinnacle Studio 9 SE en Instant PhotoAlbum SE voor een beperkte tijd aan voor € 79. Bijschrift: Opgeruimd: het startmenu van Roxio Media Creator 7 is overzichtelijk in categorieën onderverdeeld. Zo is het zoeken naar een project aangenaam eenvoudig. Bijschrift: Meerdere sporen: Roxio Creator 7 beschikt over een zeer handige videobewerkingsmodule met een tijdlijn en meerdere audio- en videosporen. Roxio Creator 7 In het overzichtelijke startmenu van Creator 7 wordt alles, net als bij concurrent Nero 6, in categorieën per projecttype onderverdeeld. Door de opdeling in Music, Data (CD), Photo, Video en DVD vindt u meteen het juiste project. De verschillende programma-onderdelen werken daarbij naadloos met elkaar samen zodat het homogene totaalpakket als één toepassing functioneert. Nieuw in versie 7 zijn onder meer een storyboard en een videocapturing tool. De brand-engine is volledig vernieuwd. De handige brandmodule ondersteunt alle fundamentele cd- en dvd-formaten. Alleen Ahead Nero 6 heeft hier op het gebied van de projectomvang een kleine voorsprong. Een pluspunt is dat Creator 7 voor ieder brandproject de track-structuur laat zien. Hierdoor hebt u een snel overzicht van het gehele project dat zowel audio- als data-tracks kan bevatten – bijvoorbeeld bij een cd-xa of een mixed-mode cd. U kunt op gezette tijden backups laten maken en de backup-module biedt 128 bits versleuteling. In tegenstelling tot Ahead Nero 6 kunt u met Roxio Creator 7 geen incrementele backups aanmaken. In de overzichtelijk geschakelde audio-editor vindt u veertien filters om muziekbestanden te bewerken. Audiobestanden in het formaat wav, ogg, mp3 en wma laten zich zowel importeren als exporteren. Het meest in het oog springende onderdeel van de multimedia-suite is de video- en fotomodule – geen enkel ander pakket uit de test heeft een vergelijkbare module. U hebt de beschikking over maximaal zeven audio- en drie videosporen, een tijdlijn en een storyboard. Om menu's voor video-cd's, dvd's of foto-cd's te maken, kunt u honderden effecten en beeldovergangen inschakelen. De bediening wordt echter nooit onoverzichtelijk, want alle effecten zijn mooi gegroepeerd en in de vensterrand in lijstjes geplaatst zodat u ze snel kunt inschakelen. De geïntegreerde fotobewerking overtuigt door de omvangrijke verzameling uitgebreide opties zoals rode-ogen-correctie en filters om krassen en stof te verwijderen. Een multimediatoepassing voor alles: Roxio Creator 7 vervult deze belofte met bravoure. Alleen al de zeer volledig uitgeruste video- en fotomodule rechtvaardigt de aankoopprijs van € 90. In de test hebben we de Engelse versie van de multimediasoftware gebruikt, een Nederlandstalige is er helaas niet. Bijschrift: In WinOnCD 6 DVD Edition speelt alles zich af in één venster. Zonder hoge beeldschermresolutie wordt dat al snel onoverzichtelijk. Roxio Win On CD 6 DVD Edition In tegenstelling tot de andere pakketten uit de test is Win On CD 6 DVD Edition niet uit modules opgebouwd. De Start Assistent start onafhankelijk van de gekozen cd of dvd projecten altijd dezelfde toepassing op. Daar bepaalt u de bestandsstructuur van de cd of dvd en kunt u muziek of video's bewerken. Daarvoor hebt u echter wel een grote monitor nodig: zonder hoge beeldschermresolutie, een 19 inch monitor met een resolutie van 1280 x 1024, wordt het al snel onoverzichtelijk. De audio-editor heeft alleen standaardopties. Naast de mogelijkheid om het geluid zachter te zetten en geluidsbestanden te knippen, kunt u in totaal uit dertien geluidseffecten (zoals Hall en Echo) kiezen. Bestaat een muziekbestand uit afzonderlijke liedjes, dan herkent en splitst het programma die via een eenvoudige druk op de knop. De foto-editor is geschikt voor eenvoudige beeldbewerking, via in totaal acht filters – met onder meer een automatische beeldoptimalisatie – en biedt de mogelijkheid eenvoudige menu's aan te maken, die eveneens gebruikt worden door de videomodule. Praktisch zijn daar de geïntegreerde hulpmiddeltjes om videostreams samen te voegen of op te splitsen. Een vob-bestand (dvd-video-formaat) wordt op die manier probleemloos naar een mpeg-film geconverteerd. Met de geïntegreerde tijdlijn kunt u de volgorde tussen de scènes handig bepalen. Het belangrijkste gebrek: de videobitrate is bij ieder project al op voorhand bepaald. Een minpunt is dat bij videobestanden, die in het dvd-comforme vob-formaat beschikbaar zijn, Win On CD 6 niet de startposities van de verschillende filmsequenties overneemt wanneer deze niet naadloos na elkaar komen. Dat is bij verschillende authoring-programma's het geval. Het gevolg: verscheidene stand-alone spelers die dvd-video's aan de hand van hun startpositie identificeren, spelen de door Roxio Win On CD 6 gebrande video-dvd niet af. Win On CD 6 DVD Edition is bij een lage beeldschermresolutie moeilijk te bedienen. Vele compromissen, zoals de gebrekkig geïntegreerde video-dvd-feature, vertroebelen de totaalindruk. Daarbij moet u het zonder een software dvd-speler, een dvd-kopieer-toepassing en een backup-programma stellen. Alternatief: freeware De brandsuites combineren verschillende programma-onderdelen in één interface die op deze wijze – zoals dat het geval is met Roxio Creator 7 – naadloos in elkaar passen. Een geluidsbestand dat bijvoorbeeld met de audio-editor is bewerkt of via de line-in ingang van de geluidskaart is opgenomen, kunt u dan meteen in het videoproject invoeren. Niettemin zult u in de geteste pakketten soms ook functionaliteiten missen. Die ontbrekende mogelijkheden vindt u misschien wel bij de free- en shareware die beschikbaar is op internet. Vergeet niet dat die software niet kan tippen aan de omvang van de functies en het bedieningsgemak van de suites, maar ze zijn wel degelijk een alternatief voor Instant CD DVD 8 en WinOnCD 6, die alleen rudimentaire audio- en videobewerkingsmogelijkheden bieden. Handige audio-tools De Engelstalige freeware Exact Audio Copy (www.exactaudiocopy.de) maakt betrouwbare audiotracks van cd-da media en kan informatie ophalen via een verbinding met een online muziekdatabank. In combinatie met de gratis Audio-Editor Audacity (audacity.sourceforge.net), die over meer dan vijfentwintig effecten en een frequentieanalyse beschikt, hebt u een ijzersterk duo voor audiobewerking in handen. Voor een snelle convertering van audiobestanden vanuit de Windows Explorer doet DB Power Amp (www.dbpoweramp.com) goed dienst. Deze freeware ondersteunt gangbare compressieformaten zoals mp3, ogg, wma en zelfs minder verspreide compressiemethodes zoals mp4 en vqf. Bijschrift: De gratis videobewerkingstoepassing Movie Maker 2 vindt u terug op de website van Microsoft. Videobewerking Een goede videobewerkingstoepassing is Virtual Dub (www.virtualdub.org). Talrijke audio- en videocodecs worden meegeleverd. Met Movie Maker 2 biedt Microsoft een videobewerkingstoepassing voor Windows XP (www.microsoft.com/windowsxp/moviemaker). Dat programma bevat onderdelen zoals een tijdlijn, beeld- en overgangseffecten en een audio- en videospoor. Movie Maker 2 importeert eveneens films van een dv-camera. Video's worden als wmv- of als avi-bestand opgeslagen. Mpeg- en avi-bestanden voor vcd's, svcd's en dvd's gereed maken, doet u dan weer met Tmpgenc (www.tmpgenc.net/e_main2.html). Om daaruit dvd-comforme vob-bestanden samen te stellen, moet u beschikken over een authoring-tool zoals trialware Tmpgenc DVD Author 1.5 (www.pegasys-inc.com/en/index.html, $ 90). Daarmee kunt u ook eenvoudige dvd-menu's samenstellen. Zeer goede en gratis dvd- en cd-speler-software is de Zoom Player bij www.inmatrix.com. Conclusie De beste alles-in-een oplossing voor zowel audio-, video- en fotobewerking als het branden van cd's en dvd's is Roxio Creator 7. Deze software beschikt over een gebruiksvriendelijke bediening en talrijke hulpmiddeltjes zoals een backup- en een dvd-kopieermodule, en alle programma-onderdelen passen naadloos in elkaar. Roxio Creator 7 krijgt dan ook het predikaat PCM Keuze Beste Product. De krachtigste brandmodule in de test vindt u terug in Ahead Nero 6 Power Edition. De handige software overtuigt zowel bij het videobewerken als bij de bewerking van audiobestanden. Houden we rekening met het grote aantal beschikbare functies, dan heeft dit product met zijn € 70 een erg goede prijs kwaliteitsverhouding. Nero 6 krijgt dan ook het predikaat PCM Keuze Beste Koop. Voor een alternatief of als aanvulling op genoemde pakketten, kunt u soms ook prima uit de voeten met free- en shareware. Op www.PCMweb.nl vindt u alle links uit dit artikel overzichtelijk op een rijtje en een overzicht van nóg meer freeware voor audio- en videobewerking. En wilt u nog even opzoeken hoe het ook weer zat met vaak gebruikte termen als iso 9660 en Joliet, dan vindt u hier onze begrippenlijst. Alvast een tipje van de sluier... Voor het branden van cd's en dvd's is Ahead Nero 6 Power Pack het meest geschikt. Wilt u cd's of dvd's specifiek aanpassen, bijvoorbeeld volgens de iso-9660 norm of juist de udf-versie, of een diskette wilt simuleren bij een boot-cd, dan bent u met Nero het beste uit. Meer instellingen en cd- en dvd-projecten zien we niet terug bij de andere testdeelnemers. Roxio Win On CD 6 raden we niet aan voor het branden van cd's en dvd's, omdat u de dvd-films die met deze software zijn gebrand, niet op een stand-alone dvd-speler kunt afspelen; bij video's in het dvd comforme vob-formaat, neemt Win On CD 6 de startpositie van de filmsequenties niet over wanneer deze niet op elkaar volgen. Software dvd-spelers spelen deze video-dvd's wel af omdat ze zich richten op de videobestanden zelf. Stand-alone apparaten daarentegen die de verschillende filmdelen aan de hand van hun startpositie identificeren, laten een zwart beeldscherm zien. Het probleem is bij Roxio bekend, maar een patch is op dit moment nog niet beschikbaar. Eenvoudig videobewerken De mogelijkheden van de vier pakketten liggen voor wat betreft videobewerking dicht bij elkaar. Vaak is er niet veel meer mogelijk dan beelden snijden en clips samenvoegen. Toch hoeft dit niet geen nadeel te zijn; voor de thuisgebruiker is dit immers meestal voldoende. Roxio Creator 7 is voor dit doel een uitstekend pakket, omdat deze software naast drie video- en zeven audio-sporen eveneens over een tijdlijn en meer dan vierhonderd overgangen voor video en foto's beschikt. De andere geteste software bevatte meestal maar maximaal één audio- en videospoor. In tegenstelling tot Creator 7, die nog geen € 100 kost, wordt het aantal sporen bij de professionele videobewerkingssoftware zoals Adobe Premiere, enkel begrensd door de mogelijkheden van de processor. Bij deze pakketten zijn ook compositie-mogelijkheden zoals het instellen van bluebox-bronnen via chroma of luminantie-sleutels standaard voorzien. Maar daar staat dan wel weer een fors prijskaartje tegenover: toepassingen zoals Premiere kunt u niet voor minder dan € 800 aanschaffen. Op het vlak van audiobewerking moet testwinnaar Roxio Creator 7 – al is het maar met een nipte voorsprong – Ahead Nero 6 Power Pack voor laten gaan. Beide gaan wat betreft bedieningsgemak gelijkwaardig op, maar Ahead Nero 6 biedt via vierendertig filters en allerlei handige opties toch meer dan tweemaal zoveel