Het toenemen van het aantal computers en andere elektronische apparaten blijkt een ideale voedingsbodem voor Technology Related Anger (TRA). Geweld dus, als gevolg van techniek. De afloop: aan gort geslagen toetsenborden, vertrapte muizen, versplinterde beeldschermen en hier en daar zelfs een dodelijk getroffen pc.

Het toenemen van het aantal computers en andere elektronische apparaten blijkt een ideale voedingsbodem voor Technology Related Anger (TRA). Geweld dus, als gevolg van techniek. De afloop: aan gort geslagen toetsenborden, vertrapte muizen, versplinterde beeldschermen en hier en daar zelfs een dodelijk getroffen pc.

©CIDimport

Dag laptop...

De Sportsman's Bar in Lafayette, Colorado, VS. Het is een middag als alle andere middagen. Een kwartetje klanten keuvelt wat aan de bar, terwijl even verderop een verliefd paartje met een sodawater aan een tafeltje zit. Café-eigenaar George Doughty (48) rommelt met z'n Dell-laptop - zoals hij wel vaker doet als het rustig in zijn tent is. Een zachte vloek. George geeft een ferme tik op het toetsenbord en klaagt hoorbaar over het apparaat. Bijna tien minuten, drie krachttermen en een ram op het beeldscherm later loopt George met z'n laptop naar het midden van het café, zet het apparaat op de vloer en waarschuwt de klanten hun oren te bedekken. De verbaasde omstanders doen wat hen opgedragen wordt en zien vervolgens hoe George een ferm pistool uit zijn broekriem trekt: beng-beng-beng-beng! Na het schiettuig terug in zijn broekriem te hebben gestoken, raapt George doodgemoedelijk de resten van wat eens zijn laptop was bij elkaar en hangt ze op aan een verdwaalde spijker in de muur. Als een jachtsouvenir.

Schietincident

Technology Related Anger (TRA) betekent zoveel als razernij die voortkomt uit slecht functionerende computers en andere elektronische apparaten. Precies, er is een heuse term voor bedacht en dat impliceert dat het fenomeen serieus wordt genomen. Eigenlijk deed George - het verhaal is waar gebeurd - iets wat we allemaal wel eens willen doen. Geduld is soms niet meer op te brengen: haperende installatieprocedures, volstrekt onduidelijke softwareprogramma's, muizen die alle kanten uit wijzen behalve de goede, een tergend langzame internetverbinding en data die in het niets oplost. De ergernis ontstaat deels door het niet begrijpen van de processen van en op de pc en wordt gevoed door de altijd ongelukkige timing van de problemen. Ja, dan zou je je geladen pistool - mocht u er al een hebben - wel eens uit de la van het nachtkastje willen pakken.

Italiaanse woede

9 Tips tegen computeragressie

1. Geef de computer de tijd om het probleem op te lossen voordat uzelf actie onderneemt.

2. Neem de tijd om het probleem te onderzoeken. Als het niet lukt, blijf het dan niet eindeloos proberen.

3. Komt u er niet uit, bel dan een deskundige of de helpdesk voor advies.

4. Gebruik de tijd die u wachten moet totdat het probleem opgelost wordt voor het afmaken van belangrijk papierwerk, voer telefoongesprekken of lees belangrijke documenten nog eens door.

5. Maak altijd backups van belangrijk werk, zodat u kunt doorwerken op een vervangende computer als die van u vastloopt.

6. Bedenk dat het daadwerkelijk slaan van uw computer het probleem alleen maar erger maakt

7. Als u woede voelt opkomen, verlaat dan voor enkele minuten uw bureau, drink even wat, maak een ommetje, praat wat met collega's, kortom zoek even wat afl eiding

8. Bedenk dat schelden en tieren de sfeer op het kantoor nadelig beïnvloed en dat dit, op langere termijn, nadelig voor u uit kan uitpakken

9. Neem geen spanningen van kantoor mee naar huis. Doe 's avond iets actiefs om de spanning kwijt te raken en begin de volgende dag weer fris.

George is daarom niet de enige die met grof geweld een einde maakte aan zijn frustraties over zijn computer. Onlangs nog haalde ook een 68-jarige man uit het Noord-Italiaanse dorpje Cavasso Nuovo het nieuws toen hij zijn pistool tevoorschijn haalde om met vijf welgemikte schoten zijn computer in de vernieling te helpen. Net als George kon deze oude baas er niet meer tegen dat zijn computer om de haverklap crashte. De Italiaan had overigens wel een vergunning voor het pistool, maar dat kon niet voorkomen dat de politie het wapen in beslag nam.

Herkenbaar

Schietincidenten in computeromgevingen zijn in Nederland niet bekend, maar vaststaat dat ook wij wel eens flink uitvallen naar onze computers - wees daarvoor maar eens eerlijk tegenover uzelf of maak eens een wandeling over de werkvloer van een willekeurig kantoor. En anders wijst de poll die we op onze site organiseerden wel in die richting. Op onze vraag of u zich herkent in de reactie van de Italiaanse bejaarde antwoordde meer dan de helft met 'ja'. Bijna 10 procent van deze ja-zeggers bovendien bekent dat er in een bui van grote ergernis ook wel eens wat sneuvelt: een pc (maar liefst 6 procent van alle ondervraagden) of randapparatuur (4 procent). 8 Procent is iets meer 'gelukkig in de afloop' en houdt er ondanks een flinke beuk of wat daarvoor door moet gaan geen materiële schade aan over. De grootste groep evenwel vormen zij die zich beperken tot verbaal geweld: 35 procent. De meer pacifistische antwoorden 'Niet echt, want wat kan mijn pc daar aan doen?' en 'Computeragressie? Ik keur élke vorm van geweld af' tekenen respectievelijk voor 29 en 18 procent. Computerdeskundig als wij zijn, moeten we toegeven dat het laatste percentage ons een beetje verbaast. Want dat je geweld afkeurt, a la, wij tenslotte ook, maar dat je tijdens al je uren in gezelschap van een pc immer je handen thuis weet te houden valt moeilijk voor te stellen...

Psychologe

Wie meer gefundeerde uitspraken over de ernst van TRA wil horen, praat met de in Duitsland woonachtige Marleen Brinks. De sociologe en psychologe verdiept zich al jaren in het fenomeen en concludeert dat het meppen en uitschelden van computers in aanzienlijke mate voorkomt. Ook onderzoeken van uiteenlopende softwarebedrijven en (computer)fabrikanten laten dergelijke beelden zien. Volgens Brinks neemt gelet op het groeiende gebruik van technologie TRA eerder toe dan af. "Hoe meer apparaten, des te vaker die kunnen frustreren." Ze voegt eraan toe dat TRA niet alleen agressie tegen computers behelst, maar ook boosheid dan wel frustratie is die opgewekt wordt door niet of slecht functionerende, technologische hulpmiddelen. Dus het gaat ook om andere machines, zoals scannerkassa's of navigatiesystemen in de auto. De belangstelling die Brinks voor TRA ontwikkelde, heeft alles te maken met met haar functie als data-analiste die ze ooit uitoefende. "Ik werkte op een IT-afdeling en zag collega's met hun pc's praten, ze aaien en op ze schelden. Af en toe vielen er ook wel eens klappen. Ik was benieuwd of dat alleen bij ons op de afdeling was of dat dit elders ook zo gaat."

Net mensen

Volgens Brinks treedt computeragressie op wanneer we gehinderd worden in het bereiken van het doel dat we belangrijk vinden. Frustratie en verhindering in het bereiken van die doelen kunnen allerlei consequenties hebben. Dat gaat van agressie tot berusting tot vluchtgedrag. Sommigen kunnen daar ook werkelijk ziek van worden, depressies en vage psychosomatische klachten ontwikkelen. "De interactie tussen mens en pc lijkt erg op de interactie tussen mensen. Ze geven hun computer ook namen en geloven stiekem dat hij een ziel heeft. Als de computer niet doet wat gewenst is, worden mensen dus boos." Gevraagd naar de grootste veroorzakers van computerwoede noemt Brinks 'slechte scholing, slechte software en slechte hardware'. Ze wijst er op dat de ontwikkelingscycli alsmaar korter worden, dat software vaak zonder uitvoerige tests op de markt komt, dat er sprake is van minderwaardige technische kwaliteit uit het verre oosten en dat personeel slecht voorbereid wordt op de soft- en hardware waarmee het moeten werken. "Maar: het meest agressief zijn IT'ers. Gebruikervaardigheden zijn dus niet de belangrijkste voorspeller van TRA. De IT'er krijgt zo'n apparaat op zijn tafel en weet heel precies wat zo'n ding doet. Als het apparaat vervolgens wat anders doet dan 'afgesproken', wordt het een erezaak. Bovendien kan de IT'er niemand vragen om hulp."

Serieuze aandacht

Volgens Brinks is TRA in Duitsland en Nederland een niet te onderschatten verschijnsel dat nader onderzoek verdient. 'Probleem' is dat TRA zich op de snijvlakken van sociologie, psychologie, geneeskunde en informatica beweegt en er maar een paar wetenschappers zijn die zich ermee bezighouden. Maar omdat stress tot ziekte kan leiden, wordt de aandacht ervoor steeds serieuzer. Brink herinnert zich een collega van haar vader, die zijn praktijk-pc uit het raam gooide. Is dat al laten we zeggen curieus, het wordt nog gekker als Brinks vertelt dat het personeel er juichend naast stond. Zelf kijkt ze er niet meer van op. "Na de publicatie van mijn studie naar TRA heb ik hééél veel post uit de hele wereld gekregen. Strekking: 'Het is allemaal waar wat je schrijft'. Ook die mensen kwamen vaak met soms bizarre voorbeelden uit hun omgeving." Of Brinks zelf wel eens een aanval van TRA heeft moeten weerstaan? "Euh nee, ik praat weliswaar met mijn pc, maar sla hem niet. Ik ben met een IT'er getrouwd. Als mijn pc het niet doet zeg ik: 'Schat, hij print niet. Maak je het weer in orde?'"

Geen andere oplossing...?

Dat laatste kon George, de held aan het begin van dit verhaal, aan niemand vragen. Een paar uur na zijn daad, zo verklaarde George tijdens het verhoor, zag hij ook wel in dat-ie nooit op het apparaat had mogen schieten omdat hij daarmee zijn klanten in gevaar had gebracht. Maar ja, op het moment van zijn daad leek het hem echt de beste oplossing

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 20, jaargang 2009.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.